Tài liệu Nội dung và địa chỉ giáo dục kĩ năng sống trong môn tiếng việt 5

GDKNS Lớp 5 Nguyễn Hữu Tuấn NỘI DUNG VÀ ĐỊA CHỈ GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG TRONG MÔN TIẾNG VIỆT 5 Trong việc giáo dục KNS cho HS có thể thực hiện trong bất cứ giờ học nào. Các nội dung và địa chỉ giáo dục KNS trong môn Tiếng Việt nêu dưới đây chỉ là những ví dụ tiêu biểu để hướng dẫn GV khai thác một số KNS có trong nội dung dạy học hoặc bằng cách thức tổ chức các hoạt động dạy học tăng cường thực hành, luyện tập các KNS cho học sinh. T T 1 Tuầ n 2 Tên bài học Tập làm văn: Luyện tập làm báo cáo thống kê Tập đọc: Những con sếu bằng giấy 2 Kể chuyện: Tiếng vĩ cầm ở Mĩ Lai 4 3 4 5 5 6 Các KNS cơ bản được giáo dục -Thu thập, xử lí thông tin. -Hợp tác(cùng tìm kiếm số liệu, thông tin). -Thuyết trình kết quả tự tin. -Xác định giá trị -Xác định giá trị -Thể hiện sự cảm thông(bày rỏ sự chia sẻ, cảm thông với những nạn nhân bị bom nguyên tử sát hại) Kể chuyện sáng tạo -Trao đổi về ý nghĩa câu chuyên. -Tự bộc lộ -Thể hiện sự cảm thông(cảm thông với những nạn nhân của vụ thảm sát Mĩ Lai, đồng cảm với những hành động dũng cảm của những người Mĩ có lương tri -Phản hồi/lắng nghe tích cực) Tập làm văn: -Tìm kiếm và xử lí thông tin. Luyện tập làm -Hợp tác(cùng tìm kiếm số liệu, báo cáo thống kê thông tin). -Thuyết trình kết quả tự tin. Tập làm văn: Phân tích mẫu Luyện tập làm -Rèn luyện theo mẫu đơn -Tự bộc lộ -Ra quyết định (làm đơn trình bày nguyện vọng). Các phương pháp/ kĩ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng -Phân tích mẫu -Rèn luyện theo mẫu -Trao đổi trong tổ -Trình bày một phút -Thảo luận nhóm -Hỏi đáp trước lớp -Đóng vai xử lí tình huống -Phân tích mẫu -Rèn luyện theo mẫu -Trao đổi trong nhóm tổ -Trình bày một phút GDKNS Lớp 5 Nguyễn Hữu Tuấn -Thể hiện sự cảm thông (chia sẻ, cảm thông với nỗi bất hạnh của những nạn nhân chất độc màu da cam). 6 9 7 8 9 10 10 11 13 11 14 12 -Thể hiện sự tự tin(nêu được những lí lẽ, dẫn chứng cụ thể, thuyết phục; Tập làm văn: diễn đạt gãy gọn, thái độ bình tĩnh, Luyện tập thuyết tự tin). trình, tranh luận -Lắng nghe tích cực (lắng nghe, tôn trọng người cùng tranh luận). -Hợp tác (hợp tác luyện tập thuyết trình tranh luận). -Thể hiện sự tự tin(nêu được những lí lẽ, dẫn chứng cụ thể, thuyết phục; Tập làm văn: diễn đạt gãy gọn, thái độ bình tĩnh, Luyện tập thuyết tự tin). trình, tranh luận -Lắng nghe tích cực (lắng nghe, tôn (tiếp) trọng người cùng tranh luận). -Hợp tác (hợp tác luyện tập thuyết trình tranh luận). -Tìm kiếm và xử lí thông tin (kĩ năng Ôn tập giữa HK lập bảng thống kê). I -Hợp tác(kĩ năng hợp tác tìm kiếm (Tiết 1): thông tin để hoàn thành bảng thống Lập bảng thống kê). kê -Thể hiện sự tự tin(thuyết trình kết quả tự tin) -Ra quyết định (làm đơn kiến nghị Tập làm văn: ngăn chặn hành vi phá hoại môi Luyện tập làm trường). đơn -Đảm nhận trách nhiệm với cộng đồng -Ứng phó với căng thẳng (linh hoạt, Tập đọc: thông minh trong tình huống bất Người gác rừng tí ngờ). hon -Đảm nhận trách nhiệm với cộng đồng -Ra quyết định/ giải quyết vấn đề Tập làm văn: (hiểu trường hợp nào cần lập biên Làm biên bản bản, trường hợp nào không cần lập cuộc họp biên bản) -Tư duy phê phán Tập làm văn: -Ra quyết định/ giải quyết vấn đề Luyện tập làm -Hợp tác (hợp tác hoàn thành biên biên bản cuộc bản cuộc họp) họp Phân tích mẫu -Rèn luyện theo mẫu -Đóng vai -Tự bộc lộ -Đóng vai -Tự bộc lộ -Thảo luận nhóm -Trao đổi nhóm -Trình bày 1 phút -Tự bộc lộ -Trao đổi nhóm Thảo luận nhóm nhỏ. -Tự bộc lộ -Phân tích mẫu -Đóng vai -Trình bày 1 phút -Trao đổi nhóm GDKNS Lớp 5 13 14 16 17 15 16 18 17 18 20 19 21 20 21 23 Tập làm văn: Làm biên bản một vụ việc Nguyễn Hữu Tuấn -Ra quyết định/ giải quyết vấn đề -Hợp tác làm việc theo nhóm, hoàn thành biên bản vụ việc Phân tích mẫu -Trao đổi nhóm -Đóng vai(tưởng tượng mình là bác sĩ trực phiên cụ Ún trốn viện, lập biên bản vụ việc) -Rèn luyện theo mẫu Tập làm văn: Ôn tập về viết đơn -Ra quyết định/ giải quyết vấn đề -Hợp tác làm việc theo nhóm, hoàn thành biên bản vụ việc Ôn tập cuối HK I (Tiết 1): Lập bảng thống kê -Thu thập xử lí thông tin(lập bảng thống kê theo yêu cầu cụ thể). -Kĩ năng hợp tác làm việc nhóm, hoàn thành bảng thống kê -Trao đổi nhóm nhỏ Ôn tập cuối HK I (Tiết 2): Lập bảng thống kê -Thu thập xử lí thông tin(lập bảng thống kê theo yêu cầu cụ thể). -Kĩ năng hợp tác làm việc nhóm, hoàn thành bảng thống kê -Trao đổi nhóm nhỏ Ôn tập cuối HK I (Tiết 5): Viết thư -Thể hiện sự cảm thông. -Đặt mục tiêu -Rèn luyện theo mẫu -Hợp tác ( ý thức tập thể, làm việc Tập làm văn: nhóm, hoàn thành chương trihf hoạt Lập chương trình động). hoạt động -Thể hiện sự tự tin. -Đảm nhận trách nhiệm Tự nhận thức (nhận thức được trách Tập đọc: nhiệm công dân của mình, tăng thêm Trí dũng song ý thức tự hào, tự trọng, tự tôn dân toàn tộc). -Tư duy sáng tạo -Hợp tác(ý thức tập thể, làm việc nhóm, hoàn thành chương trình hoạt Tập làm văn: động). Lập chương trình -Thể hiện sự tự tin. hoạt động -Đảm nhận trách nhiệm. Tập làm văn: -Hợp tác(ý thức tập thể, làm việc Lập chương trình nhóm, hoàn thành chương trình hoạt hoạt động động). -Thể hiện sự tự tin. -Đảm nhận trách nhiệm. -Rèn luyện theo mẫu -Thảo luận nhóm nhỏ -Đối thoại (với các thuyết trình viên) -Đọc sáng tạo -Gợi tìm -Trao đổi, thảo luận -Tự bộc lộ(bày tỏ sự cảm phục Giang Văn Minh; nhận thức của mình) -Trao đổi cùng bạn đê góp ý cho chương trình hoạt động (Mỗi HS tự viết) -Đối thoại(Với các thuyết trình viên về chương trình đã lập) -Trao đổi cùng bạn đê góp ý cho chương trình hoạt động (Mỗi HS tự viết) -Đối thoại(Với các thuyết GDKNS Lớp 5 Nguyễn Hữu Tuấn trình viên ) 22 25 23 26 Tập làm văn: Tập viết đoạn đối thoại; phân vai đọc, diễn màn kịch -Gợi tìm, kích thích suy nghĩ sáng tạo của HS. -Trao đổi trong nhóm nhỏ. -Đóng vai(bộc lộ bản thân) Tập làm văn: -Thể hiện sự tự tin(đối thoại tự -Gợi tìm, kích thích suy Tập viết đoạn đối nhiên, hoạt bát, đúng mục đích, đúng nghĩ sáng tạo của HS. thoại; phân vai đối tượng và hoàn cảnh giao tiếp). -Trao đổi trong nhóm đọc, diễn màn -Kĩ năng hợp tác (hợp tác để hoàn nhỏ. kịch chỉnh màn kịch) -Đóng vai Tập đọc: Một vụ đắm tàu 24 25 29 26 27 28 30 -Thể hiện sự tự tin(đối thoại tự nhiên, hoạt bát, đúng mục đích, đúng đối tượng và hoàn cảnh giao tiếp). -Kĩ năng hợp tác (hợp tác để hoàn chỉnh màn kịch) -Tự nhận thức (nhận thức về mình, về phẩm chất cao thượng). -Giao tiếp, ứng xử phù hợp. -Kiểm soát cảm xúc. -Ra quyết định -Đọc sáng tạo -Gợi tìm -Trao đổi, thảo luận -Tự bộc lộ(sự thấm thía với ý nghĩa của bài đọc; tự nhận thức những phẩm chất về giới) -Tự nhận thức. -Kể lại sáng tạo câu -Giao tiếp, ứng xử phù hợp. chuyện (theo lời nhân Kể chuyện: -Tư duy sáng tạo vật) Lớp trưởng lớp -Lắng nghe, phản hồi tích cực -Thảo luận về ý nghĩa tôi câu chuyện -Tự bộc lộ (HS suy nghĩ, tự rút ra bài học cho mình) -Kĩ năng tự nhận thcs (Nhận thức về -Đọc sáng tạo sự bình đẳng nam nữ). -Thảo luận về ý nghĩa Tập đọc: -Giao tiếp, ứng xử phù hợp giới tính. câu chuyện Con gái -Ra quyết định -Tự bộc lộ (HS suy nghĩ, tự rút ra bài học cho mình) Tập làm văn: -Thể hiện sự tự tin(đối thoại hoạt -Gợi tìm, kích thích suy Tập viết đoạn đối bát, tự nhiên, đúng mục đích, đúng nghĩ sáng tạo của HS thoại; phân vai đối tượng và hoàn cảnh giao tiếp). -Trao đổi trong nhóm đọc, diễn màn -Kĩ năng hợp tác có hiệu quả để nhỏ kịch hoàn chỉnh màn kịch. -Đóng vai -Tư duy sáng tạo. -Tự nhận thức. -Đọc sáng tạo -Thể hiện sự tự tin (Trình bày ý kiến, -Gợi tìm Tập đọc: quan điểm cá nhân). -Trao đổi về ý nghĩa của Thuần phục sư tử -Giao tiếp câu chuyện -Tự bộc lộ(nói điều HS suy nghĩ, thấm thía ) GDKNS Lớp 5 29 35 30 Nguyễn Hữu Tuấn Ôn tập cuối HKII (Tiết 3) Lập bảng thống kê Ôn tập cuối HKII (Tiết 4) Viết biên bản cuộc họp -Thu thập, xử lí thông tin: lập bảng Đối thoại với thuyết trình thống kê. viên về ý nghĩa của các -Ra quyết định (lựa chọn phương án) số liệu -Ra quyết định/ giải quyết vấn đề. -Xử lí thông tin -Trao đổi cùng bạn để góp ý cho biên bản cuộc họp (mỗi HS tự làm). -Đóng vai MÔN ĐẠO ĐỨC Tuần Tên bài học Bài 1. Em là HS lớp 5 Bài 2. Có trách nhiệm về việc làm của mình Bài 3. Có chí thì nên Bài 5. Tình bạn Bài 6. Kính già yêu trẻ Các phương pháp/ Các KNS cơ bản được giáo dục kĩ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng - Kĩ năng tự nhận thức (tự nhận thức được mình là học - Thảo luận nhóm sinh lớp 5). - Động não - Kĩ năng xác định giá trị (xác định được giá trị của - Xử lí tình huống. học sinh lớp 5). - Kĩ năng ra quyết định (biết lựa chọn cách ứng xử phù hợp trong một số tình huống để xứng đáng là HS lớp 5) - Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm (biết cân nhắc trước - Thảo luận nhóm. khi nói hoặc hành động; khi làm điều gì sai, biết nhận - Tranh luận. và sửa chữa). - Xử lí tình huống. - Kĩ năng kiên định bảo vệ những ý kiến, việc làm - Đóng vai. đúng của bản thân. - Kĩ năng tư duy phê phán (biết phê phán những hành vi vô trách nhiệm, đổ lỗi cho người khác). - Kĩ năng tư duy phê phán (biết phê phán, đánh giá - Thảo luận nhóm. những quan niệm, những hành vi thiếu ý chí trong học - Làm việc cá nhân. tập và trong cuộc sống). - Trình bày 1 phút. - Kĩ năng đặt mục tiêu vượt khó khăn vươn lên trong cuộc sống và trong học tập. - Trình bày suy nghĩ ý tưởng. - Kĩ năng tư duy phê phán (biết phê phán, đánh giá - Thảo luận nhóm. những quan niệm sai, những hành vi ứng xử không phù - Xử lí tình huống. hợp với bạn bè). - Đóng vai. - Kĩ năng ra quyết định phù hợp trong các tình huống có liên quan tới bạn bè. - Kĩ năng giao tiếp, ứng xử với bạn bè trong học tập, vui chơi và trong cuộc sống. - Kĩ năng thể hiện sự cảm thông chia sẻ với bạn bè. - Kĩ năng tư duy phê phán (biết phê phán, đánh giá - Thảo luận nhóm. những quan niệm sai, những hành vi ứng xử không phù - Xử lí tình huống. hợp với người già và trẻ em. - Đóng vai. - Kĩ năng ra quyết định phù hợp trong các tình huống GDKNS Lớp 5 Nguyễn Hữu Tuấn có liên quan tới người già, trẻ em. - Kĩ năng giao tiếp, ứng xử với người già, trẻ em trong cuộc sống ở nhà, ở trường, người xã hội. Bài 7. Tôn - Kĩ năng tư duy phê phán (biết phê phán, đánh giá trọng phụ nữ những quan niệm sai, những hành vi ứng xử không phù hợp với phụ nữ - Kĩ năng ra quyết định phù hợp trong các tình huống có liên quan tới phụ nữ. - Kĩ năng giao tiếp, ứng xử với bà mẹ, chị em gái,cô giáo, các bạn gái và những người phụ nữ khác ngoài xã hội. - Kĩ năng hợp tác với bạn bè và mọi người xung quanh trong công việc chung. Bài 8. Hợp - Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm hoàn tất một nhiệm vụ tác với khi hợp tác với bạn bè và người khác. những người - Kĩ năng tư duy phê phán (biết hê phán những quan xung quanh niệm sai, các hành vi thiếu tinh thần hợp tác). - Kĩ năng ra quyết định (biết ra quyết định đúng để hợp tác có hiệu quả trong các tình huống) Bài 9. Em - Kĩ năng xác định giá trị (yêu quê hương). yêu quê - Kĩ năng tư duy phê phán (biết phê phán đánh giá hương những quan điểm, hành vi, việc làm không phù hợp với quê hương). - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin về truyền thống văn hóa, truyền thống cách mạng về danh lam thắng cảnh, con người của quê hương. - Kĩ năng trình bày những hiểu biết của bản thân về quê hương mình. - Kĩ năng xác định giá trị (yêu Tổ quốc Việt Nam). - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin về đất nước và Bài 11. Em con người Việt Nam. yêu Tổ quốc - Kĩ năng hợp tác nhóm. Việt Nam - Kĩ năng trình bày những hiểu biết về đất nước, con người Việt Nam - Kĩ năng xác định giá trị (nhận thức được giá trị của hòa bình, yêu hòa bình). - Kĩ năng hợp tác với bạn bè. - Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm. Bài 12. Em - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin về các hoạt động yêu hòa bình bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh ở Việt Nam và trên thế giới. - Kĩ năng trình bày suy nghĩ/ ý tưởng về hòa bình và bảo vệ hòa bình. Bài 14. Bảo - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin về tình hình tài vệ tài nguyên ở nước ta. nguyên - Kĩ năng tư duy phê phán (biết phê phán, đánh giá thiên nhiên những hành vi phá hoại tài nguyên thiên nhiên). - Kĩ năng ra quyết định (biết ra quyết định đúng trong - Thảo luận nhóm. - Xử lí tình huống. - Đóng vai. - Thảo luận nhóm. - Động não. - Dự án. - Thảo luận nhóm. - Động não. - Trình bày 1 phút. - Dự án. - Thảo luận nhóm. - Động não. - Trình bày 1 phút. - Đóng vai. - Dự án. - Thảo luận nhóm. - Động não. - Dự án - Trình bày 1 phút. - Phòng tranh. - Hoàn tất một nhiệm vụ. - Thảo luận nhóm. - Xử lí tình huống - Dự án - Động não. - Trình bày 1 phút. GDKNS Lớp 5 Nguyễn Hữu Tuấn các tình huống để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên). - Chúng em biết 3. - Kĩ năng trình bày suy nghĩ/ ý tưởng của mình về bảo - Hoàn tất một vệ tài nguyên thiên nhiên nhiệm vụ.