Tài liệu Bài giảng bảo tồn đa dạng sinh học chương 4c ts. viên ngọc nam

Chöông 4c Ña daïng sinh hoïc ôû Vieät Nam 1. Ña daïng sinh hoïc ôû Vieät Nam Noäi dung 1. Ña daïng sinh hoïc ôû Vieät Nam - Ña daïng loaøi - Ña daïng heä sinh thaùi - Ña daïng vuøng ñòa lyù sinh hoïc 2. Suy thoaùi ña daïng sinh hoïc taïi Vieät Nam 3. Baûo toàn ña daïng sinh hoïc taïi Vieät Nam - Baûo toàn noäi vi (In situ) - Baûo toàn ngoaïi vi (Ex situ) Caùc yeáu toá VN ñöôïc coi laø ÑDSH cao Vó tuyeán daøi Kinh tuyeán roäng Ña daïng veà ñòa hình Nhieàu nuùi cao Khí haäu nhieät ñôùi aåm Coù naêng löôïng aùnh saùng maët trôøi cao Laø trung taâm DDSH quan troïng cuûa vuøng Ñoâng Nam AÙ 1. Ña daïng veà loaøi ñoäng, thöïc vaät Thöïc vaät Teân VN Ngaønh Teân khoa hoïc Reâu Bryophyta Khuyeát laù thoâng Soá löôïng Hoï Chi Loaøi 60 182 793 Psilotophyta 1 1 2 Thoâng ñaát Lycopodiophyta 3 5 57 Coû thaùp buùt Equisetophyta 1 1 2 Döông xæ Polypodiophyta 25 137 669 Haït traàn Gymnospermae 8 23 63 Haït kín Angiospermae 299 2.175 9.812 Coäng % ñaëc höõu 397 2.524 11.398 0% 3% 20% Nguyeãn Nghóa Thìn, 1997 Nhieàu kieåu röøng phong phuù hình thaønh ôû ñoä cao khaùc nhau 800 loaøi reâu, 600 loaøi naám 12.000 loaøi trong ñoù coù 2300 loaøi duøng laøm löông thöc, thöïc phaåm, thuoác chöõa beänh, thöùc aên gia suùc, laáy goã, tinh daàu vaø nhieàu nguyeân vaät lieâu khaùc Chæ coù 3% soá chi ñaëc höõu, loaøi ñaëc höõu chieám 33% loaøi TV ôû mieàn Baéc (Pocs Tamas, 1965) vaø 40% toång soá loaøi cuûa VN (Thaùi Vaên Tröøng, 1970) Caùc loaøi ñaëc höõu taäp trung ôû 4 vuøng sau: Nuùi cao Hoaøng Lieân Sôn ôû phía Baéc Nuùi cao Ngoïc Linh ôû mieàn Trung Cao nguyeân Laâm vieân ôû phía Nam Khu vöïc röøng möa ôû Baéc trung bo Do ñaëc ñieåm caáu truùc ä, caùc kieåu röøng nhieät ñôùi aåm khoâng coù loaøi chieám öu theá roõ reät neân soá löôïng töøng loaøi thöôøng ít Hiện trạng rừng Việt Nam (1997) Kieåu röøng ng Ñoäng vaät 900 Chim, 828 800 700 600 Caù nöôù c ngoï t, 472 500 400 300 Thuù , 275 Boø saù t, 180 200 EÁ á ch, nhaù i, 80 100 0 Thuù Chim Boø saùt EÁách, Caù nöôùc nhaùi ngoït Ñaøo Vaên Tieán, 1985; Voõ Quyù 1997; Ñaëng Huy Huyønh, 1978 Caùc trung taâm ÑDSH thöïc vaät vaø vuøng chim ñaëc höõu ƒ Hôn 100 loaøi vaø phuï loaøi chim vaø 78 loaøi vaø phuï loaøi laø ñaëc höõu ƒ Nhieàu loaøi coù giaù trò cao caàn ñöôïc baûo veä nhö: Voi, Boø toùt, Boø röøng, Traâu röøng, Boø xaùm … ƒ Töø 1992 – 1994 ghi nhaän theâm ba loaøi môùi laø: Sao la (Pseudoryx nghetinhensis), Mang lôùn (Mangamuntiacus vuquangensis), Boø söøng xoaén (Pseudonovibos spiralis), naêm 1997 theâm loaøi Mang tröôøng sôn (Caninmuntiacus truongsonensis)Gaø löøng (Lophura hatinhensis) ƒ Coù tính ñaëc höõu cao so vôùi caùc nöôùc trong vuøng phuï Ñoâng döông. Coù 21 loaøi linh tröôûng thì VN coù 15 loaøi, 49 loaøi chim ñaëc höõu thì VN coù 33 loaøi. ƒ Trung taâm phaân boá cuûa caùc loaøi chim vaø thöïc vaät baûn ñòa thöôøng taäp trung ôû vuøng nuùi cao doïc theo daõy Hoaøng Lieân Sôn, daõi Tröôøng Sôn vaø caùc cao nguyeân Taây nguyeân vaø Laâm Ñoàng (Mackinnon, 1986) Loaøi Soá löôïng loaøi 300 Nhuyeãn theå nöôùc maën 2500 Giaùp xaùc 1500 Giun nhieàu tô Da gai Haûi mieân Taûo bieån 700 350 150 653 San hoâ So saùnh nh soá loaøi ôû Vieät Nam vôùi Theá giôùi WCMC,1994 San hoâ Caùc ñieåm noùng ÑDSH ôû Vieät Nam 2. Ña daïng veà heä sinh thaùi Ña daïng veà heä sinh thaùi • Vieät Nam coù ña daïng sinh thaùi do coù nhieàu kieåu röøng khaùc nhau, ôû ñoä cao khaùc nhau, caän nuùi, nuùi cao, nuùi ñaát, nuùi ñaù voâi, röøng ngaäp maën, röøng traøm, röøng tre nöùa … Heä sinh thaùi ñaát öôùt