Tài liệu Giáo án sinh học 7 full trọn bộ cả năm mới nhất

Ngµy so¹n: 26/8/2020 Ngµy d¹y:28/8/2020 TiÕt 1: thÕ giíi ®éng vËt ®a d¹ng phong phó I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: Häc sinh chøng minh ®îc sù ®a d¹ng vµ phong phó cña ®éng vËt thÓ hiÖn ë sè loµi vµ m«i trêng sèng. 2. KÜ n¨ng : - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp yªu thÝch m«n häc. 4. §Þnh híng ph¸t triển n¨ng lùc : - Năng lực chung: Giải quyết vấn đề, hợ ttć - Năng lực chuyên biệt: Sử dụng tranh ảnh́ II. §å dïng d¹y vµ häc 1. GV : Tranh ¶nh vÒ ®éng vËt vµ m«i trêng sèng (H.1- H.4 SGK). 2. HS : Nghiªn cøu bµi III/ PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ Iv. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ s¸ch vë, dông cô häc tËp bé m«n cña HS 3. Bµi häc: (30’) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS *Ho¹t ®éng 1: §a d¹ng loµi vµ sù phong phó vÒ sè lîng c¸ thÓ - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, quan s¸t H 1.1 vµ 1.2 trang 56 vµ tr¶ lêi c©u hái: ? Sù phong phó vÒ loµi ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo? - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña HS vµ phÇn bæ sung. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: ?H·y kÓ tªn loµi ®éng vËt trong mét mÎ líi kÐo ë biÓn, t¸t mét ao c¸, ®¸nh b¾t ë hå, chÆn dßng níc suèi n«ng? ?Ban ®ªm mïa hÌ ë ngoµi ®ång cã nh÷ng ®éng vËt nµo ph¸t ra tiÕng kªu?( Cãc, Õch, dÕ mÌn, s©u bä...) - GV lu ý th«ng b¸o th«ng tin nÕu HS kh«ng nªu ®îc. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sè lîng c¸ thÓ trong bÇy ong, ®µn kiÕn, ®µn bím?( Sè lîng c¸ thÓ trong loµi rÊt lín) - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn vÒ sù ®a d¹ng cña ®éng vËt. - GV th«ng b¸o thªm: Mét sè ®éng vËt ®îc con ngêi thuÇn ho¸ thµnh vËt nu«i, cã nhiÒu ®Æc ®iÓm phï hîp víi nhu cÇu cña con ngêi. Néi dung kiÕn thøc I. §a d¹ng loµi vµ sù phong phó vÒ sè lîng c¸ thÓ ThÕ giíi ®éng vËt rÊt ®a d¹ng vµ phong phó vÒ loµi vµ ®a d¹ng vÒ sè c¸ thÓ trong loµi. 1 *Ho¹t ®éng 2: §a d¹ng vÒ m«i trêng sèng - GV yªu cÇu HS quan s¸t H 1.4 hoµn thµnh bµi tËp, ®iÒn chó thÝch. - GV cho HS ch÷a nhanh bµi tËp. - GV cho HS th¶o luËn råi tr¶ lêi: ?§Æc ®iÓm g× gióp chim c¸nh côt thÝch nghi víi khÝ hËu gi¸ l¹nh ë vïng cùc?(Chim c¸nh côt cã bé l«ng dµy, xèp, líp mì díi da dµy ®Ó gi÷ nhiÖt) ?Nguyªn nh©n nµo khiÕn ®éng vËt ë nhiÖt ®íi ®a d¹ng vµ phong phó h¬n vïng «n ®íi, Nam cùc?(KhÝ hËu nhiÖt ®íi nãng Èm, thùc vËt phong phó, ph¸t triÓn quanh n¨m lµ nguån thøc ¨n lín, h¬n n÷a nhiÖt ®é phï hîp cho nhiÒu loµi) ?§éng vËt níc ta cã ®a d¹ng, phong phó kh«ng? T¹i sao?( Cã v× n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi) - GV hái thªm: ?H·y cho VD ®Ó chøng minh sù phong phó vÒ m«i trêng sèng cña ®éng vËt?( GÊu tr¾ng B¾c cùc, ®µ ®iÓu sa m¹c, c¸ ph¸t s¸ng ë ®¸y biÓn...) - GV cho HS th¶o luËn toµn líp. - Yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. II. §a d¹ng vÒ m«i trêng sèng §éng vËt cã ë kh¾p n¬i do chóng thÝch nghi víi mäi m«i trêng sèng. 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸: (5’) - GV cho HS ®äc kÕt luËn SGK. - Yªu cÇu HS lµm phiÕu häc tËp. H·y khoanh trßn vµo c©u tr¶ lêi ®óng: C©u 1: §éng vËt cã ë kh¾p mäi n¬i do: a. Chóng cã kh¶ n¨ng thÝch nghi cao. b. Sù ph©n bè cã s½n tõ xa xa. c. Do con ngêi t¸c ®éng. C©u 2: §éng vËt ®a d¹ng, phong phó do: a. Sè c¸ thÓ nhiÒu b. Sinh s¶n nhanh c. Sè loµi nhiÒu d. §éng vËt sèng ë kh¾p mäi n¬i trªn Tr¸i §Êt. e. Con ngêi lai t¹o, t¹o ra nhiÒu gièng míi. g. §éng vËt di c tõ nh÷ng n¬i xa ®Õn. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: (3’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - KÎ b¶ng 1 trang 9 vµo vë bµi tËp. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: tiÕt 2: ph©n biÖt ®éng vËt víi thùc vËt ®Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt 2 I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh n¾m ®îc ®Æc ®iÓm c¬ b¶n ®Ó ph©n biÖt ®éng vËt víi thùc vËt. - Nªu ®îc ®Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt. - N¾m ®îc s¬ lîc c¸ch ph©n chia giíi ®éng vËt. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp - KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch m«n häc. 4. Định hướng ph¸t triển năng lực : - Năng lực chung: Giao tiếp, hơp t¸c. - Năng lực chuyªn biệt: Sử dụng tranh vẽ. II. §å dïng d¹y vµ häc 1. GV : Tranh vÏ ph©n biÖt ®éng vËt víi thùc vËt (H 2.1 SGK). 2. HS : Nghiªn cøu bµi. III/ PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ Iv. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) ?H·y kÓ tªn nh÷ng ®éng vËt thêng gÆp ë n¬i em ë? Chóng cã ®a d¹ng, phong phó kh«ng? ?Chóng ta ph¶i lµm g× ®Ó thÕ giíi ®éng vËt m·i ®a d¹ng vµ phong phó? 3. Bµi míi: (30’) VB: NÕu ®em so s¸nh con gµ víi c©y bµng, ta thÊy chóng kh¸c nhau hoµn toµn, song chóng ®Òu lµ c¬ thÓ sèng. VËy ph©n biÖt chóng b»ng c¸ch nµo? Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc *Ho¹t ®éng 1: Ph©n biÖt ®éng vËt víi thùc vËt. I. Ph©n biÖt ®éng vËt víi - GV yªu cÇu HS quan s¸t H 2.1 hoµn thµnh b¶ng thùc vËt trong SGK trang 9. - C¸ nh©n quan s¸t h×nh vÏ, ®äc chó thÝch vµ ghi nhí kiÕn thøc, trao ®æi nhãm vµ tr¶ lêi. . - GV kÎ b¶ng 1 lªn b¶ng phô ®Ó HS ch÷a bµi. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¶ng ghi kÕt qu¶ cña nhãm. - GV ghi ý kiÕn bæ sung vµo c¹nh b¶ng. + Gièng nhau: ®Òu cÊu t¹o tõ - GV nhËn xÐt vµ th«ng b¸o kÕt qu¶ ®óng nh b¶ng tÕ bµo, lín lªn vµ sinh s¶n. ë díi. + Kh¸c nhau: Di chuyÓn, - GV yªu cÇu tiÕp tôc th¶o luËn: dinh dìng, thÇn kinh, gi¸c ? §éng vËt gièng vµ kh¸c thùc vËt ë ®iÓm nµo? quan, thµnh tÕ bµo. §Æc CÊu t¹o tõ Thµnh Lín lªn vµ ChÊt h÷u c¬ ®iÓm tÕ bµo xenlulo cña sinh s¶n nu«i c¬ thÓ tÕ bµo §èi tîng Kh¶ n¨ng di chuyÓn HÖ thÇn kinh vµ gi¸c quan 3 Kh«n ph©n g biÖt §én g vËt Thù c vËt Cã Kh«n g X X X Cã Kh«n Cã Tù g tæn g hîp ®îc X X X Sö Kh«n Cã K Cã dông g chÊt h÷u c¬ cã s½n X X X X X X II. §Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp ë môc II trong SGK §éng vËt cã ®Æc ®iÓm trang 10. chung lµ cã kh¶ n¨ng di - GV ghi c©u tr¶ lêi lªn b¶ng vµ phÇn bæ sung. chuyÓn, cã hÖ thÇn kinh vµ - GV th«ng b¸o ®¸p ¸n: ¤ 1, 4, 3. gi¸c quan, chñ yÕu dÞ dìng. - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. III. S¬ lîc ph©n chia giíi *Ho¹t ®éng 3: S¬ lîc ph©n chia giíi ®éng vËt. ®éng vËt - GV giíi thiÖu: §éng vËt ®îc chia thµnh 20 Cã 8 ngµnh ®éng vËt ngµnh, thÓ hiÖn qua h×nh 2.2 SGK. Ch¬ng tr×nh + §éng vËt kh«ng x¬ng sinh häc 7 chØ häc 8 ngµnh c¬ b¶n. sèng: 7 ngµnh. + §éng vËt cã x¬ng sèng: 1 ngµnh (cã 5 líp: c¸, lìng c, bß s¸t, chim, thó). IV. Vai trß cña ®éng vËt *Ho¹t ®éng 4: Vai trß cña ®éng vËt - Yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 2: §éng vËt víi ®êi sèng con ngêi. - GV kÏ s½n b¶ng 2 ®Ó HS ch÷a bµi. §éng vËt mang l¹i lîi Ých - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: ? §éng vËt cã vai trß g× trong ®êi sèng con ngêi? nhiÒu mÆt cho con ngêi, tuy nhiªn mét sè loµi cã h¹i. - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. *Ho¹t ®éng 2: §Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt STT C¸c mÆt lîi, h¹i 1 §éng vËt cung cÊp nguyªn liÖu cho ngêi: - Thùc phÈm - L«ng - Da 2 §éng vËt dïng lµm thÝ nghiÖm: - Häc tËp nghiªn cøu khoa häc - Thö nghiÖm thuèc 3 §éng vËt hç trî con ngêi - Lao ®éng - Gi¶i trÝ - ThÓ thao - B¶o vÖ an ninh 4 §éng vËt truyÒn bÖnh Tªn loµi ®éng vËt ®¹i diÖn - Gµ. lîn, tr©u, thá, vÞt... - Gµ, cõu, vÞt... - Tr©u, bß... - Õch, thá, chã... - Chuét, chã... - Tr©u, bß, ngùa, voi, l¹c ®µ... - Voi, gµ, khØ... - Ngùa, chã, voi... - Chã. - Ruåi, muçi, rËn, rÖp... 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸: (5’) H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt: 4 1. ®Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt ®Ó ph©n biÖt víi thùc vËt lµ: a. Cã kh¶ n¨ng di chuyÓn b. Sèng dÞ dìng. c. Cã kh¶ n¨ng sinh s¶n d. Cã hÖ thÇn kinh vµ gi¸c quan. e. Cã cÊu t¹o tõ tÕ bµo g. C¶ a, b, d ®Òu ®óng h. C¶ a, b, c, d, e ®Òu ®óng. 2. Nhãm nµo díi ®©y gåm toµn ®éng vËt cã lîi? a. Tr©u, bß, gµ, rËn b. Voi, ngùa, ve, chim. c. Cãc, r¾n, thá, c¸. d. H¬u, nai, chuét, ruåi. ®¸p ¸n: 1g ; 2c. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: (3’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. §äc môc “Cã thÓ em cha biÕt”. - ChuÈn bÞ cho bµi sau: + T×m hiÓu ®êi sèng ®éng vËt xung quanh. + Ng©m r¬m, cá kh« vµo b×nh tríc 5 ngµy. + LÊy níc ao, hå, rÔ bÌo NhËt B¶n. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Ch¬ng I: Ngµnh ®éng vËt nguyªn sinh TiÕt 3: Thùc hµnh- Quan s¸t mét sè ®éng vËt nguyªn sinh I. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc - Häc sinh thÊy ®îc Ýt nhÊt 2 ®¹i diÖn ®iÓn h×nh cho ngµnh ®éng vËt nguyªn sinh lµ: trïng roi vµ trïng giµy. - Ph©n biÖt ®îc h×nh d¹ng, c¸ch di chuyÓn cña 2 ®¹i diÖn nµy. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng sö dông vµ quan s¸t mÉu b»ng kÝnh hiÓn vi. 3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc, tØ mØ, cÈn thËn. 4. §Þnh híng ph¸t triển n¨ng lùc: - N¨ng lùc chung: Giải quyết vấn đề, hợ ttc, thảo luận, trình bày i niếń - N¨ng lùc chuyªn biÖt: quan s¸t, sö dông kÝnh hiÓn vi. II. §å dïng d¹y vµ häc + GV: KÝnh hiÓn vi, lam kÝnh, la men, kim nhän, èng hót, kh¨n lau. + HS: V¸ng níc ao, hå, rÔ bÌo NhËt B¶n, r¬m kh« ng©m níc trong 5 ngµy III/ PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) - C¸c ®Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt? 5 - ý nghÜa cña ®éng vËt ®èi víi ®êi sèng con ngêi? 3. Bµi häc: (30’) Vµo bµi: Trong thiªn nhiªn, cã nh÷ng ®éng vËt rÊt nhá bÐ mµ chóng ta kh«ng thÓ nh×n thÊy b»ng m¾t thêng ®îc. V× vËy muèn thÊy ®îc chóng, ta ph¶i dïng nh÷ng lo¹i thiÕt bÞ hç trî nh kÝnh hiÓn vi. H«m nay, chóng ta sÏ sö dông kÝnh hiÓn vi ®Ó quan s¸t 1 sè ®éng vËt nh thÕ. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS *Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t trïng giµy - GV lu ý híng dÉn HS tØ mØ v× ®©y lµ bµi thùc hµnh ®Çu tiªn. - GV híng dÉn c¸c thao t¸c: + Dïng èng hót lÊy 1 giät nhá ë níc ng©m r¬m (chç thµnh b×nh) + Nhá lªn lam kÝnh, ®Ëy la men vµ soi díi kÝnh hiÓn vi. + §iÒu chØnh thÞ trêng nh×n cho râ. + Quan s¸t H 3.1 SGK ®Ó nhËn biÕt trïng giµy. - GV kiÓm tra ngay trªn kÝnh cña c¸c nhãm. - GV yªu cÇu lÊy mét mÉu kh¸c, HS quan s¸t trïng giµy di chuyÓn ? Di chuyÓn theo kiÓu tiÕn th¼ng hay xoay tiÕn? - GV cho HS lµm bµi tËp trang 15 SGK chän c©u tr¶ lêi ®óng. - GV th«ng b¸o kÕt qu¶ ®óng ®Ó HS tù söa ch÷a, nÕu cÇn. *Ho¹t ®éng 2: Quan s¸t trïng roi - GV cho HS quan s¸t H 3.2 vµ 3.3 SGK trang 15. - GV yªu cÇu HS lµm víi c¸ch lÊy mÉu vµ quan s¸t t¬ng tù nh quan s¸t trïng giµy. - GV gäi ®¹i diÖn mét sè nhãm lªn tiÕn hµnh theo c¸c thao t¸c nh ë ho¹t ®éng 1. - GV kiÓm tra ngay trªn kÝnh hiÓn vi cña tõng nhãm. - GV lu ý HS sö dông vËt kÝnh cã ®é phãng ®¹i kh¸c nhau ®Ó nh×n râ mÉu. - NÕu nhãm nµo cha t×m thÊy trïng roi th× GV hái nguyªn nh©n vµ c¶ líp gãp ý. - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp môc  SGK trang 16. - GV th«ng b¸o ®¸p ¸n ®óng: + §Çu ®i tríc + Mµu s¾c cña h¹t diÖp lôc. Néi dung kiÕn thøc I. Quan s¸t trïng giµy - H×nh d¹ng: cã h×nh khèi nh chiÕc giµy -Di chuyÓn: võa tiÕn võa xoay(v× l«ng b¬i ho¹t ®éng kh«ng ®Òu theo tõng ®ît sãng) II. Quan s¸t trïng roi 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸ : (5’) - GV yªu cÇu HS vÏ h×nh trïng giµy vµ trïng roi vµo vë vµ ghi chó thÝch. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: (3’) - VÏ h×nh trïng giµy, trïng roi vµ ghi chó thÝch. - Nghiªn cøu bµi 4: “Trïng roi”. 6 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 4: trïng roi I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh n¾m ®îc ®Æc ®iÓm dinh dìng vµ sinh s¶n cña trïng roi xanh - HS thÊy ®îc bíc chuyÓn quan träng tõ ®éng vËt ®¬n bµo ®Õn ®éng vËt ®a bµo qua ®¹i diÖn lµ tËp ®oµn trïng roi. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc. - KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp. 4. §Þnh híng ph¸t triển n¨ng lùc: - N¨ng lùc chung: Giải quyết vấn đề, hợ ttc, thảo luận, trình bày i niếń - N¨ng lùc chuyªn biÖt: quan s¸t tranh vÏ. II. §å dïng d¹y vµ häc 1. GV : Tranh vÏ trïng roi (H 4.1, 4.2, 4.3 SGK). 2. HS : - Nghiªn cøu bµi. - Xem l¹i bµi thùc hµnh. III/ PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ Iv. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) KiÓm tra bµi thu ho¹ch thùc hµnh cña HS. 3. Bµi míi: (30’) VB: §éng vËt nguyªn sinh rÊt nhá bÐ, chóng ta ®· ®îc quan s¸t ë bµi tríc, tiÕt nµy chóng ta tiÕp tôc t×m hiÓu mét sè ®Æc ®iÓm cña trïng roi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS *Ho¹t ®éng 1: Trïng roi xanh - GV yªu cÇu: + Nghiªn cøu SGK, vËn dông kiÕn thøc bµi tríc. + Quan s¸t H 4.1 vµ 4.2 SGK. + Hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV ®i ®Õn c¸c nhãm theo dâi vµ gióp ®ì nhãm yÕu. - GV kÎ phiÕu häc tËp lªn b¶ng ®Ó ch÷a bµi. - GV ch÷a bµi tËp trong phiÕu, yªu cÇu: ? Tr×nh bµy qu¸ tr×nh sinh s¶n cña trïng roi xanh? Néi dung kiÕn thøc I. Trïng roi xanh Néi dung phiÕu 7 - Lµm nhanh bµi tËp môc  thø 2 trang 18 SGK. §¸p ¸n: Roi, ®Æc ®iÓm m¾t, quang hîp, cã diÖp lôc. - GV yªu cÇu HS quan s¸t phiÕu chuÈn kiÕn thøc. - Sau khi theo dâi phiÕu, GV nªn kiÓm tra sè nhãm cã c©u tr¶ lêi ®óng. PhiÕu häc tËp: T×m hiÓu trïng roi xanh Bµi Tªn ®éng vËt Trïng roi xanh tËp §Æc ®iÓm Dinh dìng - Tù dìng vµ dÞ dìng. 1 - H« hÊp: Trao ®æi khÝ qua mµng tÕ bµo. - Bµi tiÕt: Nhê kh«ng bµo co bãp. 2 Sinh s¶n - V« tÝnh b»ng c¸ch ph©n ®«i theo chiÒu däc. *Ho¹t ®éng 2: TËp ®oµn trïng roi - GV yªu cÇu HS: Nghiªn cøu SGK quan s¸t H 4.3 trang 18 vµ hoµn thµnh bµi tËp môc  trang 19 SGK (®iÒn tõ vµo chç trèng). - GV nªu c©u hái: ? TËp ®oµn V«nv«c dinh dìng nh thÕ nµo? ? H×nh thøc sinh s¶n cña tËp ®oµn V«nv«c? - GV gi¶ng: Trong tËp ®oµn 1 sè c¸ thÓ ë ngoµi lµm nhiÖm vô di chuyÓn b¾t måi, ®Õn khi sinh s¶n mét sè tÕ bµo chuyÓn vµo trong ph©n chia thµnh tËp ®oµn míi. ? TËp ®oµn V«nv«c cho ta suy nghÜ g× vÒ mèi liªn quan gi÷a ®éng vËt ®¬n bµo vµ ®éng vËt ®a bµo?( Trong tËp ®oµn b¾t ®Çu cã sù ph©n chia chøc n¨ng cho 1 sè tÕ bµo) - GV rót ra kÕt luËn. II. TËp ®oµn trïng roi TËp ®oµn trïng roi gåm nhiÒu tÕ bµo cã roi, liªn kÕt l¹i víi nhau t¹o thµnh. 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸:(5’) §iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng: Trïng roi xanh lµ 1 c¬ thÓ ®éng vËt ®¬n bµo, di chuyÓn nhê...(1).... Do cã.... (2)..nªn cã kh¶ n¨ng tù dìng. H« hÊp qua....(3).. Chóng sinh s¶n b»ng....(4)..c¸ch ph©n ®«i theo chiÒu däc c¬ thÓ....(5).... ph©n ®«i tríc, råi míi ®Õn c¸c bµo quan. TÝnh híng s¸ng cña trïng roi cã ®îc lµ nhê cã roi vµ ....(6).... TËp ®oµn trïng roi ®îc coi lµ h×nh ¶nh cña mèi quan hÖ vÒ nguån gèc gi÷a ®éng vËt ®¬n bµo vµ ®éng vËt ®a bµo. §¸p ¸n: (1) roi (2) h¹t diÖp lôc (3) mµng tÕ bµo (4) v« tÝnh (5) nh©n (6) ®iÓm m¾t (7) §¬n bµo (8) §a bµo. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ:(2’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë bµi tËp. DUYỆT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN 8 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 5 : trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh n¾m ®îc ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, di chuyÓn, dinh dìng vµ sinh s¶n cña trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy. - HS thÊy ®îc sù ph©n ho¸ chøc n¨ng c¸ c bé phËn trong tÕ bµo cña trïng giµy, ®ã lµ biÓu hiÖn mÇm mèng cña ®éng vËt ®a bµo. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp. - KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp. 4. §Þnh híng ph¸t triển n¨ng lùc: - N¨ng lùc chung: Giải quyết vấn đề, hợ ttc, thảo luận, trình bày i niếń - N¨ng lùc chuyªn biÖt: quan s¸t tranh ảnh́ II. §å dïng d¹y vµ häc 1. GV: Tranh vÏ Trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy (H5.1; 5.2; 5.3 SGK). 2. HS: Nghiªn cøu bµi. III/ PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ Iv. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) Trïng roi gièng vµ kh¸c víi thùc vËt ë nh÷ng ®iÓm nµo? 3. Bµi häc: (30’) VB: Chóng ta ®· t×m hiÓu trïng roi xanh, h«m nay chóng ta tiÕp tôc nghiªn cøu mét sè ®¹i diÖn kh¸c cña ngµnh ®éng vËt nguyªn sinh: Trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc  - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, Quan s¸t H 5.1; 5.2; 5.3 trao ®æi nhãm vµ hoµn thµnh b¶ng sau. - GV quan s¸t ho¹t ®éng cña c¸c nhãm ®Ó híng dÉn, ®Æc biÖt lµ nhãm häc yÕu. - Tæ chøc th¶o luËn líp. §¹i diÖn nhãm lªn ghi c©u tr¶ lêi, c¸c nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV cho HS theo dâi b¶ng kiÕn thøc chuÈn. Bµ Tªn ®éng vËt i §Æc ®iÓm Trïng biÕn h×nh Trïng giµy 9 tËp 1 CÊu t¹o Di chuyÓn 2 Dinh dìng 3 Sinh s¶n - Gåm 1 tÕ bµo cã: + ChÊt nguyªn sinh láng, nh©n + Kh«ng bµo tiªu ho¸, kh«ng bµo co bãp. - Nhê ch©n gi¶ (do chÊt - Nhê l«ng b¬i. nguyªn sinh dån vÒ 1 phÝa). - Tiªu ho¸ néi bµo. - Thøc ¨n qua miÖng tíi hÇu tíi kh«ng bµo tiªu ho¸ vµ biÕn ®æi nhê enzim. - Bµi tiÕt: chÊt thõa dån ®Õn - ChÊt th¶i ®îc ®a ®Õn kh«ng bµo co kh«ng bµo co bãp vµ th¶i ra bãp vµ qua lç ®Ó tho¸t ra ngoµi. ngoµi ë mäi vÞ trÝ. V« tÝnh b»ng c¸ch ph©n ®«i - V« tÝnh b»ng c¸ch ph©n ®«i c¬ thÓ c¬ thÓ. theo chiÒu ngang. - H÷u tÝnh: b»ng c¸ch tiÕp hîp. - GV lu ý gi¶i thÝch 1 sè vÊn ®Ò cho HS: + Kh«ng bµo tiªu ho¸ ë ®éng vËt nguyªn sinh h×nh thµnh khi lÊy thøc ¨n vµo c¬ thÓ. + Trïng giµy: tÕ bµo míi chØ cã sù ph©n ho¸ ®¬n gi¶n, t¹m gäi lµ r·nh miÖng vµ hÇu chø kh«ng gièng nh ë con c¸, gµ. + Sinh s¶n h÷u tÝnh ë trïng giµy lµ h×nh thøc t¨ng søc sèng cho c¬ thÓ vµ rÊt Ýt khi sinh s¶n h÷u tÝnh. - GV cho HS tiÕp tôc trao ®æi: + Tr×nh bµy qu¸ tr×nh b¾t måi vµ tiªu ho¸ måi cña trïng biÕn h×nh. ? Kh«ng bµo co bãp ë trïng ®Õ giµy kh¸c trïng biÕn h×nh nh thÕ nµo?(trïng biÕn h×nh: cã 1 vµ ®¬n gi¶n h¬n; trïng giµy: cã 2 vµ cã h×nh hoa thÞ) ? Sè lîng nh©n vµ vai trß cña nh©n? ? Qu¸ tr×nh tiªu ho¸ ë trïng giµy vµ trïng biÕn h×nh kh¸c nhau ë ®iÓm nµo?( Trïng giµy ®· cã Enzim ®Ó bݪn ®æi thøc ¨n) 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸:(5’) Ghi ch÷ §(®óng) hoÆc S(sai) vµo « trèng thÝch hîp Trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy ®Òu cã cÊu t¹o tõ 1 tÕ bµo Trïng roi xanh cã thÓ tù dìng nh thùc vËt Trïng giµy lµ ®éng vËt ®¸p ¸n bµo v× ®· cã sù ph©nh hãa c¸c bé phËn Ph©n ®«i theo chiÒu ngang lµ c¸ch sinh s¶n cña trïng giµy Trïng giµy di chuyÓn b»ng ch©n gi¶, trïng biÕn h×nh di chuyÓn b»ng l«ng b¬i Ngoµi c¸ch sinh s¶n v« tÝnh, trïng biÕn h×nh cßn sinh s¶n tiÕp hîp. §¸p ¸n : §, §, S, §, S, S. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: (3’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” 10 - Nghiªn cøu bµi: “Trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt”. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 6 : Trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh n¾m ®îc ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña trïng sèt rÐt vµ trïng kiÕt lÞ phï hîp víi lèi sèng kÝ sinh. - HS chØ râ ®îc nh÷ng t¸c h¹i do 2 lo¹i trïng nµy g©y ra vµ c¸ch phßng chèng bÖnh sèt rÐt. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc qua kªnh h×nh. - KÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh, b¶o vÖ m«i trêng vµ c¬ thÓ. 4. §Þnh híng ph¸t triển n¨ng lùc: - N¨ng lùc chung: Giải quyết vấn đề, hợ ttc, thảo luận, trình bày i niếń - N¨ng lùc chuyªn biÖt: quan s¸t tranh ảnh́ II. §å dïng d¹y vµ häc 1. GV: Tranh vÏ Trïng kiÕt lÞ, trïng sèt rÐt (H 6.1; 6.2; 6.4 SGK). 2. HS: Nghiªn cøu bµi. III/ PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ Iv. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) - Trïng biÕn h×nh sèng ë ®©u vµ di chuyÓn, b¾t måi, tiªu hãa måi nh thÕ nµo? - Trïng giµy di chuyÓn, lÊy thøc ¨n, tiªu hãa vµ th¶i b· nh thÕ nµo? 3. Bµi häc: (30’) VB: Trªn thùc tÕ cã nh÷ng bÖnh do trïng g©y nªn lµm ¶nh h ëng tíi søc khoÎ con ngêi. VÝ dô: trïng kiÕt lÞ, trïng sèt rÐt. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc *Ho¹t ®éng 1: Trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt I. Trïng kiÕt lÞ vµ - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, quan s¸t h×nh 6.1; 6.2; trïng sèt rÐt 6.3 SGK trang 23, 24. Hoµn thµnh b¶ng sau. - Tæ chøc th¶o luËn líp. §¹i diÖn c¸c nhãm ghi ý kiÕn vµo tõng ®Æc ®iÓm. - GV cho HS quan s¸t b¶ng chuÈn kiÕn thøc. Tªn ®éng vËt STT Trïng kiÕt lÞ Trïng sèt rÐt §Æc ®iÓm 1 CÊu t¹o - Cã ch©n gi¶ ng¾n - Kh«ng cã kh«ng bµo. - Kh«ng cã c¬ quan di chuyÓn. - Kh«ng cã c¸c kh«ng bµo. 11 2 Dinh dìng 3 Ph¸t triÓn - Thùc hiÖn qua mµng tÕ bµo. - Nuèt hång cÇu. - Trong m«i trêng, kÕt bµo x¸c, khi vµo ruét ngêi chui ra khái bµo x¸c vµ b¸m vµo thµnh ruét. - Thùc hiÖn qua mµng tÕ bµo. - LÊy chÊt dinh dìng tõ hång cÇu. - Trong tuyÕn níc bät cña muçi, khi vµo m¸u ngêi, chui vµo hång cÇu sèng vµ sinh s¶n ph¸ huû hång cÇu. - GV cho HS lµm nhanh bµi tËp môc  trang 23 SGk, so s¸nh trïng kiÕt lÞ vµ trïng biÕn h×nh. + §Æc ®iÓm gièng: cã ch©n gi¶, kÕt bµo x¸c. + §Æc diÓm kh¸c: chØ ¨n hång cÇu, cã ch©n gi¶ ng¾n. - GV lu ý: trïng sèt rÐt kh«ng kÕt bµo x¸c mµ sèng ë ®éng vËt trung gian. ?Kh¶ n¨ng kÕt bµo x¸c cña trïng kiÕt lÞ cã t¸c h¹i nh thÕ nµo? - NÕu HS kh«ng tr¶ lêi ®îc, GV nªn gi¶i thÝch. - GV cho HS lµm b¶ng 1 trang 24. B¶ng 1: So s¸nh trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt §Æc ®iÓm KÝch thíc Con ®êng (so víi truyÒn dÞch N¬i kÝ sinh T¸c h¹i §éng vËt hång cÇu) bÖnh §êng tiªu Ruét ngêi Viªm loÐt Trïng kiÕt To hãa ruét, mÊt lÞ hång cÇu. Nhá Trïng sèt rÐt Qua muçi M¸u ngêi Ruét vµ níc bät cña muçi. - Ph¸ huû hång cÇu. - GV yªu cÇu HS ®äc l¹i néi dung b¶ng 1, kÕt hîp víi h×nh 6.4 SGK. ? T¹i sao ngêi bÞ sèt rÐt da t¸i xanh?( Do hång cÇu bÞ ph¸ huû) ? T¹i sao ngêi bÞ kiÕt lÞ ®i ngoµi ra m¸u?( Thµnh ruét bÞ tæn th¬ng) Liªn hÖ: Muèn phßng tr¸nh bÖnh kiÕt lÞ ta ph¶i lµm g×?( Gi÷ vÖ sinh ¨n uèng) - GV ®Ò phßng HS hái: T¹i sao ngêi bÞ sèt rÐt khi ®ang sèt nãng cao mµ ngêi l¹i rÐt run cÇm cËp? *Ho¹t ®éng 2: BÖnh sèt rÐt ë níc ta - GV yªu cÇu HS ®äc SGK kÕt hîp víi th«ng tin thu thËp ®îc, tr¶ lêi c©u hái: ? T×nh tr¹ng bÖnh sèt rÐt ë ViÖt Nam hiÖn nµy nh thÕ nµo? ? C¸ch phßng tr¸nh bÖnh sèt rÐt trong céng ®ång? - GV hái: T¹i sao ngêi sèng ë miÒn nói hay bÞ sèt rÐt? - GV th«ng b¸o chÝnh s¸ch cña Nhµ níc trong c«ng t¸c Tªn bÖnh KiÕt lÞ. Sèt rÐt. II. BÖnh sèt rÐt ë níc ta: - BÖnh sèt rÐt ë níc ta ®ang dÇn dÇn ®îc thanh to¸n. - Phßng bÖnh: vÖ sinh 12 phßng chèng bÖnh sèt rÐt: + Tuyªn truyÒn ngñ cã mµn. + Dïng thuèc diÖt muçi nhóng mµn miÔn phÝ. + Ph¸t thuèc ch÷a cho ngêi bÖnh. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n, diÖt muçi. 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸: (5’) Bµi 1: Khoanh trßn vµo ®Çu c©u ®óng: C©u 1: BÖnh kiÕt lÞ do lo¹i trïng nµo g©y nªn? a. Trïng biÕn h×nh. b. TÊt c¶ c¸c lo¹i trïng. c. Trïng kiÕt lÞ C©u 2: Trïng sèt rÐt ph¸ huû lo¹i tÕ bµo nµo cña m¸u? a. B¹ch cÇu. b. Hång cÇu c. TiÓu cÇu C©u 3: Trïng sèt rÐt vµo c¬ thÓ ngêi b»ng con ®êng nµo? a. Qua ¨n uèng b. Qua h« hÊp c. Qua m¸u §¸p ¸n: 1c; 2b; 3c. Bµi 2: Kh¼ng ®Þnh nµo díi ®©y lµ ®óng? 1. Trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt thÝch nghi rÊt cao víi lèi sèng kÝ sinh. 2. Trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt ®Òu hñy ho¹i hång cÇu sinh ra nhiÒu bÖnh nguy hiÓm 3. Trïng kiÕt lÞ kÝ sinh ë m¸u ngêi, trïng sèt rÐt kÝ sinh trong thµnh ruét. 4. Trïng kiÕt lÞ cã ch©n gi¶ r¸t ng¾n, trïng sèt rÐt kh«ng cã bé phËn di chuyÓn . 5. Trïng kiÕt lÞ chui vµo kÝ sinh ë hång cÇu,trïng sèt rÐt nuèt hång cÇu. §¸p ¸n: 1§, 2§, 3S, 4§, 5S. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: (3’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - T×m hiÓu vÒ bÖnh do trïng g©y ra. - Nghiªn cøu bµi: “§Æc ®iÓm chung vµ vai trß thùc tiÔn cña ®éng vËt nguyªn sinh”. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 7: §Æc ®iÓm chung - vai trß thùc tiÔn cña ®éng vËt nguyªn sinh 13 I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh n¾m ®îc ®Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt nguyªn sinh. - HS chØ ra ®îc vµi trß tÝch cùc cña ®éng vËt nguyªn sinh vµ nh÷ng t¸c h¹i do ®éng vËt nguyªn sinh g©y ra. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc. - KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, gi÷ vÖ sinh m«i trêng vµ c¸ nh©n. 4. §Þnh híng ph¸t triển n¨ng lùc: - N¨ng lùc chung: Giải quyết vấn đề, hợ ttc, thảo luận, trình bày i niếń - N¨ng lùc chuyªn biÖt: quan s¸t tranh ảnh́ II. §å dïng d¹y vµ häc 1. GV: B¶ng phô: B¶ng 1 vµ 2 SGK. 2.HS: Nghiªn cøu bµi. III/ PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ Iv. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’ 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? Dinh dìng ë trïng sèt rÐt vµ trïng kiÕt lÞ gièng nhau vµ kh¸c nhau nh thÕ nµo? 3. Bµi häc: (30’) VB: §éng vËt nguyªn sinh, c¸ thÓ chØ lµ mét tÕ bµo, song chóng cã ¶nh h ëng lín ®èi víi con ngêi. VËy ¶nh hëng ®ã nh thÕ nµo, chóng ta cïng t×m hiÓu bµi häc h«m nay. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc *Ho¹t ®éng 1: §Æc ®iÓm chung I. §Æc ®iÓm chung - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh mét sè trïng ®· häc, trao ®æi nhãm vµ hoµn thµnh b¶ng 1. - C¸ nh©n tù nhí l¹i kiÕn thøc bµi tríc vµ quan s¸t h×nh vÏ  Trao ®æi nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn. - Tæ chøc th¶o luËn líp. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy b»ng c¸ch ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV ghi phÇn bæ sung cña c¸c nhãm vµo bªn c¹nh. - GV cho HS quan s¸t b¶ng 1 kiÕn thøc chuÈn. B¶ng 1: §Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt nguyªn sinh KÝch thíc CÊu t¹o tõ Bé phËn TT §¹i diÖn HiÓn Thøc ¨n di 1 tÕ NhiÒu Lín chuyÓn vi bµo tÕ bµo 1 Trïng roi x x Vôn h÷u c¬ Roi H×nh thøc sinh s¶n V« tÝnh theo chiÒu 14 2 3 4 5 Trïng biÕn h×nh Trïng giµy Trïng kiÕt lÞ Trïng sèt rÐt x x x x x x Vi khuÈn, vôn h÷u c¬ Vi khuÈn, vôn h÷u c¬ Hång cÇu x x Hång cÇu däc V« tÝnh Ch©n gi¶ L«ng b¬i V« tÝnh, h÷u tÝnh Tiªu V« tÝnh gi¶m Kh«ng V« tÝnh cã - GV yªu cÇu HS tiÕp tôc th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi 3 §éng vËt nguyªn sinh cã ®Æc c©u hái: ®iÓm: ? §éng vËt nguyªn sinh sèng tù do cã ®Æc ®iÓm g× ? + C¬ thÓ cã kÝch thíc hiÓn ? §éng vËt nguyªn sinh sèng kÝ sinh cã ®Æc ®iÓm g×? vi, chØ lµ mét tÕ bµo nhng ? §éng vËt nguyªn sinh cã ®Æc ®iÓm g× chung? ®¶m nhiÖm mäi chøc n¨ng - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. sèng. - Cho 1 HS nh¾c l¹i kiÕn thøc. + PhÇn lín: dÞ dìng. + Di chuyÓn b»ng ch©n gi¶, l«ng b¬i hay roi b¬i hoÆc tiªu gi¶m. + Sinh s¶n v« tÝnh theo kiÓu ph©n ®«i. *Ho¹t ®éng 2: Vai trß thùc tiÔn cña ®éng vËt nguyªn II. Vai trß thùc tiÔn cña sinh ®éng vËt nguyªn sinh - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK, quan s¸t h×nh 7.1 SGK trang 27 vµ hoµn thµnh b¶ng 2. - GV kÎ s½n b¶ng 2 ®Ó ch÷a bµi. - GV yªu cÇu HS ch÷a bµi. - GV lu ý: Nh÷ng ý kiÕn cña nhãm ghi ®Çy ®ñ vµo b¶ng, sau ®ã lµ ý kiÕn bæ sung. - GV nªn khuyÕn khÝch c¸c nhãm kÓ thªm ®¹i diÖn kh¸c SGK. - GV th«ng b¸o thªm mét vµi loµi kh¸c g©y bÖnh ë ng- Néi dung b¶ng 2 êi vµ ®éng vËt. - Cuèi cïng GV cho HS quan s¸t b¶ng kiÕn thøc chuÈn. B¶ng 2: Vai trß cña ®éng vËt nguyªn sinh Vai trß Tªn ®¹i diÖn Lîi Ých - Trong tù nhiªn: + Lµm s¹ch m«i trêng níc. - Trïng biÕn h×nh, trïng giµy, trïng h×nh chu«ng, trïng roi. 15 + Lµm thøc ¨n cho ®éng vËt níc: gi¸p x¸c nhá, c¸ biÓn. - §èi víi con ngêi: + Gióp x¸c ®Þnh tuæi ®Þa tÇng, t×m má dÇu. + Nguyªn liÖu chÕ giÊy gi¸p. - G©y bÖnh cho ®éng vËt T¸c h¹i - G©y bÖnh cho ngêi - Trïng biÕn h×nh, trïng nh¶y, trïng roi gi¸p. - Trïng lç - Trïng phãng x¹. - Trïng cÇu, trïng bµo tö - Trïng roi m¸u, trïng kiÕt lÞ, 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸:(5’) Khoanh trßn vµo ®Çu c©u ®óng: §éng vËt nguyªn sinh cã nh÷ng ®Æc ®iÓm: a. C¬ thÓ cã cÊu t¹o phøc t¹p. b. C¬ thÓ gåm mét tÕ bµo c. Sinh s¶n v« tÝnh, h÷u tÝnh ®¬n gi¶n. d. Cã c¬ quan di chuyÓn chuyªn ho¸. e. Tæng hîp ®îc chÊt h÷u c¬ nu«i sèng c¬ thÓ. g. Sèng dÞ dìng nhê chÊt h÷u c¬ cã s½n h. Di chuyÓn nhê roi, l«ng b¬i hay ch©n gi¶. §¸p ¸n: b, c, g, h. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: (3’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ b¶ng 1 trang 30 SGK vµo vë. Ngµy so¹n: 22/9/2019 Ngµy d¹y:24/9/2019 Ch¬ng II: Ngµnh ruét khoang TiÕt 8: Thñy tøc I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc - Häc sinh n¾m ®îc ®Æc ®iÓm h×nh d¹ng, cÊu t¹o, dinh dìng vµ c¸ch sinh s¶n cña thuû tøc, ®¹i diÖn cho ngµnh ruét khoang vµ lµ ngµnh ®éng vËt ®a bµo ®Çu tiªn. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, t×m kiÕm kiÕn thøc. - KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm, ph©n tÝch, tæng hîp. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, th¸i ®é yªu thÝch m«n häc. 16 4. §Þnh híng ph¸t triển n¨ng lùc: - N¨ng lùc chung: Giải quyết vấn đề, hợ ttc, thảo luận, trình bày i niếń - N¨ng lùc chuyªn biÖt: quan s¸t tranh ảnh́ II. §å dïng d¹y vµ häc - GV: Tranh vÏ Thñy tøc (H 8.1, 8.2 SGK). - HS: Nghiªn cøu bµi. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ Iv. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? §Æc ®iÓm chung nµo cña §VNS võa ®óng cho loµi sèng tù do lÉn loµi sèng kÝ sinh? 3. Bµi häc: ( 30’) VB nh SGK. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc *Ho¹t ®éng 1: CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn I. CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 8.1 vµ 8.2, ®äc th«ng tin - CÊu t¹o ngoµi: h×nh trong SGK trang 29 vµ tr¶ lêi c©u hái: trô dµi ? Tr×nh bµy h×nh d¹ng, cÊu t¹o ngoµi cña thuû tøc? + PhÇn díi lµ ®Õ, cã t¸c ? Thuû tøc di chuyÓn nh thÕ nµo? M« t¶ b»ng lêi 2 c¸ch di dông b¸m. chuyÓn? + PhÇn trªn cã lç - GV gäi c¸c nhãm ch÷a bµi b»ng c¸ch chØ c¸c bé phËn c¬ miÖng, xung quanh cã thÓ trªn tranh vµ m« t¶ c¸ch di chuyÓn trong ®ã nãi râ vai tua miÖng. trß cña ®Õ b¸m. + §èi xøng to¶ trßn. - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. - Di chuyÓn: kiÓu s©u - GV gi¶ng gi¶i vÒ kiÓu ®èi xøng to¶ trßn. ®o, kiÓu lén ®Çu, b¬i. *Ho¹t ®éng 2: CÊu t¹o trong II. CÊu t¹o trong - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh c¾t däc cña thuû tøc, ®äc th«ng tin hoµn thµnh b¶ng 2 vµo trong vë bµi tËp. - C¸ nh©n quan s¸t tranh vµ h×nh cña SGK  Th¶o luËn - Thµnh c¬ thÓ cã 2 nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn vÒ tªn gäi c¸c tÕ bµo. líp: - GV ghi kÕt qu¶ cña nhãm lªn b¶ng. + Líp ngoµi: gåm tÕ - Khi chän tªn lo¹i tÕ bµo ta dùa vµo ®Æc ®iÓm nµo? bµo gai, tÕ bµo thÇn - GV th«ng b¸o ®¸p ¸n ®óng theo thø tù tõ trªn xuèng. kinh, tÕ bµo sinh s¶n , 1: TÕ bµo gai chñ yÕu lµ tÕ bµo m« b× 2: TÕ bµo sao (tÕ bµo thÇn kinh) c¬. 3: TÕ bµo sinh s¶n + Líp trong: chñ yÕu lµ 4: TÕ bµo m« c¬ tiªu ho¸ tÕ bµo m« c¬ - tiªu ho¸ 5: TÕ bµo m« b× c¬ - Gi÷a 2 líp lµ tÇng keo - GV cÇn t×m hiÓu sè nhãm cã kÕt qu¶ ®óng vµ cha ®óng. máng. ? Tr×nh bµy cÊu t¹o trong cña thuû tøc? - Lç miÖng th«ng víi - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn. khoang tiªu ho¸ ë gi÷a - GV gi¶ng gi¶i: Líp trong cßn cã tÕ bµo tuyÕn n»m xen kÏ (gäi lµ ruét tói). c¸c tÕ bµo m« b× c¬ tiªu ho¸, tÕ bµo tuyÕn tiÕt dÞch vµo 17 khoang vÞ ®Ó tiªu ho¸ ngo¹i bµo. ë ®©y ®· cã sù chuyÓn tiÕp gi÷a tiªu ho¸ néi bµo (kiÓu tiªu ho¸ cña ®éng vËt ®¬n bµo) sang tiªu ho¸ ngo¹i bµo (kiÓu tiªu ho¸ cña ®éng vËt ®a bµo). *Ho¹t ®éng 3: Ho¹t ®éng dinh dìng - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh thuû tøc b¾t måi, kÕt hîp th«ng tin SGK trang 31, trao ®æi nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái: ? Thuû tøc ®a måi vµo miÖng b»ng c¸ch nµo?(B»ng tua) ? Nhê lo¹i tÕ bµo nµo cña c¬ thÓ, thuû tøc tiªu ho¸ ®îc con måi?(TB m« c¬ tiªu hãa) ? Thuû tøc th¶i b· b»ng c¸ch nµo?(Lç miÖng th¶i b·) - C¸c nhãm ch÷a bµi. - GV hái: - Thuû tøc dinh dìng b»ng c¸ch nµo? - NÕu HS tr¶ lêi kh«ng ®Çy ®ñ, GV gîi ý tõ phÇn võa th¶o luËn. - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn. *Ho¹t ®éng 4: Sù sinh s¶n - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh “sinh s¶n cña thuû tøc”, tr¶ lêi c©u hái: ? Thuû tøc cã nh÷ng kiÓu sinh s¶n nµo? - GV gäi 1 vµi HS ch÷a bµi tËp b»ng c¸ch miªu t¶ trªn tranh kiÓu sinh s¶n cña thuû tøc. - GV yªu cÇu tõ ph©n tÝch ë trªn HS h·y rót ra kÕt luËn vÒ sù sinh s¶n cña thuû tøc. - GV bæ sung thªm h×nh thøc sinh s¶n ®Æc biÖt, ®ã lµ t¸i sinh. - GV gi¶ng thªm: kh¶ n¨ng t¸i sinh cao ë tuû tøc lµ do thuû tøc cßn cã tÕ bµo cha chuyªn ho¸. ? T¹i sao gäi thuû tøc lµ ®éng vËt ®a bµo bËc thÊp? (Gîi ý dùa vµo cÊu t¹o vµ dinh dìng cña thuû tøc). III. Ho¹t ®éng dinh dìng - Thuû tøc b¾t måi b»ng tua miÖng. Qu¸ tr×nh tiªu ho¸ thùc hiÖn ë khoang tiªu ho¸ nhê tÕ bµo m« c¬- tiªu hãa vµ dÞch tõ tÕ bµo tuyÕn. - Sù trao ®æi khÝ thùc hiÖn qua thµnh c¬ thÓ. IV. sinh s¶n + V« tÝnh: mäc chåi. + h÷u tÝnh: cã sù h×nh thµnh tÕ bµo sinh dôc ®ùc vµ c¸i. + T¸i sinh: tõ 1 phÇn c¬ thÓ t¹o nªn 1 c¬ thÓ míi 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸:(5’) - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh bµi tËp tr¾c nghiÖm H·y khoanh trßn vµo sè ®Çu c©u ®óng vÒ ®Æc ®iÓm cña thñy tøc: 1. C¬ thÓ ®èi xøng 2 bªn 2. C¬ thÓ ®èi xøng to¶ trßn 3. B¬i rÊt nhanh trong níc 4. Thµnh c¬ thÓ cã 2 líp: ngoµi – trong 5. Thµnh c¬ thÓ cã 3 líp : ngoµi, gi÷a vµ trong. 6. C¬ thÓ ®· cã lç miÖng, lç hËu m«n 7. Sèng b¸m vµo c¸c vËt ë níc nhê ®Õ b¸m. 8. Cã lç miÖng lµ n¬i lÊy thøc ¨n vµ th¶i b· ra ngoµi. 9. Tæ chøc c¬ thÓ cha ph©n biÖt chÆt chÏ. §¸p ¸n: 2, 4, 7, 8, 9 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: (3’) - §äc vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” 18 - Nghiªn cøu bµi: “§a d¹ng cña ngµnh ruét khoang”. DUYỆT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN Ngµy so¹n: 22/9 Ngµy d¹y:28/9/2019 TiÕt 9: ®a d¹ng cña ngµnh ruét khoang I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh n¾m ®îc sù ®a d¹ng cña ngµnh ruét khoang ®îc thÓ hiÖn ë cÊu t¹o c¬ thÓ, lèi sèng, tæ chøc c¬ thÓ, di chuyÓn. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp. - KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, th¸i ®é yªu thÝch m«n häc. 4. §Þnh híng ph¸t triển n¨ng lùc: - N¨ng lùc chung: Giải quyết vấn đề, hợ ttc, thảo luận, trình bày i niếń - N¨ng lùc chuyªn biÖt: quan s¸t tranh ảnh́ II. §å dïng d¹y vµ häc 1. GV: - Tranh vÏ: CÊu t¹o cña søa, san h«, h¶i quú (H9.1- H9.3 SGK). - B¶ng phô 2. HS: Nghiªn cøu bµi III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Vấn đṭ gơi mở, quan stt tìm tòi, hoạt động nhóḿ - Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, thảo luận nhóm, trình bày một ̣hút́ Iv. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc: (2’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) Nªu ý nghÜa cña tÕ bµo gai trong ®êi sèng cña thñy tøc? 3. Bµi häc: (30’) VB nh SGK. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc *Ho¹t ®éng 1: §a d¹ng cña ruét khoang I. §a d¹ng cña ruét - GV yªu cÇu c¸c nhãm nghiªn cøu c¸c th«ng tin khoang trong bµi, quan s¸t tranh h×nh trong SGK trang 33, 34, trao ®æi nhãm vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV kÎ phiÕu häc tËp lªn b¶ng ®Ó HS ch÷a bµi. - Tæ chøc th¶o luËn líp - GV th«ng b¸o kÕt qu¶ ®óng cña c¸c nhãm, cho HS theo dâi phiÕu chuÈn. Néi dung phiÕu kiÕn thøc ? Søa cã cÊu t¹o phï hîp víi lèi sèng b¬i tù do nh thÕ nµo? ? San h« vµ h¶i quú b¾t måi nh thÕ nµo? 19 - GV dïng xi lanh b¬m mùc tÝm vµo 1 lç nhá trªn ®o¹n san h« ®Ó HS thÊy sù liªn th«ng gi÷a c¸c c¸ thÓ trong tËp ®oµn san h«. - GV giíi thiÖu lu«n c¸ch h×nh thµnh ®¶o san h« ë biÓn. §¹i diÖn TT Thuû tøc Søa H¶i quú §Æc ®iÓm H×nh d¹ng Trô nhá H×nh c¸i Trô to, ng¾n dï cã kh¶ 1 n¨ng xoÌ, côp CÊu t¹o - VÞ trÝ - ë trªn - ë díi - ë trªn miÖng - TÇng keo - Máng - Dµy - Dµy, r¶i r¸c 2 - Khoang - Réng - HÑp cã c¸c gai x¬ng tiªu hãa - XuÊt hiÖn v¸ch ng¨n Di chuyÓn 3 4 Lèi sèng - KiÓu - B¬i nhê s©u ®o, tÕ bµo cã lén ®Çu kh¶ n¨ng co rót m¹nh dï. - C¸ thÓ - C¸ thÓ - Kh«ng di chuyÓn, cã ®Õ b¸m. San h« Cµnh c©y khèi lín. - ë trªn - Cã gai x¬ng ®¸ v«i vµ chÊt sõng - Cã nhiÒu ng¨n th«ng nhau gi÷a c¸c c¸ thÓ. - Kh«ng di chuyÓn, cã ®Õ b¸m - TËp trung mét - TËp ®oµn nhiÒu sè c¸ thÓ c¸c thÓ liªn kÕt. *Ho¹t ®éng 2: So s¸nh II. So s¸nh -Yªu cÇu c¸c nhãm hoµn thµnh b¶ng 1: so s¸nh søa víi thñy tøc(nhãm 1) vµ b¶ng 2: So s¸nh søa víi san h« (nhãm 2) -GV treo s½n b¶ng phô ®Ó HS lªn ch÷a -GV nhËn xÐt, tæng kÕt. 4. KiÓm tra- ®¸nh gi¸:(5’) Sù kh¸c nhau gi÷a san h« vµ thñy tøc trong sinh s¶n v« tÝnh mäc chåi? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. - Nghiªn cøu bµi: §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ruét khoang. Ngµy so¹n: / /2019 Ngµy d¹y: TiÕt 10: ®Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ruét khoang / /2019 I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc 20