T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
..
Më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi
Du lÞch tõ xa x-a ®· ®-îc ghi nhËn lµ mét thÝch, mét ho¹t ®éng cña con
ng-êi. Ngµy nay víi xu thÕ toµn cÇu ho¸, du lÞch trë thµnh mét nhu cÇu thiÕt yÕu
trªn thÕ giíi. Du lÞch kh«ng nh÷ng ®¸p øng ®-îc nhu cÇu vui ch¬i gi¶i trÝ ®¬n thuÇn
mµ nã cßn gióp con ng-êi n©ng cao sù hiÓu biÕt, giao l-u v¨n ho¸ gi÷a c¸c quèc gia
d©n téc, nã gãp phÇn lµm phong phó thªm ®êi sèng tinh thÇn, nã hç trî sù ph¸t triÓn
cña quèc gia n¬i ®ãn kh¸ch. Trong nh÷ng n¨m qua, ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®· cã
b-íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ; tõ n¨m 1990 tèc ®é t¨ng tr-ëng cña ngµnh du lÞch kh¸
cao, kh¸ch du lÞch quèc tÕ t¨ng 11 lÇn tõ 250.000 l-ît( 1990) lªn xÊp xØ 3 triÖu l-ît
ng-êi (2004), kh¸ch du lÞch néi ®Þa t¨ng 14,5 lÇn tõ 1 triÖu ng-êi (1990) lªn 14.5
triÖu l-ît ng-êi(2004). Thu nhËp x· héi tõ du lÞch t¨ng tõ 1350 tû ®ång(1990) lªn
26000 tû ®ång (2004). Kh«ng chØ lµ nguån thu ngo¹i tÖ quan träng cho ®Êt n-íc mµ
du lÞch cßn t¹o viÖc lµm cho hµng chôc v¹n lao ®éng trùc tiÕp vµ hµng triÖu lao ®éng
gi¸n tiÕp trong x· héi. V× thÕ du lÞch ®ang ngµy cµng kh¼ng ®Þnh lµ mét ngµnh kinh
tÕ mòi nhän trong lé tr×nh héi nhËp kinh tÕ toµn cÇu cña ViÖt Nam.
H¶i D-¬ng lµ mét tØnh n»m ë trung t©m ®ång b»ng B¾c Bé vµ lµ mét tØnh cã
vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña miÒn B¾c, lµ cÇu nèi
cña tam gi¸c ph¸t triÓn kinh tÕ Hµ Néi - H¶i Phßng - Qu¶ng Ninh, lµ c¸i n«i cña nÒn
v¨n minh ch©u thæ s«ng Hång.V× vËy H¶i D-¬ng cã nguån tµi nguyªn du lÞch nh©n
v¨n v« cïng phong phó vµ ®a d¹ng. HiÖn nay H¶i D-¬ng cã 1089 di tÝch, bao gåm:
mé cæ, ®×nh, ®Òn, chïa, miÕu, v¨n chØ, c¸c di tÝch c¸ch m¹ng…cïng hµng chôc
th¾ng c¶nh vµ lµng nghÒ ®a d¹ng. Trong ®ã cã 175 di tÝch lÞch sö ®-îc xÕp h¹ng di
tÝch lÞch sö v¨n ho¸ cÊp Quèc Gia.
§©y lµ nh÷ng tiÒm n¨ng to lín thóc ®Èy du lÞch H¶i D-¬ng ph¸t triÓn, ®-a du
lÞch trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ ®em l¹i hiÖu kinh tÕ cao.
Tuy nhiªn trong xu thÕ ph¸t triÓn nhanh c¶ vÒ sè l-îng vµ chÊt l-îng cña ngµnh du
lÞch ViÖt Nam, du lÞch H¶i D-¬ng vÉn ®ang ë t×nh tr¹ng chËm ph¸t triÓn( ngoµi 2 di
tÝch ®-îc xÕp h¹ng ®Æc biÖt quan träng cña quèc gia lµ C«n S¬n - KiÕp B¹c), phÇn
lín nguån tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n cßn ë d¹ng tiÒm n¨ng, ®ãng gãp khiªm tèn
NguyÔn ThÞ Thoa
-1-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
vµo nÒn kinh tÕ cña tØnh vµ g©y l·ng phÝ nguån tµi nguyªn. N«ng nghiÖp vÉn lµ
ngµnh kinh tÕ chñ ®¹o, nguån thu nhËp kh«ng cao, ®êi sèng cña nh©n d©n cßn nhiÒu
khã kh¨n, chÊt l-îng cuéc sèng ch-a ®-îc n©ng cao.
Sinh ra vµ lín lªn trªn m¶nh ®Êt H¶i D-¬ng, theo häc chuyªn ngµnh v¨n ho¸
du lÞch em mong muèn trong t-¬ng lai kh«ng xa, du lÞch H¶i D-¬ng sÏ ph¸t triÓn
v÷ng m¹nh, ®êi sèng cña nh©n d©n ®-îc c¶i thiÖn, gãp phÇn thóc ®Èy nhanh tèc ®é
c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ cña ®Êt n-íc. Trong khu«n khæ ®Ò tµi "T×m hiÓu tµi
nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch" em chØ nªu
ra nh÷ng ý kiÕn nhá bÐ cña m×nh ®Ó du lÞch H¶i D-¬ng ngµy cµng ph¸t triÓn sao cho
xøng ®¸ng víi tiÒm n¨ng cña tØnh.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu.
Môc ®Ých chÝnh cña ®Ò tµi nµy lµ t×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh
H¶i D-¬ng phôc vô cho viÖc khai th¸c, ph¸t triÓn du lÞch nãi chung vµ ë H¶i D-¬ng
nãi riªng.
3. NhiÖm vô cña ®Ò tµi.
§Ó thùc hiÖn môc ®Ých trªn, ®Ò tµi tËp trung gi¶i quyÕt nh÷ng nhiÖm vô c¬
b¶n sau:
-T×m hiÓu lý luËn chung vÒ du lÞch, tµi nguyªn du lÞch, tµi nguyªn du lÞch
nh©n v¨n vµ xu h-íng ph¸t triÓn du lÞch hiÖn nay.
-T×m hiÓu vÒ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng, thùc tr¹ng khai
th¸c chóng cho ho¹t ®éng du lÞch hiÖn nay.
-§-a ra nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp nh»m khai th¸c hiÖu qu¶ tµi nguyªn du
lÞch nh©n v¨n ®Ó ph¸t triÓn phôc vô ph¸t triÓn du lÞch.
4. Ph¹m vi nghiªn cøu.
§Ò tµi nµy tËp trung nghiªn cøu tÊt c¶ nguån tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n trªn
®Þa bµn tØnh H¶i D-¬ng. Trong ®ã chó träng ®Õn viÖc nªu thùc tr¹ng còng nh- ®-a
ra nh÷ng gi¶i ph¸p kh¾c phôc dùa trªn t×nh h×nh kinh tÕ x· héi cña tØnh.
NguyÔn ThÞ Thoa
-2-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
5. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu.
§Ó hoµn thµnh kho¸ luËn nµy ng-êi viÕt ph¶i sö dông mét sè ph-¬ng ph¸p
nghiªn cøu nh-:
Ph-¬ng ph¸p thu thËp vµ xö lý sè liÖu:
§Ó cã ®-îc th«ng tin ®Çy ®ñ vµ cËp nhËt, em ®· t×m hiÓu, thu thËp th«ng tin,
t- liÖu tõ nhiÒu nguån kh¸ch nhau nh- tµi liÖu ë Së V¨n ho¸ ThÓ thao vµ Du lÞch,
ban qu¶n lý c¸c di tÝch, s¸ch b¸o, m¹ng Internet…tõ ®ã tiÕn hµnh xö lý ®Ó ®a ra
®-îc c¸c kÕt luËn cÇn thiÕt.
Ph-¬ng ph¸p kh¶o s¸t thùc ®Þa:
§©y lµ ph-¬ng ph¸p rÊt quan träng ®-îc sö dông ®Ó t¨ng thªm tÝnh thuyÕt
phôc cho bµi viÕt víi nh÷ng ghi nhËn ch©n thùc trong qu¸ tr×nh ng-êi viÕt ®i thu
thËp thùc tÕ ®Ó hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ néi dung.
Ph-¬ng ph¸p tæng hîp vµ ph©n tÝch:
Lµ ph-¬ng ph¸p ®-îc sö dông ®Ó ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÊn ®Ò sau nh÷ng
nghiªn cøu chung.
6. Bè côc cña kho¸ luËn
Kho¸ luËn nµy ngoµi 2 phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, phô lôc vµ tµi liÖu tham
kh¶o, néi dung gåm 3 ch-¬ng chÝnh:
Ch-¬ng 1: Mét sè lý luËn chung vÒ du lÞch, tµi nguyªn du lÞch - xu h-íng ph¸t
triÓn du lÞch hiÖn nay.
Ch-¬ng 2: TiÒm n¨ng du lÞch nh©n v¨n vµ thùc tr¹ng khai th¸c ®Ó phôc vô ph¸t
triÓn du lÞch ë tØnh H¶i D-¬ng.
Ch-¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m khai th¸c hiÖu qu¶ tµi nguyªn du lÞch nh©n
v¨n ®Ó phôc vô ph¸t triÓn du lÞch tØnh H¶i D-¬ng.
NguyÔn ThÞ Thoa
-3-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
PhÇn néi dung
Ch-¬ng I : Mét sè lý luËn chung vÒ du lÞch, tµi nguyªn du
lÞch - xu h-íng ph¸t triÓn du lÞch hiÖn nay
1.1. C¸c kh¸i niÖm du lÞch.
Ngµy nay, du lÞch ®· trë thµnh mét hiÖn t-îng kinh tÕ x· héi phæ biÕn kh«ng
chØ ë c¸c n-íc ph¸t triÓn mµ cßn ë c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn, trong ®ã cã ViÖt Nam.
Tuy nhiªn, cho ®Õn nay, kh«ng chØ ë n-íc ta, nhËn thøc vÒ néi dung du lÞch vÉn
ch-a thèng nhÊt. Tr-íc thùc tÕ ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch vÒ mÆt kinh tÕ còng nhtrong lÜnh vùc ®µo t¹o, nghiªn cøu, th¶o luËn ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt mét sè kh¸i niÖm
c¬ b¶n vÒ du lÞch vµ du kh¸ch.
ThuËt ng÷ du lÞch trong ng«n ng÷ nhiÒu n-íc b¾t nguån tõ tiÕng Hy L¹p víi ý
nghÜa lµ ®i 1vßng. ThuËt ng÷ nµy ®-îc la tinh ho¸ thµnh" tornus" vµ sau ®ã thµnh"
tourisme"(tiÕng Ph¸p)," tourisism"(tiÕng Anh). Theo RobertLanquar, tõ "tourist" lÇn
®Çu tiªn xuÊt hiÖn tiÕng Anh vµo kho¶ng n¨m 1800.
Trong tiÕng ViÖt, thuËt ng÷ " tourism" ®-îc dÞch th«ng qua tiÕng H¸n. Du cã
nghia la ch¬i, lÞch cã nghÜa lµ tõng tr¶i. Du lÞch g¾n liÒn víi viÖc nghØ ng¬i, gi¶i trÝ,
nh»m kh«i phôc n©ng cao søc khoÎ vµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ng-êi, nh-ng
tr-íc hÕt nã liªn quan mËt thiÕt víi sù chuyÓn chç cña con ng-êi. Trong vßng h¬n 8
thÕ kû võa qua, kÓ tõ khi tæ chøc du lÞch IUOTO (Internationnal of Union Travel
Organization) ®-îc thµnh lËp vµo n¨m 1925 t¹i Hµ Lan th× kh¸i niÖn du lÞch lu«n
®-îc tranh luËn. §Çu tiªn, du lÞch ®-îc hiÓu lµ viÖc ®i l¹i cña tõng c¸ nh©n hoÆc
mét nhãm ng-êi rêi khái chç ë cña m×nh trong kho¶ng thêi gian ng¾n ®Õn c¸c vïng
xung quanh ®Ó nghØ ng¬i, gi¶i trÝ hay ch÷a bÖnh. Ngµy nay, ng-êi ta thèng nhÊt
r»ng c¬ b¶n, tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng vÒ di chuyÓn cña con ng-êi ë trong vµ ngoµi n-íc
trõ viÖc ®i c- tró chÝnh trÞ, t×m viÖc lµm vµ x©m l-îc, ®Òu mang ý nghÜa du lÞch.
Cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm vÒ du lÞch, nh-ng nh×n chung ta cã thÓ x¸c ®Þnh nhsau:
Du lÞch lµ mét d¹ng ho¹t ®éng cña c- d©n trong thêi gian nhµn rçi cã liªn
quan ®Õn sù di c- vµ l-u tró t¹m thêi ngoµi n¬i c- tró th-êng xuyªn nh»m môc ®Ých
ph¸t triÓn thÓ chÊt vµ tinh thÇn, n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc v¨n ho¸ hoÆc ho¹t ®éng
NguyÔn ThÞ Thoa
-4-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
thÓ thao kÌm theo viÖc tiªu thô nh÷ng gi¸ trÞ vÒ tù nhiªn, kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ dÞch
vô...
Ngoµi ra cßn nhiÒu kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ du lÞch, ë mçi gãc ®é nghiªn cøu
l¹i cã nh÷ng ®Þnh nghÜa kh¸c nhau.
Tæ chøc du lÞch thÕ gi-íi UN WTO ®Þnh nghÜa du lÞch gåm c¸c lo¹i h×nh:
Du lÞch quèc tÕ (Internationnal tourism ) gåm;
Du lÞch vµo trong n-íc ( Inbound tourism )
Du lÞch ra n-íc ngoµi ( Outbound tourism )
Du lÞch cña ng-êi trong n-íc ( Internal tourism)
Du lÞch néi ®Þa ( Domestic tourism)
Du lÞch quèc gia ( National tourism)
§Þnh nghÜa Du lÞch theo quan niÖm cña Mc. Intosh( Mü ) gåm 4 thµnh phÇn:
Du kh¸ch
C¸c doanh nghiÖp cung cÊp s¶n phÈm hay dÞch vô cho kh¸ch.
ChÝnh quyÒn t¹i ®iÓm du lÞch.
D©n c- ®Þa ph-¬ng.
Tõ c¸c thµnh phÇn trªn du lÞch ®-îc ®Þnh nghÜa lµ: " Tæng sè c¸c hiÖn t-îng
vµ mèi quan hÖ n¶y sinh tõ sù t¸c ®éng qua gi÷a du kh¸ch, c¸c nhµ cung øng, chÝnh
quyÒn vµ céng ®ång ®Þa ph-¬ng trong qua tr×nh thu hót vµ tiÕp ®ãn kh¸ch".
Theo luËt du lÞch ViÖt Nam quy ®Þnh; " du lÞch lµ ho¹t ®éng cña con ng-êi
ngoµi n¬i c- tró th-êng xuyªn cña m×nh nh»m tho¶ m·n nhu cÇu tham quan, gi¶i trÝ,
nghØ d-ìng trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.
1.2. Tµi nguyªn du lÞch
1.2.1. Kh¸i niÖm tµi nguyªn du lÞch
Du lÞch lµ mét trong nh÷ng ngµnh cã sù ®Þnh h-íng tµi nguyªn râ rÖt. Tµi
nguyªn du lÞch ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn tæ chøc l·nh thæ cña ngµnh du lÞch, ®Õn viÖc
h×nh thµnh, chuyªn m«n ho¸ c¸c vïng du lÞch vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng
dÞch vô. DÜ nhiªn ¶nh h-ëng nµy chÞu sù chi phèi gi¸n tiÕp cña c¸c nh©n tè kinh tÕ x· héi nh- ph-¬ng thøc s¶n xuÊt, tÝnh chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt, tr×nh ®é ph¸t triÓn
kinh tÕ - v¨n ho¸ v¸ c¬ cÊu, khèi l-îng nhu cÇu nhu cÇu du lÞch...Do vÞ trÝ ®Æc biÖt
NguyÔn ThÞ Thoa
-5-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
quan träng cña nã, tµi nguyªn du lÞch ®-îc t¸ch ra thµnh mét ph©n hÖ riªng biÖt
trong hÖ thèng l·nh thæ nghØ ng¬i du lÞch.
Tµi nguyªn du lÞch bao gåm c¸c thµnh phÇn vµ nh÷ng thµnh phÇn kÕt hîp
khau nhau cña c¶nh quan tù nhiªn cïng c¶nh quan nh©n v¨n (v¨n ho¸) cã thÓ ®-îc
sö dông cho dÞch vô du lÞch vµ tho¶ m·n nhu cÇu vÒ ch÷a bÖnh, nghØ ng¬i, tham
quan hay du lÞch. Kh¸i niÖm tµi nguyªn du lÞch kh«ng ®ång nhÊt víi c¸c kh¸i niÖm,
®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ tiÒn ®Ò v¨n ho¸ lÞch sö ph¸t triÓn du lÞch.
VÒ thùc chÊt, tµi nguyªn du lÞch lµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, c¸c ®èi t-îng v¨n ho¸
lÞch sö ®· bÞ biÕn ®æi ë møc ®é nhÊt ®Þnh d-íi ¶nh h-ëng cña nhu cÇu x· héi vµ kh¶
n¨ng sö dông trùc tiÕp vµo môc ®Ých du lÞch.
Tµi nguyªn du lÞch lµ mét ph¹m trï lÞch sö, bëi v× nh÷ng thay ®æi c¬ cÊu vµ
l-îng nhu cÇu ®· l«i cuèn vµo ho¹t ®éng du lÞch nh÷ng thµnh phÇn míi mang tÝnh
chÊt tù nhiªn còng nh- tÝnh chÊt v¨n ho¸ lÞch sö. Nã lµ mét ph¹m trï, bëi v× kh¸i
niÖm tµi nguyªn du lÞch thay ®æi tuú thuéc vµo sù tiÕn bé kü thuËt, sù cÇn thiÕt vÒ
kinh tÕ, tÝnh hîp lý vµ møc ®é nghiªn cøu. Khi ®¸nh gi¸ tµi nguyªn vµ x¸c ®Þnh
h-íng khai th¸c chóng ta cÇn ph¶i tÝnh ®Õn nh÷ng thay ®æi trong t-¬ng lai vÒ nhu
cÇu còng nh- kh¶ n¨ng kinh tÕ - kü thuËt khai th¸c tµi nguyªn du lÞch míi.
Cã thÓ x¸c ®Þnh kh¸i niÖm tµi nguyªn du lÞch nh- sau: " Tµi nguyªn du lÞch lµ
tæng thÓ tù nhiªn v¨n ho¸ - lÞch sö cïng c¸c thµnh phÇn cña chóng gãp phÇn kh«i
phôc vµ ph¸t triÓn thÓ lùc vµ trÝ lùc cña con ng-êi, kh¶ n¨ng lao ®éng vµ søc khoÎ
cña hä, nh÷ng tµi nguyªn nµy ®-îc sö dông cho nhu cÇu trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp,cho
viÖc s¶n suÊt dÞch vô du lÞch".
Theo LuËt du lÞch ViÖt Nam, kh¸i niÖm tµi nguyªn du lÞch ®-îc hiÓu nh- sau:
"tµi nguyªn du lÞch lµ c¶nh quan thiªn nhiªn, di tÝch lÞch sö, di tÝch c¸ch m¹ng, gi¸
trÞ nh©n v¨n, c«ng tr×nh lao ®éng s¸ng t¹o cña con ng-êi cã thÓ ®-îc sö dông nh»m
tho¶ m·n nhu cÇu du lÞch; lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Ó h×nh thµnh c¸c ®iÓm du lÞch, khu du
lÞch nh»m t¹o sù hÊp dÉn du lÞch".
Tµi nguyªn du lÞch gåm tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn vµ tµi nguyªn du lÞch
nh©n v¨n.
NguyÔn ThÞ Thoa
-6-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
1.2.2. §Æc ®iÓm cña tµi nguyªn du lÞch.
-Tµi nguyªn du lÞch lµ lo¹i tµi nguyªn ®Æc biÖt cã thÓ t¸i t¹o ®-îc nÕu ®-îc sö
dông hîp lý:
-Tµi nguyªn du lÞch cã tÝnh phong phó vµ ®-îc sö dông vµo nhiÒu môc ®Ých
kh¸c nhau.
-Tµi nguyªn du lÞch lµ thµnh phÇn c¬ b¶n ®Ó t¹o nªn s¶n phÈm du lÞch.
-Tµi nguyªn du lÞch th-êng g¾n chÆt víi vÞ trÝ ®Þa lý.
-Tµi nguyªn du lÞch cã tÝnh mïa vô râ rÖt.
-Tµi nguyªn du lÞch th-êng dÔ khai th¸c vµ Ýt tèn kÐm.
-ViÖc khai th¸c vµ sö dông tµi nguyªn du lÞch phô thuéc vµo yÕu tè chñ quan.
1.2.3. Vai trß cña tµi nguyªn du lÞch
Tµi nguyªn du lÞch lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ së ®Ó t¹o nªn vïng du lÞch,
sè l-îng tµi nguyªn vèn cã, chÊt l-îng cña chóng vµ møc ®é kÕt hîp c¸c lo¹i tµi
nguyªn trªn l·nh thæ.
Tµi nguyªn du lÞch cã ý nghÜa ®Æc biÖt trong viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn du
lÞch cña mét vïng hay mét quèc gia. ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn tæ chøc l·nh thæ du
lÞch,®Õn cÊu tróc vµ chuyªn m«n ho¸ cña ngµnh du lÞch
Quy m« ho¹t ®éng du lÞch cña mét vïng hay lµ mét quèc gia ®-îc x¸c ®Þnh
trªn c¬ së khèi l-îng nguån tµi nguyªn. Ngoµi ra nã còng quyÕt ®Þnh ®Õn mïa vô,
nhÞp ®iÖu cña dßng kh¸ch du lÞch
Søc hÊp dÉn cña vïng du lÞch phô thuéc nhiÒu vµo tµi nguyªn du lÞch.
1.2.4. Ph©n lo¹i tµi nguyªn du lÞch:
Tµi nguyªn du lÞch bao gåm tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn vµ tµi nguyªn du lÞch
nh©n v¨n.
Tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn bao gåm toµn bé nh÷ng yÕu tè tù nhiªn, bao gåm
+§Þa h×nh
+KhÝ hËu
+Nguån n-íc
+§éng thùc vËt
NguyÔn ThÞ Thoa
-7-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n do con ng-êi s¸ng t¹o ra trong tiÕn tr×nh lÞch sö,
bao gåm:
+C¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ kiÕn tróc
+C¸c ®èi t-îng du lÞch g¾n víi d©n téc häc
+C¸c lÔ héi
+C¸c ho¹t ®éng thÓ thao vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c
1.3. Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n.
1.3.1. Kh¸i niÖm vÒ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n
Theo ®iÒu 13 LuËt du lÞch ViÖt Nam: Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n gåm
truyÒn thèng v¨n ho¸, c¸c yÕu tè v¨n ho¸,v¨n nghÖ d©n gian, di tÝch lÞch sö c¸ch
m¹ng, kh¶o cæ, kiÕn tróc, c¸c c«ng tr×nh s¸ng t¹o cña con ng-êi vµ c¸c di s¶n v¨n
ho¸ vËt thÓ, phi vËt thÓ kh¸c cã thÓ ®-îc sö dông phôc vô môc ®Ých du lÞch.
Trong c¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n th× c¸c di s¶n v¨n ho¸ cã gi¸ trÞ ®Æc biÖt, c¸c
di s¶n v¨n ho¸ nµy ®-îc chia thµnh di s¶n v¨n ho¸ vËt thÓ vµ di s¶n v¨n ho¸ phi vËt
thÓ.
Theo LuËt di s¶n v¨n ho¸ th× di s¶n v¨n ho¸ phi vËt thÓ lµ s¶n phÈm tinh thÇn
cã gi¸ trÞ lÞch sö v¨n ho¸ khoa häc ®-îc l-u gi÷ b»ng trÝ nhí, ch÷ viÕt, ®-îc l-u
truyÒn b»ng truyÒn miÖng. truyÒn nghÒ, tr×nh diÔn vµ c¸c h×nh thøc l-u truyÒn kh¸c
nh-: TiÕng nãi, ch÷ viÕt, c¸c t¸c phÈm v¨n häc, nghÖ thuËt, khoa häc ng÷ v¨n truyÒn
miÖng, diÔn x-íng d©n gian, lèi sèng, nÕp sèng, lÔ héi, bÝ quyÕt vÒ nghÒ thñ c«ng
truyÒn thèng, tri thøc vÒ y d-îc cæ truyÒn, vÒ v¨n ho¸ Èm thùc, vÒ trang phôc truyÒn
thèng d©n téc vµ nh÷ng tri thøc d©n gian kh¸c.
Tãm l¹i v¨n ho¸ phi vËt thÓ ®-îc hiÓu lµ nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ hiÖn hµnh
®-îc l-u truyÒn tõ qu¸ khø nh-ng kh«ng cã nh÷ng ®å vËt t-îng tr-ng cã thÓ " sê",
"n¾m " ®-îc, vÝ dô nh- ë ViÖt Nam, v¨n ho¸ phi vËt thÓ lµ nh÷ng bµi h¸t d©n ca,
nh÷ng tËp tôc cæ truyÒn…
Di s¶n v¨n ho¸ vËt thÓ lµ s¶n phÈm vËt chÊt cã gi¸ trÞ lÞch sö v¨n ho¸ khoa
häc bao gåm c¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸, danh lam th¾ng c¶nh, di vËt, cæ vËt, b¶o vËt
quèc gia.
NguyÔn ThÞ Thoa
-8-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
1.3.2. §Æc ®iÓm tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n
Tµi nguyªn Du lÞch nh©n v¨n mang tÝnh phæ biÕn: N-íc ta cã 54 téc ng-êi,
téc ng-êi nµo còng cã nÐt v¨n ho¸ ®Æc s¾c riªng, tuy nhiªn vÉn mang mét sè ®Æc
®iÓm chung. V× vËy tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n lµ thuéc tÝnh cña tÊt c¶ c¸c d©n téc,
c¸c quèc gia.
Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n cã tÝnh truyÒn ®¹t nhiÒu h¬n nhËn thøc :Tµi
nguyªn du lÞch nh©n v¨n ®-îc coi lµ nh÷ng s¶n phÈm mang tÝnh v¨n ho¸ khi du
kh¸ch ®Õn th¨m quan nã chñ yÕu t×m hiÓu lÞch sö, gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña d©n téc
Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n mang tÝnh tËp trung dÔ tiÕp cËn bëi tµi nguyªn
du lÞch nh©n v¨n lµ s¶n phÈm do con ng-êi t¹o ra th-êng n»m tËp trung t¹i c¸c ®iÓm
d©n c-, c¸c thµnh phè lín nªn dÔ tiÕp cËn.
Nh- ®· biÕt tµi nguyªn du lÞch cã tÝnh mïa vô nh-ng tµi nguyªn du lÞch nh©n
v¨n kh«ng chÞu t¸c ®éng cña mïa vô.
1.3.3. Vai trß cña tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n
Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n lµ mét trong yÕu tè cë së ®Ó t¹o nªn vïng du
lÞch, ¶nh h-ëng ®Õn viÖc tæ chøc l·nh thæ cña ngµnh du lÞch, ®Õn cÊu tróc chuyªn
m«n ho¸ cña ngµnh du lÞch.
Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n lµ c¸c c«ng tr×nh ®-¬ng ®¹i do x· héi vµ céng
®ång con ng-êi s¸ng t¹o ra v× vËy mµ nã cã søc hÊp dÉn du kh¸ch, cã tÝnh truyÒn
®¹t nhËn thøc cao, cã t¸c dông gi¶i trÝ, h-ëng thô mang ý nghÜa thø yÕu, thuËn lîi
cho viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn du du lÞch,
1.3.4. Ph©n lo¹i tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n
1.3.4.1. Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n vËt thÓ
1.3.4.1.1. Di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi
C¸c di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi ®-îc x¸c ®Þnh theo 6 tiªu chuÈn sau:
_ Lµ t¸c phÈm ®éc nhÊt v« nhÞ, t¸c phÈm hµng ®Çu cña con ng-êi
_ Cã ¶nh h-ëng quan träng ®Õn sù ph¸t triÓn cña nghÖ thuËt kiÕn tróc, nghÖ
thuËt cÊu t¹o kh«ng gian trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, trong mét khung c¶nh v¨n
ho¸ nhÊt ®Þnh
NguyÔn ThÞ Thoa
-9-
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
_ Lµ chøng cí x¸c thùc cho mét nÒn v¨n minh ®· biÕn mÊt
_ Cung cÊp mét vÝ du hïng hån vÒ thÓ lo¹i x©y dùng hoÆc kiÕn tróc ph¶n ¸nh
mét giai ®o¹n lÞch sö cã ý nghÜa.
_ Cung cÊp mét vÝ dô hïng hån vÒ mét d¹ng nhµ ë truyÒn thèng, nãi nªn
®-îc mét nÒn v¨n ho¸ ®ang cã nguy c¬ bÞ huû ho¹i tr-íc nh÷ng biÕn ®éng kh«ng
c-ìng l¹i ®-îc.
_ Cã mèi quan hÖ trùc tiÕp víi nh÷ng sù kiÖn tÝn ng-ìng ®¸p øng nh÷ng tiªu
chuÈn x¸c thùc vÒ ý t-ëng trong s¸ng t¹o vÒ vËt liÖu, vÒ c¸ch t¹o lËp còng nh- vÒ vÞ
trÝ
Di s¶n v¨n ho¸ ®-îc coi lµ sù kÕt tinh cña nh÷ng s¸ng t¹o v¨n ho¸ cña mét
d©n téc. C¸c di s¶n v¨n ho¸ khi ®-îc c«ng nhËn lµ c¸c di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi cña
quèc gia th× sÏ trë thµnh nguån tµi nguyªn nh©n v¨n v« gi¸, cã søc hÊp dÉn du kh¸ch
®Æc biÖt lµ du kh¸ch quèc tÕ. HiÖn nay, ViÖt Nam cã 3 di s¶n v¨n ho¸ ®-îc
UNESCO c«ng nhËn lµ di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi ®ã lµ: Cè ®« HuÕ, Th¸nh ®Þa Mü S¬n
vµ Phè cæ Héi An.
1.3.4.1.2. C¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸
1.3.4.1.2.1. §Þnh nghÜa
Di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ lµ nh÷ng kh«ng gian vËt chÊt cô thÓ, kh¸ch quan trong
®ã chøa ®ùng c¸c gi¸ trÞ ®iÓn h×nh lÞch sö, do téc thÓ hoÆc c¸ nh©n con ng-êi ho¹t
®éng s¸ng t¹o ra trong lÞch sö ®Ó l¹i.
1.3.4.1.2.2. Ph©n lo¹i
Di tÝch lÞch sö v¨n hãa, danh lam th¾ng c¶nh ë mçi d©n téc, mçi quèc gia
®-îc chia thµnh:
_ Lo¹i di tÝch v¨n ho¸ kh¶o cæ: Lµ nh÷ng ®Þa ®iÓm Èn giÊu mét bé phËn gi¸
trÞ v¨n ho¸ thuéc vÒ thêi kú lÞch sö x· héi loµi ng-ênguw ch-a cã v¨n tù vµ thêi
gian nµo ®ã trong lÞch sö cæ ®¹i. §a sè c¸c di tÝch v¨n kho¸ kh¶o cæ n»m trong lßng
®Êt.
_Lo¹i h×nh di tÝch lÞch sö bao gåm: Di tÝch ghi dÊu vÒ d©n téc häc, di tÝch ghi
dÊu sù kiÖn chÝnh trÞ quan träng tiªu biÓu, di tÝch ghi dÊu chiÕn c«ng chèng qu©n
x©m l-îc, di tÝch ghi dÊu nh÷ng kû niÖm, di tÝch ghi dÊu sù vinh quang trong lao
®éng, di tÝch ghi dÊu téi ¸c cña ®Õ quèc vµ phong kiÕn.
NguyÔn ThÞ Thoa
- 10 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
_Lo¹i h×nh di tÝch v¨n ho¸ nghÖ thuËt: Lµ c¸c di tÝch g¾n víi c«ng tr×nh kiÕn
tróc cã gi¸ trÞ nªn gäi lµ di tÝch kiÕn tróc nghÖ thuËt.
_C¸c danh lam th¾ng c¶nh: Cïng víi c¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ kh«ng nhiÒu
th× Ýt cßn cã nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ do thiªn nhiªn ban tÆng ®ã lµ c¸c danh lam th¾ng
c¶nh. ë n-íc ta danh lam th¾ng c¶nh cã ý nghÜa lµ n¬i c¶nh ®Ñp, cã chïa næi tiÕng
thê phËt, cã vÎ ®Ñp thiªn nhiªn bao la hïng vÜ tho¸ng ®·ng cã gi¸ trÞ nh©n v¨n do
bµn tay, khèi ãc cña con ng-êi dùng nªn. C¸c danh lam th¾ng c¶nh th-êng chøa
®ùng trong ®ã gi¸ trÞ cña nhiÒu lo¹i di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ v× vËy nã cã gi¸ trÞ quan
träng ®èi víi ho¹t ®éng du lÞch.
1.3.4.1.3. C¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n kh¸c.
Nh÷ng c«ng tr×nh ®-¬ng ®¹i nhiÒu khi còng t¹o ra sù hÊp dÉn lín ®èi víi du
kh¸ch. C¸c c«ng tr×nh bao gåm: C¸c toµ nhµ. hÖ thèng cÇu cèng, ®-êng x¸, c¸c viÖn
nghiªn cøu, c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cã gi¸ trÞ kiÕn tróc nghÖ thuËt nh- cÇu s«ng
Hµn, cÇu Mü ThuËn, cÇu BÝnh, cÇu B·i Ch¸y, nhµ m¸y thuû ®iÖn Hoµ B×nh, nh÷ng
kiÓu nhµ cña ®ång bµo d©n téc Ýt ng-êi...Th- viÖn, b¶o tµng, nhµ l-u niÖm, r¹p h¸t,
c«ng viªn, khu vui ch¬i gi¶i trÝ, c¸c s¶n phÈm lao ®éng ®Æc tr-ng, c¸c mãn ¨n
truyÒn thèng còng cã thÓ ®-îc coi lµ c¸c lo¹i tµi nguyªn nh©n v¨n h÷u h×nh. Nh- ®·
biÕt mét trong 7 kú quan lín nhÊt cña thÕ giíi cã th- viÖn ®Çu tiªn cña loµi ng-êi,
th- viÖn ®-îc coi lµ n¬i l-u gi÷ tri thøc cña con ng-êi qua tõng thêi kú lÞch sö.
Trong sè c¸c c¬ së trªn th× b¶o tµng cã mét vÞ trÝ ®Æc biÖt, qua b¶o tµng du kh¸ch cã
thÓ hiÓu biÕt kh¸i qu¸t vµ kh¸ ®Çy ®ñ vÒ ®èi t-îng tham quan trong mét thêi gian
h¹n chÕ, sÏ rÊt tèt nÕu tr-íc khi tham quan c¸c tour chuyªn ®Ò du kh¸ch ®-îc giíi
thiÖu ®Çy ®ñ vÒ néi dung chÝnh t¹i b¶o tµng, ®iÒu gióp Ých rÊt nhiÒu vµ lµm cho
chuyÕn tham quan trë lªn thó vÞ vµ ®Çy hÊp dÉn.
C¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng, c¸c mãn ¨n d©n gian hay ®Æc
s¶n còng cã søc hÊp dÉn ®èi víi du kh¸ch. Khi du kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam
kh«ng thÓ kh«ng th-ëng thøc c¸c mãn ¨n næi tiÕng cña vïng miÒn nh-: ®Õn Hµ Néi
lµ mãn phë, H¶i Phßng lµ b¸nh ®a cua, HuÕ næi tiÕng víi chÌ HuÕ vµ c¸c mãn ¨n
cung ®×nh...
Ngoµi ra du kh¸ch cã ®-îc nh÷ng s¶n phÈm thñ c«ng truyÒn thèng nh- nãn
NguyÔn ThÞ Thoa
- 11 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
HuÕ, lôa V¹n Phóc, gèm B¸t Trµng, tranh dan gian §«ng Hå…khi ®Õn víi ViÖt
Nam.
1.3.4.2. Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n phi vËt thÓ.
1.3.4.2.1. LÔ héi
1.3.4.2.1.1. Quan niÖm
LÔ héi lµ sinh ho¹t v¨n ho¸ tæng hîp hÕt søc ®a d¹ng vµ phong phó, lµ mét
kiÓu sinh ho¹t tËp thÓ cña nh©n d©n trong thêi gian lao ®éng mÖt nhäc, hoÆc lµ dÞp
®Ó con ng-êi h-íng vÒ mét sù kiÖn träng ®¹i nh- ng-ìng mé tæ tiªn, «n l¹i truyÒn
thèng hoÆc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng ©u lo, nh÷ng khao kh¸t, m¬ -íc mµ cuéc sèng thùc
t¹i ch-a gi¶i quyÕt ®-îc.
1.3.4.2.1.2. Néi dung lÔ héi
LÔ héi th-êng cã 2 phÇn: PhÇn lÔ vµ phÇn héi
PhÇn nghi lÔ: C¸c lÔ héi dï lín hay nhá ®Òu cã phÇn nghi lÔ víi nh÷ng nghi
thøc nghiªm tóc, träng thÓ më ®Çu ngµy héi theo thêi gian vµ kh«ng gian. PhÇn nghi
lÔ më ®Çu ngµy héi bao giê còng mang tÝnh t-ëng niÖm lÞch sö, h-íng vÒ mét sù
kiÖn lÞch sö träng ®¹i, mét vÞ anh hïng d©n téc lçi l¹c cã ¶nh h-ëng ®Õn sù ph¸t
triÓn x· héi. Nghi thøc tÕ lÔ nh»m bµy tá sù t«n kÝnh víi c¸c bËc th¸nh hiÒn vµ thÇn
linh, cÇu mong b×nh an, m-a thuËn giã hoµ, cÇu tµi cÇu léc...
PhÇn héi: Trong phÇn héi th-êng diÔn ra nh÷ng ho¹t ®éng biÓu t-îng ®iÓn
h×nh cña t©m lý céng ®ång v¨n ho¸ d©n téc, chøa ®ùng nh÷ng quan niÖm cña d©n
téc ®ã víi thùc tÕ lÞch sö x· héi vµ thiªn nhiªn. Ngoµi ra nã cßn nh÷ng trß vui, thi
nghÒ, thi h¸t, t-îng tr-ng cho sù nhí ¬n vµ ghi c«ng cña ng-êi x-a. TÊt c¶ nh÷ng g×
tiªu biÓu cho mét vïng ®Êt, mét lµng x· ®-îc mang ra ph« diÔn mang l¹i niÒm vui
cho mäi ng-êi.
1.3.4.2.2. NghÒ vµ lµng nghÓ thñ c«ng truyÒn thèng.
1.3.4.2.2.1.Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ h×nh thµnh lµng nghÒ ë n-íc ta.
Lµng nghÒ thñ c«ng ë ViÖt Nam xuËt hiÖn rÊt sím. Theo gi¸o s- Hµ V¨n TÊn
trong cuèn V¨n ho¸ §«ng S¬n ë ViÖt Nam th× tr-íc thêi kú ®Çu ®· cã dÊu hiÖu xuÊt
hiÖn lµng nghÒ ë ViÖt Nam, do nhu cÇu trao ®æi s¶n phÈm réng r·i ®· t¹o ra sù ph©n
NguyÔn ThÞ Thoa
- 12 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
c«ng lao ®éng ®a d¹ng cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c khu d©n c«ng lµng xãm tËp
trung däc theo c¸c l-u vùc s«ng Hång, s«ng M·, s«ng Lam. Tr¶i qua nhiÒu triÒu ®¹i
phong kiÕn c¸c lµng nghÒ vÉn ph¸t triÓn phôc vô nhu cÇu cña ®êi sèng sinh ho¹t d©n
c-,®Æc biÖt t¹i khu vùc ®«ng d©n c- c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn m¹nh mÏ. §Õn nay mét
sè lµng nghÒ truyÒn thèng ®· mai mét. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do chÝnh s¸ch
®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ n-íc th× nhiÒu lµng nghÒ ®· ®-îc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn.
1.3.4.2.2.2. Vai trß cña lµng nghÒ ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Þa
ph-¬ng.
Lµng nghÒ cã vai trß lín ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Þa
ph-¬ng, cô thÓ lµ:
- ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n theo ®Þnh h-íng c«ng nghiÖp ho¸,
hiÖn ®¹i ho¸ gãp phÇn x©y dùng n«ng th«n míi ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
- Gi¶i quyÕt viÖc lµm ( chñ yÕu lµ lao ®éng n«ng th«n), ngoµi ra cßn tËn dông
triÖt ®Ó nguån lao ®éng phô, tËn dông thêi gian nhµn rçi ®Ó tham gia s¶n xuÊt ngµnh
nghÒ, h¹n chÕ bít tÖ n¹n x· héi.
- T¹o thu nhËp cho ng-êi lao ®éng chuyÓn dÞch c¬ cÊu x· héi n«ng th«n theo
h-íng t¨ng hé giµu, gi¶m hé nghÌo.
- T¸c ®éng ®Õn x· héi: tû lÖ lao ®éng trong c¸c lµng nghÒ ra thµnh phè t×m
viÖc lµm thÊp h¬n h¼n so víi c¸c ®Þa ph-¬ng kh¸c, tËn dông nguån vèn nhµn rçi cña
nh©n d©n.
- B¶o tån c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng trong qu¸ tr×nh héi nhËp Quèc TÕ.
1.4. Xu h-íng ph¸t triÓn du lÞch hiÖn nay.
1.4.1. Mèi quan hÖ cña du lÞch víi c¸c lÜnh vùc kh¸c.
1.4.1.1. Mèi quan hÖ gi÷a du lÞch vµ x· héi
NhËn thøc cña x· héi vÒ hiÖn t-îng du lÞch cã ¶nh h-ëng rÊt lín ®Õn ho¹t
®éng du lÞch. T¹i mét sè n-íc trªn thÕ giíi, sè lÇn ®i du lÞch lµ mét trong nh÷ng tiªu
chÝ c¬ b¶n ®Ó ®¸nh gi¸ møc sèng cña ng-êi d©n. ViÖc ®i du lÞch kh«ng chØ cã ý
nghÜa tho¶ m·n mô ®Ých, nhu cÇu ®-îc ®Æt ra cho chuyÕn ®i mµ cßn tho¶ m·n nhu
cÇu thÓ hiÖn m×nh trong x· héi cña con ng-êi. Tr¸i l¹i, ë mét sè quèc gia trªn thÕ
giíi, do kh«ng muèn chÊp nhËn sù th©m nhËp cña lèi sèng kh¸c vµo ®êi sèng céng
NguyÔn ThÞ Thoa
- 13 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
®ång, du lÞch kh«ng ®-îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn. Nh- t¹i NhËt B¶n du lÞch kh«ng
®-îc coi lµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn hµng ®Çu cña nhµ n-íc.
Hai c¸ch nh×n nhËn kh¸c nhau trªn ®· ¶nh h-ëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn cña
du lÞch.
§èi víi x· héi, du lÞch cã vai trß gi÷ g×n, phôc håi søc khoÎ vµ t¨ng c-êng
søc sèng cña ng-êi d©n. Theo nghiªn cøu vÒ y sinh häc cña Cricosev Dorn (1981)
du lÞch ®· gióp d©n c- gi¶m 30% bÖnh tËt. Bªn c¹nh ®ã du lÞch lµm cho cuéc sèng
céng ®ång trë lªn s«i næi h¬n, c¸c nÒn v¨n ho¸ cã ®iÒu kiÖn hoµ nhËp víi nhau, lµm
cho ®êi sèng con ng-êi thªm phong phó.
Nh÷ng chuyÕn du lÞch tham quan t¹i c¸c di tÝch lÞch sö, c¸c c«ng tr×nh v¨n
hãa...cã t¸c dông gi¸o dôc tinh thÇn yªu n-íc, kh¬i dËy niÒm tù hµo d©n téc, më
mang kiÕn thøc chung, gãp phÇn vµo viÖc phôc håi vµ ph¸t triÓn truyÒn thèng v¨n
ho¸ d©n téc.
Ph¸t triÓn du lÞch ®èi víi n-íc ®ang ph¸t triÓn vµ ph¸t triÓn ®-îc coi lµ lèi
tho¸t gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp, n©ng cao møc sèng cña ng-êi d©n, gãp phÇn chuyÓn
dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.
Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc th× du lÞch còng cã t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn x· héi:
khi du lÞch ph¸t triÓn lµm t¨ng c¸c tÖ n¹n x· héi nh- nghiÖn hót, m¹i d©m, trém c¾p,
du nhËp nh÷ng nÐt v¨n ho¸ kh«ng lµnh m¹nh...
Do sù kh¸c nhau trong c¸ch nh×n nhËn vÒ ®¹o ®øc phong tôc tËp qu¸n, tÝn
ng-ìng...dÉn ®Õn m©u thuÉn gi÷a du kh¸ch vµ c- d©n ®Þa ph-¬ng n¬i kh¸ch ®Õn.
Ngoµi ra cßn x¶y ra bÊt hoµ gi÷a c- d©n ®Þa ph-¬ng vµ nhµ cung øng du lÞch.
1.4.1.2. Mèi quan hÖ gi÷a du lÞch vµ v¨n ho¸.
Vai trß cña v¨n ho¸ ®èi víi sù ph¸t triÓn cña du lÞch: V¨n ho¸ lµ nguån lùc
nh©n v¨n quan träng, cã vai trß ®Æc biÖt ®èi víi sù ph¸t triÓn du lÞch vµ lµ nguyªn
nh©n néi sinh ®Ó du lÞch ph¸t triÓn phong phó vÒ lo¹i h×nh, ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i
®ång thêi t¹o ra ®-îc nh÷ng s¶n phÈm du lÞch cã tÝnh ®Æc thï, cô thÓ lµ:
_V¨n ho¸ lµ ®éng c¬, lµ môc ®Ých cña chuyÕn ®i, lµ môc tiªu kh¸m ph¸ cña
con ng-êi. §Æc biÖt trong xu thÕ héi nhËp hiÖn nay khi nhu cÇu cña con ng-êi muèn
t×m hiÓu kh¸m ph¸ nÒn v¨n minh nh©n lo¹i ngµy cµng t¨ng th× vai trß cña v¨n ho¸
NguyÔn ThÞ Thoa
- 14 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
ngµy cµng ®-îc thÓ hiÖn ®Ëm nÐt.
_ M«i tr-êng thiªn nhiªn, m«i tr-êng v¨n ho¸ vµ nh©n v¨n cã vai trß ®Æc biÖt
®èi víi sù ph¸t triÓn du lÞch, lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Ó t¹o nªn sù phong phó vÒ lo¹i h×nh
s¶n phÈm du lÞch. S¶n phÈm du lÞch bao giê còng lµ tËp hîp cña nhiÒu yÕu tè, trong
®ã v¨n ho¸ ®ãng vai trß hÕt søc quan träng bëi nã lµm tho¶ m·n nhu cÇu t×m hiÓu
cña du kh¸ch.
_ V¨n ho¸ d©n téc lµ tµi s¶n v« gi¸, lµ cèt lâi cña b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, lµ
c¬ së ®Ó t¹o ra nh÷ng gi¸ trÞ míi vµ giao l-u v¨n hãa. §èi víi s¶n phÈm du lÞch, v¨n
ho¸ tuy kh«ng ph¶i lµ thµnh tè duy nhÊt song viÖc sö dông b¶n s¾c v¨n hãa vµo tõng
s¶n phÈm hoµn toµn kh«ng thÓ pha trén ®-îc.
Vai trß cña du lÞch ®èi víi v¨n hãa: Du lÞch lµ t¸c nh©n quan träng ®Ó thó ®Èy
v¨n ho¸ ph¸t triÓn, giao l-u héi nhËp gi÷a c¸c nÒn v¨n minh nh©n lo¹i. ViÖc khai
th¸c c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ phôc vô cho nhu cÇu ph¸t triÓn du lÞch cã t¸c ®éng gi¸n tiÕp
tíi viÖc gi÷ g×n, b¶o tån, kÐ thõa vµ ph¸t huy m¹nh mÏ tÝnh ®a d¹ng cña b¶n s¾c v¨n
ho¸ ®éc ®¸o cña c¸c d©n téc anh em, gi÷a c¸c d©n téc quèc gia trªn thÕ giíi.
Tuy vËy, viÖc khai th¸c c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn du lÞch
sÏ trë thµnh mèi nguy h¹i cho viÖc b¶o vÖ c¸c di tÝch khi c¸c di tÝch nµy cã sè l-îng
tham quan qu¸ t¶i. MÆt kh¸c trong qu¸ tr×nh giao l-u vµ héi nhËp v¨n ho¸ cña du
kh¸ch, lµm thay ®æi lèi sèng cña c- d©n b¶n ®Þa sang lèi sèng hiÖn ®¹i ®-îc du nhËp
th«ng qua kh¸ch du lÞch ®Õn tõ nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi.
1.4.1.3. Mèi quann hÖ gi÷a du lÞch ®èi vµ m«i tr-êng
Vai trß cña m«i tr-êng ®èi víi sù ph¸t triÓn du lÞch
Theo Projnik trong cuèn NhËp m«n Khoa häc du lÞch th× : Du lÞch lµ 1 ngµnh
cã ®Þnh h-íng tµi nguyªn râ rÖt - NghÜa lµ tµi nguyªn vµ m«i tr-êng lµ nh©n tè c¬
b¶n ®Ó t¹o ra s¶n phÈm du lÞch. Du kh¸ch ë c¸c ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp cã nhu cÇu
®Õn c¸c ®Þa ph-¬ng cã m«i tr-êng trong lµnh h¬n c¸c vïng biÓn, vïng nói hay n«ng
th«n. HiÖn nay ®¹i ®a sè c¸c tØnh cã ho¹t ®éng du lÞch kh¸ s«i ®éng lµ c¸c tØnh cã
m«i tr-êng tù nhiªn ®a d¹ng vµ ®éc ®¸o
Vai trß cña du lÞch ®èi víi m«i tr-êng:
ViÖc tiÕp xóc víi m«i tr-êng trong lµnh, t-¬i m¸t vµ nªn th¬ ë c¸c c¶nh quan
NguyÔn ThÞ Thoa
- 15 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
tù nhiªn cã ý nghÜa rÊt to lín ®èi víi kh¸ch, nã t¹o ®iÒu kiÖn cho hä hiÓu s©u s¾c vÒ
tù nhiªn. §iÒu nµy cã ý nghÜa thùc tiÔn phong phó, du lÞch gãp phÇn vµo sù nghiÖp
gi¸o dôc m«i tr-êng.
Nhu cÇu ®i l¹i nghØ ng¬i t¹i nh÷ng n¬i cã nhiÒu c¶nh quan thiªn nhiªn ®· kÝch
thÝch viÖc t«n t¹o vµ b¶o vÖ m«i tr-êng.
1.4.1.4. Mèi quan hÖ gi÷a du lÞch vµ kinh tÕ
NÒn kinh tÕ cã t¸c ®éng trùc tiÕp nhiÒu mÆt ®Õn ho¹t ®éng du lÞch. Khi kinh
tÕ ph¸t triÓn ng-êi d©n cã cuéc sèng æn ®Þnh, møc sèng ®-îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao,
thêi gian nhµn rçi t¨ng, thu nhËp cao h¬n, cña c¶i d- thõa. §©y lµ ®iÒu kiÖn cã ý
nghÜa quan träng trong viÖc quyÕt ®Þnh ®i du lÞch.
Kinh tÕ ph¸t triÓn t¹o m«i tr-êng thuËn lîi cho viÖc cung øng c¸c nhu cÇu cña
du kh¸ch. HÇu nh- tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ ®Òu tham gia vµo viÖc thóc ®Èy sù ph¸t
triÓn du lÞch.
Ngµnh n«ng nghiÖp cung cÊp c¸c s¶n phÈm nh- l-¬ng thùc, thùc phÈm cho
c¸c nhµ hµng kh¸ch s¹n ®Ó phôc vô du kh¸ch.
Ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng vai trß gi¸n tiÕp cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch
nh-: s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm phôc vô cho ngµnh giao th«ng, ngµnh kh¸ch s¹n...
Th«ng tin liªn l¹c ph¸t triÓn còng cã ¶nh h-ëng s©u s¾c tíi du lÞch: C¸c
ph-¬ng tiÖn truyÒn th«ng hiÖn ®¹i víi tèc ®é nhanh sÏ gióp cho viÖc qu¶ng b¸ du
lÞch, cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm du lÞch, t¹o
nhu cÇu du lÞch.
Giao th«ng vËn t¶i ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng trong viÖc thóc ®Èy nhu
cÇu ®i du lÞch, lµ yÕu tè quan träng ®Ó thóc ®Èy du lÞch ph¸t triÓn.
Nh÷ng ¶nh h-ëng cña du lÞch ®Õn nÒn kinh tÕ:
Du lÞch cã ¶nh h-ëng râ rÖt nªn nÒn kinh tÕ cña ®Þa ph-¬ng th«ng qua viÖc
tiªu dïng cña du kh¸ch.
Nhu cÇu tiªu dïng cña du kh¸ch lµ nhu cÇu tiªu dïng ®Æc biÖt; nhu cÇu n©ng
cao kiÕn thøc, häc hái th- gi·n...Du lÞch nh»m tho¶ m·n c¸c nhu cÇu tiªu dïng hµng
ho¸ vËt chÊt cô thÓ, h÷u thÓ vµ hµng ho¸ phi vËt thÓ...
ViÖc tiªu dïng s¶n phÈm du lÞch x¶y cïng mét lóc, cïng n¬i víi viÖc s¶n xuÊt
NguyÔn ThÞ Thoa
- 16 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
chóng. §©y lµ nÐt kh¸c biÖt lµm cho s¶n phÈm du lÞch ®éc quyÒn.
Du lÞch cã t¸c dông ®iÒu hoµ nguån vèn tõ vïng kinh tÕ ph¸t triÓn sang vïng
kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn ë c¸c vïng s©u, vïng xa.
Trong ngµnh ngo¹i th-¬ng, ngµnh du lÞch cã -u thÕ næi tréi h¬n c¶. Du lÞch lµ
ngµnh xuÊt khÈu t¹i chç, thu ngo¹i tÖ lín mµ l¹i tiÕt kiÖm ®-îc chi phÝ ®ãng, b¶o
qu¶n.
§èi víi kinh tÕ, du lÞch cã t¸c ®éng lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ khu vùc.
NhiÒu n¬i trªn thÕ giíi coi du lÞch lµ gi¶i ph¸p hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Tuy
nhiªn vÒ nhiÒu mÆt kinh tÕ du lÞch cã ¶nh h-ëng tiªu cùc nh- g©y t×nh tr¹ng l¹m
ph¸t côc bé hay gi¸ c¶ t¨ng cao, nhiÒu khi v-ît qu¸ kh¶ n¨ng chi tiªu cña ng-êi d©n
®Þa ph-¬ng.
1.4.1.5. Mèi quan hÖ gi÷a du lÞch vµ hoµ b×nh chÝnh trÞ.
æn ®Þnh vµ an toµn lµ yÕu tè cã ý nghÜa lín ®èi víi du kh¸ch vµ c¸c nhµ cung
øng du lÞch. Trong mét ®Êt n-íc nÕu x¶y ra bÊt æn chÝnh trÞ th× sÏ cã ¶nh h-ëng rÊt
lín ®Õn du lÞch. N¨m 2006, khi t¹i Th¸i Lan x¶y ra cuéc ®¶o chÝnh, ngay lËp tøc c¸c
tour du lÞch ®Õn ®©y bÞ t¹m ho·n. Cßn ë n-íc ta, ngµnh du lÞch cã nhiÒu ®iÒu kiÖn
®Ó ph¸t triÓn bëi ViÖt Nam ®-îc c«ng nhËn lµ quèc gia cã nÒn an ninh chÝnh trÞ æn
®Þnh, m«i tr-êng an toµn. MÆt kh¸c, nh÷ng t¸c ®éng cña du lÞch ®Õn an ninh chÝnh
trÞ còng rÊt râ nÐt. Du lÞch ®-îc coi lµ chiÕc n«i cÇu nèi hoµ b×nh gi÷a c¸c d©n téc
trªn thÕ giíi. Ho¹t ®éng du lÞch gióp c¸c n-íc xÝch l¹i gÇn nhau h¬n, hiÓu biÕt h¬n
vÒ gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña c¸c n-íc b¹n bÌ.
1.4.2. Xu h-íng ph¸t triÓn du lÞch hiÖn nay
1.4.2.1. Gia t¨ng nhanh chãng vÒ mÆt sè l-îng.
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, sè l-îng kh¸ch du lÞch trong n-íc vµ quèc tÕ t¨ng
nhanh. §ã lµ c¸c nguyªn nh©n sau:
- Do ®iÒu kiÖn sèng cña nh©n d©n ®-îc c¶i thiÖn ë viÖc t¨ng thu nhËp, cã thêi
gian rçi, c¸c ngµnh y tÕ, gi¸o dôc, v¨n ho¸ ph¸t triÓn.
- Gi¸o dôc lµ nh©n tè kÝch thÝch ®i du lÞch. Khi tr×nh ®é gi¸o dôc ®-îc n©ng
cao th× nhu cÇu ®i du lÞch t¨ng lªn râ rÖt.
NguyÔn ThÞ Thoa
- 17 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
- Sù tËp trung d©n c- vµo c¸c thµnh phè, sù gia t¨ng d©n sè, mËt ®é d©n c-,
®é tuæi ®µi thä... ®Òu liªn quan mËt thiÕt ®Õn sù ph¸t triÓn du lÞch.
1.4.2.2. X· héi ho¸ thµnh phÇn du kh¸ch
Tõ sau §¹i chiÕn thÕ giíi lÇn thø 2, c¬ cÊu thµnh phÇn du kh¸ch cã nhiÒu
thay ®æi. Du lÞch kh«ng cßn lµ ®Æc quyÒn cña tÇng líp trªn mµ xu thÕ quÇn chóng
ho¸ thµnh phÇn x· héi, nghÒ nghiÖp, tuæi t¸c, t«n gi¸o, d©n téc…
1.4.2.3. Më réng ®Þa bµn
Ho¹t ®éng du lÞch hiÖn nay diÔn ra trªn kh¾p mäi n¬i, cã tiÒm n¨ng vµ søc
hÊp dÉn ®èi víi du kh¸ch, tõ vïng biÓn ®Õn miÒn nói, tõ n«ng th«n ra thµnh thÞ.
Tr-íc ®©y h-íng du lÞch theo h-íng B¾c Nam tøc lµ h-íng vÒ vïng biÓn
®ãng vai trß chñ ®¹o. Ngµy nay, vïng biÓn vÉn thu hót ®-îc nhiÒu kh¸ch nh-ng
kh«ng cßn gi÷ thÕ ¸p ®¶o nh- tr-íc. Trong thÕ kû 21 nµy du lÞch sÏ tiÕn sang h-íng
§«ng T©y, c¸c n-íc thuéc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D-¬ng
1.4.2.4 KÐo dµi thêi vô du lÞch
Mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm cña du lÞch lµ mang tÝnh thêi vô râ nÐt, phô thuéc
nhiÒu vµo thiªn nhiªn. Ngµy nay, víi tr×nh ®é khoa häc kü thuËt vµ kh¶ n¨ng kinh
tÕ, con ng-êi ®ang kh¾c phôc dÇn nh÷ng h¹n chÕ cña thiªn nhiªn. Do tÝnh thêi vô lµ
yÕu tè bÊt lîi trong kinh doanh du lÞch, nªn con ng-êi ®· t×m mäi c¸ch ®Ó h¹n chÕ
¶nh h-ëng cña nã nh- më réng lo¹i h×nh du lÞch, dÞch vô, ViÖc kÐo dµi thêi vô du
lÞch ®· gãp phÇn lµm t¨ng sè l-îng kh¸ch trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.
Tãm l¹i: trªn ®©y lµ nh÷ng lý luËn chung vÒ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n vµ
xu h-íng ph¸t triÓn du lÞch hiÖn nay. Môc ®Ých nh»m phôc vô cho c¸c phÇn tiÕp
theo cña kho¸ luËn ®Ó ®Þnh h-íng râ rµng cho h-íng thùc hiÖn ®Ò tµi.
NguyÔn ThÞ Thoa
- 18 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
Ch-¬ng II : tiÒm n¨ng du lÞch nh©n v¨n vµ thùc tr¹ng
khai th¸c ®Ó phôc vô ph¸t triÓn du lÞch tØnh h¶i D-¬ng
2.1.Tæng quan vÒ tØnh H¶i D-¬ng
DiÖn tÝch: 1.648 km2
D©n sè:(2005)1.1711.522 ng-êi
TØnh lþ: Thµnh phè H¶i D-¬ng
C¸c huyÖn: ChÝ Linh , Nam S¸ch, Thanh Hµ, Kinh M«n, Kim Thµnh, Gia
Léc, Tø Kú, CÈm Giµng, B×nh Giang, Thanh MiÖn, Ninh Giang.
D©n téc: ViÖt (Kinh), S¸n D×u, Hoa, M-êng.
2.1.1.LÞch sö ®Þa lý vµ c¶nh quan cña H¶i D-¬ng
2.1.1.1 LÞch sö h×nh thµnh
H¶i D-¬ng thuéc vïng ®Êt cæ ë ®ång b»ng s«ng Hång, mét trong nh÷ng n¬i
ph¸t tÝch cña nÒn v¨n minh s«ng Hång. §ã lµ vïng ®Êt tiÕp gi¸p víi kinh ®« Th¨ng
Long kÐo dµi tíi biÓn §«ng. Trong suèt chiÒu dµi lÞch sö, tõ khi dùng n-íc ®Õn nay
H¶i D-¬ng cã rÊt nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau:
Thêi Hïng V-¬ng thuéc bé D-¬ng TuyÒn
Thêi Lý TrÇn cã tªn lµ Nam S¸ch lé, Hång Lé
Thêi Lª cã tªn lµ Thõa tuyªn Nam S¸ch. N¨m Quang ThuËn thø 10 ®êi vua
Lª Th¸nh T«ng ®æi thµnh thõa tuyªn H¶i D-¬ng. Cuèi thêi Lª l¹i ®æi thµnh xø H¶i
D-¬ng. Thêi NguyÔn ®êi vua Minh M¹ng, n¨m 1831 tØnh H¶i D-¬ng ®-îc thµnh
lËp.
Lóc míi thµnh lËp ®Þa danh H¶i D-¬ng lµ mét tØnh bao la réng lín bao gåm
tõ B×nh Giang ®Õn Thuû Nguyªn.§Õn thêi vua §ång Kh¸nh th× t¸ch dÇn mét sè x·
cña huyÖn Thuû Nguyªn Tiªn L·ng … ra khái ®Ó lËp thµnh H¶i Phßng. N¨m 1968
H¶i D-¬ng l¹i ®-îc s¸t nhËp víi H-ng Yªn ®Ó trë thµnh tØnh H¶i H-ng. N¨m 1997
t¸ch ra vµ tªn H¶i D-¬ng ®-îc duy tr× ®Õn nay.
2.1.1.2. VÞ trÝ ®Þa lý
H¶i D-¬ng lµ 1 tØnh n»m ë trung t©m ®ång b»ng B¾c Bé vµ n»m trong to¹ ®é
®Þa lý tõ 20˚36' ®Õn 21˚15' vÜ ®é B¾c, vµ tõ 106˚30' ®Õn 106˚36' kinh ®é §«ng. PhÝa
NguyÔn ThÞ Thoa
- 19 -
V¨n hãa 902
T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n tØnh H¶i D-¬ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch
b¾c gi¸p víi b¾c Ninh vµ B¾c Giang, Qu¶ng Ninh; PhÝa §«ng gi¸p víi H¶i Phßng;
phÝa T©y gi¸p víi H-ng Yªn; phÝa Nam gi¸p víi Th¸i B×nh;Thµnh phè h¶i D-¬ng
c¸ch Hµ Néi kho¶ng 60 km. toµn tØnh bao gåm 01 thµnh phè, 11 huyÖn lþ víi 263
®¬n vÞ hµnh chÝnh c¬ së .
H¶i D-¬ng n»m gi÷a khu vùc tam gi¸c t¨ng tr-ëng kinh tÕ Hµ Néi - H¶i
Phßng - Qu¶ng Ninh vµ lµ ®iÓm chung chuyÓn gi÷a thµnh phè c¶ng H¶i Phßng vµ
Hµ Néi, cã tuyÕn ®-êng bé vµ ®-êng s¾t quan träng cña quèc gia ch¹y qua nhquèc lé 5, 18, 183, 137, ...
Trong quy ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch quèc gia, H¶i D-¬ng n»m trong kh«ng
gian trung t©m du lÞch Hµ Néi vµ phô cËn thuéc vïng du lÞch B¾c Bé víi tiÒm n¨ng
du lÞch næi tréi nh- du lÞch sinh th¸i, du lÞch v¨n ho¸, lÔ héi lµng nghÒ ®éc ®¸o. §©y
lµ mét vÞ trÝ kh¸ thuËn lîi cho viÖc thóc ®Èy du lÞch ph¸t triÓn
2.1.1.3. §Þa h×nh
TØnh H¶i D-¬ng cã 2 d¹ng ®Þa h×nh chÝnh ®ã lµ ®ång b»ng vµ vïng ®åi nói
thÊp.
Vïng ®ång b»ng chiÕm phÇn lín diÖn tÝch cña tØnh ( 91, 6%) víi tæng sè
1.521,47 km2, tr¶i réng trªn ®Þa bµn thµnh phè H¶i D-¬ng, c¸c huyÖn Nam S¸ch,
CÈm Giµng, Kim Thµnh, Thanh MiÖn, B×nh Giang, Tø kú, Ninh Giang, Thanh Hµ,
Gia Léc vµ 1 phÇn cña ChÝ Linh vµ Kinh M«n.
DiÖn tÝch ®ång b»ng nµy ®-îc h×nh thµnh qua qu¸ tr×nh båi ®¾p phï sa chñ
yÕu cña s«ng Th¸i B×nh. Nhê ®ã mµ ®Þa h×nh cña nã t-¬ng ®èi b»ng ph¼ng, ®Êt ®ai
kh¸ mµu mì t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc canh t¸c n«ng nghiÖp ®Æc biÖt lµ c©y
lóa. §©y lµ ®Þa bµn c- tró ®«ng ®óc cña ng-êi ViÖt víi nh÷ng lµng m¹c cæ kÝnh, trï
phó.
Vïng ®åi cã diÖn tÝch 139, 75 km( chiÕm 8,4% diÖn tÝch tù nhiªn cña 2 tØnh,
thuéc vµo ®Þa phËn cña 2 tØnh ChÝ Linh vµ Kinh M«n. §é cao trung b×nh d-íi
1000m, d¹ng ®Þa h×nh nµy ®-îc h×nh thµnh trªn miÒn nói t¸i sinh cã nÒn ®Þa chÊt
trÇm tÝch Trung sinh. Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng kiÕn t¹o nã ®-îc n©ng lªn víi c-êng
®é tõ trung b×nh ®Õn yÕu. H-íng nói chÝnh ch¹y theo h-íng T©y B¾c - §«ng Nam.
§Þa h×nh bÞ chia c¾t kh¸ m¹nh t¹o ra nh÷ng thung lòng vµ con suèi, nh÷ng ®Ønh nói
cao trªn 500m cßn ®-îc bao phñ bëi th¶m thùc vËt phong phó.
NguyÔn ThÞ Thoa
- 20 -
V¨n hãa 902
- Xem thêm -
.PDF 
86 
4 
94 
