Tài liệu thực trạng thực hành chăm sóc cấp 1 cho người bệnh tại bệnh viện việt nam thụy điển uông bí tỉnh quảng ninh năm 2022

BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH VƯƠNG THỊ MAI PHƯƠNG THỰC TRẠNG THỰC HÀNH CHĂM SÓC CẤP 1 CHO NGƯỜI BỆNH TẠI BỆNH VIỆN VIỆT NAMTHỤY ĐIỂN UÔNG BÍ TỈNH QUẢNG NINH NĂM 2022 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP NAM ĐỊNH - 2022 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH VƯƠNG THỊ MAI PHƯƠNG THỰC TRẠNG THỰC HÀNH CHĂM SÓC CẤP 1 CHO NGƯỜI BỆNH TẠI BỆNH VIỆN VIỆT NAMTHỤY ĐIỂN UÔNG BÍ TỈNH QUẢNG NINH NĂM 2022 Chuyên ngành: Điều dưỡng Nội người lớn BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: TS NGÔ HUY HOÀNG NAM ĐỊNH - 2022 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là báo cáo chuyên đề của riêng tôi. Nội dung trong bài báo cáo này hoàn toàn trung thực, khách quan và chưa được áp dụng. Báo cáo này do bản thân tôi thực hiện dưới sự giúp đỡ của Giáo viên hướng dẫn. Nếu có điều gì sai trái tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Người làm báo cáo Vương Thị Mai Phương ii LỜI CẢM ƠN Để thực hiện và hoàn thành chuyên đề này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình của các thầy cô, các anh chị, bạn bè, đồng nghiệp, những người thân trong gia đình và đặc biệt được sự giúp đỡ của Ban giám đốc Bệnh viện Việt Nam Thụy Điển Uông Bí, Tập thể bác sỹ, điều dưỡng cán bộ các khoa đã tạo điều kiện, giúp đỡ, động viên tôi trong quá trình thực tập tại đây. Tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Ban giám hiệu, Phòng đào tạo Sau đại học, bộ môn Điều dưỡng Nội người lớn, các thầy cô giảng dạy của Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định đã tận tình hướng dẫn chỉ bảo tôi trong thời gian qua. Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới thầy giáo hướng dẫn TS Ngô Huy Hoàng đã tận tình hướng dẫn, động viên, quan tâm và tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học, thực hiện và hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp này. Tuy có nhiều cố gắng, nhưng trong báo cáo này không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong quý thầy cô, các đồng nghiệp, các chuyên gia, những người quan tâm đến chuyên đề, tiếp tục có những ý kiến đóng góp, giúp đỡ để báo cáo được hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn! Nam Định, 15 tháng 7 năm 2022 Học viên Vương Thị Mai Phương iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................I LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ II MỤC LỤC ............................................................................................................ III DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................... VI DANH MỤC BẢNG ........................................................................................... VII DANH MỤC HÌNH VẼ VÀ BIỂU ĐỒ ................................................................. IX ĐẶT VẤN ĐỀ......................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ................................................. 4 1.1. Cơ sở lý luận. ........................................................................................... 4 1.1.1. Các khái niệm, vai trò chức năng điều dưỡng. ................................... 4 1.1.2. Một số nguyên tắc chăm sóc NB trong bệnh viện ............................... 5 1.1.3. Các văn bản liên quan đến chăm sóc NB toàn diện trong bệnh viện .. 6 1.1.4. Các quy định chăm sóc người bệnh cấp I theo Thông tư 31/2021/TTBYT ..................................................................................................................... 7 1.1.5. Các quy định công tác chăm sóc người bệnh cần chăm sóc cấp I tại bệnh viện Việt Nam - Thụy Điên Uông Bí tỉnh Quảng Ninh ............................... 10 1.2. Cơ sở thực tiễn ....................................................................................... 12 1.2.1. Các nghiên cứu trên thế giới ............................................................ 12 1.2.2. Các nghiên cứu về công tác chăm sóc điều dưỡng tại Việt Nam ...... 15 1.3. Khung lý thuyết ....................................................................................... 19 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG THỰC HÀNH CHĂM SÓC CẤP 1 CHO NGƯỜI BỆNH TẠI BỆNH VIỆN VIỆT NAM – THỤY ĐIỂN UÔNG BÍ, TỈNH QUẢNG NINH ................................................................................................................... 22 2.1. Một số thông tin khái quát về bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí 22 2.1.1. Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí tỉnh Quảng Ninh ............. 22 2.1.2. Tình hình người bệnh điều trị nội trú 3 năm vừa qua tại Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí tỉnh Quảng Ninh .............................................. 22 2.2. Thực trạng thực hành chăm sóc cấp 1 cho người bệnh tại bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uống Bí, tỉnh Quảng Ninh ........................................................ 23 2.2.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 23 iv 2.2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ........................................................ 23 2.2.2.1. Thời gian nghiên cứu .................................................................... 23 2.2.2.2. Địa điểm nghiên cứu ..................................................................... 23 2.2.3. Thiết kế nghiên cứu .............................................................................. 24 2.2.4. Mẫu và phương pháp chọn mẫu ........................................................... 24 2.2.5. Phương pháp và các bước thu thập số liệu........................................... 25 2.2.6. Các biến số trong nghiên cứu………………………………………..28 2.2.7. Một số khái niệm sử dụng trong nghiên cứu ……............................32 2.2.8. Tiêu chuẩn đánh giá ............................................................................ 34 2.2.9. Phương pháp phân tích số liệu ............................................................. 36 2.2.10. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu....................................................... 36 2.2.11 Sai số và biện pháp khắc phục sai số................................................... 37 2.3. Kết quả nghiên cứu ................................................................................. 38 2.3.1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu ...................................... 38 2.3.2. Thực trạng chăm sóc người bệnh cần chăm sóc cấp I của điều dưỡng . 40 2.3.3. Các yếu tố ảnh hưởng .......................................................................... 54 CHƯƠNG 3. BÀN LUẬN..................................................................................... 58 3.1 Thực trạng chăm sóc người bệnh cần chăm sóc cấp I của điều dưỡng. ..... 58 3.1.1. Công tác chăm sóc dinh dưỡng, hỗ trợ NB ăn uống ......................... 58 3.1.2. Công tác chăm sóc, hỗ trợ vệ sinh hàng ngày .................................. 59 3.1.3. Công tác chăm sóc, hỗ trợ về tâm lý, tinh thần cho NB .................... 60 3.1.4. Công tác theo dõi, đánh giá NB ....................................................... 62 3.1.5. Công tác chăm sóc phục hồi chức năng sớm .................................... 63 3.1.6. Công tác tư vấn, hướng dẫn giáo dục sức khỏe cho NB ................... 64 3.1.7. Công tác hỗ trợ điều trị và phối hợp thực hiện y lệnh ...................... 65 3.2. Kết quả quan sát ĐD thực hành ghi chép phiếu chăm sóc ....................... 67 3.3. Các yếu tố ảnh hưởng ............................................................................. 68 3.3.1. Ảnh hưởng của đặc điểm nguồn nhân lực điều dưỡng ...................... 68 3.3.2. Ảnh hưởng của khối lượng công việc của điều dưỡng ...................... 68 3.3.3. Ảnh hưởng của cơ chế khen thưởng xử phạt .................................... 69 3.3.4. Ảnh hưởng của công tác kiểm tra, giám sát ..................................... 70 3.3.5. Ảnh hưởng việc phối hợp với đồng nghiệp và các cơ quan ............... 70 v 3.3.6. Ảnh hưởng của công tác đào tạo điều dưỡng ................................... 72 KẾT LUẬN ........................................................................................................... 74 KHUYẾN NGHỊ ................................................................................................... 75 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BYT Bộ Y tế BV Bệnh viện BVĐK Bệnh viện đa khoa BS Bác sĩ CS Chăm sóc CSNB Chăm sóc người bệnh ĐDV Điều dưỡng viên ĐD Điều dưỡng ĐD/HS/KTV Điều dưỡng/Hộ sinh/Kỹ thuật viên ĐTV Điều tra viên KH Kế hoạch NB Người bệnh NL Nhân lực PHCN Phục hồi chức năng WHO World Health Organization (Tổ chức Y tế Thế giới) vii DANH MỤC BẢNG Bảng 1. Thống kê số lượng NB nội trú và NB cần CS cấp I các năm 2019, 2020, 2021. .................................................................................................. 22 Bảng 2. Tóm tắt các phương pháp thu thập số liệu........................................ 25 Bảng 3. Các biến số trong nghiên cứu: ......................................................... 28 Bảng 4. Cách tính điểm cho từng nội dung chăm sóc ................................... 35 Bảng 5. Thông tin chung của người bệnh tham gia nghiên cứu (n=130) ....... 38 Bảng 6. Thông tin chung của điều dưỡng tham gia vào nghiên cứu .............. 39 Bảng 7. Tỷ lệ người bệnh được điều dưỡng thực hiện hỗ trợ ăn uống ........... 41 Bảng 8. Tỷ lệ NB được điều dưỡng thực hiện hỗ trợ chăm sóc vệ sinh ......... 41 Bảng 9. Tỷ lệ NB được điều dưỡng thực hiện hỗ trợ tâm lý, tinh thần .......... 42 Bảng 10. Kết quả đánh giá công tác theo dõi, đánh giá người bệnh .............. 43 Bảng 11. Tỷ lệ NB được ĐD hỗ trợ điều trị và phối hợp thực hiện y lệnh .... 44 Bảng 12. Tỷ lệ NB được điều dưỡng tư vấn, hướng dẫn giáo dục sức khỏe .. 45 Bảng 13. Tỷ lệ người bệnh được ĐD hỗ trợ tập PHCN sớm ......................... 46 Bảng 14. Tỷ lệ NB được ĐD thực hiện đầy đủ việc ghi thủ tục hành chính, ngày giờ trong phiếu chăm sóc NB cấp I ...................................................... 48 Bảng 15. Tỷ lệ NB được ĐD thực hiện đầy đủ việc ghi diễn biến bệnh trong phiếu chăm sóc NB cấp 1. ............................................................................ 49 Bảng 16. Tỷ lệ NB được ĐD thực hiện đầy đủ việc ghi y lệnh trong phiếu chăm sóc NB cấp I ....................................................................................... 50 Bảng 17. Tỷ lệ NB được ĐD thực hiện đầy đủ việc chuẩn bị QT tiêm tĩnh mạch............................................................................................................. 51 Bảng 18. Tỷ lệ NB được ĐD thực hiện đầy đủ nội dung trong các bước tiến hành tiêm tĩnh mạch. .................................................................................... 52 Bảng 19. Tỷ lệ NB được ĐD thực hiện đủ nội dung thu dọn sau quá trình tiêm tĩnh mạch ..................................................................................................... 53 viii Bảng 20. Khối lượng công việc 1 ĐD thực hiện tại 2 thời điểm giờ hành chính và giờ trực, ngày nghỉ của 6 khoa tham gia nghiên cứu tại bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí. .......................................................................... 54 ix DANH MỤC HÌNH VẼ VÀ BIỂU ĐỒ Hình 1. Khung lý thuyết ............................................................................... 21 Biểu đồ 1. Tỷ lệ người bệnh được thực hiện các nội dung chăm sóc ……….47 Biểu đồ 2. Tỷ lệ người bệnh được ĐD ghi đầy đủ trong phiếu kế hoạch chăm sóc bệnh nhân cấp 1 ..................................................................................... 51 Biểu đồ 3. Tỷ lệ NB được ĐD thực hiện đầy đủ quy trình tiêm tĩnh mạch .... 54 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Trong bệnh viện (BV), nhiệm vụ chăm sóc người bệnh (NB) nội trú của điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật viên gọi chung là điều dưỡng (ĐD) là nhiệm vụ quan trọng. Kết quả chăm sóc tốt sẽ đạt được hiệu quả điều trị tốt. Đứng trước nhu cầu ngày càng cao của người dân, sự diễn biến phức tạp của bệnh tật thì nhu cầu chăm sóc NB toàn diện ngày càng được quan tâm, đặc biệt đối với BN nặng, nguy kịch cần chế độ chăm sóc cấp I. Theo thông tư 31/2021/TT-BYT ngày 28/12/2021 của Bộ Y tế quy định hoạt động điều dưỡng trong bệnh viện quy định NB cần chăm sóc cấp I là NB nặng, nguy kịch, hôn mê, suy hô hấp, suy tuần hoàn, phải nằm bất động và yêu cầu có sự theo dõi, chăm sóc toàn diện và liên tục của ĐD [13]. Chính vì vậy, việc chăm sóc NB cấp I luôn cần được sự ưu tiên của BV về nhân lực và trình độ cán bộ y tế. Đối với NB chăm sóc cấp I, do có tính chất bệnh lý nặng, nguy kịch [13] nên hoạt động chăm sóc ĐD là vô cùng cần thiết. Nếu NB được theo dõi sát, chăm sóc tốt sẽ nhanh chóng hồi phục sức khỏe, ngược lại nếu việc theo dõi NB không liên tục, chăm sóc toàn diện không tốt thì có thể xẩy ra biến chứng, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Trên thực tế ở các BV tại Việt Nam hiện nay, một số chỉ số nhân lực ĐD và tỷ lệ ĐD có trình độ đại học, cao đẳng còn thấp so với qui định [19]. Hoạt động chăm sóc NB toàn diện, liên tục đối với NB chăm sóc cấp 1 còn chưa được thực hiện đầy đủ, phần lớn các công việc chăm sóc cơ bản như vệ sinh cá nhân, hỗ trợ ăn uống và vận động đi lại… là do người nhà NB đảm nhiệm [19]. Tại Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu tìm hiểu về thực trạng chăm sóc NB toàn diện chung cho các đối tượng BN được điều trị nội trú trong bệnh viện. Các tác giả nhận định, công tác chăm sóc NB còn hạn chế, NB chưa thực sự được hưởng chất lượng dịch vụ chăm sóc tốt. Một phần do cơ cấu nguồn nhân lực ĐD thiếu, một phần do cơ sở hạ tầng còn thấp kém chưa đáp ứng được nhu cầu tăng nhanh chóng của người dân. Bên cạnh đó trình độ nguồn nhân lực ĐD hạn chế cũng là yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng dịch vụ 2 chăm sóc NB nói chung [11]. Tuy nhiên các nghiên cứu về chăm sóc nhóm NB nặng, cụ thể là nhóm NB cần chăm sóc cấp 1 rất ít được nghiên cứu. Đây là nhóm NB nặng, cần được quan tâm săn sóc tốt nhất bởi NB hoàn toàn phải phụ thuộc, trông chờ sự giúp đỡ tận tâm của đội ngũ nhân viên y tế nói chung và ĐD nói riêng. Tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, qua công tác kiểm tra, giám sát của phòng ĐD cho thấy vẫn có tình trạng ĐD để người nhà NB thực hiện các kỹ thuật chăm sóc. Theo thống kê của phòng quản lý chất lượng bệnh viện, năm 2020 có 8 trường hợp sự cố y khoa liên quan đến công tác chăm sóc NB, một số NB có biến chứng hoặc những di chứng do công tác chăm sóc NB nặng chưa đầy đủ [1]. Với tính chất bệnh lý nặng cần theo dõi và chăm sóc toàn diện liên tục, NB chăm sóc cấp I được BV đặc biệt quan tâm và mong muốn cấp thiết cải thiện hoạt động chăm sóc với nhóm đối tượng này. Tại BV Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, nơi học viên làm việc và học tập hiện nay chưa có nghiên cứu nào về công tác chăm sóc NB nói chung, đặc biệt là NB cần chăm sóc cấp I; Câu hỏi đặt ra là: Thực trạng công tác chăm sóc ĐD người bệnh cấp I của ĐDV tại BV Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí hiện nay đang ở mức nào? Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến công tác chăm sóc NB cấp I tại Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí? Với mong muốn tha thiết tìm ra được giải pháp cải thiện chất lượng chăm sóc NB cấp 1, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Thực trạng thực hành chăm sóc cấp 1 cho người bệnh tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí tỉnh Quảng Ninh năm 2022” nhằm mô tả thực trạng hoạt động chăm sóc NB cần chăm sóc cấp I và tìm hiểu một số yếu tố ảnh hưởng đến công tác chăm sóc NB cấp I tại BV, từ đó đề xuất các giải pháp cải thiện chất lượng chăm sóc NB của ĐD, đáp ứng nhu cầu chăm sóc toàn diện và an toàn của NB tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, với hai mục tiêu sau: 3 1. Mô tả thực trạng thực hành chăm sóc cấp 1 cho người bệnh tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí tỉnh Quảng Ninh năm 2022. 2. Đề xuất một số giải pháp nhằm cải tiến chất lượng thực hành chăm sóc cấp 1 cho người bệnh tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí tỉnh Quảng Ninh. 4 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1. Cơ sở lý luận. 1.1.1. Các khái niệm, vai trò chức năng điều dưỡng. Khái niệm điều dưỡng: Điều dưỡng là viên chức chuyên môn kỹ thuật của ngành y tế, thực hiện, tổ chức thực hiện các kỹ thuật ĐD cơ bản và kỹ thuật ĐD chuyên khoa tại các cơ sở y tế [7]. Khái niệm chăm sóc điều dưỡng: Trong chương 2, tài liệu hướng dẫn đánh giá chất lượng chăm sóc NB trong các BV của Hội Điều dưỡng Việt Nam đưa ra khái niệm chăm sóc ĐD là những chăm sóc chuyên môn của ĐD đối với NB trong quá trình nằm điều trị nội trú. Nội dung chính gồm: chăm sóc thể chất, tinh thần, dinh dưỡng, lập kế hoạch chăm sóc, thực hiện thuốc, tập vận động, giáo dục sức khỏe cho NB. Chăm sóc ĐD bắt đầu từ lúc NB đến khám, vào viện và cho đến khi NB ra viện hoặc tử vong”[19] Định nghĩa chăm sóc cấp 1: Là sự theo dõi chăm sóc toàn diện và liên tục của điều dưỡng viên, hộ sinh viên. Vai trò, chức năng của người điều dưỡng: Điều dưỡng viên có thể bao gồm nhiều vai trò trong dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho NB. Công việc của họ thường thực hiện một cách đồng bộ chứ không tách biệt. Hội Điều dưỡng Mỹ, Hội Điều dưỡng các nước Singapore, Thái lan, Philipin đã phân định rõ vai trò, chức năng của người ĐD vừa là người chăm sóc, người truyền đạt thông tin, người giáo viên, người tư vấn và là người biện hộ cho NB [19], ba chức năng của ĐD trong chăm sóc NB toàn diện tại Việt Nam là: - Chức năng độc lập: điều dưỡng cần có sự độc lập trong việc chăm sóc, theo dõi, làm thủ tục, hướng dẫn NB từ lúc nhập viện cho đến khi xuất viện. Trong khoảng thời gian này ĐD phải lập kế hoạch cụ thể để chăm sóc bệnh nhân. - Chức năng phối hợp: Ngoài làm việc độc lập thì ĐD còn có chức năng phối hợp với những bộ phận khác trong quá trình điều trị của NB như: 5 Phối hợp với một số kỹ thuật viên khác như: Xquang, xét nghiệm, phục hồi chức năng, ECG…để thực hiện một số kỹ thuật chẩn đoán và điều trị cho NB; Phản ánh các diễn biến của NB cho thầy thuốc để phối hợp xử trí kịp thời khi NB chuyển bệnh nặng (thở oxy, hô hấp nhân tạo, ép tim, cầm máu, băng bó…). - Chức năng phụ thuộc: tuy ĐD cần phải độc lập nhưng trong quá trình điều trị NB, điều dưỡng cần phải phụ thuộc vào bác sĩ trong việc: Cho NB dùng thuốc (uống, tiêm truyền…), đặt sonde, thụt tháo …[11] 1.1.2. Một số nguyên tắc chăm sóc NB trong bệnh viện Theo quy định của Bộ Y tế được thể hiện gồm trong nguyên tắc cơ bản sau [13]: - Lấy NB là trung tâm của công tác chăm sóc nên phải được chăm sóc toàn diện, liên tục, đảm bảo hài lòng và an toàn cho NB. - Chăm sóc, theo dõi NB là nhiệm vụ của BV, các hoạt động chăm sóc ĐD, theo dõi do ĐD viên thực hiện. - Các can thiệp ĐD phải dựa trên đánh giá nhu cầu mỗi NB về chuyên môn. - Đối với ĐD hạng II: Khám, nhận định, xác định vấn đề, lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá kết quả chăm sóc NB; Nhận định tình trạng sức khỏe NB và ra chỉ định chăm sóc, theo dõi phù hợp với NB; Tổ chức thực hiện, kiểm tra, đánh giá diễn biến hằng ngày của NB; phát hiện, phối hợp với bác sĩ điều trị xử trí kịp thời những diễn biến bất thường của NB; Tổ chức thực hiện và kiểm tra, đánh giá công tác chăm sóc giảm nhẹ cho NB giai đoạn cuối và hỗ trợ tâm lý cho người nhà NB; - Đối với ĐD hạng III: Khám, nhận định, xác định vấn đề, lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá kết quả chăm sóc NB; Theo dõi, phát hiện, ra quyết định, xử trí về chăm sóc và báo cáo kịp thời những diễn biến bất thường của NB cho bác sĩ điều trị; Thực hiện và kiểm tra, đánh giá công tác chăm sóc giảm nhẹ cho NB giai đoạn cuối và hỗ trợ tâm lý cho người nhà NB; Thực 6 hiện kỹ thuật ĐD cơ bản, kỹ thuật ĐD chuyên sâu, phức tạp, kỹ thuật phục hồi chức năng đối với NB; Nhận định nhu cầu dinh dưỡng, thực hiện và kiểm tra đánh giá việc thực hiện chăm sóc dinh dưỡng cho NB. - Đối với ĐD hạng IV: Khám, nhận định, xác định vấn đề, lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá kết quả chăm sóc NB; Theo dõi, đánh giá diễn biến hằng ngày của NB; phát hiện, báo cáo kịp thời những diễn biến bất thường của NB; Tham gia chăm sóc giảm nhẹ cho NB giai đoạn cuối và hỗ trợ tâm lý cho người nhà NB; Thực hiện kỹ thuật ĐD cơ bản cho NB theo chỉ định và sự phân công; Nhận định nhu cầu dinh dưỡng, tiết chế và thực hiện chỉ định chăm sóc dinh dưỡng cho NB; Ghi chép hồ sơ điều dưỡng theo quy định. Dựa vào những nguyên tắc đã quy định trên, các BV tiến hành lập kế hoạch, tổ chức công tác chăm sóc NB tại đơn vị mình. Đồng thời làm căn cứ để tiến hành xây đựng các tiêu chuẩn để đánh giá công tác chăm sóc NB tại bệnh viện. 1.1.3. Các văn bản liên quan đến chăm sóc NB toàn diện trong bệnh viện Các văn bản pháp lý liên quan đến công tác chăm sóc NB trong BV gắn liền với lịch sử phát triển nghề ĐD Việt Nam và phát triển tổ chức Hội điều dưỡng Việt Nam. Trước năm 1990, người ĐD có tên gọi Y tá với chức năng phụ thuộc, thực hiện y lệnh của thầy thuốc là chính. Để khắc phục tình trạng này, năm 1993, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ra Quyết định 526/QĐ-BYT ban hành chế độ trách nhiệm của y tá trong việc chăm sóc NB tại BV [8] và công văn số 3722/BYT-ĐTr hướng dẫn triển khai quyết định trên [7], Hai văn bản này đã đề cập đến khái niệm “Chăm sóc NB toàn diện” và quy định trách nhiệm của y tá là chăm sóc NB cả về tinh thần và thể chất chứ không chỉ tập trung vào việc thực hiện y lệnh điều trị. Năm 2003, Chỉ thị 05/2003/CT-BYT của Bộ trưởng Bộ Y tế đã yêu cầu mọi cán bộ y tế đều có trách nhiệm thực hiện chăm sóc NB toàn diện [10]. 7 Năm 2011, Thông tư 07/2011/TT-BYT của Bộ Y tế đã thể chế hóa các hoạt động chăm sóc NB trong đã giúp cho các BV triển khai đánh giá các hoạt động chăm sóc ĐD một cách thống nhất và toàn diện hơn. Và đến năm 2021, Thông tư 07/2011/TT-BYT đã được thay thế bằng Thông tư 31/2021/TTBYT của Bộ Y tế về quy định hoạt động điều dưỡng trong bệnh viện. Năm 2014, Quyết định 123/QĐ- K2ĐT của Cục quản lý khám chữa bệnh quyết định ban hành chương trình và tài liệu đào tạo liên tục “Chăm sóc người bệnh toàn diện”, thuộc Dự án “Tăng cường chất lượng nguồn nhân lực trong khám chữa bệnh”. Quy định 12 nội dung chăm sóc NB toàn diện (theo Thông tư 07/2011/TT-BYT). 1.1.4. Các quy định chăm sóc người bệnh cấp I theo Thông tư 31/2021/TTBYT Thông tư 31/2021/TT-BYT quy định hoạt động điều dưỡng trong bệnh viện. Căn cứ trên thông tư học viên lựa chọn các nội dung để đánh giá công tác chăm scso cấp I cho người bệnh: Chăm sóc điều dưỡng là việc nhận định, can thiệp chăm sóc, theo dõi nhằm đáp ứng các nhu cầu cơ bản của mỗi người bệnh về: hô hấp, tuần hoàn, dinh dưỡng, bài tiết, vận động và tư thế, ngủ và nghỉ ngơi, mặc và thay đồ vải, thân nhiệt, vệ sinh cá nhân, môi trường an toàn, giao tiếp, tín ngưỡng, hoạt động, giải trí và kiến thức bảo vệ sức khỏe. Nhận định lâm sàng hoặc chẩn đoán điều dưỡng là việc nhận định về đáp ứng của cơ thể người bệnh với tình trạng sức khỏe. Việc chẩn đoán điều dưỡng là cơ sở để lựa chọn các can thiệp chăm sóc điều dưỡng nhằm đạt kết quả mong muốn trong phạm vi chuyên môn của điều dưỡng. Nguyên tắc thực hiện chăm sóc điều dưỡng: - Việc nhận định lâm sàng, phân cấp chăm sóc và thực hiện các can thiệp chăm sóc điều dưỡng cho người bệnh phải đúng chuyên môn, toàn diện, liên tục, an toàn, chất lượng, công bằng giữa các người bệnh và phù hợp với nhu cầu của mỗi người bệnh. 8 - Việc thực hiện hoạt động điều dưỡng trong bệnh viện phải bảo đảm có sự tham gia, phối hợp của các đơn vị và các chức danh chuyên môn khác trong bệnh viện. Phân cấp chăm sóc người bệnh: - Chăm sóc cấp I: người bệnh trong tình trạng nặng, nguy kịch không tự thực hiện các hoạt động cá nhân hằng ngày hoặc do yêu cầu chuyên môn không được vận động phải phụ thuộc hoàn toàn vào sự theo dõi, chăm sóc toàn diện và liên tục của điều dưỡng. - Chăm sóc cấp II: người bệnh trong tình trạng nặng, có hạn chế vận động một phần vì tình trạng sức khỏe hoặc do yêu cầu chuyên môn phải hạn chế vận động, phụ thuộc phần nhiều vào sự theo dõi, chăm sóc của điều dưỡng khi thực hiện các hoạt động cá nhân hằng ngày. - Chăm sóc cấp III: người bệnh có thể vận động, đi lại không hạn chế và tự thực hiện được tất cả hoặc hầu hết các hoạt động cá nhân hằng ngày dưới sự hướng dẫn của điều dưỡng. Các can thiệp chăm sóc điều dưỡng gồm: Công tác tư vấn giáo dục sức khỏe: Bệnh viện có quy định, tổ chức các hình thức tư vấn, hướng dẫn giáo dục sức khỏe phù hợp. NB nằm viện được ĐD tư vấn, GDSK, trong lúc nằm viện và sau khi ra viện. Công tác chăm sóc về tâm lý, tinh thần: NB được ĐD và nhân viên y tế chăm sóc tận tình và thông cảm; Động viên NB yên tâm điều trị và phối hợp nhân viên y tế trong quá trình điều trị và chăm sóc, được giải đáp kịp thời những băn khoăn, thắc mắc, đảm an ninh, an toàn và yên tĩnh, tránh ảnh hưởng đến tâm lý và tinh thần của NB. Công tác hăm sóc vệ sinh cá nhân: NB được vệ sinh răng miệng, vệ sinh thân thể, hỗ trợ đại tiện, tiểu tiện và thay đồ vải. Trách nhiệm chăm sóc vệ sinh cá nhân cho NB chăm sóc cấp 1 là do ĐD và hộ lý trực tiếp thực hiện. Công tác chăm sóc dinh dưỡng: NB được đánh giá dinh dưỡng, được chỉ định chế độ ăn phù hợp với bệnh lý. NB có chế độ ăn bệnh lý được cung 9 cấp suất ăn bệnh lý tại khoa điều trị và theo dõi ghi kết quả thực hiện chế độ ăn vào phiếu chăm sóc. Đối với NB có chỉ định ăn qua ống thông phải do ĐD viên trực tiếp thực hiện. Công tác chăm sóc phục hồi chức năng: ĐD hướng dẫn, hỗ trợ NB luyện tập phục hồi chức năng sớm để phòng các biến chứng và phục hồi chức năng cơ thể sớm; Khoa vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng phối hợp với khoa lâm sàng và để đánh giá tư vấn, hướng dẫn NB luyện tập, phục hồi chức năng sớm. Công tác dùng thuốc và theo dõi dùng thuốc cho NB: NB được dùng thuốc theo y lệnh của bác sĩ. ĐD chuẩn bị đủ các phương tiện cho NB dùng thuốc; Thực hiện 5 đúng: đúng thuốc, đúng nồng độ/hàm lượng, đúng liều dùng, đúng thời gian, đúng khoảng cách giữa các lần dùng thuốc và bảo đảm NB uống thuốc ngay trước sự chứng kiến của ĐD. Công tác thực hiện các kỹ thuật điều dưỡng: Bệnh viện có các quy định, quy trình kỹ thuâṭ ĐD phù hợp, được ban hành dựa trên cơ sở các quy định, hướng dẫn của Bô ̣Y tế. Năm 2017, bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí đã ban hành thực hiện 52 quy trình kỹ thuật điều dưỡng, tuy nhiên thời gian và nguồn lực có hạn Học viên chỉ đánh giá được kỹ thuật tiêm tĩnh mạch: - Tiêm tĩnh mạch: Là đưa thuốc dịch vào tĩnh mạch bằng đường tiêm, khi tiêm chọn tĩnh mạch nổi rõ mềm mại không di động, da vùng tiêm không bị tổn thương. - Tiêm an toàn: Là mũi tiêm an toàn cho người được tiêm không gây lây nhiễm cho người tiêm, an toàn cho cộng đồng. - Vệ sinh tay: bằng hai cách là rửa tay thường quy bằng xà phòng và vệ sinh tay bằng dung dịch chứa cồn. - Kỹ thuật vô khuẩn: Là phải đảm bảo không làm lây lan vi khuẩn trong khi thực hiện các kỹ thuật xâm nhập trên NB. Phải tuân thủ vệ sinh tay, vệ sinh vùng da tiêm, các dụng cụ phải vô khuẩn …, ĐD phải tuân thủ kỹ