Më ®Çu
Chñ tr-¬ng cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®·
®-îc ®Ò cËp ®Õn lÇn ®Çu tiªn trong nghÞ quyÕt héi nghÞ lÇn
thø II- Ban chÊp hµnh
Trung -¬ng kho¸ VII (th¸ng
11/1991); trong ®ã cã ®o³n viÕt: “ChuyÓn mét sè doanh
nghiÖp quèc doanh cã ®iÒu kiÖn thµnh c«ng ty cæ phÇn vµ
thµnh lËp mét sè c«ng ty quèc doanh cæ phÇn míi. Ph¶i lµm
thÝ ®iÓm chØ ®¹o chÆt chÏ, rót kinh nghiÖm chu ®¸o tr-íc khi
më réng trong ph³m vi thÝch hîp”
TiÕp theo ®ã, th¸ng 1/1994 NghÞ quyÕt héi nghÞ ®¹i
biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú kho¸ VII ®· kh¼ng ®Þnh môc
®Ých cña cæ phÇn ho² l¯ “Thu hót thªm vèn, t³o nªn ®éng
lùc, ng¨n chÆn tiªu cùc, thóc ®Èy doanh nghiÖp Nhµ n-íc
lµm ¨n cã hiÖu qu¶, cÇn thùc hiÖn c¸c h×nh thøc cæ phÇn ho¸
cã møc ®é thÝch hîp víi tÝnh chÊt vµ møc ®é s¶n xuÊt kinh
doanh, trong ®ã Nh¯ níc chiÕm tû lÖ cæ phÇn chi phèi”
1
Nh- vËy, cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc lµ mét
trong nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu cña Nhµ n-íc, nh»m huy
®éng vèn, t¹o viÖc lµm , n©ng cao thu nhËp, n©ng cao s-c
c¹nh tranh, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng-êi lao ®éng ®-îc lµm chñ,
thay ®æi ph-¬ng thøc qu¶n lý, t¹o ®éng lùc kinh doanh cã
hiÖu qu¶.
Trong ph¹m vi bµi viÕt nµy, em xin tr×nh bµy ng¾n gän
mét sè néi dung c¬ b¶n cña cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ
n-íc, nh÷ng v-íng m¾c cßn tån t¹i trong qu¸ tr×nh cæ phÇn
ho¸, trªn c¬ së ®ã lÊy mét vÝ dô cô thÓ vÒ mét doanh nghiÖp
Nhµ n-íc ®· thùc hiÖn thµnh c«ng viÖc cæ phÇn ho¸ doanh
nghiÖp.
2
I-Nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ cæ phÇn
ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc.
Tr-íc khi ®i vµo ph©n tÝch néi dung qu¸ tr×nh cæ phÇn
ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc, ta cÇn ph¶i hiÓu thÕ nµo lµ mét
c«ng ty cæ phÇn
1-Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña c«ng ty cæ phÇn
Lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®-îc thµnh lËp do nhiÒu
ng-êi bá vèn ra. TiÒn vèn ®-îc chia thµnh c¸c cæ phÇn b»ng
nhau, ng-êi hïn vèn víi t- c¸ch lµ c¸c cæ ®«ng sÏ mua mét
sè cæ phÇn ®ã.
Cæ ®«ng chÞu tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n trong ph¹m vi sè
tiÒn cæ phÇn m×nh ®· xuÊt vèn vµ cæ ®«ng ®-îc quyÒn tù do
sang nh-îng l¹i cæ phÇn th«ng qua viÖc mua b¸n c¸c cæ
phiÕu.
3
Theo luËt c«ng ty ë n-íc ta, c«ng ty cæ phÇn lµ c«ng ty
trong ®ã
-Sè thµnh viªn gäi lµ cæ ®«ng mµ c«ng ty ph¶i cã trong
suèt thêi gian ho¹t ®éng Ýt nhÊt lµ b¶y.
-Vèn ®iÒu lÖ cña c«ng ty ®-îc chia thµnh nhiÒu phÇn
b»ng nhau gäi lµ cæ phÇn. Gi¸ trÞ mçi cæ phÇn gäi lµ mÖnh
gi¸ cæ phiÕu. Mçi cæ ®«ng cã thÓ mua mét hoÆc nhiÒu cæ
phiÕu.
-Cæ phiÕu ®-îc ph¸t hµnh cã thÓ ghi tªn hoÆc kh«ng ghi
tªn. Cæ phiÕu cña s¸ng lËp viªn, cña thµnh viªn héi ®ång
qu¶n trÞ ph¶i lµ nh÷ng cæ phiÕu cã ghi tªn.
-Cæ phiÕu kh«ng ghi tªn ®-îc tù do chuyÓn nh-îng. Cæ
phiÕu cã ghi tªn chØ ®-îc chuyÓn nh-îng nÕu ®-îc sù ®ång
ý cña héi ®ång qu¶n trÞ.
-C«ng ty cæ phÇn ®-îc tù do ®Æt tªn, trªn b¶ng hiÖu,
ho¸ ®¬n, qu¶ng c¸o, b¸o c¸o, tµi liÖu giÊy tê giao dÞch kh¸c
cña c«ng ty ®Òu ph°i ghi tªn c«ng ty kÌm theo ch÷ “C«ng ty
cæ phÇn” v¯ vèn ®iÒu lÖ.
4
2- ThÕ nµo lµ cæ phÇn ho¸
Cæ phÇn ho¸ lµ chuyÓn thÓ mét doanh nghiÖp tõ d¹ng
ch-a lµ c«ng ty cæ phÇn thµnh c«ng ty cæ phÇn
VÝ dô:
ChuyÓn doanh nghiÖp Nhµ n-íc thµnh c«ng ty cæ phÇn
ChuyÓn c«ng ty TNHH thµnh c«ng ty cæ phÇn
ChuyÓn c«ng ty liªn doanh thµnh c«ng ty cæ phÇn.
3-Môc tiªu cña cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp
-Huy ®éng vèn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh
nghiÖp; c¸ nh©n, c¸c tæ chøc kinh tÕ trong n-íc vµ n-íc
ngoµi
®Ó ®Çu t-, ®æi míi c«ng nghÖ, ph¸t triÓn doanh
nghiÖp.
-T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh÷ng ng-êi gãp vèn vµ c¸n bé c«ng
nh©n viªn trong doanh nghiÖp cæ phÇn, n©ng cao vai trß lµm
chñ thùc sù, t¹o thªm ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp kinh
doanh cã hiÖu qu¶.
4-§èi t-îng doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn ho¸
5
NghÞ ®Þnh 28/CP ngµy 7/5/1996 cña ChÝnh phñ ®· quy
®Þnh tiªu chuÈn ®Ó chän mét sè doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®Ó
cæ phÇn ho¸.
-C¸c doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá
-Nh÷ng doanh nghiÖp ®ang kinh doanh cã l·i hoÆc
tr-íc m¾t tuy cã gÆp khã kh¨n nh-ng triÓn väng sÏ ho¹t
®éng tèt.
-Kh«ng thuéc diÖn c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc cÇn
thiÕt ph¶i gi÷ 100% vèn ®Çu t- cña Nhµ n-íc.
C¨n cø luËt doanhnghiÖp Nhµ n-íc ®· ®-îc quèc héi
kho¸ IX, kú häp thø VII th«ng qua ngµy 20 th¸ng 04 n¨m
1995 ®Ó ph©n lo¹i doanh nghiÖp th× cã thÓ ph©n ra:
Lo¹i 1: Nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ n-íc trùc tiÕp phôc
vô an ninh, quèc phßng, mét sè doanh nghiÖp trong mét sè
lÜnh vùc ®éc quyÒn (®iÖn, x¨ng dÇu, viÔn th«ng, ®-êng s¾t,
b¶o hiÓm, ng©n hµng) mét sè daonh nghiÖp c«ng Ých phôc vô
®êi sèng s¶n xuÊt (n-íc m¸y phôc vô sinh ho¹t, vÖ sinh m«i
tr-êng. Nh÷ng doanh nghiÖp nµy kh«ng cæ phÇn ho¸.
6
Lo¹i 2: Nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ n-íc trong mét sè
ngµnh then chèt cã t¸c dông ®iÒu phèi kinh tÕ hoÆc chi phèi
thÞ tr-êng (xi m¨ng, ph©n bãn), mét sè lÜnh vùc th-¬ng m¹i,
xuÊt nhËp khÈu dÆc biÖt…tr-íc m¾t ch-a cæ phÇn ho¸ nh÷ng
doanh nghiÖp nµy, hoÆc nÕu cã th× chØ cæ phÇn ho¸ mét sè
bé phËn nhá (ph©n x-ëng s¶n xuÊt, mét sè c«ng ty nhá mang
tÝnh hç trî). Khi cæ phÇn ho¸ nhÊt thiÕt Nhµ n-íc ph¶i n¾m
gi÷ trªn 50% tæng sè vèn.
Lo¹i 3: Mét sè doanh nghiÖp Nhµ n-íc trong lÜnh vùc
phôc vô c«ng céng, cã quy m« võa hoÆc nhá (s¶n xuÊt hµng
tiªu dïng, kh¸ch s¹n, du lÞch, c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt r-îu,
bia, thuèc l¸, vËn t¶i ®-êng bé, ®-êng s«ng…) Nh÷ng doanh
nghiÖp nµy cã thÓ cæ phÇn ho¸, nh-ng nhµ n-íc vÉn gi÷ tû lÖ
cæ phÇn chi phèi (trªn 30%)
Lo¹i 4: Nh÷ng doanh nghiÖp kh¸c, kh«ng cã ý nghÜa
quan träng vÒ quèc kÕ d©n sinh, kh«ng cã vai trß chi phèi thÞ
tr-êng (may mÆc, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, vËn t¶i nhá,
7
c¸c cöa hµng th-¬ng nghiÖp.v.v..) CÇn tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸
c¸c doanh nghiÖp nµy vµ Nhµ n-íc cã thÓ kh«ng hoÆc gi÷
mét tû lÖ cæ phiÕu nhá theo quy ®Þnh hiÖn nay d-íi 10%.
5-Nh÷ng h×nh thøc cæ phÇn ho¸, vµ c¬ quan cã thÈm
quyÒn quyÕt ®Þnh danh s¸ch doanh nghiÖp Nhµ n-íc cæ
phÇn ho¸ thµnh c«ng ty cæ phÇn.
a)Nh÷ng h×nh thøc cæ phÇn ho¸
Cã 3 h×nh thøc cæ phÇn ho¸ ®· quy ®Þnh trong NghÞ
®Þnh 28/CP ngµy 7/5/1996 cña ChÝnh phñ ®ã lµ
-Gi÷ nguyªn gi¸ trÞ hiÖn cã cña doanh nghiÖp, ph¸t
hµnh cæ phiÕu theo quy ®Þnh nh»m thu hót thªm vèn ®Ó ph¸t
triÓn doanh nghiÖp
-B¸n mét phÇn gi¸ trÞ hiÖn cã cña doanh nghiÖp
-T¸ch mét bé phËn DNNN (ph©n x-íng, xÝ nghiÖp, ®éi
s¶n xuÊt, vËn t¶i..) ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó cæ phÇn ho¸.
ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp dùa trªn nguyªn t¾c:
8
-Gi¸ trÞ doanh nghiÖp ph¶i do mét héi ®ång thÈm ®Þnh
cã quyÒn th«ng qua.
-Gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp ë thêi ®iÓm ®-a ra cæ phÇn
ho¸ lµ gi¸ trÞ thùc cña doanh nghiÖp mµ ng-¬× b¸n (Nhµ
n-íc) vµ ng-êi mua cæ phÇn cã thÓ chÊp nhËn ®-îc.
-C¨n cø x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp lµ b¶n kiÓm kª tµi
s¶n, v¨n b¶n giao vèn cã tÝnh c¸c hÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng,
gi¶m theo thêi gi¸ do Bé tµi chÝnh h-íng dÉn vµ theo kÕt
qu¶ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña doanh nghiÖp nhµ
n-íc ®-îc cæ phÇn ho¸. Thùc tr¹ng cña doanh nghiÖp gåm;
Thùc tr¹ng vÒ triÓn väng tµi chÝnh, thùc tr¹ng vÒ c«ng nghÖ
cña doanh nghiÖp vµ nh÷ng -u thÕ vÒ c¹nh tranh cña doanh
nghiÖp, c¸c yÕu tè thÞ tr-êng kh¸c nh- kh¶ n¨ng sinh lêi,
trong nh÷ng n¨m s¾p tíi cña ngµnh kinh doanh trªn thÞ
tr-êng trong n-íc vµ quèc tÕ, uy tÝn, hiÖu qu¶ kinh tÕ thùc tÕ
hiÖn nay cña doanh nghiÖp., thùc tr¹ng vÒ ®Êt ®ai (hÖ sè lîi
thÕ cña doanh nghiÖp). HÖ sè lîi thÕ cña doanh nghiÖp lµ vÞ
trÝ ®Þa lý thuËn tiÖn, nh·n m¸c cã uy tÝn, tr×nh ®é qu¶n lý tèt,
9
hiÖu qu¶ kinh doanh ®-îc tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi
tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸.
b) C¬ quan cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh danh s¸ch
DNNN ®Ó cæ phÇn ho¸ thµnh c«ng ty cæ phÇn.
C¨n cø vµo ®iÒu kiÖn quy ®Þnh t¹i §iÒu & NghÞ ®Þnh
28/CP ngµy 7/5/96 c¸c Bé tr-ëng, thñ tr-ëng c¬ quan ngang
bé, thø tr-ëng c¬ quan thuéc ChÝnh phñ, Chñ tÞch uû ban
nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung -¬ng sau khi nhÊt
trÝ víi ban c¸n sù §¶ng hîac tØnh uû (thµnh uû) quyÕt ®Þnh
danh s¸ch mét sè doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®Ó cæ phÇn ho¸ .
ThÈm quyÒn quyÕt ®Þnh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ DNNN
®-îc quy ®inh nha sau:
-§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã vèn Nhµ n-íc trªn 10
tû ®ång, Bé tr-ëng c¸c bé, Chñ tÞch uû ban nh©n d©n c¸c cÊp
tØnh x©y dùng ph-¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ göi vÒ Ban chØ ®¹o
Trung -o-ng ®Ó tr×nh Thñ t-íng ChÝnh Phñ ®Ó phª duyÖt cho
phÐp thùc hiÖn d-íi sù tham gia chØ ®¹o trùc tiÕp cña Ban
chØ ®¹o trung -¬ng coá phÇn ho¸.
10
-§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã vèn Nhµ n-íc tõ 10 tû
®ång trë xuèng, Bé tr-ëng vµ Chñ tÞch uû ban nh©n d©n tØnh,
(thµnh phè) trùc thuéc trung -¬ng tæ chøc thùc hiÖn cæ phÇn
ho¸ trªn c¬ së NghÞ ®Þnh 28/CP vµ h-íng dÉn kiÓm tra cña
c¸c Bé cã liªn quan, d-íi sù h-íng dÉn, theo dâi, gi¸m s¸t
cña ban chØ ®¹o Trung -¬ng cæ phÇn ho¸..
-§èi víi viÖc cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp thµnh viªn
tæng c«ng ty Nhµ n-íc do thñ t-íng chÝnh phñ quyÕt ®Þnh
thµnh lËp, Héi ®ång qu¶n trÞ x©y dùng ph-¬ng ¸n cæ phÇn
ho¸ göi vÒ ban chØ ®¹o Trung -¬ng cæ phÇn ho¸ ®Ó th-cj hiÖn
d-íi sù tham gia trùc tiÕp cña Ban chØ ®¹o trung -¬ng cæ
phÇn ho¸.
6-Nh÷ng -u ®·i mµ doanh nghiÖp ®-îc h-ëng sau
khi cæ phÇn ho¸.
§-îc gi¶m thuÕ lîi tøc 50% trong 2 n¨m liªn tiÕp sau
khi chuyÓn sang ho¹t ®éng theo luËt c«ng ty.
11
§-îc sö dông quü khen th-ëng- phóc lîi chia cho c¸n
bé c«ng nh©n viªn mua cæ phiÕu
§-îc miÔn lÖ phÝ tr-íc b¹ ®èi víi viÖc chuyÓn nh÷ng
tµi s¶n thuéc quyÒn qu¶n lý vµ sö dông cña doanh nghiÖp
Nhµ n-íc cæ phÇn ho¸ thµnh së h÷u cña c«ng ty cæ phÇn.
§-îc tiÕp tôc vay vèn t¹i ng©n hµng th-¬ng m¹i cña
Nhµ n-íc theo c¬ chÕ vµ l·i suÊt ¸p dông ®èi víi doanh
nghiÖp Nhµ n-íc.
§-îc tiÕp tôc xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ theo chÕ ®é
quy ®Þnh cña Nhµ n-íc.
C¸c kho¶n chi phÝ hîp lý vµ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh cæ
phÇn ho¸ ®-îc tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp do Bé tµi chÝnh
quy ®Þnh.
7-§èi t-îng mua cæ phiÕu vµ c¬ quan qu¶n lý viÖc
ph¸t hµnh cæ phiÕu cña c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸
Nh÷ng ng-êi sau ®©y cã quyÒn mua cæ phiÕu cña doanh
nghiÖp cæ phÇn ho¸
12
-C¸c tæ chøc kinh tÕ cs t- c¸ch ph¸p nh©n
-C¸c tæ chøc x· héi ®-îc ph¸p luËt c«ng nhËn.
-C«ng d©n ViÖt nam tõ 18 tuæi trë lªn.
-ViÖc b¸n cæ phiÕu cho c¸c tæ chøc c¸ nh©n n-íc ngoµi
theo quy ®Þnh riªng cña chÝnh phñ.
Cæ phiÕu ®-îc b¸n c«ng khai t¹i doanh nghiÖp cæ phÇn
ho¸ hoÆc b¸n th«ng qua c¸c ng©n hµng th-¬ng m¹i vµ c¸c
c«ng ty tµi chÝnh ®-îc chØ ®Þnh. Sè tiÒn thu ®-îc tõ b¸n cæ
phiÕu chØ ®-îc sö dông ®Ó ®Çu t- ph¸t triÓn doanh nghiÖp
nhµ n-íc.
QuyÒn së h÷u vµ mäi quyÒn lîi hîp ph¸p cña ng-êi
mua cæ phiÕu ®-îc Nhµ n-íc b¶o vÖ theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu
6 vµ ®iÒu 175 cña Bé luËt d©n sù vµ theo c¸c quy ®Þnh kh¸c
cña ph¸p luËt hiÖn hµnh.
TrËt tù -u tiªn vÒ b¸n cæ phiÕu nh- sau:
-Thø nhÊt lµ b¸n cho c«ng nh©n viªn chøc ®ang lµm
viÖc t¹i doanh nghiÖp, mét sè c«ng nh©n viªn chøc cã hµon
c¶nh khã kh¨n ®-îc -u tiªn tr¶ chËm tiÒn mua cæ phiÕu
13
kh«ng qu¸ 12 th¸ng. Danh s¸ch c«ng nh©n viªn chøc nµy do
C«ng ®oµn xÐt chän vµ c«ng bè c«ng khai.
-Thø hai lµ c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi trong n-íc, ®Æc
biÖt lµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ nh- ng©n hµng, c«ng ty b¶o hiÓm,
c«ng ty tµi chÝnh.
Thø ba lµ c¸c c¸ nh©n trong n-íc.
C¬ quan qu¶n lý viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu cña c¸c doanh
nghiÖp cæ phÇn ho¸: Bé tµi chÝnh thèng nhÊt qu¶n lý viÖc
ph¸t hµnh cæ phiÕu ë c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸. §×nh
chØ viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu khi c«ng ty cæ phÇn vi ph¹m c¸c
quy ®Þnh hiÖn hµnh.
ViÖc qu¶n lý vèn Nhµ n-íc t¹i c«ng ty cæ phÇn ®-îc
thùc hiÖn nh- sau:
-ChuyÓn toµn bé doanh nghiÖp ®éc lËp thµnh c«ng ty cæ
phÇn. Tæng côc tr-ëng tæng côc qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n Nhµ
n-íc t¹i doanh nghiÖp cö ng-êi trùc tiÕp quanr lý vèn cña
Nhµ n-íc t¹i c«ng ty cæ phÇn, sau khi tho¶ thuËn
14
-ChuyÓn mét bé phËn cña doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®éc
lËp, tæng c«ng ty Nhµ n-íc thµnh c«ng ty cæ phÇn.
Trªn ®©y lµ mét sè néi dung c¬ b¶n vÒ cæ phÇn ho¸
doanh nghiÖp Nhµ n-íc, tuy nhiªn do giíi h¹n cña bµi viÕt
cho nªn em chØ nªu lªn ®-îc nh÷ng ®iÕm chÝnh trong néi
dung coá phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Ngoµi ra cßn rÊt
nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸
doanh nghiÖp Nhµ n-íc nh-; chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi lao
®éng trong doanh nghiÕp tr-íc khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸,
nh÷ng -u ®·i mµ ng-êi lao ®éng ®-îc h-ëng sau khi doanh
nghiÖp ®· ®-îc cæ phÇn ho¸., vai trß chøc n¨ng cña C«ng
§oµn trong doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸…v..v.. hoÆc nh÷ng
vÊn ®Ò liªn quan ®Õn thÞ tr-êng chøng kho¸n khi doanh
nghiÖp Nhµ n-íc ®-îc phÐp tham gia d-íi h×nh thøc c«ng ty
cæ phÇn..
15
II-Thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ doanh
nghiÖp Nhµ n-íc ë n-íc ta- mét vÝ dô cô
thÓ mµ sinh viªn ®-îc biÕt.
Tõ n¨m 1999, khi Héi ®ång bé tr-ëng (nay lµ ChÝnh
phñ) ra quyÕt ®Þnh 143/H§BT ngµy 10/5/1990 cho phÐp thÝ
®iÓm chuyÓn mét sè doanh nghiÖp Nhµ n-íc thµnh c«ng ty
cæ phÇn ®Õn th¸ng 12/ 2000 míi cã 636 DNNN vµ bé phËn
DNNN ®-îc thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ hoÆc c¸c h×nh thøc
chuyÓn ®æi kh¸c. Cô thÓ sè doanh nghiÖp nhµ n-íc ®-îc cæ
phÇn ho¸ nh÷ng n¨m 1990- 1992 lµ 0, giai ®o¹n 1992-1995
lµ 7, n¨m 1996 lµ 6, n¨m 1997 lµ 7, n¨m 1998 lµ 100, n¨m
1999 lµ 250, n¨m 200 lµ 212 vµ 5 th¸ng ®Çu n¨n 2001 lµ
54…
Trong sè 636 DNNN ®-îc cæ phÇn ho¸, chuyÓn sang
ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp th× 45,5% thuéc lÜnh vùc
c«ng nghiÖp vµ x©y dùng, 37,7% thuéc dÞch vô th-¬ng m¹i,
10,7% thuéc giao th«ng vËn t¶i, h¬n 5% thuéc c¸c lÜnh vùc
16
cßn l¹i. Nh- vËy hiÑn nay trªn thùc tÕ chóng ta míi chØ cæ
phÇn ho¸ ®-îc 11% trªn tæng sè doanh nghiÖp Nhµ n-íc.
Hoµ chung vµo xu thÕ chung cña cæ phÇn ho¸ doanh
nghiÖp Nhµ n-íc, Liªn hiÖp vËn t¶i Gemadept lµ mét trong
n¨m ®¬n vÞ cña ngµnh vËn t¶i ®-êng biÓn cña ViÖt nam ®-îc
cæ phÇn ho¸, nh-ng tíi nay kÕt qu¶ vÉn ch-a ®-îc lµ bao
nhiªu. HiÖn nay ngµnh vËn t¶i ®-êng biÓn ViÖt nam ®ang
tõng b-íc thóc ®Èy qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ nh÷ng doanh
nghiÖp thµnh viªn thuéc tæng c«ng ty c«ng nghiÖp tµu thuû
ViÖt nam.
Bªn c¹nh nh÷ng nç lùc mµ liªn hiÖp Gemadept ®· ®¹t
®-îc trong thêi gian qua, Nhµ n-íc còng cÇn cã nh÷ng chñ
tr-¬ng chÝnh s¸ch ®Ó nh÷ng doanh nghiÖp ®· ®-îc cæ phÇn
ho¸ ho¹t ®éng ngµy mét hiÖu qu¶ h¬n, bªn c¹nh ®ã nh»m
khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp cßn l¹i
trong ngµnh vËn t¶i dd-êng biÓn nãi riªng vµ c¸c doanh
nghiÖp nhµ n-íc nãi chung tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸.
17
Nh- vËy, cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc lµ mét
chiÕn l-îc c¶i c¸ch doanh nghiÖp .
Quy luËt tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn ph¸ s¶n hµng lo¹t c¸c doanh
nghiÖp võa vµ nhá nÕu nhµ n-íc kh«ng cã moät chiÕn l-îc
hç trî toµn diÖn, nÕu chÝnh b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp nµy
kh«ng chñ ®éng t×m kiÕm nh÷ng ph-¬ng thøc liªn kÕt réng
lín thay cho h×nh thøc liªn kÕt “tay ®«i” phæ biÕn hiÖn nay.
Mét ph-¬ng thøc lliªn kÕt ®-îc ®Ò xuÊt vµ h×nh thµnh
nh÷ng nhãm doanh nghiÖp cã h¹y nh©n nßng cèt ®ã lµ lµ
mét doanh nghiÖp lín d-íi d¹ng c«ng ty cæ phÇn
18
19
KÕt luËn
Muèn doanh nghiÖp nhµ n-íc thùc sù m¹nh ®Ó cïng víi
c¸c yÕu tè kh¸c cÊu thµnh kinh tÕ nhµ n-íc gi÷ vai trß chñ
®¹o trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn th× kh«ng cã c¸ch
nµo kh¸c lµ ph¶i tiÕp tôc ®Èy m¹nh, s¾p xÕp, ®æi míi vµ
ph¸t triÓn doanh nghiÖp Nhµ n-íc, mµ trong ®ã cæ phÇn ho¸
lµ mét biÖn ph¸p rÊt quan träng. NghÞ quyÕt ®¹i héi lÇn thø
IX cña §¶ng, phÇn nãi vÒ ®-êng lèi chiÕn l-îc ph¸t triÓn
kinh tÕ- x± héi mét lÇn n÷a nhÊn m³nh: “Trong 5 n¨m tíi
2001-2005, c¬ b¶n hoµn thµnh viÖc cñng cè, ®æi míi vµ n©ng
cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc hiÖn
cã”, “Thùc hiÖn tèt chñ tr¬ng cæ phÇn ho² v¯ ®a d³ng ho²
së h÷u ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc kh«ng cÇn n¨m
100% vèn”.
20
- Xem thêm -