Giới thiệu cơ sở lý luận về thị trường bất động sản. Thực trạng và một số giải pháp chủ yếu nhằm quản lý và phát triển thị trường bất động sản đến năm 2010
bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa Hµ néi
===== ======
luËn v¨n th¹c sÜ khoa häc
ph©n tÝch vµ ®Ò xuÊt gi¸i ph¸p ph¸t
triÓn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n t¹i
thµnh phè hå chÝ minh
ngµnh: qu¶n trÞ kinh doanh
nguyÔn duy trung
Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: ts.Nghiªm sÜ th-¬ng
hµ néi 2005
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
1
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
PhÇn Më ®Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi
ë n-íc ta ,trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, kinh tÕ BÊt ®éng s¶n ®· thu hót ngµy
cµng nhiÒu nguån vèn trong x· héi vµ ®ãng gãp ngµy cµng t¨ng cho t¨ng
tr-ëng kinh tÕ . Tuy nhiªn kinh tÕ bÊt ®éng s¶n ë n-íc ta nh×n chung ®· ph¸t
triÓn mét c¸ch tù ph¸t, phÇn lín ho¹t ®éng ngoµi sù kiÓm so¸t cña Nhµ n-íc ,
mang nhiÒu yÕu tè ®Çu c¬, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng kh«ng ®óng h-íng . Sù kh«ng
®óng h-íng nµy thÓ hiÖn ë chç nguån vèn ®Çu t- cho bÊt ®éng s¶n míi chñ
yÕu tËp trung vµo ®Êt ®ai vµ nãi ®Õn bÊt ®éng s¶n, ng-êi ta th-êng chØ nghÜ
®Õn ®Êt ®ai, nhiÒu l¾m lµ nãi ®Õn nhµ ë. LÏ ra m¹nh ®Çu t- tµi s¶n trªn ®Êt th×
hÇu nh- chóng ta l¹i lµm ng-îc l¹i. Kh«ng thÓ ®æ lçi hßan tßan cho doanh
nghiÖp vµ ng-êi d©n ®· ®Çu t- vèn vµo mua ®Êt ®Ó kinh doanh kiÕm lêi mµ
ph¶i t×m ra nguyªn nh©n ®Ó xÈy ra ngay trong nhËn thøc, trong chÝnh s¸ch,
ph¸p luËt cña Nhµ n-íc.
NhËn ®Þnh trªn cµng ®óng ®¾n h¬n khi ¸p dông vµo tr-êng hîp Thµnh phè
Hå ChÝ Minh trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n nh÷ng
n¨m. Trong nhiÒu bÊt cËp vÒ qu¶n lý thÞ tr-êng BÊt ®éng s¶n trong thêi gian
qua t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh , bÊt cËp ®Çu tiªn vµ lín nhÊt lµ c¬ chÕ qu¶n lý
cña Nhµ n-íc, tõ ®ã kÐo theo c¸c bÊt cËp kh¸c , trong ®ã viÖc chËm trÔ c«ng
nhËn thÞ tr-êng BÊt ®éng s¶n lµ mét sai lÇm.
ThÞ tr-êng BÊt ®éng s¶n lµ mét thÞ tr-êng lín , lµ mét l·nh vùc kinh tÕ rÊt
quan träng , nh-ng tù b¶n th©n nã kh«ng lµm nªn sù t¨ng tr-ëng thËt sù vµ æn
®Þnh cña mét nÒn kinh tÕ nãi chung, v× nã kh«ng trùc tiÕp t¹o ra cña c¶i vËt
chÊt th«ng qua con ®-êng s¶n xuÊt, kinh doanh vµ dÞch vô. Gi¸ trÞ cña BÊt
®éng s¶n t¨ng lªn chØ thùc sù lµ mét gi¸ trÞ khi nã dùa trªn tèc ®é ph¸t triÓn
t-¬ng øng vµ tæng gi¸ trÞ cña nÒn kinh tÕ. HiÖn nay t¹i ViÖt Nam, dï ch-a cã
mét nghiªn cøu chÝnh thøc nµo, nh-ng qua quan s¸t ng-êi ta vÉn th-êng ghi
nhËn r»ng, cã t×nh tr¹ng gi¸ trÞ cña bÊt ®éng s¶n t¨ng cao kh«ng t-¬ng øng
víi tèc ®é ph¸t triÓn vµ tæng gi¸ trÞ cña nÒn kinh tÕ, v-ît qu¸ søc mua cña
ngêi tiªu dïng, vÉn thêng gäi lµ “gi¸ ¶o”.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
2
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
ChÝnh v× nh÷ng bÊt cËp trªn cña t×nh h×nh thÞ trõ¬ng bÊt ®éng s¶n t¹i thµnh
phè Hå chÝ Minh hiÖn nay, nªn t«i chän ®Ò tµi “PH©N TÝCH C¸C NH©N
Tè ¶NH H-ëNG ®ÕN THùC TR¹NG Vµ ®Ò XUÊT GI¶I PH¸P PH¸T
TRIÓN THÞ TR-êNG BÊt ®éng s¶n “ lµm luËn v¨n th¹c sÜ víi môc ®Ých
lµ gãp phÇn nghiªn cøu thÞ tr-ßng thÞ tr-êng nµy trong môc tiªu chung lµ ®-a
nã vµo tÇm kiÓm so¸t cña Nhµ n-íc, ®i vµo æn ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn vµ v-ît qua
giai ®o¹n “ ®ãng b¨ng “ hiÖn nay, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®i lªn trong
giai ®o¹n ®æi míi.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
Qua ph©n tÝch c¸c nh©n tè tè ¶nh h-ëng ®Õn thùc tr¹ng thÞ tr-êng bÊt ®éng
s¶n, t×m hiÓu nguyªn nh©n, tõ ®ã ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr-êng bÊt
®éng s¶n t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh.
3. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
§èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n t¹i thµnh
phè Hå ChÝ Minh, bao gåm c¸c dù ¸n khu d©n c-, khu c«ng nghiÖp, c¸c
th«ng tin vÒ ph¸p luËt vµ ¶nh h-ëng cña nã.
4. Ph-¬ng Ph¸p Nghiªn cøu
LuËn v¨n sö dông ph-¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng dùa trªn c¬ së hÖ thèng
lý luËn cña häc thuyÕt M¸c – Lª nin, lÞch sö ,thèng kª, lý thuyÕt vÒ khoa häc
qu¶n trÞ,vµ c¸c khoa häc kh¸c, ®Ó so s¸nh ®èi chiÕu vµ ph©n tæng hîp - thèng
nhÊt víi quan ®iÓm vµ chñ tr-¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng nhµ n-íc ®èi víi sù
ph¸t triÓn khu d©n c- trªn ®Þa bµn thµnh phè Hå ChÝ Minh. Qua ph©n tÝch c¸c
yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn thùc tr¹ng tõ ®ã ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr-êng
bÊt ®éng s¶n t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh cho ®Õn n¨m 2010.
Nguån sè liÖu chñ yÕu lµ tõ Së ®Þa chÝnh cò nay lµ së tµi nguyªn m«i tr-êng,
së KÕ ho¹ch vµ ®Çu t-,Së Quy ho¹ch - kiÕn tróc thµnh phè Hå ChÝ Minh, côc
thèng kª cña thµnh phè Hå chÝ Minh, tõ s¸ch b¸o t¹p chÝ vµ c¸c tµi liÖu tham
kh¶o kh¸c.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
3
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
5. ý nghÜa khoa häc cña ®Ò tµi
Th«ng qua ®Ò tµi thÊy ®-îc sù cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi trong c«ng t¸c qu¶n lý,
sö dông vµ ph©n phèi bÊt ®éng s¶n - nguån tµi nguyªn cã h¹n cña ®Êt n-íc –
ë c¸c cÊp chÝnh quyÒn thµnh phè , mét c¸ch hîp lý vµ khoa häc ®Ó ®¸p øng
tiÕn tr×nh héi nhËp vµ tham gia vµo thÞ tr-êng kinh tÕ quèc tÕ.
KÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ ®-a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÝnh kh¶ thi, phï
hîp víi hoµn c¶nh cô thÓ t¹i thµnh phè hå chÝ minh, qua ®ã gãp phÇn hoµn
thiÖn trong c«ng t¸c qu¶n lý , sö dông , ph©n phèi tµi nguyªn bÊt ®éng s¶n t¹i
thµnh phè Hå ChÝ Minh, víi môc tiªu lµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ ph¸t
triÓn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh.
Néi dung cña ®Ò tµi còng lµ nh÷ng ý kiÕn tham m-u cho c¸c cÊp ChÝnh quyÒn
thµnh phè ,c¸c nhµ qu¶n lý- kinh doanh trong nghµnh bÊt ®éng s¶n, th«ng qua
®ã kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm yÕu tån t¹i vµ cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c
chÝnh s¸ch míi nh»m ph¸t triÓn thi tr-êng bÊt ®éng s¶n ®i ®óng h-íng.
®Ò tµi cßn lµ tµi liÖu tham kh¶o cho nh÷ng ng-êi quan t©m ®Õn l·nh vùc nµy.
6. kÕt cÊu ®Ò tµi
Ngoµi c¸c môc nh- phÇn më ®Çu, kÕt luËn, kiÕn nghÞ vµ danh môc tµi liÖu
tham kh¶o, néi dung ®Ò tµi chia lµm 3 ch-¬ng :
▪ Ch-¬ng 1 c¬ së lý luËn vÒ thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n
▪ Ch-¬ng 2 thùc tr¹ng thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n tP HCM
▪ Ch-¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m qu¶n lý vµ ph¸t
triÓn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n ®Õn n¨m 2010
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
4
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
Ch-¬ng 1
c¬ së lý luËn vÒ thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n
1.1.
Kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ bÊt ®éng s¶n
1.1.1. ®Þnh nghÜa vÒ bÊt ®éng s¶n
BÊt ®éng s¶n lµ c¸c tµi s¶n kh«ng di dêi ®-îc bao gåm: ®Êt ®ai, nhµ,
c«ng tr×nh x©y dùng g¾n liÒn víi ®Êt ®ai kÓ c¶ tµi s¶n g¾n liÒn víi nhµ ë vµ
c«ng tr×nh x©y dùng trong ®ã, c¸c tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt ®ai vµ c¸c tµi s¶n
kh¸c do ph¸p luËt quy ®Þnh.
1.1.2. C¸c thuéc tÝnh cña bÊt ®éng s¶n
TÝnh cè ®Þnh vÒ vÞ trÝ, giíi h¹n vÒ khèi l-îng vµ kh«ng gian nh-ng v« h¹n
vÒ thêi gian.
Chi phÝ giao dÞch vµ mua b¸n cao.
Thêi gian giao dÞch vµ mua b¸n dµi.
Cã tÝnh së h÷u chung : ViÖc x©y dùng ph¶i tu©n theo mét quy ho¹ch
thèng nhÊt vµ theo nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
TÝnh ¶nh h-ëng lÉn nhau: c¸c lo¹i bÊt ®éng s¶n cã vÞ trÝ gÇn nhau hoÆc
trong mét khu vùc cã ¶nh h-ëng ®Õn nhau, cã thÓ lµm t¨ng gi¶m gi¸ trÞ
cña nhau.
§Êt ®ai lµ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn c¸c hÖ sinh th¸i t¹o m«i tr-êng sèng con
ng-êi. ViÖc thiÕt kÕ, x©y dùng vµ sö dông bÊt ®éng s¶n ph¶i ®¶m b¶o
nguyªn t¾c duy tr× sù c©n b»ng sinh th¸i, t¹o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña
m«i tr-êng sèng.
1.2.
Kh¸i niÖm vÒ thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n
1.2.1 §Þnh nghÜa
Theo nghÜa hÑp: thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n lµ n¬i diÔn ra c¸c quan hÖ giao
dÞch bÊt ®éng s¶n (mua, b¸n, thÕ chÊp, cho thuª, cÇm cè, ...).
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
5
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
Theo nghÜa ®Çy ®ñ: thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n lµ tæng hßa c¸c mèi quan hÖ
vÒ giao dÞch bÊt ®éng s¶n diÔn ra t¹i mét khu vùc ®Þa lý nhÊt ®Þnh, trong
mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.
Thùc chÊt hµng hãa trao ®æi trªn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n ë ViÖt Nam lµ trao
®æi gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt cã ®iÒu kiÖn vµ quyÒn së h÷u c¸c tµi s¶n vµ vËt
kiÕn tróc g¾n liÒn trªn ®Êt.
1.2.2 . Cung bÊt ®éng s¶n
❖ Kh¸i niÖm: cung bÊt ®éng s¶n lµ khèi l-îng bÊt ®éng s¶n s½n sµng tham
gia vµo thÞ tr-êng t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh.
❖ §Æc ®iÓm vÒ cung bÊt ®éng s¶n: bao gåm c¸c ®Æc ®iÓm sau
ChÞu ¶nh h-ëng trùc tiÕp cña tæng cung vÒ ®Êt ®ai, c¸c chÝnh s¸ch cña
chÝnh phñ vµ c¸c yÕu tè cña m«i tr-êng vÜ m«.
Còng nh- c¸c hµng hãa kh¸c cung bÊt ®éng s¶n sÏ t¨ng lªn khi gi¸ c¶ bÊt
®éng s¶n t¨ng.
§é co gi·n cña cung theo gi¸ trong ng¾n h¹n lµ rÊt nhá, cßn trong dµi h¹n
th× lín h¬n.
❖ Nh÷ng nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn cung bÊt ®éng s¶n: bao gåm
Tæng quü ®Êt quy ho¹ch ph¸t triÓn ®« thÞ ®-îc chuyÓn nh-îng môc ®Ých
sö dông.
Sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng.
Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ ®« thÞ hãa còng cã ¶nh h-ëng rÊt lín ®Õn
cung ®Êt ®ai.
C¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ chi phÝ ph¸t triÓn bÊt ®éng s¶n, cïng víi nh÷ng
tiÕn bé kü thuËt ®-îc ¸p dông trong x©y dùng vµ kiÕn tróc.
C¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n-íc liªn quan ®Õn bÊt ®éng s¶n.
1.2.3 . CÇu bÊt ®éng s¶n
❖ Kh¸i niÖm: cÇu bÊt ®éng s¶n lµ khèi l-îng bÊt ®éng s¶n mµ ng-êi tiªu
dïng s½n sµng chÊp nhËn vµ cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ®Ó nhËn ®-îc khèi
l-îng bÊt ®éng s¶n ®ã trªn thÞ tr-êng.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
6
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
❖ C¸c lo¹i cÇu bÊt ®éng s¶n: cÇu vÒ ®Êt, nhµ ë, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, c¬
së h¹ tÇng phôc vô c¸c nhu cÇu s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, th-¬ng m¹i - dÞch
vô vµ nhu cÇu c«ng céng, c¸c c«ng tr×nh ®Æc biÖt kh¸c nh-: s©n bay, bÕn
c¶ng, s©n gold ...
❖ C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn cÇu bÊt ®éng s¶n: gåm
D©n sè
Thu nhËp cña d©n cKÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi
Qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa
Sù ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng
ChÝnh s¸ch cña chÝnh phñ.
1.2.4 Quan hÖ cung - cÇu vµ gi¸ c¶ bÊt ®éng s¶n
1.2.5 Quan hÖ cung - cÇu
❖ Quan hÖ cung - cÇu: lµ mét kh¸i niÖm cña kinh tÕ thÞ tr-êng. Ng-êi ta
coi cung - cÇu lµ mét hµm sè cña gi¸. NghÜa lµ mét sù thay ®æi cña gi¸ sÏ
lµm thay ®æi quan hÖ cung - cÇu.
❖ C©n b»ng cung - cÇu: cã hai lo¹i cung - cÇu; c©n b»ng æn ®Þnh - tøc lµ
sau khi chÖch ra khái ®iÓm c©n b»ng nh-ng do c¸c yÕu tè kh¸c t¸c ®éng
l¹i cã thÓ t¸i lËp ®-îc ®iÓm c©n b»ng míi, vµ c©n b»ng kh«ng æn ®Þnh
khi kh«ng t¸i lËp ®-îc ®iÓm c©n b»ng míi.
C©n b»ng cung - cÇu vÒ bÊt ®éng s¶n cã thÓ ®-îc xem xÐt trªn 4 mÆt: sè
l-îng, kÕt cÊu, kh«ng gian vµ thêi gian.
Møc E lµ møc c©n b»ng ban ®Çu cña thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n , víi møc gi¸
Povµ s¶n l-îng Qo. Khi cÇu bÊt ®éng s¶n gi¶m xuèng , thÞ tr-êng sÏ c©n b»ng
ë vÞ trÝ míi lµ E’ . Mµ nguån cung bÊt ®éng s¶n lµ Qo trong khi ngêi cÇn
mua bÊt ®éng s¶n chØ cÇn mua víi møc Qa, t¹o ra thÆng d- thÞ tr-êng.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
7
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
H×nh 1-1: C©n b»ng cung - cÇu
P
S
E
P0
P1
§-êng cung
E’
D0
D1
O
Q
Qa
Q1
Q0
Khi ®ã nguån cung bÊt ®éng s¶n sÏ gi¶m, l-îng cÇu bÊt ®éng s¶n sÏ t¨ng lªn
vµ theo quy luËt cung th× l-îng cung sÏ gi¶m xuèng, gi¸ h¹ cho ®Õn khi ®¹t
tíi møc c©n b»ng ,møc E’ lµ møc gi¸ c©n b»ng P1 vµ s¶n l-îng Q1. Ng-îc l¹i
sÏ t¹o ra sù khan hiÕm, thÞ tr-êng sÏ thiÕu hôt l-îng bÊt ®éng s¶n b¸n ra.
1.2.4.1 Gi¸ c¶ bÊt ®éng s¶n : lµ nh©n tè ¶nh h-ëng quan träng trong thÞ
tr-êng bÊt ®éng s¶n
Gi¸ mua b¸n, chuyÓn nh-îng : lµ gi¸ giao dÞch trªn thÞ tr-êng gi÷a bªn
cung vµ bªn cÇu bÊt ®éng s¶n.
Gi¸ thuª bÊt ®éng s¶n : lµ gi¸ ph¶i tr¶ ®Ó ®-îc quyÒn sö dông bÊt ®éng
s¶n trong thêi gian nhÊt ®Þnh.
Gi¸ b¶o hiÓm bÊt ®éng s¶n : gi¸ cho sù b¶o ®¶m æn ®Þnh gi¸ trÞ nÕu cã
biÕn ®éng vÒ gi¸ trÞ bÊt ®éng s¶n trong thêi gian ®-îc b¶o hiÓm.
Gi¸ h¹ch to¸n : Lµ gi¸ ®· ®-îc c©n b»ng trong sæ s¸ch kÕ to¸n nh- lµ mét
tµi s¶n cè ®Þnh.
Gi¸ ®Êt do nhµ n-íc quy ®Þnh vµ gi¸ ®Êt thÞ tr-êng : Gi¸ ®Êt do bé tµi
chÝnh thèng nhÊt ban hµnh khung gi¸ ; gi¸ thÞ tr-êng lµ gi¸ ®-îc giao
dÞch trªn thÞ tr-êng kh«ng chÝnh quy.
1.2.4.2 C¸c yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn gi¸ bÊt ®éng s¶n
Cã 3 nhãm nh©n tè t¸c ®éng ¶nh h-ëng ®Õn gi¸ bÊt ®éng s¶n, cô thÓ lµ:
❖ C¸c yÕu tè cã mèi liªn hÖ trùc tiÕp víi bÊt ®éng s¶n:
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
8
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
Nhãm c¸c yÕu tè tù nhiªn: gåm
VÞ trÝ cña bÊt ®éng s¶n (vÞ trÝ t-¬ng ®èi, tuyÖt ®èi)
Kh«ng gian vµ quan hÖ víi c¸c bÊt ®éng s¶n kh¸c trong khu vùc
KÝch th-íc, h×nh thÓ, diÖn tÝch thöa ®Êt hoÆc l« ®Êt
§Þa h×nh bÊt ®éng s¶n täa l¹c
H×nh thøc (kiÕn tróc) bªn ngoµi cña bÊt ®éng s¶n
§Æc ®iÓm trªn mÆt ®Êt vµ d-íi lßng ®Êt
Nhãm c¸c yÕu tè kinh tÕ: gåm
Kh¶ n¨ng mang l¹i thu nhËp tõ bÊt ®éng s¶n
Nh÷ng tiÖn nghi g¾n liÒn víi bÊt ®éng s¶n
Nhãm c¸c yÕu tè vÒ ph¸p lý liªn quan ®Õn bÊt ®éng s¶n: gåm
Quy ho¹ch sö dông ®Êt g¾n víi bÊt ®éng s¶n
T×nh tr¹ng ph¸p lý cña bÊt ®éng s¶n
C¸c quy ®Þnh vÒ x©y dùng vµ kiÕn tróc t¹i khu vùc bÊt ®éng s¶n
C¸c h¹n chÕ quyÒn sö dông ®Êt, së h÷u nhµ vµ c«ng tr×nh x©y dùng kh¸c
g¾n víi bÊt ®éng s¶n
C¸c yÕu tè vÒ t©m lý - x· héi: gåm
T×nh tr¹ng nh÷ng ng-êi sèng trong bÊt ®éng s¶n (tr-êng hîp bÊt ®éng
s¶n lµ nhµ ë)
Nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn thuyÕt phong thñy ...
❖ C¸c yÕu tè liªn quan ®Õn thÞ tr-êng:
TÝnh h÷u dông cña bÊt ®éng s¶n
Nhu cÇu lo¹i bÊt ®éng s¶n trªn thÞ tr-êng
T×nh tr¹ng khan hiÕm cña lo¹i bÊt ®éng s¶n trªn thÞ tr-êng
QuyÒn chiÕm h÷u vµ kh¶ n¨ng chuyÓn giao ®-îc cña bÊt ®éng s¶n
❖ C¸c yÕu tè chung bªn ngoµi:
C¸c yÕu tè chÝnh trÞ - ph¸p lý: sù thay ®æi vÒ ®-êng lèi chÝnh s¸ch cña
nhµ n-íc vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph-¬ng cã thÓ cã nh÷ng t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng
cña thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n nãi chung vµ sù ®Çu t- vµ lÜnh vùc bÊt ®éng s¶n
nãi riªng.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
9
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
C¸c yÕu tè thuéc vÒ kinh tÕ vÜ m«: ch¼ng h¹n nh- t×nh h×nh chung cña
kinh tÕ quèc tÕ, quèc gia, khu vùc vµ ®Þa ph-¬ng.
C¸c yÕu tè x· héi: gåm tèc ®é t¨ng d©n sè, chÊt l-îng cña dÞch vô y tÕ,
gi¸o dôc, tr×nh ®é d©n trÝ, vÊn ®Ò an ninh, tËp qu¸n ng-êi d©n trong vïng còng
cã ¶nh h-ëng ®Õn gi¸ trÞ cña bÊt ®éng s¶n.
1.3. Ph©n lo¹i thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n t¹i ViÖt Nam
❖ Theo khu vùc ®Þa lý: cã thÓ ph©n thµnh thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n cña
Thµnh phè A; B; thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n quËn X; Y hoÆc thÞ tr-êng bÊt
®éng s¶n néi thµnh, ngo¹i thµnh ...
❖ Theo c«ng dông cña bÊt ®éng s¶n: bao gåm thÞ tr-êng ®Êt ®ai; nhµ ë;
c«ng tr×nh c«ng nghiÖp; c«ng tr×nh th-¬ng m¹i vµ dÞch vô; c¸c c«ng tr×nh
®Æc biÖt (nh- s©n bay, bÕn c¶ng ...)
❖ Theo tÝnh chÊt kinh doanh bÊt ®éng s¶n: ta cã thÞ tr-êng mua b¸n; cho
thuª; thÕ chÊp bÊt ®éng s¶n.
❖ Theo qu¸ tr×nh t¹o ra bÊt ®éng s¶n: gåm ThÞ tr-êng cÊp I (thÞ tr-êng
®Êt thuÇn tóy), cÊp II (thÞ tr-êng x©y dùng - s¶n xuÊt ra bÊt ®éng s¶n),
cÊp III (thÞ tr-êng mua b¸n bÊt ®éng s¶n).
❖ Theo tÝnh chÊt ph¸p lý cña quan hÖ giao dÞch bÊt ®éng s¶n: theo tiªu
chÝ nµy cã thÓ ph©n thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n thµnh 2 lo¹i:
ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n chÝnh quy: lµ thÞ tr-êng mµ ë ®ã c¸c ho¹t ®éng
cã liªn quan ®Õn giao dÞch bÊt ®éng s¶n ®-îc thùc hiÖn theo ®óng quy
®Þnh cña ph¸p luËt.
ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n phi chÝnh quy: lµ thÞ tr-êng mµ ë ®ã c¸c giao
dÞch vÒ bÊt ®éng s¶n kh«ng tu©n thñ ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt
nh-ng vÉn tån t¹i.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
10
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
1.4. §Æc ®iÓm cña thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n
- Lµ mét thÞ tr-êng kh«ng tËp trung vµ mang tÝnh khu vùc, ®Þa ph-¬ng.
- ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n lµ mét thÞ tr-êng kh«ng hoµn h¶o, dÔ dÉn ®Õn
nh÷ng ®éc quyÒn trong c¹nh tranh, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc gi¸ c¶, mÆt
kh¸c còng dÔ dÉn ®Õn nh÷ng “mÐo mã” cña thÞ trêng nµy.
- Phøc t¹p trong quan hÖ giao dÞch, thêi gian giao dÞch kÐo dµi vµ ®ßi hái
nh÷ng chi phÝ lín.
- Tæng cung ®Êt ®ai cho tÊt c¶ c¸c ý ®Þnh vµ môc tiªu lµ cè ®Þnh, tuy
nhiªn møc cung cho tõng môc ®Ých cô thÓ cã thÓ thay ®æi.
- Do ®Êt ®ai lµ tµi nguyªn khan hiÕm nªn dÔ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ®Çu c¬ vÒ
bÊt ®éng s¶n.
- ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n rÊt nh¹y c¶m, dÔ biÕn ®éng khi cã sù biÕn
®éng cña c¸c yÕu tè kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ x· héi. DÔ bÞ “nãng” khi nÒn kinh tÕ
cã møc t¨ng tr-ëng cao, vµ còng dÔ bÞ “®ãng b¨ng” khi kinh tÕ suy gi¶m.
- C¬ cÊu nhu cÇu thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n rÊt ®a d¹ng, thÞ tr-êng bÞ ph©n
khóc m¹nh.
Chu kú bÊt ®éng s¶n
Nh÷ng chu kú bÊt ®éng s¶n dµi h¹n xuÊt hiÖn do chÞu ¶nh h-ëng cña
nh÷ng biÕn ®éng dÇn dÇn vÒ d©n sè, sù ph©n bè tuæi t¸c, nhÞp ®é h«n nh©n,
c¸c møc lîi tøc, chi phÝ x©y dùng, së thÝch thÈm mü, c¸c quy m« vËn
chuyÓn.
H-ng thÞnh: lµ kho¶ng thêi gian bïng næ, t¨ng vät, ho¹t ®éng cao, c«ng
¨n viÖc lµm vµ sö dông nh©n lùc t¨ng, lîi tøc vµ gi¸ c¶ t¨ng.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
11
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
L-îng cung
bÊt ®éng s¶n
o
Thêi gian
H×nh 1-2 :Nh÷ng thay ®æi cña chu kú kinh doanh vµ nh÷ng hËu qu¶
Ng-ng trÖ: tõ cao ®iÓm gi¶m xuèng, n¹n thÊt nghiÖp gia t¨ng, GDP thùc
gi¶m.
Suy tho¸i: Kinh doanh sót gi¶m ®ång lo¹t, n¹n thÊt nghiÖp gia t¨ng ®Õn
cùc ®é.
Phôc håi: Tho¸t khái nh÷ng ®iÓm ®¸y cña ng-ng trÖ vµ suy tho¸i, c«ng
¨n viÖc lµm vµ kinh doanh ph¸t triÓn l¹i.
Chó ý:
Trong thùc tÕ kh«ng hoµn toµn theo s¬ ®å trªn, cã khi nhiÒu chu kú kinh
doanh chuyÓn tõ giai ®o¹n ng-ng trÖ sang phôc håi kh«ng qua giai ®o¹n suy
tho¸i. Th«ng th-êng, trong giai ®o¹n phôc håi - h-ng thÞnh thêi gian l©u h¬n
giai ®äan ng-ng trÖ - suy tho¸i.
B¶ng 1-1 cho thÊy nh÷ng thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n kh«ng hoµn h¶o cã
nh÷ng ®Æc tr-ng chñ yÕu lµ: ng-êi mua vµ ng-êi b¸n bÊt ®éng s¶n kh«ng hay
biÕt vÒ gi¸ trÞ vµ c¸c xu h-íng bÊt ®éng s¶n trong kinh doanh mua b¸n, viÖc
chuyÓn nh-îng bÊt ®éng s¶n ®ßi hái sù hiÓu biÕt (am hiÓu) luËt ph¸p vµ
chuyªn m«n mµ ng-êi d©n b×nh th-êng kh«ng cã ®-îc: mçi l« ®Êt ®Òu kh¸c
biÖt vµ riªng rÏ víi nh÷ng l« ®Êt kh¸c vµ vÞ trÝ ®Êt kh«ng thÓ ®-îc chuyÓn
thµnh vèn dùa trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn thÞ tr-êng tèt h¬n ë nh÷ng khu vùc ®Þa d-
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
12
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
kh¸c. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy t¹o thµnh mét thÞ tr-êng kh«ng hoµn h¶o ®èi víi
c¸c ho¹t ®éng bÊt ®éng s¶n.
B¶ng 1-1: So s¸nh thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n vµ thÞ tr-êng hµng ho¸ kh¸c
§Æc tÝnh
ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n
ThÞ tr-êng hµng hãa kh¸c
1. Sè l-îng Ýt ng-êi tham gia, ng-êi mua b¸n kiÓm so¸t NhiÒu ng-êi tham dù: Ýt ®éc
ng-êi mua, thÞ tr-êng lÉn nhau
quyÒn hoÆc c¹nh tranh ®éc
b¸n
quyÒn
2. Sù hiÓu Ng-êi mua vµ ng-êi b¸n kh«ng cã sù hiÓu Ng-êi mua vµ ng-êi b¸n cã
biÕt s¶n
biÕt, sù giao ho¸n theo ph¸p luËt kh«ng gièng hiÓu biÕt nhiÒu, sù giao ho¸n
phÈm, giao nhau hoµn toµn
ho¸n
diÔn ra dÔ dµng
thÞ
tr-êng
3. S¶n phÈm Mçi l« ®Êt B§S ®éc nhÊt vµ riªng lÏ víi S¶n phÈm gièng nhau, cã thÓ
®-îc
tiªu nh÷ng l« ®Êt kh¸c, kh«ng cã tr-êng hîp giao ho¸n. Ýt kh¸c biÖt gi÷a
chuÈn hãa
gièng nhau hoµn toµn
c¸c s¶n phÈm cña nh÷ng
ng-êi b¸n kh¸c nhau
4. TÝnh di VÞ trÝ cè ®Þnh, kh«ng thÓ chuyÓn dÞch ®Õn C¸c s¶n phÈm cã thÓ ®-îc
®éng
mét n¬i kh¸c cã lîi h¬n, thÞ tr-êng B§S chuyÓn thµnh vèn trong c¸c
thuéc ®Þa ph-¬ng, kh«ng thuéc vïng hay thÞ tr-êng sinh lîi (l·i)
quèc gia
5. KÝch cì B§S ®-îc mua kh«ng th-êng xuyªn (Ýt khi Hµng hãa ®-îc mua nhá vµ
vµ
cña
tÇn
sè trªn 4 hoÆc 5 lÇn/ ®êi ng-êi), mét biÓu mét sù t-¬ng ®èi kh«ng ®¾t, ®-îc
viÖc ®Çu t-, duy nhÊt lín h¬n hÕt cña mét gia ®×nh mua th-êng xuyªn
mua
trung l-u
6. Vai trß ChÝnh phñ cã vai trß -u thÕ trong cæ vò, ng¨n ChÝnh phñ ®ãng mét vai trß
cña
chÝnh c¶n, ph¸t triÓn B§S b»ng sö dông thuÕ khãa Ýt h¬n. Tù do mËu dÞch phæ
phñ
vµ c«ng cô tiÒn tÖ vµ b»ng c¸c lo¹i kiÓm so¸t biÕn h¬n
kh¸c nh- luËt khoanh vïng, m«i tr-êng vµ
søc kháe.
7. Gi¸ c¶
Gi¸ c¶ bÞ ¶nh h-ëng do sù phèi hîp cung, cÇu Gi¸ c¶ ®-îc thiÕt lËp do ho¹t
nh-ng sù ¶nh h-ëng qua l¹i nµy kh«ng ªm ¶, ®éng cung, cÇu uyÓn chuyÓn
viÖc thiÕu am hiÓu cña ng-êi mua hoÆc ng-êi
b¸n cã thÓ bãp mÐo (lµm sai lÖch) gi¸ c¶
®-îc thanh to¸n
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
1.5.
13
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
C¸C nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn thÞ tr-êng bÊt ®éng
s¶n
1.5.1. C¸c nh©n tè s¶n xuÊt
Theo c¸c nhµ kinh tÕ , cã 4 nguån tµi nguyªn chñ yÕu ®-îc gäi lµ c¸c
nh©n tè cña s¶n xuÊt, cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt hµng hãa vµ dÞch vô, ®ã lµ: ®Êt ®ai,
nh©n c«ng, vèn vµ ph-¬ng thøc s¶n xuÊt.
§Êt ®ai: ®-îc xem nh- lµ tÊt c¶ nguån tµi nguyªn - c©y cèi, kho¸ng
chÊt vµ n-íc - còng nh- bÒ mÆt qu¶ ®Êt.
§Êt cung cÊp nh÷ng nguyªn liÖu th« cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt hµng hãa, nu«i
trång thùc phÈm vµ x©y dùng n¬i c- tró.
•
Nh©n c«ng: lµ næ lùc cña con ng-êi ®Ó biÕn nguyªn liÖu th« thµnh
thµnh phÈm hoÆc ®Ó thùc hiÖn c¸c dÞch vô.
•
Vèn: lµ bÊt cø dông cô nµo ®-îc chÕ t¹o, sö dông nh»m môc ®Ých gia
t¨ng s¶n xuÊt nh- m¸y mãc, dông cô vµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng.
Dï r»ng vèn b»ng tiÒn tÖ cÇn thiÕt ®Ó mua thiÕt bÞ nh-ng b¶n th©n tiÒn tÖ
kh«ng thÓ t¹o ra tµi nguyªn hoÆc s¶n xuÊt ra hµng hãa vµ dÞch vô.
NhiÖm vô cña vèn b»ng tiÒn tÖ trªn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n sÏ ®Ò cËp sau.
•
Ph-¬ng thøc s¶n xuÊt lµ tËp hîp nh÷ng nh©n tè s¶n xuÊt kh¸c nhau
trong mét ph-¬ng thøc cã hÖ thèng ®Ó s¶n xuÊt hµng hãa vµ dÞch vô. Hµnh
®éng nµy do ng-êi chñ së h÷u thùc hiÖn.
Bèn nh©n tè nµy tËp hîp cïng nhau ®Ó s¶n xuÊt vµ ph©n phèi hµng hãa vµ
dÞch vô trong mét nÒn kinh tÕ.
1.5.2. Nh©n tè thu nhËp
Thu nhËp bao gåm tiÒn khi b¸n hoÆc cho thuª ®Êt, nhµ cöa, l-¬ng bæng, l·i
vèn, vµ lîi nhuËn. Trong x· héi, chñ ®Êt nhËn tiÒn b¸n hoÆc cho thuª ®Êt.
C«ng nh©n lµm viÖc vµ nhËn l-¬ng. Ng-êi cho vay tiÒn nhËn tiÒn l·i. Vµ chñ
doanh nghiÖp khi s¶n xuÊt kinh doanh thµnh c«ng th× thu ®-îc lîi nhuËn (NÕu
chñ doanh nghiÖp kh«ng thµnh c«ng ®-a ®Õn lç hoÆc ng-ng kinh doanh)
H×nh 1-3: M« h×nh chu kú lu©n chuyÓn
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
14
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
Nép thuÕ
C¸c c¸ nh©n
& hé gia
®×nh
Nhµ
n-íc
DÞch vô cña NN
NhËn s¶n phÈm vµ dÞch vô
NhËn c¸c s¶n phÈm
Thanh to¸n vÒ c¸c SP (®)
B¸n hµng hãa vµ dÞch vô
DÞch vô cña NN
Thu tiÒn ®Êt, l-¬ng l·i vèn
(®)
B¸n ®©t ®ai, nh©n c«ng vèn
NhËn c¸c tµi nguyªn
Thanh to¸n c¸c tµi nguyªn (®)
Nép thuÕ
C¸c doanh
nghiÖp
NhËn doanh thu (®)
Cung
C¸c nh©n tè sx
Chi tr¶ tiÒn s¶n phÈm, dÞch
vô (®)
Mua ®Êt ®ai, nh©n c«ng, vèn
Chi thanh to¸n tiÒn ®Êt, l-¬ng l·i
(®)
ThÞ tr-êng tµi nguyªn
CÇu
ThÞ tr-êng s¶n phÈm
Cung
CÇu
Hµng hãa & dÞch vô
Dßng lu©n chuyÓn hµng hãa, tµi nguyªn
Dßng thu nhËp (tiÒn)
Khi ng-êi ta dïng mét phÇn lín thu nhËp ®Ó mua hµng hãa vµ dÞch vô lµ
chóng ta ®· cã mét chu kú lu©n chuyÓn: doanh nghiÖp kinh doanh mua ®Êt
®ai, nh©n c«ng vµ vèn ë thÞ tr-êng tµi nguyªn vµ c¸ nh©n sö dông thu nhËp
mua hµng hãa vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp cña thÞ tr-êng s¶n phÈm.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
15
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
1.5.3. ¶nh h-ëng cña th-¬ng m¹i quèc tÕ
Võa råi chóng ta minh häa mét nÒn kinh tÕ khÐp kÝn kh«ng bÞ ¶nh h-ëng
bëi t¸c ®éng cña xuÊt vµ nhËp khÈu.Trong thùc tÕ, phÇn lín c¸c nÒn kinh tÕ cã
phÇn më cho phÐp xuÊt vµ nhËp khÈu, dßng lu©n chuyÓn cña nhËp vµ xuÊt
khÈu cã thÓ ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn lîi tøc thu nhËp vµ gi¸ c¶ néi ®Þa.
C¸c lý thuyÕt kinh tÕ ®· chøng minh r»ng mét quèc gia nç lùc tù tóc sÏ cung
cÊp cho ng-êi d©n cña m×nh hµng hãa víi chi phÝ cao h¬n so víi tr-êng hîp
quèc gia Êy ký kÕt c¸c tho¶ -íc th-¬ng m¹i tù do víi nh÷ng quèc gia kh¸c.Lý
thuyÕt vÒ tù do mËu dÞch t¹o nªn ý nghÜa kinh tÕ, nh-ng ¸p lùc chÝnh trÞ vµ c¸c
¸p lùc kh¸c trong néi bé c¸c quèc gia th-êng cã xu h-íng h¹n chÕ mËu dÞch
quèc tÕ trong nç lùc nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cña mét sè tËp thÓ riªng biÖt.(Nhc¸c n-íc s¶n xuÊt dÇu thµnh lËp liªn minh nh»m ®iÒu phèi s¶n xuÊt vµ gi¸ dÇu,
OPEC)
(Hay Mü thiÕt lËp c¸c biÓu thuÕ vµ quota ®Ó b¶o vÖ mét sè ngµnh c«ng nghiÖp
trong n-íc). Nh-ng trªn thÕ giíi ngµy nay, mçi quèc gia ®Òu nç lùc thùc hiÖn
tèi ®a phóc lîi cña m×nh b»ng c¸ch phèi hîp víi nhau trong mét sè c¬ héi.KÕt
qu¶ lµ nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ dßng ch¶y liªn tôc, c¸c sù kiÖn chÝnh trÞ vµ kinh
tÕ t¹o ra c¸c liªn minh vËn ®éng. §iÒu nµy lµm cho nÒn kinh tÕ quèc gia
chuyÓn ®éng vµ vËn hµnh nh- mét sù kiÖn quèc tÕ râ nÐt vµ th-êng ¶nh h-ëng
®Õn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n.
1.5.4. Vai trß cña nhµ n-íc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn thÞ tr-êng bÊt
®éng s¶n
Quan ®iÓm vµ môc tiªu qu¶n lý Nhµ n-íc ®èi víi thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n lµ sù
t¸c ®éng cña Nhµ n-íc ®èi víi c¸c chñ thÓ kinh tÕ tham gia vµo thÞ tr-êng bÊt
®éng s¶n ®-îc thÓ hiÖn trªn hai ph-¬ng diÖn. Mét lµ t¹o lËp cho c¸c chñ thÓ
kinh tÕ m«i tr-êng kinh tÕ - x· héi - luËt ph¸p ®Ó ph¸t triÓn, qua ®ã Nhµ n-íc
h-íng sù ph¸t triÓn cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ tham gia thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n
theo môc tiªu ®· ®Þnh. Hai lµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c nh©n tè bªn trong
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
16
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh bÊt ®éng s¶n b»ng c¸c chÝnh s¸ch gióp ®ì,
hç trî vÒ vËt chÊt, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao n¨ng lùc cña c¸c doanh nghiÖp.
Trªn hai ph-¬ng diÖn nµy ,Nhµ n-íc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cô thÓ sau :
Tõng b-íc x©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n chÝnh quy vµ
thu hÑp dÇn thÞ tr-êng kh«ng chÝnh quy.
X©y dùng thÓ chÕ vµ ph¸p luËt thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n:
- T¹o khung khæ ph¸p lý thÝch øng víi c¸c nguyªn t¾c thÞ tr-êng
- X©y dùng hÖ thèng qu¶n lý bÊt ®éng s¶n
- Hoµn thiÖn vµ ®ång bé hãa hÖ thèng ph¸p luËt, ph¸ bá nh÷ng bøc t-êng
v« h×nh ®ang t¹o ra sù øc chÕ ®èi víi thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n
ThiÕt lËp mét hÖ thèng th«ng tin c«ng khai, minh b¹ch cã kh¶ n¨ng tiÕp
cËn ®èi víi mäi ®èi t-îng.
- Th«ng tin vÒ quy ho¹ch
- Th«ng tin vÒ ®Þa chÝnh, ®Þa b¹ vµ ®¨ng ký ®Þa b¹ (hå s¬ bÊt ®éng s¶n)
- C¸c th«ng tin vÒ gi¸.
T¹o sù ®ång bé víi sù ph¸t triÓn cña c¸c thÞ tr-êng kh¸c trong nÒn kinh
tÕ, ®Æc biÖt lµ thÞ tr-êng tµi chÝnh
N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch hãa viÖc sö dông ®Êt
Ph¸t triÓn ®« thÞ th«ng qua viÖc quy ho¹ch më réng ®« thÞ, c¶i t¹o vµ
ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, tæ chøc ®Êu thÇu t¹i thÞ tr-êng cÊp I vµ ®iÒu tiÕt
®Þa t« chªnh lÖch.
- Quy ho¹ch më réng ®« thÞ vµ ®Çu t- c¸c c¬ së h¹ tÇng quan träng t¹i
c¸c khu vùc ®« thÞ dù kiÕn më réng
- Tæ chøc ®Êu thÇu t¹i thÞ tr-êng cÊp I trong c¸c dù ¸n më réng ®« thÞ
míi
- C¶i t¹o c¬ së h¹ tÇng t¹i c¸c ®« thÞ hiÖn h÷u, tiÕn hµnh thu phÝ vµ ®iÒu
tiÕt ®Þa t« chªnh lÖch.
§Þnh gi¸ nhµ, ®Êt
Ho¹t ®éng kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc qu¶n lý vµ sö dông ®Êt
Tæ chøc ®¨ng ký bÊt ®éng s¶n
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
17
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
Ph¸t triÓn nhµ ë dµnh riªng cho ng-êi nghÌo
§µo t¹o chuyªn m«n trong ho¹t ®éng kinh doanh bÊt ®éng s¶n
1.5.5. Vai trß c¸c nhµ chuyªn nghiÖp bÊt ®éng s¶n
Nhµ chuyªn nghiÖp bÊt ®éng s¶n lµ ai ? trong thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n hä lµ
nh÷ng chuyªn gia ( hä th-êng lµ c¸c kü s- x©y dùng , kiÕn tróc s-, luËt s,chuyªn gia kinh tÕ ...)cã kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm thùc tÕ vÒ bÊt ®éng s¶n, cã
uy tÝn trong thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n- ®ñ ®Ó t- vÊn – thÈm ®Þnh ,gi¶i ®¸p
h-íng dÉn nh÷ng biÕn ®éng thay ®æi cña thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n cho ng-êi
mua b¸n bÊt ®éng s¶n.
HiÖn nay ë ViÖt Nam, vai trß cña nhµ chuyªn nghiÖp ch-a h×nh thµnh râ nÐt ,
h×nh ¶nh cña nh÷ng nhµ chuyªn nghiÖp ®îc vÝ nh “cß ®Êt “ . Cßn cao cÊp
h¬n th× ®-îc n©ng thµnh chuyªn viªn them ®Þnh gi¸ bÊt ®éng s¶n cña c¸c c«ng
ty kinh doanh ®Þa èc cã lµm thªm c¸c dÞch vô m«i giíi bÊt ®éng s¶n.
C¸c c«ng ty ViÖt Nam kinh doanh bÊt ®éng s¶n cã chøc n¨ng thÈm ®Þnh , m«i
giíi bÊt ®éng s¶n ( ACB, Hoµng qu©n , V¹n Ph¸t H-ng, Tr-êng ThÞnh,… );
C«ng ty n-íc ngoµi hiÖn ®ang gióp c¸c c«ng ty ViÖt Nam tiÕp thÞ c¸c s¶n
phÈm vÒ bÊt ®éng s¶n cho c¸c nhµ ®Çu t- n-íc ngoµi nh- ( c«ng m«i giíi
tiÕp thÞ bÊt ®éng s¶n Mü : CB Richard Ellis –CBRE, …
)
Trong nh÷ng thÞ tr-êng hoµn toµn c¹nh tranh, nhu cÇu vÒ nh÷ng dÞch vô cña
nhµ chuyªn nghiÖp bÊt ®éng s¶n hoÆc phÝa thø 3 nµo kh¸c lµ kh«ng cÇn thiÕt.
Ng-êi b¸n , ng-êi mua ®Òu ®-îc coi nh- ®· cã ®Çy ®ñ am t-êng kiÕn thøc vÒ
bÊt ®éng s¶n vµ cã thÓ tù n¾m ®-îc mäi dÞch vô mua b¸n. Nh-ng thÞ tr-êng
bÊt ®éng s¶n cùc kú khiÕm khuyÕt, nhµ chuyªn nghiÖp bÊt ®éng s¶n cã nhiÖm
vô chñ yÕu gióp kh¾c phôc nh÷ng sai sãt nµy.
Nh÷ng nhµ chuyªn nghiÖp bÊt ®éng s¶n cã thÓ cung øng c¸c dÞch vô sau ®©y:
• Lµm t¨ng sù hiÓu biÕt cña ng-êi mua vµ ng-êi b¸n b»ng c¸ch:
- Cung cÊp th«ng tin thÞ tr-êng hiÖn t¹i liªn quan gi¸ b¸n vµ tiÒn thuª m-ín
- B¸o cho kh¸ch hµng biÕt nh÷ng c¬ héi ®Çu t- Cung cÊp tin tøc vÒ nh÷ng ph-¬ng ph¸p tµi trî thay thÕ kh¸c vµ gióp rót
ng¾n viÖc giao dÞch.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
18
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
• Lµm gia t¨ng sè l-îng ng-êi tham gia thÞ tr-êng b»ng c¸ch thuyÕt phôc
c¸c chñ nh©n chµo b¸n bÊt ®éng s¶n vµ b»ng c¸ch khuyÕn khÝch d©n chóng
mua bÊt ®éng s¶n. Nh÷ng cè g¾ng nµy cã thÓ lµm t¨ng sè l-îng ng-êi mua
vµ ng-êi b¸n vµ gióp lµm gi¶m bít mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng cña
thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n - qu¸ Ýt ng-êi tham gia.
1.5.6. C¸c nh©n tè kh¸c
Sù t¨ng tr-ëng kinh tÕ x· héi vµ tèc ®é ®« thÞ hãa.
Sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, ®Æc biÖt lµ c¸c chñ tr-¬ng chÝnh s¸ch vµ ®iÒu luËt
liªn quan ®Õn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n.
Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c tæ chøc kinh doanh vµ dÞch vô chuyªn
ngµnh vµ ngµnh kinh doanh vµ dÞch vô cã liªn quan ®Õn bÊt ®éng s¶n bÊt
®éng s¶n nh-: c¸c c«ng ty t- vÊn ®Þa èc, trung t©m th«ng tin bÊt ®éng s¶n,
trung t©m giao dÞch bÊt ®éng s¶n, ng©n hµng bÊt ®éng s¶n ...
1.6. Vai trß cña thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n
ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸
•
ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña nÒn kinh tÕ
hµng hãa.
•
ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n gãp phÇn ph©n bæ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c tµi
nguyªn ®Êt vµ c¸c bÊt ®éng s¶n trªn ®Êt.
•
ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n lµ n¬i thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt c¸c yÕu tè s¶n xuÊt.
•
T¹o ra nh÷ng kÝch th-íc cho ®Çu t- vµo bÊt ®éng s¶n nh- ®Êt ®ai, nhµ
x-ëng, c¸c vËt kiÕn tróc, c¬ së h¹ tÇng ... qua ®ã t¸c ®éng tíi sù t¨ng
tr-ëng kinh tÕ.
•
ThÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gi÷a x©y
dùng mua b¸n nhµ vµ mua b¸n quyÒn sö dông ®Êt.
•
Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp tíi thÞ
tr-êng tµi chÝnh.
LuËn v¨n th¹c sÜ
nguyÔn duy trung
19
Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
•
khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
Thõa nhËn vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n cßn gãp phÇn
thùc hiÖn c¸c chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa, b¸n kho¸n cho thuª ... c¸c doanh
nghiÖp cña nhµ n-íc.
•
Sù t¨ng tr-ëng cña thÞ tr-êng bÊt ®éng s¶n sÏ gãp phÇn lµm t¨ng GDP vµ
qua ®ã còng t¸c ®éng m¹nh ®Õn c¸c thÞ tr-êng cã liªn quan nh- thÞ tr-êng
x©y dùng, thÞ tr-êng vËt liÖu x©y dùng, trang trÝ néi thÊt ...
H×nh 1-4: S¬ ®å tÝch lòy tµi s¶n bÊt ®éng s¶n trong GDP
GDP sö dông
Tæng tÝch lòy
Tiªu dïng cuèi cïng
Tiªu dïng
chÝnh phñ
TÝch lòy
TSC®
Tiªu dïng tnh©n
TÝch lòy TS
B§S
ThiÕt bÞ g¾n víi
TS trªn ®Êt
ThÞ tr-êng
hµng hãa
dÞch vô
LuËn v¨n th¹c sÜ
ThÞ tr-êng
m¸y mãc
thiÕt bÞ
ThÞ tr-êng
vËt liÖu x©y
dùng
VËt kiÕn tróc
ThÞ tr-êng
søc lao
®éng
TÝch lòy
TSL§
TÝch lòy
TSC§ kh¸c
Gi¸ trÞ ®Êt
ThÞ tr-êng
®Êt
ThÞ tr-êng
nguyªn vËt
liÖu, b¸n
thµnh phÈm
nguyÔn duy trung
- Xem thêm -