Tài liệu Bài giảng lâm nghiệp

Ch­¬ng­1 Kh¸i­niÖm­vÒ­dù­¸n 1.1­Bèi­c¶nh­ra­®êi­cña­dù­¸n­vµ­c¬­chÕ­qu¶n­lý­theo­ DA  ChuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng  Ph¬ng thøc qu¶n lý theo kÕ ho¹ch ®îc thay b»ng ph¬ng thøc qu¶n lý theo c¸c dù ¸n 1.2­Kh¸i­niÖm­vµ­®Æc­®iÓm­cña­dù­¸n­LNXH 1.2.1­C¸c­quan­niÖm­kh¸c­nhau­vÒ­dù­¸n  Dù ¸n lµ sù kÕt hîp gi÷a c¸c yÕu tè nh©n lùc vµ tµi lùc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh ®Ó ®¹t ®îc mét môc tiªu ®Þnh tríc (Cleland King 1995)  Dù ¸n lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng ®Ó gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò hay hoµn thiÖn mét tr¹ng th¸i cô thÓ trong mét thêi h¹n x¸c ®Þnh (Cirdap)  Dù ¸n lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng mµ ë ®ã tiÒn tÖ ®îc ®Çu t víi hy väng ®îc thu håi trë l¹i. Trong qu¸ tr×nh nµy, c¸c c«ng viÖc lËp kÕ ho¹ch, tµi chÝnh, vËn hµnh ho¹t ®éng lµ mét thÓ thèng nhÊt, ®îc thùc hiÖn trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh (Gittinger 1982). • ë ViÖt nam quan ®iÓm phæ biÕn cho r»ng: DA lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng dù kiÕn víi c¸c nguån lùc vµ chi phÝ cÇn thiÕt, ®îc bè trÝ theo mét kÕ ho¹ch chÆt chÏ víi lÞch thêi gian vµ ®Þa ®iÓm x¸c ®Þnh nh»m t¹o ra nh÷ng kÕt qu¶ cô thÓ ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh. Dù ¸n   TËp hîp c¸c ho¹t ®éng  §îc kÕ ho¹ch ho¸  Víi môc tiªu râ rµng  C¸c kÕt qu¶ ®Þnh tríc  Thêi h¹n x¸c ®Þnh  C¸c nguån lôc cô thÓ  Cã c¬ cÊu tæ chøc ®éc lËp 1.2.2­Kh¸i­niÖm­vÒ­dù­¸n - Kh¸i niÖm chung DA lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan víi nhau, ®îc kÕ ho¹ch ho¸ nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu x¸c ®Þnh b»ng viÖc t¹i ra c¸c kÕt qu¶ cô thÓ trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, th«ng qua viÖc sö dông hîp lý c¸c nguån lùc x¸c ®Þnh. 1.3­§Æc­®iÓm­cña­dù­¸n­LNXH  XuÊt ph¸t tõ lîi Ých cña toµn x· héi vµ céng ®ång d©n c, nh»m t«n t¹o c¶nh quan vµ c¶i thiÖn m«i trêng sèng.  ®îc thùc hiÖn ë c¸c vïng ®« thÞ cã d©n c tËp trung vµ cã yªu cÇu cao vÒ nghØ ng¬i giai trÝ, tham quan vµ du lÞch.  Thêng kÕt hîp víi c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc lµm chøc n¨ng thÈm mü, b¶o vª m«i sinh, ®iÒu hoµ khÝ hËu, gi¶m bôi vµ tiÕng ån.  Ph¶i dùa vµo ®iÒu kiÖn sinh th¸i, nh©n v¨n vµ c¸c yªu cÇu vÒ kiÕn tróc cô thÓ.  ChÞu t¸c ®éng m¹nh mÏ cña con ngêi vµ c¸c ho¹t ®éng bíi con ngêi.  Phôc vô lîi Ých cña toµn x· héi. 1.4­C¸c­yªu­cÇu­c¬­b¶n­cña­dù­¸n­LNXH 1.4.1 §¶m b¶o tÝnh khoa häc Phï hîp víi quy luËt kh¸ch quan  TiÕp cËn ®îc tiÕn bé míi cña KHKT  Th«ng tin ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ cã hÖ thèng Thu hót ®îc sù quan t©m cña nhiÒu ®èi tîng trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ thùc thi (®Æc biÖt lµ nh÷ng ngêi thùc thi vµ hëng lîi tõ DA) 1.4.2 §¶m b¶o tÝnh thùc tiÔn cña dù ¸n - §¸nh gi¸ chÝnh x¸c c¸c yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan - Dù kiÕn ®Çy ®ñ c¸c biÕn ®éng vµ cña c¸c yÕu tè bªn trong vµ bªn ngoµi DA - Xem xÐt toµn diÖn c¸c kh¶ n¨ng vÒ nguån lùc cho dù ¸n vµ nhu cÇu vÒ ®Çu ra cña dù ¸n - C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý vµ c¬ chÕ ®iÒu hµnh gi¸m s¸t hîp lý vµ cã hiÖu qu¶. 1.4.3 §¶m b¶o tÝnh ph¸p lý cña DA Phï hîp víi c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc Kh«ng vi ph¹m c¸c ®iÒu cÊm cña ph¸p luËt Thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c quy ph¹m cña ph¸p luËt trong nuíc vµ quèc tÕ. 1.4.4 §¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt cña DA TÝnh to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c bé phËn, c¸c ho¹t ®éng cña DA trong tõng thêi kú. X¸c ®Þnh mèi quan hÖ c©n ®èi, ¨n khíp gi÷a c¸c bé phËn vµ néi dung cña DA §¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt trong mét tæng thÓ chung gi÷a môc tiªu, kÕt qu¶, c¸c nguån lùc vµ kÕ ho¹ch triÓn khai thùc hiÖn DA. 1.5­Ph©n­lo¹i­dù­¸n 1.5­1­T¹i­sao­ph¶i­ph©n­lo¹i­dù­¸n? Cã­nhiÒu­lo¹i­dù­¸n­kh¸c­nhau­vÒ­ph¹m­vi­ ho¹t­ ®éng,­ vÒ­ tÝnh­ chÊt­ vµ­ néi­ dông­ còng­ nh­­quy­m«. ViÖc­ ph©n­ lo¹i­ dù­ ¸n­ sÏ­ gióp­ ta­ n¾m­ ®­îc­ b¶n­chÊt­cña­c¸c­lo¹i­dù­¸n­còng­nh­­ ­møc­ ®é­ quan­ träng­ cña­ tõng­ lo¹i­ dù­ ¸n.­ Tõ­ ®ã­ ph©n­ cÊp­ vµ­ qu¶n­ lý­ c¸c­ dù­ ­¸n­ mét­ c¸ch­ hîp­lý­h¬n. 2.­C¸c­quan­®iÓm­ph©n­lo¹i­dù­¸n 2.1 Ph©n theo ph¹m vi ho¹t ®«ng  Ph©n theo ph¹m vi l·nh thæ  Ph©n theo ph¹m vÞ chuyªn m«n 2.2 Theo môc tiªu vµ chøc n¨ng ho¹t ®éng Theo môc tiªu  Dù ¸n Hç trî ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ kinh tÕ - x· héi (CSHT, Y tÕ Gi¸o dôc, Xo¸ ®ãi gi¶m ngÌo, §C§C…)  Dù ¸n b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i vµ b¶o tån thiÕn nhiªn  Dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh Theo chøc n¨ng       Dù ¸n tiÕp thÞ Dù ¸n phæ cËp Dù ¸n nghiªn cøu Dù ¸n thÝ nghiÖm Dù ¸n KiÓm ®Þnh Dù ¸n tr×nh diÔn 2.3 Ph©n theo quy m« cña DA Dù ¸n lín (DA nhãm A) §Çu t lÇn ®Çu vµo c¸c ngµnh: Ho¸ chÊt ®éc h¹i, chÊt næ, khai th¸c, chÕ biÕn c¸c lo¹i kho¸ng s¶n quý hiÕm Cã tæng møc vèn ®Çu t lín (trang 11) §Çu t kh«i phôc, më réng vµ ®æi míi kü thuËt vµ c«ng nghÖ cã møc vèn ®Çu t b»ng 70% so víi c¸c møc quy ®Þnh trªn.  Dù ¸n trung b×nh (DA nhãm B) cã tæng møc vèn ®Çu t nhá h¬n c¸c dù ¸n nhãm A t¬ng øng.  Dù ¸n nhá (DA nhãm C) kh«ng thuéc hai nhãm trªn. 1.6­Chu­tr×nh­dù­¸n 1. Kh¸i niÖm vÒ chu tr×nh Dù ¸n Qu¶n lý dù ¸n lµ mét lo¹t c¸c ho¹t ®éng diÔn ra cã tÝnh chu tr×nh tõ viÖc ph©n tÝch vÊn ®Ò vµ ph¸t hiÖn dù ¸n, thiÕt kÕ c¸c thµnh phÇn chÝnh cña mét dù ¸n, tæ chøc thùc thi dù ¸n ®Õn viÖc theo dâi gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n. S¬­®å­tãm­t¾t­chu­tr×nh­dù­¸n NhËn biÕt DA X©y dùng DA §¸nh gi¸ DA Thùc thi & gi¸m s¸t DA ThÈm ®Þnh DA Phª chuÈn Dù ¸n Chu tr×nh Dù ¸n lµ c¸c bíc hoÆc c¸c giai ®o¹n mµ mét Dù ¸n ph¶i tr¶i qua tõ khi b¾t ®Çu cho ®Õn khi Dù ¸n ®ã hoµn thµnh vµ chÊm døt ho¹t ®éng. 2.­Néi­dung­c«ng­t¸c­qu¶n­lý­trong­c¸c­ giai­®o¹n­cña­chu­tr×nh­DA 2.1 Trong giai ®o¹n chuÈn bÞ dù ¸n  Thµnh lËp ban x©y dùng Dù ¸n, thu thËp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt ban ®Çu, t×m hiÓu c¸c c¬ héi ®Çu t.  Tæ chøc kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc tiÔn, thu thËp vµ ph©n tÝch c¸c th«ng tin trªn c¸c mÆt kh¸c nhau ®Ó x¸c ®Þnh triÓn väng cña c¬ héi ®Çu t.  Tæ chøc so¹n th¶o v¨n b¶n dù ¸n tiÒn kh¶ thi.  Tæ chøc tr×nh duyÖt bíc ®Çu b¶n dù ¸n tiÒn kh¶ thi.  Tæ chøc so¹n th¶o v¨n b¶n dù ¸n kh¶ thi.  Tæ chøc thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt dù ¸n. 2.2­Trong­giai­®o¹n­thùc­hiÖn­Dù­¸n  Thµnh lËp ban qu¶n lý Dù ¸n.  Tæ chøc thiÕt kÕ chi tiÕt tõng h¹ng môc.  Tæ chøc ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång cho tõng h¹ng môc cña Dù ¸n.  Tæ chøc triÓn khai thi c«ng c¸c h¹ng môc cña DA.  Tæ chøc c«ng t¸c gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña DA.  Tæ chøc nghiÖm thu c¸c h¹ng môc hoµn thµnh. Ch­¬ng­2 Th«ng­tin­trong­qu¶n­lý­dù­¸n 2.1­Kh¸i­niÖm­vÒ­th«ng­tin - D÷ liÖu: lµ mét tËp hîp vÒ c¸c quan tr¾c ®îc ghi chÐp theo mét h×nh thøc nµo ®ã, chóng cã thÓ lµ ®Þnh tÝnh hay ®Þnh lîng. - KiÕn thøc: lµ kÕt qu¶ cña mét sù suy diÔn c¸c d÷ liÖu, ®éc lËp víi ngêi suy diÔn. - Th«ng tin: lµ mét kh¸i niÖm bao gåm mét biÕn tr¹ng liªn tôc tõ d÷ liÖu cho ®Õn kiÕn thøc. S¬ ®å thÓ hiÖn th«ng tin nh lµ mét biÕn tr¹ng liªn tôc mµ d÷ liÖu vµ kiÕn thøc lµ hai ®Çu. (Dixon et al., 1999) TH¤NG TIN Dö liÖu Ph©n tÝch NhËn thøc KiÕn thøc 2.2­Vai­trß­cña­th«ng­tin  §Ó x¸c minh ý tëng vµ c¶m nhËn vÒ mét t×nh huèng cô thÓ.  §Ó ph©n tÝch t×nh h×nh vµ t×m nguyªn nh©n;  §Ó lËp kÕ ho¹ch;  §Ó ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n;  §Ó tæ chøc thùc thi c¸c ho¹t ®éng cô thÓ;  §Ó ®¸nh gi¸ mét tr¹ng th¸i cô thÓ 2.3­Ph©n­lo¹i­th«ng­tin 2.3.1 Theo tÝnh chÊt  Th«ng tin ®Þnh tÝnh  Th«ng tin ®Þnh lîng 2.3.2 Theo néi dung th«ng tin     Th«ng tin vËt lý sinh vËt Th«ng tin kinh tÕ - x· héi - nh©n v¨n Th«ng tin kü thuËt Th«ng tin luËt ph¸p 2.3.3 Theo møc ®o     Møc ®o danh nghÜa Møc ®o thø tù hay ®Þnh h¹ng Møc ®o ®Þnh kho¶ng Møc ®o ®Þnh lîng (tuyÖt ®èi)