VẬT LÝ KIẾN TRÚC
1
1.
Để tạo lập môi trường sống tiện nghi trong công trình
kiến trúc, bạn phải quan tâm đến những vấn đề nào?
2. Cách phân loại âm thanh trong lĩnh vực âm học kiến
trúc?
3. Các nguồn ồn thường gặp trong cuộc sống hàng ngày và
ảnh hưởng của tiếng ồn đối với con người?
4. Giới thiệu một số giải pháp chống tiếng ồn trong đô thị
mà bạn biết?
VẬT LÝ KIẾN TRÚC
2
Chương 2
THIẾT KẾ CHE NẮNG, THÔNG GIÓ,
CÁCH NHIỆT, CÁCH ÂM
THIẾT KẾ CÁCH ÂM
1. Âm học đô thị
2. Cách âm cho các kết cấu phân cách nhà cửa
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
3
Trong lĩnh vực âm học học kiến trúc, âm thanh
được phân thành hai loại :
Âm có ích : Âm thanh trong các phòng khán giả,
phòng hòa nhạc, phòng học, …
Tiếng ồn : Là tất cả những âm thanh gây cho chúng ta
cảm giác khó chịu, quấy rối điều kiện làm việc, sinh
hoạt, nghỉ ngơi và thu nhận âm thanh của con người.
Trong bài học này, chúng ta chủ yếu đi nghiên cứu việc
giảm thiểu những tác hại của tiếng ồn đối với con
người sinh sống trong đô thị và trong công trình kiến
trúc.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
4
I. ÂM HỌC ĐÔ THỊ
1.1. NGUỒN ỒN TRONG ĐÔ THỊ
1.1.1. Phân loại các nguồn ồn
Theo vị trí nguồn ồn ta có thể chia ra:
ồn trong nhà : như tiếng nói, tiếng bước chân
trên sàn nhà, tiếng các thiết bị vệ sinh, v.v…
Tiếng
Tiếng
ồn bên ngoài nhà : sinh ra do các phương
tiện GTVT, các SVĐ, các nhà máy, v.v…
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
5
1.1. NGUỒN ỒN TRONG ĐÔ THỊ
1.1.1. Phân loại các nguồn ồn
Theo nguồn gốc phát sinh và đặc điểm lan truyền:
Tiếng ồn không khí là tiếng ồn phát ra và lan truyền
trong không khí (như tiếng nói, tiếng từ các loa phát
thanh …).
Tiếng ồn va chạm, là tiếng ồn sinh ra do sự va chạm của
các vật thể, lan truyền theo kết cấu nhà cửa, trong đất
(VD: tiếng ồn do tiếng chân người hoặc các vật rơi trên
sàn nhà, chấn động của các phương tiện GTVT, v.v…).
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
6
1.1. NGUỒN ỒN TRONG ĐÔ THỊ VÀ PP ĐÁNH GIÁ
1.1.1. Phân loại các nguồn ồn
Theo thời gian tác dụng của tiếng ồn có thể chia ra:
Tiếng ồn ổn định nếu như mức ồn theo thời gian thay đổi
không quá 5dB : tiếng ồn của các chạm biến thế, của
phần lớn máy móc khi làm việc.
Tiếng ồn không ổn định nếu mức ồn thay đổi theo thời
gian trên 5dB : tiếng ồn của các phương tiện GTVT (ô tô,
tàu hoả, máy bay, tàu thuỷ), tiếng ồn từ các sân chơi, sân
thể thao, của các loại máy xây dựng, v.v …
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
7
1.2 ẢNH HƯỞNG CỦA TIẾNG ỒN VÀ TIÊU CHUẨN
MỨC ỒN CHO PHÉP
1.2.1. Ảnh hưởng của tiếng ồn đối với con người
Tiếng ồn không phải lúc nào cũng có hại.
Tiếng ồn mức thấp khoảng 10 – 20 dB lại cần thiết vì nó tạo
nên trạng thái môi trường bình thường, quen thuộc và tạo
được sự cân bằng cho hệ thống thần kinh của chúng ta từ
lúc còn là một bào thai trong bụng mẹ cho đến suốt cuộc
đời.
Âm thanh con người cảm thụ được chủ yếu thông qua tai
nhưng tiếng ồn không chỉ gây ảnh hưởng xấu đối với tai,
mà còn gây ra một loạt thay đổi theo chiều hướng xấu trong
cơ thể.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
8
1.2 ẢNH HƯỞNG CỦA TIẾNG ỒN VÀ TIÊU CHUẨN
MỨC ỒN CHO PHÉP
1.2.1. Ảnh hưởng của tiếng ồn đối với con người
Ảnh hưởng xấu của tiếng ồn đối với cơ thể phụ thuộc vào :
Mức và phổ tiếng ồn
Thời gian tác dụng của nó trong một ngày
Quá trình con người tiếp xúc với tiếng ồn
Lứa tuổi, giới tính và tình trạng sức khoẻ của mỗi người.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
9
1.2.1. Ảnh hưởng của tiếng ồn đối với con người
Kết luận về những mức ồn có ảnh hưởng tới con
người.
40dB, A: Ảnh hưởng đến giấc ngủ, đk làm việc có trí óc tốt.
50dB, A: Phá rối giấc ngủ rõ rệt, đk tốt cho sinh hoạt.
65dB, A: Quấy rầy công việc, sinh hoạt, bắt đầu ảnh hưởng
xấu về tâm sinh lý con người
80dB, A: Chưa gây ảnh hưởng xấu tới tai khi tiếp xúc lâu
dài.
85dB, A: Bắt đầu gây bệnh nặng tai và bệnh điếc.
100dB, A: Gây tổn thương không hồi phục ở tai.
120dB, A: Gây đau tai.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
10
1.2 TIÊU CHUẨN MỨC ỒN CHO PHÉP
TC mức ồn tối đa cho phép trong các khu vực công cộng và
dân cư của Việt Nam : TCVN 5949 – 1998
TC mức ồn cho phép trong các nhà máy, XN quy định mức
âm tương đương trong suốt ca lao động (8giờ) không được
vượt quá 85dB, A. Mức cực đại không được vượt quá 115
dB, A (TCVN 3985; 1999).
Tiêu chuẩn mức ồn cho phép trong các nhà máy nhằm
bảo vệ cơ quan thính giác của người lao động.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
11
1.3. SỰ LAN TRUYỀN TIẾNG ỒN GT TRONG ĐT
Tiếng ồn trong đô thị chủ yếu là tiếng ồn giao thông.
Đặc điểm của tiếng ồn GT :
Tỷ trọng lớn, cường độ cao;
Xuất hiện gần như suốt thời gian trong ngày (từ 2 – 3
giờ sáng đến 12 giờ đêm);
Xâm nhập sâu vào khu dân cư do việc kiểm soát tiếng
ồn ở đô thị hiện nay chưa chặt chẽ.
12
13
14
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
15
1.3.1. Lan truyền tiếng ồn giao thông qua các địa hình
khác nhau trong đô thị
a. Lan truyền tiếng ồn trên địa bàn bằng phẳng
Sự giảm dần mức âm theo khoảng cách xa dần đường giao
thông do hai nguyên nhân :
- Mức âm giảm theo khoảng cách
- Do sự hút âm của không khí.
b. Lan truyền tiếng ồn trên địa hình có nhà cửa
Nhà cửa, tường rào có thể làm giảm đáng kể mức ồn giao
thông do hiệu quả tạo thành “bóng âm” phía sau nó.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
16
1.3.1. Lan truyền tiếng ồn giao thông qua các địa
hình khác nhau trong đô thị
b.
Lan truyền tiếng ồn trên địa hình có nhà cửa
Độ giảm của mức ổn phụ thuộc:
•
Đặc điểm của nguồn âm
•
Vị trí của tường chắn và điểm khảo sát so với nguồn âm;
•
Kích thước tường chắn (chiều cao và chiều dài);
•
Tần số âm thanh.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
17
1.3.1. Lan truyền tiếng ồn giao thông
c. Lan truyền tiếng ồn qua dải cây xanh
Khi trên đường lan truyền sóng âm gặp các dải cây xanh
thì ngoài phần năng lượng âm giảm do khoảng cách, âm
thanh còn bị tiêu hao đáng kể do:
Một phần NL bị phản xạ trở lại từ hàng cây giống như
đối với tường chắn.
Một phần NL bị hút và khuếch tán trong đám lá cây.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
18
1.3.1. Lan truyền tiếng ồn giao thông
c. Lan truyền tiếng ồn qua dải cây xanh
Các nghiên cứu thực nghiệm cho thấy :
Tác dụng phản xạ như tường chắn có thể làm giảm mức
âm 1,5dB mỗi khi gặp một dải cây xanh.
Khả năng hút và khuếch tán âm thanh của cây xanh phụ
thuộc vào loại cây với mức độ rậm rạp của lá, có trị số
khoảng 0,12 – 0,17dB/m.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
19
1.4 CÁC BIỆN PHÁP CHỐNG TIẾNG ỒN TRONG ĐT
Muốn chống tiếng ồn trong các đô thị một cách hiệu quả
cần phải áp dụng tổng hợp các biện pháp :
Quy
hoạch kiến trúc,
Quy
hoạch giao thông,
Kiến
Các
trúc công trình và
biện pháp kỹ thuật xây dựng khác.
Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
20
1.4 CÁC BIỆN PHÁP CHỐNG TIẾNG ỒN TRONG ĐT
1.4.1. Biện pháp quy hoạch, kiến trúc, giao thông
Một đô thị có thể chia thành bốn vùng XD sau đây:
Vùng I. Vùng công nghiệp – vùng ồn nhất của đô thị, mức
ồn có thể đạt trên 75 dBA.
Vùng II. Trung tâm công cộng và thương nghiệp của đô thị
với mức ồn cho phép tới 75dBA.
Vùng III. Vùng nhà ở, là vùng tương đối yên tĩnh của đô
thị, mức ồn cho phép 60dBA.
Vùng IV. Vùng yên tĩnh của đô thị mức ồn không cho phép
vượt quá 50dBA.
- Xem thêm -