Tài liệu Bài giảng môn pháp luật đại cương giáo trình, bài giảng đh kinh tế hcm ( www.sites.google.com/site/thuvientailieuvip )

PHAÙP LUAÄT ÑAÏI CÖÔNG TS. LEÂ VAÊN HÖNG Khoa Luaät – ÑH Kinh teá TP. Hoà chí Minh Email: [email protected] TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 2 Mối quan hệ giữa pháp luật và nhà nước NHÀ NƯỚC PHÁP LUẬT TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 3 1.1 Khái niệm, đặc trưng của nhà nước SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT KINH TẾ PHÁT TRIỂN VÀ CÓ SỰ PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI XUẤT HIỆN CỦA CẢI DƯ THỪA VÀ CHẾ ĐỘ TƯ HỮU SỰ HÌNH THÀNH GIAI CẤP VÀ MÂU THUẪN GIAI CẤP TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT NHÀ NƯỚC 4 NHÀ NƯỚC Nhà nước là một tổ chức đặc biệt của quyền lực chính trị, một bộ máy chuyên làm nhiệm vụ cưỡng chế và thực hiện các chức năng quản lý đặc biệt nhằm duy trì trật tự xã hội, thực hiện mục đích bảo vệ địa vị của giai cấp thống trị trong xã hội. TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 5 NHÀ NƯỚC Có bộ máy cưỡng chế nhằm tổ chức và quản lý xã hội Bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị trong xã hội có sự đối kháng về giai cấp Duy trí trật tự xã hội và phục vụ nhu cầu thiết yếu của đời sống cộng đồng TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 6 BẢN CHẤT CỦA NHÀ NƯỚC TÍNH GIAI CẤP TÍNH XÃ HỘI TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 7 ĐẶC TRƯNG CỦA NHÀ NƯỚC CHỦ QUYỀN QUỐC GIA THIẾT LẬP QUYỀN LỰC CÔNG NHÀ NƯỚC QUI ĐỊNH THUẾ, THU THUẾ BAN HÀNH PHÁP LUẬT PHÂN BỐ D.C THEO LÃNH THỔ TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 8 HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC HÌNH THÖÙC CHÍNH THEÅ CHÍNH THEÅ COÄNG HOAØ HÌNH THÖÙC CAÁU TRUÙC CHÍNH THEÅ QUAÂN CHUÛ NHAØ NÖÔÙC ÑÔN NHAÁT COÄNG HOAØ ÑAÏI NGHÒ QUAÂN CHUÛ TUYEÄT ÑOÁI COÄNG HOAØ TOÅNG THOÁNG QUÂN CHU TƯƠNG ĐỐI COÄNG HOAØ LƯỠNG TÍNH NHAØ NÖÔÙC LIEÂN BANG CHEÁ ÑOÄ CHÍNH TRÒ DAÂN CHUÛ PHAÛN DAÂN CHUÛ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 10 BOÄ MAÙY NHAØ NÖÔÙC VN QH CTN C.PHU TAND VKS UBND HÑND TAND VKS UBND HÑND TAND VKS UBND HÑND BỘ MÁY NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng đối với nhà nước Nguyên tắc tổ chức và hoạt động Nguyên tắc tập trung dân chủ Nguyên tắc pháp chế Xã hội chủ nghĩa TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 12 CÁC CƠ QUAN TRONG BỘ MÁY NHÀ NƯỚC VN CQ quyền lực CQ hành chính CQ tư pháp Quốc hội HĐND các cấp Tòa án ND Viện kiểm sát ND Chính Phủ UBND các cấp TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 13 CƠ QUAN QUYỀN LỰC Cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Là cơ quan đaị biểu cao nhất của nhân dân QUỐC HỘI Là cơ quan do nhân dân trực tiếp bầu ra và phải chịu trách nhiệm trực tiếp trước nhân dân Là cơ quan có quyền lực cao nhất ở TW TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 14 QUỐC HỘI Ủy ban thường vụ Quốc hội Hội đồng Các ủy ban của dân tộc Quốc hội BẦU CỬ Nhân dân cả nước Bầu cử và giám sát. Chỉ đạo, điều hòa TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 15 CHỨC NĂNG CỦA QUỐC HỘI Là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp Quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước Tổ chức xây dựng bộ máy nhà nước TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT Thực hiện quyền giám sát tối cao đối với của Nhà nước 16 HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân Do nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên Chịu sự giám sát, hướng dẫn của cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất thông qua Uỷ ban thường vụ QH; sự kiểm tra hướng dẫn của Chính phủ, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 17 CHỨC NĂNG CỦA HĐND Quyết định Bảo đảm thực hiện Giám sát hoạt động những chủ các quy định và của các cơ quan trương biện quyết định của cơ cùng cấp; Giám sát pháp quan trọng quan NN cấp trên thực hiện nghị để phát huy tiềm và trung ương ở quyết của HĐND, năng của địa địa phương việc tuân theo hiến phương pháp, pháp luật ở địa phương TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 18 CHỦ TỊCH NƯỚC Chủ tịch nước do Quốc hội bầu trong số đại biểu Quốc hội, chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội Nhiệm kỳ của Chủ tịch nước theo nhiệm kỳ của Quốc hội. Khi Quốc hội hết nhiệm kỳ, Chủ tịch nước tiếp tục làm nhiệm vụ cho đến khi Quốc hội khoá mới bầu Chủ tịch nước mới Là người đứng đầu nhà nước, thay mặt nhà nước về đối nội và đối ngoại TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT 19 CHÍNH PHỦ VIỆT NAM Là cơ quan chấp hành của QH, chính phủ chịu sự giám sát của QH CHÍNH PHỦ TS Lê Văn Hưng - Khoa Luật Kinh Tế - ĐHKT Là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất, chính phủ có chức năng thống nhất quản lý tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội nhằm bảo đảm thi hành hiến pháp và pháp luật 20