Tài liệu Phát triển các nghiệp vụ ngân hàng quốc tế đối với các ngân hàng thương mại việt nam trong điều kiện hội nhập

I TR C QU C GIA TP.HCM NG I H C BÁCH KHOA KHOA MÔI TR NG -------------- o0o -------------- C NG KHÓA LU N TH C S TÀI: XU T CÁC BI N PHÁP C I TI N TH NG QU N LÝ TÍCH H P ISO 14001 VÀ OHSAS 18001 T I CÔNG TY C PH N T P OÀN THIÊN LONG HVTH: NGUY N NG C HÂN MSHV: 10260566 GVHD : TS. HÀ D TP HCM- 07/2012 NG XUÂN B O c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” cL c PH N I: TV N ................................................................................................................. 5 1 Tính c n thi t c a tài..........................................................................................................................5 2. M c tiêu và N i dung nghiên c u. .......................................................................................................5 2.1 M c tiêu c a tài. ........................................................................................................................5 2.2 N i dung nghiên c u c a tài. ....................................................................................................6 3 Ph ng pháp nghiên c u........................................................................................................................6 4. Ý ngh a và Tính m i c a tài.............................................................................................................7 5. Ph m vi – Gi i h n c a tài..............................................................................................................8 Ph n II : T NG QUAN TÀI LI U ............................................................................................ 9 1. T ng quan v Tiêu chu n ISO 14001:2004 .........................................................................................9 1.1S ra i c a B tiêu chu n ISO 14000:........................................................................................9 1.2 B tiêu chu n ISO 14000 ...............................................................................................................9 1.3 H th ng qu n lý môi tr ng theo ISO 14001:2004:.................................................................11 2-T ng quan v OHSAS 18001 ..............................................................................................................13 2.1 S ra i c a OHSAS 18001:......................................................................................................13 2.2 B Tiêu Chu n OHSAS 18000:...................................................................................................13 2.3 T ng quan v OHSAS 18001:2007.............................................................................................14 3. T ng thích gi a ISO 14001 và OHSAS 18001 ...............................................................................15 Ph n III- T NG QUAN V NGÀNH V N PHÒNG PH M VÀ H TH NG QU N LÝ TÍCH H P T I CÔNG TY CP T P OÀN THIÊN LONG..............................17 1. T ng quan v nganh v n phòng ph m:...............................................................................................17 1.1 Ngành v n phòng ph m trên th gi i: ..............................................................................................17 1.2 Ngành v n phòng ph m Châu Á:......................................................................................................19 l t ng tr ng hàng n m là kho ng 5,5% so v i 4,4% c a toàn th gi i (nhóm 1) và 4,2% so v i 2,9% c a toàn th gi i (nhóm 2)....................................................................................21 ng t l t ng tr ng n n m 2014 là 30,95% so v i 24,38% c a toàn th gi i (nhóm 1) và 23,02% so v i 15,3% c a toàn th gi i (nhóm 2).........................................................................21 1.3 Th tr ng Vi t Nam :..................................................................................................................21 2. T ng quan v Công ty CP T p oàn Thiên Long:............................................................................23 2.1 Gi i thi u: ..................................................................................................................................23 2.2 L ch s hình thành và phát tri n H th ng qu n lý c a Công ty ..............................................24 2.3 Các ho t ng s n xu t, kinh doanh, d ch v .............................................................................26 2.3.3 Máy móc, thi t b :.........................................................................................................................27 HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 1 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” 2.4 Tiêu th nguyên li u và nhiên li u ..............................................................................................32 3. T ng quan v hi n tr ng môi tr ng t i Công ty CP T p oàn Thiên Long: .................................34 3.1 Ô nhi m không khí:......................................................................................................................34 3.2 N c th i:......................................................................................................................................36 3.3 Ti ng n: .......................................................................................................................................37 3.4 Ch t th i r n và ch t th i nguy h i:..........................................................................................40 3.5 ánh giá hi n tr ng môi tr ng c a công ty CP T p oàn Thiên Long:...............................41 4.T ng quan v h th ng qu n lý tích h p t i Công ty CP T p oàn Thiên Long .............................42 4.1 Mô hình t ng tác c a HTQLTH...............................................................................................42 4.2 Mô t s t ng tác trong các quy trình HTQLTH: ....................................................................42 4.3 Ph m vi áp d ng và ch ng nh n c a h th ng qu n lý tích h p: ..............................................49 PH N IV: K T QU D KI N VÀ TI N TH C HI N.............................................49 1. K t qu d ki n :.................................................................................................................................49 2 . Ti n th c hi n Khóa Lu n: ...........................................................................................................49 PH N V: CH NG M C D KI N C A KHÓA LU N ...............................................50 TÀI LI U THAM KH O. ..........................................................................................................52 Danh m c b ng bi u ng 2.1: u kho n t ng ng gi a ISO 14001:2004 và OHSAS 18001 ............................................ 16 ng 3.1: Dung l ng th tr ng ngành VPP trên th gi i....................................................................... 17 ng 3.2: Dung l ng th tr ng ngành VPP Châu Á .............................................................................. 19 ng 3.3: Dung l ng th tr ng ngành VPP t i Vi t Nam...................................................................... 21 ng 3.4: Công ty VPP t i Vi t Nam ......................................................................................................... 23 ng 3.5 Di n gi i chi ti t l ch s hình thành và phát tri n c a công ty .................................................. 25 ng 3.6. S l ng s n ph m s n xu t....................................................................................................... 27 ng 3.7: Danh m c máy móc và thi t b .................................................................................................. 27 ng 3.8 Nguyên li u s d ng cho Nhà máy............................................................................................. 32 ng 3.9 Các lo i hóa ch t ph gia ph c v cho s n xu t. ....................................................................... 33 ng 3.10 Nhiên li u s d ng ..................................................................................................................... 33 ng 3.11: K t qu phân tích môi tr ng 3.12 K t qu ng không khí bên trong nhà máy. ............................................... 35 o không khí xung quanh nhà máy............................................................................. 36 ng 3.13 K t qu phân tích m u n c th i tr c khi u n i h th ng c a KCN................................. 37 HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 2 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” ng 3.14 K t qu o vi khí h u và ti ng n khu v c quanh nhà máy .................................................... 38 ng 3.15 K t qu o vi khí h u và ti ng n bên trong nhà x ng.......................................................... 39 ng 3.16 B ng t ng h p l ng ch t th i r n phát sinh............................................................................ 40 ng 3.17 B ng t ng h p l ng ch t th i nguy h i phát sinh .................................................................. 40 ng 3.18 Các quá trình chính c a HTQLTH............................................................................................ 43 ng 3.19 Các quá trình h tr c a HTQLTH........................................................................................... 46 ng 3.20 Các quá trình ki m soát c a HTQLTH..................................................................................... 48 Danh m c hình nh – s Hình 2.1: C u trúc b tiêu chu n qu c t ISO 14000 ................................................................................ 11 Hình 2.2: Mô hình h th ng qu n lý môi tr Hình 3.1 Dung l ng th tr Hình 3.2 T l t ng tr ng th gi i 2009-2014................................................................................ 18 ng d báo theo t ng n m trên th gi i................................................................ 18 Hình 3.3 t l c c u v dung l Hình 3.4 Dung l Hình 3.5 T c ng th tr ng th tr ng gi a các Châu l c. ......................................................... 19 ng và t l c c u v dung l phát tri n c a th tr Hình 3.6 M c t ng tr ng c a tiêu chu n ISO 14001 ........................................... 12 ng th tr ng gi a các Châu l c............... 20 ng t i Vi t Nam............................................................................ 22 ng c a t ng ngành hàng t i Vi t Nam................................................................. 22 Hình 3.7 L ch s hình thành và phát tri n h th ng qu n lý c a công ty ................................................. 24 Hình 3.8 Công ngh s n xu t bút bi, bút gel, bút lông .............................................................................. 30 Hình 3.9 Công ngh s n xu t màu n c..................................................................................................... 30 Hình 3.10 Công ngh s n xu t bút sáp màu ............................................................................................... 31 Hình 3.11 Công ngh s n xu t m c vi t máy ............................................................................................ 31 Hình 3.12 Công ngh s n xu t keo dán gi y ( ng ng).......................................................................... 31 Hình 3.13 Công ngh s n xu t keo dán gi y ( ng khô)........................................................................... 32 Hình 3.14 Mô hình t ng tác c a HTQLTH t i Cty CP T p oàn Thiên Long ..................................... 42 HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 3 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” Danh m c các t vi t t t ISO : International Organization for Standardization OHSAS : Occupational Health and Safety Assessment Series. HTQLMT : H Th ng Qu n Lý Môi Tr HTQLTH : H Th ng Qu n Lý Tích H p NL : Ng EMS : Environment management system KPPN : Kh c ph c phòng ng a TLHC : Công ty Thiên Long Hoàn C u TLLT : Công ty Thiên Long Long Thành CTNH : Ch t th i nguy h i KCN : Khu công nghi p ATSKNN : An toàn s c kh e ngh nghi p VPP : V n Phòng ph m i lao ng ng HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 4 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” PH N I: 1 Tính c n thi t c a TV N . tài. Trong quá trình phát tri n kinh t xã h i trong th i kì công nghi p hoá hi n i hoá, h qu c a ô th hoá là các áp l c t lên môi tr ng s ng ngày càng t ng. Các áp l c này làm cho môi tr ng s ng càng b ô nhi m, gây ra tác h i l n i v i s c kho c ng ng, suy thoái sinh thái, làm bi n i khí h u, suy gi m t ng ozon, nhi t trái t ngày m t nóng lên… Chính vì th mà con ng i ngày càng có khuynh h ng quan tâm n công tác b o v môi tr ng. Tr thành nh ng nh h ng phát tri n lâu dài c a các qu c gia trên Th Gi i nói chung và t i Vi t Nam nói riêng. Vi t Nam là m t b ph n c a c ng ng th gi i và mong mu n c góp ph n ho t ng b o v môi tr ng chung. Bên c nh yêu c u c a lu t nh b t bu c ph i tuân th thì Vi t Nam luôn khuy n khích các t ch c, cá nhân áp d ng các công c , gi i pháp mang tính t nguy n. Tiêu bi u là HTQLMT theo ISO 14001. Có th áp d ng r ng rãi t i các t ch c có ho t ng s n xu t, s n ph m, d ch v khác nhau. Nh m cao ý th c t nguy n b o v môi tr ng, khuy n kích các t ch c, cá nhân có ý th c t giác, sáng t o h n trong hành ng b o môi tr ng c a mình, góp ph n áng k vào công tác b o v môi tr ng. Bên c nh ISO 14001 thì có 04 tiêu chu n l n có th tích h p v i nhau t o nên m t th ng qu n lý chu n m c, bao quát toàn b các y u t trong qu n lý doanh nghi p, c i là h th ng QHSE & SA ( g m H th ng qu n lý ch t l ng, s c kh e, an toàn, môi tr ng & Trách nhi m xã h i). V i m c ích nâng cao hi u qu áp d ng và qu n lý t ng h p các v n t i Doanh nghi p và góp ph n y nhanh quá trình h i nh p qu c t . Ch v i m t h th ng tích h p duy nh t, doanh nghi p v a có th m b o v i khách hàng v ch t l ng c a s n ph m (d ch v ) mà doanh nghi p cung c p, v a t o m t môi tr ng làm vi c lành m nh cho nhân viên và m b o c tính thân thi n v i môi tr ng. Xu t phát t nhu c u thi t th c ó Công Ty CP T p oàn Thiên Long v i mong mu n qu n lý t t các v n v ch t l ng, môi tr ng, m b o môi tr ng làm vi c an toàn, trách nhi m c a doanh nghi p v i ng i lao ng thì hi n t i Công ty ã và ang áp d ng h th ng qu n lý tích h p (HTQLTH). Tuy nhiên, bên c nh nh ng l i ích c a HTQLTH mang l i thì trong quá trình v n hành và áp d ng h th ng u c n thi t là ph i rà soát và ánh giá l i hi u qu c a h th ng. Trên s ó phát huy hi u qu áp d ng và kh c ph c k p th i nh ng khuy t m c a H th ng . ó chính là lý do th c hi n tài “ ánh giá hi n tr ng th c thi và xu t các bi n pháp i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i công ty CP T p oàn Thiên Long”. 2. M c tiêu và N i dung nghiên c u. 2.1 M c tiêu c a tài. Tìm ra m m nh c ng nh nh ng v n còn t n t i trong quá trình v n hành HTQLTH, trên c s ó xu t các bi n pháp c i ti n nh m nâng cao hi u qu áp d ng, kh c ph c các khuy t m ang t n t i Công ty C ph n T p oàn Thiên Long. HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 5 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” Trên c s k t qu c a tài, xu t làm t li u tham kh o các doanh nghi p trong cùng ngành V n Phòng ph m. 2.2 N i dung nghiên c u c a t m c tiêu nêu trên, tri n khai áp d ng cho tài. nh h ng n i dung nghiên c u c th c hi n trình t sau: (1) Tìm hi u t ng quan tài li u v tiêu chu n ISO 14001 và OHSAS 18001, m t ng thích gi a ISO 14001 và OHSAS 18001, tình hình áp d ng trên th gi i và trong c. (2) Tìm hi u v hi n tr ng v n hành c a H th ng qu n lý tích h p (HTQLTH), t ng quan ngành v n phòng ph m, t ng quan v h th ng tài li u t i Công ty CP T p oàn Thiên Long. (3) ánh giá hi n tr ng th c thi c a h th ng qu n lý tích h p d a vào tiêu chí nh ánh giá s tuân th yêu c u c a HTQLMT theo tiêu chu n ISO 14001 và An Toàn S c kh e Ngh Nghi p OHSAS 18001, qu n lý v n môi tr ng ( n c th i, rác th i, khí th i, ti t ki m n ng l ng..), qu n lý v n v an toàn s c kh e, thành t u các ho t ng môi tr ng và an toàn s c kh e. 3 Ph (4) xu t các bi n pháp c i ti n c a h th ng qu n lý tích h p nh m nâng cao hi u qu áp d ng và gi i quy t các khuy t m ang t n t i trong quá trình v n hành và áp ng h th ng t i công ty C ph n T p oàn Thiên Long. (5) xu t các bi n pháp áp d ng k t qu nghiên c u cho các doanh nghi p thu c ngành n phòng ph m t i Vi t Nam. ng pháp nghiên c u a. Ph - ng pháp thu th p thông tin Ph ng pháp này s c s d ng (3) thông qua vi c thu th p tài li u: Tài li u trong và ngoài n t c n i dung (1), (2) và b sung n i dung c v tình hình áp d ng h th ng qu n lý tích h p. Tài li u t ng quan v ngành v n phòng ph m. Thu th p thông tin chung v công ty, h th ng tài li u c a Công ty CP T p oàn Thiên Long v h th ng qu n lý tích h p và th c tr ng qu n lý v n môi tr ng (n c th i, rác th i, khí th i, ti t ki m n ng l ng..), qu n lý v n v an toàn s c kh e . Th c tr ng v n hành h th ng qu n lý tích h p. HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 6 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” b. Ph - u tra th c a Ph ng pháp này c áp d ng t c n i dung (2) và (3) th c hi n ánh giá tình hình môi tr ng t i công ty và th c hi n quan sát, u tra th c t t i các b ph n hi u qu áp d ng h th ng qu n lý tích h p, ghi nh n nh ng m m nh và thi u sót th c t áp d ng . c. Ph - ng pháp kh o sát và ng pháp th ng kê : t c n i dung (3) th c hi n u tra và kh o sát th c thông tin và ánh giá hi n tr ng th c thi c a h th ng. d. Ph a th c hi n t ng h p ng pháp chuyên gia: - Tham v n ý ki n chuyên gia liên quan n t v n ISO, nhân viên ph trách liên quan n v n hành h th ng tích h p nh m hoàn thi n n i dung, ph ng pháp và k t qu nghiên c u. e. Ph ng pháp so sánh : So sánh các k t qu thu th p v i tiêu chí ánh giá : - Tuân th v i các yêu c u c a HTQLMT theo tiêu chu n ISO 14001:2004 và OHSAS 18001:2007. - Qu n lý các khía c nh : n ng l - Qu n lý các m i nguy. - Thành t u f. Ph t c v môi tr ng, n c c p, n c th i, rác th i, khí th i, ti ng n. ng và an toàn. ng pháp SWOT: - Ph ng pháp phân tích SWOT là ph ng pháp phân tích m m nh (Strengths), m u (Weaknesses), c h i (Opportunities) và nguy c (Threats). Ph ng pháp này ánh giá hi n tr ng th c hi n n i t i so v i m c tiêu và nh h ng th c hi n c a h th ng 4. Ý ngh a và Tính m i c a tài. Ý ngh a: - Ý ngh a th c ti n: Áp d ng mô hình HTQLTH là hình m u qu n lý tiên ti n cho các ch c doanh nghi p, góp ph n mang l i nhi u l i th và l i ích cho NL , cho xã i, mang l i l i ích cho doanh nghi p thu c các ngành ngh nói chung và doanh nghi p thu c ngành v n phòng ph m nói riêng. Nh m duy trì hi u qu c a HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 7 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” HTQLTH thì vi c ánh giá hi u qu và xu t bi n pháp là u c n thi t. Góp ph n gi i quy t v n ang t n t i t i Công ty CP T p oàn Thiên Long và góp ph n c i ti n HTQLTH ngày càng hi u qu h n. - Ý ngh a khoa h c: D a vào k t qu trong vi c phân tích, phát hi n nh ng m không phù h p trong vi c th c thi HTQLTH t i Công ty C Ph n T p oàn Thiên Long, thì tài s xu t gi i pháp c i ti n thích h p nâng có hi u qu qu n lý cho các doanh nghi p có áp d ng h th ng qu n lý ISO trong ngành v n phòng ph m. Tính m i: - Hi n t i, t i Vi t Nam ngày càng có nhi u t ch c/doanh nghi p xây d ng và áp d ng th ng qu n lý nh : h th ng qu n lý ch t l ng ISO 9001, h th ng qu n lý môi tr ng ISO 14001, h th ng qu n lý an toàn và s c kh e ngh nghi p OHSAS 18001, …nh m ki m soát các khía c nh ho t ng khác nhau trong doanh nghi p. Nh ng nh ng h th ng qu n lý này th ng c xây d ng và tri n khai riêng bi t ho c ch i tích h p m t ph n các quá trình qu n lý chung nh ki m soát tái li u, ki m soát s …. R t ít doanh nghi p áp d ng HTQLTH chính vì v y vi c ánh giá và xu t bi n pháp c i ti n HTQLTH ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công ty CP T p oàn Thiên Long là tính m i c a tài. - ây là tài u tiên xu t các bi n pháp c i ti n thích h p nâng cao hi u qu áp ng h th ng qu n lý tiêu chu n qu c t (ISO) cho các doanh nghi p thu c ngành n phòng ph m. 5. Ph m vi – Gi i h n c a - tài. i Công Ty CP T p oàn Thiên Long là công ty chuyên s n xu t s n ph m v n phòng ph m : bút vi t (bút bi, bút Gel, butter gel, bút lông bi, bút lông kim,..) , d ng m thu t (sáp n n, bút sáp màu, bút chì màu, bút lông tô màu, màu n c, ..), bìa lá bìa h s ….. Hi n t i công ty ang áp d ng h th ng qu n lý tích h p bao g m 5 tiêu chu n: ISO 14001, ISO 9001, OHSAS 18001, SA 8000, ISO/IEC17025. Tuy nhiên do gi i h n v th i gian th c hi n c a tài vì v y ph m vi c a c a tài li u ch bao g m tiêu chu n ISO 14001 và OHSAS 18001. HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 8 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” Ph n II : T NG QUAN TÀI LI U 1. T ng quan v Tiêu chu n ISO 14001:2004 1.1S ra i c a B tiêu chu n ISO 14000: [1] m 1991, ISO (T Ch c Qu c T Satndardization) cùng v i h i ng qu c t c v môi tr ng (SAGE) v i s tham d ng tiêu chu n qu n lý môi tr ng qu c t p. V Tiêu Chu n Hoá – Iternation Organization v k thu t m thi t l p nên nhóm t v n chi n c a 25 n c. SAGE cho r ng vi c nhóm ISO xây và các công c th c hi n và ánh giá là r t thích m 1992 ISO ã cam k t thi t l p tiêu chu n qu n lý môi tr ng qu c t t i h i ngh th ng nh t i Rio de Janeiro. Khi ó m t lo t các công vi c liên quan n các tiêu chu n môi tr ng ã c b t u, ISO thành l p U ban k thu t 207 (TC 207) là c quan s ch u trách nhi m xây d ng h th ng qu n lý môi tr ng qu c t và các công c c n thi t th c hi n h th ng này. Ph m vi c th c a TC 207 là xây d ng m t h th ng qu n lý môi tr ng ng nh t và a ra các công c th c hi n h th ng này. Công vi c c a TC 207 c chia ra trong 6 ti u ban và 1 nhóm làm vi c c bi t. Canada là ban th ký c a U ban k thu t TC 207 và 6 qu c gia khác ng u 6 ti u ban. i cu c h p u tiên c a TC 207, 22 qu c gia v i t ng s 50 i bi u ã tham d vi c xây d ng tiêu chu n. TC 207 thi t l p 2 ti u ban xây d ng các tiêu chu n môi tr Ti u ban SC1 vi t ISO 14001 và ISO 14004, ch y u d a trên tiêu chu n BS 7750 và các góp quan tr ng c a m t s qu c gia, c bi t là Hoa K . Ti u ban SC 2 vi t tiêu chu n 14010, 14011 và 14012. vào ng. óng ISO 1.2 B tiêu chu n ISO 14000: [1] B tiêu chu n qu c t v h th ng qu n lý môi tr ng d a trên: Các thông l qu n lý t c th a nh n v qu n lý môi tr ng trên ph m vi qu c t , các thành t u c a khoa h c qu n lý. c ban hành b i t ch c tiêu chu n hoá qu c t - ISO – là t ch c t p h p c a các c quan tiêu chu n qu c gia, có th áp d ng cho m i lo i hình Doanh nghi p, m i l nh v c, m i quy mô. HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 9 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” 1.2.1 M c ích c a ISO 14000: [1] - c ích t ng th c a tiêu chu n qu c t này là h tr trong vi c b o v môi tr ki m soát ô nhi m áp ng v i yêu c u c a kinh t xã h i. ng và - c ích c b n c a ISO 14000 là h tr các t ch c trong vi c phòng tránh các nh ng môi tr ng phát sinh t ho t ng, s n ph m ho c d ch v c a mình, th c hi n ISO 14000 có th m b o r ng các ho t ng môi tr ng c a mình áp ng và s ti p c áp ng v i các yêu c u lu t pháp. ISO 14000 c g ng t c m c ích này b ng cách cung c p cho t ch c "các y u t c a m t EMS có hi u qu ". ISO 14000 không thi t l p hay b t bu c theo các yêu c u v ho t ng môi tr ng m t cách c th . Các ch c n ng này thu c t ch c và các n v ph trách v pháp lu t trong ph m vi ho t ng c a t ch c. 1.2.2 C u trúc b tiêu chu n ISO 14000:[1] u trúc b tiêu chu n ISO 14000 (hình 2.1) bao g m 2 nhóm tiêu chu n: - Nhóm tiêu chu n ánh giá t ch c. - Nhóm tiêu chu n ánh giá s n ph m và quy trình. Tiêu chu n ISO 14000 1) ng (EMS) ng (EA) ánh giá k t qu ho t 4) Ghi nhãn môi tr 5) n 6 l nh v c: th ng qu n lý môi tr 2) Ki m toán môi tr 3) c p ng môi tr ng (EPE) ng (EL) ánh giá chu trình s ng c a s n ph m (LCA) 6) Các khía c nh môi tr ng v tiêu chu n s n ph m (EAPS) HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 10 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” ISO 14000 Các Tiêu chu n qu n lý môi tr th ng qu n lý môi tr ng (EMS) ISO 14001: Quy nh và h ng d n s ng ISO14004: H ng d n chung v nguyên c, h th ng k thu t h tr ISO 14009 Ki m toán môi tr ng (EA) ISO 14010: H ng d n Ki m toán môi tr ng – Th t c – K thu t ISO 14011; ISO 14012; ISO 14015 ánh giá th c hi n môi tr ng (EPE) ISO 14031: H ng d n ánh giá th c hi n/ ho t ng môi tr ng ISO 14032 ÁNH GIÁ T CH C ng Các khía c nh môi tr ng trong tiêu chu n s n ph m (EAPS) ISO 14062; ISO GL64 Nhãn mác môi tr ng (EL) ISO 14020: Nhãn môi tr ng – Nguyên lý c b n .ISO 14021; ISO 14022;ISO 14023; ISO 14024 ánh giá vòng i s n ph m (LCA) ISO 14040: ánh giá vòng i s n ph m – Nguyên lý và t ch c ISO 14041; ISO 14042; ISO 14043; ISO 14047; ISO 14048; ISO 14049 ÁNH GIÁ S N PH M VÀ QUY TRÌNH Hình 2.1: C u trúc b tiêu chu n qu c t ISO 14000 1.3 H th ng qu n lý môi tr ng theo ISO 14001:2004: [3] 1.3.1 Gi i thi u tiêu chu n ISO 14001:2004: Tiêu chu n ISO 14001 là tiêu chu n quy nh v các yêu c u c a h th ng qu n lý môi tr ng nh m h tr cho t ch c tri n khai và th c hi n chính sách, m c tiêu có tính n các yêu c u pháp lu t và thông tin v khía c nh môi tr ng có ý ngh a. Tiêu chu n này áp d ng cho t t c lo i hình và qui mô c a t ch c và thích h p v i các u ki n a lý, v n hoá và xã h i khác nhau . s c a cách ti p c n h th ng qu n lý môi tr ng HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 11 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” Hình 2.2: Mô hình h th ng qu n lý môi tr ng c a tiêu chu n ISO 14001 Chú thích : Tiêu chu n này d a trên ph ng pháp lu n là L p k ho ch – Th c hi n – Ki m tra – Hành ng kh c ph c (Plan – Do – Check – Act/PDCA). Mô hình PDCA trong (hình 2.2) c mô t tóm t t nh sau : - p k ho ch (Plan – P): thi t l p các m c tiêu và các quá trình c n thi t các k t qu phù h p v i chính sách môi tr ng c a t ch c. t c - Th c hi n (Do – D) : th c hi n các quá trình. - Ki m tra (Check – C): giám sát và o l ng các quá trình d a trên chính sách môi tr ng, m c tiêu, ch tiêu, các yêu c u pháp lu t và các yêu c u khác, báo cáo k t qu . - Hành ng (Act – A): th c hi n các hành a h th ng qu n lý môi tr ng. ng c i ti n liên t c hi u qu ho t ng ISO 14001 là tiêu chu n n m trong b tiêu chu n ISO 14000 qui nh các yêu c u i v i t h th ng qu n lý môi tr ng. Các y u t c a h th ng c chi ti t hoá thành v n b n. Nó là c s c quan ch ng nh n ánh giá và c p gi y ch ng nh n cho c s có h th ng qu n lý môi tr ng phù h p v i ISO 14001. Phiên b n hi n hành c a tiêu chu n ISO 14001 là ISO 14001:2004/ Cor 1:2009. Phiên n u ch nh này c a ISO 14001 c ban hành m b o s t ng thích sau khi ban hành tiêu chu n v h th ng qu n lý ch t l ng ISO 9001:2008. Tiêu chu n ISO 14001 ã c Vi t Nam ch p thu n tr thành tiêu chu n qu c gia: TCVN ISO 14001:2010 H th ng qu n lý môi tr ng – Các yêu c u và h ng d n s d ng.[2] HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 12 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” 1.3.2 Ph m vi áp d ng c a ISO 14001:2004 :[3] Tiêu chu n này áp d ng cho b t c t ch c nào mong mu n : - Thi t l p, th c hi n, duy trì và c i ti n h th ng qu n lý môi tr - m b o s phù h p c a mình v i chính sách môi tr - ng. ng ã công b . Ch ng minh s phù h p v i tiêu chu n này b ng m t trong nh ng cách: xác nh và tuyên b phù h p v i tiêu chu n này. c xác nh n s phù h p v h th ng qu n lý môi tr có liên quan n t ch c (nh khách hàng…). ng c a mình b i các bên c t ch c bên ngoài xác nh n s t công b . tr c m t t ch c bên ngoài ch ng nh n phù h p v h th ng qu n lý môi ng c a mình. t c các yêu c u trong tiêu chu n này nh m tích h p vào b t k h th ng qu n lý môi tr ng nào. M c áp d ng ph thu c vào các y u t nh chính sách môi tr ng c a t ch c, n ch t c a các ho t ng, s n ph m và các d ch v c a t ch c, v trí và các u ki n th c hi n ch c n ng c a t ch c. 2-T ng quan v OHSAS 18001 2.1 S ra i c a OHSAS 18001:[4] m 1991, y ban S c kh e và An toàn n c Anh (các t ch c chính ph ch u trách nhi m y m nh các qui nh v s c kh e và an toàn) ã gi i thi u các h ng d n v qu n lý c kh e và An toàn (G i t t là HSG 65). Nhu c u phát tri n m nh m v tiêu chu n qu n lý s c kh e và an toàn ã thúc y Vi n Tiêu chu n Anh (BSI) th c hi n phát hành phiên b n u tiên – tiêu chu n OHSAS 18001 – 1999 v h th ng qu n lý an toàn và s c kh e ngh nghi p (h th ng qu n lý OH&S) – v i s ng tác c a các t ch c ch ng nh n hàng u trên th gi i. D a vào tiêu chu n này, h th ng qu n lý c a các t ch c có th c ánh giá và c p gi y ch ng nh n. V i phiên b n m i OHSAS 18001:2007, ây không ph i là tiêu chu n c a BSI mà tiêu chu n này c hình thành do s óng góp c a 10 t ch c ch ng nh n hàng u trên th gi i. 2.2 B Tiêu Chu n OHSAS 18000: [4] OHSAS là vi t t t (theo ti ng Anh) c a Tiêu chu n An toàn và S c kh e ngh nghi p. OHSAS 18000 là b g m 2 tiêu chu n: OHSAS 18001 a ra các yêu c u và OHSAS 18002 HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 13 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” a ra các h ng d n cho vi c th c hi n m t Tiêu chu n qu n lý An toàn và S c kh e. Trên c tiêu chu n BS 8800 c a Anh, OHSAS 18000 c xây d ng b i m t nhóm các c quan tiêu chu n, c quan ch ng nh n, chuyên gia ào t o và t v n, và c công b l n u tiên vào m 1999. ây không ph i là m t tiêu chu n ISO. Dù các tiêu chu n c a b OHSAS 18000 không ph i do ISO xây d ng và không s d ng cách th c ng thu n c a ISO, nh ng nó v n c ch p nh n r ng rãi. N m 2002, c 2 tiêu chu n này c s a i theo h ng có tính n yêu c u c a ng i s d ng và t ng thích n v i ISO 14001 và ISO 9001. 2.3 T ng quan v OHSAS 18001:2007 2.3.1 S l ng Hành c v tiêu chu n OHSAS 18001:2007 [5] ong t tiêu chu n ISO 9001:2008 và tiêu chu n ISO 14001:2004, OHSAS 18001:2007 c xây d ng d a trên ph ng pháp lu n là L p k ho ch - Th c hi n - Ki m tra ng kh c ph c (Plan – Do – Check – Act), có th c mô t nh sau: p k ho ch - Plan (P): Thi t l p các m c tiêu và các quá trình c n thi t t các k t qu phù h p v i chính sách an toàn và s c kh e ngh nghi p c a t ch c. c Th c hi n – DO (D): Th c hi n các quá trình. Ki m tra – Check (C): Giám sát và o l ng các quá trình d a trên chính sách OH&S, c tiêu OH&S, các yêu c u pháp lu t và yêu c u khác, và báo cáo k t qu . Hành ng – Act (A): Th c hi n các hành ki m soát an toàn và s c kh e ngh nghi p. ng c i ti n liên t c hi u qu ho t ng c u trúc c a tiêu chu n OHSAS 18001:2007 có c u trúc t ng t nh tiêu chu n ISO 14001:2004, vì v y nh ng doanh nghi p ã áp d ng ISO 14001:2004 s d dàng n m b t c các yêu c u c a tiêu chu n OHSAS 18001:2007 h n. 2.3.2 Ph m vi áp d ng OHSAS 18001:2007 [5] - i ngành công nghi p, d ch v có các nguy c , r i ro v OH&S. - i t ch c - b t k qui mô nào. Không phân bi t ph m vi a lý. 2.3.3 Các yêu c u c a OHSAS 18001 [5] - Ho ch nh v vi c nh n d ng , ánh giá và ki m soát m i nguy - Các yêu c u c a lu t pháp HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 14 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” - Ch - Áp d ng và - ng trình qu n lý OH&S u hành u trúc và trách nhi m ào t o, nh n th c và n ng l c v n và thông tin - Tài li u - Ki m soát tài li u - Chu n b s n sàng và ng phó v i tình tr ng kh n c p - Kh c ph c và phòng ng a 3. T c tiêu ol ng và giám sát vi c th c hi n Tai n n, s c , s không phù h p và hành ng kh c ph c phòng ng a s và qu n lý h s ánh giá Xem xét c a lãnh o ng thích gi a ISO 14001 và OHSAS 18001 [5] - Vào th p k 90 ã xu t hi n nhi u tài li u h ng d n c phát tri n cho các h th ng qu n lý h p nh t ATSKNN, MT và nhi u công ty l n ã phát tri n HTQL h p nh t c a mình gi v ng c s c i ti n. u ó ph n ánh nhu c u nâng cao i v i HTQL ATSKNN hi u qu trên th gi i. - t qu so sánh ánh giá c a Vi n Nghiên c u Khoa H c K Thu t B o h lao ng ISO 14001:2004 và OHSAS 18001 : 2007 thì s trùng l p gi a HTQL này ã t ng lên 80% n 90%, do ó kh n ng tích h p các HTQL này l i càng t ng lên, thu n l i và hi u qu h n. - nguyên lý ti p c n c a HTQL này u d a trên ph ng pháp lu n PDCA (Plan – Do – Check – Act): “L p k ho ch – Th c hi n – Ki m tra – Hành ng”. Nhi u t ch c doanh nghi p qu n lý mô hình v n hành c a h v i vi c áp d ng h th ng quá trình và các t ng tác c a nó, ã tham kh o “cách ti p c n quá trình”. HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 15 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” - Có th d dàng nh n th y: các thành ph n c a HTQL trong h u h t các HTQL u c ánh s nh nhau: 4.1- Các yêu c u chung 4.2- Chính sách 4.3- L p k ho ch 4.4- Th c hi n và v n hành 4.5- Ki m tra 4.6- Xem xét c a Ban qu n tr . - u kho n t ng 2.1: ng thích gi a ISO 14001 và OHSAS u kho n t 4.31 4.3.2 4.3.3 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.5 4.4.6 4.4.7 4.5 4.5.1 4.5.2 4.5.3 4.5.3.1 4.5.3.2 4.5.4 4.5.5 4.6 b ng 2.1: ng ng gi a ISO 14001:2004 và OHSAS 18001 ISO 18001 4 4.1 4.2 c mô t chi ti t Khái quát Ph m vi Tiêu chu n trích d n Thu t ng nh ngh a Các y u t c a HT qu n lý OH& S Các yêu c u chung Chính sách OH&S Xác nh m i nguy, ánh giá r i ro, xác nh bi n pháp ki m soát Yêu c u c a pháp lu t và các yêu c u khác M c tiêu và các ch ng trình Th c hi n thao tác Ngu n l c, vai trò, trách nhi m, trách nhi m gi i trình và quy n h n. ng l c, ào t o và nh n th c Trao i thông tin, tham gia, và tham v n Ki m soát tài li u Ki m soát tác nghi p Chu n b và ng phó v i tình tr ng kh n p Ki m tra o l ng và theo dõi k t qu th c hi n ánh giá s tuân th u tra s c , s không phù h p, hành ng kh c ph c, hành ng phòng ng a u tra s c không phù h p, hành ng kh c ph c, hành ng phòng ng a Ki m soát h s ánh giá n i b Xem xét lãnh o ISO 14001 4 4.1 4.2 Khái quát Ph m vi Tiêu chu n trích d n Thu t ng nh ngh a Các y u t c a HT qu n lý môi tr 4.3.1 Các khia c nh môi tr 4.3.2 4.3.3 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.5 4.4.6 4.4.7 4.5 4.5.1 4.5.2 Chính sách môi tr ng ng ng Yêu c u c a pháp lu t và các yêu c u khác M c tiêu và các ch ng trình Th c hi n thao tác Ngu n l c, vai trò,trách nhi m, và quy n n. ng l c, ào t o và nh n th c Trao i thông tin Ki m soát tài li u Ki m soát tác nghi p Chu n b và ng phó v i tình tr ng kh n p Ki m tra o l ng và theo dõi k t qu th c hi n ánh giá s tuân th - 4.5.3 4.5.4 4.5.5 4.6 không phù h p,hành ng kh c ph c,hành ng phòng ng a Ki m soát h s ánh giá n i b Xem xét lãnh o Ngu n: Ph l c A – Tiêu chu n OHSAS 18001:2007 H th ng qu n lý s c kh e và an toàn ngh nghi p –các yêu c u. HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 16 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” Ph n III- T NG QUAN V NGÀNH V N PHÒNG PH M VÀ TH NG QU N LÝ TÍCH H P T I CÔNG TY CP T P OÀN THIÊN LONG 1. T ng quan v ngành v n phòng ph m: 1.1 Ngành v n phòng ph m trên th gi i: [11] - Theo s li u u tra th tr ng th gi i và d báo m c t ng tr ng các n m ti p theo a t ch c ICON Group International vào n m 2008 mà Thiên Long ã mua tham kh o, cu c nghiên c u c ti n hành trên 200 n c và u tra ch y u 2 m ng s n ph m chính sau thu c l nh v c v n phòng ph m: Nhóm 1: Bút và ru t bút các lo i, bút chì b m, bút lông các lo i Nhóm 2: Bút chì các lo i, d ng c m thu t, sáp, ph n, b ng h c en, chu t bút chì, m kim, màu và s n s d ng cho h a s , sáp n n. ng 3.1: Dung l Tóm t t Dung l ng th tr ng (tri u US$) l t ng (%) Nhóm 1 in m l t ng % so v i n m 2009 Dung l ng th tr ng (tri u US$) l t ng (%) Nhóm 2 in m l t ng % so v i n m 2009 ng th tr 2009 2010 ng ngành VPP trên th gi i 2011 2012 2013 2014 9,414 9,830 10,266 10,724 11,204 11,709 4.41 4.42 4.44 4.46 4.48 4.50 4.42 9.05 13.91 19.02 24.38 5,949 6,117 6,292 6,473 6,662 6,859 2.81 2.83 2.86 2.89 2.92 2.95 2.83 5.77 8.83 12.00 15.30 HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 17 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” Dung l ng th tr ng Dung l ng th tr ng d báo theo các n m (2009-2014) TH GI I 11.709,03 12.000,00 11.204,31 10.723,67 10.265,82 9.829,58 10.000,00 9.413,83 Tri u US$ 8.000,00 6.116,89 5.948,51 6.858,67 6.662,33 6.473,48 6.291,77 Nhóm 1 Nhóm 2 6.000,00 4.000,00 2009 2010 2011 2012 2013 2014 m Hình 3.1 Dung l ng th tr ng th gi i 2009-2014 l t ng c a m i n m l t ng tr ng d báo theo t ng n m T H GI I 5,00 4,50 l % 4,41 4,42 4,46 4,44 4,48 4,50 4,00 Nhóm 1 Nhóm 2 3,50 3,00 2,81 2,83 2,89 2,86 2,92 2,95 2,50 2009 2010 2011 2012 2013 2014 m Hình 3.2 T l t ng tr ng d báo theo t ng n m trên th gi i HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 18 c ng Khóa lu n Cao h c: ” xu t các bi n áp c i ti n h th ng qu n lý tích h p ISO 14001 và OHSAS 18001 t i Công Ty C Ph n T p oàn Thiên Long” Qua các s li u u tra có th th y ngành v n phòng ph m trên toàn th gi i nói chung n có s t ng tr ng trong nh ng n m ti p theo m c dù có nh ng tr ng i nh nt hóa, s hóa trên toàn c u. - Bên c nh ó, d a theo t l c c u v dung l ng th tr ng gi a các Châu l c, có th th y Châu Á ang chi m t tr ng cao nh t th gi i v dung l ng th tr ng c a c 2 nhóm s n ph m v n phòng ph m (32,3% i v i nhóm 1 và 32,4% i v i nhóm 2): l % toàn c u (Nhóm 2) 8,2% l % toàn c u (Nhóm 1) 4,1% 5,1% 5,1% 32,4% 8,2% Châu Á Châu Á 32,3% Châu Âu Châu Âu c M và Caribbean c M và Caribbean 23,6% Latin Latin 23,9% Trung ông Trung ông 26,6% Châu Phi 26,5% Hình 3.3 t l c c u v dung l ng th tr ng gi a các Châu l c. 1.2 Ngành v n phòng ph m Châu Á:[11] - Sau ây là các s li u c th v th tr ng 3.2: Dung l ng th tr Tóm t t Dung l Nhóm 1 ng th tr ng v n phòng ph m Châu Á t i b ng 3.2: ng ngành VPP Châu Á 2009 ng (tri u US$) l t ng (%) m i n m 2010 Nhóm 2 ng th tr ng (tri u US$) l t ng (%) m i n m 2012 2013 2014 3,037 3,203 3,380 3,567 3,766 3,977 5.47 5.48 5.51 5.54 5.57 5.60 5.48 11.28 17.45 24.00 30.95 1,925 2,005 2,089 2,177 2,270 2,368 4.16 4.17 4.20 4.23 4.26 4.30 4.17 8.54 13.13 17.96 23.02 l t ng % so v i n m 2009 Dung l 2011 l t ng % so v i n m 2009 HVTH: Nguy n Ng c Hân L p Cao H c K2010 – Qu n Lý Môi Tr GVHD: TS. Hà D ng Xuân B o ng Trang 19