Tài liệu Luận văn một số giải pháp thúc đẩy sự hoạt động thị trường chứng khoán việt nam

§Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n Lêi më ®Çu Ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n (TTCK) lµ viÖc rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt khi níc ta ph¸t triÓn mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Vèn t b¶n sÏ trë thµnh hµng ho¸ vµ tÊt yÕu ph¶i cã mét thÞ trêng ®Ó cã thÓ thùc hiÖn viÖc trao ®æi. Víi lÞch sö ph¸t triÓn hµng tr¨m n¨m vµ ®îc tæ chøc mét c¸ch hÕt søc chÆt chÏ, TTCK tõ l©u nay ®· ®îc coi lµ mét thÓ chÕ tµi chÝnh bËc cao vµ hoµn thiÖn nhÊt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nÕu thiÕu nã, nh nhiÒu chuyªn gia kinh tÕ häc vÉn nãi, nÒn kinh tÕ thÞ trêng thiÕu tÝnh hoµn h¶o. Vai trß c¬ b¶n cña thÞ TTCK ®èi víi nÒn kinh tÕ ®îc thÓ hiÖn rÊt râ b»ng viÖc t¹o dùng mét kªnh huy ®éng vèn h÷u hiÖu cho c¸c doanh nghiÖp (DN) tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn c¸c nguån vèn níc ngoµi.Thùc tÕ hiÖn nay, nhu cÇu vÌ vèn cña c¸c DN rÊt lín. Thèng kª tõ nh÷ng th«ng tin ®iÒu tra do c¸c DN cung cÊp cho thÊy, trong n¨m 2000, nhu cÇu vèn ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c DN cÇn kho¶ng 20 ngh×n tû ®ång ViÖt Nam,tÝnh b×nh qu©n mçi DN cÇn kho¶ng 84 tû ®ång. NÕu tÝnh ®Õn 2005 con sè nµy vµo kho¶ng 30 ngh×n tû ®ång,trung b×nh mçi DN cÇn kho¶ng 100 tû ®ång. MÆt kh¸c, c¸c DN cã nhu cÇu më réng s¶n xuÊt kinh doanh nhng huy ®éng vèn l¹i chñ yÕu tõ vay vèn ng¾n h¹n ng©n hµng, lîng vèn vay l¹i kh«ng ®îc ®¸p øng ®Çy ®ñ. Tõ nh÷ng khã kh¨n ®ã, TTCH víi t c¸ch lµ kªnh huy ®éng vèn dµi h¹n sÏ th¸o gì ®îc nh÷ng khã kh¨n trªn. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n HiÖn nay, ngoµi sù quan träng vµ cÇn thiÕt, TTCK còng lµ vÊn ®Ò thêi sù, nãng báng trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. §©y còng lµ vÊn ®Ò kh¸ míi mÎ ®èi víi ngêi ViÖt Nam.Víi t c¸ch lµ mét sinh viªn-mét nhµ ®Çu t t¬ng lai, em rÊt quan t©m tíi vÊn ®Ò nµy.V× vËy, em còng m¹nh d¹n viÕt ®Ò tµi “Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy sù ho¹t ®éng thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam”. Do tr×nh ®é vµ thêi gian cã h¹n, nªn kh«ng thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng sai sãt, em rÊt mong nhËn ®îc ý kiÕn cña c« gi¸o TS- Lª ThÞ Anh V©n, ngêi ®· híng dÉn em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n Néi dung Ch¬ng I. Tæng quan vÒ thÞ trêng chøng kho¸n I. Kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng chøng kho¸n 1. Kh¸i niÖm vÒ chøng kho¸n. Chøng kho¸n lµ nh÷ng giÊy tê cã gi¸ trÞ, ®îc x¸c nhËn quyÒn së h÷u hîp ph¸p cña ngêi së h÷u chøng kho¸n ®èi víi tµi s¶n hoÆc vèn cña tæ chøc ph¸t hµnh chøng kho¸n. Chøng kho¸n bao gåm c¸c lo¹i nh: Cæ phiÕu, Tr¸i phiÕuvµ c¸c lo¹i giÊy tê kh¸c cã gi¸ trÞ. 2. Kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng tµi chÝnh. ThÞ trêng tµi chÝnh (TTTC) lµ n¬i cung vµ cÇu vÒ vèn gÆp nhau, n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng trao ®æi, mua b¸n quyÒn sö dông c¸c nguån tµi chÝnh th«ng qua nh÷ng ph¬ng thøc giao dÞch vµ c«ng cô tµi chÝnh nhÊt ®Þnh. CÊu tróc cña thÞ trêng tµi chÝnh: TTCK TTCK ng¾n h¹n (díi mét n¨m) ThÞ trêng tiÒn tÖ TTCK dµi h¹n (trªn mét n¨m) ThÞ trêng vay nî dµi h¹n ThÞ trêng chøng kho¸n §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n 3. ThÞ trêng chøng kho¸n. ThÞ trêng chøng kho¸n lµ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng mua, b¸n, chuyÓn nhîng c¸c lo¹i cæ phiÕu, tr¸i phiÕu vµ mét sè lo¹i giÊy tê cã gi¸ trÞ kh¸c nh¨m môc ®Ých kiÕm lîi. ThÞ trêng chøng kho¸n theo tiÕng Latinh lµ Bursa, nghÜa lµ c¸c vÝ ®ùng tiÒn, cßn gäi lµ së giao dÞch ckøng kho¸n, lµ mét thÞ trêng cã tæ chøc vµ ho¹t ®éng cã ®iÒu khiÓn. II. LÞch sö h×nh thµnh thÞ trêng chøng kho¸n 1. Thêi kú ph«i thai (tõ gi÷a thÕ kû 15 ®Õn n¨m 1929). Trong thêi kú nµy, thÞ trêng chøng kho¸n hng thÞnh nhÊt vµo thÕ kû 19. Nhng ®Õn gi÷a thÕ kû 19, nã ®· b¾t ®Çu thÓ hiÖn c¸c mÆt tiªu cùc, nh nh÷ng cuéc khñng ho¶ng cã tÝnh chu kú, ®Ønh cao lµ ®Çu thÕ kû 20-®îc kÕt thóc b»ng cuéc khñng ho¶ng nÒn kinh tÕ toµn cÇu (1929-1933). C¸c ®Æc ®iÓm næi bËt thêi kú nµy:  ViÖc h×nh thµnh thÞ trêng chøng kho¸n vµ së giao dÞch chøng kho¸n lµ mang tÝnh chÊt tù ph¸t, Nhµ níc kh«ng can thiÖp vµo mµ thõa nhËn vai trß tÊt yÕu cña nã trong nÒn kinh tÕ.  ThÞ trêng chøng kho¸n ë thêi kú nµy lµ thuéc vÒ tÇng líp th¬ng gia, mang nhiÒu tÝnh chÊt ®Çu c¬.  Ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n dùa trªn c¬ së tÝnh chÊt hiÖp héi ngµnh nghÒ víi c¸c qui ®Þnh tù ®Æt ra. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n 2. Thêi kú phôc hng (1930-1970). Thêi kú nµy nhµ níc b¾t ®Çu can thiÖp vµo thÞ trêng chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n lµ n¬i chÞu ¶nh hëng nÆng nÒ nhÊt trong cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh.V× thÕ mµ thÞ trêng chøng kho¸n trë thµnh c«ng cô trong viÖc qu¶n lý thóc ®Èy nÒn kinh tÕ. HiÖp héi c¸c nhµ kinh doanh chøng kho¸n ®îc chuyÓn vÒ tay Nhµ níc b»ng sù ra ®êi cña Uû ban Chøng kho¸n quèc gia. Vµo nh÷ng n¨m 50-60 cña thÕ kû nµy, nÒn kinh tÕ thÕ giíi b¾t ®Çu phôc håi víi sù ho¹t ®éng rÊt s«i ®éng trë l¹i cña thÞ trêng chøng kho¸n . 3. Thêi kú quèc tÕ ho¸ vµ c«ng chóng ho¸ thÞ trêng chøng kho¸n (1971 ®Õn nay). Víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ ®· t¹o ra viÖc øng dông c«ng nghÖ tin häc vµo thÞ trêng chøng kho¸n . Nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt lµ: Ho¹t ®éng cña së giao dÞch chøng kho¸n s«i ®éng h¬n vµ chÊt lîng cao h¬n. ThÞ trêng lu«n ®¸p øng th«ng tin ®Çy ®ñ vµ c«ng khai tíi c«ng chóng ®Çu t qua c¸c ph¬ng tiÖn hiÖn ®¹i, ®îc cËp nhËt thêng xuyªn vµ ®îc c«ng chóng tham gia réng r·i. C¸c sµn giao dÞch trªn thÕ giíi ®îc kÕt nèi cho phÐp ho¹t ®éng liªn tôc 24/24. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm nh vËy cho phÐp mäi c«ng d©n ®Çu t chøng kho¸n bÊt cø ë ®©u vµ bÊt cø khi naß mµ hä muèn. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n III. Vai trß vµ chøc n¨ng cña thÞ trêng chøng kho¸n. 1. Chøc n¨ng cña thÞ trêng chøng kho¸n . 1.1. Chøc n¨ng thu hót vèn nhµn rçi vµo ®Çu t ph¸t triÓn. Ta biÕt muèn ®Çu t ph¸t triÓn th× ph¶i tù tÝch luü hoÆc huy ®éng tõ bªn ngoµi. Vèn huy ®éng tõ bªn ngoµi bao gåm vèn vay tÝn dông cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ ph¸t hµnh cæ phiªó, tr¸i phiÕu. ¦u ®iÓm cña ph¸t hµnh tr¸i phiªó, cæ phiÕu ®èi víi d©n chóng lµ hä dÔ dµng ®Çu t vµo bÊt cø DN nµo hä muèn hoÆc mua b¸n kiÕm lîi. Cßn ®èi víi c¸c DN lµ hä kh«ng ph¶i tr¶ l·i suÊt hµng th¸ng vµ kh«ng ph¶i tr¶ nî gèc khi bÞ thua kç. Do tÝnh chÊt cña chu kú kinh doanh nªn vèn t¹m thêi nhµn rçi trong c¸c DN lµ rÊt lín, bªn c¹nh, cßn cã mét lîng vèn lín n»m r¶i r¸c trong d©n cha ®îc huy ®éng. TÊt c¶ nh÷ng tiÒm n¨ng nµy sÏ ®îc ph¸t huy hiÖu qu¶ nÕu cã thÞ trêng chøng kho¸n .V× thÞ trêng chøng kho¸n víi c¬ së ph¸p lý hoµn chØnh vµ bé m¸ qu¶n lý h÷u hiÖu, víi sù phæ biÕn vµ híng dÉn réng r·i , ngêi d©n sÏ dÔ dµng sö dông nguån tiÕt kiÖm cña hä h¬n. §©y lµ t¸c nh©n kÝch thÝch ý thøc tiÕt kiÖm vµ t¹o thãi quen ®Çu t trong c«ng chóng. Ngoµi ra, trong x· héi cån cã c¸c kho¶n tiÒn t¹m thêi nhµn rçi nh: quü b¶o hiÓm, quü phóc lîi tËp thÓ…mét phÇn vèn cña quü nµy ®îc göi vµo Nh©n hµng ®Ó thùc hiÖn vÖc thanh to¸n, phÇn cßn l¹i, nh÷ng ngêi qu¶n lý quü lu«n tù hái lµm thÕ nµo cho vèn cña hä cã kh¶ n¨ng sinh l·i nhiÒu nhÊt §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n vµ võa an toµn võa cã tÝnh t¹m thêi…vµ thÞ trêng chøng kho¸n cã kh¶ n¨ng ®¸p øng yªu cÇu nµy. Tãm l¹i,thÞ trêng chøng kho¸n cã chøc n¨ng thu hót mäi nguån vèn nhµn rçi trong x· héi ®Ó ®Çu t më réng s¶n xuÊt kinh doanh, më réng quy m« doanh nghiÖp gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm, gi¶m thÊt nghiÖp. 1.2. Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt c¸c nguån vèn. Ph¶i thõa nhËn r»ng, mét DN kh«ng ph¶i lóc nµo còng thiÕu hoÆc thõa vèn. Thõa hay thiÕu lµ phô thuéc vµo tÝnh chÊt cña chu kú kinh doanh.Khi cÇn ®Çu t mua nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, c¸c kho¶n ph¶i thu lín, th× ®©y lµ lóc mµ DN ®ang thiÕu vèn. Khi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kÕt thóc, s¶n phÈm ®îc b¸n ra vµ thu vèn vÒ, c¸c kho¶n ph¶i thu ®îc thu vÒ, lóc nµy DN l¹i t¹m thêi thõa vèn. Trªn thÞ trêng vèn, lu«n lu«n cã sù ®iÒu tiÕt vèn tõ n¬i thõa sang n¬i thiÕu. ë ®©y thÞ trêng chøng kho¸n ®ãng vai trß rÊt quan träng. 1.3.Chøc n¨ng hoµ nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Mét DN cã thÓ thu hót vèn bÊt vø n¬i nµo vµ b»ng con ®êng nµo mµ hä cã thÓ thu hót mét c¸ch dÔ dµng th«ng qua thÞ trêng chøng kho¸n. Nhê vµo hÖ thèng m¸y tÝnh mµ thÞ trêng chøng kho¸n cho phÐp bÊt cø ai, ë n¬i nµo trªn thÕ giíi vµ mua mét lo¹i cæ phiÕu cña bÊt kú mét c«ng ty nµo mµ hä thÝch. Tõ ®ã h×nh thµnh mèi liªn hÖ tiÒn tÖ quèc tÕ, ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn nguån vèn gi÷a c¸c níc, thùc hiÖn quan hÖ vay mîn l©u dµi trªn thÕ giíi t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc hoµ nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n 1.4. Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vÜ m«. ThÞ trêng chøng kho¸n lµ c«ng cô cña Nhµ níc th«ng qua Uû ban chøng kho¸n nhµ níc, vµ Ng©n hµng trung ¬ng. NghiÖp vô chñ yÕu lµ th¾t chÆt hay níi láng sù ®Çu t trªn thÞ trêng. Khi s¶n xuÊt sa sót, thiÕu vèn, Nhµ níc tung tiÒn ra më réng cho vay ®Ó khuyÕn khÝch s¶n xuÊt th«ng qua viÖc mua vµo nh÷ng l« chøng kho¸n cã gi¸ trÞ lín. Khi hiÖn tîng ®Çu t qu¸ møc, ®Çu c¬ thÞnh hµnh, th× b¸n chøng kho¸n nh»m th¾t chÆt tÝn dông gi¶m bít ®Çu t kinh tÕ.VËy thÞ trêng chøng kho¸n lµ c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó nhµ níc kÞp thêi ®iÒu tiÕt nguån vèn trªn thÞ trêng. 2. Vai trß cña thÞ trêng chøng kho¸n. C¸c vai trß cña thÞ trêng chøng kho¸n rÊt ®a d¹ng nhng th«ng qua nh÷ng chøc n¨ng cña nã th× cã nh÷ng vai trß sau: 2.1. T¹o vèn cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. Do cã thÞ trêng chøng kho¸n nªn viÖc ®Çu t c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi dÔ dµng h¬n. Tõ viÖc nguån vèn bÞ øng ®äng tõ nhiÒu n¬i, kh«ng cã kh¶ n¨ng sinh lêi, cho ®Õn khi cã thÞ trêng chøng kho¸n viÖc ®Çu t, tÝch luü vèn s«i ®éng vµ dåi dµo h¼n lªn. Th«ng qua ®ã nÒn kinh tÕ t¨ng trëng m¹nh mÏ, c«ng ¨n viÖc lµm ®îc gi¶i quyÕt, thÊt nghiÖp gi¶m. Bªn c¹nh, thÞ trêng chøng kho¸n nh mét trung t©m thu gom mäi nguån vèn tõ d©n chóng, nh mét nam ch©m cùc m¹nh hót c¸c nguån vèn tõ níc ngoµi. Ngoµi ra cßn gióp Nhµ níc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thiÕu hôt ng©n s¸ch, cã thªm vèn x©y dùng h¹ tÇng c¬ së. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n 2.2. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp sö dông vèn linh ho¹t vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. Khi DN cÇn vèn ®Ó më réng qui m« s¶n xuÊt hä cã thÓ ph¸t hµnh chøng kho¸n, vµo thÞ trêng ®Ó huy ®éng vèn. §©y lµ ph¬ng thøc tµi trî vèn qua ph¸t hµnh vµ lóc ®ã nguån vèn cña DN t¨ng lªn. Lóc nµy rñi ro ®èi víi doanh nghiÖp lµ rÊt nhá v× nh÷ng cæ ®«ng cña hä ®· g¸nh ®ì thay. Mét ®iÒu thuËn lîi n÷a, khi DN cha cã c¬ héi s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c DN cã thÓ dù tr÷ chøng kho¸n nh lµ mét tµi s¶n kinh doanh vµ c¸c chøng kho¸n ®ã sÏ ®îc chuyÓn nhîng thµnh tiÒn khi cÇn thiÕt th«ng qua thÞ trêng chøng kho¸n. Ngoµi ra, khi DN niªm yÕt trªn thÞ trêng chøng kho¸n, cã nghÜa lµ ®· cã ch÷ tÝn ®èi víi c«ng chóng ®Çu t. Nh vËy c¸c c«ng ty chøng kho¸n sÏ lµ t¸c nh©n kÝch thÝch gióp DN t¹o vèn nhanh chãng h¬n. 2.3. ThÞ trêng chøng kho¸n lµ c«ng cô ®¸nh gÝa DN, dù ®o¸n t¬ng lai. ThÞ trêng chøng kho¸n ngµy cµng ®a d¹ng vµ phøc t¹p, liªn quan ®Õn vËn mÖnh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Sù h×nh thµnh thÞ gi¸ chøng kho¸n cña mét DN trªn thÞ trêng chøng kho¸n ®· bao hµm sù ho¹t ®éngcña DN ®ã trong hiÖn t¹i vµ dù do¸n t¬ng lai. Khi gi¸ cæ phiÕu cña mét DN cao (hay thÊp) biÓu hiÖn tr¹ng th¸i kinh tÕ tøc lµ kh¶ n¨ng mang l¹i cæ tøc cao (hay thÊp) cho c¸c cæ ®«ng cña DN ®ã. TriÓn väng t¬ng lai cña c¸c DN còng ®îc thÓ hiÖn mét c¸ch trùc tiÕp trªn thÞ gi¸ cæ phiÕu vµ còng nh sù biÕn ®éng cña nã. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n Ngoµi ra, víi ph¬ng ph¸p chØ sè ho¸ thÞ gi¸ cña c¸c lo¹i chøng kho¸n chñ yÕu trong nÒn kinh tÕ vµ viÖc nghiªn có ph©n tÝch mét c¸ch khoa häc hÖ thèng chØ sè gi¸ chøng kho¸n trªn thÞ trêng chøng kho¸n ë tõng níc trong mèi quan hÖ víi thÞ trêng thÕ giíi, ®· dù ®o¸n ®îc tríc sù biÕn ®éng kinh tÕ cña mét hoÆc hµng lo¹t c¸c níc trªn thÕ giíi. IV. Mét sè h¹n chÕ cña thÞ trêng chøng kho¸n 1. ThÞ trêng chøng kho¸n lµ n¬i cung cÊp sù ®Çu c¬. §iÓm yÕu cña thÞ trêng chøng kho¸n lµ gi¸ cña c¸c chøng kho¸n cã thÓ bÞ ®Èy lªn hoÆc d×m xuèng bëi c¸c th¬ng gia chøng kho¸n lín ®Ó nh»m môc ®Ých kiÕm lîi. C¸c nhµ ®Çu t nhá sÏ bÞ thiÖt h¹i. VÝ dô nh c¸c nhµ ®Çu c¬ thêng ®a ra nh÷ng th«ng tin lÖch l¹c lµm rèi lo¹n th«ng tin tíi c«ng chóng ®Çu t tõ ®ã lµm rèi lo¹n mÊt æn ®Þnh quan hÖ cung cÇu chøng kho¸n trªn thÞ trêng nh©n c¬ héi ®ã mµ kiÕm lîi. T×nh tr¹ng ®Çu c¬ cã thÓ dÉn tíi sù khan hiÕm gi¶ t¹o trªn thÞ trêng, lµm cho gi¸ chøng kho¸n t¨ng vät lªn so víi gi¸ trÞ thùc cña nã. Lóc nµy hµng lo¹t chøng kho¸n nµy ®îc tung ra trªn thÞ trêng nhng gi¸ qu¸ cao nªn kh«ng cã ngêi mua dÔ dÉn ®Õn sù sôp ®á cña thÞ trêng chøng kho¸n . 2. ThÞ trêng chøng kho¸n lµm cho m©u thuÉn x· héi trë nªn gay g¾t h¬n. Do sù tËp trung t b¶n lµm cho mét sè ngêi ngµy cµng giµu cã, khèng chÕ nhiÒu chøng kho¸n h¬n vµ cã thÓ trë thµnh cæ ®«ng lín nhÊn ch×m nh÷ng cæ ®«ng nhá kh¸c , dÉn ®Õn khèng chÕ thÞ trêng, lòng ®o¹n gi¸ c¶ vµ ph¸ ho¹i §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n sù æn ®Þnh cña thÞ trêng chøng kho¸n. Trong khi ®ã nhiÒu ngêi bÞ th«n tÝnh trë nªn nghÌo h¬n, g©y nªn m©u thuÉn x· héi ngµy thªm gay g¾t. 3. ThÞ trêng chøng kho¸n lµm cho nÒn kinh tÕ dÔ mÊt æn ®Þnh. Khi nÒn kinh tÕ r¬i vµo t×nh tr¹ng kh«ng æn ®Þnh, s¶n xuÊt tr× trÖ, thÞ trêng tiªu ®iÒu, vay vèn khã kh¨n doanh nghiÖp vµ ng©n hµng bÞ ph¸ s¶n. Lóc nµy gi¸ c¶ cña thÞ trêng chøng kho¸n bÞ ®¶o lén nghiªm träng, ®Çu c¬ ®iªn cuång, g©y nªn khñng ho¶ng kinh tÕ. V. C¬ cÊu tæ chøc thÞ trêng chøng kho¸n 1. Uû ban chøng kho¸n quèc gia (UBCKQG) UBCKQG lµ c¬ quan Nhµ níc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng thÞ trêng chøng kho¸n. UBCKQG ë c¸c níc kh¸c nhau cã c¸c c¸ch thøc tæ chøc vµ ho¹t ®éng kh¸c nhau nhng vÒ b¶n chÊt lµ c¬ quan cã chøc n¨ng ®Æt ra c¸c qui ®Þnh thÞ trêng, khu«n khæ ph¸p lý cho thÞ trêng chøng kho¸n. Nã còng lµ c¬ quan ®iÒu hµnh cao nhÊt, kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng thÞ trêng. Trong UBCKQG, c¸c thµnh viªn cña ChÝnh phñ chiÕm sè ®«ng vµ gi÷ c¸c chøc vô chñ yÕu. 2. Së giao dÞch chøng kho¸n (SGDCK). SGDCK cã thÓ cã tªn lµ Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n víi nghÜa hÑp h¬n. SGDCK ®îc tæ chøc díi d¹ng c«ng ty cæ phÇn hoÆc c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n vµ ho¹t ®éng vãi môc ®Ých phi lîi nhuËn. §©y lµ trung t©m ®Çu n·o cña thÞ trêng chøng kho¸n. §¹i diÖn cho SGDCK tríc ph¸p luËt lµ §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n ban qu¶n lý së giao dÞch chøng kho¸n, hä ®îc c¸c thµnh viªn trong SGD bÇu ra. C¸c thµnh viªn cña SGD lµ c¸c c«ng ty chøng kho¸n. Ban qu¶n lý SGD cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh SGD ®Ó thùc hiÖn ®óng c¸c qui ®Þnh vÒ giao dÞch mµ ph¸p luËt vµ c¸c qui ®Þnh chung cña c¸c thµnh viªn ®½ ®Æt ra. 3. C¸c nhµ ®Çu t. §èi víi c¸c nhµ ®Çu t tham gia trªn SGDCK, th«ng thêng lµ c¸c tæ chøc ®Çu t, c¸c quÜ hu trÝ, c¸c quÜ b¶o hiÓm, cac ng©n hµng…ViÖc tham gia giao dÞch t¹i SGD ph¶i th«ng qua c¸c c«ng ty chøng kho¸n thµnh viªn. C¸c tæ chøc nµy do cã nguån vèn to lín tõ d©n c vµ c¸c nhµ ®Çu t uû th¸c nªn míi cã thÓ ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña SGD. §èi víi c¸c nhµ ®Çu t c¸ nh©n, hä tham gia v¸o thÞ trêng chøng kho¸n chñ yÕu trªn thÞ trêng giao dÞch qua quÇy hoÆc th«ng qua c¸c tæ chøc ®Çu t ®Ó tham mua c¸c l« chøng kho¸n trªn thÞ trêng. 4. C¸c ®¬n vÞ ph¸t hµnh chøng kho¸n . Hä lµ ngêi t¹o ra hµng ho¸ cho thÞ trêng chøng kho¸n bao gåm Nhµ níc, c¸c lo¹i h×nh DN ph¸t hµnh chøng kho¸n … Hµng ho¸ chøng kho¸n cã phong phó hay kh«ng lµ phô thuéc vµo c¸c ®¬n vÞ ph¸t hµnh. ViÖc khuyÕn khÝch mét thi trêng n¨ng ®éng vµ cã hiÖu qu¶ kh«ng thÓ thiÕu ®îc c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c DN ho¹t ®éng m¹nh mÏ vµ cã triÓn väng ph¸t triÓn lín trªn thÞ trêng. 5. C¸c trung gian tµi chÝnh (TGTC). Bao gåm c¸c c«ng ty chøng kho¸n , c¸c Ng©n hµng, c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng…Vai trß cña chóng lµ lµm chøc n¨ng lu chuyÓn vèn vµ chøng kho¸n tõ c¸c nhµ ®Çu t tíi §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n nh÷ng DN ph¸t hµnh chøng kho¸n t¹i thÞ trêng thø cÊp. MÆt kh¸c, c¸c TGTC gåm vèn tõ d©n chóng nhá lÎ t¹o ra nguån vèn lín, cã thêi h¹n dµi ®Ó mua chøng kho¸n tõ c¸c nhµ ph¸t hµnh-c¸c DN cÇn vèn lín. MÆt kh¸c, c¸c TGTC còng lµ ngêi ®øng ra b¶o l·nh ph¸t hµnh cho c¸c DN cÇn ph¸t hµnh vµ ®em b¸n l¹i cho c¸c nhµ ®Çu t , hay TGTC lµ b¹n hµng cña c¶ hai bªn (nhµ ®Çu t ,DN) trong ho¹t ®éng chøng kho¸n. §èi víi c¸c nhµ ®Çu t , kh«ng ph¶i ai còng cã kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm vÒ ®Çu t chøng kho¸n. Qua c¸c TGTC hä cã thÓ mua ®îc nh÷ng lo¹i chøng kho¸n cã chÊt lîng cao, rñi ro thÊp. §èi víi c¸c ®¬n vÞ ph¸t hµnh, viÖc gia nhËp thÞ trêng chøng kho¸n th«ng qua huy ®éng vèn tõ thÞ trêng nµy ®ßi hái ph¶i sù t vÊn hç trî tõ phÝa c¸c TGTC. 6. HiÖp héi c¸c nhµ kinh doanh chøng kho¸n . Víi sù tham gia ®a d¹ng cña c¸c TGTC trªn thÞ trêng chøng kho¸n, cÇn thiÕt ph¶i cã mét tæ chøc ®øng ra ®Þnh chÕ, ®iÒu hµnh vµ gi¸m s¸t ngoµi c¬ quan nhµ níc. HiÖp héi c¸c nhµ kinh doanh chøng kho¸n lµ tæ chøc tù ®Þnh chÕ, cã tÝnh hiÖp héi ®îc thµnh lËp ë hÇu hÕt c¸c níc vµ nhiÖm vô lµ ®Æt ra qui ®Þnh nghÒ nghiÖp bäc c¸c tæ chøc TGTC ph¶i tu©n theo, cao h¬n lµ b¶o vÖ c¸c nhµ ®Çu t. Ngoµi ra, cßn cã nhiÖm vô tËp hîp thÞ trêng, kh«ng ®Ó t×nh tr¹ng xÐ lÎ vµ kinh doanh lén xén trªn thÞ trêng mµ ph¶i theo tr×nh tù, ®Þa ®iÓm, ph¬ng thøc vÒ nghÒ nghiÖp do hiªp héi ®Æt ra. VI. Ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n . Ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n cã thÓ chia lµm 3 lo¹i ho¹t ®éng chñ yÕu: C¸c nghiÖp vô chñ yÕu cña thÞ trêng §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n chøng kho¸n, c¸c nghiÖp vô liªn quan vµ c¸c nghiÖp vô kü thuËt. 1. C¸c nghiÖp vô trùc tiÕp cña thÞ trêng chøng kho¸n. 1.1. Ph¸t hµnh chøng kho¸n: Lµ nghiÖp vô cña c¸c ®¬n vÞ ph¸t hµnh chøng kho¸n, cßn c¸c ph¬ng thøc, tr×nh tù ph¸t hµnh ph¶i tu©n thñ theo qui ®Þnh cña thÞ trêng chøng kho¸n. §Ó ®îc ph¸t hµnh chøng kho¸n, ®¬n vÞ ph¶i cã ®¬n xin kÌm theo hå s¬ ph¸t hµnh göi UBCKQG xem xÐt. ChØ khi ®îc sù chÊp thuËn th× ®¬n vÞ míi ®îc ph¸t hµnh chøng kho¸n ra thÞ trêng. NghiÖp vô ph¸t hµnh liªn quan ®Õn viÖc tÝnh to¸n phøc t¹p, nªn ph¸t hµnh chøng kho¸n nµo, sè lîng, thêi h¹n, gi¸ c¶, viÖc tr¶ l·i suÊt, l·i tøc… ®ßi hái kh«ng chØ c¸c chuyªn gia cña c¸c c«ng ty ph¸t hµnh mµ cßn cÇn tíi sù hç trî cña c¸c chuyªn gia tõ c¸c c«ng ty chøng kho¸n hoÆc c¸c TGTC kh¸c víi t c¸ch lµ t vÊn vµ trî gióp ph¸t hµnh. 1.2. NghiÖp vô trî gióp ph¸t hµnh. §©y lµ nghiÖp vô cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n vµ c¸c trung gian tµi chÝnh kh¸c. NghiÖp vô trî gióp ph¸t hµnh bao gåm hai lo¹i: §¹i lý ph¸t hµnh vµ t vÊn ph¸t hµnh. §¹i lý ph¸t hµnh: c¸c c«ng ty chøng kho¸n hoÆc c¸c trung gian tµi chÝnh kh¸c ®øng ra mua sè chøng kho¸n cña c«ng ty ph¸t hµnh vµ ®em b¸n l¹i cho nhµ ®Çu t trªn thÞ trêng. Trong nghÖp vô nµy, c«ng ty trî gióp ph¸t hµnh lµ ngêi g¸nh chÞu rñi ro trong viÖc b¸n chøng kho¸n nhng bï l¹i hä ®îc hëng phÇn chªnh lÖch tõ gi¸ mua vµ b¸n chøng kho¸n. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n T vÊn ph¸t hµnh: lµ c¸c c«ng ty trî gióp ph¸t hµnh ®¬n thuÇn lµ t vÊn cho c«ng ty ph¸t hµnh vÒ c¸c vÊn ®Ò quan träng trong ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ ®îc hëng mét kho¶n phÝ dÞch vô do c«ng ty ph¸t hµnh tr¶. 1.3. NghiÖp vô m«i giíi chøng kho¸n. §©y lµ viÖc c¸c c«ng ty chøng kho¸n lµm trung gian gi÷ ngêi mua vµ ngêi b¸n chøng kho¸n. M«i giíi lµ viÖc ®a ngêi cÇn b¸n mét lo¹i chøng kho¸n nµo ®ã víi gi¸ ®a ra ®Õn víi ngêi mua lo¹i chøng kho¸n ®ã víi gi¸ ®ã. Trªn thÞ trêng cã rÊt nhiÒu cung vµ cÇu vÒ chøng kho¸n, nhng ®Ó hä gÆp nhau ë mét møc gi¸, víi mét khèi lîng cô thÓ lµ c«ng viÖc rÊt khã kh¨n ®èi víi mçi c¸ nh©n cÇn mua vµ b¸n. §Ó gi¶m bít chi phÝ nµy, c¸c nhµ m«i giíi lµ ngêi n¾m ch¾c ®îc nh÷ng ai cÇn mua vµ cÇn b¸n víi sè lîng vµ gi¸ c¶ cô thÓ. Tõ ®ã, hä lµm trung gian ®Ó m«i giíi, liªn hÖ cho nh÷ng ngêi nµy gÆp nhau vµ ®Ó bï ®¾p cho viÖc dµn xÕp nµy, ngêi m«i giíi chøng kho¸n ®îc hëng mét kho¶n phÝ hay lµ hoa hång trong m«i giíi giao dÞch. 1.4. NghiÖp vu kinh doanh chøng kho¸n. §©y lµ nghiÖp vô cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n tiÕn hµnh giao dÞch mua b¸n chøng kho¸n b»ng tµi kho¶n cña m×nh vµ tù g¸nh chÞu rñi ro. ChØ cã c«ng ty chøng kho¸n míi ®îc phÐp thùc hiÖn nghiÖp vô nµy. Môc ®Ých cña nghiÖp vô nµy lµ thu lîi nhuËn vµ lµm æn ®Þnh thÞ trêng. T¹i thêi ®iÓm thÞ trêng ®ang lªn c¬n sèt vÒ gi¸ chøng kho¸n, ngoµi c¸c biÖn ph¸p kh¸c, th× c«ng ty chøng kho¸n tham gia b¸n chøng kho¸n ®Ó b×nh æn gi¸ c¶, §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n nh»m gi¶m sù c¨ng th¼ng cña thÞ trêng còng nh ®Ó kiÕm lêi. Trong nh÷ng thêi ®iÓm suy gi¶m, gi¸ chøng kho¸n gi¶m th× c¸c c«ng ty chøng kho¸n mua vµo ®Ó t¨ng sù s«i ®éng cña thÞ trêng. V× vËy c«ng ty chøng kho¸n lµ lùc lîng dù bÞ lµm ®èi träng víi c¸c ¸p lùc thÞ trêng. 2. C¸c nghiÖp vô kh¸c liªn quan. 2.1. NghiÖp vô tÝn th¸c ®Çu t chøng kho¸n. §©y lµ viÖc c¸c c¸ nh©n, tæ chøc cïng gom vèn vµ thµnh lËp mét c«ng ty hoÆc díi d¹ng c¸c quü vµ hä uû th¸c quyÒn sö dông vèn cho héi ®ång qu¶n trÞ c«ng ty tÝn th¸c ®Çu t hoÆc uû ban qu¶n lý tÝn th¸c ®Çu t. Sè lîng vèn gãp trªn ®îc ®Çu t vµo chøng kho¸n, l·i vµ vèn gèc sÏ ®îc thanh to¸n cho c¸c cæ ®«ng khi kÕt thóc hîp ®ång. 2.2. T vÊn ®Çu t. §©y lµ nghiÖp vô cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n, c¸c c«ng ty tµi chÝnh kh¸c. Ho¹t ®éng t vÊn ®Çu t lµ viÖc cung cÊp th«ng tin, c¸ch thøc, ®èi tîng chøng kho¸n, thêi h¹n, khu vùc…c¸c vÊn ®Ò cã tÝnh qui ®Þnh cña luËt ph¸p vÒ ho¹t ®éng chøng kho¸n. C¸c lo¹i dÞch vô t vÊn bao gåm: + T vÊn ®Çu t mua b¸n chøng kho¸n . + T vÊn qu¶n lý doanh môc ®Çu t. + T vÊn th«ng tin vÒ ho¹t ®éng chøng kho¸n. Môc ®Ých cña ho¹t ®éng t vÊn nh»m thóc ®Èy c¸c nhµ ®Çu t trªn thÞ trêng hiÓu biÕt vÒ thÞ trêng chøng kho¸n ®Ó ®Çu t vµ qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t cña m×nh cã hiÖu qu¶ nhÊt. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n 2.3. NghiÖp vô tÝn dông chøng kho¸n. §©y lµ nghiÖp vô cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n, c¸c c«ng ty tµi chÝnh kh¸c nh»m cho c¸c nhµ ®Çu t vay tiÒn ®Ó mua chøng kho¸n. V× kh«ng ph¶i nhµ ®Çu t nµo còng cã ®ñ tiÒn míi ®i mua chøng kho¸n hoÆc lóc nµo còng ®ñ tiÒn ®Ó mua mét lo¹i chøng kho¸n mong muèn. VËy nghiÖp vô nµy lµ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña nhµ ®Çu t . §iÒu kiÖn cña lo¹i tÝn dông nµy còng nh lo¹i tÝn dông th«ng thêng tøc lµ ph¶i cã n¨ng lùc tr¶ nî, ph¶i cã tµi s¶n ®Ó thÕ chÊp. Ngoµi ra, c¸c chøng kho¸n mua ®îc ph¶i dïng ®Ó thÕ chÊp cho kho¶n vay cña kh¸ch hµng cho ®Õn khi c¸c chøng kho¸n nµy ®îc b¸n trªn thÞ trêng. T¹i mét sè níc, tû lÖ cÊp tÝn dông chøng kho¸n cña c¸c tæ chøc nµy cho kh¸ch hµng ®îc ph¸p luËt giíi h¹n ë møc tèi ®a lµ 60 % tæng gi¸ trÞ chøng kho¸n cÇn mua. Môc ®Ých cña nghiÖp vô nµy lµ nh»m thu lîi dùa trªn møc hoa hång thu ®îc, kÝch thÝch c¸c nghiÖp vô kh¸c ho¹t ®éng vµ nh»m t¹o sù s«i ®éng, sù phong phó vÒ cÇu hµng ho¸ chøng kho¸n. 3. C¸c yÕu tè kü thuËt nghiÖp vô. 3.1. Ph©n tÝch chØ sè chøng kho¸n. §ã lµ viÖc sö dông c¸c c«ng thøc to¸n häc ®Ó tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh ®é biÕn ®éng cña gi¸ c¶ chøng kho¸n dùa trªn tiªu chuÈn vµ ®iÒu kiÖn thÞ trêng nhÊt ®Þnh. §ßi hái lµ c¸c chuyªn gia vÒ chøng kho¸n, cã ®Çy ®ñ th«ng tin chÝnh x¸c vÒ thÞ trêng, cã c¸c kü thuËt thiÕt bÞ tiªn tiÕn vµ ®ßi hái ph¶i nghiªn cøu thêng xuyªn, liªn tôc, s©u s¾c ®Ó ®a c¸c sè §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n liÖu chÝnh x¸c vÒ c¸c chØ sè chøng kho¸n vµ t×nh h×nh thÞ trêng. Vai trß: + Cung cÊp cho nhµ ®Çu t nh÷ng th«ng tin trung thùc nhÊt vÒ t×nh h×nh thÞ trêng vµ cã c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t ®óng ®¾n. + Gióp c¸c c¬ quan chøng kho¸n Nhµ níc x¸c ®Þnh ®îc c¸c giíi h¹n biÕn ®éng tõ ®ã cã thÓ ®a ra c¸c chÝnh s¸ch phï hîp. + Gióp c¸c nhµ ®Çu t chøng kho¸n ®èi phã víi nh÷ng thay ®æi cña thÞ trêng hiÖn t¹i còng nh trong t¬ng lai. 3.2. X¸c ®Þnh gi¸ chøng kho¸n. Bao gåm viÖc x¸c ®Þnh gi¸ ph¸t hµnh vµ gi¸ b¸n trªn thÞ trêng. NghiÖp vô nµy ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng hÊp ®Én ®èi víi nhµ ®Çu t còng nh kh¶ n¨ng thu hót vèn cña doanh nghiÖp. §ã lµ viÖc tÝnh to¸n yÕu tè cã lîi nhuËn chøng kho¸n t¹o ra vµ c¸c yÕu tè rñi ro cña chøng kho¸n ®ã. Ngoµi ra, ®Ó mua chøng kho¸n trªn thÞ trêng, c¸c nhµ ®Çu t, c¸c tæ chøc m«i giíi, kinh doanh vµ t vÊn ®Çu t chøng kho¸n còng ph¶i x¸c ®Þnh ®îc møc gi¸ cô thÓ mua ®îc cña lo¹i chøng kho¸n ®ã trªn c¬ së ®¸nh gi¸ hiÖn t¹i còng nh t¬ng lai vÒ gi¸ chøng kho¸n ®ã. Ngoµi c¸c nghiÖp vô trªn, cßn cã c¸c nghiÖp vô nh ®¸nh gi¸ rñi ro chøng kho¸n, c¸c lo¹i chØ sè kh¸c… gióp cho mäi ®èi tîng cã thÓ tham gia thÞ trêng chøng kho¸n mét c¸ch dÔ dµng nhÊt. §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n Ch¬ng II Thùc tr¹ng cña thÞ trêng chøng kho¸n viÖt nam I. sù cÇn thiÕt cña thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam 1. NÒn kinh tÕ ViÖt Nam h¬n 10 n¨m ®æi míi. Chñ tr¬ng cña §¶ng vµ Nhµ Níc ta ®· ®Ò ra trong §¹i héi VI lµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Tõ nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc cña c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ h¬n 10 n¨m qua ®· chøng tá chñ tr¬ng trªn lµ hoµn toµn ®óng ®¾n. Trong thêi kú 1986 -1990 nÒn kinh tÕ níc ta cã nhÞp ®é t¨ng trëng b×nh qu©n thÊp (thÊp h¬n c¶ thêi kú 5 n¨m tríc ®ã). Cô thÓ thêi kú nµy chØ t¨ng trëng 3,9 % cßn thêi kú 1981-1985 lµ 6,4 %. ChØ sè l¹m ph¸t n¨m 1986 lªn tíi 774,4 %, n¨m 1990 l¹m ph¸t tuy ®· ®îc kiÒm chÕ nhng vÉn ë møc cao (67%). Tõ n¨m 1991 ®Õn nay nÒn kinh tÕ níc ta ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn vît bËc, tèc ®é t¨ng trëng trong nhiÒu n¨m liÒn kh¸ cao (h¬n 8%/n¨m), l¹m ph¸t ®îc kiÒm chÕ ë møc ®é cho phÐp, ®êi sèng nh©n d©n ®îc c¶i thiÖn râ rÖt. B¶ng: Tèc ®é t¨ng trëng GDP vµ l¹m ph¸t. §¬n vÞ: % N¨m 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Tèc ®é t¨ng 5,96 8,65 8,07 8,84 9,54 9,34 8,15 5,83 4.99 6,7 GDP Tèc ®é l¹m ph¸t 67,5 17,5 5,2 14,4 12,7 4,5 3,6 9,2 0,1 - §Ò ¸n m«n häc ThÞ trêng chøng kho¸n §Ó ®Èy m¹nh CNH-H§H ®Êt níc ®ßi hái ph¶i cã mét nguån vèn lín. NghÞ quyÕt §¹i héi VIII ®· ®Ò ra cho giai ®o¹n 1996-2000 ®ßi hái mét nguån vèn 40-45 tû USD, b×nh qu©n mçi n¨m ph¶i ®¹t 8 tû USD ®Ó thóc ®Èy CNH-H§H nh»m tõng bíc t¹o ra c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, gãp phÇn chèng nguy c¬ tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ víi nhiÒu níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. 2. Nhu cÇu vÒ vèn trung h¹n vµ dµi h¹n cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lµ rÊt lín. VÒ quy m« vèn: Qua ®iÒu tra gÇn ®©y víi 273 DN th× cã kho¶ng 50 % cã sè vèn chñ së h÷u trªn 10 tû ®ång vµ hÇu hÕt lµ c¸c DN Nhµ níc. VÒ c¬ cÊu vèn: §èi víi khèi DNNN th× tû lÖ vèn vay trªn tæng vèn kinh doanh thêng chiÕm trªn 70 %. Tû lÖ vèn Nhµ níc chiÕm trªn 30 % trong tæng sè vèn. Cßn c¸c c«ng ty cæ phÇn cã tû träng phÇn vèn tù cã trong tæng sè vèn kinh doanh cao h¬n (60%). Tuy nhiªn, hä còng gÆp khã kh¨n trong vÊn ®Ò vay Ng©n hµng. VÒ t×nh h×nh huy ®éng vèn cña c¸c DN: Môc ®Ých huy ®éng vèn chñ yÕu vµo bæ sung vèn lu ®éng vµ ®æi míi c«ng nghÖ. Mµ nguån vay vèn chñ yÕu l¹i tõ vay vèn ng¾n h¹n Ng©n hµng, vµ lîng vay l¹i kh«ng ®îc ®¸p øng ®Çy ®ñ. Do vËy, hiÖu qu¶ cña ®ång vèn vay phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c DN bÞ h¹n chÕ nhiÒu. Mét xu híng kh¸ phæ biÕn lµ huy ®éng vèn trong néi bé DN th«ng qua ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu.