Qu¶n lý c«ng nghÖ th«ng tin
Bµi tËp: "PhÇn mÒm qu¶n lý tri thøc ®em ®Õn nh÷ng -u
thÕ ®Æc thï nµo cho c¸c tæ chøc ho¹t ®éng trªn ph¹m vi toµn
cÇu ".
Bµi lµm
HiÖn nay, viÖc qu¶n lý c«ng nghÖ th«ng tin trë thµnh
mét ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu trong mäi ho¹t ®éng cña toµn cÇu;
t¹i n¬i lµm vÞªc th× q¶n lý c«ng nghÖ th«ng tin ®· trë thµnh
mét yÕu tè t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh.
C¸c c«ng nghÖ hiÖn cã vµ c¸c ph-¬ng
ph¸p ®-îc sö
dông ®Ó thóc ®Èy th«ng tin gäi lµ qu¶n lý tri thøc. Cßn
th«ng tin l¹i ®-îc hiÓu lµ nh÷ng tri thøc míi lµm giµu kho
tµng nhËn thøc cho ng-êi nhËn tin. Nã ®-îc thô c¶m vµ
®¸nh gi¸ lµ cã Ých cho ng-êi ra quyÕt ®Þnh trong qu¶n trÞ
kinh doanh.
VËy th«ng tin lµ nh÷ng tri thøc míi, cßn qu¶n lý c«ng
nghÖ th«ng tin lµ qu¶n lý tri thøc.
Trong néi t¹i cña bÊt kú mét c«ng ty nµo, c«ng nghÖ
th«ng tin ®Òu cã thÓ ®-îc sö dông ®Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn.
NhiÖm vô nh-: th- tÝn ®iÖn tö (e-mail) cho phÐp th«ng tin
nhanh h¬n; c¸c c¬ së d÷ liÖu. ®-îc chia sÎ cho phÐp mäi
ng-êi cã thÓ tiÕp cËn tøc thêi vµ b×nh ®¼ng nh÷ng th«ng tin
®-îc chuÈn ho¸ vµo bÊt kú thêi gian nµo. M¹ng néi bé
(intranet) cho phÐp trao ®æi ®ång bä vµ trß chuyÖn trùc tiÕp
… tæ chøc mäi cong viÖc ®ã nh»m lµm cho c«ng ty cã hiÖu
qu¶ h¬n vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao h¬n lµ c«ng viÖc cña
nhµ qu¶n lý c«ng nghÖ th«ng tin.
Muèn biÕt ®-îc phÇn mÒm qu¶n lý tri thøc ®em ®Õn
nh÷ng -u thÕ ®Æc thï nµo cho c¸c tæ chøc ho¹t ®éng trªn
ph¹m vi toµn cÇu th× tr-íc hÕt chóng ta h¶i hiÓu; tri thøc lµ
g×, qu¶n lý tri thøc lµ thÕ nµo vµ t¹i sao tri thøc l¹i cã gi¸ trÞ.
Tri thøc: ®ã lµ sù hiÓu biÕt cã ®-îc qua chiªm nghiÖm
hay sù ng¾n bã víi vÊn ®Ò nµy. Tri thøc cßn ®-îc m« t¶ nh-
mét tËp hîp nhiÒu m« h×nh m« t¶ nhiÒu ®Æc tÝnh vµ hµnh vi
trong mäi lÜnh vùc. Tri thøc chÝnh lµ mét kho b¸u kh«ng
träng l-äng mµ con ng-êi ta cã thÓ lu«n mang trong ®Çu
m×nh. §ång thêi tri thøc cã thÓ ®-îc l-u gi÷ theo nhiÒu quy
tr×nh cã tæ chøc, hay b»ng c¸c s¶n phÈm, ph-¬ng tiÖn. hÖ
thèng hoÆc c¸c tµi liÖu.
Trªn thùc tÕ cã rÊt nhiÒu c¸ch ®Þnh nghÜa vÒ tri thø.
Nh-ng ®Ó phôc bµi viÕt nµy ta cã thÓ ®Þnh nghÜa ®Þnh nghÜa
nh- sau: tri thøc lµ nh÷ng ý t-ëng vµ nh÷ng hiÓu biÕt mµ
nh÷ng quy tr×nh trong mét tæ chøc ®-îc sö dông ®Ó hµnh
®éng cã hiÖu qu¶ nh»m thùc hiÖn môc ®Ých cña t«t chøc ®ã.
Lo¹i tri thøc nµy rÊt cô thÓ ®èi víi tá chøc ®· t¹o ra chóng.
Tri thøc cã gi¸ trÞ g× kh«ng? nã gióp nhµ qu¶n trÞ kinh
doanh nh÷ng g×? Chóng ta h·y ph©n tÝch ; nÒn kinh tÕ- x·
héi toµn cÇu hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn víi mét tèc ®é chãng
mÆt; nh÷ng c¬ së tri thøccña c¸c tæ chøc ®ang nhanh chãng
trë thµnh thÕ m¹nh c¹nh tranh bÒn v÷ng cña c¸c æ chøc ®ã.
chÝnh v× thÕ mµ nguån tµi nghuyªn tri thøc nµy cÇn ®-îc b¶o
vÖ, nu«i d-ìng vµ chia sÎ cho c¸c thµnh viªn trong tæ chøc
®Ó tiªu dïng nã t¹o nªn mét søc m¹nh céng h-ëng thËt lín,
®-a tæ chøc ®¹t ®-îc nh÷ng môc tiªu ®· ®Þnh mét c¸ch mü
m·n. GÇn ®©y, c¸c c«ng ty cã thÓ thµnh c«ng trªn c¬ së tri
thøc c¸ nh©n cña mét nhãm nh÷ng c¸ nh©n ®-îc ®Æt ®óng
chç vÒ chiÕn l-îc. Tuy vËy, khÝ ®èi thñ c¹nh tranh høa hÑn
nhiÒu dÞch vô cã hµm l-îng tri thøc h¬n th× sù c¹nh tranh sÏ
mÊt ®i. T¹i sao nh- vËy? Bëi v×, tri thøc cña mét tæ chøc
kh«ng hÒ thay thÕ tri thøc c¸ nh©n, mµ nã l¹i bæ sung cho tri
thøc c¸ nh©n, lµm cho tri thøc c¸ nh©n réng h¬n vµ m¹nh mÏ
h¬n. Do vËy viÖc sö dông c¬ së tri thøc cña tæ chøc cïng víi
nh÷ng tiÒm n¨ng vÒ c¸c kü n¨ng, n¨ng lùc, sù suy nghÜ, ãc
s¸ng t¹o vµ ý t-ëng cña c¸c c¸ nh©n sÏ cho phÐp c«ng ty
c¹nh tranh hiÖu qu¶ h¬n trong t-¬ng lai. VËy gi¸ trÞ cña tri
thøc thÓ hiÖn ë ®ã.
Tri thøc cã gi¸ trÞ, cßn qu¶n lý nh÷ng gi¸ trÞ ®ã hay
qu¶n lý tri thøc ®ã lµ thÕ nµo? Chóng ta cã thÓ hiÓu: Qu¶n lý
tri thøc lµ mét tiÕn tr×nh cã tÝnh hÖ thèng ®Ó t×m tßi, chän
lùa, tæ chøc, ch¾t läc vµ tr×nh bµy nh÷ng th«ng tin theo c¸ch
cã thÓ ph¸t triÓn ®-îc sù hiÓu biÕt cña nh©n viªn trong c«ng
ty trong mét lÜnh vùc cô thÓ ®-îc quan t©m. Qu¶n lý tri thøc
gióp cho tæ chøc thu ®-îc sù hiÓu biÕt s©u s¾c tõ kinh
nghiÖm cña chÝnh b¶n th©n tæ chøc ®ã. C¸c ho¹t ®éng qu¶n
lý tri thøc cô thÓ sÏ gióp cho tæ chøc tËp trung vµo viÖc thu
®-îc, l-u tr÷ vµ sö dông tri thøc ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng
nh- gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, lËp kÕ ho¹ch chiÕn l-îc, vµ ra quyÕt
®Þnh. §iÒu nµy còng b¶o vÖ tµi s¶n tri thøc cña tæ chøc khái
bÞ mai mét, t¨ng c-êng sù hiÓu biÕt vµ tin tøc cho c«ng ty vµ
lµm cho c«ng ty ngµy mét n¨ng ®éng, linh ho¹t h¬n.
ThËt khã cã thÓ nãi mét c¸ch râ rµng vÒ nguån tµi s¶n
tri thøc cña chóng ta gåm cã nh÷ng g×, cô thÓ ra sao, vµ c¸ch
thøc sö dông nã nh- thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o thu ®-îc lîi nhuËn
cao nhÊt tõ nguån ®ã. Mµ ta ph¶i dùa vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ
cña c«ng ty chóng ta; dùa vµo chøc n¨ng, nhiÖm vô, dùa vµo
môc tiªu chiÕn l-îc cña c«ng ty; dùa vµo lo¹i h×nh tæ chøc,
v¨n ho¸ nhu cÇu cña c«ng ty ®ã. Mµ ta ph¶i dùa vµo ®iÒu
kiÖn cô thÓ cña c«ng ty chóng ta; dùa vµo chøc n¨ng, nhiÖm
vô, dùa vµo môc tiªu chiÕn l-îc cña c«ng ty; dùa vµo lo¹i
h×nh tæ chøc, v¨n ho¸ vµ nhu cÇu cña c«ng ty ®ã.
Tuy nhiªn qu¶n lý tri thøc rÊt cã hiÖu qu¶ khi tËp trung
vµo c¸c gi¶i ph¸p bao trïm toµn bé hÖ thèng nh-: Tæ chøc,
con ng-êi vµ c«ng nghÖ ®-îc sö dông. ë ®©y, m¸y tÝnh vµo
c¸c hÖ thèng th«ng tin lµ nh÷ng c«ng cô rÊt h÷u Ých cho viÖc
tiÕp nhËn, chuyÓn ®æi vµ ph©n phèi tri thøc ®· ®-îc tæ chøc ë
møc ®é cao vµ thay ®æi nhanh chãng. Mét sè c«ng ty ®· sö
dông nh÷ng hÖ thèng ph©n tÝch, x©y dùng kÕ ho¹ch vµ hÖ
thèng m¸y tÝnh hç trî c«ng viÖc ®Ó c¶i thiÖn c¬ b¶n tiÕn tr×nh
ra quyÕt ®Þnh, ®Çu t- nguån lùc, c¸c hÖ thèng qu¶n lý tiÕp
cËn vµ x©y dùng quy tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ kh¶ n¨ng
thùc hiÖn chung c¸c chøc n¨n. §ã lµ mét c¸ch ®Ó ph¸t triÓn
n¨ng lùc chiÕn l-îc c¬ b¶n cu¶ c«ng ty.
BÊt cø mét tæ chøc nµo còng cÇn ph¶i sö dông qu¶n lý
tri thøc mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó x©y dùng vµ c¶i tiÕn kh¶
n¨ng kiÓm so¸t hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. VÝ dô nh-: H·ng Hew
lett Packard ®· ph¸t triÓn hÖ thèng ®-îc biÕt ®Õn víi tªn gäi
lµ: " c¸c chuçi kÕt nèi tri thøc" ®-îc sö dông ®Ó m· ho¸, x¸c
®Þnh vµ l-u tr÷ nh÷ng tri thøc quan träng cña c«ng ty. Nh÷ng
th«ng tin ®ã cã thÓ ®-îc mäi nh©n viªn trong C«ng ty tiÕp
cËn mét c¸ch nhanh chãng vµ ®Çy ®ñ t¹i n¬i lµm viÖc.
PhÇn mÒm qu¶n lý tri thøc ®em ®Õn nh÷ng -u thÕ ®Æc
thï nµo cho c¸c tæ chøc ho¹t ®éng trªn ph¹m vi toµn cÇu.
§©y chÝnh lµ c©u tr¶ lêi cña c©u hái: T¹i sao ph¶i qu¶n lý tri
thøc?. T¹i v×: BÊt kú c«ng ty nµo khi cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc
c¸ch thøc cung cÊp th«ng tin cã tæ chøccho nh÷ng ng-êi cÇn
tin vµo thêi kh¾c hä cÇn, ®Òu cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc vÞ thÕ cña
m×nh ®Ó c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ h¬n vµ thµnh c«ng h¬n. §·
cã rÊt nhiÒu c«ng ty cã trong tay nh÷ng th«ng tin thiÕt yÕu,
song v× ng-êi n¾m gi÷ nã chØ cã mét hoÆc mét vµi ng-êi,
®ång thêi ng-êi ®ã l¹i kh«ng hay Ýt nç lùc truyÒn ®¹t th«ng
tin ®ã ®Õn nhiÒu ng-êi kh¸c. hay cã thÓ lµ do sù tiÕt kiÖm
chi phÝ cho c«ng ty mµ kh«ng sö dông th«ng tin tri thøc mét
c¸ch réng r·i toµn diÖn. Do ®ã mµ viÖc sö dông hÖ thèng
qu¶n lý tri thøc lµ thËt cÇn thiÕt, nÕu c«ng ty nµo khai th¸c
tèt vèn tri thøc cña m×nh sÏ cã thÓ sö dông thµnh c«ng tµi
s¶n ®ã t¹o ra ca cs th¸ch thøc vµ c¬ héi lµm ¨n cho c«ng ty
m×nh.
PhÇn mÒm qu¶n lý tri thøc cÇn ph¶i ®-îc chia sÎ. Cã
vËy nh÷ng c«ng ty ho¹t ®éng trªn ph¹m vi toan cÇu sÏ thu
®-îc nhiÒu lîi Ých.
VD: Tæng gi¸m ®èc Robert buckman cña h·ng
Buckman Labartories ®· chia sÎ tri thøc b»ng c¸ch: göi mét
th- ®iÖn tö e - mail tíi mäi ng-êi trªn toµn cÇu kªu gäi gióp
®ì ®Ó gi¶i quyÕt mét ®Ò nghÞ kh¸ phøc t¹p cña mét kh¸ch
hµng. ChØ sau vµi giê c¸c c©u tr¶ lêi ®· tíi tÊp ®Õn v¨n phßng
«ng, råi nhiÒu ý biÕn ®-îc göi ®Õn tõ C©nda, Thuþ §iÓn,
Nui Di L©n, T©y Ban Nha, Men Phig, Mexico, Nam Phi…
KÕt qu¶ ®¹t ®-îc lµ «ng ®· b¸n ®-îc mét lóc 6 triÖu UDS.
Râ rµng: PhÇn mÒm qu¶n lý tri thøc ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ rÊt
cao, dÔ nhËn ®-îc sù trî gióp nhanh chãng c¶u rÊt nhiÒu
®ång nghiÖp tõ mäi n¬i trªn tr¸i ®Êt. C©u chuyÖn nay lµ mét
minh chøng cô thÓ coh sù hîp t¸c cã tæ chøc cña "nh÷ng con
ng-êi m¹ch mÏ nhÊt, lµ nh÷ng ng-êi trë thµnh mét nguån tri
thøc th«ng qua viÖc chia sÎ nh÷ng ®iÌu hä hiÓu biÕt ®-îc".
Chia sÎ tri thøc lµ c¬ së cña mäi hÖ thèng qu¶n lý tri
thøc, bëi v×, nÕu kh«ng cã mét phÇn mÒm vµ mét c¬ chÕ ®Ó
t¹o ®iÒu kiÖn cho lùc l-îng lao ®éng trªn toµn cÇu chuyÓn
giao nh÷ng ®iÒu hä biÕt qua l¹i cho nhau th× viÖc qu¶n lý tri
thøc trë lªn v« Ých.
T¹o ra mét phÇn mÒm vµ sö dông c¬ chÕ qu¶n lý phÇn
mÒm tri thøc ®ã ®ßi hái mét sù s¸ng t¹o vµ cã tinh thÇn tr¸ch
nhiÖm cña nhµ qu¶n trÞ kinh doanh.
§Ó ®¹t ®-îc môc tiªu ®ã, c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trªn
ph¹m vi toµn cÇu cÇn ph¶i vËn ®éng mäi ng-êi trªn tr¸i ®Êt
h·y tham gia chia sÎ tri thøc, hîp t¸c, giao l-u, ®oµn kÕt, nhvËy phÇn th-ëng cho sù chia sÎ lµ thµnh c«ng cña c¸c b¹n
®Êy.
Tuy nhiªn, ®Ó cã ®-îc viÔn c¶nh trªn kh«ng ph¶i dÔ
dµng, ®iÒu nµy ®ßi hái c¸c c«n ty cÇn ph¶i cã sù tÝnh to¸n,
s¾p xÕp kÕ ho¹ch cña m×nh cÇnr thËn víi c¸c môc tiªu, víi
mét lo¹i kü thuËt t-¬ng t¸c quen thuéc víi mäi ng-êi víi
th¸i ®é vµ kh¶ n¨ng chia sÎ th«ng tin, tri thøc tõ l·nh ®¹o cao
cÊp ®Õn mäi ng-êi. §ång thêi ph¶i cã mét sù ®Çu t- lín vÒ
trang thiÕt bÞ, ®Çu t- lín coh nh÷ng con ng-êi biÕt sö dông
phÇn mÒm cña qu¶n lý th«ng tin tri thøc. Cã nh- vËy th× c¸c
c«ng ty kh«ng ph¶i lo g× vÒ vÊn ®Ò n¨ng suÊt, c¶i tiÕn tõ c¸c
®iÓm mÊu chèt cho ®Õn nh÷ng gi¸ trÞ néi t¹i cña m×nh.
Chóng ta h·y xem viÖc c«ng ty dÞch vô chuyªn nghiÖp
Deloitte Touche Tohmatsu ®· x©y dùng mét ma trËn dÞch vô
kh¸ch hµng trong viÖc xö lý thuÕ cña c«ng ty - Theo lêi cña
mét céng sù tªn lµ Jerry Leamon: "Chóng t«i tËp hîp ý
t-ëng tõ kh¾p thÕ giíi vµ göi chóng cho c¸c nhµ chuyªn m«n
cña chóng t«i hµng th¸ng, vµ do vËy hä ®-îc trang bÞ c¸c ý
t-ëng ®Ó lµm viÖc víi kh¸ch hµng, còng nh- tµi liÖu kü thuËt
vµ mét ®éi ngò nh©n viªn chuyªn hç trî cho mçi ý t-ëng ®ã.
NÕu mét ý t-ëng nµo ®ã, phï hîp víi nh÷ng quan t©m ®Æc
biÖt cña kh¸ch hµng th× hä sÏ cã ®-îc nã nh- mét thø s½n cã.
§-¬ng nhiªn, chóng còng cÇn ®-îc thay ®æi ®«i chót v×
kh«ng cã g× cã thÓ phï hîp chÝnh x¸c ngay ®-îc. §iÒu nµy
cñng cè thªm lßng tin vµo viÖc chia sÎ tµi s¶n trÝ tuÖ vµ hç
trî cho hä thµnh c«ng h¬n trong viÖc phôc vô kh¸ch hµng"
Cµng ngµy cµng cã thªm nhiÒu c«ng ty ho¹t ®éng trªn
ph¹m vi toµn cÇu tham gia vµo viÖc ®¸nh gi¸ vµ chia sÎ vèn
trÝ tuÖ, bëi thùc tÕ ®· chøng minh r»ng: chia sÎ còngcã
nghÜa lµ nhËn nhiÒu h¬n. §iÒu nµy thËt cã ý nghÜa. §Ó ®¹t
®-îc ý nghÜa chÝnh ®ãng cña vÊn ®Ò nµy th× ph¶ilµm thÕ nµo
cho th«ng tin ®Õn tay ng-êi sö dông thËt kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ.
Cã nh- vËy, ng-êi dïng tin míi võa sö dông, võa ®ãng gèp
lµm giµu thªm kho tµng tri thøc toµn cÇu.
Tãm l¹i, thÕ luû mµ chóng ta ®ang sèng lµ thÕ luû mµ
th«ng tin ®ang chiÕm thÐ th-¬ng phong. Th«ng tin vµ tri thøc
®ong lµ nh÷ng vò khÝ c¹nh tranh nguyªn tö c¶u thêi ®¹i
chóng ta. Vèn tri thøc chÝnh lµ sù giµu cã míi cña c¸c thÓ
chÕ. Tri thøc ®ang cã gi¸ trÞ gÊp béi lÇn c¸c nguån tµi
nguyªn thiªn nhiªn, gÊp béi lÇn c¸c nhµ m¸y lín, gÊp béi lÇn
nh÷ng sæ s¸ch vµ nh÷ng sÊp tiÒn dµy cép.
Nh÷ng -u thÕ vµ nh÷ng gi¸ trÞ mµ phÇn mÒm qu¶n lý tri
thøc ®em ®Õn cho nh÷ng c«ng ty ho¹t ®éng trªn ph¹m vi
toµn cÇu qu¶ lµ kh«ng l-êng tr-íc ®-îc. Cã ®iÒu qu¶n lý vµ
sö dông nã nh- thÕ nµo ®Ó võa t¹o ra lîi nhuËn, võa t¹o ra
mét bÇu sinh th¸i c«ng ty. Vµ tr-íc khi lµm ®iÒu nµy th× ph¶i
hiÓu chÝnh x¸c ®-îc vèn tri thøc lµ g× vµ b»ng c¸ch nµo ®Ó
nã chØ cã thÓ c¶i thiÖn c¸c hiÖu n¨ng cña mét tæ chøc, mµ
cßn dÉn tíi c¸c ý t-ëng tiÕn bé.
Bµi 3: qu¶n lý rñi ro
Bµi tËp t×nh huèng;4 lo¹i rñi ro….
bµi lµm
Rñi ro lµ mét bé phËn cña kinh doanh. Mäi ng-êi tham
gia kinh doanh ch¶ng trï ai, ®Òu gÆp ph¶i rñi do. C¸c nhµ
qu¶n trÞ kinh doanh ®Òu ph¶i häc c¸ch ch¬i víi rñi ro vµ xö
lý nã. rñi ro lµ mét vÊn ®Ò võa ngÉu nhiªn, võa thùc tÕ, khã
®o¸n, khã l-êng. Bëi thÕ mµ ®· cã rÊt nhiÒu nghien cøu vÒ
nã. chÝnh v× vËy, c¸c häc gi¶ ®· nghiªn cøu vÒ nã vµ x©y
dùng ®-îc mét lo¹t c¸c mÉu vÒ rñi ro.
trong khu«n khæ cña bµi nµy, chóng ta chØ ®Ò cËp ®Õn
vÊn ®Ò rñi ro nh- lµ mét bé phËn thiÕt yÕu trong thùc tiÔn
kinh doanh. Vµ nhËn diÖn râ 4 lo¹i rñi ro vµ t¸c ®éng cña
chóng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Mü khi th©m nhËp thÞ
tr-êng ViÖt Nam.
muèn nhËn diÖn ®-îc rñi ro, tr-íc hÕt chóng ta ph¶i biÕt
rñi ro lµ g×/ qu¶n lý rñi ro lµ g×? t¸c ®éng cña nã ®èi víi c¸c
doanh nghiÖp ra sao?
Rñi ro lµ ®é bÊt ®Þnh mµ c¸c doanh nghiÖp gÆp ph¶i
trong qu¸ t×nh kinh doanh cña m×nh, nã cã thÓ lµ nguy c¬
g©y tæn thÊt lín cho doanh ngiÖp tuú theo ®é bÊt ®Þnh cña
nã. rñi ro lµ ®iÒu mµ kh«ng ai mong muèn c¶, nã ph¸t sinh
mét c¸ch kh¸ch quan trong mäi hoµn c¶nh vµ mäi tr-êng
hîp.
qu¶n lý rñi ro lµ mäi nç lùc ph¸t hiÖn vµ qu¶n lý nguy
c¬ cã thÓ gÊy t¸c ®éng lín hoÆc khiÕn c¸c doanh nghiÖp thÊt
b¹i. qu¶n lý rñi ro ®-îc coi lµ viÖc x¸c lËp mét chiÕn l-îc
b¶o hiÎm cã hiÖu qu¶. B¶o hiÓm th-êng bao qu¸t mét ph¹m
vi tieu chuÈn nhÊt ®Þnh vµ ng-êi ta kh«ng cÇn ph¶i qu¶n lý
rñi ro liªn qan ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ c¸c ho¹t ®éng cña tæ chøc,
ph¸t hiÖn c¸c nguy c¬ tiÒm n¨ng ®èi víi tæ chøc, kh¶ n¨ng
x¶y ra cña chóng vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p xölý chóng.
Mét danh s¸ch ®Çy ®ñ c¸c rñi ro sÏ cã ý nghÜa rÊt lín
®èi víi viÖc ®¸nh gi¸ nhanh c¸c vÊn ®Ò cña tæ chøc. Danh
s¸ch cña rñi ro lµ vÊn ®Ò cÇn quan t©m ®Ó b¶o ®¶m cho mét
doanh nghiÖp cã thÓ ho¹t ®éng tèt vµ ®-îc b¶o ®¶m chÆt chÏ.
Rñi ro th-êng nóp d-íi hai h×nh thøc.
-H×nh thøc thø nhÊt lµ: rñi ro do c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch
quan mang l¹i: lo¹i rñi ro nµy n»m ngoµi tÇm kiÎm so¸t cña
con ng-êi, ngoµi ý muèn cña con ng-êi. Nã cã thÓ x¶y ra ë
mäi n¬i, mäi lóc, mäi hoµn c¶nh ®iÒu kiÖn cña con ng-êi vµ
x¶y ra trong mäi tr-êng hîp.
-H×nh thøc thø hai lµ: rñi ro ph¸t sinh ra ngay trong
laong mçi doanh nghiÖp: laäi rñi ro nµy x¶y ra hay kh«ng?
møc ®é nh- thÕ nµo hoµn toµn phô thuéc vµo doanh nghiÖp,
phô thuéc vµo tµi n¨ng, trÝ tuÖ, tÇm kiÎm so¸t cña nhµ l·nh
®¹o, cña nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, chiÕn l-îc cña riªng
tõng doanh nghiÖp; phô thuéc vµo c¬ cÊu bé m¸y, chøc n¨ng
ho¹t ®éng, nhiÖm vj vµ nh÷ng c«ng cô sö dông cho ho¹t
®éng cña doanh nghiÖp.
víi c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp cña Mü, khi th©m nhËp
thÞ tr-êng ViÖt Nam, sau khi ®· t×m hiÓu kü l-ìng thÞ tr-êng
ViÖt Nam vµ quyÕt ®Þnh ®Çu t-, x©m nhËp vµo, th× lo¹i rñi ro
vÊp ph¶i th-êng lµ lo¹i rñi ro xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn kh¸ch
quan.
Bèn laäi rñi ro ®iÓn h×nh mµ doanh nghiÖp Mü f¶i ®èi
mÆt khi tham gia xam nhËp thÞ tr-êng ViÖt Nam lµ nh÷ng
lo¹i sau.
*Thø nhÊt:
Lo¹i rñi ro mµ m«i tr-êng ph¸p lý ViÖt Nam ®em ®Õn;
Tr-íc khi ®Õn víi thÞ tr-êng ViÖt Nam, ch¾c r»ng c¸c
doanh nghiÖp Mü ®· t×m hiÓu ®é æn ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt
Nam; t×m hiÓu nh÷ng c¬ héi vµ nh÷ng th¸ch thøc mµ hä sÏ
ph¶i ®èi mÆt. Nh-ng luËt xuÊt th©n tõ ®êi sèng kinh tÕ- x·
héi mµ ra, råi luËt l¹i quay vÒ phôc vô cuéc sèng vµ lµm
viÖc theo lÏ ®êi; góp ®iÒu chØnh nh÷ng hµnh vi kh«ng hîp lÏ
®êi. LuËt còng sÏ thay ®æi theo ®êi sèng kinh tÕ- x· héi cña
con ng-êi.
LuËt ph¸p ViÖt Nam lµ kh¸ æn ®Þnh; téi ph¹m, khñng bè
ë ViÖt Nam hÇu nh- kh«ng cã; m«i tr-êng an ninh chÝnh trÞ
t-¬n ®èi t«t. Nh-ng ai d¸m kh¼ng ®Þnh luËt ViÖt Nam lµ
vÜnh h»ng.
Mét vÝ dô cô thÓ minh chøng cho ®iÒu nµy:
VD: c«ng ty TNHH Nam Thµnh - H¶i Phßng: mét c«ng
ty chuyÓn t¶i ®-êng bé, sau khi ®· tÝnh to¸n xem xÐt ®iÒu
kiÖn chuyªn chë nguån hµng, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, kh¶ n¨ng
hoµn vèn… ®· vay víi ng©n hµng. Mua vÒ 100 xe « t« t¶i tù
träng 15 tÊn/ 1 xe cña hµn Quèc vÒ nh»m môc ®Ých vËn
chuyÓ. theo nh- th«ng lÑ vËn chuyÓ vµ gi¸ c-íc thÞ tr-êng,
dù kiÕn mçi xe sÏ chuyÓn 50 tÊn trªn mét chuyÕn chë hµng.
¦íc tÝnh víi møc khÊu hao ®Þnh tr-íc vµ Nam Thµnh sÏ thu
håi vèn mua 100 xe trªn.
- Nh-ng ¸c thay, xe mua míi khai th¸c ®-îc 8 th¸ng, th×
Bé giao th«ng vËn t¶i ®-a ra ngay quy ®Þnh mçi xe lo¹i ®ã
chØ ®-îc phÐp chë 1 chuyÕn hµng khèi l-îng b»ng 30 tÊn/ 1
xe kÓ c¶ tù träng. Nh- vËy th× l-îng hµng ho¸ chuyªn chë
ph¶i t¨ng h¬n gÊp 3 lÇn; thêi gian khÊu hao, thu håi vèn
còng t¨ng lªn cïng víi sè lÇn Êy; l¹i cßn háng hãc, tu bæ ,
söa ch÷a v× thêi gian sö dông l©u h¬n. Lóc nµy doanh nghiÖp
r¬i vµo t×nh tr¹ng: hµng ho¸ vËn chuyÓn cho kh¸ch hµng
chËm tiÕn ®é; doanh thu vµ l·i suÊt gi¶m ®i, trong khi tiÒn
tr¶ l·i ng©n hµng kh«ng ®æi… rÊt cã kh¶ n¨ng ®-a doanh
nghiÖp ®Õn bªn bê vùc ph¸ s¶n.
VËy mét doanh nghiÖp cña Mü, nÕu ho¹t ®éng trong
m«i tr-êng ViÖt Nam, th× rñi ro nµy thËt khã ®o¸n, khã
l-êng. §©y cã thÓ coi lµ lo¹i rñi ro ë møc ®é cao.
* .Thø hai
Lo¹i rñi ro thø hai lµ lo¹i rñi ro do ®iÒu kiÖn kinh tÕ
chÝnh trÞ quèc gia, hay thÕ giíi ®em ®Õn: §©y còng lµ lo¹i
rñi ro khã ®o¸n, còng thuéc møc ®é cao ®èi víi c¸c nhµ
qu¶n trÞ kinh doanh.
VD: Mét doanh nghiÖp cña c«ng ty ký kÕt hîp ®ång
x©y dùng cho ViÖt Nam mét nhµ m¸y c¸n thÐp víi c«ng
nghÖ chuyÓn giao tõ Mü; nhËn cung cÊp thÐp ph«i cho ViÖt
Nam trong vßng 10 n¨m víi gi¸ 4200®/ 1 kg thÐp ph«i, víi
khèi l-îng cung cÊp 1,35 triÖu tÊn/ 1 n¨m. Sau khi hîp ®ång
®· ®-îc ký kÕt; c¸c ho¹t ®éng b¾t ®Çu ®-îc triÓn khai x¶y ra
chiÕn tranh IRAQ. Gi¸ thÐp ph«i cña c¶ thÕ giíi ®ång lo¹t
t¨ng lªn vµ gi¸ t¹i ViÖt Namlµ 4800®/1 kg. §ång thêi c¸c
®iÒu kiÖn chuyªn chë ®Õn ViÖt Nam gÆp nhiÒu khã kh¨n.
Nh- vËy c«ng ty cña Mü kia nªn båi th-êng hîp ®ång do
ph¸ hîp ®ång, hay chÊp nhËn ph¸ s¶n. VËy rñi ro nµy cã
thÓ xÕp vµ lo¹i rñi ro cao.
* Thø ba:
ViÖt Nam lµ n-íc cã thÞ tr-êng chøng kho¸n v« cïng
non trÎ, hÇu hÕt c¸c giao dÞch trong d©n c- diÔn ra ë thÞ
tr-êng tù do. ChØ cã c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp míi cã giao
dÞch víi ngËn hµng nh-ng ë møc ®é cßn cÇm chõng. HÖ
thèng ng©n hµng t¹i ViÖt Nam cßn rÊt Ýt vµ ho¹t ®éng ch-a
bao giê hÕt c«ng suÊt: c«ng t¸c kiÓm to¸n cßn míi mÎ, ViÖt
Nam ch-a x©y dùng ®-îc mèi quan hÖ giao dÞch th©n thiÖt
gi÷a c¸c c«ng ty víi c¸c ng©n hµng, víi c¸c chuyªn gia bªn
ngoµi vµ c¸c kiÓm to¸n viªn. C¸c c«ng cô mµ hÖ thèng ng©n
hµng viÑt Nam sö dông ch-a ®ång bé; lo¹i ®ång tiÒn chuyÓn
®æi cßn qu¸ Ýt ái vµ gi¸ c¶ ch-a thùc sù hÊp dÉn kh¸ch hµng.
Víi c¸c doanh nghiÖp Mü th× hä ®· quen giao dÞch mäi
thø th«ng qua ng©n hµng, th«ng qua c¸c lo¹i thÎ ®iÖn tö; vµ
t¸c phong lµm ¨n giao dÞch kiÎu c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. VËy
khi ®Õn víi ViÖt Nam hä ch¾c ch¾n sÏ vÊp ph¶i phong c¸ch
lµm ¨n chËm ch¹, cæ hñ, tµn d- cña x· héi qan liªu kiÓu cò…,
nh- vËy sÏ ®em l¹i nhiÒu ®iÒu bùc m×nh vµ phiÒn to¸i.
* Thø t- :
- Xem thêm -