Đăng ký Đăng nhập

Tài liệu Bồi dưỡng học sinh giỏi toán 7 p1

.DOC
43
305
86

Mô tả:

Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 Ngµy so¹n : 7 /9 Ngµy d¹y : 10/ 9 Buæi 1 : §¹i sè : Thø tù trªn tËp hîp sè nguyªn - Bµi tËp A/ Môc ®Ých yªu cÇu : - RÌn kü n¨ng so s¸nh c¸c sè nguyªn , ghi nhí sù s¾p xÕp thø tù trong Z qua h×nh ¶nh c¸c sè nguyªn trªn trôc sè - N¾m c¸c kh¸i niÖm sè nguyªn d¬ng . sè nguyªn ©m vµ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè nguyªn B/ Néi dung I/ æn ®Þnh + N¾m sÜ sè líp häc + Nªu qui ®Þnh häc tËp vµ c¸c yªu cÇu häc båi dìng II/Bµi míi: Gi¸o viªn tr×nh bµy c¸c kiÕn thøc cÇn nhí ®Ó v©n dông vµo gi¶i bµi tËp Bµi 1: a) T×m sè nguyªn d¬ng nhá nhÊt cã 2 ch÷ sè ? b) T×m sè nguyªn ©m nhá nhÊt cã 2 ch÷ sè ? c) T×m sè nguyªn d¬ng nhá nhÊt cã n ch÷ sè ? T×m sè nguyªn ©m nhá nhÊt cã 2 ch÷ sè ? Bµi 2: T×m c¸c sè nguyªn a biÕt : a) n + 2  a  n + 5 b) n + 6  a < n + 7 Bµi 3: Chøng minh r»ng víi a1 , a2 , a3 ...........an  Z nÕu a1 < a 2< a3 < a n-1 < an th× a1 < an Bµi 4 : Cho a Z . Chøng minh r»ng : a 3  -3  a  3 Trêng THCS Hång Thñy A) KiÕn thøc c¬ b¶n cÇn n¾m *) Sè nguyªn a nhá h¬n sè nguyªn b nÕu trªn trôc sè ®iÓm a ë bªn tr¸i ®iÓm b *) Sè nguyªn > 0 lµ sè nguyªn d¬ng *) Sè nguyªn < 0 lµ sè nguyªn ©m *) Sè 0 kh«ng lµ sè nguyªn d¬ng còng kh«ng lµ sè nguyªn ©m *) a  a a Víi  a  Z ta cã  a  0 hay  a N B) Bµi tËp vËn dông a)Sè nguyªn d¬ng nhá nhÊt cã 2 ch÷ sè lµ 10 b)Sè nguyªn ©m nhá nhÊt cã 2 ch÷ sè lµ -99 c) Sè nguªn d¬ng nhá nhÊt cã n ch÷ sè lµ 1000....0 (cã n-1 ch÷ sè 0)     Sè nguyªn ©m nhá nhÊt cã n ch÷ sè lµ  - 9999........9 ( cã n ch÷ sè 9 ) a) a = n + 2 ; n + 3 ; n + 4 ; n + 5 b) kh«ng cã sè nguyªn nµo Bµi 3: Gi¶i Ta cã a1 < a 2 a2< a3  a1 < a 3( tÝnh chÊt b¾c cÇu ) a1 < a 3 a3< a4  a1 < a4 ( tÝnh chÊt b¾c cÇu ) Cø thÕ ta cã a1 < a n-1 an-1 < a n  a1 < a n( ®pcm ) Gi¶i : Cho a 3 v× a Z nªn a N  a=  0 ; 1 ; 2 ; 3  Trang 2  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 Bµi 5 : T×m a Z biÕt a= -1994 b) T×m x Z ®Ó x+ 1994 cã gi¸ trÞ nhá nhÊt c) T×m a, b Z biÕt a+b= 0 Bµi 6 : Cho 2 sè nguyªn a, b tho¶ m·n ( a2 + 4b2) ⋮3 . Chøng minh r»ng mçi sè a vµ b ®Òu chia hÕt cho 3 NÕu a⋮ th× a = ? ; a2 = ? NÕu b⋮3 th× b2 = ? ; 4b2 = ? Khi ®ã a2 + 4b2 = ? NÕu b ⋮3 th× b2 = ? ; 4b2 = ? a2 + 4b2 = ? Bµi 7: T×m sè nguyªn x biÕt : x + (x+1) +(x+2) +........+19 + 20 = 20 Trong ®ã vÕ tr¸i lµ tæng c¸c sè nguyªn liªn tiÕp viÕt theo thø tù t¨ng dÇn NÕu a= 0 th× a = 0 NÕu a= 1 th× a =  1 NÕu a= 2 th× a =  2 NÕu a= 3 th× a =  3 VËy -3  a  3 Bµi 5 : V× a N   a ®Ó a= -1994 V× x Z x N do ®ã x+ 1994  1994 VËy GTNN cña x+ 1994 lµ 1994 khi ®ã x=0 c) Ta cã a N ; b N  a+b 0 mµ a+b= 0  a=b= 0 a=b=0 Bµi 6: Gi¶ sö a⋮3  a = 3k + 1 hoÆc a = 3k +2 = 3k-1  a2 = B(3) +1 * NÕu b⋮3  b2 ⋮3  4b2 ⋮3 khi ®ã a2 + 4b2 = B(3) + 1 ⋮3 ( tr¸i gi¶ thiÕt ) NÕu b ⋮3 th× b2 = B(3) + 1  4b2 = B(3) + 4 = B(3) + 1 khi ®ã a2 + 4b2 = B(3) + 1 + B(3) + 1 = B(3) + 2⋮3 ( tr¸i gi¶ thiÕt ) VËy chØ cã a⋮3 vµ b⋮ 3 Bµi 7: x + (x+1) +(x+2) +........+19 + 20 = 20  x + (x+1) +(x+2) +........+19 = 0  (x+19) +(x+1+18) +(x+2+17)+......= 0  (x+19) +(x+19) +(x+19) +....... =0  x = -19 III/ Bµi tËp vÒ nhµ 1/ Cho A = 1- 4 +7 -10 +13 -............ a) ViÕt d¹ng tæng qu¸t sè h¹ng thø n cña A b) TÝnh A víi n = 100 2/ Cho B = -3 + 6 - 9 + 12 -15 + ......... a) ViÕt d¹ng tæng qu¸t sè h¹ng thø n cña B b) TÝnh A víi n = 50 3/ C¸c kh¼ng ®Þnh sau cã ®óng kh«ng ? a) a= b a = b = 0 b) a > b  a> b Trêng THCS Hång Thñy Trang 3  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 Ngµy so¹n : 20/ 9 Ngµy d¹y : 24/ 9 Buæi 2 : §¹i sè : c¸c phÐp tÝnh vÒ sè h÷u tØ A/ Môc ®Ých yªu cÇu : +RÌn kuyÖn kün¨ng vËn dông c¸c tÝnh chÊt c¸c phÐp to¸n vµo tÝnh to¸n vµ gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp B/ Néi dung I/KiÕn thøc c¬ b¶n cÇn n¾m 1) PhÐp céng vµ phÐp trõ a b a b ab a b ab x  ;y   x y    ;x  y    m m m m m m m m Víi x ; y Q 2) PhÐp nh©n vµ phÐp chia a c x  ; y  \ a, b, c, d  Z ; b, c, d  0 b d Víi x ; y Q ; a c a.c a c a d a.d x. y  .  ;x: y  :  .  b d b.d b d b c b.c 3) PhÇn nguyªn cña mét sè h÷u tØ x: Lµ sè nguyªn lín nhÊt kh«ng vît qu¸ x Ký hiÖu : [x]  x 4) PhÇn lÏ cña mét sè h÷u tØ x Ký hiÖu : {x} vµ {x} = x - [x] . VËy 0  {x} < 1 *) Quan hÖ gi÷a phÇn nguyªn vµ phÇn lÏ x = [x] + {x} VÝ dô : Cho x= 3,15  [x] = 3 ; {x} = 0,15 Cho x= -2,5  [x] = -3 ; {x} = 0,5 II/ Bµi tËp vËn dông Ph¬ng ph¸p : so s¸nh b¾c cÇu hoÆc trung gian Dïng sè h÷u tØ trung gian Sö dông ph©n sè trung gian 1/3 D¹ng 1: So s¸nh sè h÷u tØ Bµi 1: So s¸nh c¸c sè h÷u tØ sau mét c¸ch nhanh chãng a) 2 & 4 ta cã ; 2   4   4 7 9  7 14 9 b) 3246 &  45984  3247 45983 V×  45984  1  3246  3246   45984 45983  3247  3247 45983 22  51 &  67 152 V× 22  22   1   51   51  67  66 3 153 152 c) 2/ Cho a, b , n Z vµ b, n > 0 PP: XÐt tÝch chÐo a(b+1) vµ b(a+1) ab+a vµ ab+b Trêng THCS Hång Thñy a) So s¸nh a a 1 & b b 1 Trang 4  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 NÕu a > b t× ab + a > ab + b a a 1   ab b b 1 C©u b chøng minh t¬ng tù Cã 2 c¸ch : 1- Qui ®ång 2- Tach phÇn nguyªn C©u c so s¸nh 1/a vµ 1/b ¸p dông 2 c¸ch T×m c¸c ph©n sè cã mÉu lµ 20 biÕt gi¸ trÞ cña nã løn h¬n  11 vµ nhá h¬n  7 23 23 PP: Qui ®ång mÉu 2/ t×m ph©n sè cã tö lµ 4 sao cho 5 4 5   11 x 12 b) So s¸nh a an & b bn Víi a < b  ab + a < ab +b a a 1  VÝ dô : 5  6 ; 7  8 b b 1 6 7 5 6 a 1 b 1 c) & ; a; b  Z a b a 1 1 b 1 1  1 ;  1  so s¸nh 1/a a a b b  d) m 1 n 1  & \ m, n  z m n m 1 1  1  m m m; n     1  0; 1  0  1  1  1  1 Z n 1 1 m n m n  1  n n m 1 n 1   m n D¹ng 2 : T×m ph©n sè theo ®iÒu kiÖn cho tríc Ta cã :  11  x   7   220  23x   140 23 20 23 460 460 460 13 12  220  23x  140  9  x  6 23 23  x  {9;8;7} C¸c ph©n sè cÇn t×m lµ : PP : Qui ®ång tö Qua 2 vÝ dô , em cã nhËn xÐt g× nÕu biÕt mÉu hoÆc tö cña ph©n sè cÇn t×m ? & 1/b 9 8 7   20 20 20 2) Ta cã :  20  20  20    44  5 x  48  44  5 x  48 44  5x 48 4 3  8  x  9  x  9 5 5 VËy ph©n sè cÇn t×m lµ 4 9 Bµi tËp vÒ nhµ : 10 trang 4 (KiÕn thøc c¬ b¶n vµ n©ng cao ) 8 ; 9 (båi dìng To¸n 7) Ngµy so¹n : 25 /9 Ngµy d¹y : 1/ 10 Buæi 3 : §¹i sè : c¸c phÐp tÝnh vÒ sè h÷u tØ ( TiÕp theo) A/ Môc ®Ých yªu cÇu : +RÌn kuyÖn kün¨ng vËn dông c¸c tÝnh chÊt c¸c phÐp to¸n vµo tÝnh to¸n vµ gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp + RÌn luyÖn kh¼ n¨ng t duy, ph¸t hiÖn nhanh , kü n¨ng tr×nh bµy bµi gi¶i Trêng THCS Hång Thñy Trang 5  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 B/ Néi dung I/ æn ®Þnh II/Bµi míi: NhËn xÐt c¸c mÉu sè cã d¹ng g× ? C¸c ph©n sè nµy cã qui luËt g× ? Tõ ®ã t×m ra híng gi¶i D¹ng 3: TÝnh nhanh Bµi1) 1 90 1 72   1 90  1 90 1 90   1 90   1 56 1 2        1 6 1    1 .2  1    1  1     1 2 Bµi2) 1 1 1 1 ).( 1 ).(1 ).......(1 ) 2 3 4 n 3 4 5 n 1  ( 2).(  ).(  ).(  )......( ) 2 3 4 n ( 2).( 3).( 4)........(( n  1))  1.2.3.4..................n ( 2).( 1  Tríc khi thùc hiÖn phÐp nh©n cÇn ph¶i lµm g× ? (§æi hçn sè ra ph©n sè ) khi rót gän chó ý dÊu cña kÕt qu¶ phô thuéc vµo ®©u ? Gi¸o viªn nªu kh¸i niÖm liªn phan sè lµ g× ; nªu c¸ch tÝnh (1) n .(n  1) Bµi 3: Liªn ph©n sè a) 3 1 1 1 3  3   3  1 1 4 15  3  2 b)  2  Häc sinh lªn b¶ng gi¶i 1 1 1 2 2 3 1 2 1 1 11 1 1  2  2 3 3 4 1 1 15 4 15 4  2 19 19 1 2  3  1 1 3 1 1 3 1 1 1 3 3 1 2  2   2 2 3 1 6 17  2   1 11 23 23 2 6 D¹ng 4: T×m gi¸ trÞ cña ch÷ trong biÓu thøc h÷u tØ tho¶ m·n ®iÒu kiÖn cho tríc Ta cã : Trêng THCS Hång Thñy Trang 6   1 1 2. 3     1 9 1 4 1 2  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 Bµi 1: T×m a Z sao cho nhËn gi¸ trÞ nguyªn a 2 3 a 1 Mét sè h÷u tØ lµ sè nguyªn khi nµo ? BiÕn ®æi biÓu thøc ®· cho thµnh tæng cña mét sè nguyªn víi mét phan sè a 2 3 a.(a  1)  ( a  1)  4  a 1 a 1 4 4  a 1 Z  Z a 1 a 1   a-1 lµ c¸c íc cña 4 a -1 = {-4 ; -2 ; -1 ; 1 ; 2 ; 4 } a = -3 ; -1 ; 0 ; 2 ; 3 ; 5 } V× (a + b)2 = a2 + 2ab + b2 2ab = 2.1/18=1/9 Bµi 2: Cho a + b = 1/2 ; a.b = 1/18 a2 + b2 = (a + b)2 - 2ab TÝnh a2 + b2 ; a2 - b2 2 híng dÉn häc sinh sö dông c«ng thøc 1 1 1 5 ( a + b )2 = a2 +2ab + b2      2 = a2 - 2ab + b2 ( a - b) 1   2 9 4 9 36 (a - b)2 = a2 - 2ab +b2  5  1  1  a  b   1 36 9 36 6 *) NÕu a - b = 1/6 th× a2 - b2 = (a - b)(a + b) = 1.1  1 6 2 12 *) NÕu a - b = -1/6 th× a2 - b2 = (a - b)(a + b) 1 1 1  .  6 2 12 Bµi 3: T×m a Q sao cho a 1 Z a Sè a  Q cã d¹ng nh thÕ nµo ? §Æt a  Ta cã : x \ ( x, y )  1; x, y  Z & y  0 y 1 x y a    a y x Bµi 4: T×m a ; b Q sao cho a+b=a.b=a:b Híng dÉn : Trêng THCS Hång Thñy x y 2 xy 2 Z  2 xy x y 2  (1) Tõ (1)  x2  mµ (x,y) = 1 y =  1 xy 2   y2  mµ (x,y) = 1 x =  1  y xy x VËy x = y =  1  a =  1 Bµi 4: Tõ a + b = a.b = a : b  a = ab - b = b(a - 1) a : b = b(a - 1) : b = a - 1 (1) Mµ a + b = a : b  a + b = a - 1  b = -1 Thay vµo (1) ta cã : a.(-1) = a - 1 2a = 1 1 a= 2 D¹ng 5 : Chøng minh Trang 7  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 1 1 1   1 2 1 2 1 2 1 3 2 1 4 2  1 1  2 4  2 1 1  4 8  1 1  8 16 §Ó ¸p dông ®îc qui luËt cÇn ®a biÓu thøc vÒ d¹ng tæng Híng dÉn : 1 1 1   2 2 2.2 1.2 1 2 3 1 2 4  1 1  3.3 2.3  1 1  4.4 3.4 1 1 1 1 1  2  3  ............  10  11 2 2 2 2 2 BiÕn ®æi vÕ tr¸i ta cã 1/ CMR: 1  1 1 1 1 1 1 1 1  2  3  ........  10  1    2  3  .....  2 2 2 2 2 2 2  1 1 1 1 1 1 1    1  1       .......    2 2 4 4 8 512 1024   1  1 1 1   1  1   10  11   11 1024  1024 2  2 2/ 1  1 2  1 2  1 2 2 3 4 §Æt A = 1  1 2  1 2  ........   1 2 2 3 4 1 100  ......  2  1 100 1 1000  1 1 1 1   A  1   2  2  2  .........  2   3 4 100  2 1 1 1  1  A  1     ........   99.100   1.2 2.3 3.4 1  1  A  1  1   100  100  III/ Híng dÉn vÒ nhµ ¤n l¹i c¸c d¹ng bµi ®· häc Bµi tËp : 14 ; 15 ; 18 (KiÕn thøc c¬ b¶n vµ n©ng cao) 21 ; 24 (To¸n båi dìng) Ngµy so¹n : 5 / 10 Ngµy d¹y : 8/ 10 Buæi 4 : §¹i sè : kiÓm tra chän ®éi tuyÓn lÇn I A/ Môc ®Ých yªu cÇu : §¸nh gi¸ ®óng n¨ng lùc häc sinh .RÌn kü n¨ng suy luËn , tr×nh bµy bµi Chän ®óng ®èi tîng häc sinh ®Ó båi dìng B/ Néi dung I/ æn ®Þnh II/§Ò ra C©u 1: (3®iÓm) T×m x biÕt a) x - 3 - 5 = -2 b)  x + 2  2 c) (2x + 1)5 = 243 C©u 2: (2 ®iÓm ) Trêng THCS Hång Thñy 2 Trang 8  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 Cho d·y sè A = 2 - 5 + 8 - 11 + 14 - 17 + ........ + 98 - 101 a) TÝnh gi¸ trÞ cña A b) ViÕt d¹ng tæng qu¸t sè h¹ng thø n cña A C©u 3: (2 ®iÓm ) T×m x  Z biÕt a) 2n + 1  - 5 n 2 + 2n - 7 b) n n + 2 C©u 4: (3 ®iÓm ) TÝnh gi¸ trÞ c¸c biÓu thøc sau 2 .25  32.125 A 4 2 .5 3 2 1  1 1 1 1  5  1 1 1 1  9 1 B    2  3  4 . 5   5  6  7  8 . 2  ....   101  102  2   2 2 2 2 2 2 2   2  2 III/ Bµi tËp vÒ nhµ Bµi 22 ; 23 ; 25 (To¸n båi dìng) Ngµy so¹n : 13 /10 Ngµy d¹y : 15/ 10 Buæi 5 : §¹i sè : luü thõa cña mét sè h÷u tØ c¸c bµi to¸n vÒ luü thõa A/ Môc ®Ých yªu cÇu : + Häc sinh n¾m ®Þnh nghÜa vµ c¸c c«ng thøc vÒ luü thõa cña mét sè h÷u tØ + VËn dông c¸c c«ng thøc linh ho¹tt ®Ó gi¶i c¸c d¹ng to¸n vÒ luü thõa B/ Néi dung I/ KiÕn thøc c¬ b¶n cÇn n¾m 1/§Þnh nghÜa xn = x.x. x .x.........x  n 2/ Qui íc : x = 1 \ x  0 x1 = x 3/ C¸c c«ng thøc vËn dông tÝnh to¸n 0 *) xn . xm = xn + m *) xn : xm = xn - m *) (xn)m = xm. n *) (x.y)n = xn . yn *) (x: y)n = xn : yn *) x m  1 x m Trêng THCS Hång Thñy Trang 9     Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 n *) Chó ý : m  mn x x II/Mét sè bµi to¸n vÒ luü thõa Ph¬ng ph¸p : + BiÕn ®æi luü thõa vÒ cïng c¬ sè råi so s¸nh sè mò + BiÕn ®æi luü thõa vÒ cïng sè mò råi so s¸nh c¬ sè + Dïng luü thõa trung gian Nªn biÕn ®æi vÒ cïng g×? V× sao ? v× (2,3) = 1 nªn biÕn ®æi vÒ cïng sè mò Dïng ph¬ng ph¸p g× ? (13; 2) =1 ; (40; 161) =1 VËy nªn dïng ph¬ng ph¸p trung gian 1 h/s lªn b¶ng lµm Gîi ý : dïng ph¬ng ph¸p trung gian Häc sinh lªn b¶ng lµm D¹ng 1: So s¸nh luü thõa VÝ dô : 1/ So s¸nh 2100 vµ 10249 BiÕn ®æi vÒ cïng c¬ sè Ta cã : 10249 = (210)9 = 290 < 2100 Nªn 10249 < 2100 2/ So s¸nh 2300 vµ 3200 Ta cã : 2300 = (23)100 = 8100 3200 = (32)100 = 9100 100 < 9100 nªn 2300 < 3200 V× 8 3/ So s¸nh 1340 vµ 2161 2161 > 2160 = (24)40 = 1640 > 1340 Nªn 2161 > 1340 4/ So s¸nh 329 vµ 1813 Ta cã : 329 = (25)9 = 245 1813 > 1613 = (24)13 = 252 VËy 1813 > 252 > 245 = 329 nªn 1813 > 329 D¹ng 2: Thø tù thùc hiÖn phÐp tÝnh biÓu thøc cã chøa luü thõa Ph¬ng ph¸p : + BiÕn ®æi ®a vÒ cïng sè mò ®Ó gép c¬ sè + BiÕn ®æi ®a vÒ cïng c¬ sè , ®Æt c¬ sè chung ®Ó tÝnh hîp lý VÝ dô : TÝnh a) (-2)3 +22 + (-1)10 = -8 + 4 + 1 = -3 b)    2    5  81   8 2 2  3 3 2 2  81  64  525  515 c) 0  1   .4   1  3.  2 : .8 2   2 2  12 (4 : 1/2) . 8 = 8 + 3 + 1 + 8.8 =74  =8+3+ + 3 Gi¸o viªn nªu ph¬ng ph¸p tÝnh LÊy c¸c vÝ dô minh ho¹ c¸c ph¬ng ph¸p Trêng THCS Hång Thñy 2 2 Trang 10  2 Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 2 Häc sinh lªn b¶ng lµm d) 1 1 2 3 4 2 9.3 . .   3 .3 .3 3  27 81 3 3  luü thõa cã qui luËt  D¹ng 3 : TÝnh Ph¬ng ph¸p : Sö dông c«ng thøc : a2 - b2 = (a - b).(a + b) Ph¬ng ph¸p : VÝ dô : TÝnh + NÕu biÕn cÇn t×m ë sè mò th× biÕn 1/ 1002 - 992 +982 - 972 +........+22- 1 ®æi luü thõa kia vÒ cïng c¬ sè víi luü = (1002 - 992) + (982 - 972) +......+(22 - 1) thõa chøa biÕn = (100 - 99)(100 + 99) +(98 - 97)(98 + 97) + NÕu biÕn cÇn t×m ë c¬ sè th× biÕn ®æi +....+(2 - 1)(2 + 1) luü thõa kia vÒ cïng sè mò víi luü = 100 + 99 + 98 + 97 + 96 +..... + 2 + 1 thõa chøa biÕn = So s¸nh 2 luü thõa , rót ra nhËn xÐt = 100  1.100  5050 2 Häc sinh lªn b¶ng gi¶i Bµi 2/ (202 + 182+162+....+22) -(192+172+152+...+12) = §¸p sè = 210 D¹ng 4 : T×m gi¸ trÞ cña biÕn trong luü thõa Bµi 1: T×m n biÕt   n 1 n n 2 3  n  3n 2  n .  3 . 3 3 3 3 a) 9 27 3  3n  2  n  3n  n  2  2n  2  n  1 Ph¬ng ph¸p : §Æt thõa sè chung Häc sinh lªn b¶ng lµm : BiÕn ®æi vÒ cïng c¬ sè b) 2-1. 2n + 4 . 2n - 1 = 5 . 25 2n - 1 + 22 . 2n - 1 = 5 . 25 2n - 1 ( 1 + 22 ) = 5 . 25 2 n - 1. 5 = 5 . 2 5 2n - 1 = 25 n-1=5 n=6 (n - 2)(n + 3) = 1 c) x x(n - 2)(n + 3) = 1= x 0  (n - 2)(n + 3) = 0 VËy n = 2 hoÆc n = -3 d) 2x + 2 - 2x = 96 2x(22 - 1) = 96 2x . 3 = 96 2x = 96 : 3 = 32 = 25  x = 5 D¹ng 5: Chøng minh 1) Chøng minh r»ng : 109 + 108 + 10 7  222 109 + 108 + 10 7 = 107.(102 + 10 + 1) = 107. 111 = 106 .2 .5 .111 = 106 . 5 . 222  222 7 - 279 - 913 2) Chøng minh r»ng : 81 45  Trêng THCS Hång Thñy Trang 11  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 III/ Bµi tËp vÒ nhµ 8 ; 14 trang 46 ;47 KTCBVNC 38 ; 40 ; 41 trang 20 Båi dìng To¸n 7 Ngµy so¹n : 19 /10 Ngµy d¹y : 22/ 10 Buæi 6 : h×nh : hai gãc ®èi ®Ønh - hai ®êng th¼ng vu«ng gãc hai ®êng th¼ng song song A/ Môc ®Ých yªu cÇu : +VËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ó gi¶i bµi tËp vÒ hai gãc ®èi ®Ønh , hai ®êng th¼ng vu«ng gãc , hai ®êng th¼ng song song + RÌn kü n¨ng lËp luËn suy diÔn B/ Néi dung I/ æn ®Þnh II/KiÕn thøc c¬ b¶n cÇn n¾m : 1) Hai gãc ®èi dØnh + §Þnh nghÜa : Hai gãc ®èi ®Ønh lµ hai gãc mµ mçi c¹nh cña gãc nµy lµ tia ®èi cña mét c¹nh gãc kia . + TÝnh chÊt : Hai gãc ®èi ®Ønh th× b»ng nhau 2) Hai ®êng th¼ng vu«ng gãc : + §Þnh nghÜa : xx' c¾t yy' t¹i O ; trong c¸c gãc t¹o thµnh cã mét gãc vu«ng th× xx' vu«ng gãc víi yy' + TÝnh chÊt : NÕu xx' vu«ng gãc víi yy' th× t¹o thµnh 4 gãc vu«ng 3) Hai ®êng th¼ng song song: + §Þnh nghÜa : Hai ®êng th¼ng song song lµ hai ®êng th¼ng kh«ng cã ®iÓm chung + TÝnh chÊt : NÕu hai ®êng th¼ng song song bÞ c¾t bëi mét ®êng th¼ng thø ba th× - C¸c gãc so le trong b»ng nhau - C¸c gãc ®ång vÞ b»ng nhau - C¸c gãc trong cïng phÝa bï nhau III/ Bµi tËp vËn dông Bµi 1: Chøng minh hai tia ph©n gi¸c cña hai gãc ®èi ®Ønh lµ hai tia ®èi nhau Muèn chøng minh Ot vµ Ot' lµ hai tia ®èi nhau , ta cÇn chøng minh ®iÒu g×? D¹ng 1: Hai gãc ®èi ®Ønh x' y O t' y' y XÐt 2 gãc ®èi ®Ønh xOy ; x'O'y' vµ hai tia ph©n gi¸c Ot ; Ot' . Ta cã : Häc sinh gi¶i bµ 2 Trang 58( To¸n båi dìng 7) tOy Bµi 2: (Bµi tËp tr¾c nghiÖm ) nªn tOy = t'Oy' Trêng THCS Hång Thñy t = 1/2 xOy vµ t'Oy' = 1/2 x'Oy' mµ xOy = x'Oy' (®èi ®Ønh) Trang 12  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 H·y chän ®óng ,sai gi¶i thÝch v× sao ? y' x 1200 m n x' y Bµi 1: Trªn ®êng th¼ng AA' lÊy mét ®iÓm O . Trªn n÷a mÆt ph¼ng cã bê lµ AA' vÏ tia OB sao cho AOB = 450, trªn n÷a mÆt ph¼ng cßn l¹i vÏ tia OC sao cho AOC = 900 . Gäi OB' lµ ph©n gi¸c cña A'OC .VÏ OP sao cho BOD = 900 a) Chøng minh : AOB vµ A'OB' lµ hai gãc ®èi ®Ønh V× t'Oy' + yOt' = 1800 (kÒ bï )  yOt' + tOy = 1080  tOy vµ yOt' lµ hai gãc kÒ bï  Ot vµ Ot' lµ hai tia ®èi nhau m+n= a) 200 b) 300 c) 600 d) 1200 e) 1800 D¹ng 2: Hai ®êng th¼ng vu«ng gãc - Tia ph©n gi¸c B A A' D O b) TÝnh A'OD ? Häc sinh ph©n tÝch C Ta cã : AOC + A'OC = 1800 (kÒ bï ) AOB vµ A'OB' lµ hai gãc ®èi ®Ønh mµ AOC = 900  COA' = 1800 - 900 = 900  OA; OA'lµ 2 tia ®èi nhau vµ OB; OB'lµ 2 tia ®èi nhau OB' lµ ph©n gi¸c cña A'OC nªn A'OB'= 1/2A'OC  BOA + AOB' = 1800 B'  A'OB' = 450  COB' = 450  BOA + AOC + COB' = 450 + 900 + 450 = 1800  OB vµ OB' lµ hai tia ®èi nhau  COB' = 450 Theo híng ®· ph©n tÝch , mét häc sinh  AOB vµ A'OB' lµ hai gãc ®èi ®Ønh lªn b¶ng gi¶i Bµi 2: Cho xOy = 1500 . LÊy 2 ®iÓm A,B lÇn lît n»m trªn O x ; Oy .VÏ c¸c tia Az1 ; Bz2 cïng n»m trong gãc xOy sao cho : xAz1 = 700 ; yBz2 = 800 Chøng minh : Az1 // Bz2 Trêng THCS Hång Thñy Z1 Trang 13  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 CÇn chøng minh Az1 // Ot vµ Bz2 // Ot O A Tõ O kÎ Ot // Az1  xAz1 = xOt = 700(®ång vÞ) Tia Ot n»m gi÷a hai tia Ox ; Oy x (1)  xOy = xOt + tOy  tOy = 800 Bµi 1: Cho h×nh vÏ sau: A  tOy = yBz2 = 800 . Hai gãc nµy ë vÞ trÝ ®ång vÞ do hai dêng th¼ng Ot vµ Bz2 t¹o víi Oy  Ot // Bz2 (2) Tõ (1) vµ (2)  Az1 // Bz2 B 1 x 2 E C D Cho B + C + D = 3600 . Chøng minh AB // DE Gãc C vµ gãc D lµ hai gãc ë vÞ trÝ nh thÕ nµo ? D¹ng 3 : Hai ®êng th¼ng song song Ph¬ng ph¸p : TÝnh gãc , vÏ thªm ®êng phô t¹o cÆp gãc so le trong hoÆc ®ång vÞ víi c¸c gãc ®· biÕt Tõ C kÏ Cx // AB  B + C1 = 1800 (1) ( hai gãc trong cïng phÝa ) V× Cx n»m gi÷a CB vµ CD nªn C = C1 + C2 mµ B + D + C = 3600  B + C1 + C2 + D = 3600  C2 + D = 1800  ED // Cx (2) tõ (1) vµ (2)  AB // DE Bµi tËp vÒ nhµ : 3 ; 4 ; 5 (KiÕn thøc c¬ b¶n vµ n©ng cao) 30 trang 69 (To¸n båi dìng 7) Ngµy so¹n : 27 /10 Ngµy d¹y : 29/ 10 Buæi 7 : kiÓm tra chän ®éi tuyÓn lÇn II A/ Môc ®Ých yªu cÇu : bµy bµi + §¸nh gi¸ ®óng n¨ng lùc häc sinh .RÌn kü n¨ng suy luËn , tr×nh + Chän ®óng ®èi tîng häc sinh ®Ó båi dìng B/ Néi dung I/ æn ®Þnh Trêng THCS Hång Thñy Trang 14  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 II /§Ò ra : ( Thêi gian lµm bµi 90' ) C©u1: ( 2 ®iÓm ) Chøng minh : a) 817 - 279 - 913  45 6 + 7 5 - 74 b) 7 11  C©u 2 (1 ®iÓm ) T×m sè nguyªn x biÕt : 2 <  x < 5 C©u 3 : ( 2 ®iÓm ) TÝnh hîp lý a) 1 - 2 - 3 + 4 + 5 - 6 - 7 +........... + 1989 - 1990 - 1991 + 1992 + 1993 b) 1 - 3 + 5 - 7 + ......... + 97 - 99 + 101 C©u 4: (3 ®iÓm ) T×m x, y biÕt : a) x  2 vµ x2 + y2 = 208 y 3 b) 10x = 15y = 6z vµ 10x - 5y + z = 25 C©u5 : (2 ®iÓm ) Cho h×nh vÏ sau x A B y C BiÕt xAB + ABC + BCx = 3600 . Chøng minh Ax// Cy III/ Híng dÉn vÒ nhµ + ¤n tØ lÖ thøc vµ c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc + TÝnh chÊt cña d·y c¸c tØ sè b»ng nhau Ngµy so¹n : 2 /11 Ngµy d¹y : 5/ 11 Buæi 8 : §¹i sè : tØ lÖ thøc - tÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau A/ Môc ®Ých yªu cÇu : + Häc sinh n¾m v÷ng c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc vµ tÝnh chÊt cña d·y c¸c tØ sè b»ng nhau ®Ó vËn dông vµo gi¶i c¸c bµi tËp + RÌn kü n¨ng vËn dông , suy luËn vµ tÝnh to¸n B/ Néi dung I/ æn ®Þnh II /KiÕn thøc c¬ b¶n cÇn n¾m 1) Kh¸i niÖm : + TØ sè : a/b lµ phÐp chia a cho b + TØ lÖ thøc : Hai tØ sè b»ng nhau lËp thµnh tØ lÖ thøc 2) TÝnh chÊt ad = bc Trêng THCS Hång Thñy Trang 15  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 a c b  d d c    ad  bc   b a a b   c a d b c  a  + C¸c c¸ch ho¸n vÞ §æi vÞ trÝ c¸c ngo¹i tØ cho nhau §æi vÞ trÝ c¸c trung tØ cho nhau §æi vÞ trÝ c¶ ngo¹i tØ vµ trung tØ 3) D·y c¸c tØ sè b»ng nhau + NÕu cã n tØ sè b»ng nhau (n  2) th× a a a b b b 1 2 3 1 2  ......  an  a1 3 Tæng qu¸t b n  a2  a3  .......  an  a1  a2  a3  .........  an b  b  b  ......  b b  b  b  ..........  b 1 2 3 n 1 2 3 n a c e ma  nc  ke    b d f mb  nd  kf III/ Bµi tËp vËn dông Bµi 1 : Cho a c  b d .Chøng minh a c  a b cd §Æt XÐt a c   k  a  bk ; c  dk b d c¸c tØ sè a & c  ? ab cd Ho¸n vÞ c¸c trung tØ . ¸p dông tÝnh chÊt d·y c¸c tØ sè b»ng nhau Ho¸n vÞ trung tØ lÇn 2 Bµi 2: Cho tØ lÖ thøc T×m x ? x  18 x  17  x4 x  16 Trêng THCS Hång Thñy D¹ng 1 : TØ lÖ thøc C¸ch 1: So s¸nh tÝch chÐo XÐt a.(c - d) = ac - ad c.(a - b) = ac - bc V× ad = bc nªn ac - ad = ac - bc  a  c ab cd C¸ch 2: §Æt gi¸ trÞ cho c¸c tØ sè b»ng nhau Ta cã : a bk bk k    (*) ab bk  b b( k  1) k 1 c dk dk k    (**) cd dk  d d ( k  1) k 1 Tõ (*) vµ (**)  a  c ab cd C¸ch 3: BiÕn ®æi tØ sè Tõ a  c  a  b  a  b  a  a  b  b d c d cd c cd a c  a b cd C¸ch 1: XÐt tÝch chÐo (x - 18)(x + 16) = (x + 4)(x - 7) x2 - 2x - 288 = x2 - 13x - 68 13x - 2x = 288 - 68 11x = 220 x = 20 Trang 16  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c hÖ sè cña x? C¸ch 2: ¸p dông tÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau x  18 x  17 ( x  18)  ( x  17) 1 1     x4 x  16 ( x  4)  ( x  16)  12 12 x  18 1    12.( x  18)  x  4  12 x  216  x  4 x  4 12  12 x  x  4  216  11x  220  x  20 C¸ch 3: §Æt tØ sè k §Æt x  18  x  17  k x4 x  16 TÝnh x- 18 = ? x - 17 = ? So s¸nh (1) vµ (2)  x - 18 = k(x + 4)  x = x - 17 = k(x + 16)  x = 4k  18 1 k 16k  17 1 k (1) (2) Tõ (1) vµ (2)  4k + 18 = 16k + 17  k= 1/12 1  18 12 x  20 1 1 12 4. Bµi 1/ T×m x, y biÕt : x y  vµ xy = 90 2 5 Chó ý : x  y  xy 2 5 2.5 §Ó cã xy = 90 ta ph¶i nh©n 2 vÕ cña tØ lÖ thøc víi x hoÆc y D¹ng 2 : TÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau C¸ch 1: §Æt tØ sè k x y  k 2 5  x = 2k y = 5k  xy = 2k . 5k = 10k2 = 90  k2 = 9  k = 3 hoÆc k = - 3  x = 6 hoÆc x = -6 y = 15 hoÆc y = - 15 C¸ch 2: 2 Bµi 2: T×m x, y z biÕt x y x.x xy 90 2     x   18  x  36 2 5 2 5 2 5  x  6 y  15 x y y z  &  ;2 x  3 y  z  186 3 4 5 7 Tõ BiÕn ®æi c¸c tØ sè chøa y lµm tØ sè trung gian cña hai tØ sè chøa x vµ chøa z Tõ Tõ (1) vµ (2) x y x y    3 4 15 20 y z y z    5 7 20 28 (1) (2) x y z 2x 3y     15 20 28 30 60 2 x  3 y  z 186   3 30  60  28 62  Bµi 3: T×m 3 sè x ; y ; z biÕt 4 2 3   vµ x.y.z = 12 x 1 y  2 z3 Dïng ph¬ng ph¸p ®Æt tØ sè k , tÝnh x, Trêng THCS Hång Thñy x = 3 . 15 = 45 y = 3 . 20 = 60 z = 3 . 28 = 84 Häc sinh lªn b¶ng gi¶i Trang 17  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 y, z theo k §¸p sè x = 3 y=4 z=1 Bµi tËp vÒ nhµ 7 ; 8 ; 9 trang 57 (KiÕn thøc c¬ b¶n vµ n©ng cao) 44 ; 45 trang 23 (To¸n båi dìng 7) Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : 3 / 12 Buæi 9 : sèhäc : c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i to¸n chia hÕt A/ Môc ®Ých yªu cÇu : + Häc sinh n¾m ®îc c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i to¸n chia hÕt + VËn dông ®îc c¸c ph¬ng ph¸p linh ho¹t trong viÖc gi¶i bµi tËp B/ Néi dung I/ æn ®Þnh II /KiÕn thøc c¬ b¶n cÇn n¾m Trêng THCS Hång Thñy Trang 18  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 I) Ph¬ng ph¸p 1: Chøng minh A(n)  ta xÐt mäi trêng hîp vÒ sè d khi chia n p cho p VÝ dô : Chøng minh A(n) = n(n2 + 1)(n2 + 4)  5 Khi chia n cho 5 ta cã c¸c sè d lµ 0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 NÕu r = 0  A  5 NÕu r = 1  n = 5k + 1  n2 =25k2+ 10k + 1  n2 + 4  5 2 = 25k2 + 20k + 4  n2 + 1  NÕu r = 2  n = 5k + 2  n 5 NÕu r = 3  n = 5k + 3  n2 = 25k2 + 30k + 9  n2 + 1  5 2 = 25k2 + 40k + 16  n2 + 4  NÕu r = 4  n = 5k + 4  n 5 A(n) lµ tÝch cña 3 sè , trong mäi trêng hîp ®Òu cã thõa sè chia hÕt cho 5  A(n)  5 II) Ph¬ng ph¸p 2: §Ó chøng minh A(n)  ta ph©n tÝch m = p.q ( p, q lµ c¸c sè m nguyªn tè cïng nhau ) ; chøng minh A(n)  vµ A(n)  p q NÕu p vµ q kh«ng nguyªn tè cïng nhau th× ph©n tÝch A(n) ra thõa sè A(n) = B(n).C(n) vµ chøng minh A(n)  vµ C(n)   B(n) .C(n)  p q p.q VÝ dô : Chøng minh tÝch hai sè ch½n liªn tiÕp chia hÕt cho 8 Gäi hai sè ch½n ®ã lµ 2k vµ 2k + 2 TÝch cña chóng lµ 2k.(2k+2) = 4k2 + 4k = 4k(k + 1) Ta thÊy 4  ; k(k+1)  (tÝch hai sè tù nhiªn liªn tiÕp ) 4 2 VËy A(k) = 4k(k+1)  . 2  A(k)  4 8 III) Ph¬ng ph¸p 3: Chøng minh A(n)   T¸ch A(n) thµnh tæng nhiÒu sè h¹ng m vµ chøng minh mçi sè h¹ng ®Òu chia hÕt cho m VÝ dô 1: T×m n  N sao cho n + 2  - n 7 NÕu A  th× A ± kB  B B n+2  -nn+2+7-n  -n 7 7 ¸p dông vµo bµi tËp trªn  9  - n hay n - 7 lµ ¦(9) 7 7-n7 VËy 7 - n = {1 ; 3} VËy n = 6 ; 4 VÝ dô 2: T×m x ; y ; z ®Ó 579xyz  7 ; 9 5; V× 5 ; 7 ; 9 lµ c¸c sè nguyªn tè s¸nh ®«i nªn 579xyz  ; 7 ; 9 khi 5 579xyz 5  . 7 . 9 tøc lµ 579xyz 315  579xyz = 579 000 + xyz = 1838 . 315 + 30 + xyz 579xyz  315  xyz + 30  315  xyz + 30 = 315 ; 630 ; 945 v× 30  xyz  999  xyz = 315 - 30 = 285 xyz = 630 - 30 = 600 xyz = 945 - 30 = 915 IVPh¬ng ph¸p 4 :So s¸nhsè d ( ®ång d) NÕu a : m d r1 b : m d r2 th× a  b ( m) a  b (mod m)  a - b  m Trêng THCS Hång Thñy Trang 19  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7 VÝ dô 1 : Mét sè tù nhiªn a chia cho b ®îc th¬ng lµ 18 vµ d 24 . NÕu sè bÞ chia vµ sè chia gi¶m ®i 6 lÇn th× th¬ng vµ sè d nh thÕ nµo ? Gäi sè ph¶i t×m lµ a , ta cã : a = 18b + 24 (b>24) Theo ®Þnh nghÜa phÐp chia khi sè chia vµ a : 6 = ( 18b + 24 ) : 6 sè bÞ chia gi¶m ®i 6 lÇn ta cã g× ? = ( b: 6) . 18 + (24 : 6) (b > 4) Cã nhËn xÐt g× vÒ th¬ng vµ sè d ? VËy th¬ng kh«ng ®æi , sè d gi¶m 6 lÇn VÝ dô 2 : T×m c¸c sè tù nhiªn trong kho¶ng tõ 10 000 ®Õn 15 000 khi chia cho 393 vµ 655 ®Òu d 210 Gäi sè ph¶i t×m lµ x . theo bµi ra ta cã : x = 393 q1 + 210 (1) x = 655 q2 + 210 (2) Tõ (1) vµ (2)  sè nµo chia hÕt cho 10 000 < x < 15 000 (3) 393 vµ 655 ?  x - 210  vµ 655 393 T×m BCNN (393;655) BCNN ( 393 ; 655 ) = 1965 x - 210 = 1965k ( k = 1 ; 2; 3.....) x = 1965k + 210 Tõ (3)  10 000 < 1965k + 210 < 15 000  9790 < 1965 k < 14790  5k<8 k=5;6;7 Víi k = 5  x = 1965 . 5 + 210 = 10 035 Víi k = 6  x = 1965 . 6 + 210 = 12 000 Víi k = 7  x = 1965 . 7 + 210 = 13 695 vËy c¸c sè cÇn t×m lµ 11 035 ; 12 000 ; 13 695 V / Mét sè bµi tËp vËn dông Bµi 1 : Mét sè chia cho 4 d 3 , chia cho 9 th× d 5. hái sè ®ã chia cho 36 th× d bao nhiªu ? Gäi sè cÇn t×m lµ a th× a cã d¹ng nh thÕ nµo ? V× a chia 4 d 3 nªn a = 4q1 + 3 V× a chia 9 d 5 nªn a = 9q2 + 5 CÇn thªm vµo a bao nhiªu ®Ó a chia hÕt  a + 13  vµ a + 13  4 9 Mµ (4 ; 9 ) = 1  a + 13  36  a +13 = 36 k \ k  N*  a = 36k - 13 = 36(k - 1) + 36 - 13 = 36t + 23  a chia 36 d 23 Bµi 2 : Cho P = ( a + 5 ) ( a + 8 ) Q = ab ( a + b )\ a ; b  N* Chøng minh r»ng P; Q lu«n lµ sè ch½n Cã nhËn xÐt g× vÒ a + 5 vµ a + 8 ? a + 5 vµ a + 8 kh¸c tÝnh ch½n lÏ P ch½n hay lÏ ?  trong hai sè a + 5 vµ a + 8 cã mét V× sao ? sè ch½n vµ mét sè lÏ  P ch½n NhËn xÐt Q NÕu a hoÆc b ch½n  ab ch½n  Q ch½n NÕu a lÏ , b lÏ  a + b ch½n  Q ch½n Trêng THCS Hång Thñy Trang 20  Gi¸o ¸n båi dìng To¸n 7  P ; Q lu«n lµ sè ch½n III/ Bµi tËp vÒ nhµ 1/ Cho A = ( 4n + 6n + 8n + 10n) - ( 3n + 5n +7n +9n) B = 1995n + 1996n + 1997 n ( n  N ) t×m sè d khi chia A vµ B cho 2 2/ cho tæng S = a + a2 + a3 +......... + an ( n  N ) Víi gi¸ trÞ nµo cña n th× S chia hÕt cho a + 1 ( a  - 1) Ngµy so¹n : 1/12 Ngµy d¹y : 10/ 12 Buæi 10 : §¹i sè : béi vµ íc cña sè nguyªn tÝnh chia hÕt trªn tËp hîp sè nguyªn A/ Môc ®Ých yªu cÇu : ¤n kh¸i niÖm béi íc cña sè nguyªn , phÐp nh©n vµ chia c¸c sè nguyªn , tÝnh chia hÕt trªn tËp hîp sè nguyªn Häc sinh vËn dông c¸c kiÕn thøc ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n chia hÕt trªn tËp hîp c¸c sè nguyªn B/ Néi dung I /KiÕn thøc c¬ b¶n cÇn n¾m 1* PhÐp nh©n c¸c sè nguyªn Víi mçi cÆp sè nguyªn a ; b  Z phÐp nh©n a víi b ®îc x¸c ®Þnh Trêng THCS Hång Thñy Trang 21 
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan