Baøi 9:
GV. NGUYEÃN TAÁN TRUNG
(Trung Taâm Luyeän Thi Chaát Löôïng Cao VÓNH VIEÃN)
Este Ñôn Chöùc
Coù 3 CTTQ (coù theå gaëp):
CTTQ este maïch C hôû ( thöôøng gaëp)
R-COO-R’
CTTQ este maïch C Kín
R C =O
O
CTTQ este cuûa phenol hay ñoàng ñaúng
R-COO-R*
Caùc pöù xaø phoøng hoaù Este Ñôn
CTTQ este maïch C hôû
o
t
R-COO-Na + R’OH
R-COO-R’+NaOH
CTTQ este maïch C Kín
o
t
R C =O + NaOH
R-COO-Na
O
OH
CTTQ este cuûa phenol hay ñoàng ñaúng
o
t
R-COO-R*+NaOH
R-COO-Na+R*ONa+H2O
Baøi toaùn 1: ( ÑHSP TP.HCM - 2000)
Moät este ñôn chöùc X( chöùa C, H, O) vaø
khoâng coù nhoùm chöùc khaùc ). Tæ khoái hôi
cuûa X so vôùi oxi baèng 3,125. Xaùc ñònh
CTCT cuûa X trong moãi tröôøng hôïp sau:
1. Cho 20 gam X taùc duïng vôùi 300ml
ddNaOH 1M.Coâ caïn dd sau pöù thu
ñöôïc 23,2 gam baõ raén.
2. Cho 0,15mol X taùc duïng vöøa ñuû vôùi
ddNaOH. Coâ caïn dd sau pöù thu ñöôïc
21 gam muoái khan( X coù maïch C
Khoâng phaân nhaùnh)
Toùm taét yù 1:
Este ñôn (X)
20 gam
1) 300ml
dd NaOH 1M
2) Coâ caïn
Töø tæ khoái hôi ⇒ MA=100 ñvC
(X): ?
PP Tìm CTPT
Döïa treân pöù
23,2 gam
baõ raén
B1.Ñaët CTTQ
B2.Vieát pöù
B3.Laäp pt (*)
B4.Giaûi (*)
Toùm taét yù 1:
Este ñôn (X)
20 gam
1) 300ml
dd NaOH 1M
2) Coâ caïn
Töø tæ khoái hôi ⇒ MA=100 ñvC
(X): ?
PP Tìm CTPT
Döïa treân pöù
23,2 gam
baõ raén
B1.Ñaët CTTQ
B2.Vieát pöù
B3.Laäp pt (*)
B4.Giaûi (*)
Theo ñeà ta coù nA bñ =0,2 mol
vaø nNaOH bñ =0,3 mol
Toùm taét yù 1:
Este ñôn (X) 1) 0,3mol NaOH 23,2 gam
2) Coâ caïn
baõ raén
0,2 mol
MA=100 ñvC
B1.Ñaët CTTQ
B2.Vieát pöù
PP Tìm CTPT
(X): ?
B3.Laäp pt (*)
Döïa treân pöù
B4.Giaûi (*)
Theo ñeà ta ñaët (X):R-COO-R’
o
t
R-COO-R’+NaOH
R-COO-Na + R’OH
(mol)
Bñ: 0,2
0,3
0
O,2
0,2
Pöù: 0,2
(mol)
Sau: 0
0,1
0,2
(mol)
Yù 1:
Este ñôn (X) 1) 0,3mol NaOH 23,2 gam
2) Coâ caïn
baõ raén
0,2 mol
MA=100 ñvC
o
t
R-COO-Na + R’OH (1)
R-COO-R’+NaOH
(mol)
Bñ: 0,2
0,3
0
O,2
0,2
Pöù: 0,2
(mol)
Sau: 0
0,1
0,2
(mol)
Theo (1), ñeà coù:
MA= R + 44 + R’ = 100
⇒ R =29
mraén= (R+67).0,2 + 40.0,1 =23,2
R’ =27
Yù 1:
Este ñôn (X) 1) 0,3mol NaOH 23,2 gam
2) Coâ caïn
baõ raén
0,2 mol
MA=100 ñvC
o
t
R-COO-Na + R’OH (1)
R-COO-R’+NaOH
Ta coù:
R : C2H5
R =29
⇒
R’ : C2H3
R’ =27
Vaäy (X) :
C2H5-COO-CH=CH2
Toùm taét yù 2:
Este ñôn (X)
0,15mol
dd NaOH
Vöøa ñuû
Töø tæ khoái hôi ⇒ MA=100 ñvC
(X): ?
PP Tìm CTPT
Döïa treân pöù
21 gam
Muoái
B1.Ñaët CTTQ
B2.Vieát pöù
B3.Laäp pt (*)
B4.Giaûi (*)
Toùm taét yù 2:
Este ñôn (X)
0,15mol
dd NaOH
Vöøa ñuû
Töø tæ khoái hôi ⇒ MA=100 ñvC
(X): ?
PP Tìm CTPT
Döïa treân pöù
21 gam
Muoái
B1.Ñaët CTTQ
B2.Vieát pöù
B3.Laäp pt (*)
B4.Giaûi (*)
Theo ñeà ta ñaët (X):R-COO-R’
o
t
R-COO-Na + R’OH
R-COO-R’+NaOH
0,15 mol
0,15 mol
Theo (1), ñeà coù:
R =73
MA= R + 44 + R’ = 100
⇒
R’ < 0
mraén= (R+67).0,15 =21
Aùp duïng 2: (Theo ÑH K.Truùc HN – 2000)
Ñoát chaùy hoaøn toaøn 4,6 gam moät röôïu (A);
(A)
Caàn 5,6 gam O2; thu ñöôïc 6,6 gam CO2
Xaùc ñònh CTPT – CTCT (A)
PP Ñoát 1
Toùm taét aùp duïng
ng 2:
ñoá
t
Röôïu (A)
Caàn 5,6 g oxi
4,6 gam
(A): ?
CO2: 6,6 gam
H2O: ? gam
PP Ñoát 1
Tính löôïng nöôùc( ñeå giaûi ñöôïc baèng pp ñoát I)
-Theo ÑLBTKL ta deã daøng ⇒mnöôùc = 3,6 gam
Tìm (A)
mC = 1,8 gam
B1 mH = 0,4 gam
⇒mO = 2,4 gam
B2: Ñaët CTTQ (A) laø CxHyOz
Toùm taét aùp duïng
ng 2:
Röôïu (A)
4,6 gam
(A): ?
ñoát
5,6 gam oxi
CO2: 6,6 gam
H2O: 3,6 gam
PP Ñoát 1
Ñaët CTTQ (A) laø CxHyOz
Deã daøng ⇒ x: y : z = 3: 8 : 3
⇒ CTNG(A): (C3H8O3)n ;n ∈Ζ
Töø ñieàu kieän hoaù trò ta deã daøng ⇒ n = 1
(A): Glyxeârin
Aùp duïng 3: ( Theo Caâu IV- Boä ñeà TSÑH)
Ñoát chaùy hoaøn toaøn 1,88 gam A(C,H,O)
caàn 1,904 lit oxi (ñkc)
(ñkc), thu ñöôïc CO2 vaø
H2O vôùi tyû leä: V CO2 : V H2O (hôi)
(hôi) = 4 : 3
Xaùc ñònh CTPT X
Bieát: MX < 200.
PP Ñoát 1
Toùm taét aùp duïng
ng 3:
CO2
ñoát
Chaát höõu cô (A)
1,904 lit oxi H2O
1,88 gam
(ÑKC)
V CO2: V
MA<200
H2 O
= 4:3
PP Ñoát 1 ←Löôïng CO2 , H2O
(A): ?
Tính löôïng CO2,H2O (ñeå giaûi ñöôïc baèng pp ñoát I)
Goïi a, b (mol) laàn löôït laø soá mol CO2,H2O
- Theo ÑLBTKL, ñeà ta coù:
m (CO2,H2O) = 44.a + 18.b =4,6 ⇒a = 0,08
b = 0,06
Tæ leä mol CO , H O =x : y = 4: 3
2
2
Khi tìm ñöôïc löôïng
ng CO2,H2O , Ta coù:
Chaát höõu cô (A)
1,88 gam
MA<200
(A): ?
ñoát
CO2: 0,08 mol
H2O: 0,06 mol
PP Ñoát 1
Giaûi gioáng aùp duïng 1
(A): C8H12O5
C8H12O5
Aùp duïng 4: ( Theo ÑHSP HN – 2000)
Ñoát chaùy hoaøn toaøn 1,7 gam moät este X
caàn 2,52 lit oxi (ñkc)
(ñkc), chæ sinh ra CO2 vaø
H2O vôùi tyû leä:
Soá mol CO2 : soá mol H2O = 2
Xaùc ñònh CTPT X
Bieát: MX < 140.
GIAÛI GIOÁNG AÙP DUÏNG 3
(X): C8H8O2
Aùp duïng 5: ( Caâu IV- boä ñeà Tsñh)
Ñoát chaùy hoaøn toaøn 5,8 gam chaát (A)
(A);
thu ñöôïc 2,65 gam Na2CO3,
2,25 gam H22O vaø 12,1 gam CO2
Xaùc ñònh CTPT (A)
Bieát: Moät phaân töû (A) chæ chöùa
moät nguyeân töû oxi.
Tính mC caån thaän( deã sai ! )
(A): C6H5O Na
Aùp duïng 6: (ÑHQG TP.HCM – 1997)
Ñoát chaùy hoaøn toaøn 7,3 gam moät chaát
höõu cô A (C,H,O); thu ñöôïc 35,4 gam hhG
goàm: CO2 vaø H2O. Phaàn traêm theo khoái
löônïg cuûa oxi trong hhG laø 76,84%
Xaùc ñònh CTPT A
Bieát: MX < 160 ñvC.
Tính löôïng CO2,H2O roái giaûi gioáng aùp duïng 1
(A): C6H10O4
- Xem thêm -