Tài liệu Tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện lục nam, tỉnh bắc giang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGUYỄN XUÂN NGỌC TỔ CHỨC PHỐI HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH TRONG GIÁO DỤC HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN LỤC NAM, TỈNH BẮC GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2020 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGUYỄN XUÂN NGỌC TỔ CHỨC PHỐI HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH TRONG GIÁO DỤC HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN LỤC NAM, TỈNH BẮC GIANG Ngành: Quản lí giáo dục Mã số: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Văn Tuân THÁI NGUYÊN - 2020 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và kết quả khảo sát, nghiên cứu trong luận văn được thực hiện trên phạm vi địa bàn nghiên cứu triển khai chưa từng được ai công bố trong bất kì công trình nào khác. Tác giả luận văn Nguyễn Xuân Ngọc i LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu, hoàn thành luận văn, tôi đã nhận được sự hướng dẫn giúp đỡ, động viên của quý Thầy, Cô, bạn bè đồng nghiệp, quý CMHS và gia đình. Tôi xin cảm ơn Ban Giám hiệu trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, Phòng Sau Đại học, Khoa Tâm lí Giáo dục, đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin cảm ơn Phòng Giáo dục - Đào tạo huyện Lục Nam, các trường tiểu học huyện Lục Nam và đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Đặc biệt, với tình cảm chân thành tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất đến TS. Nguyễn Văn Tuân đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ để tôi có thể hoàn thành công trình nghiên cứu này. Tôi cũng xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đến gia đình, người thân, các bạn đồng nghiệp, những người luôn động viên, khuyến khích và giúp đỡ về mọi mặt để tôi có thể hoàn thành công việc nghiên cứu của mình. Trong quá trình nghiên cứu, dù đã rất cố gắng, song luận văn này chắc vẫn còn có thiếu sót, tác giả rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy, cô, các bạn đồng nghiệp và những người quan tâm tới đề tài. Thái Nguyên, tháng 9 năm 2020 Tác giả luận văn Nguyễn Xuân Ngọc ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii MỤC LỤC ..........................................................................................................iii DANH MỤC CỤM TỪ VIẾT TẮT .................................................................viii DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................. ix DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ ............................................................... x MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 1. Lí do chọn đề tài .............................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3 4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 4 6. Giới hạn về phạm vi nghiên cứu...................................................................... 4 7. Phương pháp tiếp cận và phương pháp nghiên cứu ........................................ 5 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 6 Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ TỔ CHỨC PHỐI HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH TRONG GIÁO DỤC HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC............................................................................... 7 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................... 7 1.1.1. Nghiên cứu về tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học .......................................................... 7 1.1.2. Nghiên cứu về tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học .......................................................... 8 1.1.3. Nhận xét chung về hướng nghiên cứu tiếp theo ........................................ 9 1.2. Một số khái niệm công cụ của đề tài ....................................................... 10 1.2.1. Trường tiểu học ....................................................................................... 10 iii 1.2.2. Gia đình học sinh, ban đại diện cha mẹ học sinh .................................... 10 1.2.3. Phối hợp giáo dục học sinh...................................................................... 13 1.2.4. Tổ chức phối hợp giáo dục học sinh........................................................ 16 1.3. Hoạt động phối hợp giáo dục học sinh giữa nhà trường tiểu học với ban đại diện cha mẹ học sinh................................................................... 17 1.3.1. Vai trò, trách nhiệm và quyền của cha mẹ, ban đại diện cha mẹ học sinh trong công tác giáo dục ................................................................... 17 1.3.2. Vai trò, trách nhiệm của Hiệu trưởng, Giáo viên chủ nhiệm trong quan hệ với gia đình và Ban đại diện cha mẹ học sinh ........................... 20 1.3.3. Mục đích, nội dung và hình thức phối hợp giữa nhà trường với cha mẹ trong công tác giáo dục học sinh ....................................................... 21 1.4. Nội dung tổ chức phối hợp giữa trường tiểu học với Cha mẹ học sinh và Ban đại diện cha mẹ học sinh ............................................................. 24 1.4.1. Tổ chức hội nghị cha mẹ học sinh đầu năm học ..................................... 24 1.4.2. Xây dựng Ban đại diện cha mẹ học sinh cấp trường/cấp lớp .................. 24 1.4.3. Định hướng hành động cho Ban đại diện cha mẹ học sinh ..................... 27 1.4.4. Chỉ đạo đội ngũ giáo viên phối hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp và gia đình học sinh........................................................................... 29 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học .......................... 31 1.5.1. Điều kiện kinh tế - xã hội của gia đình và địa phương............................ 31 1.5.2. Các văn bản quy định hướng dẫn của các cấp về hoạt động và tổ chức hoạt động phối hợp giữa trường tiểu học với Ban đại diện cha mẹ học sinh........................................................................................................... 32 1.5.3. Năng lực chỉ đạo của Cán bộ quản lí ....................................................... 33 1.5.4. Năng lực của giáo viên chủ nhiệm lớp .................................................... 33 1.5.5. Sự tham gia ủng hộ của Cha mẹ học sinh ............................................... 34 Kết luận chương 1.............................................................................................. 35 iv Chương 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC PHỐI HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH TRONG GIÁO DỤC HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN LỤC NAM TỈNH BẮC GIANG........ 36 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, giáo dục tiểu học của huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ............................................................. 36 2.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội ...................................... 36 2.1.2. Khái quát về kết quả giáo dục ................................................................. 37 2.2. Tổ chức hoạt động khảo sát ..................................................................... 41 2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 41 2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 41 2.2.3. Công cụ và phương pháp điều tra, khảo sát ............................................ 41 2.2.4. Đối tượng điều tra, khảo sát .................................................................... 41 2.2.5. Địa bàn và đối tượng khách thể khảo sát................................................. 42 2.3. Thực trạng tổ chức phối hợp giữa trường tiểu học với gia đình trong công tác giáo dục học sinh ở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. ............. 43 2.3.1. Thực trạng nhận thức của các khách thể nghiên cứu về tổ chức phối hợp giữa trường tiểu học với gia đình ..................................................... 43 2.3.2. Thực trang việc thực hiện các nội dung phối hợp giữa Nhà trường và gia đình học sinh ...................................................................................... 46 2.4. Thực trạng tổ chức các hoạt động phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ................................................................................................ 51 2.4.1. Thực trạng tổ chức hội nghị cha mẹ học sinh đầu năm học .................... 51 2.4.2. Thực trạng việc xây dựng Ban đại diện cha mẹ học sinh cấp trường/ cấp lớp ..................................................................................................... 52 2.4.3. Thực trạng việc định hướng cho cha mẹ học sinh ................................... 55 2.4.4. Thực trạng chỉ đạo đội ngũ giáo viên phối hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp và gia đình học sinh ...................................................... 56 v 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ........................................................................ 59 2.6. Đánh giá chung về thực trạng tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học ................................. 60 2.6.1. Ưu điểm ................................................................................................... 60 2.6.2. Hạn chế .................................................................................................... 61 Kết luận chương 2.............................................................................................. 64 Chương 3. BIỆN PHÁP TỔ CHỨC PHỐI HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH TRONG GIÁO DỤC HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN LỤC NAM TỈNH BẮC GIANG ......................... 65 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ................................................................. 65 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lí ............................................................. 65 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ........................................................... 65 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo phát huy tính tích cực tham gia của gia đình trong công tác giáo dục học sinh ............................................................. 66 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và khả thi ......................................... 66 3.2. Biện pháp tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong dục tiểu học ở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ............................................ 67 3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức nâng cao nhận thức, vai trò về sự phối hợp giữa các lực lượng giáo dục trong nhà trường với gia đình ............................... 67 3.2.2. Biện pháp 2: Đổi mới nội dung, hình thức cuộc họp Cha mẹ học sinh của từng lớp ............................................................................................. 70 3.2.3. Biện pháp 3: Xây dựng KH Kiểm tra, đánh giá công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ............................ 72 3.2.4. Biện pháp 4: Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm lớp thực hiện hiệu quả hoạt động phối hợp với cha mẹ học sinh ................................................. 74 3.2.5. Biện pháp 5: Xây dựng cơ chế phối hợp giữa nhà trường với Ban đại diện cha mẹ học sinh ............................................................................... 77 vi 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 80 3.4. Khảo nghiệm mức độ nhận thức về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp được đề xuất ..................................................................... 82 Kết luận chương 3.............................................................................................. 86 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 87 1. Kết luận .......................................................................................................... 87 2. Những khuyến nghị ....................................................................................... 89 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 90 PHỤ LỤC vii DANH MỤC CỤM TỪ VIẾT TẮT TỪ VIẾT TẮT NGHĨA TIẾNG VIỆT BĐD Ban đại diện BGH Ban Giám hiệu CBQL Cán bộ quản lí CMHS Cha mẹ học sinh CNH Công nghiệp hoá CNL Chủ nhiệm lớp CSVC Cơ sở vật chất GD Giáo dục GD&ĐT Giáo dục và đào tạo GV Giáo viên GVCN Giáo viên chủ nhiệm HĐGD Hoạt động giáo dục HĐH Hiện đại hoá HS Học sinh HSTH Học sinh tiểu học LLGD Lực lượng giáo dục LLXH Lực lượng xã hội MN Mầm non QLGD Quản lí giáo dục TH Tiểu học THCS Trung học cơ sở THPT Trung học phổ thông viii DANH MỤC CÁC BẢNG Quy mô, mạng lưới trường lớp, học sinh năm học 2019-2020 ..... 38 Quy mô phát triển trường lớp, học sinh cấp Tiểu học .................. 38 Chất lượng GD đại trà cấp Tiểu học (Đánh giá về NL, PC) ......... 40 Đội ngũ giáo viên và CBQL tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang năm học 2019-2020 ............................................................ 40 Bảng 2.5. Tình hình chung về mẫu nghiên cứu ............................................. 42 Bảng 2.6. Mức độ cần thiết của hoạt động phối hợp giữa trường tiểu học với gia đình và BĐD CMHS ......................................................... 43 Bảng 2.7. Nhận thức của GVCN và CMHS về vai trò của các lực lượng giáo dục trong sự quan hệ phối hợp giữa nhà trường và gia đình .... 44 Bảng 2.9. Mức độ gia đình (CMHS) thực hiện một số hoạt động phối hợp với nhà trường trong năm học 2019-2020..................................... 47 Bảng 2.10. Mức độ BĐD CMHS thực hiện hoạt động phối hợp với GVCN/ nhà trường ..................................................................................... 49 Bảng 2.11. Mức độ thực hiện hoạt động phối hợp của hiệu trưởng với gia đình học sinh ................................................................................. 50 Bảng 2.12. Thực trạng tổ chức hội nghị CMHS đầu năm học ........................ 51 Bảng 2.13. Thực trạng tổ chức BĐD CMHS................................................... 52 Bảng 2.14. Thực trạng tổ chức thực hiện các hình thức phối hợp với gia đình HS .......................................................................................... 53 Bảng 2.15. Thực trạng nhà trường tạo điều kiện cho hoạt động của CMHS .... 54 Bảng 2.18. Thực trạng CMHS tham gia các hoạt động giáo dục trong và ngoài giờ chính khóa ..................................................................... 55 Bảng 2.19. Mức độ giáo viên nắm vững nhiệm vụ phối hợp với CMHS ....... 56 Bảng 2.20. Mức độ sử dụng các hình thức phối hợp với CMHS của GVCN ...... 57 Bảng 2.21. Thực trạng tổ chức bồi dưỡng năng lực công tác chủ nhiệm cho GVCN ............................................................................................ 58 Bảng 2.22. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học ........ 59 Bảng 3.1. Kết quả khảo sát tính cấp thiết các biện pháp ................................. 83 Bảng 2.1. Bảng 2.2. Bảng 2.3. Bảng 2.4. Bảng 3.2. Kết quả khảo sát về tính khả thi của các biện pháp ....................... 84 ix DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Biểu đồ: Biểu đồ 2.1. Biểu đồ nhận mức độ cần thiết của hoạt động phối hợp giữa trường tiểu học với gia đình và BĐD CMHS ............................... 43 Biểu đồ 3.1. Biểu đồ phân bố điểm trung bình về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ........................................................ 85 Sơ đồ: Sơ đồ 1.1. Sơ đồ mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình, xã hội và học sinh ..... 15 Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lí hoạt động phối hợp giữa trường tiểu học với Ban đại diện CMHS ...................................... 81 x MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Giáo dục liên quan đến mọi người, là lợi ích của mọi người, mọi gia đình, mọi cộng đồng, do đó toàn xã hội phải có trách nhiệm đối với giáo dục và việc phối hợp giữa các lực lượng giáo dục: nhà trường, gia đình và xã hội là không thể thiếu trong quá trình giáo dục. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định giáo dục trong nhà trường dù tốt mấy nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội thì kết quả cũng không hoàn toàn: …“Trẻ em trong như tấm gương, cái tốt dễ tiếp thu, cái xấu cũng dễ tiếp thu. Nếu nhà trường dạy tốt mà gia đình dạy ngược lại, sẽ có những ảnh hưởng không tốt tới trẻ em, và kết quả cũng không tốt. Cho nên muốn giáo dục các cháu thành người tốt, nhà trường, đoàn thể, gia đình và xã hội đều phải kết hợp chặt chẽ với nhau”... [12]. Điều 15 (Luật giáo dục 2005, sửa đổi năm 2009, 2014) về Xã hội hóa sự nghiệp giáo dục, quy định rõ: “Phát triển giáo dục, xây dựng xã hội học tập là sự nghiệp của Nhà nước và toàn dân. Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong phát triển sự nghiệp giáo dục; thực hiện đa dạng hóa các loại hình trường và các hình thức giáo dục; khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sự nghiệp giáo dục xây dựng phong trào học tập. Mọi tổ chức, gia đình và công dân có trách nhiệm chăm lo sự nghiệp giáo dục, phối hợp với nhà trường thực hiện mục tiêu giáo dục, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn” [7]. Sự phối hợp giữa ba môi trường giáo dục nhà trường, gia đình và xã hội là một trong những nguyên lí giáo dục của nước ta. Tính hệ thống, tính liên tục và tính thống nhất các tác động giáo dục và các lực lượng giáo dục là một nguyên tắc giáo dục rất quan trọng vì đặc điểm của quá trình giáo dục là lâu dài, phức tạp và biện chứng. Do đó sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình học sinh là điều hết sức cần thiết, sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp của hai lực lượng giáo dục: thầy cô và cha mẹ, đồng thời tạo được môi trường thuận lợi cho việc phát triển nhân cách của học sinh ở cả nhà trường và gia đình. 1 Ban đại diện CMHS là tổ chức tự nguyện của cha mẹ học sinh, được thành lập với sự hỗ trợ của nhà trường. Theo điều 49, chương VII trong Điều lệ trường tiểu học, quy định: “Trường tiểu học có Ban đại diện CMHS của từng lớp và Ban đại diện CMHS của trường, tổ chức và hoạt động theo Điều lệ Ban đại diện CMHS do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành” [3]. Ban đại diện CMHS trong các trường tiểu học được thành lập với sự hỗ trợ của nhà trường; tổ chức và hoạt động theo Điều lệ Ban đại diện CMHS và Điều lệ trường Tiểu học. Ban đại diện CMHS có tầm quan trọng đặc biệt, là một trong các giải pháp phát huy vai trò của gia đình trong sự nghiệp giáo dục. Qua Ban đại diện CMHS, gia đình tham gia công tác giáo dục một cách có tổ chức, có kế hoạch. Tuy nhiên, Ban đại diện CMHS chỉ thực sự phát huy được hiệu quả và có ý nghĩa khi làm đúng vai trò của mình trong việc đảm bảo quyền lợi của học sinh và CMHS. Nếu hoạt động theo đúng điều lệ của ban đại diện CMHS do Bộ GD-ĐT quy định thì tổ chức này có vai trò hết sức quan trọng trong công tác giáo dục hiện nay. Để đạt được mục tiêu trên thì một trong những việc quan trọng, cần thiết phải làm trong nhà trường là hiệu trưởng phải biết cách tổ chức phối hợp với gia đình học sinh, cho họ biết được vai trò, trách nhiệm của mình trong các hoạt động giáo dục của nhà trường. Qua đó tham gia một cách chủ động, tích cực vào các hoạt động của nhà trường từ đó góp phần quan trọng vào quá trình hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh Huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang là một trong những huyện luôn đi đầu của tỉnh Bắc Giang trong những năm qua về việc phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục của địa phương, trong đó có hoạt động phối hợp có hiệu quả các gia đình học sinh với các nhà trường qua đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh. Tuy nhiên, đánh giá trên tổng thể của việc phối hợp nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay thì hoạt động tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh trên địa bàn huyện còn chưa đồng bộ, chưa toàn diện, 2 trong đó có nguyên nhân cơ bản là do yếu tố quản lý, lãnh đạo trong công tác phối hợp của Ban giám hiệu các nhà trường và dẫn đến hiệu quả của hoạt động phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam chưa thực sự đáp ứng yêu cầu. Từ những phân tích lý luận và thực tiễn trên tác giả lựa chọn vấn đề nghiên cứu: “Tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam tỉnh Bắc Giang” làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lí giáo dục của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam tỉnh Bắc Giang, đề tài đề xuất một số biện pháp tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang nhằm nâng cao chất lượng hoạt động phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong công tác giáo dục học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục trong giai đoạn hiện nay. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động phối hợp giữa trường tiểu học với gia đình học sinh. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong hoạt động giáo dục học sinh ở trường tiểu học. 4. Giả thuyết khoa học Hoạt động tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học Huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang trong những năm qua đã đạt những kết quả nhất định. Tuy nhiên, đánh giá trên tổng thể thì hiệu quả giáo dục mang lại của hoạt động này chưa cao, cụ thể: vẫn chưa có cơ chế phối hợp thống nhất, chưa thu hút được gia đình tham gia giáo dục học sinh đặc biệt là công tác tổ chức hoạt động phối hợp… Vậy nên, nếu đề xuất được các 3 biện pháp Tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang thì sẽ giúp cho hoạt động tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh được hiệu quả hơn, nâng cao được chất lượng quản lí giáo dục học sinh, đáp ứng yêu cầu của xã hội hiện nay. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Hệ thống hóa cơ sở lí luận về tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học. 5.2. Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 5.3. Đề xuất một số biện pháp tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong hoạt động giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 6. Giới hạn về phạm vi nghiên cứu 6.1. Về nội dung nghiên cứu - Nội dung tiếp cận theo hướng quản lý trong hoạt động giáo dục học sinh ở trường tiểu học. - Tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh tập trung vào tổ chức phối hợp của hiệu trưởng trường tiểu học với ban đại diện cha mẹ học sinh. 6.2. Về khách thể nghiên cứu Đề tài tiến hành khảo sát các CBQL, GVCN, Hội CMHS tại 05 trường thuộc huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang với 110 người: Tiểu học Trường Sơn, Tiểu học Bình Sơn, Tiểu học Lục Sơn, Tiểu học Vô Tranh 1 và tiểu học Vô Tranh 2. Gồm: - Cán bộ quản lí: Hiệu trưởng: 05 người; phó hiệu trưởng: 10 người. - GVCN tiểu học: 50 người. - CMHS: 45 người là thành viên Ban đại diện CMHS lớp/trường. 4 7. Phương pháp tiếp cận và phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp tiếp cận - Tiếp cận mục tiêu: Nghiên cứu sử dụng tiếp cận mục tiêu để phân tích làm rõ mục tiêu của tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học; trên cơ sở phân tích mục tiêu giáo dục học sinh tiểu học nói chung; phân tích thực trạng thực hiện các nội dung quản lí trên cơ sở đó xây dựng nội dung và biện pháp tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học đạt hiệu quả. - Tiếp cận chức năng quản lí: Các chức năng quản lí bao gồm: Chức năng kế hoạch; chức năng tổ chức; chức năng chỉ đạo và chức năng kiểm tra đánh giá. Các chức năng quản lí phải thực hiện nghiêm túc và chức các chức năng này hỗ trợ cho hoạt động quản lí nói chung đạt hiệu quả. - Tiếp cận phối hợp: Phối hợp đảm bảo giữa nhà trường với cha mẹ học sinh phải cùng thống nhất, cùng bàn bạc và cùng xây dựng kế hoạch để thực hiện mục tiêu giáo dục học sinh tiểu học. 7.2. Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp phối kết hợp sử dụng để tiến hành nghiên cứu đề tài này là: 7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận Nhằm hệ thống hóa, khái quát hóa tài liệu, văn bản các bài báo, công trình đã công bố để tổng quan, tạo cơ sở cho việc xây dựng khung lí thuyết của đề tài. 7.2.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Dùng phiếu hỏi để điều tra thực trạng biểu hiện mức độ thực trạng hoạt động tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học, các yếu tố ảnh hưởng, nguyên nhân của thực trạng, lí giải nguyên nhân của thực trạng Phương pháp phỏng vấn sâu: phỏng vấn nhóm, phỏng vấn cá nhân để thu thập thêm những thông tin về, các biểu hiện, mức độ thực trạng tổ chức phối hợp 5 giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học, các yếu tố ảnh hưởng đến kĩ năng học tập của học sinh. Phương pháp khảo nghiệm: Nhằm đánh giá mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp đã đề xuất. 7.2.3. Phương pháp xử lí số liệu và đánh giá bằng thống kê toán học Sử dụng phương pháp thống kê toán học để phân tích về định lượng và định tính của kết quả nghiên cứu. Sử dụng bảng tính Excel để xử lí, tính toán số liệu thu được của đề tài. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được trình bày trong 3 chương: Chương 1. Cơ sở lí luận về tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học. Chương 2. Thực trạng về Tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam tỉnh Bắc Giang. Chương 3. Biện pháp Tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 6 Chương 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ TỔ CHỨC PHỐI HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH TRONG GIÁO DỤC HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Nghiên cứu về tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học Nhắc đến việc giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) con người, nhiều nhà nghiên cứu lớn về giáo dục đã khẳng định: “Giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần, còn cần có sự giáo dục ngoài xã hội và trong gia đình, để giúp cho việc giáo dục trong nhà trường được tốt hơn. Giáo dục trong nhà trường dù tốt đến mấy, nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội thì kết quả cũng không hoàn toàn”[16]. Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nhà giáo dục lớn của nước ta, Bác đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng về trách nhiệm của nhà trường phải tổ chức phối hợp với gia đình: …“Phải mật thiết liên hệ với gia đình học trò. Bởi vì giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần, còn cần có sự giáo dục ngoài xã hội và trong gia đình để cho việc giáo dục trong nhà trường được tốt hơn. Giáo dục trong nhà trường dù tốt mấy nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội thì kết quả cũng không hoàn toàn”… [13]. Trong Luật giáo dục, Điều lệ trường tiểu học, Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh đều có những nội dung hoạt động phối hợp của nhà trường với Ban đại diện CMHS nói chung. Bên cạnh những chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước nêu trên, các nhà khoa học, nhà quản lí giáo dục nước ta cũng có nhiều công trình nghiên cứu về hoạt động phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Như tác giả Phạm Minh Hạc: “Xã hội hoá công tác giáo dục, một con đường phát triển giáo dục của nước ta” [15]. Trong tác phẩm “Giáo dục Việt Nam trước ngưỡng cửa thế kỉ XX”, tác 7 giả Phạm Minh Hạc nói rằng: “Sự nghiệp giáo dục không chỉ là của Nhà nước mà là của toàn xã hội. Mọi người cùng làm giáo dục, Nhà nước và xã hội, trung ương và địa phương cùng làm giáo dục” [16]. 1.1.2. Nghiên cứu về tổ chức phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở trường tiểu học Ở nước ta, đã có một số tác giả cũng đã chọn vấn đề nghiên cứu về tác động phối hợp của gia đình để nâng cao hiệu quả giáo dục học sinh trong luận văn của mình như: Dương Văn Thạnh (2007), Luận văn thạc sĩ với đề tài: “Quản lí công tác phối hợp giữa nhà trường với cha mẹ học sinh ở các trường trung học cơ sở vùng nông thôn thị xã Bà Rịa Vũng Tàu”; Nguyễn Thị Thái (2013), Luận văn thạc sĩ với đề tài: “Giải pháp quản lí hoạt động phối hợp giữa Giáo viên chủ nhiệm lớp và cha mẹ học sinh trong việc giáo dục học sinh ở trường Trung học cơ sở, trên địa bàn thành phố Hạ Long” các tác giả đã xây dựng được một số biện pháp, giải pháp, cơ chế phối hợp giữa nhà trường với ban đại diện cha mẹ học sinh ở các trường trung học cơ sở trên địa bàn hai thành phố biển Vũng Tàu và Hạ Long [28],[29]. Phạm Thị Tuyết (2019), Luận văn thạc sĩ với đề tài: “Quản lí hoạt động phối hợp giữa trường tiều tiểu học với ban đại diện cha mẹ học sinh ở Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội”; Tác giả đã xác định mức độ của quản lí hoạt động phối hợp giữa trường tiểu học với Ban đại diện CMHS là một trong những phương thức giúp Ban đại diện CMHS ở trường tiểu học hoạt động hiệu quả nhất và đề xuất được một số biện pháp quản lí phối hợp giữa trường tiểu học với Ban đại diện cha mẹ học sinh ở Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội [25]. Các công trình nghiên cứu đã khẳng định gia đình có tính quyết định trong việc giáo dục thế hệ trẻ và sự phối hợp giữa giáo dục nhà trường và giáo dục gia đình là không thể thiếu trong quá trình giáo dục trẻ. Bởi lẽ gia đình có vị trí và vai trò hết sức to lớn trong việc hình thành và phát triển nhân cách của trẻ em. Giáo 8