Tài liệu Nguyên lí thống kê kế toán chuong4 [compatibility mode]

CHÖÔNG 4 MOÂ TAÛ DÖÕ LIEÄU BAÈNG CAÙC ÑAËC TRÖNG ÑO LÖÔØNG 1 4.1 SOÁ TUYEÄT ÑOÁI : 4.1.1 KHAÙI NIEÄM : SOÁ TUYEÄT ÑOÁI LAØ CHÆ TIEÂU DUØNG ÑEÅ BIEÅU HIEÄN QUY MOÂ, KHOÁI LÖÔÏNG CUÛA HIEÄN TÖÔÏNG. 4.1.2 CAÙC LOAÏI SOÁ TUYEÄT ÑOÁI: 4.1.2.1 SOÁ TUYEÄT ÑOÁI THÔØI KYØ : PHAÛN AÛNH QUY MOÂ, KHOÁI LÖÔÏNG CUÛA HIEÄN TÖÔÏNG TRONG MOÄT KHOAÛNG THÔØI GIAN. NOÙ HÌNH THAØNH THOÂNG QUA SÖÏ TÍCH LUÕY VEÀ LÖÔÏNG CUÛA HIEÄN TÖÔÏNG. VÍ DUÏ:NAÊM 2005 XN X SX ÑÖÔÏC 1000 SAÛN PHAÅM A. 4.1.2.2 SOÁ TUYEÄT ÑOÁI THÔØI ÑIEÅM : PHAÛN AÙNH MAËT LÖÔÏNG CUÛA HIEÄN TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU TAÏI MOÄT THÔØI ÑIEÅM NHAÁT ÑÒNH. VÍ DUÏ : DAÂN SOÁ VIEÄT NAM COÙ VAØO LUÙC 0 GIÔØ NGAØY 1/4/1999 LAØ 76.324.753 NGÖÔØI 2 4.1.3 ÑÔN VÒ TÍNH: COÙ 3 LOAÏI ÑÔN VÒ TÍNH CHUÛ YEÁU DUØNG CHO CAÙC SOÁ TUYEÄT ÑOÁI NHÖ SAU :  Ñ/V HIEÄN VAÄT : LAØ Ñ/V TÍNH TOAÙN PHUØ HÔÏP VÔÙI ÑAËC ÑIEÅM VAÄT LYÙ CUÛA HIEÄN TÖÔÏNG. ÑVHV TÖÏ NHIEÂN : NGÖÔØI, CAÙI, CHIEÁC, CON … ÑVHV QUY ÖÔÙC : KG, TAÏ, TAÁN, LÍT, MEÙT … ÑVHV QUY ÑOÅI  Ñ/V THÔØI GIAN : NHÖ GIÔØ COÂNG, NGAØY COÂNG … DUØNG ÑEÅ TÍNH LÖÔÏNG LAO ÑOÄNG HAO PHÍ. Ñ/V TIEÀN TEÄ : NHÖ ÑOÀNG, ÑOÂLA, BAÛNG ANH …  3 4.2 SOÁ TÖÔNG ÑOÁI : 4.2.1 KHAÙI NIEÄM : SOÁ TÖÔNG ÑOÁI LAØ CHÆ TIEÂU BIEÅU HIEÄN QUAN HEÄ SO SAÙNH GIÖÕA CAÙC MÖÙC ÑOÄ CUÛA HIEÄN TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU. SO SAÙNH QUA : - THÔØI GIAN - KHOÂNG GIAN - BOÄ PHAÄN VÔÙI TOÅNG THEÅ - MÖÙC ÑOÄ CUÛA CAÙC HIEÄN TÖÔÏNG COÙ LIEÂN QUAN HÌNH THÖÙC BIEÅU HIEÄN SOÁ TÖÔNG ÑOÁI LAØ SOÁ LAÀN, PHAÀN TRAÊM, NGÖÔØI/ KM2… 4 4.2.2 CAÙC LOAÏI SOÁ TÖÔNG ÑOÁI : 4.2.2.1 SOÁ TÖÔNG ÑOÁI ÑOÄNG THAÙI : y1 t y0 y1: MÖÙC ÑOÄ KYØ NGHIEÂN CÖÙU (BAÙO CAÙO) y0: MÖÙC ÑOÄ KYØ GOÁC y1, y0 : PHAÛI BAÛO ÑAÛM SO SAÙNH ÑÖÔÏC VÔÙI CAÙC ÑIEÀU - KIEÄN SAU : PHAÛI CUØNG 1 PHÖÔNG PHAÙP TÍNH CUØNG NOÄI DUNG TÍNH CUØNG PHAÏM VI TÍNH CUØNG ÑOÄ DAØI KHOAÛNG THÔØI GIAN TÍNH CUØNG ÑÔN VÒ TÍNH 5 4.2.2.2 SOÁ TÖÔNG ÑOÁI KEÁ HOAÏCH :  SOÁ TÖÔNG ÑOÁI NHIEÄM VUÏ KH: yK t NK  y0 yK: MÖÙC ÑOÄ KYØ KEÁ HOAÏCH y0: MÖÙC ÑOÄ THÖÏC TEÁ KYØ GOÁC 6  SOÁ TÖÔNG ÑOÁI HOAØN THAØNH KH: y1 t HK  yK TA COÙ MOÁI QUAN HEÄ : t = tNK  tHK 4.2.2.3 SOÁ TÖÔNG ÑOÁI KEÁT CAÁU : di  yi n  yi i 1 7 4.2.2.4 SOÁ TÖÔNG ÑOÁI CÖÔØNG ÑOÄ : DUØNG ÑEÅ BIEÅU HIEÄN TRÌNH ÑOÄ PHOÅ BIEÁN HOAËC TRÌNH ÑOÄ THOÛA MAÕN CUÛA MOÄT CHÆ TIEÂU NAØO ÑOÙ. 4.2.2.5 SOÁ TÖÔNG ÑOÁI KHOÂNG GIAN : BIEÅU HIEÄN QUAN HEÄ SO SAÙNH GIÖÕA CAÙC HIEÄN TÖÔÏNG CUØNG LOAÏI NHÖNG KHAÙC NHAU VEÀ KHOÂNG GIAN, HOAËC SO SAÙNH GIÖÕA CAÙC BOÄ PHAÄN TRONG CUØNG MOÄT TOÅNG THEÅ. 8 • 4.3 CAÙC ÑAËC TRÖNG ÑO LÖÔØNG KHUYNH HÖÔÙNG TAÄP TRUNG : 4.3.1 SOÁ TRUNG BÌNH COÄNG (SOÁ TB SOÁ HOÏC) : ÑÖÔÏC TÍNH BAÈNG CAÙCH ÑEM CHIA TOÅNG TAÁT CAÛ CAÙC TRÒ SOÁ CUÛA CAÙC ÑÔN VÒ CHO SOÁ ÑÔN VÒ TOÅNG THEÅ. SOÁ TB COÄNG TÍNH TÖØ TOÅNG THEÅ CHUNG : N  xi   i 1 N SOÁ TB COÄNG TÍNH TÖØ MAÃU : n  xi x i 1 n 9 • • • VÍ DUÏ : MOÄT DOANH NGHIEÄP COÙ 7 CN, VÔÙI CAÙC MÖÙC LÖÔNG TRONG THAÙNG 4/2005 NHÖ SAU (TR. ÑOÀNG) 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5 TIEÀN LÖÔNG TRUNG BÌNH 1 CN TRONG THAÙNG 4/2003 : N  xi 2,5  3  3,5  4  4,5  5  5,5   N 7 28   4 tr.ñ 7 i 1 10 • • GIAÛ SÖÛ TA CHOÏN MOÄT MAÃU GOÀM 4 CN TRONG 7 CN, COÙ CAÙC MÖÙC LÖÔNG NHÖ SAU: • 2.5 3.5 4.0 5.5 TIEÀN LÖÔNG TRUNG BÌNH TRONG MAÃU LAØ : n  xi 2,5  3,5  4  5,5 15 x    3,875 tr.ñ n 4 4 i 1 11 • • • 4.3.2 SOÁ TRUNG BÌNH COÄNG GIA QUYEÀN (SOÁ TB SOÁ HOÏC COÙ TROÏNG SOÁ) : ÑÖÔÏC TÍNH KHI CAÙC LÖÔÏNG BIEÁN xi COÙ CAÙC TAÀN SOÁ fi KHAÙC NHAU : ÑOÁI VÔÙI TOÅNG THEÅ : k •  xifi   i 1 k  fi TRONG ÑOÙ: k  fi  N i 1 i 1 12 ÑOÁI VÔÙI MAÃU : k  xifi x i 1 k  fi TRONG ÑOÙ k  fi  n i 1 i 1 13 • VÍ DUÏ : COÙ TÌNH HÌNH TIEÀN LÖÔNG TRONG THAÙNG 4/2005 CUÛA MOÄT TOÅ COÂNG NHAÂN NHÖ SAU : TIEÀN LÖÔNG (TR.ÑOÀNG)(xi) SOÁ CN (fi) xi × fi 2.5 3.5 4.0 5.5 COÄNG 10 15 12 3 40 25 52.5 48 16.5 142 4  xifi x i 1 4  fi i 1 142   3,55 tr.ñoàng 40 14 • • TÍNH SOÁ TB COÄNG TRONG TRÖÔØNG HÔÏP TAØI LIEÄU PHAÂN TOÅ COÙ KHOAÛNG CAÙCH TOÅ : NGÖÔØI TA LAÁY TRÒ SOÁ GIÖÕA MOÃI TOÅ LAØM LÖÔÏNG BIEÁN ÑAÏI DIEÄN CHO TOÅ ÑOÙ. x max  x min xi  2 • VÔÙI: • TRONG ÑOÙ XMAX, XMIN LAØ GIÔÙI HAÏN TREÂN, GIÔÙI HAÏN DÖÔÙI CUÛA MOÃI TOÅ. 15 NSLÑ (KG) TRÒ SOÁ GIÖÕA (xi) SOÁ CN (fi) xi fi 400-500 500-600 600-700 700-800 800-900 900-1000 450 550 650 750 850 950 10 30 45 80 30 5 4500 16500 29250 60000 25500 4750 200 140500 COÄNG  x i fi 140500 x   702, 5kg 200  fi 16 MOÄT SOÁ TÍNH CHAÁT: n  x i fi x  i1 1. Neáu f1 = f2 =...= fn = f thì n  fi n  xi  i1 n i1 2. Neáu ñaët di  fi n  fi i1 n thì  x i fi x  i1 n  fi i1 n   x id i i1 17 3. n    xi  x  0 i1 n  x i fi 4. i1 x n  fi i1 18   4.3.3 SOÁ TRUNG BÌNH ÑIEÀU HOØA : COÂNG THÖÙC : n  Mi M1  M 2  ... M n i1 x  n M M1 M 2 Mn i   ...  x1 x 2 xn i1 xi 19 NEÁU M1 = M2 =...= Mn = M THÌ n  Mi n M i1 i  1  nM  n x  n M n M n 1 n 1 i M    i1 xi i1 xi i1 xi i1 xi 20