Lêi nãi ®Çu
Sù chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hoµ tËp trung
sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n-íc theo
®Þnh h-íng XHCN ë n-íc ta hiÖn nay lÇ mét tÊt yÕu kh¸ch
quan. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ®ã ®-îc b¾t ®Çu tõ ®¹i héi VI
n¨m 1986. Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tõ ®ã ®Õn nay nÒn
kinh tÕ n-íc ta ®· thu ®-îc rÊt nhiÒu thµnh tùu to lín. ViÖc
chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña nhµ
n-íc theo ®Þnh h-íng XHCN ®· ®-a n-íc tho¸t khái sù tr×
trÖ vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ sang mét nÒn kinh tÕ míi, ph¸t triÓn
m¹nh h¬n. Trong t-¬ng lai, cã thÓ nÒn kinh tÕ n-íc ta sÏ
theo kÞp ®-îc nÒn kinh tÕ cña nh÷ng n-íc ph¸t triÓn trªn
thÕ giíi. Nh÷ng thµnh c«ng b-íc ®Çu cña nÒn kinh tÕ cã
®-îc lµ do §¶ng vµ nhµ n-íc ta ®· nhËn ra r»ng sù vËn
dông vµ s¸ng t¹o chñ nghÜa M¸c - Lªnin, §¶ng vµ Nhµ
n-íc ta ®· chñ ch-¬ng chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ kinh tÕ kÕ
1
ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr-êng, nh-ng nÒn kinh
tÕ n-íc ta kh«ng ph¶i lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng thuÇn tuý mµ
lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù tham gia cña nhµ n-íc víi tc¸ch lµ ng-êi ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ theo ®Þnh h-íng XHCN.
VËy Nhµ n-íc cã vai trß rÊt lín trong nÒn kinh tÕ. §Ò ¸n sÏ
®Ò cËp ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò: Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ gi¶i
ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña nhµ
n-íc theo ®Þnh h-íng XHCN.
Do ®iÒu kiÖn thêi gian vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ còng
nh- nh÷ng kinh nghiÖm thùc tÕ cßn Ýt nªn bµi viÕt cña em
kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. Qua ®©y em rÊt
mong nhËn ®-îc sù chØ b¶o gãp ý cña thÇy c« gi¸o ®Ó bµi
viÕt cña em ®-îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
2
Néi dung
I. NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng
xhcn ë vn.
Kinh tÕ thÞ tr-êng
C¬ chÕ thÞ tr-êng lµ tæng thÓ nh÷ng mèi quan hÖ kinh
tÕ, c¸c ph¹m trï kinh tÕ vµ qui luËt kinh tÕ cã quan hÖ h÷u
c¬ víi nhau cïng t¸c ®éng ®Ó ®iÒu tiÕt cung - cÇu gi¸ c¶
cïng nh÷ng hµnh vi cña ng-êi tham gia thÞ tr-êng nh»m
gi¶i quyÕt ba vÊn ®Ò c¬ b¶n: S¶n xuÊt c¸i g×, s¶n xuÊt nhthÕ nµo, s¶n xuÊt cho ai?
C¸c mèi quan hÖ trong c¬ chÕ thÞ tr-êng chÞu sù t¸c
®éng cña c¸c qui luËt kinh tÕ kh¸ch quan nh- qui luËt gi¸
trÞ, qui luËt cung cÇu, qui luËt l-u th«ng tiÒn tÖ. §éng lùc
cña c¸c mèi quan hÖ nµy lµ lîi nhuËn trong m«i tr-êng c¹nh
tranh. C¬ chÕ thÞ tr-êng lµ c¬ chÕ cã rÊt nhiÒu -u ®iÓm:
3
- C¬ chÕ thÞ tr-êng lµ c¬ chÕ n¨ng ®éng nh¹y c¶m cã
kh¶ n¨ng tù ®éng ®iÒu tiÕt nÒn s¶n xuÊt x· héi tøc lµ sù
ph©n bæ s¶n xuÊt vµo c¸c khu vùc c¸c ngµnh kinh tÕ hay s¶n
xuÊt c¸i g× nh- thÕ nµo ®Òu do thÞ tr-êng quyÕt ®Þnh mµ
kh«ng cÇn bÊt cø sù ®iÒu khiÓn nµo.
- C¬ chÕ thÞ tr-êng ®¸p øng ®-îc nh÷ng nhu cÇu ®a
d¹ng phøc t¹p cña ng-êi tiªu dïng, tù ®éng kÝch thÝch sù
ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, t¨ng c-êng chuyªn m«n ho¸ s¶n
xuÊt.
- C¬ chÕ thÞ tr-êng mang tÝnh hiÖu qu¶ cao: C¸c doanh
nghiÖp muèn thu ®-îc lîi nhuËn cao th× ®ßi hái ph¶i tiÕt
kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, kÝch thÝch tiÕn bé cña KHKTCN.
- C¬ chÕ thÞ tr-êng thóc ®Èy sù c¹nh tranh lµm cho s¶n
phÈm hµng ho¸ cã chÊt l-îng cao h¬n, gi¸ thµnh c¸c s¶n
phÈm gi¶m.
4
Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc trªn c¬ chÕ thÞ tr-êng
cßn rÊt nhiÒu khuyÕt tËt vµ m©u thuÉn nh- sau:
- C¬ chÕ thÞ tr-êng lµ c¬ chÕ tù ®iÒu tiÕt ch¹y theo lîi
nhuËn, c¸c nhµ s¶n xuÊt, s¶n xuÊt qu¸ nhiÒu mét lo¹i s¶n
phÈm hµng ho¸ vµo ®ã g©y ra Õ thõa dÉn ®Õn sù khñng
ho¶ng l·ng phÝ.
- C¬ chÕ thÞ tr-êng g©y mÊt c©n b»ng x· héi. TÝnh
c¹nh tranh cña c¬ chÕ thÞ tr-êng lµm x· héi ph©n ho¸ giµu
nghÌo, giai cÊp.
II. sù cÇn thiÕt ph¶i chuyÓn sang kinh
tÕ thÞ tr-êng theo ®Þnh h-íng xhcn ë
n-íc ta.
Tr-íc sù suy tho¸i nghiªm träng viÖn trî n-íc ngoµi
l¹i gi¶m sót ®· ®Æt nÒn kinh tÕ n-íc ta tíi sô bøc b¸ch ph¶i
®æi míi. T¹i ®¹i héi VI cña §¶ng ®· chñ ch-¬ng ph¸t triÓn
5
kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vµ thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ chÕ
h¹ch to¸n kinh doanh XHCN. §Õn §¹i héi VII §¶ng ta x¸c
®Þnh râ viÖc ®æi míi c¬ chÕ kinh tÕ ë n-íc ta lµ mét tÊt yÕu
kh¸ch quan vµ trªn thùc tÕ ®ang diÔn ra viÖc ®ã tøc lµ
chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh
tÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n-íc theo ®Þnh h-íng
XHCN. §©y lµ mét sù thay ®æi vÒ nhËn thøc cã ý nghÜa rÊt
quan träng trong lý luËn còng nh- trong thùc tÕ l·nh ®¹o
cña §¶ng trªn mÆt trËn lÇm kinh tÕ. ViÖc chuyÓn ®æi trªn
hoµn toµn ®óng ®¾n. Nã phï hîp víi thùc tÕ cña n-íc ta phï
hîp víi c¸c qui luËt kinh tÕ vµ xu thÕ cña thêi ®¹i.
- NÕu kh«ng thay ®æi c¬ chÕ vÉn gi÷ c¬ chÕ kinh tÕ cò
th× kh«ng thÓ nµo cã ®ñ s¶n phÈm ®Ó tiªu dïng chø ch-a
muèn nãi ®Õn tÝch luü vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt. Thùc tÕ
nh÷ng n¨m cuèi cña thËp kû 80 ®· chØ râ thùc hiÖn c¬ chÕ
kinh tÕ cho dï chóng ta ®· liªn tôc ®æi míi hoµn thiÖn c¬
6
chÕ qu¶n lý kinh tÕ, nh-ng hiÖu qu¶ cña nÒn s¶n xuÊt x· héi
®¹t møc rÊt thÊp. S¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng næi nhu cÇu tiªu
dïng cña x· héi ®¹t møc rÊt thÊp, tÝch luü hÇu nh- kh«ng cã
®«i khi cßn ¨n l¹m c¶ vµo vèn vay cña n-íc ngoµi.
- Do ®Æc tr-ng cña nÒn kinh tÕ tËp trung lµ rÊt cøng
nh¾c c¸i ®ã chØ cã t¸c dông thóc ®Èy t¨ng tr-ëng kinh tÕ.
Vµ chØ cã t¸c dông ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo chiÒu réng.
NÒn kinh tÕ chØ huy ë n-íc ta tån t¹i qu¸ dµi do ®ã nã
kh«ng nh÷ng kh«ng cßn t¸c dông ®¸ng kÓ trong viÖc thóc
®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn mµ nã cßn sinh ra nhiÒu hiÖn t-îng
tiªu cùc lµm gi¶m n¨ng xuÊt, chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt.
- XÐt vÒ sù tån t¹i thùc tÕ ë n-íc ta nh÷ng nh©n tè cña
nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. VÒ vÊn ®Ò nµy cã nhiÒu ý kiÕn ®¸nh
gi¸ kh¸c nhau. NhiÒu n-íc cho r»ng thÞ tr-êng ë n-íc ta lµ
thÞ tr-êng s¬ khai. Thùc tÕ kinh tÕ thÞ tr-êng ®· h×nh thµnh
7
vµ ph¸t triÓn ®¹t ®-îc nh÷ng møc ph¸t triÓn kh¸c nhau ë
hÇu hÕt c¸c ®« thÞ vµ vïng hÎo l¸nh vµ ®ang ®-îc më réng
víi thÞ tr-êng quèc tÕ. Nh-ng thÞ tr-êng ë n-íc ta ph¸t triÓn
ch-a ®ång bé cßn thiÕu h¼n thÞ tr-êng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt
nh- thÞ tr-êng lao ®éng, thÞ tr-êng vèn vµ thÞ tr-êng ®Êt ®ai
vÒ c¬ b¶n vÉn lµ thÞ tr-êng tù do, møc ®é ca thiÖp cña nhµ
n-íc cßn rÊt thÊp.
- XÐt vÒ mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ta thÊy nÒn
kinh tÕ n-íc ta ®ang hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng thÕ
giíi, sù giao l-u vÒ hµng ho¸ dÞch vô vµ ®Çu t- trùc tiÕp cña
n-íc ngoµi lµm cho sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ n-íc ta
gÇn gòi h¬n víi nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng thÕ giíi. T-¬ng quan
gi¸ c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ trong n-íc gÇn gòi h¬n víi t-¬ng
quan gi¸ c¶ hµng ho¸ quèc tÕ.
- Xu h-íng chung ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi lµ sù ph¸t
triÓn kinh tÕ cña mçi n-íc kh«ng t¸ch rêi sù ph¸t triÓn vµ
8
hoµ nhËp quèc tÕ, sù c¹nh tranh gi÷a c¸c quèc gia ®· thay
®æi h¼n vÒ chÊt kh«ng cßn lµ d©n sè ®«ng, vò khÝ nhiÒu,
qu©n ®éi m¹nh mÇ lµ tiÒm lùc kinh tÕ. Môc ®Ých cña c¸c
chÝnh s¸ch cña c¸c quèc gia lµ t¹o ®-îc nhiÒu cña c¶i vËt
chÊt trong quèc gia cña minhf lÇ tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ
cao, ®êi sèng nh©n d©n ®-îc c¶i thiÖn, thÊt nghiÖp thÊp,
tiÒm lùc kinh tÕ ®· trë thµnh th-íc ®o chñ yÕu, vai trß vµ
søc m¹nh cña mçi d©n téc, lµ c«ng cô chñ yÕu ®Ó b¶o vÖ uy
tÝn duy tr× søc m¹nh cña c¸c §¶ng cÇm quyÒn.
Tuy vËy, nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng h-íng tíi ë n-íc ta sÏ
kh«ng ph¶i lÇ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng thuÇn tuý. Lý thuyÕt
"®Ó mÆc" cho thÞ tr-êng tù do c¹nh tranh lµ kh«ng tån t¹i.
Ngoµi bµn tay "v« h×nh", vai trß cña chÝnh phñ ®Ó ®iÒu tiÕt,
kh¾c phôc nh÷ng khuyÕt tËt cña thÞ tr-êng t¹o cho nÒn kinh
tÕ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn. §èi víi n-íc ta vai trß cña nhµ
n-íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng còng sÏ rÊt quan träng.
9
III. Thùc tr¹ng nÒn kttt n-íc ta hiÖn
nay:
Tõ nh÷ng n¨m ®æi míi trë l¹i ®©y nÒn KTTT n-íc ta
®ang tõng b-íc chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung sang c¬ chÕ
thÞ tr-êng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña Nhµ n-íc. C¬ chÕ nµy
thùc sù ®· ph¸t huy ®-îc vai trß tù ®iÒu tiÕt cña thÞ tr-êng
b-íc ®Çu h×nh thµnh thÞ tr-êng c¹nh tranh lµm cho hµng
ho¸ ®-îc l-u th«ng, gi¸ c¶ æn ®Þnh nÒn kinh tÕ tho¸t khái
t×nh tr¹ng khñng ho¶ng thiÕu.
NÒn kinh tÕ mét thµnh phÇn kinh tÕ tr-íc kia ®ang
chuyÓn sang nÒn kinh tÕ n¨m thµnh phÇn víi c¸c h×nh thøc
së h÷u kh¸c nhau nh-ng sù ho¹t ®éng nµy ch-a ®ång ®iÒu
vµ ch-a cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn.
C¬ chÕ tµi chÝnh, tiÒn tÖ, tÝn dông, gi¸ c¶, tû gi¸ tõng
b-íc ®-îc h×nh thµnh vµ ®æi míi.
10
Tuy nhiªn c¬ chÕ thÞ tr-êng ë n-íc ta hiÖn nay cßn
thiÕu ®ång bé mang tÝnh tù ph¸t.
NÒn kinh tÕ chñ yÕu lµ s¶n xuÊt nhá, sù qu¶n lý tá ra
yÕu kÐm vµ kh«ng cã hiÖu qu¶. T×nh tr¹ng quan liªu thiÕu
hiÓu biÕt thËm chÝ tr× trÖ b¶o thñ cöa quyÒn vÉn tån t¹i tr-íc
sù ®æi míi nÒn kinh tÕ. Sù h×nh thµnh vµ vËn ®éng cña
KTTT mang nh÷ng yÕu tè tù ph¸t, c¬ chÕ vËn hµnh th« s¬
t¹o ®iÒu kiÖn cho kiÓu lµm ¨n bÊt chÝnh, tÖ tham nhòng vµ
c¸c mÆt tiªu cùc cña thÞ tr-êng cã c¬ héi ph¸t sinh vµ ph¸t
triÓn.
MÆc dï nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng n-íc ta cßn rÊt nhiÒu
thiÕu sãt vµ yÕu kÐm nhÊt lµ trong ®iÒu hµnh vÜ m« "Nan
tham nhòng phæ biÕn trong bé m¸y qu¶n lý Nhµ n-íc c¸c
cÊp nh-ng nh×n chung tÝnh æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ lµ nh©n
tè ®¶m b¶o cho nh÷ng thµnh c«ng kÕ tiÕp.
11
Tuy vËy, §¶ng vµ Nhµ n-íc ta cÇn ph¶i n©ng cao vai
trß cña m×nh h¬n n÷a trong nÒn KTTT cÇn ph¶i chuyÓn tõ
t¸c phong chØ huy mÖnh lÖnh sang t¸c phong hç trî tÆo m«i
tr-êng vµ ®iÒu kiÖn cho thÞ tr-êng ph¸t triÓn, xö lý hµi hoµ
gi-· t¨ng tr-ëng kinh tÕ víi c©n b»ng æn ®Þnh, gi÷a ph¸t
triÓn kinh tÕ víi viÖc thÓ hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi.
NÒn kinh tÕ n-íc ta lµ nÒn kinh tÕ hçn hîp nhiÒu thµnh
phÇn nh-ng nÒn kinh tÕ Nhµ n-íc ph¶i ®ãng vai trß chñ
®¹o. Sù qu¶n lý ®iÒu tiÕt ®Þnh h-íng ph¸t triÓn nÒn KTTT
cña Nhµ n-íc lµ th«ng qua c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch kinh tÕ
vÜ m« vµ vai trß chñ ®¹o cña khu vùc kinh tÕ Nhµ n-íc.
Kinh tÕ Nhµ n-íc ph¶i n¾m vÞ trÝ quan träng trong mét sè
lÜnh vùc then chèt cã nghÜa lµ "m¹ch m¸u" cña nÒn kinh tÕ
chi phèi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Nh-ng cïng víi viÖc
nhÊn m¹nh vai trß chñ ®¹o cña KTTT th× cÇn coi träng khu
12
vùc kinh tÕ t- nh©n vµ kinh tÕ hçn hîp ®Æt chóng trong mèi
quan hÖ h÷u c¬ g¾n bã thèng nhÊt kh«ng t¸ch rêi biÖt lËp.
Nhµ n-íc ph¶i khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ
ph¸t triÓn ®ã lµ khu vùc t- nh©n nh»m thu hót ®Çu t- vèn tkhu vùc nµy. Kinh nghiÖm cña NhËt B¶n, c¸c con rång
Ch©u ¸ vµ c¸c n-íc trong nhãm nghiªn cøu cho thÊy sù
thµnh c«ng cña hä lµ nhê c«ng lao to lín cña khu vùc tnh©n.
Nhµ n-íc dùa trªn c¬ së æn ®Þnh chÝnh trÞ lÊy chÝnh trÞ
lam tiÒn ®Ò vµ ®iÒu kiÖn c¶i c¸ch kinh tÕ ®æi míi qu¶n lý
cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña KTTT ®-a c¶i c¸ch tiªn lªn
nh÷ng b-íc ph¸t triÓn m¬i.
Nhµ n-íc më réng tù do bu«n b¸n víi n-íc ngoµi. Më
cöa héi nhËp nÒn kinh tÕ trong n-íc víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi
trªn c¬ së gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ toµn vÑn l·nh thæ. Sù më
13
cöa héi nhËp thÓ hiÖn víi tù do ho¸ th-¬ng m¹i, ®Çu t- vµ
chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ trªn c¬ së ph¸t huy lîi thÕ
vµ kh«ng ngõng n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ.
Xu h-íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ víi khu vùc ho¸ vµ
toµn cÇu ho¸ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ trá thµnh xu thÕ yÕu
cña thêi ®¹i cña cuéc c¸ch m¹ng KHCN hiÖn nay. §Ó tr¸nh
nguy c¬ tôt hËu vµ nh÷ng thµnh tùu KHCN míi nhÊt.
Iv. nh÷ng thµnh tùu to lín cña chiÕn
l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
§¹i héi VII cña §¶ng quyÕt ®Þnh chiÕn l-îc æn ®Þnh vµ
ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 1991 -2000. §¹i héi IX ®¸nh gi¸
viÖc thùc hiÖn chiÕn l-îc ®ã vµ quyÕt ®Þnh chiÕn l-îc ph¸t
triÓn kinh tÕ - x· héi 10 n¨m ®Çu cña thÕ kû XXI chiÕn l-îc
®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh h-íng
14
XHCN, x©y dùng nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n-íc ta c¬ b¶n
trë thµnh mét n-íc c«ng nghiÖp.
- Sau mÊy n¨m ®Çu thùc hiÖn chiÕn l-îc, ®Êt n-íc ®·
ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ - x· héi. Tæng s¶n phÈm trong
n-íc sau 10 n¨m t¨ng h¬n gÊp ®«i, tÝch luü néi bé cña nÒn
kinh tÕ ®· ®¹t 27%. Tõ t×nh tr¹ng hµng ho¸ khan hiÕm
nghiªm träng nay ®· ®¸p øng ®-îc nhu cÇu thiÕt yÕu cña
nh©n d©n vµ nÒn kinh tÕ, t¨ng xuÊt khÈu vµ cã dù tr÷. KÕt
cÊu h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi ph¸t triÓn nhanh.
- Quan hÖ s¶n xuÊt ®· cã b-íc ®æi míi phï hîp h¬n
víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt vµ thóc ®Èy sù
h×nh thµnh nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng x· héi chñ
nghÜa. Kinh tÕ nhµ n-íc gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh
tÕ; doanh nghiÖp nhµ n-íc ®-îc xÊp xÕp l¹i mét b-íc, thÝch
ghi víi c¬ chÕ míi. Kinh tÕ hé ph¸t hay t¸c dông rÊt quan
träng trong n«ng nghiÖp; kinh tÕ c¸ thÓ, t- nh©n, kinh tÕ cã
15
vèn ®Çu t- n-íc ngoµi ph¸t triÓn nhanh. C¬ chÕ qu¶n lý vµ
ph©n phèi cã nhiÒu ®æi míi, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn
kinh tÕ - x· héi.
- Tõ chç bÞ bao v©y, cÊm vËn, n-íc ta ®· ph¸t triÓn
quan hÖ kinh tÕ víi hÇu kh¾p c¸c n-íc, gia nhËp vµ cã vai
trß ngµy cµng tÝch cùc trong nhiÒu tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ
vµ khu vùc, chñ ®éng tõng b-íc héi nhËp cã hiÖu qu¶ víi
kinh tÕ thÕ giíi. NhÞp ®é t¨ng kim ngh¹ch xuÊt khÈu gÇn
gÊp ba nhÞp ®é t¨ng GDP. Thu hót ®-îc mét khèi l-îng
kh¸ lín vèn tõ bªn ngoµi còng nhiÒu c«ng nghÖ vµ kinh
nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn.
- §êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n ®-îc c¶i
thiÖn râ rÖt. Tr×nh ®é d©n trÝ, chÊt l-îng nguån nh©n lùc vµ
tÝch n¨ng ®éng trong x· héi ®-îc n©ng lªn ®¸ng kÓ. §·
hoµn thµnh môc tiªu xo¸ mï ch÷ vµ phæ cËp gi¸o dôc tiÓu
häc trong c¶ n-íc.
16
§µo t¹o nghÒ ®-îc më réng, n¨ng lùc nghiªn cøu khoa
häc ®-îc t¨ng c-êng, øng dông nhiÒu c«ng nghiÖp tiªn tiÕn.
Mçi n¨m t¹o thªm h¬n 1,2 triÖu viÖc lµm míi. Tû lÖ hé
nghÌo tõ trªn 30 gi¶m xuèng 10%.
- Cïng víi nh÷ng nç lùc to lín cña lùc l-îng vò trang
nh©n d©n trong x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc, cñng cè thÕ
trËn quèc phßng toµn d©n vµ an ninh nh©n d©n, b¶o ®¶m æn
®Þnh chÝnh trÞ vµ trËt tù an toµn x· héi.
Thùc tr¹ng kinh tÕ - x· héi vÉn cßn nh÷ng mÆt yÕu
kÐm, bÊt cËp.
+ NÒn kinh tÕ kÐm hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cßn yÕu.
TÝch luü néi bé vµ søc mua trong n-íc cßn thÊp. C¬ cÊu
kinh tÕ cßn chuyÓn dÞch chËm theo h-íng c«ng nghiÖp
ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, g¾n s¶n xuÊt víi thÞ tr-êng. T×nh tr¹ng
bao cÊp vµ b¶o hé cßn nÆng, ®Çu t- cña nhµ n-íc cßn thÊt
tho¸t vµ l·ng phÝ.
17
+ Quan hÖ s¶n xuÊt cã mÆt ch-a phï hîp, h¹n chÕ viÖc
gi¶i phãng vµ ph¸t triÓn lùc l-îng s¶n xuÊt. Kinh tÕ tËp thÓ
ph¸t triÓn chËm, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ch-a ph¸t huy
hÕt n¨ng lùc, ch-a thùc sù ®-îc b×nh ®¼ng vµ yªn t©m ®Çu
t- kinh doanh, chªnh lÖch giµu nghÌo t¨ng nhanh.
+ Kinh tÕ vÜ m« cßn nh÷ng yÕu tè thiÕu v÷ng ch¾c. HÖ
thèng tµi chÝnh, ng©n hµng, kÕ ho¹ch ®æi míi chËm, chÊt
l-îng ho¹t ®éng h¹n chÕ; m«i tr-êng ®Çu t-, kinh doanh
cßn nhiÒu v-íng m¾c.
+ Gi¸o dôc, ®µo t¹o cßn yÕu vÒ chÊt l-îng, c¬ cÊu ®µo
t¹o ch-a phï hîp. C¬ së vËt chÊt cña c¸c nghµnh y tÕ, gi¸o
dôc, khoa häc, v¨n ho¸ th«ng tin, thÓ thao cßn nhiÒu thiÕu
thèn.
+ §êi sèng cña mét bé phËn nh©n d©n cßn nhiÒu khã
kh¨n, nhÊt lµ ë vïng nói, vïng s©u, vïng th-êng bÞ thiªn tai.
NhiÒu tÖ n¹n x· héi ch-a bÞ ®Èy lïi.
18
V. Môc tiªu, nhiÖm vô chñ yÕu vµ c¸c
gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ ë n-íc ta
hiÖn nay
1. Môc tiªu tæng qu¸t vµ nhiÖm vô chñ yÕu:
KÕ ho¹ch 5 n¨m 2001-2005 thÓ hiÖn c¸c quan ®iÓm
ph¸t triÓn vµ môc tiªu chiÕn l-îc 10 n¨m tíi mµ néi dung
c¬ b¶n lµ: §-a n-íc ta khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng
cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt, v¨n ho¸ tinh thÇn cña nh©n d©n,
t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n-íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét
n-íc c«ng nghiÖp theo h-íng hiÖn ®¹i.
Theo ®ã, môc tiªu tæng qu¸t cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 20012005 lµ: T¨ng tr-ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng, æn ®Þnh vµ
c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, chuyÓn dÞch m¹nh c¬ cÊu kinh
tÕ, c¬ cÊu lao ®éng theo h-íng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i
ho¸. N©ng cao râ rÖt hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña nÒn
kinh tÕ. Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¹o nhiÒu viÖc lµm. TiÕp
19
tôc t¨ng c-êng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi; h×nh thµnh
mét b-íc quan träng thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng
XHCN.
Môc tiªu tæng qu¸t nªu trªn ®-îc cô thÓ ho¸ thµnh
®Þnh h-íng ph¸t triÓn c¸c nhiÖm vô chñ yÕu nh- sau:
1.1. PhÊn ®Êu ®¹t nhÞp ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ b×nh
qu©n h»ng n¨m cao h¬n 5 n¨m tr-íc vµ cã b-íc chuÈn bÞ
cho 5 n¨m tiÕp theo.
1.2. Ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, trong ®ã kinh
tÕ nhµ n-íc ®ãng vai trß chñ ®¹o, cñng cè kinh tÕ tËp thÓ,
h×nh thµnh mét b-íc quan träng thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr-êng
®Þnh h-íng XHCN.
1.3. T¨ng nhanh vèn ®Çu t- ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi;
x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ cã hiÖu qu¶ vµ n©ng cao søc c¹nh
tranh. §Çu t- thÝch ®¸ng cho c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm.
20
- Xem thêm -
.PDF 
29 
1475 
20 
