Tài liệu Kĩ năng đối thoại

i h c Bách Khoa TP. H Chí Minh Khoa MÔI TR NG Ch ng 3 N NG I THO I n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 N I DUNG 3.1- ÑAËT VAÁN ÑEÀ 3.2- CAÙC KIEÅU ÑOÁI THOAÏI TRÖÏC TIEÁP 3.3- CAN THIEÄP CUÛA NGÖÔØI PHOÛNG VAÁN 3.4- CAÙC THAÙI ÑOÄ CUÛA NGÖÔØI PHOÛNG VAÁN 3.5- CHUAÅN BÒ MOÄT BUOÅI ÑOÁI THOAÏI 3.6- ÑOÁI THOAÏI GIAÙN TIEÁP – QUA ÑIEÄN THOAÏI 3.7- KEÁT THUÙC CUOÄC ÑOÁI THOAÏI CHUNG n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.1Khái ni m v TV N : i tho i • Laø caùch toát nhaát ñeå luaân chuyeån thoâng tin, giaûi quyeát vaán ñeà. + Chuyeån yù tuôûng töø ngöôøi naøy sang ngöôøi khaùc. + Noùi vôùi ngöôøi khaùc moät ñieàu gì ñoù. + Chia seõ thoâng tin vaø taïo döïng moái quan heä. + Giôùi thieäu mình vôùi ngöôøi khaùc + Höôùng daãn ngöôøi khaùc laøm moät vieäc gì ñoù • Giuùp giaûi quyeát nhu caàu cuûa con ngöôøi: chia seû nieàm vui, söï böïc boäi, khoù chòu, caêng thaúng. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.1- tv n Ch c n ng c a i tho i: (tt) • + Chöùc naêng thoâng tin, toå chöùc • + Chöùc naêng ñieàu khieån/aûnh höôûng laãn nhau • + Chöùc naêng phoái hôïp haønh ñoäng • + Chöùc naêng taïo moái quan heä • + Chöùc naêng caân baèng caûm xuùc • + Chöùc naêng phaùt trieån nhaân caùch n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.2- CÁC Ki U I THO I TR C Ti P CAÙC HÌNH THÖÙC TRAO ÑOÅI THOÂNG TIN n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.3- CAN THI P C A NG I PH NG V N 1/ Câu h i: + Caâu hoûi tröïc tieáp: söû duïng ñeå baét ñaàu cuoäc ñoái thoaïi. + Caâu hoûi chuyeàn: söû duïng trong ñoái thoaïi kieåu baùn daãn daét, caên cöù vaøo thoâng tin cuûa ngöôøi ñöôïc phoûng vaán ñeå tieáp tuïc phaùt trieån, chi tieát hoùa. Ví duï: Anh nghe ñöôïc qua ...……? Treân quan ñieåm naøo ... ? Anh coù giaûi thích theâm veà …….ñöôïc khoâng? n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.3- Can thi p c a ng i ph ng v n (tt) 2/ Trình bày: laø kyõ thuaät chính trong moïi tình huoáng giao tieáp. Giuùp ngöôøi noùi thaáy ñöôïc söï chuù yù laéng nghe cuûa ngöôøi nghe. Giuùp ngöôøi noùi coù traùch nhieäm veà nhöõng gì minh noùi, khuyeán khích hoï ñi saâu hôn vaøo vaán ñeà Giuùp hai beân khoâng maát thôøi gian vì nhöõng hieåu laàm ñaùng tieác. 3/ Trình bày l i: + Trình baøy laïi laø ngaét lôøi ngöôøi noùi taïi moät thôøi ñieåm ñeå nghe toùm taét laïi nhöõng ñieàu hoï hieåu veà noäi dung maø ngöôøi noùi vöøa trình baøy, sau ñoù ngöôøi noùi trình baøy tieáp. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.3- Can thi p c a ng *3m c i ph ng v n (tt) trình bày l i: a) Trình baøy laïi moät caùch ñôn giaûn: + Toång hôïp laïi nhöõng ñieåm chính; + Kieåm chöùng vaø baøy toû vôùi ngöôøi noùi veà möùc ñoä hieåu cuûa ngöôøi nghe: phaùt hieän nhöõng ñieàu hieåu nhaàm. + Ngöôøi trình baøy laïi khoâng duøng caùch naøy ñeå khaúng ñònh ñòa vò, quan ñieåm hay ñaùnh giaù cuûa mình. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.3- Can thi p c a ng *3m c i ph ng v n (tt) trình bày l i (tt): b) Trình baøy laïi coù dieãn giaûi: Laøm noåi baät moät ñieåm then choát chöa ñöôïc trình baøy roõ raøng hay toång hôïp toaøn boä caùc ñeà nghò. Laøm saùng toû baøi phaùt bieåu cuûa ngöôøi noùi baèng caùch dieãn giaûi hay thay ñoåi chuùt ít noäi dung vöøa nghe ñöôïc. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.3- Can thi p c a ng *3m c i ph ng v n (tt) trình bày l i (tt): c) Trình baøy laïi theo kieåu ngöôïc laïi: + Toång hôïp moät caùch nghòch lyù, thaäm chí traùi vôùi ñieàu thöôøng nghe; + Laøm noåi baät ñieåm chính deã gaây tranh luaän. + Kieåu naøy keùo theo moät soá khoù khaên veà maët quan heä. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.4- THÁI 4/ Các ki u Thái A NG I PH NG V N chung: a) Thaùi ñoä chuyeân cheá: tìm caùch aùp ñaët yù kieán, quyeát ñònh cuûa mình leân ngöôøi khaùc khoâng quan taâm ñeán phaûn öùng cuûa hoï, kieåu naøy söû duïng vieäc raên ñe, haêm doïa. b) Thaùi ñoä gia tröôûng: muoán khoáng cheá ngöôøi khaùc nhöng laïi muoán ñöôïc ngöôøi khaùc thöông yeâu. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.4- Thái 4/ Các ki u Thái a ng i ph ng v n (tt) chung (tt): c) Thaùi ñoä thuû ñoaïn: theo caùch loâi keùo hay giaät daây. d) Thaùi ñoä trung laäp: laø thaùi ñoä kieåu khoâng daãn daét. e) Thaùi ñoä hôïp taùc: giuùp ñôõ ngöôøi khaùc ñöa ra quyeát ñònh ñuùng ñaén. Laø kieåu giao tieáp töông hoã, khoâng aùp ñaët. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.4- Thái 5/ Các ki u Thái a ng i ph ng v n (tt) di n ti n (t ng ph n): 1- Thaùi ñoä ra leänh hay quyeát ñoaùn 2- Thaùi ñoä laãn traùnh 3- Thaùi ñoä meâ hoaëc duï doã 4- Thaùi ñoä ñaùnh giaù 5- Thaùi ñoä thaêm doø 6- Thaùi ñoä dieãn giaûi 7- Thaùi ñoä ñeà xuaát hay khuyeân baûo 8- Thaùi ñoä giuùp ñôõ hay hoã trôï 9- Thaùi ñoä thoâng caûm n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.5- CHU N B 1/ +V tài: T CU C I THO I 2/ B i c nh: gì? + Vi c trình bày rõ ràng ch a? tài có + Làm th nào trình bày t cách chính xác tài? + Ng i tác ã có tr c nh ng thông tin nào v tài? n ng Giao ti p Ngành ngh Ch + tài hôm nay n trong hoàn nh nào? + Ai s là ng i ta? i tho i + Li u h có n i c nh không? ng 3- K N NG I THO I c hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.5- Chu n b t cu c i tho i (tt) Neâu baät caùc keát quaû ñaït ñöôïc 3/ M c tiêu: 4/ Các thông tin: laäp luaän cho ñeà taøi: • + Thoâng tin naøo caàn chuù troïng; • + Ví duï cuï theå naøo; • + Taøi lieäu naøo; • + Trôû löïc, phaûn bieän naøo. + Ñeà ra keá hoaïch; 5/ K ho ch và trình t i tho i: + Trình töï: caùi naøo noùi tröôùc, caùi naøo noùi sau. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.6- I THO I GIÁN Ti P (qua n tho i) 1/ Nh ng khó kh n + Thôøi gian, chi phí, phaûi trình baøy noäi dung moät caùch roõ raøng, cuï theå, chính xaùc; + Khoâng nhìn thaáy ngöôøi giao tieáp; + Khoâng “thaáy” phaûn öùng cuûa nhau; + Vieäc moâ taû bò haïn cheá. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.6- i tho i gián ti p qua n tho i (tt) 2/ Nh ng s li u áng l u ý: + 58% caùc laàn chôø chuyeån maùy coù th i gian > 3 phuùt; + 77% không ghi nhaän laïi thoâng tin do ngöôøi ñoái thoaïi cung caáp; + 82% nhöõng ngöôøi goïi ñeán khoâng töï giôùi thieäu. 3/ Làm th nào t c s ti p xúc: + Töï giôùi thieäu; + Trình baøy lyù do cuûa cuoäc goïi – traùnh daøi doøng. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.6- i tho i gián ti p qua n tho i (tt) 4/ Duy trì s chú ý: a) Neâu moät vaøi quan ñieåm chung mang yù nghóa tích cöïc trong quaù khöù; b) Tìm moät ñieåm chung mang yù nghóa tích cöïc; c) Tìm caùch dieãn ñaït mang tính ñoäng vieân, khích leä haønh ñoäng; d) Noùi nhöõng ñieàu maø ngöôøi ñoái thoaïi quan taâm; e) Ñaët caâu hoûi; f) Trình baøy laïi. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.6- 5/ K t thúc cu c i tho i gián ti p qua i tho i qua n tho i (tt) n tho i: a) Phaùt bieåu toùm taét noäi dung; b) Ñöa ra 1 giaûi phaùp; c) Xaùc ñònh thoûa thuaän moái quan heä. n ng Giao ti p Ngành ngh Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13 3.6- 6/ Môt vài l i khuyên cu c i tho i có hi u qu : n ng Giao ti p Ngành ngh i tho i gián ti p qua n tho i (tt) - Tö theá: ngoài thaúng löng, hôi nghieâng veà phía sau; - Tieáng noùi: aâm löôïng, caùch phaùt aâm, dung löôïng, gioïng; - Daïng caâu hoûi söû duïng: ngaén goïn, ñöøng ngaét lôøi ngöôøi ñang noùi, traùnh noùi caùc töø tröøu töôïng, toái nghóa; Ch ng 3- K N NG I THO I hcmut_vlp_hdxb_2012-13