Tài liệu Đề tài cổ phiếu

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TPHCM TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT KHOA KẾ TOÁN KIỂM TOÁN  ĐỀ TÀI : CỔ PHIẾU Giáo viên hướng dẫn : Hoàng Thọ Phú Thực hiện : Nhóm TNT 18, tháng 2 năm 2011 February 18, 2011 Cổ phiếu DANH SÁCH NHÓM VÀ PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ STT HỌ VÀ TÊN Lưu Khánh Trường 1 2 Đào Thị Hồng Thanh 3 Nguyễn Thị Thanh Ngọc MSSV NỘI DUNG THỰC HIỆN K094050926  Trình bày Word  Tìm kiếm tài liệu  Soạn nội dung phần I, II  Dựng clip và Power Point phần I,II K094050893  Soạn nội dung phần III  Dựng powerpoint phần III, IV, V  Thuyết trình phần III K094050867  Soạn nội dung phần IV, V  Dựng powerpoint phần III, IV, V  Thuyết trình phần IV, V Nhóm TNT | 1 February 18, 2011 Cổ phiếu MỤC LỤC I. II. III. 1. 2. 3. 4. IV. 1. 2. 3. 4. V. 1. 2. 3. VI. VII. DANH SÁCH NHÓM VÀ PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ ..................... 1 MỤC LỤC .............................................................................................. 2 GIỚI THIỆU CHUNG .......................................................................... 3 CÂU CHUYỆN VỀ CHIẾC XE KEM ................................................ 6 MỞ RỘNG Ý TƯỞNG ......................................................................... 9 Khái niệm cổ phiếu ............................................................................... 10 Khái niệm liên quan .............................................................................. 11 Phân loại cổ phiếu ................................................................................ 12 a. Cổ phiếu thường ......................................................................... 13 b. Cổ phiếu ưu đãi ......................................................................... 15 Tác dụng việc phát hành cổ phiếu ......................................................... 15 a. Đối với công ty phát hành ......................................................... 15 b. Đối với nhà đầu tư cổ phiếu ...................................................... 16 CÁC LOẠI GIÁ CỔ PHIẾU .............................................................. 16 Mệnh giá ................................................................................................ 16 Thư giá................................................................................................... 17 Hiện giá ................................................................................................. 18 Thị giá ................................................................................................... 19 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ CỔ PHIẾU .................. 19 Nhân tố kinh tế ...................................................................................... 20 Nhân tố phi kinh tế ................................................................................ 20 Những nhân tố thị trường ...................................................................... 21 CỔ TỨC VÀ CHÍNH SÁCH CỔ TỨC ............................................. 21 TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………..23 Nhóm TNT | 2 February 18, 2011 Cổ phiếu GIỚI THIỆU VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Chào mừng các bạn đến phần thuyết trình của nhóm TNT về đề tài cổ phiếu ! Thưa các bạn, bắt đầu từ phiên giao dịch đầu tiên của sàn chứng khoán vào ngày 28/07/2000, dường như mọi thứ bước qua một trang mới, kể từ đó chúng ta chứng kiến bao sự thay đổi kì diệu trong nền kinh tế đất nước, cũng như trong cuộc sống của chính mỗi chúng ta. Trong giai đoạn này, đi đến đâu chúng ta cũng nghe về chứng khoán, về cổ phiếu của công ty này công ty nọ, về sàn giao dịch, về đầu cơ, đầu tư và bao thuật ngữ lạ tai khác. Dường như không có ngày nào trên các báo không có một vài bản tin về thị trường chứng khoán, và trên tivi luôn xuất hiện những dòng chữ và số xanh đỏ. Câu chuyện về chứng khoán lan đến từng ngõ phố, căn nhà, trên mâm cơm mỗi gia đình. Những câu chuyện về đầu tư, đầu cơ, về giấc mơ làm giàu chỉ sau một đêm thức giấc, về những con người phá sản cùng cực đến tuyệt vọng. Trong khi nhiều người còn đang tự hỏi chứng khoán là gì thì thị trường chứng khoán Việt Nam đã có biết bao thăng trầm phát triển, tốn nhiều giấy mực báo chí, bản tin, hao mòn bao công sức của các nhà quản lý. Các công ty cũng được mọi người biết đến nhiều hơn, hình thức công ty cổ phần dần dần trở nên thời thượng. Nhóm TNT | 3 February 18, 2011 Cổ phiếu Nhưng thật sự đằng sau tất cả những câu chuyện trên, đó là một cơ chế vận hành khổng lồ, phức tạp, một cỗ máy bơm tiền miệt mài cho nền kinh tế tăng trưởng, và nó hoạt động như thế nào? Trước khi bắt đầu, chúng ta cần nhắc lại một chút về thị trường tài chính, ý tưởng lớn của thị trường tài chính là, bằng một cách nào đó làm cho người có dư tiền có thể chuyền số tiền dư ra không để làm gì cho người có khả năng làm số tiền đó sinh lợi, và dĩ nhiên sau đó họ phải chia sẻ một phần lợi suất ấy cho người chủ của số tiền này bằng một cách nào đó, đây gọi là chi phí cho việc có được số tiền. Nhóm TNT | 4 February 18, 2011 Cổ phiếu NGƯỜI DƯ TIỀN TIỀN CỔ TỨC THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU TIỀN CỔ TỨC CÔNG TY CỔ PHẦN Nhóm TNT | 5 February 18, 2011 Cổ phiếu Chúng ta cần chú ý đến cụm từ “ bằng một cách nào đó” có nghĩa là có rất nhiều cách đề làm được việc này. Và việc phát hành cổ phiếu cũng không nằm ngoài mục đích đó, chúng ta sẽ nắm bắt được điều đó qua câu chuyện thú vị sau: CÂU CHUYỆN VỀ CHIẾC XE KEM Câu chuyện của chúng ta bắt đầu như thế này: ngày nảy ngày nay, có một anh chàng sinh viên nọ với rất nhiều ý tưởng mơ mộng, anh ta mơ ước sẽ mở một cửa hàng bán kem tại trường Đại học Kinh tế - Luật, nhưng tất cả những gì anh ta có ngoài ước mơ cháy bỏng đó là một số tiền dành dụm được 5 triệu đồng và một kĩ thuật làm kem tuyệt hảo mà anh học được từ bà ngoại. Không nản chí, anh ta quyết định đóng một cái xe kem bằng gỗ hết 4,7 triệu và mua bột kem cùng các thứ khác hết 300 ngàn, anh ta quyết định không mạo hiểm đi vay tiền ai cả và quyết định tự tiến hành sự nghiệp kinh doanh của chính bản thân mình. Trời không phụ người, quầy kem của anh ta ngày càng đông khách, với tài năng kinh doanh của mình, hằng ngày anh ta bán được 10 que kem với giá 1.000 đồng một cây, trừ đi chi phí anh ta có lời 500 đồng một cây, vậy cứ cố gắng liên tục sau gần 3 năm anh ta sẽ mua thêm được một xe kem nữa, và đó sẽ là một câu chuyện tươi sáng mà anh ta mang vào trong giấc ngủ hàng đêm sau một ngày mệt nhọc. Nhóm TNT | 6 February 18, 2011 Cổ phiếu Bảng 1: Dự tính của anh chàng ban đầu Giá xe kem Lợi Số que cần Số que Thời gian cần bán nhuận/1 bán (que) bán trên (ngày) que ngày 500 10.000 10 1000 5.000.000 Một buổi sáng đẹp trời, một cô gái tóc vàng vô cùng xinh đẹp và ăn mặc rất sang trọng đến bên quầy kem của anh và nói: “ Này anh chàng đẹp trai, tôi đã quan sát quầy kem của anh rất lâu và tôi thấy nó rất tiềm năng. Tôi đang có 20 triệu tiền mặt trong tay và không biết làm gì với số tiền đó ngoài việc tiêu pha chúng vào các sàn nhảy, vũ trường … giờ tôi có một đề nghị thế này, tôi sẽ đưa anh số tiền đó để anh mua thêm 4 xe kem nữa, vậy mỗi ngày anh sẽ bán thêm được 40 que kem, với mức lợi nhuận 500 đồng trên mỗi que kem, tôi sẽ lấy 300 VNĐ, còn lại anh sẽ có 200 VNĐ do công buôn bán, tôi sẽ là người cùng hội cùng thuyền với anh, nếu anh bán được kem, tôi và anh sẽ cùng chia lợi nhuận, nếu anh không bán được kem, cả hai chúng ta sẽ cùng chịu lỗ trắng, tôi và anh cùng sẽ cùng sở hữu 5 xe kem này, anh sẽ không phải lo nếu không bán được kem tôi sẽ đến đòi nợ hay siết nợ anh gì cả, mà hai chúng ta sẽ cùng ngồi lại, bàn cách để bán được kem, tôi đặt trọn niềm tin vào anh đấy chàng trai à. Chàng trai thấy cách làm này không có nhiều nguy hiểm như vay tiền người ta, mà nhờ nó, chỉ sau hơn một năm hợp tác với cô nàng xinh đẹp này, anh ta sẽ có tiền mua xe kem của riêng mình, hơn nữa lại còn được “ cùng hội cùng thuyền” với cô nàng này thì còn gì bằng, nghĩ vậy anh ta gật đầu cái rụp. Họ thành lập công ty kem TNT với 5 xe kem, trong đó anh sở hữu 1 chiếc và cô gái tóc vàng sở hữu 4 chiếc xe. Bảng 2.Lợi ích nếu hợp tác với cô gái tóc vàng Giá xe kem Chủ xe 5.000.000 Anh chàng Cô gái Lợi nhuận/1 que Số que Lợi Thời gian bán nhuận cần bán trên mỗi ngày (ngày) ngày 500 10 13.000 385 200 40 Mọi việc diễn ra suôn sẻ ngoài mong đợi, sau 1 năm ,anh ta đã mua thêm được 1 chiếc xe kem như mình mong muốn còn cô nàng thì rất hài lòng với phần lợi nhuận mình nhận được. Tuy nhiên đến lúc này anh chàng đã trưởng thành hơn, anh ta xác định, nếu sở hữu được một quầy kem trong căn tin trường thì số lượng kem của anh bán được sẽ tăng vọt, lên 200 que một ngày ( so với 60 que hiện tại), tuy nhiên để sở hữu căn tin này, anh cần bỏ ra một số vốn rất lớn là 80 triệu. Đau đầu với vấn đề này, anh ta bèn Nhóm TNT | 7 February 18, 2011 Cổ phiếu đến gặp cô gái tóc vàng thông minh và cô ta lại cho anh một lời khuyên quý giá có thể giúp anh đạt được giấc mơ này: “ Này chàng trai, rất khó để kiếm người có thể đưa anh hàng chục triệu đồng như tôi, nhưng vài chục ngàn thì hoàn toàn có thể, thậm chí các sinh viên cũng hoàn toàn góp vốn cho anh ,anh có nảy ra suy nghĩ gì không ?” Chàng trai đực mặt ra nói : “Không, làm sao tôi lại có thể cho người ta góp vốn với vài chục ngàn được, vậy tôi phải kêu gọi bao nhiêu người đây, và làm sao tôi có thể quản lý họ được ?” Cô gái mỉm cười nói: “Có cách đấy chàng trai à, thế này nhé, anh hãy cùng tôi bán 6 xe kem này đi, anh sẽ có 10 triệu tiền mặt và tôi sẽ có 20 triệu tiền mặt, chúng ta sẽ đăng kí mua quầy kem trong căn tin trường bằng cách chia nhỏ nó ra thành nhiều phần, cụ thể là 8000 phần, mỗi phần sở hữu này sẽ có giá trị là 10.000 đồng, để chứng minh quyền sở hữu mỗi phần này, chúng ta sẽ cho in 8000 tờ phiếu, dĩ nhiên mỗi tờ phiếu sẽ có giá 10.000 đồng, tôi sẽ có 2000 tờ phiếu này và anh có 1000 tờ, tương ứng với 30 triệu sở hữu của hai chúng ta, 5000 tờ còn lại, chúng ta sẽ chào bán cho mọi người. Với 200 que kem một ngày, tức lợi nhuận 100.000 đồng, anh sẽ nhận được 12.500 đồng, tôi nhận 25.000 đồng, những người còn lại, cứ mỗi tờ phiếu họ giữ sẽ nhận được 12.5 VNĐ lợi nhuận hàng ngày, tức là gần 4.563 VNĐ một năm trên mỗi 10.000 VNĐ họ bỏ ra, tỉ suất lợi nhuận là gần 46% một năm, thật là một lựa chọn hấp dẫn, tôi tin là người ta sẽ xếp hàng mà mua các tờ phiếu của chúng ta đó chứ, và nếu họ không thích sở hữu quầy kem cùng chúng ta nữa, họ có thể bán lại các tờ phiếu này cho người khác với giá thậm chí còn cao hơn”. “ Nhưng nếu làm vậy thì họ sẽ là một một chủ sở hữu của công ty, tôi không thể chịu đựng nổi việc hàng ngày vừa bán kem vừa có hàng chục người ghé đến hỏi: “Này anh bạn, công việc dạo này thế nào rồi”, cô gái lại mỉm cười và nhìn anh chàng nói: “ Ồ chàng trai, mọi việc sẽ phải khác chứ, hàng tháng chúng ta phải gửi báo cáo tình hình kinh doanh của chúng ta cho những chủ sở hữu này, mọi thứ đều phải công khai, chúng ta không thể nhận được tiền mà không phải làm gì cả chàng trai ạ” . Chàng trai đập bàn đứng lên ôm chầm lấy cô gái: “ Cô thật tuyệt vời cô gái của tôi à, tôi tin cứ như vậy, một ngày nào đó tôi sẽ trở thành ông vua kem của thế giới này. “ Và lúc đó tôi sẽ trở thành hoàng hậu của ông vua đó chứ” cô gái đỏ mặt khẽ nói. Chàng trai ngạc nhiên nhìn cô và rồi ôm chầm lấy cô, họ trao nhau nụ hôn đắm đuối trong ánh hoàng hôn sắp tắt. Nhóm TNT | 8 February 18, 2011 Cổ phiếu MỞ RỘNG Ý TƯỞNG Tạm gác lại câu chuyện của những que kem và toan tính của chàng trai trên, chúng ta đã có được những ý tưởng cơ bản nhất của thị trường cổ phiếu, dĩ nhiên trong thực tế mọi việc không bao giờ suôn sẻ như vậy, nhưng thực sự đây là một ý tưởng vĩ đại, hầu hết những tập đoàn khổng lồ ngày nay trên thế giới đều nhờ vào ý tưởng trên để có được nguồn tài chính mong muốn cho các hoạt động kinh doanh của mình, nó đã biến những ước mơ điền rồ thành thành công vĩ đại, từ những công ty bé nhỏ thành những tập đoàn khổng lồ ngày nay. Tất nhiên như đã nói, thị trường cổ phiếu không chỉ đơn thuần có vậy, thực tế luôn phức tạp hơn những gì chúng ta nghĩ. Cũng như khi chúng ta đào một con đường xuyên qua khu rừng cho mọi người đi lại, mọi thứ trở nên tốt đẹp, nhưng khi chúng ta xây dựng nó thành những con đường nhựa chằng chịt, mọi thứ lưu thông nhanh hơn, nhưng vô vàn thứ phức tạp sẽ nảy sinh, chúng ta phải học luật giao thông, phải có đèn xanh đèn đỏ, công an giao thông, xe dọn vệ sinh và hàng ngàn thứ buồn tẻ khác. Tương tự vậy, từ ý tưởng chiếc xe kem của chúng ta đến thị trường tài chính khổng lồ và hiện đại ngày nay còn vô vàn thứ phức tạp và nhàm chán khác, nhưng chúng ta phải biết, nếu chúng ta muốn có trở thành ông vua kem trong thời đại ngày nay . Nhóm TNT | 9 February 18, 2011 Cổ phiếu Bây giờ chúng ta sẽ cùng nâng cấp vấn đề lên một chút cho nó gần với thực tế hơn, trong câu chuyện trên, quầy kem TNT đó chính là hình thức của một công ty cổ phần. Khái niệm Công ty cổ phần là một dạng pháp nhân có trách nhiệm hữu hạn, được thành lập và tồn tại độc lập đối với những chủ thể sở hữu nó. Vốn của công ty được chia nhỏ thành những phần bằng nhau gọi là cổ phần và được phát hành huy động vốn tham gia của các nhà đầu tư thuộc mọi thành phần kinh tế. Giả sử các bạn là những nhà đầu tư muốn đầu tư vào quầy kem TNT của chàng trai.Để huy động vốn, chàng trai chia nhỏ vốn điều lệ của công ty thành những phần bằng nhau gọi là cổ phần. Để sở hữu những cổ phần này, bạn sẽ mua những tờ giấy có tên là cổ phiếu, những tờ giấy này thực chất là một giấy chứng nhận chứng minh quyền sở hữu của các bạn đối với công ty kem tương ứng với phần vốn mà các bạn bỏ ra.Như vậy, bạn đã trở thành cổ đông của công ty. Nhóm TNT | 10 February 18, 2011 Cổ phiếu Khái niệm  Cổ đông: Là người mua cổ phiếu của công ty.  Cổ phần: Khi công ty muốn gọi vốn, số vốn này được chia thành nhiều phần nhỏ bằng nhau gọi là cổ phần.  Cổ phiếu: Là giấy chứng nhận cổ phần, chứng minh quyền sở hữu của cổ đông đối với công ty cỏ phần. Dĩ nhiên, để có thể trở thành công ty cổ phần và bán cổ phiếu ra công chúng, công ty của chúng ta phải trải qua hàng loạt thủ tục khác nhau nhằm chứng minh năng lực của công ty và đảm bảo tính minh bạch của kết quả hoạt động kinh doanh. Tuy vậy chúng ta sẽ không đi sâu vào phần này, các bạn có thể tham khảo tài liệu luật chứng khoán và các quy định phát hành đi kèm với tài liệu này. Nhóm TNT | 11 February 18, 2011 Cổ phiếu Ngày nay, thị trường chứng khoán phát triển không ngừng và cùng với nhịp đập đó, hàng loạt loại cổ phiếu cũng được tạo ra, khái niệm cổ phiếu cũng phân thành nhiều loại khác nhau. Chúng ta hãy nhìn vào sơ đồ dưới đây: CP Phổ thông Căn cứ vào quyền lợi được hưởng CỔ PHIẾU Căn cứ vào hình thức lưu hành trên thị trường Căn cứ vào hình thức cổ phiếu CP Ưu đãi CP Kí danh CP Vô danh CP Lưu hành CP Ngân quỹ Tuy nhiên cách phân loại phổ biến nhất là theo quyền lợi mà cổ đông được hưởng A. Cổ phiếu thường: Khái niệm Cổ phiếu thường: Tương tự như các loại hình cổ phiếu khác, cổ phiếu thường là một chứng khoán vốn không có kì hạn, cùng tồn tại và dự phần may rủi với công ty.Cổ tức được trả vào cuối kì. Nhóm TNT | 12 February 18, 2011 Cổ phiếu QUYỀN CỦA CỔ ĐÔNG NGHĨA VỤ CỦA CỔ ĐÔNG  Quyền thu nhập: Cổ đông  Vốn góp xem như góp vĩnh được hưởng phần lợi nhuận viễn không được rút lại và tương ứng với số cổ phiếu sở chỉ được lấy lại thông qua thị hữu gọi là cổ tức nếu hoạt trường thứ cấp. động kinh doanh của công ty  Trách nhiệm của cổ đông khi có hiệu quả. công ty bị phá sản chỉ giới  Quyền được chia tài sản hạn trên phần vốn góp. thanh lý: nếu công ty phá sản, cổ đông là người cuối cùng được chia tài sản thanh lý.  Quyền bầu cử: Cổ đông thực hiện quyền bầu cử hội đồng quản trị qua phiếu bầu tương ứng với số vốn góp.  Quyền phát biểu: Cổ đông được quyền phát biểu trong các buổi họp và giá trị tiếng nói của bạn sẽ phụ thuộc vào phần trăm sở hữu của bạn trong công ty. Tuy vậy, mỗi công ty khi phát hành cổ phiếu lại có những đặc điểm riêng liên quan đến quyền bầu cử hay quyền hưởng cổ tức. Do đó, cổ phiếu thường lại được chia ra là cổ phiếu thường loại A, B hay cổ phiếu thường gộp lãi … Đặc điểm:  Cổ phiếu là chứng nhận góp vốn nên không có kì hạn và không phải hoàn vốn. Nghĩa là cổ phiếu là vật chứng minh việc đầu tư vốn của bạn vào công ty cổ phần. Sở hữu cổ phiếu chính là sở hữu một phần của công ty nên cổ đông không phải là chủ nợ mà là người hùn vốn. Đó là lí do vì sao trên cổ phiếu không có kì hạn và không có thời gian hoàn vốn.  Cổ tức không được xác định trước mà phải phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. Khác với trái phiếu, lợi tức cổ đông nhận được sẽ không cố định mà phụ thuộc vào kết quả kinh doanh.Khi doanh nghiệp làm ăn phát đạt, cổ đông sẽ được hưởng lợi nhuận cao hơn nhiều so với các loại chứng khoán khác. Ngược lại nếu công ty thua lỗ, cổ tức sẽ rất thấp hoặc không có.  Khi công ty phá sản cổ đông là người cuối cùng được hưởng giá trị còn lại thuộc tài sản thanh lí sau trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi.  Giá cổ phiếu biến động rất nhanh nhạy nhất là trên thị trường thứ cấp chủ yếu do hiệu quả hoạt động và giá trị thị trường của công ty.  Cổ phiếu có tính rủi ro cao theo sự rủi ro của công ty. Nhóm TNT | 13 February 18, 2011 Cổ phiếu Ví dụ thực tế : Xét trường hợp phá sản của Tập đoàn năng lượng Enron (Mỹ) như một ví dụ tiêu biểu. Năm 2000, Enron là công ty có giá trị thị trường lên tới 77 tỷ USD, đứng thứ 7 tại Mỹ. Ngày 15/8/2001, đã có tin đồn về sự sụp đổ, giá một cổ phiếu Enron khi đó là 60 USD. Giới phân tích vẫn đánh giá cao Enron, thậm chí Goldman Sachs & Co còn đưa ra một bản báo cáo trong đó có đoạn: "Các cổ đông hay nghĩ rằng ở đâu có khói ở đó ắt có lửa, nhưng chúng tôi tin rằng không có lửa tại Enron". Còn theo Bloomberg, vào tháng 10/2001, vẫn có 6 chuyên gia phân tích nổi tiếng của Phố Wall khuyến nghị mua vào cổ phiếu Enron. Tuy nhiên đến ngày 2/12/2001, Enron phải nộp đơn xin phá sản, giá cổ phiếu tụt xuống còn 67 xu, các cổ đông giữ cổ phiếu thường của Enron không nhận được bất cứ khoản bồi hoàn nào khi Tập đoàn phá sản. Dựa vào những đặc điểm trên chúng ta có thể rút ra những sự khác biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu: CỔ PHIẾU TRÁI PHIẾU  Cổ phiếu là chứng khoán  Trái phiếu là chứng khoán nợ vốn  Người sở hữu cố phiếu là  Người sở hữu trái phiếu là những người đồng sỡ hữu những chủ nợ công ty  Trả cổ tức tùy theo kết quả  Trả lãi suất kinh doanh  Tính rủi ro cao  Tính rủi ro thấp  Khi phá sản chủ trái phiếu được nhận tài sản thanh lí trước cổ đông Tuy nhiên giữa trái phiếu và cổ phiếu có một gạch nối liên kết đó là trường hợp trái phiếu chuyển đổi được, tức là khi nhà đầu tư kì vọng cao về khả năng sinh lời của cổ phiếu, họ sẽ chuyển đổi toàn phần hay từng phần trái phiếu thành cổ phiếu, như vậy từ chủ nợ họ trở thành chủ sở hữu của công ty. B. Cổ phiếu ưu đãi: Cổ phiếu ưu đãi là loại cổ phiếu đặc biệt trong một công ty cổ phần, người sở hữu cổ phiếu này được hưởng một mức cổ tức cố định hàng năm, cho dù công ty đó kinh doanh thua lỗ hay có lợi nhuận cao. Tuy nhiên người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi chỉ có một số quyền biểu quyết nhất định đối với những quyết định lớn của công ty, nói chung là rất hạn chế trong việc tham gia điều hành công ty. Loại cổ phiếu này mang Nhóm TNT | 14 February 18, 2011 Cổ phiếu bản chất tương tự như trái phiếu, với những người không ưa mạo hiểm, họ mua cổ phiếu như một hình thức cho vay và có thể yên tâm với mức lãi ổn định hàng năm.  So với cổ phiếu thường:  Người sở hữu cổ phiếu ưu đãi được xem là cổ đông trong công ty.  Khác với cổ phiếu thường, cổ phiếu ưu đãi trả một lượng cổ tức nhất định cho cổ đông nắm giữ  So với trái phiếu:  Cổ tức của CPƯĐ được ấn định một tỷ lệ lãi cố định tính trên mệnh giá.  Khác với trái phiếu, cổ phiếu ưu đãi là chứng khoán vốn, không kỳ hạn  Lợi ích lớn nhất khi sở hữu cổ phiếu ưu đãi là NĐT có khả năng thu hồi phần tài sản của công ty lớn hơn cổ đông thường  Khả năng chuyển đổi thành cổ phiếu thường Phân loại: cổ phiếu ưu đãi được phân thành rất nhiều loại bao gồm: cổ phiếu ưu đãi tích lũy, không tích lũy, có chia phần, có thể chuyển đổi thành cổ phiếu thường, có thể chuộc lại. Tác dụng của việc phát hành Cổ phiếu:  Đối với Công ty phát hành: Việc phát hành Cổ phiếu sẽ giúp cho Công ty có thể huy động vốn khi thành lập hoặc để mở rộng kinh doanh. Nguồn vốn huy động này không cấu thành một khoản nợ mà công ty phải có trách nhiệm hoàn trả cũng như áp lực về khả năng cân đối thanh khoản của công ty sẽ giảm rất nhiều, trong khi sử dụng các phương thức khác như phát hành trái phiếu công ty, vay nợ từ các tổ chức tín dụng ...thì hoàn toàn ngược lại. Tuy nhiên, mỗi phương thức huy động đều có những ưu nhược điểm riêng và nhà quản lý công ty phải cân nhắc, lựa chọn tùy từng thời điểm và dựa trên những đặc thù cũng như chiến lược kinh doanh của công ty để quyết định phương thức áp dụng thích hợp.  Đối với nhà Đầu tư Cổ phiếu: Các nhà đầu tư trên thị trường sẵn sàng mua Cổ phiếu được công ty phát hành. Giấy chứng nhận sở hữu cổ phần được phát hành dưới dạng chứng thư có giá và được xác định thông qua việc chuyển dịch, mua bán chúng trên thị trường chứng khoán giữa các chủ thể đầu tư và được pháp luật bảo vệ. Mặt khác, người mua cổ phiếu nghĩ rằng đồng vốn họ đầu tư được các nhà quản lý công ty sử dụng có hiệu quả, tạo ra nhiều lợi nhuận hoặc đánh Nhóm TNT | 15 February 18, 2011 Cổ phiếu giá hoạt động cũng như tiềm năng phát triển, sinh lợi của công ty dự định đầu tư là cao, và đương nhiên họ sẽ được hưởng một phần từ những thành quả đó thông qua việc thanh toán cổ tức cho các cổ đông, đồng thời giá trị cổ phần sở hữu cũng sẽ gia tăng trên cơ sở thực tại và triển vọng phát triển của công ty mình đã chọn. Thông thường, khả năng sinh lợi, thu hồi vốn đầu tư cổ phiếu tỷ lệ thuận với giá cả giao dịch cổ phiếu trên thị trường CÁC LOẠI GIÁ CỔ PHIẾU Như vậy các bạn đã đi tìm hiểu về cổ phiếu là gì cũng như các đặc điểm, phân loại và vai trò của nó. Cổ phiếu là một loại hàng hóa, có thể mua đi bán lại được và vì thế nó cũng có giá. Tuy nhiên, cổ phiếu lại là một loại hàng hóa đặc biệt nên việc định giá của cổ phiếu là vô cùng phức tạp. Vì thời lượng hạn chế nên chúng ta sẽ chỉ nghiên cứu những khía cạnh đơn giản nhất của vấn đề giá cả cổ phiếu, thể hiện qua các loại giá sau: Khái niệm Mệnh giá (par-value): Giá trị ghi trên giấy chứng nhận cổ phiếu là mệnh giá của cổ phiếu. Mệnh giá của mỗi cổ phiếu chỉ có giá trị danh nghĩa, thậm chí ở Mỹ người ta còn phát hành cổ phiếu không có mệnh giá (no par-value stocks), bởi vì đối với cổ phiếu mệnh giá ít có nghĩa kinh tế. Tuy nhiên, đối với cổ phiếu ưu đãi thì mệnh giá là quan trọng vì nó được dùng để chia cổ tức. Thông thường khi công ty mới thành lập, mệnh giá cổ phiếu được tính như sau: Nhóm TNT | 16 February 18, 2011 Cổ phiếu Ví dụ thực tế : Ta có thể trở lại câu chuyện về quầy kem TNT của chàng trai. Năm 2010, công ty cổ phần TNT được thành lập với vốn điều lệ với số cổ phần đăng kí phát hành là 8 ngàn cổ phiếu.  Vậy mệnh giá mỗi cổ phiếu  80.10 6  10.000đ / cp 8.10 3 Nhưng với thời gian, công ty TNT càng ngày càng phát triển, giá trị thực của cổ phiếu cũng như giá bán của cổ phiếu trên thị trường thoát ly càng lúc càng xa mệnh giá của cổ phiếu, và hơn thế nữa, cái mà NĐT quan tâm khi bỏ tiền ra mua cổ phiếu đó là cổ tức công ty, yếu tố cấu thành nên giá trị thực của cổ phiếu. Do đó mệnh giá cổ phiếu chỉ có giá trị danh nghĩa. Khái niệm Thư giá (Book value): giá cổ phiếu ghi trên sổ sách kế toán phản ánh tình trạng vốn cổ phần của công ty ở một thời điểm nhất định. Với: Vốn CP = Tổng TS - Nợ - Gía trị vô hình – Gía trị kế toán Cổ phần ưu đãi (nếu có) Nhóm TNT | 17 February 18, 2011 Cổ phiếu Ví dụ thực tế : Năm 2011 công ty TNT quyết định tăng thêm vốn bằng cách phát hành thêm 1 triệu cổ phiếu, mệnh giá mỗi CP vẫn là 10.000đ nhưng giá bán CP trên thị trường lúc này là 25.000đ. Biết rằng quỹ tích lũy dùng cho đầu tư còn lại tính đến cuối năm 2011 là 20 triệu đồng. Trên sổ sách kế toán ngày 31/12/2011 như sau: – Vốn cổ phần của công ty TNT: – Vốn cổ phần theo mệnh giá: 10.000đ X 8000CP = 80 triệu đồng – Vốn thặng dư: (25.000đ – 10.000đ) X 2000CP = 50 triệu Quỹ tích lũy: 20 triệu đ => Tổng số vốn CP = 80 + 50 + 20 = 150 triệu đ 150.10 6   15000đ / cp  Thư giá mỗi cổ phiếu: 10.10 3 Khái niệm Hiện giá (Present value): là giá trị thực của cổ phiếu ở thời điểm hiện tại. Được tính toán căn cứ vào cổ tức của công ty, triển vọng phát triển công ty và lãi suất thị trường. Đây là căn cứ quan trọng cho NĐT khi quyết định đầu tư vào cổ phiếu, đánh giá được giá trị thực của cổ phiếu, so sánh với giá của thị trường và chọn lựa phương án đầu tư có hiệu quả nhất. Tại điểm cân đối giữa cung và cầu, hiện giá của cổ phiếu là giá cả hợp lí của cổ phiếu được NĐT chấp thuận Nhóm TNT | 18 February 18, 2011 Cổ phiếu . Khái niệm Thị giá (Market value): là giá cả cổ phiếu trên thị trường tại một thời điểm nhất định Tùy theo quan hệ cung cầu mà thị giá có thể thấp hơn, cao hơn hoặc bằng giá trị thực cùa nó tại thời điểm mua bán. Quan hệ cung cầu cổ phiếu, đến lượt nó lại chịu sự tác động của nhiều nhân tố kinh tế, chính trị, xã hội… trong đó yếu tố quan trọng nhất giá thị trường của công ty và khả năng sinh lợi của nó. + Vốn hóa thị trường = giá thị trường x số lượng cổ phiếu đang lưu hành. + Thặng dư vốn cổ phần = giá phát hành - mệnh giá. Nếu nắm giữ ngắn hạn, thì giá trị của cổ phiếu chính là thị giá, còn nắm giữ mãi mãi hay rất dài hạn, giá trị của cổ phiếu được gọi là Giá trị nội tại. Để tính toán giá trị nội tại và ra quyết định đầu tư là một việc hết sức khó khăn nhất là đối với thị trường Việt Nam lúc này. Việc đầu tiên nhà định giá cần làm là phải nghiên cứu cơ bản từ môi trường vĩ mô, cho đến nội tại của công ty, hay nói cách khác chính là đi nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng tới giá cổ phiếu. Nhóm TNT | 19