Tài liệu Quản lý mạng lưới đường đô thị quận hoàng mai, thành phố hà nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI ---------------------------------- PHAN VIẾT HÙNG QUẢN LÝ MẠNG LƯỚI ĐƯỜNG ĐÔ THỊ QUẬN HOÀNG MAI THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH HÀ NỘI - 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI ---------------------------------- PHAN VIẾT HÙNG KHÓA 2015 - 2017 QUẢN LÝ MẠNG LƯỚI ĐƯỜNG ĐÔ THỊ QUẬN HOÀNG MAI THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý đô thị và công trình Mã ngành: 60.58.01.06 LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HỒ NGỌC HÙNG Hà Nội – 2017 LỜI CẢM ƠN Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn Thạc sỹ này, học viên xin chân thành cảm ơn sự nhiệt tình giảng dạy, hướng dẫn, giúp đỡ của các thầy - cô giáo, đồng nghiệp và bạn bè. Đặc biệt, học viên xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo hướng dẫn: PGS.TS.HỒ NGỌC HÙNG đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, có nhiều chỉ dẫn cụ thể có giá trị khoa học cho các nội dung nghiên cứu, tạo điều kiện thuận lợi cho học viên hoàn thành các nhiệm vụ luận văn đề ra. Học viên xin chân thành cảm ơn các thầy – cô trong Khoa Quản lý đô thị và công trình, Phòng Đào tạo Sau đại học-Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đã có những nhận xét quý báu và tạo điều kiện cho học viên hoàn thành luận văn này. Một lần nữa học viên xin được trân trọng cảm ơn ! Hà Nội, ngày tháng năm 2017 Tác giả Phan Viết Hùng LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ này là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của Luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Phan Viết Hùng MỤC LỤC Lời cảm ơn Lời cam đoan Mục lục Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt Danh mục bảng biểu Danh mục hình ảnh, đồ thị PHẦN MỞ ĐẦU 1 Lý do chọn đề tài Mục tiêu nghiên cứu Nội dung nghiên cứu Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài Cấu trúc luận văn PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG 1: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ MẠNG LƯỚI ĐƯỜNG Q.HOÀNG MAI - TP.HÀ NỘI 1.1 Thực trạng về quản lý mạng lưới đường đô thị Hà Nội 5 1.1.1 Mạng lưới đường đô thị của đô thị trung tâm Hà Nội 5 1.1.2 Thực trạng về công tác quản lý mạng lưới đường ở thủ đô Hà 6 Nội 1.2 Thực trạng về quản lý mạng lưới đường đô thị quận Hoàng Mai 12 1.2.1 Giới thiệu chung về quận Hoàng Mai 12 1.2.2 Thực trạng mạng lưới đường quận Hoàng Mai 18 1.2.3 Thực trạng về công tác quản lý mạng lưới đường quận Hoàng 27 Mai 1.2.4 Thực trạng công tác quản lý quy hoạch mạng lưới đường quận 30 Hoàng Mai 1.2.5 Thực trạng sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý 31 mạng lưới đường quận Hoàng Mai 1.3 Đánh giá chung về công tác quản lý mạng lưới đường đô thị quận 32 Hoàng Mai CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ MẠNG LƯỚI ĐƯỜNG QUẬN HOÀNG MAI 2.1 Cơ sở lý luận quản lý đường đô thị 35 2.1.1 Chức năng của mạng lưới đường đô thị 35 2.1.2 Vai trò của mạng lưới đường đô thị 35 2.1.3 Một số yêu cầu kĩ thuật của mạng lưới đường đô thị 37 2.1.4 Những nguyên tắc cơ bản trong quản lý mạng lưới đường đô thị 45 2.2 Cơ sở pháp lý về quản lý đường đô thị 49 2.2.1 Các văn bản luật và hướng dẫn thi hành 49 2.2.2 Chiến lược phát triển giao thông đô thị Thủ đô Hà Nội đến năm 50 2030 tầm nhìn 2050 2.2.3 Định hướng phát triển giao thông quận Hoàng Mai 52 2.3 Kinh nghiệm quản lý mạng lưới đường đô thị của một số đô thị 57 trong nước và trên thế giới CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ MẠNG LƯỚI ĐƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HOÀNG MAI 3.1 Mục tiêu quan điểm và nguyên tắc quản lý mạng lưới đường đô 65 thị quận Hoàng Mai 3.2 Đề xuất một số giải pháp trong quản lý mạng lưới đường quận 67 Hoàng Mai 3.2.1 Quản lý công tác quy hoạch mạng lưới đường quận Hoàng Mai 67 3.2.2 Quản lý chỉ giới xây dựng 70 3.2.3 Các giải pháp tổ chức giao thông 73 3.2.4 Đổi mới công tác xây dựng, cải tạo mạng lưới đường 76 3.3 Đề xuất giải pháp cải tiến bộ máy quản lý mạng lưới đường quận 78 Hoàng Mai – TP. Hà Nội 3.3.1 Đề xuất giải pháp tổ chức bộ máy quản lý 78 3.3.2 Đầu tư, nâng cấp và hiện đại hóa trang thiết bị phục vụ quản lý 80 3.3.3 Tổ chức xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ quản lý 81 3.4 Giải pháp về chính sách, khung pháp lý quản lý mạng lưới 82 đường giaothông 3.4.1. Đổi mới cơ chế, chính sách quản lý xây dựng mạng lưới đường 82 giao thông 3.4.2. Giải pháp về tạo nguồn vốn đầu tư xây dựng mạng lưới đường 84 giao thông 3.4.3. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra 86 3.5. Giải pháp huy động sự tham gia của cộng đồng 87 PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 90 TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Tên đây đủ BXD Bộ Xây dựng CP Chính Phủ ĐT Đô thị GTVT Giao thông vận tải QHXD Quy hoạch xây dựng TCXD Tiêu chuẩn xây dựng UBND Uỷ ban nhân dân GT Giao thông HTGT Hệ thống giao thông CSHT Cơ sở hạ tầng KTXH Kinh tế - xã hội MLĐ Mạng lưới đường QCXDVN Quy chuẩn xây dựng Việt nam NĐ Nghị định QĐ Quyết định TT Thông tư TP Thành phố TTg Thủ tướng NXB Nhà xuất bản DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ Số hiệu hình Hình 1.1 Hình 1.2 Tên hình Sơ đồ hiện trạng mạng lưới đường đô thị của trung tâm thành phố Hà Nội Chỉ tiêu mật độ diện tích đường (km2/km2) khu vực nội đô lịch sử Hình 1.3 Chỉ tiêu mật độ mạng lưới đường(km/km2) khu vực nội đô lịch sử Hình 1.4 Chỉ tiêu mật độ diện tích đường (km2/km2) khu vực nội đô mở rộng Hình 1.5 Chỉ tiêu mật độ mạng lưới đường(km/km2) khu vực nội đô mở rộng Hình 1.6 Đại lộ Thăng Long Hình 1.7 Cầu vượt nhẹ nút Thái Hà-Láng Hạ-Huỳnh Thúc Kháng Hình 1.8 Bản đồ quy hoạch chi tiết quận Hoàng Mai Tuyến đường trên cao Vành đai 3 đoạn đi qua địa bàn quận Hình 1.9 Hoàng Mai Hình 1.10 Nút Pháp Vân Cầu Giẽ nhìn từ trên cao Hình 1.11 Chất lượng mặt đường ở phố Tam Chinh Hình 1.13 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của phòng QLĐT quận Hoàng Mai Mô hình quản lý và khai thác sử dụng hệ thống đường trên địa Hình 1.14 Hình 2.1 bàn quận Hoàng Mai Sơ đồ nguyên tắc nối liên hệ mạng lưới đường theo chức năng Hình 2.2 Hình 2.3 Bố trí gương cầu ở Singapore Bố trí chỗ qua đường lệch nhau Hình 2.4 Bố trí các ngã tư ở Singapore Hình 2.5 Trạm xe buýt ở Singapore Hình 2.6 Giải pháp vỉa hè ở Singapore Hình 2.7 Đường phố Singapore Hình ảnh trung tâm Thành phố Vĩnh Yênngày nay nhìn từ trên Hình 2.8 cao Quản lý có sự tham gia của cộng đồng trên một tuyến đường Hình 2.9 tự quản ở thành phố Vĩnh Yên Hình 2.10 Bản đồ mạng lưới giao thông thành phố Đà Nẵng Hình 3.1 Sơ đồ chức năng và nhiệm vụ quản lý theo mô hình hợp nhất DANH MỤC BẢNG BIÊU Số hiệu bảng, biểu Tên bảng, biểu Bảng 1.1 Chỉ tiêu đường của khu vực nội đô lịch sử Bảng1.2 Bảng 1.3 Chỉ tiêu đường của khu vực nội đô mở rộng Bảng tổng hợp mạng lưới đường đô thị trên địa bàn quận Hoàng Mai Bảng 2.1 Phân loại đường phố Bảng 2.2 Quan hệ giữa chiều dài đường theo chức năng và lưu lượng giao thông Bảng 2.3 Lựa chọn cấp kỹ thuật theo loại đường, loại đô thị, điều kiện địa hình và điều kiện xây dựng Bảng 2.4 Mức phục vụ và hệ số sử dụng KNTH thiết kế của đường phố được thiết kế Bảng 2.5 Tương quan mật độ và qui mô thành phố Bảng 2.6 Mối quan hệ giữa mật độ và khoảng cách giữa các đường phố chính Bảng 2.7 Chi phí thời gian đi bộ cần thiết tới bến phụ thuộc vào mật độ đường 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Hệ thống giao thông là xương sống, là huyết mạch của cả hệ thống kinh tế, xã hội. Phát triển và đảm bảo hệ thống giao thông vận hành thông suốt là điều kiện tiên quyết, là tiền đề phát triển nền kinh tế, văn hóa, xã hội. Xã hội càng văn minh, yêu cầu càng cần một hệ thống đồng bộ cơ sở hạ tầng kĩ thuật nói chung và hệ thống giao thông nói riêng. Trong chiến lược phát triển giao thông vận tải đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, quan điểm phát triển của Đảng đã chỉ rõ “Giao thông vận tải là một bộ phận quan trọng trong kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, cần ưu tiên đầu tư phát triển đi trước một bước với tốc độ nhanh, bền vững nhằm tạo tiền đề cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.” Trong điều kiện nước nhà đang trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, việc phát triển hệ thống giao thông có vai trò đặc biệt quan trọng. Thực tế cho thấy những vùng, những điểm có tốc độ đô thị hóa càng nhanh thì tốc độ phát triển kinh tế càng mạnh, mật độ dân cư càng đông, mật độ xây dựng càng nhiều và hệ thống giao thông càng bộc lộ nhiều yếu kém. Như thế vai trò của các nhà quản lý càng được đề cao như là nhân tố không thể thiếu để phát triển và đảm bảo hệ thống giao thông vận hành thông suốt. Quận Hoàng Mai nằm ở phía đông nam thành phố Hà Nội, có diện tích tự nhiên là 4.104,1 ha (41 km²) với tổng số dân là 365.759 người. Quận Hoàng Mai phía đông giáp huyện Gia Lâm qua sông Hồng, phía tây và nam giáp huyện Thanh Trì, bắc giáp quận Thanh Xuân và quận Hai Bà Trưng với 14 đơn vị hành chính trực thuộc là 14phường được hình thành trên cơ sở toàn bộ 9 xã và một phần xã Tứ Hiệp của huyện Thanh Trì, cùng với 5 phường của quận Hai Bà Trưng. 2 Quận Hoàng Mai có đường giao thông thuỷ trên sông Hồng. Quận có các đường giao thông quan trọng đi qua gồm: Quốc lộ 1A, 1B, đường vành đai 2,5, đường vành đai 3, cầu Thanh Trì. Trong những năm qua, quận Hoàng Mai đã quan tâm tập trung triển khai đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng xã hôi và hạ tầng kĩ thuật đặc biệt là xây dựng mạng lưới đường giao thông đô thị với nhiều dự án đầu tư xây dựng mới, nâng cấp và chỉnh trang khu vực hiện có từng bước xây dựng tiến tới đồng bộ nhằm phát triển quận theo hướng đô thị văn minh hiện đại nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân. Tuy nhiên nhìn chung cơ sở hạ tầng còn phát triển chậm so với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội . Quận cũng đang đối mặt với những thách thức về giao thông như: Tình trạng ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường do các phương tiện tham gia giao thông, nguồn vốn đầu tư cho các dự án giao thông lớn trong khi công tác xã hội hóa khuyến khích người dân tham gia nâng cấp mạng lưới đường chưa thật sự hiệu quả. Điều này làm ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế của quận cũng như chất lượng sống của người dân. Do vậy việc nghiên cứu đề tài “ Quản lý mạng lưới đường đô thị quận Hoàng Mai – TP. Hà Nội” trong giai đoạn hiện nay nhằm đưa ra các giải pháp triển khai thực hiện quản lý xây dựng mạng lưới đường theo quy hoạch chung đô thị một các hiệu quả mang lại bộ mặt đô thị văn minh hiện đại , nâng cao chất lượng sống cư dân đô thị là rất cần thiết và mang tính thực tiễn. 2. Mục tiêu nghiên cứu: Đề xuất một số giải phápnhằm góp phần nâng cao chất lượng công tác quản lý mạng lưới đường đô thị trên địa bàn quận Hoàng Mai để công tác quản lý đô thị nói chung của TP ngày càng tốt hơn. 3. Nội dung nghiên cứu 3 - Đánh giá thực trạng công tác quản lý mạng lưới đường giao thông quận Hoàng Mai - Xây dựngCơ sở khoa học về quản lý mạng lưới giao thông đô thị quận Hoàng Mai -Đề xuất các giải pháp quản lý mạng lưới giao thông quận Hoàng Mai – TP.Hà Nội 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: - Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý mạng lưới đường giao thông của quận Hoàng Mai - Phạm vi nghiên cứu: Toàn bộ mạng lưới đường đô thị trong ranh giới quận Hoàng Mai đến năm 2030 5. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp thống kê thu thập số liệu - Phương pháp điều tra xã hội học - Phương pháp kế thừa - Phương pháp chuyên gia - Phương pháp phân tích, tổng hợp 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài - Ý nghĩa khoa học: Hệ thống hóa và cụ thể các căn cứ khoa học trong quản lý mạng lưới đường đô thị theo quy hoạch - Ý nghĩa thực tiễn: + Tham khảo ứng dụng vào thực tế các giải pháp đề xuất + quản lý mạng lưới đường của quận Hoàng Mai có thể là bài học để các đô thị khác tham khảo áp dụng 7. Cấu trúc luận văn Luận văn chia làm 3 chương chính: 4 Chương I: Thực trạng công tác quản lý mạng lưới đường giao thông quận Hoàng Mai- TP.Hà Nội Chương II: Cơ sở khoa học về quản lý mạng lưới giao thông đô thị quận Hoàng Mai- TP.Hà Nội Chương III: Đề xuất các giải pháp quản lý mạng lưới giao thông quận Hoàng Mai – TP.Hà Nội THÔNG BÁO Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui lòng liên hệ với Trung Tâm Thông tin Thư viện – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội. Địa chỉ: T.13 – Nhà H – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội. Email: [email protected] TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN 90 người dân đối mặt với những vấn đề khó, xa vời với đời sống của họ vì sự tham gia của cộng đồng áp dụng trong những đồ án nhỏ như quy hoạch chi tiết sẽ dễ dàng hơn so với những đồ án lớn như đồ án quy hoạch chung đô thị do sự quen thuộc dễ hiểu, dễ tham gia hơn là những đề tài lớn của việc quy hoạch chiến lược với những ý nghĩa tổng quát của viễn cảnh vĩ mô trừu tượng và quá dài hạn. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ * Kết luận: Quản lý mạng lưới đường đô thị nhằm đảm bảo điều kiện giao thông luôn luôn được thông suốt, tạo mãy quan đô thị và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên việc quản lý mạng lưới đường đô thị phải được xuyên suốt từ khâu lập quy hoạch, triển khai xây dựng và khai thác sử dụng. Đặc biệt để nâng cao hiệu quả quản lý mạng lưới đường đô thị các cơ chế chính sách phải luôn được hoàn thiện để phù hợp với các giai đoạn phát triển, cơ cấu tổ chức bộ máy phải đồng bộ với những tiến bộ khoa học kỹ thuật trong quản lý và vận hành mạng lưới đường đô thị. Quận Hoàng Mai là một quận nội thành của thành phố Hà Nội mạng lưới đường đặc thù của khu vực trung tâm nhưng bên cạnh đó còn có các tuyến đường cao tốc, các đường vành đai đi qua vì vậy việc nghiên cứu giải pháp quản lý mạng lưới đường trong điều kiện hiện nay phải kết hợp với nhiều hình thức quản lý hiện đại. Với những lý do trên trên tác giả luận văn xin đề xuất một số giải pháp quản lý cơ bản sau đây: - Quản lý quy hoạch mạng lưới đường đô thị gắn với quá trình nâng cấp cải tạo. - Giải pháp về cơ chế chính sách trong việc khai thác, sử dụng các tuyến đường nội bộ trên địa bàn quận Hoàng Mai và chính sách thu hút đầu tư 91 xây dựng các tuyến đường mới từ các thành phần kinh tế ngoài ngân sách. - Giải pháp về cơ cấu tổ chức quản lý hợp nhất trong quản lý đường đô thị * Kiến nghị Trong khuôn khổ giới hạn của luận văn tốt nghiệp cao học, các vấn đề được đề xuấ mới chỉ ở mức ý tưởng, các vấn đề trên cần được nghiên cứu sâu thêm. Tác giả luận văn xin được kiến nghị: - Cần bổ sung các giải pháp quy hoạch để hoàn chỉnh các tuyến phố đi bộ, đi xe đạp trong đô thị, các loại phương tiện giao thông tăng cường sử dụng năng lượng sạch, nhiên liệu thân thiện với môi trường để giảm bớt khí thải gây hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu. - Cần nghiên cứu đổi mới phương thức quản lý như hiện nay bằng các hợp nhất các khâu, cấp quản lý. Xây dựng lộ trình ứng dụng hệ thống giao thông thông minh trong việc quản lý khai thác, vận hành sử dụng mạng lưới đường đô thị. - UBND Quận Hoàng Mai , sở Xây Dựng, sở GTVT, sở Kế Hoạch và sở Đầu Tư tăng cường công tác quản lý nhà nước, quản lý dự án đầu tư, quản lý chất lượng công trình đối với dự án xây dựng MLĐ đô thị mà UBND tỉnh phân công, phân cấp quản lý. - Sở Kế Hoạch và Đầu Tư phối hợp sở Xây Dựng, sở GTVT, UBND quận phải tham mưu cho UBND TP cải tiến bộ máy, phát triển nguồn nhân lực, ban hành các cơ chế chính sách về quản lý MLĐ đô thị. - Làm tốt công tác huy động sự tham gia của cộng đồng, trong quá trình xây dựng và cải tạo các tuyến đường trên địa bàn quận.