Tài liệu Sổ tay hướng dẫn xử lý ô nhiễm môi trường tập 10

Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp SÔÛ KHOA HOÏC, COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH SOÅ TAY HÖÔÙNG DAÃN XÖÛ LYÙ OÂ NHIEÃM MOÂI TRÖÔØNG TRONG SAÛN XUAÁT TIEÅU THUÛ COÂNG NGHIEÄP Taäp 10 : XÖÛ LYÙ OÀN RUNG \]\] Thaønh phoá Hoà Chí Minh 1998 \]\] Xöû lyù oàn rung 1 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp MUÏC LUÏC MUÏC LUÏC 1 LÔØI NOÙI ÑAÀU 2 1. VAÁN ÑEÀ OÀN RUNG KHI SÖÛ DUÏNG MAÙY PHAÙT ÑIEÄN 4 1.1 Caùc taùc nhaân gaây oâ nhieãm chính 4 1.2 Taùc haïi cuûa tieáng oàn vaø rung ñoäng 4 1.3 Tieâu chuaån kieåm soaùt oàn rung 5 2. CAÙC BIEÄN PHAÙP CHOÁNG OÀN VAØ RUNG ÑOÄNG 6 3. CAÙC GIAÛI PHAÙP XÖÛ LYÙ OÂ NHIEÃM THÖÏC TIEÃN 7 3.1 Vaät lieäu choáng oàn 7 3.2 Caùc keát caáu choáng oàn 8 3.3 Keát caáu choáng rung 13 3.4 Moät soá tröôøng hôïp thöïc tieãn ñaõ aùp duïng 14 4. GIAÙ CAÛ VAØ NGUOÀN CUNG CAÁP VAÄT TÖ CHÍNH 15 5. DANH MUÏC CAÙC ÑÔN VÒ TÖ VAÁN 16 THIEÁT KEÁ MAÃU GIAÛI PHAÙP CHOÁNG OÀN MAÙY PHAÙT ÑIEÄN 17 Xöû lyù oàn rung 2 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp LÔØI NOÙI ÑAÀU T rong saûn xuaát coâng nghieäp cuõng nhö trong caùc hoaït ñoäng giao thoâng, dòch vuï taïi TP Hoà Chí Minh coù nhieàu khaâu phaùt sinh tieáng oàn vaø rung (chaán ñoäng). Trong coâng nghieäp caùc ngaønh coù möùc oàn cao goàm coù: Cô khí, deät, cheá bieán goã, saûn xuaát vaät lieäu xaây döïng, cheá bieán thöïc phaåm, ñoâng laïnh, nöôùc ñaù… vôùi möùc oàn phoå bieán trong khoaûng töø 70 - 100 dB. Trong giao thoâng vaän taûi tieáng oàn cuûa caùc loaïi xe cô giôùi naèm trong khoaûng töø 70 - 95 dB, tieáng oàn cuûa doøng xe coä töø 72 - 90 dB. Trong hoaït ñoäng dòch vuï nguoàn gaây oàn laø maùy phaùt ñieän, vuõ tröôøng, Karaoke vôùi möùc oàn khaù cao töø 90 - 110 dB. Ngoaøi ra phaàn lôùn nhöõng hoaït ñoäng treân cuõng gaây ra rung ñoäng, möùc rung thay ñoåi tuøy thuoäc vaøo nguoàn phaùt sinh, keát caáu moùng, keát caáu vaät lieäu truyeàn daãn vaø vaøo vò trí ño. Möùc oàn vaø rung cao hôn TCCP gaây nhieàu phieàn toaùi cho cuoäc soáng sinh hoaït cuûa nhöõng ngöôøi soáng laøm vieäc trong khu vöïc coù nguoàn gaây oàn rung cuõng nhö nhaân daân xung quanh. Thöïïc teá nhö vaäy ñoøi hoûi phaûi coù caùc giaûi phaùp choáng oàn vaø rung cho caùc thieát bò gaây oàn rung nhaèm ñaûm baûo tieáng oàn vaø rung ñoäng ôû caùc khu vöïc coù lieân quan ñaït möùc cho pheùp. Caùc nghieân cöùu vaø caùc coâng trình choáng oàn rung ñaõ thöïc hieän trong thôøi gian qua cho thaáy laø coù theå khoáng cheá oàn rung taïo ra töø caùc nguoàn aûnh höôûng tôùi khu vöïc xung quanh ñaït möùc cho pheùp. Hieäu quaû choáng oàn vaø hieäu quaû kinh teá seõ taêng leân khi coù söï phoái hôïp giöõa caùc nhaø thieát keá xaây döïng vaø caùc nhaø kyõ thuaät moâi tröôøng trong giai ñoaïn thieát keá coâng trình. Treân cô sôû cuûa vieäc nghieân cöùu thöïc hieän caùc coâng trình choáng oàn rung cho nhieàu loaïi thieát bò gaây oàn rung trong nhieàu naêm qua chuùng toâi choïn maùy phaùt ñieän laø ñoái töôïng ñeå thieát keá maãu vì nhöõng lyù do sau ñaây: Xöû lyù oàn rung 3 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp 1. Ñaây laø nguoàn phaùt sinh oàn rung ñaëc tröng nhaát trong soá caùc thieát bò gaây oàn rung vì noù bao goàm taát caû caùc loaïi tieáng oàn : Tieáng oàn va chaïm, tieáng oàn khí ñoäng vaø rung. 2. Möùc oàn cuûa thieát bò naøy khaù cao, khoaûng töø 100 - 110 dB tuøy loaïi maùy. 3. Thöôøng laép ñaët taïi nhöõng khu vöïc maø yeâu caàu möùc oàn thaáp. Töø nhöõng lyù do noùi treân coù theå nhaän thaáy raèng: Moät thieát keá maãu choáng oàn rung cho maùy phaùt ñieän coù theå aùp duïng ñöôïc cho caùc nguoàn gaây oàn khaùc sau khi löôïc boû nhöõng keát caáu vaø thieát bò khoâng caàn thieát. Taøi lieäu naøy laø moät phaàn cuûa Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh. CHUÛ TRÌ: BIEÂN SOAÏN: Xöû lyù oàn rung PGS.TS. NGUYEÃN THIEÄN NHAÂN TH.S NGUYEÃN ÑINH TUAÁN K.S NGUYEÃN THANH HUØNG 4 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp 1. VAÁN ÑEÀ OÀN RUNG KHI SÖÛ DUÏNG MAÙY PHAÙT ÑIEÄN 1.1 Caùc taùc nhaân gaây oâ nhieãm chính Maùy phaùt ñieän laép ñaët söû duïng taïi TP Hoà chí minh trong thôøi gian vöøa qua phaàn lôùn laø maùy môùi cuûa caùc haõng noåi tieáng theá giôùi nhö Cusmin, Caterpilar… coâng suaát moãi maùy töø 500 KW ñeán 1500 KW, coâng suaát moãi traïm töø 500 KW ñeán 5000 KW. Keát quaû khaûo saùt nhieàu traïm maùy phaùt ñieän cho thaáy tieáng oàn xuaát phaùt töø caùc nguoàn nhö sau vôùi möùc oàn ghi nhaän ñöôïc laø: • Tieáng oàn töø caùc boä phaän cô vaø töø quaù trình chaùy cuûa nhieân lieäu trong ñoäng cô, möùc oàn ôû nguoàn naøy laø cao nhaát, töø 100-110 dBA trong phoøng maùy. • Tieáng oàn cuûa quaït gioù giaûi nhieät, ñaây laø tieáng oàn khí ñoäng vôùi möùc oàn khaù cao, töø 97-105 dBA ôû vò trí ño phía tröôùc quaït gioù, caùch quaït khoaûng 2m. • Tieáng oàn khí ñoäng cuûa oáng thaûi khoùi thöôøng töø 87 dBA ñeán 95 dBA. Ngoaøi ra coøn coù rung ñoäng do söï va ñaäp cuûa caùc boä phaän cô hoïc cuûa maùy, truyeàn xuoáng saøn vaø lan truyeàn trong keát caáu. Muoán choáng oàn rung ñaït hieäu quaû phaûi coù giaûi phaùp ñoái vôùi taát caû nguoàn noùi treân, Tuy nhieân do tính chaát ñaëc ñieåm cuûa moãi nguoàn maø nhöõng bieän phaùp ñoái vôùi chuùng phaûi khaùc nhau. 1.2 Taùc haïi cuûa tieáng oàn vaø rung ñoäng 1.2.1 Taùc haïi cuûa tieáng oàn Döôùi taùc duïng cuûa tieáng oàn, ñoä nhaïy caûm thính giaùc giaûm xuoáng, ngöôõng nghe taêng leân, roõ reät nhaát khi taùc ñoäng keùo daøi vaø ôû taàn soá cao. Neáu taùc ñoäng laëp laïi nhieàu laàn seõ daãn ñeán hieän töôïng meät moûi thính giaùc khoâng coù khaû naêng hoài phuïc veà traïng thaùi bình thöôøng, sau moät thôøi gian daøi seõ phaùt trieån thaønh nhöõng bieán ñoåi coù tính chaát beänh lyù, daãn tôùi bieán ñoåi thoaùi hoùa tai, gaây ra caùc beänh naëng tai vaø beänh ñieác ngheà nghieäp. Möùc oàn toái thieåu coù theå gaây ra taùc duïng meät noûi cuûa cô quan thính giaùc phuï thuoäc vaøo taàn soá cuûa tieáng oàn. Taàn soá caøng cao thì möùc oàn toái thieåu gaây neân taùc haïi caøng nhoû vaø ngöôïc laïi. Ví duï vôùi tieáng oàn coù taàn soá 2000 - 4000 Hz taùc duïng meät moûi seõ baét ñaàu vôùi möùc oàn 80 dB, coøn ñoái vôùi tieáng oàn coù taàn soá 5000 - 6000 Hz thì möùc oàn töông öùng laø 60 dB. Thôøi gian laøm vieäc trong moâi tröôøng oàn caøng laâu thì ñoä nhaïy caûm cuûa tai Xöû lyù oàn rung 5 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp caøng giaûm. Ngoaøi ra ñoä nhaïy caûm rieâng cuûa moãi ngöôøi cuõng coù vai troø quan troïng. Tieáng oàn coøn gaây neân nhöõng taùc haïi ñoái vôùi heä thaàn kinh, heä tim maïch vaø daï daøy gaây kích thích heä thaàn kinh trung öông; gaây ñau ñaàu choùng maët, gaây ra moät soá thay ñoåi trong heä thoáng tim maïch, roái loaïn nhòp tim, gaây neân söï roái loaïn chöùc naêng bình thöôøng cuûa daï daøy vaø coù theå gaây neân beänh vieâm daï daøy… 1.2.2 Taùc haïi cuûa rung ñoäng Taùc haïi cuûa rung ñoäng phuï thuoäc vaøo hình thöùc taùc ñoäng leân cô theå con ngöôøi laø rung ñoäng chung hay rung ñoäng cuïc boä. Rung ñoäng chung seõ gaây ra dao ñoäng cho toaøn boä cô theå coøn rung ñoäng cuïc boä chæ laøm cho töøng boä phaän cô theå dao ñoäng. Tuy nhieân rung ñoäng cuïc boä cuõng coù aûnh höôûng leân caùc boä phaän khaùc cuûa cô theå ngoaøi boä phaän bò dao ñoäng. Heä thoáng thaàn kinh vaø heä thoáng tim maïch laø nhöõng boä phaän nhaïy caûm nhaát ñoái vôùi rung ñoäng. Beänh khôùp xöông cuõng lieân quan ñeán rung ñoäng. Khi ñoàng thôøi chòu taùc duïng cuûa caû tieáng oàn vaø rung ñoäng, thì nhöõng taùc haïi cuûa tieáng oàn vaø rung ñoäng ñoái vôùi cô theå caøng lôùn. 1.3 Tieâu chuaån kieåm soaùt oàn rung Vieäc kieåm soaùt oàn rung ñöôïc tieán haønh baèng caùch ño ñaïc möùc oàn rung taïi caùc vò trí bò taùc ñoäng, thöôøng laø nôi sinh hoaït beân trong caùc nhaø khieáu naïi. Tieâu chuaån kieåm soaùt laø caùc tieâu chuaån TCVN 5949-1995, phuï luïc V.2 vaø phuï luïc V.3 cuûa Nghò Ñònh soá 175-CP ngaøy 18/10/1994 cuûa Chính phuû veà höôùng daãn thi haønh Luaät baûo veä moâi tröôøng. Baûng 1: TCVN 5949-1995 Giôùi haïn toái ña cho pheùp tieáng oàn khu vöïc coâng coäng vaø daân cö (theo möùc aâm töông ñöông - dBA) Soá Khu vöïc Thôøi gian (giôø) TT 6-18 18-22 22-6 1 Khu vöïc caàn ñaëc bieät yeân tónh : 50 45 40 Beänh vieän, thö vieän, nhaø ñieàu döôõng, nhaø treû, tröôøng hoïc 2 Khu daân cö, Khaùch saïn, nhaø ôû, cô quan, 60 55 45 haønh chính 3 Khu vöïc thöông maïi, dòch vuï 70 70 50 4 Khu saûn xuaát xen keõ trong khu daân cö 75 70 50 * Ghi chuù : Xöû lyù oàn rung 6 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp • • dBA möùc oàn ño ôû thang A. Trong tröôøng hôïp möùc oàn taïi khu vöïc khi ñoái töôïng khaûo saùt khoâng hoaït ñoäng (oàn neàn) lôùn hôn caùc giaù trò giôùi haïn thì khi ñoái töôïng khaûo saùt hoaït ñoäng khoâng ñöôïc laøm möùc oàn chung taêng hôn 5 dB so vôùi oàn neàn. Baûng 2: MÖÙC RUNG CHO PHEÙP Loaïi ñoái töôïng Taïi nôi saûn xuaát vaø caùc khu vöïc tieáp caän trong voøng 15 m vôùi caùc truïc loä giao thoâng chính Caùc khu vöïc khaùc • • Gia toác hieäu ñính cho pheùp (m/s2) Rung ñöùng Rung ngang 50 45 75 Gia toác tuyeán tính cho pheùp (m/s2) 40 70 50 * Ghi chuù : Rung ñöùng (doïc) laø möùc rung ño döôùi saøn hoaëc caùc beà maët naèm ngang. Rung ngang laø möùc rung ño treân töôøng hoaëc caùc beà maët ñöùng. 2. CAÙC BIEÄN PHAÙP CHOÁNG OÀN VAØ RUNG ÑOÄNG Ñeå choáng oàn vaø rung ñoäng moät caùch coù hieäu quaû, caàn thieát aùp duïng ñoàng boä moät soá bieän phaùp cô baûn nhö sau: Bieän phaùp qui hoaïch: Noäi dung chuû yeáu cuûa bieän phaùp naøy laø boá trí hôïp lyù caùc nguoàn gaây oàn trong qui hoaïch maët baèng toång theå. Nguyeân taéc chung laø caùc nguoàn gaây oàn phaûi ñöôïc boá trí ôû cuoái höôùng gioù chuû ñaïo. Caùc nguoàn gaây oàn neân taäp trung vaøo moät khu vöïc caùch xa khu daân cö hoaëc khu vöïc vaên phoøng, troàng nhieàu caây xanh chung quanh khu vöïc gaây oàn. Bieän phaùp giaûm oàn vaø rung ñoäng taïi nguoàn: Hai noäi dung chuû yeáu cuûa bieän phaùp naøy laø: * Hieän ñaïi hoùa thieát bò vaø hoaøn thieän quaù trình coâng ngheä, nhaèm muïc ñích giaûm möùc oàn ngay taïi nôi nguoàn phaùt sinh. Vieäc caân chænh, laép ñaët, vaän haønh maùy moùc thieát bò ñuùng qui trình qui phaïm vaø vieäc baõo döôõng ñònh kyø maùy moùc thieát bò coù taùc duïng tích cöïc trong vieäc giaûm tieáng oàn taïi nguoàn phaùt sinh. Xöû lyù oàn rung 7 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp * Qui hoaïch thôøi gian laøm vieäc cuûa caùc xöôûng gaây oàn. Caàn haïn cheá söï hoaït ñoäng cuûa caùc maùy moùc thieát bò coù möùc oàn cao ôû nhöõng giôø maø tieáng oàn coù theå taùc ñoäng ñeán nhieàu ngöôøi. Caùch rung ñoäng vaø huùt rung ñoäng: Giaûm tieáng oàn treân ñöôøng lan truyeàn: Hai bieän phaùp treân seõ ñöôïc trình baøy chi tieát ôû phaàn caùc giaûi phaùp xöû lyù oâ nhieãm thöïc tieãn sau ñaây. 3. CAÙC GIAÛI PHAÙP XÖÛ LYÙ OÂ NHIEÃM THÖÏC TIEÃN 3.1 Vaät lieäu choáng oàn Vaät lieäu duøng trong caùc coâng trình choáng oàn coù theå laø caùc loaïi vaät lieäu xaây döïng thoâng duïng. Tuy nhieân söû duïng caùc loaïi vaät lieäu ñoù seõ khoâng ñaït ñöôïc hieäu quaû choáng oàn cao hoaëc keát caáu seõ daøy vaø naëng. Vì vaäy ngöôøi ta thöôøng söû duïng caùc loaïi vaät lieäu chuyeân duïng bao goàm 2 loaïi: vaät lieäu caùch aâm vaø vaät lieäu huùt aâm. 3.1.1 Vaät lieäu caùch aâm Trong ña soá caùc tröôøng hôïp vaät lieäu caùch aâm laø caùc vaät lieäu xaây döïng thoâng thöôøng nhö töôøng gaïch, beâ toâng, goã, kim loaïi... Khaû naêng caùch aâm R (dB) cuûa chuùng phuï thuoäc chuû yeáu vaøo khoái löôïng beà maët (Kg/m2) cuûa keát caáu phaân caùch, töùc laø phuï thuoäc vaøo khoái löôïng rieâng cuûa vaät lieäu (loaïi vaät lieäu) vaø beà daøy cuûa keát caáu. Ngoaøi ra noù coøn phuï thuoäc vaøo taàn soá soùng aâm tôùi. Baûng 3 : Khaû naêng caùch aâm cuûa moät soá loaïi vaät lieäu Teân vaät lieäu Khaû naêng caùch aâm R (dB) Taàn soá (Hz) 125 250 500 1.000 2.000 4.000 Töôøng beâton nheï daøy 150mm 38 36 40 45 50 56 Töôøng gaïch 100 mm 30 36 37 37 37 43 Kính daøy 5 mm 17 23 25 27 28 29 Goã daùn daøy 5 mm 17 15 20 24 28 27 Trong vieäc xaây döïng caùc coâng trình choáng oàn thöôøng giöõ nguyeân keát caáu bao che coù saün cuûa phoøng ñaët maùy vaø laép ñaët theâm lôùp keát caáu caùch aâm. Xöû lyù oàn rung 8 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp 3.1.2 Vaät lieäu huùt aâm Vaät lieäu huùt aâm goàm raát nhieàu loaïi vaø phaàn lôùn laø caùc vaät lieäu xoáp nhö boâng khoaùng, boâng thuûy tinh, sôïi thöïc vaät vaø caùc loaïi goã. Heä soá huùt aâm cuûa moät soá loaïi vaät lieäu ñöôïc giôùi thieäu ôû baûng 4. Baûng 4 : Heä soá huùt aâm cuûa moät soá loaïi vaät lieäu 125 Heä soá huùt aâm (dB) Taàn soá (Hz) 250 500 1.000 2.000 30 36 37 37 37 43 38 17 17 36 23 15 40 25 20 45 27 24 50 28 28 56 29 27 Teân vaät lieäu Taám boâng thuûy tinh daøy 5 cm, 80 kg/m3 Taám boâng khoaùng daøy 5 cm, 200 kg/m3 Kính daøy 5 mm Goã daùn daøy 5 mm 4.000 Trong caùc loaïi vaät lieäu noùi treân, boâng thuûy tinh ñöôïc choïn laøm vaät lieäu huùt aâm chuû yeáu do khaû naêng huùt aâm cao, deã tìm, giaù caû phaûi chaêng, chòu nhieät, chòu aåm toát vaø deã thi coâng. 3.2 Caùc keát caáu choáng oàn Nhö ñaõ trình baøy ôû treân tieáng oàn töø maùy phaùt ñieän xuaát phaùt töø caùc nguoàn khaùc nhau vôùi möùc oàn khaùc nhau. Vì vaäy phaûi coù giaûi phaùp keát caáu choáng oàn rieâng cho töøng loaïi nguoàn oàn. 3.2.1 Ñoái vôùi nguoàn oàn chung lan truyeàn trong khoâng khí Bieän phaùp coù hieäu quaû nhaát laø laép ñaët caùc keát caáu caùch aâm ñeå haïn cheá söï lan truyeàn. Caùc keát caáu caùch aâm bao goàm töôøng caùch aâm, cöûa caùch aâm vaø trong moät soá tröôøng hôïp coøn coù caû traàn caùch aâm. Keát caáu caùch aâm chuû yeáu laø töôøng caùch aâm, thoâng duïng nhaát laø söû duïng keát caáu bao che coù saün (thöôøng laø töôøng gaïch xaây daøy 200 mm), coäng theâm moät lôùp caùch aâm môùi vôùi beà daøy tuøy thuoäc vaøo loaïi vaät lieäu caùch aâm söû duïng. Giöõa 2 lôùp vaät lieäu noùi treân laø moät lôùp khoâng khí coù beà daøy 100 mm. Khaû naêng caùch aâm cuûa keát caáu loaïi naøy ñöôïc tính theo coâng thöùc: Rtb = 23lg P - 9 + AR, dB Xöû lyù oàn rung 9 khi P > 200 kg/m2 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp Hoaëc Rtb = 23lg P + 13 + AR , dB khi P < 200 kg/m2 Trong ñoù P laø khoái löôïng rieâng cuaû 2 lôùp vaät lieäu keát caáu. (Hình 1: Keát caáu caùch aâm) 3.2.2 Ñoái vôùi nguoàn oàn khí ñoäng Vôùi caùc nguoàn oàn khí ñoäng nhö nguoàn oàn töø quaït giaûi nhieät hoaëc töø oáng khoùi maùy phaùt ñieän, thì bieän phaùp choáng oàn laø söû duïng caùc keát caáu huùt aâm ñeå haáp thuï bôùt möùc oàn tröôùc khi thaûi khí ra moâi tröôøng xung quanh. a. Ñoái vôùi nguoàn oàn töø quaït gioù giaûi nhieät Ñaây laø nguoàn oàn khoù haïn cheá nhaát vì caùc lyù do: Möùc oàn cao, choáng oàn nhöng khoâng laøm giaûm löu löôïng khoâng khí trao ñoåi nhaèm ñaûm baûo maùy hoaït ñoäng bình thöôøng. Bieän phaùp choáng oàn cho nguoàn oàn naøy chuû yeáu laø bieän phaùp tieâu aâm vôùi caùc daïng chuû yeáu nhö sau: a.1 Buoàng tieâu aâm daïng taám Ñaây laø daïng thoâng duïng nhaát do caáu taïo ñôn giaûn, hieäu suaát cao maø chuùng toâi aùp duïng cho haàu heát caùc coâng trình choáng oàn cho traïm maùy phaùt ñieän. Hieäu quaû trieät tieâu aâm cuûa loaïi naøy coù theå ñaït tôùi 60 dB khi chieàu daøi buoàng tieâu aâm > 2 m. Xöû lyù oàn rung 10 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp (Hình 2: Buoàng tieâu aâm daïng taám) a.2. Buoàng tieâu aâm daïng taám phaûn xaï. Trong moät soá tröôøng hôïp kích thöôùc buoàng tieâu aâm khoâng ñuû ñeå boá trí daïng tieâu aâm noùi treân (Cao oác Hai Thanh - Kotobuki), chuùng toâi söû duïng loaïi buoàng tieâu aâm vôùi caùc taám phaûn xaï vaø cuõng ñaït ñöôïc hieäu quaû huùt aâm töông tö loaïi treân. Tuy nhieân loaïi naøy coù nhöôïc ñieåm laø toån thaát aùp löïc lôùn. (Hình 3: Buoàng tieâu aâm daïng taám phaûn xaï) a.3 Cöûa laù saùch tieâu aâm Xöû lyù oàn rung 11 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp Ñaây laø moät daïng keát caáu raát môùi ñöôïc söû duïng cho caùc tröôøng hôïp khoâng coù khoâng gian ñuû ñeå boá trí buoàng tieâu aâm. Vôùi keát caáu cöûa laù saùch daïng khí ñoäng caáu taïo baèng caùc loaïi vaät lieäu huùt aâm, loaïi keát caáu naøy coù khaû naêng giaûm möùc oàn ñöôïc 30 dB. (Hình 4: Cöûa laù saùch tieâu aâm laép ñaët taïi khaùch saïn New World) 3.3 Keát caáu choáng rung Trong ña soá caùc tröôøng hôïp vieäc choáng rung khoâng quaù phöùc taïp. Möùc ñoä rung ñoäng cuûa maùy moùc thieát bò tyû leä nghòch vôùi kích thöôùc vaø khoái löôïng cuûa moùng maùy cuûa chuùng. Vì vaäy chæ caàn laép ñaët maùy moùc treân moät beä maùy Xöû lyù oàn rung 12 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp vuõng chaéc laø coù theå trieät tieâu söï rung ñoäng. Tuy nhieân vôùi caùc maùy moùc coù möùc rung ñoäng lôùn nhö caùc maùy daäp, maùy phaùt ñieän, maùy neùn khí… ñoøi hoûi phaûi coù theâm moät soá bieän phaùp hoã trôï nhö sau: + Laép ñaët maùy treân caùc ñeäm giaûm chaán. Coù hai phöông aùn ñaët boä giaûm chaán laø phöông aùn goái töïa (ñeäm giaûm chaán ñaët döôùi maùy) vaø phöông aùn treo (maùy ñöôïc treo treân boä giaûm chaán), xem hình 5. + Duøng raõnh ñeäm caùt ñeå haïn cheá söï lan truyeàn rung ñoäng. Raõnh ñeäm caùt naøy toát nhaát laø bao laáy toaøn boä chu vi cuûa moùng maùy hoaëc ngaên caùch giöõa moùng maùy vôùi vuøng caàn caùch ly vôùi rung ñoäng. (Hình 5: Caùch rung ñoäng cho maùy moùc) (Hình 6. Moät soá loaïi giaûm chaán) 3.4 Moät soá tröôøng hôïp thöïc tieãn ñaõ aùp duïng Trong caùc naêm qua chuùng toâi ñaõ tieán haønh nghieân cöùu, thieát keá, laép ñaët caùc keát caáu choáng oàn cho moät soá traïm maùy phaùt ñieän cuûa caùc cao oác nhö Khaùch saïn New World, cao oác PDD, Khaùch saïn Baùt ñaït, Khaùch saïn Mercur, Cao oác Xöû lyù oàn rung 13 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp City View, Cao oác Hai Thanh - Kotobuki... vaø moät soá nguoàn gaây oàn rung khaùc nhö cô sôû saûn xuaát nöôùc ñaù, cô sôû deät, xí nghieäp cheá bieán goã, cô sôû cheá bieán thöïc phaåm, cô sôû caùn keùo saét, moät soá vuõ tröôøng vaø phoøng Karaoke… vaø thu ñöôïc nhöõng keát quaû ñaùng khích leä. Taïi haàu heát caùc cô sôû maø chuùng toâi thöïc hieän coâng trình choáng oàn, chuùng toâi ñeàu ñaõ giaûm ñöôïc möùc oàn xuoáng TCCP hoaëc giaûm ñaùng keå so vôùi möùc oàn ban ñaàu, ñöôïc cô quan quaûn lyù moâi tröôøng chaáp thuaän. Moät soá keát quaû sau ñaây cho thaáy ñieàu ñoù. Baûng 5 : Keát quaû ño oàn khu vöïc cao oác Hai Thanh - Kotobuki Vò trí ño Möùc oàn Ghi chuù (dBA) 1 Taïi phoøng maùy phaùt ñieän 102 Maùy phaùt ñieän 750 KVA 2 Taïi nhaø soá 5 ñöôøng Ñoàn Ñaát, ñang hoaït ñoäng. phoøng khaùch taàng treät. 56,5 - nt 3 Taïi nhaø soá 5 ñöôøng Ñoàn Ñaát, - nt phoøng aên taàng treät. 46,5 4 Taïi nhaø soá 5 ñöôøng Ñoàn Ñaát, Maùy phaùt ngöøng hoaït phoøng khaùch taàng treät. 54,5 ñoäng (oàn neàn) 5 Taïi nhaø soá 5 ñöôøng Ñoàn Ñaát, - nt phoøng aên taàng treät. 46 Baûng 6 : Keát quaû ño oàn khu vöïc cao oác soá 3 Hoaøng Vieät TT Vò trí ño Möùc oàn Ghi chuù (dBA) 1 Taïi phoøng maùy phaùt ñieän 104 Maùy phaùt ñieän 700 KVA 2 Taïi nhaø haøng Ñoài Sao soá 12 ñang hoaït ñoäng. 14 - 16 ñöôøng Hoaøng Vieät. 54,5 - nt 3 Taïi nhaø haøng Hy Voïng soá 10 ñöôøng Hoaøng Vieät. 53,5 - nt 4 Taïi taàng 1, phoøng 109 nhaø soá 3 Hoaøng Vieät, ñoùng cöûa 41 - nt 5 Taïi taàng 1, phoøng 109 nhaø soá 3 Hoaøng Vieät, môû cöûa 52,5 - nt 6 Taïi taàng 1, phoøng 109 nhaø soá 3 Hoaøng Vieät, môû cöûa 51,5 Maùy ngöøng hoaït ñoäng TT 4. GIAÙ CAÛ VAØ NGUOÀN CUNG CAÁP VAÄT TÖ CHÍNH Xöû lyù oàn rung 14 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp Chi phí cuûa moät coâng trình choáng oàn phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö loaïi nguoàn oàn, möùc oàn, kích thöôùc phoøng chöùa nguoàn sinh oàn, keát caáu bao che cuûa phoøng maùy, keát caáu choáng oàn ñöôïc thi coâng cuøng vôùi phoøng maùy hay laø caûi taïo, vò trí töông ñoái cuûa nguoàn gaây oàn vôùi khu vöïc xung quanh … Vì vaäy khoù coù theå tính toaùn moät ñôn giaù chung cho nhöõng loaïi coâng trình khaùc nhau. Sau ñaây chuùng toâi chæ ñöa ra giaù thaønh cuûa moät soá coâng trình maø chuùng toâi ñaõ thöïc hieän, ñoàng thôøi ñöa ra giaù moät soá loaïi vaät tö chuû yeáu ñeå caùc cô sôû tham khaûo Baûng 7: Giaù thaønh moät soá coâng trình choáng oàn Coâng trình Qui moâ Naêm thöïc Trò giaù hieän Choáng oàn MPÑ KS New Wolrd 1994 5.000 KVA 850.000.000 MPÑ cao oác City Wiev 1995 600 KVA 90.000.000 MPÑ cao oác PDD 1995 500 KVA 58.000.000 Buoàng tieâu aâm MPÑ cao oác Hai Thanh - Kotobuki 1997 2.000 KVA 287.000.000 Choáng oàn rung côû sôû deät löôùi 1994 50 m2 45.000.000 2 300 m Choáng oàn DNTN goã Vinh Höng 1995 80.000.000 15 m2 Choáng oàn rung CS cary Baø Taùm 1997 19.000.000 120 m2 Choáng oàn vuõ tröôøng DD 1977 150.000.000 Baûng 8:Ñôn giaù moät soá loaïi vaät lieäu duøng cho coâng trình choáng oàn Vaät lieäu Boâng thuûy tinh Theùp hình Theùp taám ñuïc loã Goã xaây döïng Ñôn vò kg kg m2 m3 Ñôn giaù 25.000 6.000 50.000 3.000.000 Nôi mua Khu Taï Uyeân, Q.5 Khu Lyù Thöôøng Kieät, Q.10 Khu Böu ñieän Q.5 Caùc cuûa haøng goã VLXD 5. DANH MUÏC CAÙC ÑÔN VÒ TÖ VAÁN STT Teân ñôn vò Ñòa chæ 1. Trung taâm coâng ngheä moâi tröôøng CEFINEA 142 Toâ Hieán Thaønh, quaän 10 Tel: 8651132 2. Phaân vieän nghieân cöùu 85 Caùch Maïng Thaùng 8, Q.1. Xöû lyù oàn rung 15 Soå tay höôùng daãn xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng trong saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp 3. KHKT baûo hoä lao ñoäng Tel: 8359233 Coâng ty thieát bò baûo hoä lao ñoäng (E.L.P) 309 Hoà vaên Hueâ – Phuù Nhuaän Tel: 8476912 Xöû lyù oàn rung 16