Tài liệu Kiểu nhân vật thị dân trong sáng tác của vũ trọng phụng năm 1936

UBND TÍNH PHÚ THỌ TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG HÀ THỊ THANH HUYỀN ỂU N N VẬT THỊ DÂN TRONG SÁNG TÁC CỦA VŨ TRỌNG PHỤNG NĂM 1936 LUẬN VĂN T ẠC NGÔN NGỮ, VĂN VÀ VĂN ỌC ÓA V ỆT NAM Chuyên ngành: Lý luận văn học Mã số: 8220120 Phú Thọ, năm 2018 UBND TÍNH PHÚ THỌ TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG HÀ THỊ THANH HUYỀN I NH N VẬT THỊ DÂN TRONG SÁNG TÁC CỦA VŨ TRỌNG PHỤNG NĂM 1936 LUẬN VĂN T ẠC SĨ NGÔN NGỮ, VĂN VÀ VĂN ÓA V ỆT NAM ỌC Chuyên ngành: Lí luận văn học Mã số: 8220120 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Phùng Ngọc Kiên Phú Thọ, 2018 i LỜ CAM ĐOAN Tôi u ế vế n l ệu h h nh h n h ện luận văn u ố nh v l s n h củ c n c ch xnc ãn h nc uv n ằn nh n s n nghiên c u n và không trùng lặp vớ c c ề tài khác. h ch ộ c ch un h c v c c sở Phú Thọ, ngày 18 tháng 8 năm 2018 Tác giả Hà Thị Thanh Huyền ii LỜI CẢM ƠN u cs ộ hờ n h n c u v h n h ện luận văn u n h v ch ờn -N TS.Ph ng Ngọc u h n ã n i n ch luận văn h c c h ều học n n c h i n n ặc c : h n ệ l s c h n h nh lờ c ện ố nh ch TS. Ph ng Ngọc ận nh củ c c h ờn ã c ế h ớn củ h n ến c c h học h n h nh c n v ệc củ ờ ận ộ c ch h ệu u nh t . n ch n h nh –N ã nhận n nh c n n h ộ hờ n h n c u v h n h nh luận văn h c s . Phú Thọ, ngày 18 tháng 8 năm 2018 Tác giả Hà Thị Thanh Huyền c n iii MỤC LỤC PHẦN I: MỞ ẦU .................................................................................. 1 1. Tính c p thiết của v n ề nghiên c u. .......................................................... 1 2. Tổng quan v n ề nghiên c u ....................................................................... 2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên c u .............................................................. 10 4 ố 5 Ph ng và ph m vi nghiên c u củ n h ề tài. ............................................. 11 ến hành nghiên c u. ........................................................... 12 6. C u trúc của luận văn .................................................................................. 12 PHẦN II: NỘI DUNG ........................................................................... 13 ƯƠNG 1: TÁC CỦA Ị DÂN VÀ NHÂN VẬT THỊ DÂN TRONG SÁNG Ũ RỌNG PHỤNG. .......................................................... 13 1.1 Hoàn c nh lịch s - văn h - văn học nh n nă 30 của thế k XX ........ 13 1.1.1. Hoàn c nh lịch s ........................................................................ 13 1.1.2. Hoàn c nh văn h văn học 30 nă 1.1.3. Ảnh h ởng của lịch s - văn h u thế k XX ...................... 16 xã hộ ến c n n ờ Trọng Phụng .................................................................................................... 19 1.2 Nhân vật thị dân – ki u nhân vật nổi bật trong sáng tác củ ọng Phụng .............................................................................................................. 23 1.2.1 Khái niệm nhân vậ văn học ................................................................... 23 1.2.2 Khái niệm về thị dân .............................................................................. 25 1 2 3 Nh n vậ hị n- u nh n vậ nổ ậ n s n c củ ọn Phụn .............................................................................................................. 28 ƯƠNG 2: N ÂN ẬT THỊ DÂN TRONG MỐI QUAN HỆ XÃ HỘI .. 34 2.1. Trong mối quan hệ cùng t ng lớp ............................................................ 34 2.1.1. Nhân vật thị n s n giàu có .................................................... 34 2.1.2. Nhân vật thị dân nghèo ................................................................ 41 2.2. Trong mối quan hệ b n bè........................................................................ 43 iv 2.3. Trong quan hệ ƯƠNG 3: N ÂN l a .............................................................................. 47 ẬT THỊ DÂN TRONG MỐI QUAN HỆ GIA ÌN .................................................................................................... 57 3.1. Trong mối quan hệ cha con ...................................................................... 58 3.2. Trong mối quan hệ v - chồng ................................................................. 64 3.3. Trong mối quan hệ anh em....................................................................... 72 3.3.1 Quan hệ ruột thịt..................................................................................... 72 3.3.2 Quan hệ họ hàn l n x ................................................................... 76 PHẦN III. KẾT LUẬN .......................................................................... 82 1 P ẦN I: MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của vấn đề nghi n cứu. n ớc h ớc v u hế nh u ốc củ thời kỳ khủng ho ng kinh tế và phong trào cách m ng t m thời lắng xuống, khuynh h ớng lãng m n xu t hiện và chiế n s n vớ n văn học lãn n ịnh N n h n N ến u hế n h n h ến sắc l nh ều và các tác gi cùng thờ nh h n củ văn học h n nhắc ớ ng nên ộ ọng Phụng ờ sốn xã hộ mới mẻ h hiện h n c ch t o riêng, ít nhiều mang d u n thờ cá nhân củ n h ện u n ch nền văn học n ớc nh ãx ệ n uổ củ : Nguyễn ọng Phụn – nh n c Công Hoan, Ngô T t Tố, Nam Cao, h c xu n văn học công khai. n h văn học h ện h c c n xu h ện v c vị l un n văn i và d u n ời sáng tác. ọng Phụn l nh văn lớn nh n cuộc ời ngắn ngủ n c c n s uv h h ện v h h c cuộc sống thành thị nh ng chuy n biến của xã hội Việt Nam nh n nă n ời hời, l 30 của thế k n văn học c n l u ý với nhiều sáng tác trên các th lo i, ti u một hiện bi u là phóng s , ti u thuyế … hội Việt Nam thố n n n l h ổ ện c của ông th hiện xun hời nh n nă năn xu t chúng với mộ n ộc 30 của thế k XX. Có th nói, n Phụn ộ ột gay gắt xã ặ văn xu ãl ớ ẻ v c nh ều ệt Nam hiện i. Ti u thuyết Giông tố (1936), Số đỏ (1936), Làm đĩ (1936), phóng s Cơm thầy cơm cô(1936)…l nh ng ti u thuyết có vị trí quan trọng trong s nghiệp sáng tác củ nói chung. Sáng tác củ hộ ọng Phụng nói riêng và nền văn xu ọng Phụn h ện i ời trong hoàn c nh lịch s xã ặc biệt: xã hội Việt Nam c nh ng chuy n biến m nh mẽ về kinh tế, giao l u văn h - Âu vớ s xu t hiện củ hị hóa với t ng lớp thị dân; 2 l ề ọng Phụng l a chọn trong c c sáng tác củ nh n th un c n nh h nh h c nghệ thuật. Bên c nh hiện s b o l về nộ Giông tố, Số đỏ, Làm đĩ là nh ng cuốn ti u thuyết vừa th hiện rõ cá tính sáng t o ọng Phụng vừa th hiện ời sống thị dân trong xã hội Việt Nam củ nh n nă u thế k XX qua hình nh các nhân vật cụ th s nh ộng. Chúng tôi chọn ề tài này vì muốn h ọng Phụng, với kh năn s n vật trong sáng tác củ n hình n mê thông qua nh ng nhân vậ c nh nh n h s u h n hế giới nhân nh c nhố củ xã hộ - ời sống thành thị lố lăn ố n o và niề ã vẽ nên cho chúng ta th y một ệ N n hờ ằn s ớ ngòi bút t ch n v h n nh h n ặc sắc. Việc nghiên c u về Kiểu nhân vật thị dân trong những sáng tác của Vũ Trọng Phụng năm 1936 sẽ c n h n nh n n ăn n ch ch n củ t hiệu qu c c ều kiện tìm hi u sâu ọn Phụng h n n ĩ giúp ích cho gi ng d y n nh n nă 30 của thế k XX có một số tác gi viết về ời sống thị dân Việt Nam nh n c lẽ trong tác ph m củ nh h gi th c mộ chi tiết nh h h ớc nh t và n n xã hộ ọng Phụn ã ốc hế năn xây d n ch ộc ời sống thị dân với các nhân vật thị dân hiện lên một cách ng nh t với mục ch h h ện th c hời.Chúng tôi hi vọng rằng kết qu nghiên c u của mình sẽ ph n nào góp thêm một tiếng nói vào quá trình tìm hi u về ời sống thị u nh n nă 30 v ời sống thị trong nh ng sáng tác củ th c nh n n h văn học nh n nă n c bi u hiện h n ọng Phụn nă 1936 n h ng ồng thời chúng ta lớn của mộ nh văn ối với quá trình hiện 30 của thế k XX. 2. Tổng quan vấn đề nghi n cứu ọng Phụng l nh văn lớn củ nền văn xu ằn n ề văn ch n c n vớ năn s n ệ N ộc h ện ọn i 3 Phụn ã hổ luồn n h n ớ v cs n . ến v n v n văn học h ện h c h c củ n n ừ h h n ớ ờ ớc c ch ã c c giới nghiên c u phê bình quan tâm. Nh n c lẽ nhắc ến nh văn họ ớ h nh n h n c u ã ốn h n c n về phóng s và ti u thuyết nh ng th lo i làm nên tên tuổi của ông. Chính vì thế ãc u nh ều các bài báo, các công trình nghiên c u khoa học, luận văn ti u luận …v ết về nh văn họ h n h v n u c c n lịch s một cách ng. Cụ th : 2.1. Thời kỳ trước cách mạng tháng Tám năm (1945) n ớc ờn ậ ớ h c un v Ph n n ớc h xã hộ h h n nh ớc. h nh ch n l văn h n v cv ổ n ãc h n us 1930-1945 un h nh hố lớn G n… 1938 n nh n nă ệ s vớ nh n ị.Về văn h Nă ệ N h ă s ch c nh h ộ củ ch n ộ số ờn ộn c n să … h n m nh ờn học xu h ện n góp ph n t o nên một lớp công chúng mớ n văn học. Về n vớ s Nộ l h un s ộng, c n v n…vớ h n ch c c nh h l ộ ệ n n cờ diện. Thời cuộc là thế, h n ch c củ n h n c nh xã hộ uộc nh văn h n n v ế củ u nh u h n vớ h h vu ch n c hu ặ c ời sống thành thị bộc lộ nh ng mặ mâu thu n s vớ n học s nh s nh ờng ho h n h ện học vớ số l sinh ho t xã hội, phim,v ch nh xu ệ N ờ củ 308 tờ l nă ớc. Về giáo dục, v n h ổ về văn h ch ờn ệ l N nh xu t b n và tờ b n ộ chặn ch nh ị củ c n ớc nh t so với toàn bộ chặn c n nh ều ặc ớc s n ch ếu nh ệ s củ h nh hị h ch ch nh ối lập rõ rệt trên nhiều h ờ c l h vận ộn n h b c tranh xã hội ph c t p, nhiều 4 ời sống thị dân là một trong nh ng nộ ọng Phụng ề trong nh ng sáng tác củ ti u thuyết và phóng s . lẽ hu ế hồn h vọn ở n h nv l h ặc biệt quan trọng n c h h l nh ã c r t nhiều nh n un c n nh v nh h c nh ều ở nh n ộ h n l n h nh luận, bài viết, công trình nghiên c u… về giá trị nội dung và nghệ thuật trong nh ng sáng tác củ Trọng Phụn nh : Nhà nghiên c u ỗ n c Hi u v ế : Vũ Trọng Phụng và những tác phẩm vượt thời gian , Báo Tin t c ra ngày 19/07/2017 ọng Phụng ã sáng t o một lo i ti u thuyết mới, cho rằng: củ ến c ờ hu ế n h n hờ u n n h nh nh củ u n n c hế Nếu n ệ l ờ vế v ị v n h n nh nh n nh n luồn ý ến ọn Phụn ch ều nh u n ớc v hế ớ s h nh n ắc ãc ã nh c c v L n h ớ ặc c h ớ h n 200 c n nh h củ ở lẽ c c s n u nh ều hăn n h n c u luận n luận văn củ u ệ vớ l n h c h ờn h nh v x h n s l ệ N ệ v nh u n c n l nh n n 1930- 1945. Lịch s n h n c u về ặc n nh n nhận x c n ẻ củ nh n ờ c nh ều nh lớn nh u n uổ vị c ặ n n h n vớ nh ều nh văn lớn h n u ọn Phụn n h n s ọn Phụn c nh ều nh nh u n ch c c n ộc u hu ế củ nh u ện. Số đỏ l cuốn ộ nh n vậ c h nh c n n ọn Phụn l củ sắc xu h ện u l u nh ều ch u vậ nh ộc nv ở c n n u hu ế n về “ông vua h n nh : Cạm bẫy người (1933); Kỹ nghệ lấy Tây (1934); Cơm thầy cơm cô (1936); Lục xì (1937); Một huyện ăn Tết (1938)… N h Lê Tràng Kiều h nh n n c h ộ vế n c n ặ n văn ch văn học n ệ n 5 u ề “Một trong những nhà văn hiện thực mở đầu cho nghề 8/6/1935 vớ phóng sự ở nước ta” ã người” củ h nh ọng Phụn h nh c n củ n h u- n h L n n năn ọn h n s củ h l h n s ãc ằn : ệ N h n ọn Phụn h n nh Phụn n c v ch n nh n c lãn Nh ãc h M ộ v n nh : Nh luồn ý nh ền củ h ẽ h h n n l củ văn ch nh văn c “cặ nh nh nh n Ph Nh h n v n n “ n ố n c ộ h n n ờ h nh c n ch , Cơm thầy cơm cô. h n s củ ch v ch n h ăn h ến l L nh vớ n ĩ cờ ắ v h n ộc lộ ăn ọn Phụn nh : L nh ã h n n ằn lố v ế ệ ến l n n h n L nh hục v “Địa vị Vũ n ns v ế “ Dâm hay không dâm 21 3 1937 ã n h n hục h năn v ế h cv c nh n chu ện h c v n x ch n v l h c. h u nh N h n n v ế về c hế l ộ h chịu ở c nh n u c n h n u ớc ã ến: ỹ nghệ ấy T y, Lục ờ n hở n nh ều h l c n n c ặ nền u nh n c n c ch lố v ế số 51 n ệ ộ s c n sẽ l Trọng Phụng trong văn học Việt Nam cận đại”số ặc n 1939 ch u tay “Cạm bẫy ều h n uổ củ n h n củ ộ n ọn Phụn v c nh văn họ n s u sắc về h n s ắ n ắ củ ọn Phụn hắn su n hĩ củ nh u hai bài v ế : “Thư ngỏ cho ông Thái Phỉ, chủ bút báo tin văn về bài “Văn chương dâm uế” ăn n ờ Hà Nội báo 23/ 9/1936 và bài “Để đáp ời Báo ngày nay: D m hay không d m” ăn củ l ọn Phụn h n nh un n v ch ặ n h h ện h cv củ xã hộ v n L n 25 3 1937 v h n ch c củ n ủ h ện h c xã hộ ồn hờ c n lẽ v h ện h c u cụ h u n ờ c h v ch u v ch nh 6 x c u n n nh văn họ củ ộ số c nh ã h n nhận l nh n n cs ờ h ồn nh v c h n hu nh h ớn lãn n nh Nh L nh 2.2. Thời kì sau cách mạng tháng Tám đến trước năm (1986) u c ch n h n nh n h n c u v h nh văn học ã u n c nh s n v s n uổ v chỗ s v c củ n củ ỳ ổ ớ củ văn học c c v s nh ều h n h l n nền văn xu ế h c nh c u n của ã ớc n n n ớc nh l u hu ế Nhắc ến h n s nh văn N u n ồng ch ằn Cạm l u văn học hiện th c hai phóng s Cơm thầy cơm cô và Lục xì s su nếu l nh n ẻ củn lớn ố vớ n ờ h n hờ hờ n n ắn v c s c h ọng Phụn c ộn v giờ và v n ãl h ổ c l u văn học h ện h c h h n ch v c nh n c u Ph m Thế N h vế h uc c ( ỹ nghệ ấy t y, Lục n xã hội lúc b y giờ . Phụn ã ch n s củ n l ồn vớ n c h c ã h c ch l nh n củ n nh ồn củ c h nh l “ n vu hờ hờ ến ộ nh văn học ã ọn Phụn ã h n ịnh: n trong nh ng vết ờ c h n ọn ịnh c h n n v s c sốn củ lớn củ nh n l h n s ờ ến: Nh n h n n ớ s s n hăn ớ h n s củ ớc năn củ nh u nh n ệnh ớ , Cạm bẫy người, Cơm thầy cơm cô “ta th y t t c nh ng gì gọ l h h nh n s u sắc h c h c n luận văn học b y ộ c ch c c Mộ số c c nh n h n c u văn học v h n h n h n nhắc ến và hai ti u thuyết Giông tố và Số đỏ ọc ồn s hờ ọn Phụn . ọn Phụn bẫy người là tác ph m mở v ớc v ắc u h h n 7 2.3. Thời kỳ sau đổi mới (1986) Từ h n ện nghệ thuật, nh n v Phụng c n c nh ều c n về n Nă nh ế vớ un cận c u ns h : ul ọng Phụng h năn nắ vẽ h ộc nh ộ hế ớ nh n c n n ớ ờ hị củ N u ễn c huậ x n hu ế h h n s củ u hu ế v củ Nă ã h h nổ n h năn ch n n ắn ọn lắ l ến ch n ờ ọc ế h nh hị vớ nh n ch u u c ậ nh n h n s củ ọn Phụn n h n h nl n ch n hệ h c h ố h ã ớ củ cuộc sốn n lố ịch v ăn M nh ộc h ọn Phụn hế c ờ ắ nh nh lố nh huốn l nh h năn n ọng củ 1989 trong bài viết Vũ Trọng Phụng “ông vua phóng sự”, ằn nh n n n ắ n nh n h n c u, bài viết nhận x ăn M nh ã ch Nguyễn nh n ờ nh n v s h nh c n v nh n n hệ ọn Phụng Mộ l n ọc u ọc c lẽ h n c h u n n 2007, trong cuốn Con đường đi vào thế giới nghệ thuật của nhà văn, Nguyễn ăn M nh nhận xét: “Về mặt kết c u các tác ph m thì trong h u ọng Phụng, các tình tiết, tình huống, các hết truyện ngắn, truyện dài củ quan hệ nhân vật và số phận củ ch n ều c xế ặt, tổ ch c theo một nguyên tắc ng u nhiên may rủi: bố con trở thành kẻ thù, v chồng hóa ra anh n n hè ở thành triệu phú hoặc n n v vận h n rủi may, vì số ông l i hóa ra thằng, cuộc sống c . [18; 27] “Dù viết bằng th lo Trọng Phụn n s n n văn ọng Phụn c n N hĩ l sắc s o và mãnh liệ nh c củ ch ọng Phụng v n bộc lộ và ti u thuyết [18; 113]… “ nh n số n l u Nh n ủ nh t ở hai th phóng s ọng Phụng ch ng t là một cây bút muốn d n thân, muốn nhập cuộc th c s vào cuộc th n nh n c l i thằng bỗng hóa ra ông, u tranh chính trị o chủ n hĩ h ớng về nh n c n n ờ n hời trên tinh n ến nh t của cuộc gi i 8 phóng dân tộc [18; 115]. Tác gi ã ch n ờ ọc th năn củ ọng ớc hết là ở kết c u ti u thuyết hết s c chặt chẽ thành công r c r trong Phụn việc sáng t o ti u thuyết có kết c u t o quy mô hoành tráng ở không gian nghệ ọng Phụn thuật của ti u thuyết. Th hai, về th lo i “ông vua phóng s Việt Nam hiện c ế ến là v l “ti u thuyết gia trác tuyệt” so với các nhà ti u thuyết i thì ti u thuyết của ông là th ti u thuyết phóng s bậc th y. Nguyễn Hoàng Khung trong trong Văn học Việt Nam (1930-1945), tập 1 (Nhà xu t b n i học - Giáo dục chuyên nghiệp, viế nă ọng Phụng một cách th u vừa nhìn l i tác gi ch n h c về hế ớ nhân vật củ ề tài về ời sốn nh l h nhận x hị hóa Việt Nam c nh trong bài: Nhà văn Vũ Trọng Phụng và cái xã hội thời thuộc Pháp cho rằng: “ c mệnh nh ọng Phụn c n u thế k XX, thị dân trong sáng tác c n Nh M vừ 1988) ọng Phụng trong Giông tố, Số đỏ, Làm đĩ, Cơm thầy cơm cô… Không ch vậ cách chân th c: 1982 xu t b n nă ọng Phụng t ra r n l u hời thuộc Phá ộc ối với cái xã hội là hoàn toàn chính xác. Nguyễn ăn M nh, trong bài Đọc lại Giông tố của Vũ Trong Phụng Tạp chí văn học số 2 ã nhận xét: “Tác ph m này ph i gi i quyết nh ng nhiệm vụ nghệ thuật nặng nề h n N u n lí một thế giới nhân vậ nhiều thành ph n xã hội nghề nghiệ n h c nh u… . c h n h c t h n N ọc Ph n c n ch ra nh h ởng của Freud với một số nhân vật trong Số đỏ, Làm đĩ củ Phụng nh n ôn N ọc Phan không nhìn nhân vậ ồm ọng n hu n từ một phía mà h n ch ch nh x c ý n hĩ xã hội của các nhân vật trong Giông tố. Cuốn ti u thuyết củ ọng Phụng làm cho ta th y rõ nh h ởng m nh mẽ của hoàn c nh l nh ờng nào. ớ s c ộn v nh h ởn củ nh v xã hộ hai kẻ vốn tính hiền lành và ngay th n nh Mịch và Long, rốt cuộc ã ở nên mộ n ờ n t chính và một thiếu n n h h ng... "Tác gi lập truyện r t khéo, từ cái xã hội "xôi thịt" mục nát củ h n u ến cái xã hội "sâm banh xì 9 gà" ở thành thị, từ cái óc bủn x n của mộ tàng của một anh trọc phú, ta th y n c n củ ến vớ hế ớ nh n vậ ăn M nh c n ch Nguyễn kh n n ịnh: “Tiến c ời trào phúng trong Số ộc củ ọng Phụn nh v ủ ã nhắm khá trúng vào t ng lớp s n học nh n h ọng Phụng tung hoành tho hội nhố nhăn nh s n [16]. Còn Nguyễn Hoành Khung thì thống trị, cụ th là bọn thành thị c n trong ố đỏ ằn : “ ọc Số c lôi cuốn vào một cuộc t xung h u ột củ lo i quái thai của xã hội th c ến cái thói hoang y nh ng ngu dốt, mê tín, b t công, mà vai ều có mặt" [26,148]. ọn Phụn nh ồ kiế ch ở ờ . Ngòi bút ch ến toàn bộ cái xã hố n … [12]. Lịch s n h n c u về ọn Phụn , qua việc thống kê, tìm hi u về nh ng công trình nghiên c u của các tác gi về ời n văn học Việt Nam hiện sống xã hội, thế giới nhân vậ sống xã hộ hệ hốn nh n vậ trong sáng tác củ chúng tôi nhận th u n ến ề nh n chun v ời ọng Phụng nói riêng, ã c nh ều công trình giá trị, khai thác nh ng v n ề liên ột số luận văn luận n h c s ến s g n nh : Hai h nh tượng Long và Mịch trong tiểu thuyết Giông Tố của Vũ Trọng Phụng của Tr n Thị Lệ Thanh; Tr n n lĩnh v c n v ệc củ c c c h c u hu ế v h u luận án h n s củ h u về nh n ọn Phụn h u lo i hình c u trúc th lo i, và ặc “h nh ch ăn n n h cc n ị n hệ huậ ệ l ãc c h n hề c n số Lục . h c ị ế n nh n n hề s s nh vớ nh n s n hờ . Mộ luận n ến s h cc n x c củ ọn Phụn c ỳc n x n củ nh h n x c về v n n n củ ọn Phụn ớ c ớ c tính ết c u tác ph m h n s n nh nh n h s uv c h n : Ngôn từ nghệ thuật của Vũ Trọng Phụng trong phóng sự và tiểu thuyết. Thông qua ch n vế c h n h n c u về v h n nh n ổ nh n ục nh u : Cạm bẫy người, ỹ nghệ ấy T y, 10 N ở c nc : Ph m Thị M L Thị h n ộ số n vế u h v ế về h u h c ch n h n uốn nhắc ến iông tố (2001); Nguyễn Tiếp cận thế giới nhân vật Vũ Trọng Phụng từ góc nhìn tâm phân học, luận văn h c sĩ h m Hà Nội (2014).Nh n v n còn thiếu i học nh ng công trình, nghiên c u mộ c ch ĩ l ng, chuyên sâu về nhân vật thị dân ọng Phụng. Vì vậy chúng tôi tiếp tục tìm hi u về “Kiểu trong sáng tác củ nhân vật thị dân trong sáng tác của Vũ Trọng Phụng năm 1936” qua các ti u thuyết Giông tố, Số đỏ, Làm đĩ, phóng s Cơm thầy cơm cô n v h n h h n về văn ch n c c nh n ọn Phụn 3. Mục ti u và nhiệm vụ nghi n cứu 3.1 Mục tiêu nghiên cứu Th c hiện luận văn n - ục tiêu của chúng tôi là: ớng vào việc nhìn l i quá trình sáng t o nghệ thuật củ c ch n hệ huậ củ h n s ừ Phụn h n n nền văn xu - Hi u ọng Phụn nổ ịnh vị h n h ện ệ N thị dân, nh n vậ hị h c h c ời sống thị dân nh n nă c u s u h n về c nh n .Bên c nh vào việc gi ng d n h nh n ộ ộ ởh h l hế 30 hế k l n h n u hu ế v c củ ọn ở Việt Nam .Nghiên n v ệc miêu t u nh n vậ c m nh d n h năn ời sống nhân vật n v nh ều ố un hệ ột vài ý kiến nh của mình n trích “Hạnh phúc của một tang gia” ở ờng phổ thông. 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài. - Tìm hi u về nhân vật thị dân trong sáng tác củ 1936 sẽ giúp chúng ta hi u c nh ng kiến th c c n n ọng Phụn nă ờ nh văn về xã 11 hội Việ N nă n 1936. ề tài nghiên c u - ặc biệt là tình hình xã hội Việt Nam n giao thờ c th c hiện nhằm kh n ọng Phụn trọng củ Nam hiện ịnh nh n n n lĩnh v c nghệ thuật của nền u n ăn học Việt i. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghi n cứu của đề tài. 4. 1 Đối tượng nghiên cứu ố ng mà chúng tôi l a chọn là tập ti u thuyết Giông tố, Số đỏ, Làm đĩ và phóng s Cơm thầy cơm cô củ n h hiện h nc ời sống thị ọng Phụng nh ng tác ph n l nh n c h n h nh th hiện ngòi bút trào phúng và t chân bậc th y của nh văn ọng Phụn nă Chúng tôi l a chọn sáng tác củ l ốc lịch s quan trọn n n ờ ối với tác gi ng cộng s n ho Nă 1936 Mặt trận dân chủ ộng công khai, phong trào bãi hóa, mitting, bi u tình khắ n …nh ng s kiện quan trọn u ngọn l th n nh ã ị kìm k nn ởn v 1936 ởi vì l un u n ã ch c c hộ n ch c bùng cháy. Có m nghệ thuật củ ọng Phụng c th hiện rõ ràng nh t, tiêu diệt nh ng gì x u xa bì ổi, bóc tr n nh ng gi dối lừa bị … ồng thời xây d n c n n v c h n nh n ời và xã hộ c n hĩ lý nh n hế vớ nh n c h ờ nă n 1936 củ ọn Phụn : iông tố, ố đỏ, Làm đĩ, Cơm thầy cơm cô là b c tranh vẽ ủ chi tiết, chân thật bộ mặ xã hộ hộ chủ ề củ c c s n c, cái dâm và s tha hóa… v ều n sẽ y c này là: Tệ n n xã cl s n n Trọng Phụn nă 1936 : luận văn 4.2 Phạm vi nghiên cứu của đề tài. Ki u nhân vật thị dân trong sáng tác củ Giông tố, Số đỏ, Làm đĩ, Cơm thầy cơm cô. 12 Mở ộn h v n h nc u h ộ số s n ọng Phụng vào một số nă thị dân củ c h c c n v ết về h c nh Lục x , ĩ nghệ lấy Tây, Dứt t nh … 5. Phƣơng pháp tiến hành nghi n cứu. gi i quyết nh ng v n ề trên, trong luận văn n dụng phối h c c h n h ch n s s u: Phương pháp í thuyết: - Ph n h h n ch ổng h p. - Ph n h hống kê- so sánh - Ph n h văn học s - Ph n h hệ thống - Ph n h xã hộ học Phương pháp thực tiễn: - Kh o sát không gian sống củ ời sống nhân vật thị dân ọng Phụng v n c n l u l i ( Phố cổ Hà Nội, trong sáng tác củ khu phố Thổ Quan- h h n… - Tr c tiếp, tiếp thu qua tranh, nh l ệu h l ệu, phim tái hiện… 6. Cấu trúc của luận văn N c c h n: ph n mở u, nội dung, ph n kết luận h ra luận văn ập trung vào nội dung chính vớ 3 ch ục tham kh o n nh s u: h n I : hị dân và nhân vật thị dân trong sáng tác củ h ng II: Nhân vật thị dân trong mối quan hệ xã hội. h n III: Nh n vật thị dân trong mối quan hệ nh. ọng Phụng 13 P ẦN II: NỘ DUNG C ƢƠNG 1: T Ị D N VÀ N N VẬT T Ị D N TRONG SÁNG TÁC CỦA VŨ TRỌNG P ỤNG. oàn cảnh lịch sử- văn hóa- văn học những năm 30 của thế kỉ XX 1.1 1.1.1. Hoàn cảnh lịch sử Chế ộ th c dân n a phong kiến ồn nh n nă C n 30 củ hế Ph n n - kéo dài hàng chục nă s n của Phan Bộ chủ v h n n Ph c c h n h u Ph n hu c cc ẽ nh h hu nh h ớng dân nh…h u hết bị th t b u n ừ un n n ớc nh n ớc ến ị h ới s thiết n ều làm giúp việc, tay sai cho Pháp. Th c dân Pháp h c h ện nh ều ch nh s ch nắ v c ị ệ N h n n c Nh n ặ củ vu ch h ởn n n n u củ v hắ sốn củ n lốc củ ệt, xã hộ l nv n n n họ ị h c cl n ã hộ ậ củ n ờ chế nh n n h n ởn nn ộ n ọn h c h ền hổ nv x ờn ởn n ố h c n n h n u l n ch uộc ậ hố v ừn n hủn h n n ãl n n nh c ch v h n v c c c n nh vệ h n hủn ố ớ n n c h c nl n hủ h cuộc ị ố n c hỗn l n Mọ ch u n cuốn n u ền hổ c n c c Phu ều ch là nh ng tên bù nhìn tay s ọ n c n ch n n huv c Nh n ã hộ n n hè . h n nh n hĩ n chủ ộ c ch ã l ịch… ở h n ch tồn t ị n chịu l huế h n n u n ớc nổ ra r m rộ: Phong trào lâm nguy, tình hình chính trị rối ren hỗn lo n. Bộ lập của th c nh ịx củ n c n c u thế k XX, cuộc dân Pháp tìm mọ c ch nh ịnh của th c khai thác x n n Ph n ã h nh c n h c u c bóc lột tài 14 nguyên thiên nhiên qua các cuộc khai thác thuộc ịa l n I và l n II. Chính sách kinh tế th c dân vô cùng hà khắc nh : thiên nhiên, thu thuế… L c n Ph n Nộ N ch nh ị s c u s n ộ G n nh ế c n c c ắ h n n uộn v v n n n h ệp còn công nghiệ c ặ un ă N n n h ồn huế v lý, ỗ v n l n “ ch u ị củ ch n n u n lý h ị ộ L ế củ n ớc vốn ĩ ã l h n N n c n nh n ị ốn l n u n chế n sốn ọ nh n h ọ ừ n c u vớ họ u nh n n ờ cl v n n v ệc v cuố c n ẻ c n u ờ l s ãl u s sốn họ ị l ốn n ớ nh n ch nền nh ồn hổ l n h ng, ền nh x ởn h nh c c c. hốn n họ sẽ u nh ến ế h c ếh n v ờn x ch v ệ uệ v u nh u l n h nh hị l n h nh hố h h n nh n lắ ệ u l n. v ế ắ ọ nh ch n u ờ sốn ồn n ừ ắc củ ởn n c v ệc nh n c n v ệc nặn nhọc v ồn hu ở n n su sụ v n hè n n c nhộn nhị ởn sẽ c cuộc sốn ế n nh ế ộn hốn h h n h c h ện ch nh s ch n u ụ ở nếu u ến- nh ế ộ c ch n ớ h nh uộn n ãl n hị nh ị ộc nh ế hế h n c chỗ ch họ ọ nh n n h c h n c v ệc l chế n c lộ ệ s cl vị hế ộc u ền xu nhậ c n ộ n ớc n hè c n c lộ v vắ n s n c c hộ n n hế nh c n ền nh ế ị n ăn c n v phát tri n trong ị c ch h h c ộn củ cuộc hủn h n ờ c n lớn ụn ch nh s ch c h n ch nh : ổ v chu n ộ chế ộ h c nh u u nl u c lộ c n nh n v ến u h ền giới h n. h n n u n uế… ã ở h nh un củ c n ớc G ờ nền v v c c h nh hố lớn củ n ớc ịnh nh nh n h v n x ế ồ n n v ệc l n h c: c ền c n nhận h n ế c củ ện n ục