Tài liệu Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý thu bảo hiểm xã hội từ các doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn huyện đại từ

Chuyªn ®Ò thùc tËp Trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n Khoa Khoa häc qu¶n lý Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Tªn ®Ò tµi:"Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn qu¶n lÝ thu b¶o hiÓm x· héi tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ ". Hä tªn sinh viªn : Líp Ph¹m ThÞ Hiªn : Qu¶n lý kinh tÕ K35 Chuyªn ngµnh : Gi¸oviªn híng dÉn:TS. Thuû 1 Qu¶n lý kinh tÕ NguyÔn ThÞ Hång Chuyªn ®Ò thùc tËp Th¸i Nguyªn - 01/2007 Danh môc ch÷ ViÕt t¾t B¶o hiÓm x· héi: BHXH §¹i häc kinh tÕ quèc d©n: §HKTQD Gi¸o s: GS TiÕn sÜ: TS 2 Chuyªn ®Ò thùc tËp Môc lôc Trang PhÇn më ®Çu................................... ............................................... .........5 Ch¬ngI: C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý thu BHXH tõ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh...................................................................... 7 I. B¶o hiÓm x· héi ViÖt Nam ......................................................................7 1. Kh¸i niÖm vµ sù cÇn thiÕt cña BHXH. ....................... .........................7 1.1. Kh¸i niÖm. ................................................................................ .....7 1.2. Sù cÇn thiÕt cña BHXH..................................................................8 1.3. Chøc n¨ng c¬ b¶n cña BHXH................,,......................................8 II. Qu¶n lý thu BHXH cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh....... ........9 1. Mét sè kh¸i niÖm. ..............................................................................9 1.1. qu¶n lÝ. ........................................................................... ......... ....9 1.2. Qu¶n lÝ nhµ níc vÒ BHXH..........................................................9 1.3. qu¶n lÝ thu BHXH. ......................................................................11 III. NghiÖp vô qu¶n lÝ thu BHXH tõ c¸c doanh nghiÖp 3 Chuyªn ®Ò thùc tËp ngoµi quèc doanh. ............................................................................... ...12 1. NhiÖm vô cña c¸c c¸n bé qu¶n lÝ thu BHXH. ................................12 2. Néi dung qu¶n lÝ thu BHXH tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi nhµ níc ...................................................................................... ..13 2.1. kiÓm tra chÊp nhËn danh s¸ch ®¨ng ký cña ®¬n vÞ sö dông lao ®éng khi thu BHXH lÇn ®Çu hoÆc t¨ng khi lao ®éng ................................................................................ .......................13 2.2 kiÓm tra ®¬n vÞ kª khai sè thu BHXH hµngth¸ng.13 . 2.3 CÊp tê khai sæ b¶o hiÓm...........................................................14 2.4 Qu¶n lý lu tr÷ hå s¬. ..............................................................14 2.5. CÊp sæ BHXH...........................................................................14 3. c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn viÖc qu¶n lý thu BHXH tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi nhµ níc..........................................................14 Ch¬ngII:Thùc tr¹ng qu¶n lý thu BHXH tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ........................15 I. qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña BHXH huyÖn §¹i Tõ...................................................................................... .......................15 1.LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña BHXH huyÖn §¹i Tõ...................................................................................... ......15 2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y BHXH huyÖn §¹i tõ...............................20 2.1. NhiÖm vô cña gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc vµ c¸c phßng nghiÖp vô. .................................................................................... .......................20 II. Thùc tr¹ng qu¶n lý thu BHXH tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ......................................... 23 4 Chuyªn ®Ò thùc tËp 1. Qu¶n lÝ cÊp tê khai sæ BHXH ..........................................................23 2. Qu¶n lÝ cÊp sæ BHXH ........................................................ 25 3.Qu¶n lÝ thu BHXH...........................................,,,................................... .26 3.1. N¨m2001............................................................................ ..........26 3.2. n¨m2002. .......................................................................... ......... 28 3.3. N¨m2003. .......................................................................... ......... 28 3.4. N¨m2004. .......................................................................... ..........30 3.5. N¨m2005............................................................................ ......... 31 III. Nh÷ng khã kh¨n trong viÖc qu¶n lÝ thu BHXH tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ................................................................................ ... 33 1.1. Sù trèn tr¸nh ®ãng BHXH cña chñ sö dông lao ®éng................................................................................. ........................33 1.2.C¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn thu nép chua kÞp thêi...................35 1.3.Mét sè doanh nghiÖp thùc hiÖn thu, chi sai quy ®Þnh................................................................................. .........................35 2.N¨ng lùc cña c¸n bé thu BHXH cßn nhiÒu h¹n chÕ ......................... 35 3. M¸y tÝnh c«ng nghÖ th«ng tin cßn thiÕu......................................... ..37 Ch¬ngIII. Mét sè gi¶i ph¸p qu¶n lý vµ kiÕn nghÞ nh»m t¨ng kh¶ n¨ng thu BHXH tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ...................................................................................... ....38 5 Chuyªn ®Ò thùc tËp I. Mét sè gi¶i ph¸p.................................................................................3 8 1. §µo t¹o c¬ b¶n vµ n©ng cao nghiÖp vô cho c¸n bé thu BHXH................................................................................. ......................39 2. øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµ nghiÖvôBHXH..............................40 3. tuyªn truyÒn c¸c kiÕn thøc vÒ BHXH cho ngêi lao ®äng vµ chñ sö dông lao ®éng................................................................................. ........ 42 4. BHXH ph¶i ®îc qu¶n lý tËp trung thèng nhÊt ................................43 II. KiÕn nghÞ .................................................................................. ...........43 1. KiÕn nghÞ Víi BHXH huyÖn §¹i tõ ...................................................43 2. KiÕn nghÞ víi c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng.......................................44 KÕt luËn................................................................................... .................45 Tµi liÖu tham kh¶o................................................................................... .46 Lêi cam kÕt.................................................................................... ...........47 6 Chuyªn ®Ò thùc tËp PhÇn më ®Çu * Lý do chän ®Ò tµi. Tõ khi nhµ níc ta chuyÓn nÒn kinh tÕ tõ bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× bé mÆt níc ta cã nhiÒu thay ®æi tõ mét níc nhËp siªu sang tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc th× nay ®· cã mÆt hµng xuÊt khÈu. §êi sèng nh©n d©n ngµy cµng Êm no, s¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn. §¶ng vµ Nhµ níc ®Æt ra môc tiªu x· héi c«ng b»ng d©n chñ vµ v¨n minh. ChÝnh v× vËy b¶o hiÓm x· héi thÓ hiÖn sù quan t©m cña Nhµ níc tíi ngêi lao ®éng s¶n xuÊt. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ chØ cã nh÷ng ngêi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc míi ®îc tham gia b¶o hiÓm x· héi mét c¸ch ®Çy ®ñ, cßn phÇn lín ngêi lao ®éng lµm viÖc ë khu vùc ngoµi quèc doanh th× kh«ng ®îc chñ doanh nghiÖp ®ãng b¶o hiÓm x· héi, hoÆc b»ng c¸ch nµy c¸ch kh¸c vi ph¹m quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng. Gièng nh t×nh h×nh chung trong c¶ níc b¶o hiÓm x· héi huyÖn §¹i Tõ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong c«ng t¸c qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi cña khu vùc ngoµi quèc doanh. ChÝnh v× vËy em chän ®Ò tµi ''Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ ". * Môc ®Ých cña ®Ò tµi 7 Chuyªn ®Ò thùc tËp .Nghiªn cøu lµm râ c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña viÖc hoµn thiÖn qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi ngoµi quèc doanh nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña ngêi lao ®éng. . Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®Ó thÊy ®îc qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi khu vùc ngoµi quèc doanh ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn môc tiªu æn ®Þnh cuéc sèng cho ngêi lao ®éng cña Nhµ níc. . Nghiªn cøu mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi khu vùc ngoµi quèc doanh trong thêi gian tíi. * §èi tîng nghiªn cøu. . Chñ yÕu nghiªn cøu : nghiÖp vô qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi. . Ph©n tÝch thùc tr¹ng thu b¶o hiÓm x· héi khu vùc ngoµi quèc doanh. * Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu. . Nghiªn cøu t liÖu, tµi liÖu vÒ qu¶n lý, qu¶n lý thu BHXH . . C¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vÒ BHXH. . Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª sè liÖu. . Ph¬ng ph¸p so s¸nh, tæng kÕt thùc tiÔn trªn c¬ së c¸c b¸o c¸o tæng kÕt cña b¶o hiÓm x· héi huyÖn §¹i Tõ qua c¸c n¨m. * Néi dung nghiªn cøu ®Ò tµi. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn Néi dung cña chuyªn ®Ò ®îc thÓ hiÖn trong ba ch¬ng: 8 Chuyªn ®Ò thùc tËp Ch¬ng I : C¬ sá lý luËn vÒ qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. Ch¬ng II : Thùc tr¹ng qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ. Ch¬ng III : Hoµn thiÖn mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng thu b¶o hiÓm x· héi khu vùc ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ. Ch¬ng I : C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. I - b¶o hiÓm x· héi viÖt nam. 1. Kh¸i niÖm vµ sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm x· héi 1. 1.1. kh¸i niÖm BHXH lµ sù ®¶m b¶o thay thÕ hoÆc bï ®¾p mét phÇn thu nhËp cho ngêi lao ®éng hoÆc mÊt viÖc lµm, th«ng qua viÖc h×nh thµnh hoÆc sö dông mét quü tµi chÝnh do sù ®ãng gãp cña c¸c bªn tham gia b¶o hiÓm, nh»m ®¶m b¶o an toµn ®êi sèng cña ngêi lao ®éng hay gia ®×nh hä, ®ång thêi gãp phÇn ®¶m b¶o an toµn x· héi. *§Æc trng cña b¶o hiÓm x· héi. 9 Chuyªn ®Ò thùc tËp . B¶o hiÓm cho ngêi lao ®éng trong vµ sau qu¸ tr×nh lao ®éng. C¸c rñi ro cña ngêi lao ®éng liªn quan ®Õn thu nhËp cña hä nh : èm ®au, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp, thai s¶n, mÊt søc lao ®éng, giµ yÕu, chÕt do nh÷ng rñi ro nµy mµ ngêi lao ®éng bÞ mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp. Hä cÇn ph¶i cã kho¶n thu nhËp kh¸c bï vµo ®Ó æn ®Þnh cuéc sèng. §©y lµ ®Æc trng rÊt c¬ b¶n cña b¶o hiÓm x· héi. . Ngêi lao ®éng muèn hëng trî cÊp b¶o hiÓm x· héi ph¶i cã nghÜa vô ®ãng b¶o hiÓm x· héi cho ngêi lao ®éng mµ m×nh thuª mín. . C¸c ho¹t ®éng b¶o hiÓm x· héi ho¹t ®éng trong khu«n khæ ph¸p luËt , c¸c chÕ ®é BHXH còng do luËt ®Þnh, Nhµ níc b¶o hé c¸c ho¹t ®éng cña b¶o hiÓm x· héi. 1 §o¹n nµy ®îc tãm t¾t tõ: Gi¸o tr×nh kinh tÕ b¶o hiÓm, bé m«n kinh tÕ b¶o hiÓm, §HKTQD, nhµ xuÊt b¶n thèng kª 2004, tr.7-15 1.2. Sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm x· héi. §Ó cã thÓ tån t¹i con ngêi cÇn lao ®éng , ®Ó cã thÓ lao ®éng con ngêi cÇn cã søc khoÎ, kh«ng ph¶i ai còng cã thÓ hoµn thµnh c«ng viÖc hoÆc t¹o ra cho mÞnh mét cuéc sèng Èm no, h¹nh phóc.Kh«ng ph¶i ai còng cã thÓ tr¸nh khái nh÷ng rñi ro bÊt h¹nh nh: èm ®au, tai n¹n, giµ yÕu do nh÷ng ¶nh hëng cña tù nhiªn cña ®iÒu kiÖn sèng vµ c¸c nh©n tè kh¸c. 10 Chuyªn ®Ò thùc tËp Khi kh«ng may r¬i vµo mét trong nh÷ng trêng hîp ®ã c¸c nhu cÇu c¬ b¶n kh«ng nh÷ng kh«ng mÊt ®i mµ cßn xuÊt hiÖn thªm nhiÒu chi phÝ míi. Muèn tån t¹i con ngêi cÇn t×m c¸ch gi¶i ®Ó gi¶i quyÕt. §Ó kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n cho b¶n th©n .Con ngêi ph¶i kh«ng ngõng nç lùc, ®ång thêi ph¶i ®îc sù gióp ®ì cña céng ®ång, cña c¬ quan, cña tæ chøc kh¸c, sù gióp ®ì nµy ph¶i b»ng nh÷ng nguån vËt chÊt cÇn thiÕt nh»m nhanh trãng phôc håi søc khoÎ, duy tr× søc lao ®éng vµ gãp phÇn lµm gi¶m bít nh÷ng khã kh¨n vÒ kinh tÕ cho gia ®×nh ngêi lao ®éng. Nh÷ng khã kh¨n ®ã ®ßi hái Nhµ níc ph¶i can thiÖp ®Ó duy tr× lùc lîng nh©n c«ng cÇn thiÕt cho x· héi. 1.3. Chøc n¨ng c¬ b¶n cña b¶o hiÓm x· héi. . B¶o ®¶m thay thÕ hay bï ®¾p mét phÇn thu nhËp cho ngêi lao ®éng khi hä bÞ gi¶m hay mÊt thu nhËp do bÞ gi¶m hay mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng hoÆc mÊt viÖc lµm. . Ph©n phèi l¹i thu nhËp. .Gãp phÇn kÝch thÝch, khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng h¨ng h¸i s¶n xuÊt. .Ph¸t huy tiÒm n¨ng vµ g¾n bã lîi Ých. II. Qu¶n lý thu BHXH cña c¸c doanh quèc doanh. 1. Mét sè kh¸i niÖm. 11 nghiÖp ngoµi Chuyªn ®Ò thùc tËp 1.1. Qu¶n lý1: Cã nhiÒu c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ qu¶n lý, nhng nh×n chung cã thÓ hiÓu: Qu¶n lý lµ sù t¸c ®éng cña chñ thÓ qu¶n lý lªn ®èi tîng qu¶n lý nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh trong ®iÒu kiÖn biÕn ®æi cña m«i trêng.TÊt c¶ c¸c d¹ng qu¶n lý ®Òu mang nh÷ng ®Æc trng sau ®©y- §Ó qu¶n lý ®îc ph¶i tån t¹i mét hÖ qu¶n lý bao gåm hai ph©n hÖ lµ chñ thÓ qu¶n lý vµ ®èi tîng qu¶n lý. . Qu¶n lý bao giê còng liªn quan ®Õn viÖc trao ®æi th«ng tin nhiÒu chiÒu. . Qu¶n lý bao giê còng cã kh¶ n¨ng thÝch nghi. 1.2. Qu¶n lý Nhµ níc vÒ b¶o hiÓm x· héi. * Nhµ níc thùc hiÖn vai trß qu¶n lý ®èi víi b¶o hiÓm x· héi nh sau: Nhµ níc lµ ngêi thø ba ®øng ra can thiÖp c©n b»ng mèi quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng vµ chñ thÓ sö dông lao ®éng . Nhµ níc tæ chøc c¸c c«ng viÖc ®ã ®Òu liªn quan ®Õn kinh tÕ - x· héi kh¸c, do ®ã rÊt cÇn sù qu¶n lý cña Nhµ níc. BHXH ®îc thùc hiÖn th«ng qua mét quy tr×nh nµy b»ng c¸c c«ng viÖc sau : ViÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi lµ kh©u quan träng nhÊt . ChÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng BHXH , bao gåm c¸c d¹ng lao ®éng nµo, viªn chøc qu©n nh©n hay tÊt c¶ ngêi lao ®éng. 12 Chuyªn ®Ò thùc tËp 1 §o¹n nµy ®îc tãm t¸t tõ : Gi¸o tr×nh qu¶n lý häc kinh tÕ quèc d©n tËp I, khoa khoa häc qu¶n lý,§HKTQD, nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt 2001, tr.13. Ph¹m vi b¶o hiÓm x· héi bao gåm nh÷ng chÕ ®é nµo : Thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp, hu trÝ, tö tuÊt, chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh . Sau ®ã lµ møc ®é h×nh thøc ®¶m b¶o b»ng vËt chÊt bao gåm ngêi lao ®éng ®ãng gãp , ®ãng gãp bao nhiªu, quü qu¶n lý nh thÕ nµo ? Nh÷ng néi dung nµy liªn quan trùc tiÕp ®Õn chÝnh s¸ch qu¶n lý, sö dông vÒ lao ®éng, vÒ lao ®éng, vÒ thuÕ, vÒ ®¶m b¶o x· héi, mÆt kh¸c viÖc ho¹ch ®Þnh vÒ chÝnh s¸ch nµy vµ x©y dùng c¸c chÕ ®é BHXH ph¶i phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc trong nh÷ng giai ®o¹n cô thÓ. Do ®ã Nhµ níc ph¶i qu¶n lý thèng nhÊt hÖ thèng b¶o hiÓm x· héi hÖ thèng b¶o hiÓm x· héi trong ph¹m vi quèc qia. Sù qu¶n lý Nhµ níc b»ng chÝnh s¸ch ®îc thÓ hiÖn ë viÖc x©y dùng c¸c dù ¸n luËt, v¨n b¶n ph¸p quy vÒ b¶o hiÓm x· héi vµ ban hµnh viÖc thùc hiÖn chóng trong ph¹m vi toµn quèc. Qu¶n lý Nhµ níc vÒ BHXH cßn lµ viÖc híng dÉn thùc hiÖn chÕ ®é chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi, thùc hiÖn viÖc kiÓm tra, thanh tra kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng b¶o hiÓm x· héi trong ph¹m vi ph¸p luËt quy ®Þnh, xö lý c¸c tranh chÊp vÒ BHXH theo quy ®Þnh. §Þnh híng c¸c ho¹t ®éng BHXH , xem xÐt vµ ra quyÕt ®Þnh h×nh thµnh c¸c lo¹i b¶o hiÓm x· héi. 13 Chuyªn ®Ò thùc tËp Nhµ níc hç trî vËt chÊt cho ho¹t ®éng b¶o hiÓm x· héi…vai trß nµy phô thuéc v¶o chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi do Nhµ níc quy ®Þnh. Nhµ níc bé hé cho quü b¶o hiÓm x· héi trong ho¹t ®éng ®Çu t t¨ng trëng quü, tr¸nh nh÷ng rñi ro, bÊt tr¾c, ®îc nh÷ng biÕn ®éng kinh tÕ x· héi t¹o ®iÓu kiÖn ®Ó chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ . §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng ®èi víi nh÷ng níc kinh tÕ cha ph¸t triÓn, l¹m ph¸t cao. Tuy nhiªn sù b¶o trî cña Nhµ níc lµ chÝnh s¸ch ®Ó b¶o tån gi¸ trÞ t¨ng trëng quü mµ kh«ng ph¶i lµ sù b¶o cÊp, bï ®¾p thÊt tho¸t. 1.3.Qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi 1. Qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi lµ sù t¸c ®«ng cña c¸n bé qu¶n lý b»ng c¸c biÖn ph¸p, c«ng cô nh»m lam cho c¸c c¬ quan , ®¬n vÞ sö dông lao ®éng tham gia b¶o hiÓm x· héi cho ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp cña m×nh. 2. Sù cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn BHXH cho ngêi lao ®éng lµm viÖc ë khu vùc ngoµi Nhµ níc. §Õn cuèi n¨m 2005 Th¸i Nguyªn cã kho¶ng 363 ®¬n vÞ nî b¶o hiÓm x· héi trªn 6 th¸ng víi h¬n 40 tû vµ hµng ngµn ®¬n vÞ trèn nép BHXH. VËy nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn trèn nî vµ trèn nép BHXH vµ quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng bÞ ¶nh hëng ra sao Nguyªn nh©n vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vµ nguyªn nh©n kh¸ch quan. * VÒ c¬ chÕ qu¶n lý: LuËt ph¸p vÒ b¶o hiÓm x· héi cha ®ñ m¹nh , ®Æc biÖt lµ sö ph¹t vi ph¹m luËt lao ®éng vÒ 14 Chuyªn ®Ò thùc tËp b¶o hiÓm x· héi cha hîp lý, chñ doanh nghiÖp lîi dông kÏ hë ®Ó nÐ tr¸nh. * VÒ nguyªn nh©n kh¸ch quan: lµ do quy m« nhá, s¶n xuÊt theo mïa vô , sè lao ®éng kh«ng æn ®Þnh, do søc Ðp trong t×m viÖc lµm, ngêi lao ®éng sî mÊt viÖc nªn kh«ng gi¸m ®Êu tranh ®ßi quyÒn lîi b¶o hiÓm x· héi. 1 §o¹n nµy ®îc tãm t¾t tõ: Gi¸o tr×nh kinh tÕ b¶o hiÓm, bé m«n kinh tÕ b¶o hiÓm, §HKTQD, nhµ xuÊt b¶n thèng kª 2004, tr.17 III- NghiÖp vô qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. 1.1 NhiÖm vô cña c¸c c¸n bé qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi 1. C¸n bé qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau: Tuyªn truyÒn , phæ biÕn chÕ ®é chÝnh s¸ch, quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ngêi lao ®éng, c¬ quan BHXH trong viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña Nhµ níc vÒ b¶o hiÓm x· héi. Híng dÉn vµ ®«n ®èc c¸c ®¬n vÞ kª khai, ghi chÐp c¸c mÉu biÓu vÒ thu nép BHXH. KiÓm tra ®èi chiÕu ®Ó thu ®óng, thu ®ñ sè ph¶i thu b¶o hiÓm x· héi tõng th¸ng, quý, n¨m cña ®¬n vÞ sö dông lao ®éng. Híng dÉn c¸c ®¬n vÞ thiÕt lËp hå s¬ thanh to¸n c¸c chÕ ®é nghØ èm ®au, thai s¶n, nghØ dìng søc ®îc thanh to¸n vµ thêi gian ®ãng b¶o hiÓm x· héi, ®iÒu kiÖn lµm 15 Chuyªn ®Ò thùc tËp viÖc cã ®ãng b¶o hiÓm x· héi cña ngêi lao ®éng khi di chuyÓn hëng chÝnh s¸ch chÕ ®é theo ph©n cÊp. KiÓm tra viÖc xÕp l¬ng, n©ng bËc, n©ng ng¹ch cho ngêi lao ®éng tham gia b¶o hiÓm x· héi cña ®¬n vÞ sö dông lao ®éng ¸p dông hÖ thèng thang b¶ng l¬ng Nhµ níc ban hµnh theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. 1 PhÇn nµy ®îc tãm t¾t tõ: "nhiÖm vô cña c¸n bé trong c¸c phßng ban" t¹i phßng nghiÖp vô thu cña BHXH huyÖn §¹i Tõ 2. Néi dung qu¶n lý thu BHXH tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi Nhµ níc1. 2.1. KiÓm tra chÊp nhËn danh s¸ch ®¨ng ký cña ®¬n vÞ sö dông lao ®éng khi thu b¶o hiÓm x· héi lÇn ®Çu hoÆc khi t¨ng lao ®éng. §èi víi c¸c ®¬n vÞ lÇn ®Çu tham gia BHXH, c¨n cø vµo ®èi tîng diÖn b¾t buéc tham gia b¶o hiÓm x· héi theo quy ®Þnh qu¶n lý thu, yªu cÇu khai ®óng, ®Çy ®ñ sè lao ®éng cña doanh nghiÖp, lËp tê khai ®¨ng ký tham gia b¶o hiÓm theo ®óng mÉu, cung cÊp hå s¬ chøng minh tÝnh ph¸p lý ®Ó thùc hiÖn thu theo quy ®Þnh bao gåm: . QuyÕt ®Þnh thµnh lËp hay cho phÐp thµnh lËp ®¬n vÞ. . GiÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh. 16 Chuyªn ®Ò thùc tËp . QuyÕt ®Þnh tuyÓn dông hay hîp ®ång lao ®éng hîp ph¸p cña ngêi lao ®éng, hå s¬ vÒ th©n nh©n cña ngêi lao ®éng, do ®¬n vÞ qu¶n lý. C¸n bé thu ph¶i kiÓm tra, ®èi chiÕu danh s¸ch lao ®éng ®¨ng ký tham gia b¶o hiÓm x· héi cña ®¬n vÞ ®¶m b¶o ®óng ®èi tîng, møc l¬ng, thêi ®iÓm tham gia, ®ñ c¬ së ph¸p lý míi tr×nh l·nh ®¹o ký x¸c nhËn. 2.2. KiÓm tra ®¬n vÞ kª khai sè ph¶i thu b¶o hiÓm x· héi hµng th¸ng. Hµng th¸ng ®¬n vÞ sö dông lao ®éng ph¶i kª khai chÝnh x¸c sè lao ®éng, tæng quü l¬ng, sè ph¶i ®ãng b¶o hiÓm x· héi víi c¬ quan b¶o hiÓm x· héi theo mÉu, c¸ch ghi theo ®óng mÉu. 1 §o¹n nµy ®îc tãm t¾t tõ: Gi¸o tr×nh kinh tÕ b¶o hiÓm, bé m«n kinh tÕ b¶o hiÓm, §HKTQD, nhµ xuÊt b¶n thèng kª 2004, tr.23-31 2.3. CÊp tê khai cÊp sæ BHXH. C¨n cø vµo kÕt qu¶ ®· kiÓm tra c¸c ®¬n vÞ cã lao ®éng t¨ng thªm hoÆc míi nép BHXH l©n ®Çu, BHXH sÏ cÊp tê khai vµ cÊp sæ BHXH cho ®¬n vÞ. 2.4. Qu¶n lý lu tr÷ hå s¬. Hå s¬ gèc vÒ thu b¶o hiÓm x· héi c¸c ®èi tîng b¾t buéc bao gåm c¸c b¶ng danh s¸ch ®¨ng ký tham gia b¶o hiÓm x· héi, c¸c b¶n danh s¸ch ®iÓu chØnh møc thu nép hµng th¸ng, c¸c b¶n ®èi chiÕu hµng quý, c¸c b¶n ®¨ng 17 Chuyªn ®Ò thùc tËp ký, cam kÕt, ®iÒu chØnh do ®¬n vÞ sö dông lao ®éng lËp khi ®Ýnh chÝnh c¸c yÕu tè thu nép cña b¶o hiÓm x· héi. 2.5. CÊp sæ BHXH C¨n cø vµo nh÷ng lêi khai trong tê khai cÊp sæ b¶o hiÓm x· héi, BHXH sÏ cÊp sæ b¶o hiÓm x· héi cho ngêi lao ®éng. Khi ngêi lao ®éng di chuyÓn tõ ®¬n vÞ nµy sang ®¬n vÞ kh¸c hoÆc chÊm døt hîp ®ång lao ®éng míi ®îc quyÒn qu¶n lý sæ b¶o hiÓm x· héi. Khi chuyÓn ®Õn chç lµm viÖc míi ngêi lao ®éng ph¶i nép sæ b¶o hiÓm x· héi cho ngêi chñ míi ®Ó tiÕp tôc theo dâi. 3. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn viÖc qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi Nhµ níc. * Sù hiÓu biÕt cña ngêi lao ®éng vÒ b¶o hiÓm x· héi. * Th¸i ®é vµ tr¸ch nhiÖm nép b¶o hiÓm x· héi cho ngêi lao ®éng cña chñ sñ dông lao ®éng. *N¨ng lùc cña c¸n bé qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi. * Sù gióp ®ì cña hÖ thèng m¸y tÝnh vµ c«ng nghÖ th«ng tin Ch¬ng II: Thùc tr¹ng qu¶n lý thu b¶o hiÓm x· héi tõ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn huyÖn §¹i Tõ. I . qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña BHXH huyÖn §¹i Tõ 18 Chuyªn ®Ò thùc tËp 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn b¶o hiÓm x· héi huyÖn §¹i Tõ 1. * B¶o hiÓm x· héi huyÖn §¹i Tõ: ®îc thµnh lËp vµo ngµy 15/8/1985 t¹i Phè trî 2 - ThÞ trÊn §¹i Tõ- huyÖn §¹i Tõ tØnh Th¸i Nguyªn. Cho tíi nay c¬ quan vÉn ®ãng t¹i ThÞ trÊn §¹i Tõ - huyÖn §¹i Tõ - tØnh Th¸i Nguyªn. BHXH huyÖn §¹i Tõ lµ mét c¬ quan hµnh chinh sù nghiÖp nhµ níc .Nã trùc thuéc B¶o hiÓm x· héi tØnh Th¸i Nguyªn. HiÖn nay c¬ quan gåm cã 16 ngêi, cã 10 ®¬n vÞ thµnh viªn. * BHXH tån t¹i vµ ph¸t triÓn chñ yÕu: nguån thu BHXH tõ c¸c c¬ quan trùc thuéc UBND huyÖn uû. C¸c doanh nghiÖp ®ãng trªn ®Þa bµn huyÖn, UBND c¸c x· , thÞ trÊn vµ thu tõ c¸c trêng häc. Vµo cuèi nh÷ng n¨m 1980 vµ ®Çu n¨m 1990, sù nghiÖp B¶o hiÓm x· héi níc ta gÆp nhiÒu khã kh¨n, chÕ ®é chÝnh s¸ch vÒ BHXH cßn h¹n chÕ vµ con nhiÒu chøa ®ùng nhiÒu nhù¬c ®iÓm ®ang k×m h·m, g©y c¶n trë cho sù nghiÖp ®æi míi trong lÜnh vùc lao ®éng - x· héi. 1 §o¹n nµy ®îc tãm t¾t tõ: QuyÓn ®iÒu lÖ cña c¬ quan b¶o hiÓm §¹i Tõ t¹i phßng phã gi¸m ®èc 1 cña b¶o hiÓm x· héi huyÖn §¹i Tõ . B¶o hiÓm x· héi cÇn ®îc ®æi míi lµ mét ®ßi hái mang tÝnh tÊt yÕu, v× vËy sau khi thµnh lËp , c«ng ty b¶o hiÓm x· héi ®èi víi doanh nghiÖp quèc doanh ®· ®i vµo nghiªn 19 Chuyªn ®Ò thùc tËp cøu ®æi míi chÝnh s¸ch . ChÕ ®é BHXH trong t×nh h×nh míi theo quyÕt ®Þnh giao kÕ ho¹ch nghiªn cøu khoa häc sè 671 - QD/KHHT ngµy 18/4/1983 cña UBND thµnh phè Th¸i Nguyªn. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®· tiÕn hµnh ®iÒu tra ph©n tÝch trªn 12.000 ngêi lao ®éng thuéc c¸c c¬ quan ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp vµ s¶n xuÊt kinh doanh ®ãng trªn ®Þa bµn tØnh Th¸i Nguyªn. Cïng víi ®ã 10.000 hå s¬ cña c¸c ®èi tîng ®ang ®îc hëng chÕ ®é chi tr¶ b¶o hiÓm x· héi chi tr¶ hµng th¸ng (hu trÝ, mÊt søc lao ®éng) vµ c¸c sè liÖu,tµi liÖu liªn quan kh¸c còng ®îc tæng hîp ph©n tÝch tõ c¸c nguån tµi liÖu cña së lao ®éng th¬ng binh x· héi. Qua nghiªn cøu , ®· ®a ra c¸c kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ sau: . C¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi hiÖn t¹i kh«ng cßn phï hîp n÷a, ®ang cã nhiÒu nhîc ®iÓm, g©y ra nhiÒu khã kh¨n, ¸ch t¾c trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sñ dông lao ®éng ®Æc biÖt lµ kh«ng ®¸p øng yªu cÇu cña c¬ chÕ kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vµ kh«ng ®¶m b¶o ®îc quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng khi søc lao ®éng trong c¬ chÕ thÞ trêng chë thµnh hµng ho¸. V× vËy ®æi míi trong ho¹t ®éng b¶o hiÓm x· héi lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu kh¸ch quan, tríc hÕt lµ Nhµ níc cÇn ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n cã tÝnh ph¸p lý cao víi néi dung thèng nhÊt c¶ vÒ tæ chøc qu¶n lý , c¬ chÕ ho¹t ®éng còng nh nghÜa vô ®ãng gãp vµ quyÒn l¬Þ ®îc hëng. 20