Mô tả:
HÀNG HÓA CÔNG VÀ
CHI TIÊU CÔNG
PGS.TS. SỬ ĐÌNH THÀNH
11/12/2009
1
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Hàng hóa công
Chi tiêu công
Đánh giá chi tiêu công
Quản lý chi tiêu công
11/12/2009
2
KHÁI NIỆM HÀNG HÓA CÔNG
Tiêu dùng chung - không cạnh tranh.
Tính không loại trừ
11/12/2009
3
KHÁI NIỆM HÀNG HÓA CÔNG
Tùy
trên:
theo mức độ thỏa mãn của 2 tính chất
Hàng hóa công thuần túy (Pure public
goods)
Hàng hóa công không thuần túy (Impure
public goods)
Hãy
so sánh các loại hàng hóa
Thư viện
Ngọn hải đăng (lighthouse)
Quân sự
11/12/2009
4
PHÂN LOẠI HÀNG HÓA CÔNG
Bảng 3.1
Xác định hàng hóa công thuần túy và không thuần túy
Hàng hóa có cạnh tranh trong tiêu dùng
hay không ?
Có
Có
Không
Kem
Truyền hình cáp
Hàng hóa có
loại trừ hay
không?
Không Đường dành cho người
đi bộ ở thành phố
11/12/2009
Quốc phòng
5
CUNG CẤP HÀNG HÓA CÔNG
Tại sao chính phủ phải cung cấp hàng hóa
công ?
Nguyên nhân là do sự thất bại của khu vực
tư:
Vấn đề người hưởng tự do không trả tiền ;
Chi phí giao dịch và phí người sử dụng.
=> Cung cấp không đầy đủ hàng hóa công
=>làm giảm phúc lợi của xã hội
11/12/2009
6
CUNG CẤP HÀNG HÓA CÔNG
Đoái vôùi haøng hoùa coù
theå loaïi tröø qua giaù
(maø coù chi phí bieân söû
duïng baèng 0), vieäc aùp
ñaët giaù tuy coù theå thöïc
hieän
ñöôïc
nhöng
khoâng coù hieäu quaû, vì
gaây ra toån thaát phuùc
lôïi xaõ hoäi
11/12/2009
Giaù
E
Nhu caàu ñi laïi
A
P
0
Qe
Khaû
naêng
caây
caàu
Toån thaát
phuùc lôïi
Qm
Qc Soá löôït ñi
qua caàu
Soá löôït khoâng ñi qua
caàu do thu phí
7
CUNG CẤP HÀNG HÓA CÔNG
Hoặc tư nhân cung cấp hàng hóa công sẽ làm tăng chi
phí
Giaù
E
Ñöôøng caàu
A
P
Chi phí giao dòch
E
C
F
B
Chi phí saûn suaát
0
11/12/2009
Qe
Q0
Qm Löôïng
8
XÁC ĐỊNH MỨC TỐI ƯU CUNG
CẤP HÀNG HÓA CÔNG
P–
kem
S=SMC
Xem
xét
cung
cấp tối
ưu
hàng
hóa tư
$3
$2
DB
DJ
11/12/2009
0
QJ
QB
QL
SMB =DB+J
Q -kem 9
XÁC ĐỊNH MỨC TỐI ƯU CUNG
CẤP HÀNG HÓA CÔNG
Hàng hóa tư, cung cấp tối ưu khi chi phí biên bằng lợi
ích biên (giá cả thị trường):
MCIC PIC
B
J
MRSIC,C = MRSIC,C =
=
MCC PC
Gỉa sử, PC= 1; MCc = 1; thì :
MRSICB ,C = MRSICJ ,C = PIC = MCIC
11/12/2009
10
XÁC ĐỊNH MỨC TỐI ƯU CUNG
CẤP HÀNG HÓA CÔNG
P – tên lửa
$6
S=SMC
DJ
$4
$3
SMB=DB+J
$2
$2
DB
$1
0
11/12/2009
1
5
Q – tên lửa
11
XÁC ĐỊNH MỨC TỐI TƯU CUNG
CẤP HÀNG HÓA CÔNG
Hàng hóa công cung cấp tối ưu: chi phí biên
bằng tổng tỷ lệ thay thế biên xã hội
∑ MRS
i
M ,C
= MC M
i
11/12/2009
12
CUNG CẤP HÀNG HÓA CÔNG
Chính phủ cung cấp hàng hóa công:
Khó
khăn: tổng hợp sở thích của công chúng và
chuyển thành quyết định chính sách công.
Hơn nữa, chính sách công được quyết định
trong bối cảnh kinh tế chính trị.
Khu vực tư có thể khắc phục vấn đề người
hưởng tự do thông qua các mô hình: Từ thiện;
Lòng nhiệt thành; Sự ham muốn hàng hóa
công….
11/12/2009
13
KHÁI NIỆM CHI TIÊU CÔNG
Chi tiêu công phản ánh trị giá của các loại
hàng hóa mà chính phủ mua vào để qua đó
cung cấp các loại hàng hóa công cho xã hội
nhằm thực hiện các chức năng của nhà nước.
Chi tiêu công thực hiện chính sách tái phân
phối thu nhập
11/12/2009
14
PHÂN LOẠI CHI TIÊU CÔNG
Căn
11/12/2009
cứ chức năng vĩ mô của nhà nước
Xây dựng cơ sở hạ tầng.
Toà án và viện kiểm soát.
Hệ thống quân đội và an ninh xã hội.
Hệ thống giáo dục.
Hệ thống an sinh xã hội.
Hỗ trợ cho các doanh nghiệp.
Hệ thống quản lý hành chính nhà nước.
Chi tiêu viện trợ nước ngoài, ngoại giao.
Chi khác.
15
PHÂN LOẠI CHI TIÊU CÔNG
Căn
cứ vào tính chất kinh tế
Chi thường xuyên
Chi đầu tư
Chi khác
Căn cứ quy trình lập ngân sách
Chi tiêu công theo các yếu tố đầu vào
Chi tiêu công theo các yếu tố đầu ra
11/12/2009
16
CÁC NHÂN TỐ
ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHI TIÊU CÔNG
Sự phát triển vai trò chính phủ
Gánh vác thêm nhiệm vụ mới
Xã hội hóa các rủi ro
Sự thay đổi quan niệm tổng quát về tài
chính công
11/12/2009
Kinh tế tự do cạnh tranh chuyển sang
kinh tế thị trường.
Thuyết gia trưởng hay phụ quyền
(Paternalism)
17
ĐÁNH GIÁ CHI TIÊU CÔNG
Mục đích đánh giá:
Giúp cho chính phủ sử dụng hiệu quả
hơn các nguồn lực tài chính công thông
qua ưu tiên hóa các khoản chi tiêu
nhằm đem lại lợi ích thiết thực vì mục
đích phát triển kinh tế - xã hội.
11/12/2009
18
NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ CHI TIÊU CÔNG
Về tổng thể, đánh giá chi tiêu công là một
quá trình phân tích trên hai khía cạnh:
Mặt
định tính: Lựa chọn những loại hàng
hóa công mà chính phủ nên cung cấp cho
xã hội.
Mặt định lượng: Xem xét chi phí bỏ ra để
cung cấp hàng hóa công và lợi ích mà hàng
hóa công mang lại.
11/12/2009
19
NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ CHI TIÊU CÔNG
Về chi tiết, đánh giá chi tiêu công được tiến
hành theo các bước:
Phân
11/12/2009
tích tổng thể chương trình chi tiêu
công
Phân tích chi tiết thất bại của thị trường (độc
quyền, thất bại thị trường, ngoại tác, thông
tin bất cân xứng)
Xác lập những hình thức can thiệp của chính
phủ (tổ chức sản xuất, trợ cấp, ủy thác).
Đánh giá tính hiệu quả (tác động đến khu
vực tư và nền kinh tế)
Đánh đổi giữa công bằng và hiệu quả
20
- Xem thêm -