Tài liệu Cho vay ngắn hạn tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh huyện đoan hùng, phú thọ ii

TRƢỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƢƠNG KHOA KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH ĐỖ THỊ THẮNG ANH CHO VAY NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH HUYỆN ĐOAN HÙNG, PHÚ THỌ II KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân Hàng PHÚ THỌ, NĂM 2021 TRƢỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƢƠNG KHOA KINH TẾ VÀ QTKD ĐỖ THỊ THẮNG ANH CHO VAY NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH HUYỆN ĐOAN HÙNG, PHÚ THỌ II CHUYÊN NGHÀNH: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG MÃ SỐ:403 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC NGÀNH ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG Giảng viên hƣớng dẫn: ThS.PHẠM THỊ MINH PHƢƠNG PHÚ THỌ, NĂM 2021 LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng em, các số liệu kết quả đã nêu trong bài khóa luận có nguồn gốc rõ ràng, trung thực xuất phát từ tình hình thực tế của nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh huyện đoan hùng, phú thọ II. Sinh viên Đỗ Thị Thắng Anh i LỜI CẢM ƠN Trong kết quả hoàn thành khóa học của mình, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các thầy cô đang công tác, bài giảng dạy tại trƣờng Đại học Hùng Vƣơng, đặc biệt là các thầy cô của bộ môn Tài chính - Ngân hàng. Nhờ sự giúp đỡ, chỉ dạy của thầy mà trong những năm vừa qua, em đã đƣợc trau dồi những kiến thức võ thuật cùng quý giả cho bản thân. Em đặc biệt xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới cô giáo Phạm Thị Minh Ph ƣơng, trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện đề tài, thầy luôn chỉ bảo tận tình và hƣớng dẫn giúp đỡ em có thể hoàn thành tốt khóa luận. Trong quá trình viết bài, do năng lực còn hạn chế nên khóa luận không tránh những thiếu sót. Em rất mong đƣợc đóng góp ý kiến của các thầy để khóa luận đạt đƣợc kết quả tốt hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên Đỗ Thị Thắng Anh ii MỤC LỤC MỞ ĐẦU..............................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài.................................................................................1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài............................ 1 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài................................................ 4 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài................................................5 5. Phƣơng pháp nghiên cứu...............................................................................5 6. Kết cấu của đề tài............................................................................................6 Chƣơng 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CHO VAY NGẮN HẠN TRONG NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI...............................................8 1.1. Cơ sở lý luận về cho vay ngắn hạn của ngân hàng thƣơng mại.............8 1.1.1. Khái niệm về cho vay của ngân hàng thương mại..................................8 1.1.2. Khái niệm cho vay ngắn hạn tại ngân hàng thương mại.........................8 1.1.3. Đặc điểm cho vay ngắn hạn của ngân hàng thương mại........................ 9 1.1.4. Vai trò cho vay ngắn hạn tại ngân hàng thương mại.............................. 9 1.1.5. Các hình thức cho vay ngắn hạn............................................................ 12 1.1.6. Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động cho vay ngắn hạn............................... 15 1.1.7. Các nhân tố ảnh hưởng tới cho vay ngắn hạn....................................... 20 1.2. Kinh nghiệm và bài học phát triển hoạt động cho vay ngắn hạn..........24 1.2.1. Ngân hàng thương mại c ph n 1.2.2. Ngân hàng thương mại c uân đội chi nhánh Việt rì..............24 ph n Đ u tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Phú họ, phòng giao dịch hụy Vân.................................................... 25 1.2.3. Bài học phát triển cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt nam chi nhánh Đoan Hùng................................... 25 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG CHO VAY NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN - CHI NHÁNH HUYỆN ĐOAN HÙNG, PHÚ THỌ II........................................................................... 27 2.1 Khái quát về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II.............................................................27 2.1.1. ên và địa chỉ đơn vị................................................................................ 27 iii 2.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú họ II.............................27 2.1.3. Cơ cấu t chức bộ máy quản lý của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú họ II.............................29 2.1.4. Đặc điểm về lao động và cơ sở vật chất của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú họ II....................31 2.1.5. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú họ II.............................32 2.2. Thực trạng cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II.................................... 34 2.2.1. Các quy định cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú họ II.............................34 2.2.2. hực trạng cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn – chi nhánh Đoan Hùng, Phú họ II............................................. 38 2.3. Đánh giá thực trạng cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II..................56 2.3.1. Kết quả đạt được...................................................................................... 56 2.3.2. Hạn chế.....................................................................................................57 2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế.......................................................................58 Chƣơng 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHI NHÁNH HUYỆN ĐOAN HÙNG, PHÚ THỌ II.......................61 3.1. Định hƣớng và mục tiêu phát triển của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II...........................61 3.1.1. Định hướng chung trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng.........61 3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động cho vay ngắn hạn của ngân hàng...62 3.2. Giải pháp nâng cao chất lƣợng cho vay cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II..................................................................................................................63 3.2.1. ăng công tác xử lý nợ xấu, nợ quá hạn................................................ 63 iv 3.2.2. ăng cường giám sát, quản lý sau cho vay.............................................64 3.2.3. Nâng cao trình độ nghiệp vụ của nhân viên tín dụng............................67 3.2.4. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định của hoạt động cho vay ngắn hạn......................................................................................................................68 3.2.5. Áp dụng chính sách khách hàng hợp lý................................................. 69 3.2.6. Đa dạng hóa các hình thức cho vay ngắn hạn.......................................71 3.2.7. Kiểm tra chặt chẽ hoạt động của ngân hàng thương mại......................72 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................................... 73 1. Kết luận........................................................................................................ 73 2. Kiến nghị...................................................................................................... 74 2.1. Kiến nghị với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam 2.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước..........................................................74 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................76 PHỤ LỤC...........................................................................................................77 v Số hiệu DANH MỤC BẢNG Tên bảng Trang Tình hình lao động của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát Bảng 2.1 triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II giai đoạn 2018-2020 31 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông Bảng 2.2 nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II 2018-2020 33 Bảng 2.3 Bảng tổng hợp phiếu trƣng cầu ý kiến khách hàng 39 Quy mô cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Bảng 2.4 Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II giai đoạn 2018-2020 41 Dƣ nợ cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát Bảng 2.5 triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II 43 giai đoạn 2018-2020 Doanh số cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Bảng 2.6 Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh Phú Thọ huyện 45 Đoan Hùng giai đoạn 2018 – 2020 Tỷ lệ nợ ngắn hạn quá hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Bảng 2.7 Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh Phú Thọ huyện Đoan Hùng giai đoạn 2018 – 2020 47 Dƣ nợ ngắn hạn quá hạn theo nhóm nợ tại Ngân hàng Nông Bảng 2.8 nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II giai đoạn 2018-2020 48 Tình hình nợ xấu ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Bảng 2.9 Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II giai đoạn 2018-2020 50 Lợi nhuận hoạt động cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh Phú Thọ huyện Đoan Hùng giai đoạn 2018 – 2020 52 Lãi suất cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II giai đoạn 2018-2020 53 Bảng 2.10 Bảng 2.11 vi DANH MỤC SƠ ĐỒ Số hiệu Tên sơ đồ Mô hình cơ cấu tổ chức tại Ngân hàng Nông nghiệp và Sơ đồ 2.1 Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Trang 29 Thọ II Quy trình cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Sơ đồ 2.2 Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II vii 35 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT 1 Từ viết tắt Diễn giải Agribank Đoan Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hùng chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II 2 NHNN Ngân hàng Nhà nƣớc 3 NHTM Ngân hàng thƣơng mại 4 SXKD Sản xuất kinh doanh 5 TCTD Tổ chức tín dụng 6 TMCP Thƣơng mại cổ phần viii MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Cùng với xu thế phát triển nền kinh tế, hệ thống ngân hàng Việt Nam đã và đang trong quá trình đổi mới và hoàn thiện, đã đạt đ ƣợc những thành công nhất định. Trong quá trình hội nhập, cạnh tranh ngày càng diễn ra gay gắt, đặt hệ thống ngân hàng Việt Nam trƣớc những vận hội mới cũng nhƣ những khó khăn phải đối mặt. Hoạt động của ngân hàng đạt đƣợc kết quả tốt sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nền kinh tế phát triển và ngƣợc lại sự yếu kém của ngân hàng sẽ ảnh hƣởng xấu đến sự phát triển của nền kinh tế. Xác định đƣợc tầm quan trọng của hoạt động tín dụng và vai trò của ngân hàng, Chính phủ và NHNN Việt Nam để nâng cao hiệu quả hoạt động cũng nhƣ chất lƣợng tín dụng trong toàn bộ hệ thống ngân hàng Việt Nam. Hòa nhịp cùng sự đổi mới toàn hệ thống ngân hàng Việt Nam, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam cũng đã và đang có sự đổi mới rõ rệt. Tuy nhiên trong quá trình đổi mới Agribank đã gặp nhiều khó khăn, trở ngại, đặc biệt trong giai đoạn vừa qua. Dƣới sự tác động của nền kinh tế, tác động của bệnh dịch covid-19, chính sách thắt chặt tín dụng, hoạt động của các ngân hàng thƣơng mại trong đó có cả Agribank đã gặp những thử thách thực sự nhƣ khó khăn trong hoạt động huy động vốn và tăng cƣờng dƣ nợ, tỷ lệ nợ xấu gia tăng, khó khăn trong kiểm soát rủi ro…, đồng thời bộc lộ những tồn tại làm chất lƣợng hoạt động của Agribank nói chung và cho vay ngắn hạn của các chi nhánh nói riêng chƣa thực sự hiệu quả. Nhận thức đƣợc tầm quan trọng và cấp thiết của vấn đề trên chỉ rõ tính cấp thiết về cho vay ngắn hạn trong ngân hàng thƣơng mại. Đó chính là lý do tôi lựa chọn đề tài “Cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng - Phú Thọ II” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp của mình. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài 1 Thời gian qua, đã có một số công trình nghiên cứu tiêu biểu về hoạt động tín dụng nhƣ: cho vay ngắn hạn, cho vay trung và dài hạn, hoạt động huy động vốn của các ngân hàng thƣơng mại, cụ thể nhƣ sau: Nguyễn Thị Kim Thoa (2013) đã hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn về quản trị rủi ro tín dụng tại NHTM, phân tích đánh giá thực trạng rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP Công thƣơng- chi nhánh Hùng Vƣơng, nguyên nhân từ phía ngân hàng nhƣ đƣa ra chính sách cho vay còn chƣa phù hợp với sự phát triển kinh tế của khu vực, cán bộ tín dụng chƣa thực hiện đúng quy trình cho vay, chất lƣợng cán bộ tín dụng còn hạn chế, nguyên nhân từ phía khách hàng bao gồm: Doanh nghiệp chƣa định hƣớng đƣợc phƣơng pháp kinh doanh cụ thể dẫn tới làm ăn thua lỗ, vay vốn ngắn hạn để đầu t ƣ vào tài sản cố định hoặc kinh doanh dài hạn dẫn tới không có khả năng thanh toán khi đến hạn, cá nhân hoặc doanh nghiệp cố ý chiếm đoạt tài sản của ngân hàng bằng việc sử dụng các giấy tờ giả mạo để vay vốn,…Từ đó tác giả đã đƣa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP Công th ƣơng chi nhánh Hùng Vƣơng: đƣa ra các chiến lƣợc cho vay phù hợp với sự phát triển kinh tế của khu vực, nâng cao chất lƣợng cán bộ tín dụng, thẩm định đủ và đúng quy trình, hỗ trợ hƣớng kinh doanh cho những doanh nghiệp mới,… Tuy nhiên, công trình nghiên cứu trên mới chỉ giới hạn đối tƣợng nghiên cứu ở khía cạnh quản trị rủi ro tín dụng chứ chƣa đƣa ra đánh giá tổng quát về toàn bộ hoạt động tín dụng tại chi nhánh ngân hàng. Đào Thị Chinh (2016) trong nghiên cứu về “Thực trạng cho vay ngắn hạn tại Quỹ tín dụng nhân dân xã Cao Xá” đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận về cho vay ngắn hạn. Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng cho vay ngắn hạn tại Quỹ tín dụng nhân dân xã Cao Xá. Nghiên cứu đã đi sâu vào phân tích về chỉ tiêu cho vay nhƣ: chỉ tiêu dƣ nợ ngắn hạn, doanh số thu nợ, chỉ tiêu nợ quá hạn, nợ xấu. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cho vay ngắn hạn tại Quỹ tín dụng nhân dân xã Cao Xá. Nguyễn Thị Hƣơng Lan ( 2019 ) trong nghiên cứu về “Cho vay ngắn hạn tại ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội chi nhánh Việt Trì, phòng giao 2 dịch Đền Hùng” nội dung của đề tài đã đi sâu vào việc phân tích các hoạt động cho vay ngắn hạn thông qua các chỉ tiêu nhƣ doanh số cho vay, nợ ngắn hạn quá hạn, lãi suất cho vay bình quân, đã đạt đƣợc kết quả nhất định nhƣ dƣ nợ cho vay ngắn hạn tăng, tốc độ tăng trƣởng tín dụng cao, tỷ lệ nợ xấu đạt ở mức độ yêu cầu của hệ thống chi nhánh, tuy nhiên còn có nhiều hạn chế nhƣ tỷ lệ nợ ngắn hạn quá hạn còn cao, quy trình cho vay chƣa thức sự chặt chẽ, nguyên nhân là do cả từ phía khách hàng cũng nhƣ ngân hàng từ đó tác giả đã đƣa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng cho vay ngắn hạn tại ngân hàng. Luận văn thạc sỹ của Nguyễn Thị Thu Hằng ( Đại học kinh tế TP.HCM , 2013) về “ Nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay ngắn hạn đối với doanh nghiệp tại Agribank, chi nhánh Liên Chiểu” tác giả đã trình bày việc hệ thống hóa những vấn đề chung về nâng cao hiệu quả, phát triển cho vay ngắn hạn tại ngân hàng, tác giả đã có những đóng góp mới về mặt lý luận liên quan đến triển khai phát triển cho vay ngắn hạn mang lại hiệu quả cao cho ngân hàng, điều này có ý nghĩa quan trọng về hiệu quả hoạt động cho vay, chất l ƣợng cho vay cũng nhƣ xác định đƣợc đối tƣợng khách hàng cho vay ngắn hạn. Tác giả đã xem xét đánh giá thực trạng cho vay ngắn hạn bằng các phƣơng pháp cơ bản nhƣ: Phƣơng pháp so sánh, phƣơng pháp thống kê, so sánh phân tích hệ thống, phân tích tổng hợp số liệu và thông qua các chỉ tiêu của ngân hàng bằng các ph ƣơng pháp định tính cũng nhƣ định lƣợng, bên cạnh đó luận văn đã nêu ra đ ƣợc một số tồn tại và hạn chế của chi nhánh nhƣ: Nợ xấu của ngân hàng đang ở mức cao, dƣ nợ cho vay còn thấp, khách hàng sử dụng vốn vay chƣa hiệu quả, khách hàng gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp nhận vốn từ ngân hàng, lợi nhuận của ngân hàng tăng trƣởng chậm và có xu hƣớng giảm rất thấp, hiệu quả hoạt động cho vay chƣa đƣợc chú trọng. Bên cạnh đó tác giả cũng đƣa ra đƣợc những nguyên nhân dẫn đến những hạn chế đó là: Ngân hàng chƣa có định hƣớng cụ thể và lâu dài, thông thƣờng các ngân hàng thƣơng mại thƣờng chạy theo xu thế thị trƣờng, sự cạnh tranh giữa các ngân hàng quá lớn dẫn đến các ngân hàng phát triển cho vay ồ ạt không có định hình dẫn đến rủi ro thì cao, hiệu quả thì thấp. Ngoài ra hạn chế của ngân 3 hàng là cho vay với yêu cầu cao về tài sảm đảm bảo là bất động sản, mà xu thế bất động sản giảm và tính thanh khoản không cao. Xuất phát từ những thực trạng và nguyên nhân trên, tác giả đã đƣa ra giải pháp tăng dƣ nợ cho vay ngắn hạn, nâng cao hiệu quả cho vay, trong đó giải pháp tích cực nhƣ: Cải cách tổ chức bộ máy phát triển kinh doanh, đào tạo cán bộ làm công tác quản lý, nâng cao trình độ cán bộ, kiểm tra giám sát phát triển cho vay và hiệu quả cho vay. Từ việc tìm hiểu các công trình nghiên cứu trên, tôi thấy rằng, nghiên cứu về cho vay ngắn hạn tại các Ngân hàng thƣơng mại có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Các tác giả đã làm rõ nhiều về các vấn đề lý luận cũng nh ƣ thực tiễn cho vay nói chung và cho vay ngắn hạn nói riêng tại các ngân hàng thƣơng mại. Tuy nhiên chƣa có công trình nào tìm hiểu, đánh giá thực trạng cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn – chi nhánh Đoan Hùng, Phú Thọ II. Do vậy các kết quả nghiên cứu của khóa luận này là không trùng lặp với các công trình nghiên cứu trƣớc đây. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là dựa trên kết quả nghiên cứu về cho vay ngắn hạn trong ngân hàng thƣơng mại, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm phát triển hoạt động cho vay tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Đoan Hùng, Phú Thọ II. Để đạt đƣợc mục tiêu nghiên cứu, các nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể của đề tài gồm: Một là, nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản và kinh nghiệm thực tiễn về cho vay ngắn hạn của ngân hàng thƣơng mại. Hai là, phân tích và đánh giá thực trạng cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - chi nhánh Đoan Hùng, Phú Thọ II. Ba là, đề xuất các giải pháp nhằm phát triển hoạt động cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - chi nhánh Đoan Hùng, Phú Thọ II. 4 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là những vấn đề lý luận và thực tiễn về cho vay ngắn hạn trong ngân hàng thƣơng mại. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Cho vay ngắn hạn - Về không gian: Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II - Về thời gian: Số liệu thu thập trong 3 năm 2018, 2019, 2020. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu - Số liệu sơ cấp: Số liệu sơ cấp của đề tài đƣợc thu thập từ ý kiến của khách hàng đến vay vốn tại chi nhánh về chất lƣợng hoạt động cho vay tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, chi nhánh huyện Đoan Hùng. Năm 2020 ngân hàng thực hiện cho vay với 235 khách hàng , trong đó có 207 khách hàng là cá nhân ( chiếm 88,26%) và 28 khách hàng là doanh nghiệp . Tổng số mẫu tác giả dự định khảo sát đƣợc tính dựa theo công thức sau: n = N/(1+N*e2 ) trong đó: n là số mẫu cần tìm N là số lƣợng mẫu tổng thể e là sai số tiêu chuẩn Áp dụng công thức trên, với N=235, e ta ƣớc tính khoảng 5%, ta tính đƣợc số mẫu cần khảo sát là 148 khách hàng. - Số liệu thứ cấp: Thu thập số liệu từ phòng khách hàng doanh nghiệp, phòng khách hàng cá nhân, phòng kế toán tổng hợp,...thông qua bảng cân đối kế toán, bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, chi nhánh huyện Đoan Hùng trong 3 năm 5 (2018- 2019- 2020), thu thập qua các thông tin đƣợc công bố trên sách, báo, internet,…về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II. 5.2. Phương pháp xử lý thông tin, số liệu Phƣơng pháp xử lý số liệu chủ yếu dựa vào các kiến thức chuyên môn đã đƣợc đào tạo và các công thức tính toán của excel đƣợc áp dụng để phân tích đánh giá các chỉ số của hoạt động cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vệt Nam- chi nhánh huyện Đoan Hùng. 5.3. Phương pháp phân tích Phƣơng pháp phân tích số liệu: sử dụng các thông tin đã thu thập đ ƣợc kết hợp với phƣơng pháp so sánh (là phƣơng pháp xem xét các chỉ tiêu phân tích bằng cách dựa trên số liệu với một chỉ tiêu cơ sở) cùng với việc tổng hợp thông tin, tham khảo sách báo, tạp chí chuyên ngành kinh tế, internet… từ đó đƣa ra những nhận định về tình hình cho vay ngắn hạn tại NHTM cụ thể là tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II. 5.4. Phương pháp thống kê, so sánh Phƣơng pháp thống kê, so sánh đƣợc sử dụng phổ biến trong đề tài nghiên cứu để xác đinh mức độ, xu thế biến động của các chỉ tiêu đƣợc phân tích tới trong bài, so sánh giữa năm trƣớc với năm sau thấy đƣợc tốc độ tăng tr ƣởng của từng chỉ tiêu. Phƣơng pháp này cho phép ta phát hiện những điểm giống nhau và khác nhau giữa các thời điểm nghiên cứu đồng thời giúp cho ta phân tích đƣợc những động thái phát triển của ngân hàng. Sử dụng ph ƣơng pháp này để tính tốc độ phát triển của các chỉ tiêu về dƣ nợ cho vay qua các năm 2018 2020 và tốc độ phát triển bình quân từng thời kì. 6. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, đề tài khóa luận gồm 3 chƣơng: 6 Chƣơng 1: Những vấn đề lý luận cơ bản và kinh nghiệm thực tiễn về cho vay ngắn hạn trong ngân hàng thƣơng mại Chƣơng 2: Thực trạng cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II Chƣơng 3: Giải pháp phát triển hoạt động cho vay ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - chi nhánh huyện Đoan Hùng, Phú Thọ II 7 Chƣơng 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ CHO VAY NGẮN HẠN TRONG NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Cơ sở lý luận về cho vay ngắn hạn của ngân hàng thƣơng mại 1.1.1. Khái niệm về cho vay của ngân hàng thương mại Cho vay là quyền của ngân hàng thƣơng mại với tƣ cách là ng ƣời cho vay (chủ nợ) yêu cầu khách hàng của mình – ngƣời đi vay muốn vay vốn phải tuân thủ những điều kiện nhất định, những điều kiện này là cơ sở ràng buộc về mặt pháp lý đảm bảo cho ngƣời cho vay có thể thu hồi đƣợc vốn (gốc + lãi) sau một thời gian nhất định. Để thu hồi đƣợc vốn, các ngân hàng có quyền yêu cầu ngƣời đi vay đáp ứng những điều kiện vay cụ thể dựa trên cơ sở mức độ tin tƣởng, tín nhiệm lẫn nhau giữa ngân hàng và khách hàng. Mặt khác, cho vay là sự chuyển nhƣợng tạm thời một lƣợng giá trị từ ngƣời sở hữu (NHTM) sang ngƣời sử dụng (khách hàng) sau một thời gian nhất định lại quay về với lƣợng giá trị lớn hơn giá trị ban đầu. Hay cho vay là một quan hệ giao dịch giữa hai chủ thể (NHTM và ngƣời vay), trong đó một bên (NHTM) chuyển giao tiền hoặc tài sản cho bên kia (ngƣời vay) sử dụng trong một thời gian nhất định, đồng thời bên nhận tiền hoặc tài sản cam kết hoàn trả vốn (gốc và lãi) cho bên cho vay vô điều kiện theo thời hạn đã thảo luận. Quốc hội (2010) trong Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 ngày 16/06/2010 và các văn bản sửa đổi khác, đã quy định nhƣ sau: “ Cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích và trong thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi”. 1.1.2. Khái niệm cho vay ngắn hạn tại ngân hàng thương mại Theo quyết định 324/1998/QĐ NHNN của Thống đốc ngân hàng nhà nƣớc Việt Nam ban hành ngày 30/09/1998, có hiệu lực từ ngày 15/10/1998 thì cho 8 vay ngắn hạn là hình thức tổ chức mà tổ chức tín dụng cho khách hàng vay ngắn hạn nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất, kinh doanh dịch vụ và đời sống. Trong hoạt động cho vay, việc phân loại có tác dụng quan trọng nhằm thiết lập quy trình cho vay thích hợp và nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng. Khoản vay có thể phân thành hai loại bao gồm có thời hạn và không có thời hạn. Đối với cho vay có thời hạn gồm ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Về khái niệm cho vay ngắn hạn, nghiên cứu này sử dụng khái niệm của Nguyễn Thị Mùi ( 2008): “Cho vay ngắn hạn là các khoản cho vay có thời hạn đến 12 tháng. Ngân hàng cho vay ngắn hạn nhằm đáp ứng các nhu cầu về vốn cho sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, phục vụ đời sống của khách hàng”. 1.1.3. Đặc điểm cho vay ngắn hạn của ngân hàng thương mại Theo Nguyễn Minh Kiều (2010), cho vay ngắn hạn của Ngân hàng th ƣơng mại gồm ba đặc điểm sau: Thứ nhất, vốn vay ngắn hạn luân chuyển cùng chu kỳ sản xuất kinh doanh của khách hàng. Cho vay ngắn hạn chủ yếu để đáp ứng nhu cầu thiếu hụt tạm thời vốn lƣu động trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. NHTM thƣờng cho vay khi khách hàng phát sinh nhu cầu vốn để mua vật tƣ, nguyên vật liệu hoặc trang trải các chi phí sản xuất. Khi hàng hóa đ ƣợc tiêu thụ, khách hàng có thu nhập cũng là lúc NHTM thu hồi nợ. Xuất phát từ đặc điểm này, các NHTM thƣờng quy định thời hạn cho vay trên cơ sở chu kỳ sản xuất của ngƣời vay. Do vậy thời gian thu hồi vốn trong cho vay ngắn hạn nhanh. Thứ hai, thời hạn thu hồi vốn nhanh nên rủi ro của khoản cho vay ngắn hạn thấp hơn khoản cho vay trung và dài hạn, mức lãi suất cho vay ngắn hạn thấp hơn mức lãi suất cho vay trung và dài hạn. Thứ ba, hình thức cho vay phong phú: NHTM cung cấp ngày càng đa dạng các loại hình thức cho vay ngắn hạn nhƣ: cho vay ngắn hạn từng lần, cho vay theo hạn mức, cho vay thấu chi, cho vay luân chuyển vốn, điều này vừa để đáp ứng nhu cầu vốn đa dạng của khách hàng đồng thời giúp NHTM phân tán rủi ro. 1.1.4. Vai trò cho vay ngắn hạn tại ngân hàng thương mại 9 Dựa trên những quy định của Ngân hàng nhà nƣớc về cho vay ngắn hạn, các ngân hàng đã triển khai hoạt động cho vay cụ thể gồm nhiều sản phẩm linh hoạt, phù hợp với phƣơng trâm hoạt động cũng nhƣ đối tƣợng khách hàng mục tiêu của các ngân hàng. Hoạt động cho vay ngắn hạn đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi chúng ta. Hoạt động cho vay ngắn hạn của các NHTM đã góp phần ổn định và phát tiển sản xuất của nền kinh tế, các tổ chức và mỗi cá nhân, cũng nhƣ các loại hoạt động tín dụng khác, hoạt động cho vay ngắn hạn có vai trò cực kỳ quan trọng đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam là một nƣớc đang phát triển thì cho vay ngắn hạn càng có vai trò quan trọng. Đối với nền kinh tế: Ngân hàng trong nền kinh tế với tƣ cách là một doanh nghiệp kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ, với tƣ cách là một trung gian tài chính , nó là kênh chuyền vốn từ những nơi thừa vốn đến những nơi thiếu vốn và hoạt động hiệu quả trong nền kinh tế. Các kênh dẫn truyền vốn có thể qua thị tr ƣờng tài chính đó là các nghiệp vụ tín dụng ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, nh ƣng nó đã bị cạnh tranh mạnh mẽ của các tổ chức tài chính phi ngân hàng tham gia vào thị trƣờng này nhƣ: Công ty bảo hiểm, các quỹ đầu tƣ, công ty tài chính, hoặc là thị trƣờng tiền tệ là kênh dẫn và huy động những nguồn vốn và các giấy tờ có giá trị ngắn hạn. Thị trƣờng này hoạt động rất linh hoạt và cung cấp một nguồn vốn rất lớn cho nền kinh tế, do đó hoạt động cho vay ngắn hạn của ngân hàng thƣơng mại ngày càng phát triển rất mạnh mẽ. Đối với doanh nghiệp: - Hoạt động cho vay ngắn hạn của NHTM giúp bổ sung vốn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh. Ngân hàng với tƣ cách là một trung gian tài chính thực hiện một trong những chức năng của mình là tiến hành huy động các nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi, sau đó cho ra đối với nền kinh tế. Thông qua các hoạt động cho vay của mình ngân hàng đã đảm bảo cho các doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp nhà nƣớc nói riêng không chỉ duy trì sản xuất kinh doanh mà còn tái sản xuất mở rộng. 10