Tài liệu đánh giá hiện trạng và tiềm năng phát triển nuôi trồng thủy sản dựa vào hệ thống kênh thủy lợi ở huyện dương minh châu, tỉnh tây ninh

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1 BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NOÂNG LAÂM THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH KHOA THUÛY SAÛN LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP ÑEÀ TAØI: ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG VAØ TIEÀM NAÊNG PHAÙT TRIEÅN NUOÂI TROÀNG THUÛY SAÛN DÖÏA VAØO HEÄ THOÁNG KEÂNH THUÛY LÔÏI ÔÛ HUYEÄN DÖÔNG MINH CHAÂU, TÆNH TAÂY NINH NGAØNH : NUOÂI TROÀNG THUÛY SAÛN KHOÙA : 2001 – 2005 SINH VIEÂN THÖÏC HIEÄN: VOÕ VAÊN PHAÚNG THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH 8 - 2005 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2 ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG VAØ TIEÀM NAÊNG PHAÙT TRIEÅN NUOÂI TROÀNG THUÛY SAÛN DÖÏA VAØO HEÄ THOÁNG KEÂNH THUÛY LÔÏI ÔÛ HUYEÄN DÖÔNG MINH CHAÂU, TÆNH TAÂY NINH Thöïc hieän bôûi Voõ Vaên Phaúng Luaän vaên ñöôïc ñeä trình ñeå hoaøn taát yeâu caàu caáp baèn g Kyõ Sö Nuoâi Troàng Thuûy Saûn Giaùo vieân höôùng daãn: TS.Vuõ Caåm Löông Thaøn h phoá Hoà Chí Minh 08 – 2005 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3 TOÙM TAÉT Hieän traïng vaø tieàm naêng phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn döïa vaøo heä thoáng keânh thuûy lôïi huyeän Döông Minh Chaâu tænh Taây Ninh ñöôïc tìm hieåu thoâng qua vieäc ñieàu tra, baèn g caùch phoûng vaán tröïc tieáp 50 hoä nuoâi caù doïc theo heä thoáng keânh chính Ñoâng vaø keânh chính Taây theo bieåu maåu soaïn saún. Caùc thoâng tin sô caáp ñöôïc thu thaäp töø caùc Phoøng Ban cuûa tænh Taây Ninh nhö: Phoøng Taøi Nguyeân & Moâi Tröôøng, Phoøng Kinh Teá, Phoøng Thoáng Keâ… Keát quaû cho thaáy: - Huyeän Döông Minh Chaâu laø huyeän ñöôïc öu ñaõi veà ñieàu kieän töï nhieân vaø kinh teá - xaõ hoäi, nhö thôøi tieát khí haäu thuaän lôïi, coù heä thoáng soâng Saøi Goøn chaûy qua. Ñaëc bieät coù hoà Daàu Tieáng vaø heä thoáng keânh thuûy lôïi phaân boá ñeàu khaép huyeän . Nguoàn lao ñoäng doài daøo ñuû ñeå ngaønh nuoâi troàng thuûy saûn coù ñieàu kieän phaùt trieån . - Veà maët kyõ thuaät: phaàn lôùn caùc noâng hoä döïa vaøo kinh nghieäm laâu naêm vaø töï hoïc hoûi laãn nhau. Caùc khoù khaên phoå bieán bao goàm: tyû leä soáng caù nuoâi coøn thaáp , nguoàn thöùc aên töï nhieân cuõng nhö thöùc aên boå sung thieáu veà soá löôïng vaø khoâng ñöôïc ñaûm baûo veà chaát löôïng. Ngoaøi ra coân g taùc khuyeán ngö coøn haïn cheá, caùc cô sôû cung caáp gioáng chöa ñaûm baûo chaát löôïng. Beân caïnh ñoù thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm coøn baáp beânh, giaù caû thaáp . Neân ngöôøi nuoâi neân chöa maïn h daïn ñaàu tö vaøo saûn xuaát. - Keát quaû phaân tích kinh teá cho thaáy hình thöùc öông caù gioáng mang laïi hieäu quaû kinh teá cao nhaát, nhöng hieän nay ñang gaëp khoù khaên veà nguoàn tieàu thuï. Trong töông lai hình thöùc nuoâi ñôn thaâm canh seõ coù nhieàu tieàm naêng phaùt trieån. - Baûn ñoà hieän traïng vaø tieàm naêng phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn ñöôïc thieát laäp , laø cô sôû chieán löôïc phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn ôû caùc vuøng ñöôïc khaûo saùt cuûa huyeän Döông Minh Chaâu, Tænh Taây Ninh. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4 ABSTRACT An invertigation of 50 households of aquaculturist was carried – out in Duong Minh Chau District of Tay Ninh provinces, along main canals of Eastern and Western areas. The current state and potential of aquaculture development based on irrigation canl systems were invertigated. The resuats indicated that: -There is favourable natural and socio – economic conditions for aquacuter development in Duong Minh Chau District, such as good climate, available of Sai Gon River, Dau Tieng irrigation reservis as well as irrigation canal systems. Besides, human resonrcels are in good condition for aquaculter development. -In technicalaspect, aquaculter activities in the investigated areas are based on their own long – term experiences as well as learing from each others. Problems are including low survival rater, lack of intural foods and supplementary feeds, and the quality of feeds and seeds. Becides, extension activities are limited, lack of culturer techniques and the output problems. -In economic aspect, fingerling nursing activities showed highest benefit, but facing in output proble. In future, intensire monoculture has high potention to develop. Maps of current state and potential of aquaculture activities were set up for investigated areas of Duong Minh Chau District, indicaty a foundation for aquaculter planning in the area Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 5 CAÛM TAÏ Taùc giaû xin chaân thaønh caûm ôn: Ban Giaùm Hieäu Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. Ban Chuû Nhieäm Khoa Thuûy Saûn ñaõ quan taâm hoã trôï trong suoát quaù trình hoïc vaø thöïc hieän ñeà taøi toát nghieäp . Quí Thaày Coâ Khoa Thuûy Saûn vaø caùc Khoa khaùc ñaõ taän tình daïy baûo trong suoát thôøi gian hoïc taäp taïi tröôøng. Xin toû loøng bieát ôn saâu saéc ñeán Thaày Vuõ Caåm Löông. Trong suoát quaù trình thöïc hieän ñeà taøi, chuùng toâi nhaän ñöôïc nhieàu söï quan taâm saâu saéc vaø giuùp ñôõ nhieät tình töø caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông: Trung Taâm Khuyeán Noâng tænh Taây Ninh, caùc Phoøng Kinh Teá, Thoáng Keâ, Taøi Nguyeân & Moâi Tröôøng, caùc hoä nuoâi thuûy saûn doïc theo heä thoáng keânh thuûy lôïi… ñaëc bieät chuù Phan Hoaøn g Oanh ñaõ taän tình chæ daãn ñeán caùc noâng hoä. Nhaân ñaây chuùng toâi chaân thaønh caûm ôn! Caùc anh chò, caùc baïn sinh vieân trong vaø ngoaøi lôùp ñaõ ñoäng vieân giuùp ñôõ toâi trong suoát quaù trình hoïc taäp cuõng nhö trong thôøi gian thöïc hieän ñeà taøi. Xin chaân thaønh caûm ôn. Do thôøi gian vaø kieán thöùc chuyeân moân coøn haïn cheá neân quaù trình thöïc hieän vaø hoaøn taát luaän vaên toát nghieäp khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt, kính mong nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp xaây döïng cuûa Quyù Thaày Coâ vaø caùc baïn. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 MUÏC LUÏC ÑEÀ MUÏC TRANG Trang töïa Toùm taét tieáng Vieät Toùm taét tieáng Anh Caûm taï Muïc luïc Danh saùch caùc baûng bieåu Danh saùch caùc ñoà thò Danh saùch hình aûnh i ii iii iv v viii ix x I GIÔÙI THIEÄU 1 1.1 1.2 Ñaët Vaán Ñeà Muïc Tieâu 1 2 I TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU 3 2.1 Ñieàu Kieän Töï Nhieân cuûa Huyeän Döông Minh Chaâu , tænh Taây Ninh 3 2.2.1 Vò trí ñòa lyù 2.1.2 Ñòa hình 2.1.3 Khí haäu 2.1.3.1 Cheá nhieät ñoä 2.1.3.2 Cheá ñoä möa 2.1.4 Thuûy vaên 2.14.1 Nöôùc maët 2.1.4.2 Nöôùc ngaàm 2.1.5 Thoå nhöôõng 2.1.5.1 Ñaát xaùm 2.1.5.2 Ñaát phuø sa 2.2 Ñieàu Kieän Kinh Teá Xaõ Hoäi cuûa Huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh 2.2.1 Daân soá 2.2.2 Lao ñoäng 2.2.3 Cô sôû haï taàng 2.2.3.1 Giao thoâng 2.2.3.2 Thuûy lôïi 2.2.3.3 Heä thoáng ñieän 2.2.3.4 Thoâng tin lieân laïc 3 3 3 6 6 6 6 6 7 7 7 7 7 8 8 8 8 9 9 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 2.2.3.5 Giaùo duïc 2.2.3.6 Y teá 9 10 2.3 Sô Löôïc veà Heä Thoáng Keânh Thuûy Lôïi cuûa Tænh Taây Ninh 10 2.4 Hieän Traïng Nuoâi Troàng Thuûy Saûn cuûa Huyeän Döông Minh Chaâu 11 2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4 Ñoái töôïng thuûy saûn ñöôïc nuoâi Saûn löôïng nuoâi troàng thuûy saûn Ñònh höôùng phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn. Caùc khoù khaên vaø trôû ngaïi 11 11 12 12 III PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 13 3.1 Thôøi Gian vaø Ñòa Ñieåm 3.2 Phöông Phaùp Nguyeân Cöùu 3.2.1 Phöông phaùp thu thaäp thoâng tin soá lieäu thöù caáp 3.2.2 Phöông phaùp thu thaäp thoâng tin soá lieäu sô caáp 3.2.3 Phaân Vuøng Khaûo Saùt 3.3 Phöông Phaùp Phaân Tích Xöû Lyù Soá Lieäu 3.3.1 Phöông phaùp phaân tích hieäu quaû kinh teá 3.3.1.1 Caùc chi phí ñaàu tö 3.3.1.2 Hieäu quaû kinh teá 3.4 Phöông Phaùp Quy Hoaïch Vuøng Phaùt Trieån Thuûy Saûn 3.4.1 Phöông phaùp xeáp haïng caùc yeáu toá tieàm naêng ñeå phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn 3.4.2 Phöông phaùp laäp baûn ñoà 13 13 13 13 13 14 14 14 15 15 IV KEÁT QUAÛ THAÛO LUAÄN 17 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.1.5 4.1.6 4.1.7 4.1.8 4.1.9 4.2 4.2.1 4.2.2 4.3 4.3.1 Phaân Vuøng caùc khu vöïc khaûo saùt Söï phaân boá tuoåi cuûa caùc chuû hoä saûn xuaát Trình ñoä hoïc vaán Soá nhaân khaåu vaø lao ñoäng trong noâng hoä Ngaønh ngheà chính cuûa noâng hoä Hieän traïng söû duïng ñaát Kinh nghieäm nuoâi caù Muïc ñích nuoâi caù cuûa noâng hoä Thoâng tin veà tham gia taäp huaán Nguoàn voán cuûa noâng hoä Tieàm Naên g Nguoàn Nöôùc Nguoàn nöôùc töø keânh chính Taây Nguoàn nöôùc töø keânh chính Ñoâng Tieàm Naên g Kyõ Thuaät Hình thöùc nuoâi gheùp 17 17 18 19 20 22 23 24 25 26 26 26 29 33 34 15 16 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8 4.3.2 Hình thöùc nuoâi ñôn thaâm canh 4.3.3 Hình thöùc öông caù gioáng 4.4 Ñaàu Vaøo vaø Ñaàu Ra cuûa Caùc Hoaït Ñoäng Nuoâi Troàng Thuûy Saûn 4.5 Hieäu Quaû Kinh Teá cuûa Hoaït Ñoäng Nuoâi Caù ôÛ Huyeän Döông Minh Chaâu 4.5.1 Caùc chi phí ñaàu tö 4.5.1.1 Chi phí löu ñoäng 4.5.1.2 Chi phí coá ñònh 4.5.1.3 Chi phí cô hoäi 4.5.5.4 Toång chi phí 4.5.2 Hieäu quaû kinh teá 4.6 Baûn Ñoà Hieän Traïng vaø Tieàm Naêng Phaùt Trieån Nuoâi Troàng Thuûy Saûn Döïa Vaøo Heä Thoáng Keânh Thuûy Lôïi ôû Huyeän Döông Minh Chaâu 4.6.1 Tieàm naêng veà kinh teá xaõ hoäi 4.6.2 Tieàm naêng veà nguoàn nöôùc 4.5.1 Tieàm naêng veà kyõ thuaät nuoâi 4.5.2 Tieàm naêng veà ñaàu vaøo - ñaàu ra 4.5.3 Tieàm naêng veà hieäu quaû kinh teá 4.6.6 Hieän traïng vaø tieàm naêng phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn ôû löu vöïc keânh thuûy lôïi huyeän Döông Minh Chaâu 36 38 39 41 41 41 42 42 44 44 V KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ 58 5.1 5.2 Keát Luaän Ñeà Nghò 58 58 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 45 46 48 50 52 54 56 60 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 9 DANH SAÙCH CAÙC BAÛNG BIEÅU BAÛNG NOÄI DUNG 4.1 Caùc vuøng ñöôïc khaûo saùt cuûa huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh Phaân boá ñoä tuoåi cuûa caùc chuû noâng hoä Trình ñoä hoïc vaán cuûa caùc chuû noâng hoä Soá nhaân khaåu trong noâng hoä Soá lao ñoäng trong gia ñình Ngaønh ngheà chính cuûa noâng hoä ñöôïc khaûo saùt Hieän traïng söû duïng ñaát cuûa noâng hoä Thoâng tin veà soá naêm kinh nghieäm nuoâi caù Muïc ñích nuoâi caù cuûa noâng hoä Hieän traïng nhieãm pheøn ôû keânh Taây Hieän traïng nhieãm pheøn ôû keânh Ñoâng Hình thöùc nuoâi caù ôû caùc vuøng khaûo saùt Thoâng tin chung veà nguoàn gioáng vaø tieâu thuï Chi phí ñaàu tö vaø hieäu quaû kinh teá cuûa caùc hình thöùc nuoâi Baûng xeáp haïng caùc yeáu toá tieàm naêng veà ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi cuûa caùc vuøng nuoâi troàng thuûy saûn döïa vaøo heä thoáng keânh thuûy lôïi ôû huyeän Döông Minh Chaâu Baûng xeáp haïng caùc vuøng coù tieàm naêng veà nguoàn nöôùc, söû duïng cho caùc hoaït ñoäng nuoâi troàng thuûy saûn ôû löu vöïc keânh thuûy lôïi, huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh Baûng cho ñieåm vaø xeáp haïng caùc vuøng coù tieàm naêng veà kyõ thuaät nuoâi caù ôû löu vöïc keânh thuûy lôïi, huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh Baûng cho ñieåm vaø xeáp haïng caùc vuøng coù tieàm naêng veà ñaàu vaøo – ñaàu ra cuûa caùc hoaït ñoäng nuoâi troàng thuûy saûn ôû löu vöïc keânh thuûy lôïi, huyeän Döông Minh Chaâu , tænh Taây Ninh cho ñieåm vaø xeáp haïng caùc vuøng coù tieàm naêng veà hieäu quaû kinh teá cuûa caùc hoaït ñoäng nuoâi troàng thuûy saûn ôû löu vöïc keânh thuûy lôïi, huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh Baûng xeáp haïng caùc vuøng coù tieàm naêng phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn döïa vaøo heä thoáng keânh thuûy lôïi huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh 4.2 4.3 4.4a 4.4b 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4.18 4.19 TRANG 17 17 18 19 20 21 22 23 24 27 31 33 40 43 46 48 50 52 54 56 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 10 DANH SAÙCH CAÙC ÑOÀ THÒ ÑOÀ THÒ NOÄI DUNG 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 Söï phaân boá ñoä tuoåi cuûa chuû hoä theo caùc vuøng khaûo saùt Trình ñoä hoïc vaán cuûa chuû hoä ôû caùc vuøng khaûo saùt Söï phaân boá lao ñoäng cuûa caùc vuøng khaûo saùt Ngaøn h ngheà chính cuûa caùc noâng hoä Hieän traïng söû duïng ñaát cuûa caùc noâmg hoä Thoâng tin veà kinh nghieäm nuoâi caù caùc cuûa noâng hoä Muïc ñích nuoâi caù caùc cuûa noâng hoä Tyû leä ao nuoâi caù bò nhieãm pheøn ôû keânh Taây Tyû leä ao nuoâi caù bò nhieãm pheøn ôû keânh Ñoâng Hình thöùc nuoâi caù ôû caùc vuøng khaûo saùt Chi phí ñaàu tö cuûa ba hình thöùc nuoâi Hieäu quaû ñoàng voán cuûa ba hình thöùc nuoâi TRANG 18 19 20 21 22 23 25 27 31 34 44 45 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11 DANH SAÙCH HÌNH AÛNH HÌNH 2.1 2.2 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4.18 NOÄI DUNG TRANG Baûn ñoà haønh chính tænh Taây Ninh Baûn ñoà haønh chính huyeän Döông Minh Chaâu Ñoaïn keânh chính Taây chaûy qua Vuøng B (aáp Phöôùc An xaõ Phöôùc Ninh) Ñoaïn keânh chính Taây chaûy qua Vuøng A (aáp Ninh Phuù xaõ Baøu Naêng) Hieän töôïng nuoâi vòt treân keânh chính Taây (aáp Ninh Höng 2 xaõ Chaø Laø) Ñoaïn keânh Ñoâng chaûy qua Vuøng C (aáp A1 xaõ Beán Cuûi) Ao öông caù bò nhieãm pheøn hoä anh Trí (aáp A1 xaõ Beán Cuûi) Ñoaïn keânh Ñoâng chaûy qua Vuøng D (aáp Loäc Hieäp xaõ Loäc Ninh) Ao nuoâi gheùp cuûa hoä anh Ñoàng (aáp Ninh Phuù xaõ Baøu Naêng) Hoá uû phaân cho caù aên cuûa hoä anh Ñoàng (aáp Ninh Phuù xaõ Baøu Naêng) Ao nuoâi caù roâ ñoàng cuûa hoä Leâ Vaên Theâm (aáp Phöôùc Hoäi xaõ Phöôùc Ninh) Haàm nuoâi caù loùc ñen cuûa hoä PhaïmVaên Thaùi (khu phoá 2 - thò traán DMC) Thöùc aên (caù xay) cho caù loùc ñen hoä Phaïm Vaên Thaùi Khu vöïc öông caù gioáng cuûa hoä Nguyeãn Vaên Loäng (aáp A1 xaõ Beán Cuûi) Baûn ñoà tieàm naêng veà ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi cuûa boán vuøng ñöôïc khaûo saùt ôû huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh Baûn ñoà tieàm naêng veà nguoàn nöôùc cho nuoâi troàng thuûy saûn ôû boán vuøng ñöôïc khaûo saùt cuûa huyeän Döông Minh Chaâu , tænh Taây Ninh Baûn ñoà tieàm naêng veà kyõ thuaät nuoâi caù ôû boán vuøng ñöôïc khaûo saùt cuûa huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh Baûn ñoà tieàm naêng ñaàu vaøo – ñaàu ra cuûa nuoâi troàng thuûy saûn ôû boán vuøng ñöôïc khaûo saùt cuûa huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh Baûn ñoà tieàm naêng hieäu quaû kinh teá cuûa nuoâi troàng thuûy saûn ôû boán vuøng ñöôïc khaûo saùt cuûa huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh Baûn ñoà tieàm naêng veà phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn ôû boán vuøng ñöôïc khaûo saùt cuûa huyeän Döông Minh Chaâu , tænh Taây Ninh 4 5 28 28 29 30 32 33 35 35 36 37 37 39 47 49 51 53 55 57 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 12 I. GIÔÙI THIEÄU 1.1 Ñaët Vaán Ñeà Vieät Nam laø moät quoác gia ven bieån, coù ñöôøng bieån daøi treân 3.200 km, traûi daøi suoát 13 vó ñoä töø Moùng Caùi caùi ñeán Haø Tieân. Dieän tích ñaëc quyeàn kinh teá bieån roäng khoaûng 1 trieäu km2. Theo boä thuûy saûn 1996 thì Vieät Nam coøn coù khoaûng 1.379.038 ha dieän tích maët nöôùc ôû caùc thuûy vöïc noäi ñòa nhö: soâng, suoái, ao, hoà, keânh, möông, ruoäng truõng… Do ñoù nguoàn lôïi haûi saûn, thuûy saûn nöôùc ngoït cuûa ñaát nöôùc ta coù moät tieàm naêng lôùn vaø voâ cuøng quan troïng. Ñaëc bieät ñoái vôùi nhöõng vuøng xa bieån thì thuûy saûn nöôùc ngoït ñaõ goùp phaàn khoâng nhoû vaøo vieäc caûi thieän vaø naâng cao ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ngheøo ôû caùc vuøng noâng thoân. Taây Ninh laø moät tænh noäi ñòa, khoâng giaùp vôùi bieån, nhöng coù tieàm naên g dieän tích maët nöôùc raát lôùn. Coù hai heä thoáng soâng lôùn laø soâng Vaøm Coû Ñoâng vaø soâng Saøi Goøn chaûy qua. Ngoaøi ra coøn coù nhieàu hoá vaät lieäu vaø caùc ao nhoû nuoâi trong noâng hoä. Ñaëc bieät vôùi lôïi theá cuûa heä thoáng keânh thuûy lôïi phaân boá haàu heát caùc ñòa phöông treân ñòa baøn tænh, vôùi löôïng nöôùc saïch doài daøo töø hoà Daàu Tieáng, neân raát coù nhieàu tieàm naêng ñeå phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn nöôùc ngoït. Huyeän Döông Minh Chaâu thuoäc tænh Taây Ninh laø huyeän tieáp giaùp vôùi hoà Daàu Tieáng, coù ba heä thoáng keânh (Taân Höng, keânh Ñoâng, keânh Taây) chaûy qua, vôùi nhieàu hoá vaät lieäu, ao, baøu töï nhieân thuaän tieän cho phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn. Töø naêm 2000 ñeán nay nuoâi troàng thuûy saûn ngaøy caøng phaùt trieån töø nuoâi caù ao, loàng beø qui moâ nhoû ñeán nuoâi thaâm canh qui moâ lôùn treân loøng hoà Daàu Tieáng. Tuy nhieân, trong nhöõng naêm gaàn ñaây vieäc nuoâi caù trong loøng hoà Daàu Tieáng phaùt trieån quaù möùc ñaõ laøm oâ nhieåm nguoàn nöôùc ñeán möùc baùo ñoäng. Tröôùc tình hình ñoù ngaøy 14/02/2005 UBND tænh Taây Ninh ra coâng vaên soá 46/UB “Giaûi toûa vieäc nuoâi caù loàng beø trong loøng hoà Daàu Tieáng, ñaåy maïn h vieäc thaû caù, nuoâi caù töï nhieân trong hoà”. Ñieàu naøy daãn ñeán söï suït giaûm saûn löôïng caù cung caáp cho ñòa baøn tænh. Ñeå hieåu roõ tình hình nuoâi troàng thuûy saûn sau khi caám nuoâi loàng beø trong hoà, söï chuyeån höôùng cuûa ngöôøi daân vaø söï ñònh höôùng cuûa caùc caáp chính quyeàn quaûn lyù, chuùng toâi tieán haønh ñieàu tra khaûo saùt moät soá hoä nuoâi caù ôû caùc löu vöïc keânh thuûy lôïi thuoäc huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh. Ñöôïc söï chaáp thuaän cuûa khoa thuûy saûn – tröôøng ÑH Noâng Laâm thaønh phoá Hoà Chí Minh. Chuùng toâi tieán haønh thöïc hieän ñeà taøi “Ñaùnh giaù hieän traïng vaø tieàm naêng nuoâi troàng thuûy saûn döïa vaøo heä thoáng keânh thuûy lôïi ôû huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh” Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 13 1.2 Muïc Tieâu Ñeà Taøi Muïc tieâu chung cuûa ñeà taøi nhaèm ñaùnh giaù hieän traïn g vaø tieàm naêng nuoâi troàng thuûy saûn döïa vaøo heä thoáng keânh thuûy lôïi ôû huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh. Caùc muïc tieâu cuï theå bao goàm: - Khaûo saùt hieän traïng nuoâi troàng thuûy saûn doïc theo heä thoáng keânh thuûy lôïi thuoäc huyeän Döông Minh Chaâu, tænh Taây Ninh. - Khaûo saùt ñaùnh giaù caùc ñieàu kieän noâng hoä, ñieàu kieän töï nhieân, kinh teá – xaõ hoäi phuïc vuï cho vieäc nuoâi troàng thuûy saûn ôû caùc vuøng ñöôïc ñieàu tra. - Ñaùnh giaù hieäu kinh teá cuûa caùc moâ hình nuoâi khaùc nhau ôû caùc ñòa baøn khaùc nhau - Laäp baûn ñoà hieän traïng vaø ñaùnh giaù tieàm naêng phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn ôû caùc vuøng khaûo saùt cuûa löu vöïc keânh thuûy lôïi ôû huyeän Döông Minh Chaâu, tænh taây Ninh. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 14 II. TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU 2.1 Ñieàu Kieän Töï Nhieân cuûa Huyeän Döông Minh Chaâu, Tænh Taây Ninh Huyeän Döông Minh Chaâu naèm phía ñoâng tænh Taây Ninh (Hình 2.1), coù toång dieän tích töï nhieân laø 45.310,50 ha(bao goàm hoà Daàu Tieáng laø 16.275 ha) vôùi 10 xaõ vaø moät thò traán ñöôïc thaønh laäp töø naêm 1998 ñöôïc taùch ra töø xaõ Suoái Ñaù. Döông Minh Chaâu coù vò trí gaàn thò xaõ Taây Ninh laïi coù ranh giôùi tieáp giaùp vôùi tænh Bình Döông, vôùi heä thoáng giao thoâng khaù thuaän lôïi treân ñòa baøn coù hai tuyeán ñöôøng chính laø 781 vaø 784 noái lieân tænh, taïo moái quan heä giöõa huyeän vôùi huyeän trong vuøng. Ñaëc bieäc huyeän Döông Minh Chaâu coù hoà Daàu Tieáng noåi tieáng nhaát vuøng Ñoâng Nam Boä vôùi dung tích 1.5 tyû m3 nöôùc, laø ñieàu kieän thuaän lôïi khoâng chæ cho vieäc phaùt trieån noâng nghieäp, coâng nghieäp maø coøn coù yù nghóa raát to lôùn cho ngaønh thuûy saûn , giao thoâng , du lòch … 2.1.1 Vò trí ñòa lyù Ñòa giôùi haønh chính huyeän Döông Minh Chaâu (Hình2.2) tieáp giaùp nhö sau: - Phía Ñoâng giaùp: huyeän Bình Long tænh Bình Phöôùc coù ñoä daøi 40 km, huyeän Beán Caùt, thò traán Daàu Tieáng tænh Bình Döông coù ñoä daøi 15km. - Phía Taây giaùp: huyeän Hoøa Thaønh vaø thò xaõ Taây Ninh coù ñoä daøi 28km. - Phía Nam giaùp: xaõ Baøu Ñoàn huyeän Goø Daàu tænh Taây Ninh coù ñoä daøi 23km, xaõ Ñoân Thuaän huyeän Traõng Baøng tænh Taây Ninh coù ñoä daøi 3km. - Phía Baéc giaùp : xaõ Taân Höng, Taân Thaønh huyeän Taân Chaâu tænh Taây Ninh coù ñoä daøi 24km. 2.1.2 Ñòa hình Ñòa hình huyeän Döông Minh Chaâu thì töông ñoái baèng phaúng, ñoài löôïn soùng nheï laø daïng ñòa hình cô baûn vôùi ñoä doác phaàn nhieàu nhoû hôn 30, ñòa hình coù chieàu höôùng thaáp daàn theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam. Cao trình trung bình töø 14 – 20 m, cao trình cao nhaát ôû phía Ñoâng Baéc khoaûng 28 – 30 m, thaáp nhaát ôû phía Taây Nam khoaûng 14 – 15 m. 2.1.3 Khí haäu Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 15 Taân Chaâu Taân Bieân HoøaThaønh Chaâu Thaønh Döông Minh Chaâu Goø Daàu Beán Caàu Traûng Baøng Hình 2.1 Baûn Ñoà haønh chính tænh Taây Ninh Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 16 Hình 2.2 Baûn ñoà haønh chính huyeän Döông Minh Chaâu Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 17 Huyeän Döông Minh Chaâu naèm trong vuøng nhieät ñôùi gioù muøa mang tính chaát chung laø noùng aåm vôùi nhieät ñoä cao vaø möa nhieàu. Moät naêm coù hai muøa roõ reät ñoù laø muøa möa vaø muøa khoâ, thôøi tieát oån ñònh ít coù nhöõng bieán ñoäng haàu nhö khoâng coù baûo luït, gioù loác. Ngoaøi ra coøn coù söï ñieàu tieát cuûa hoà nöôùc Daàu Tieán g ñaõ taïo neân nhöõng tieåu vuøng khí haäu maùt meõ trong laønh raát thuaän lôïi cho caùc hoaït ñoäng du lòch, giaûi trí nghæ ngôi. 2.1.3.1 Cheá nhieät ñoä Nhieät ñoä bình quaân töø 26 – 27 0C, nhieät ñoä cao nhaát laø 350C vaøo thaùng 03 vaø 04, nhieät ñoä thaáp nhaát 200C vaøo thaùng 01. Toång tích oân töông ñoái cao ( 9.000 – 9.7000C ) phaân boá ñeàu theo muøa vuï cho pheùp saûn xuaát caây troàng quanh naêm. Ñaây laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc phaùt trieån caây troàng ôû vuøng nhieät ñôùi. 2.1.3.2 Cheá ñoä möa Huyeän Döông Minh Chaâu coù löôïng möa töông ñoái lôùn ( 1.900 ñeán 2.000mm/naêm) phaân boá theo muøa vuï ñaõ chi phoái maïn h meõ ñeán neàn saûn xuaát noâng laâm nghieäp. Muøa khoâ keùo daøi saùu thaùng töø thaùng 11 ñeán thaùng 04 naêm sau, muøa möa keùo daøi trong saùu thaùng töø thaùng 05 ñeán thaùng 10 möa taäp trung Hoà Daàu Tieáng dieän tích gaàn 17.000 ha ñaõ hình thaøn h tieåu vuøng khí haäu khaù ñaëc bieät. Vaøo muøa möa thöôøng taïo ra caùc côn loác xoaùy treân maët hoà raát nguy hieåm cho taøu beø qua laïi. 2.1.4 Thuûy vaên Huyeän Döông Minh Chaâu coù taøi nguyeân maët nöôùc raát phong phuù, cung caáp nöôùc moät caùch töông ñoái thoûa maõn cho nhu caàu saûn xuaát noâng nghieäp cuõng nhö sinh hoaït cuûa nhaân daân trong vuøng. Coù 8/10 xaõ, thò traán coù nöôùc keânh töï chaûy , do aûnh höôõng cuûa hoà nöôùc neân maïch nöôùc ngaàm cuûa huyeän ñöôïc daân leân. 2.14.1 Nöôùc maët Do thöøa höôõng gaàn troïn veïn loøng hoà Daàu Tieáng neân khoâng chæ cung caáp nöôùc cho khu vöïc maø coøn ñaûm baûo nöôùc töôùi cho treân 100.000 ha ñaát saûn xuaát noâng nghieäp cuûa boán khu vöïc Ñoâng Nam Boä. Maø coøn laø nguoàn cung caáp nöôùc sinh hoaït cho toaøn tænh Taây Ninh. Ngoaøi ra coøn coù soâng Saøi Goøn naèm ôû phía Ñoâng cuûa huyeän cuõng laø nguoàn nöôùc maët lôùn. 2.1.4.2 Nöôùc ngaàm Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 18 Möïc nöôùc ngaàm thöôøng xuaát hieän ôû ñoä saâu 25 – 30 m, chaát löôïng nöôùc ñuû ñaùp öùng nhu caàu söû duïng nöôùc cho sinh hoaït. Moät soá hoä söû duïng nguoàn nöôùc naøy ñeå töôùi cho caây coân g nghieäp, caây aên quaû, nuoâi troàng thuûy saûn … Möïc nöôùc ngaàm khu vöïc ñöôïc naâng leân ñaùng keå nhôø heä thoáng keânh thuûy lôïi phaân boá ñeàu khaép khu vöïc. 2.1.5 Thoå nhöôõng Ñaát töï nhieân huyeän Döông Minh Chaâu chia thaønh hai nhoùm ñaát chính laø ñaát xaùm vaø ñaát phuø sa. 2.1.5.1 Ñaát xaùm Caùc taàn g ñaát xaùm ngheøo naøn ñöôïc hình thaønh treân traàm tích coå trong thôøi gian daøi haøng chuïc vaïn naêm treân ñòa hình gôïn soùng doác thoaûi vaø chòu taùc ñoäng maïnh meõ cuûa söï röõa troâi. Ñaát xaùm coù dieän tích 43.505 ha chieám tyû leä lôùn nhaát trong quyû ñaát töï nhieân toaøn huyeän (71,74%) vaø söï phaân boá haàu heát ôû caùc xaõ: Phöôùc Ninh, Truoâng Mít, Loäc Ninh, Chaø Laø, Baøu Naên g, xaõ Phan, Suoái Ñaù vaø thò traán Döông Minh Chaâu. 2.1.5.2 Ñaát phuø sa Nhoùm ñaát phuø sa chæ coù moät ñôn vò laø ñaát phuø sa gley, coù dieän tích laø 405 ha chieám 0,67% phaân boá ôû ven soâng Saøi Goøn thuoäc hai xaõ Beán Cuûi vaø Phöôùc Minh. Ñaát phuø sa ñöôïc hình thaønh treân traàm tích non treû Holocen cuûa soâng Saøi Goøn. Nôi nay coù ñòa hình thaáp, coù quaù trình ngaäp nöôùc nhieàu thaùng trong naêm neân ñaõ hình thaønh taàng gley maïn h ngay treân taàng ñaát maët. Ñaát phuø sa coù ñoä phì nhieâu töông ñoái cao, ít chua, haøm löôïng muøn 2 – 4 % töông öùng ñaïm toång soá cao 0,15 – 0,20, laân toång soá vaøo loaïi trung bình(0,06 – 0,08%) Kali toång soá thuoäc vaøo loaïi khaù gaàn 1% Ñaát phuø sa gley phuø hôïp chuû yeáu cho vieäc troàng luùa 2-3 vuï. Trong töông lai huyeän seõ giaûi quyeát nöôùc töôùi vaø khai thaùc trieät ñeå vuøng ñaát töôùi naøy. 2.2 Ñieàu Kieän Kinh Teá Xaõ Hoäi cuûa Huyeän Döông Minh Chaâu, Tænh Taây Ninh 2.2.1 Daân soá Theo soá lieäu thoáng keâ naêm 2004 daân soá toaøn huyeän laø 99.460 ngöôøi, maät ñoä daân soá laø 219 ngöôøi/km2. Maät ñoä daân soá ôû caùc xaõ, thò traán khoâng ñoàng ñeàu . - Tæ leä taêng daân soá cuûa huyeän naêm 2004 laø 1,65% Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 19 - Daân soá noâng thoân 93.867 ngöôøi chieám tæ leä 94.37% - Daân soá thaønh thò 5.593 ngöôøi chieám tæ leä 5,63% Daân soá phaân boá treân ñòa baøn huyeän khoâng ñeàu ña soá taäp trung ôû noâng thoân, thuaän lôïi cho vieäc phaùt trieån kinh teá hoä gia ñình. Nhöng cuõng gaây khoù khaên ñeå taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng vaø quy hoaïch phaùt trieån kinh teá treân ñòa baøn huyeän. 2.2.2 Lao ñoäng - Daân soá trong ñoä tuoåi lao ñoäng cuûa toaøn huyeän laø 56.991 ngöôøi chieám 95,18% - Daân soá treân ñoä tuoåi lao ñoäng laø 1.970 ngöôøi chieám tæ leä 3,29% - Daân soá döôùi ñoä tuoåi lao ñoäng laø 915 ngöôøi chieám tæ leä 1,53% Soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng chieám raát cao, töø ñoù cho thaáy tieàm naêng nguoàn nhaân löïc cuûa huyeän raát doài daøo. Nhöng lao ñoäng coù chuyeân moân coøn quaù thaáp, ñaây cuõng laø nguyeân nhaân gaây khoù khaên trong vieäc giaûi quyeát vieäc laøm treân ñòa baøn huyeän. 2.2.3 Cô sôû haï taàng 2.2.3.1 Giao thoâng Maïng löôùi giao thoâng trong huyeän töông ñoái hoaøn chænh, ñöôøng truïc chính coù 11 tuyeán toång ñoä daøi: 97,98 km. Goàm caùc tuyeán ñöôøng sau: - Ñöôøng 781, ñöôøng 784, ñöôøng 790, ñöôøng 789, Suoái Ñaù-Keâ Dol, Ñaát seùtBeán Cuûi, Ñaát seùt-Traø voõ, Chaø laø-Tröôøng Hoøa, Chaø Laø-Baøu Naêng, Caàu Khôûi-Thaïnh Ñöùc, thò traán Döông Minh Chaâu – Taân Höng. - Ñöôøng lieân xaõ vaø ñöôøng noäi boä coù 25 tuyeán toång ñoä daøi:84,94 km. Khoâng nhöõng coù yù nghóa quan troïng ñoái vôùi huyeän maø cho caû tænh Taây Ninh. Giuùp cho vieäc vaän chuyeån haøng hoùa töø caùc nôi trong tænh ñeán caùc trung taâm ñoâ thò, thaøn h phoá, caùc khu vöïc laân caän thuaän tieän, nhanh choáng. Ngoaøi ra coøn giaûi toûa bôùt löu löôïng xe treân quoác loä 22B ñoàng thôøi cuõng laø tuyeán ñöôøng daønh cho khaùch du lòch töø caùc tænh mieàn Taây, Ñoâng… ñeán tham quan Taây Ninh. 2.2.3.2 Thuûy lôïi Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 20 Huyeän coù hoà thuûy lôïi Daàu Tieáng, heä thoáng keânh nhö sau: -Keânh chính Ñoâng daøi 15 km, naèm doïc caùc xaõ: Phöôùc Minh, Beán Cuûi, Loäc Ninh, Truoâng Mít. -Keânh chính Taây coù ñoä daøi 14 km, naèm doïc caùc xaõ: thò traán Döông Minh Chaâu , Suoái Ñaù, Phöôùc Ninh, Phan, Chaø Laø, Baøu Naêng. -Keânh Taân Höng coù ñoä daøi 2 km, naèm ôû phía baét xaõ Suoái Ñaù. - Keânh caáp I coù 16 tuyeán toång ñoä daøi 54 km. -Keânh caáp II coù 66 tuyeán toång ñoä daøi 97 km. - Keânh caáp III coù 78 tuyeán toång ñoä daøi 55 km. -Keânh caáp IV coù 10 tuyeán toång ñoä daøi 8,5 km. - Vaø moät soá keânh möông noäi ñoàng. -Vôùi heä thoáng keânh thuûy lôïi khaù phong phuù, ñaây laø nhaân toá khoâng nhöõng thuaän cho vieäc phaùt noâng nghieäp, maø coøn tieàn naêng ñeà phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn doïc theo heä thoáng keânh thuûy lôïi. Khi vieäc nuoâi caù loàng beø trong hoà Daàu Tieáng ñaõ bò caám. 2.2.3.3 Heä thoáng ñieän Heä thoáng ñieän löôùi quoác gia ñaõ phaân boá ñeán taát caû caùc xaõ trong huyeän. Haàu heát caùc hoä ñeàu coù ñieän ñeå phuïc vuï cho vieäc saûn xuaát. Tuy nhieân , do ñòa baøn moãi xaõ quaù roäng trong khi ñôøi soáng kinh teá cuûa ngöôøi daân noâng thoân coøn chöa cao neân vieäc ñaàu tö xaây döïng löôùi ñieän ñeán töøng hoä coøn gaëp nhieàu khoù khaên . 2.2.3.4 Thoâng tin lieân laïc Hieän nay trong toaøn huyeän caùc xaõ ñeàu ñaõ coù caùc traïm tuyeàn thanh vaø phuû soùng truyeàn hình. Nhöng soá hoä coù ñieän thoaïi chuû yeáu ôû khu vöïc thò traán vaø trung taâm caùc xaõ, chæ coù 0,5% soá hoä ôû noâng thoân coù ñieän thoaïi. 2.2.3.5 Giaùo duïc Toaøn huyeän coù 44 tröôøng hoïc trong ñoù coù : - Caáp I: 29 tröôøng chieám 65,91%