1
Môc lôc
Lêi c¶m ¬n ....................................................................................................
Lêi cam ®oan ...............................................................................................
Môc lôc ..........................................................................................................
Danh s¸ch c¸c b¶ng biÓu .....................................................................
Danh s¸ch c¸c h×nh vÏ, ®å thÞ ...........................................................
Trang
Më ®Çu..............................................................................................................4
Ch¬ng 1: Tæng quan vÒ nhµ cao tÇng..........................................14
1.1 Kh¸i niÖm chung vÒ nhµ cao tÇng ............................................................14
1.2 Ph©n lo¹i nhµ cao tÇng ..............................................................................15
1.3 C¸c hÖ chÞu lùc c¬ b¶n cña nhµ cao tÇng .................................................15
1.3.1 HÖ khung chÞu lùc.......................................................................15
1.3.2 HÖ têng chÞu lùc..........................................................................17
1.3.3 HÖ lâi chÞu lùc.............................................................................19
1.3.4 HÖ hép chÞu lùc...........................................................................20
1.4 C¸c hÖ chÞu lùc hçn hîp............................................................................21
1.4.1 HÖ khung – têng chÞu lùc..........................................................21
1.4.2 HÖ khung – lâi chÞu lùc.............................................................22
1.4.3 HÖ khung – hép chÞu lùc...........................................................23
1.4.4 HÖ hép - têng chÞu lùc.................................................................23
1.4.5 HÖ hép – lâi chÞu lùc.................................................................23
1.5 C¸c hÖ chÞu lùc ®Æc biÖt.............................................................................23
1.5.1 HÖ kÕt cÊu cã tÇng cøng..............................................................23
1.5.2 HÖ kÕt cÊu cã hÖ gi»ng liªn tÇng.................................................25
1.5.3 HÖ kÕt cÊu cã hÖ khung ghÐp......................................................26
1.5.4 HÖ kÕt cÊu cã hÖ thèng dÇm chuyÓn...........................................26
1.6 T×nh h×nh ph¸t triÓn nhµ cao tÇng vµ nhµ cao tÇng cã hÖ thèng dÇm
chuyÓn trong vµ ngoµi níc.................................................................................28
1.6.1 T×nh h×nh ph¸t triÓn nhµ cao tÇng trªn thÕ giíi..........................28
1.6.2 T×nh h×nh ph¸t triÓn nhµ cao tÇng t¹i ViÖt Nam.........................31
1.6.3 T×nh h×nh ph¸t triÓn nhµ cao tÇng cã hÖ thèng dÇm chuyÓn......32
1.7 Tæng quan vÒ dÇm chuyÓn.........................................................................35
1.7.1 Kh¸i niÖm vÒ dÇm chuyÓn..........................................................35
2
1.7.2 Ph©n lo¹i dÇm chuyÓn.................................................................36
1.7.3 Ph©n tÝch tr¹ng th¸i lµm viÖc cña dÇm chuyÓn...........................37
Ch¬ng 2: Nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n nhµ cao
tÇng Vµ m« h×nh hãa nhµ cao tÇng cã dÇm chuyÓn.........39
2.1 C¸c lo¹i t¶i träng t¸c dông lªn nhµ cao tÇng.............................................39
2.1.1 Kh¸i niÖm chung vÒ t¶i träng......................................................39
2.1.2 Ph©n lo¹i t¶i träng.......................................................................39
2.1.3 C¸ch x¸c ®Þnh t¶i träng...............................................................40
2.2 S¬ ®å tÝnh to¸n nhµ cao tÇng......................................................................44
2.2.1 Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt lµm viÖc kh«ng gian............................44
2.2.2 Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt cña Èn sè..............................................45
2.3 C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n nhµ cao tÇng....................................................46
2.3.1 Ph¬ng ph¸p c¬ häc kÕt cÊu.........................................................46
2.3.2 Ph¬ng ph¸p sai ph©n h÷u h¹n.....................................................47
2.3.3 Ph¬ng ph¸p phÇn tö h÷u h¹n.......................................................52
2.3.4 KÕt luËn.......................................................................................63
2.4 C¸c nguyªn t¾c tÝnh to¸n nhµ cao tÇng......................................................63
2.4.1 KiÓm tra ®é cøng tæng thÓ..........................................................63
2.4.2 KiÓm tra dao ®éng cña c«ng tr×nh..............................................64
2.5 M« h×nh hãa nhµ cao tÇng cã hÖ thèng dÇm chuyÓn................................64
2.5.1 C¸c phÇn mÒm tÝnh to¸n nhµ cao tÇng........................................65
2.5.2 M« h×nh hãa nhµ cao tÇng cã hÖ thèng dÇm chuyÓn.................66
Ch¬ng 3: Kh¶o s¸t sù ¶nh hëng cña dÇm chuyÓn ®èi víi
sù lµm viÖc cña hÖ kÕt cÊu nhµ cao tÇng...............................70
3.1 Lùa chän s¬ ®å kh¶o s¸t............................................................................70
3.2 Lùa chän s¬ bé kÝch thíc tiÕt diÖn............................................................73
3.3 T¶i träng t¸c dông lªn c«ng tr×nh..............................................................73
3.4 KÕt qu¶ tÝnh to¸n vµ nhËn xÐt....................................................................75
3.4.1 Trêng hîp dÇm chuyÓn ®ì cét....................................................75
3.4.2 Trêng hîp dÇm chuyÓn ®ì cét kÕt hîp víi v¸ch ch¹y suèt........86
3.4.3 Trêng hîp dÇm chuyÓn ®ì v¸ch..................................................98
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ..........................................................................111
Tµi liÖu tham kh¶o...............................................................................114
3
Danh s¸ch c¸c b¶ng biÓu
B¶ng 3.1
B¶ng 3.2
B¶ng 3.3
B¶ng 3.4
B¶ng 3.5
B¶ng 3.6
B¶ng 3.7
B¶ng 3.8
B¶ng 3.9
B¶ng kÕt qu¶ chuyÓn vÞ ngang cña nót 28 (DÇm chuyÓn ®ì cét –
Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
B¶ng kÕt qu¶ néi lùc trong cét däc theo ®iÓm 28 (DÇm chuyÓn ®ì
cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
B¶ng kÕt qu¶ chu kú dao ®éng riªng cña c«ng tr×nh (DÇm chuyÓn
®ì cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
B¶ng kÕt qu¶ chuyÓn vÞ ngang cña nót 28 (DÇm chuyÓn ®ì cét –
Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
B¶ng kÕt qu¶ néi lùc trong cét däc theo ®iÓm 28 (DÇm chuyÓn ®ì
cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
B¶ng kÕt qu¶ chu kú dao ®éng riªng cña c«ng tr×nh (DÇm chuyÓn
®ì cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
B¶ng kÕt qu¶ néi lùc trong cét däc theo ®iÓm 28 (DÇm chuyÓn ®ì
cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt– Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh
hãa dÇm chuyÓn)
B¶ng kÕt qu¶ chuyÓn vÞ ngang cña nót 28 (DÇm chuyÓn ®ì cét kÕt
hîp v¸ch ch¹y suèt– Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm
chuyÓn)
B¶ng kÕt qu¶ chu kú dao ®éng riªng cña c«ng tr×nh (DÇm chuyÓn
®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt– Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh
4
hãa dÇm chuyÓn)
B¶ng 3.10 B¶ng kÕt qu¶ chuyÓn vÞ ngang cña nót 28 (DÇm chuyÓn ®ì cét kÕt
hîp v¸ch ch¹y suèt– Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm
chuyÓn)
B¶ng 3.11 B¶ng kÕt qu¶ néi lùc trong cét däc theo ®iÓm 28 (DÇm chuyÓn ®ì
cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt– Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt
dÇm chuyÓn)
B¶ng 3.12 B¶ng kÕt qu¶ chu kú dao ®éng riªng cña c«ng tr×nh (DÇm chuyÓn
®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt– Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt
dÇm chuyÓn)
B¶ng 3.13 B¶ng kÕt qu¶ chuyÓn vÞ ngang cña nót 28 (DÇm chuyÓn ®ì v¸ch
– Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
B¶ng 3.14 B¶ng kÕt qu¶ chu kú dao ®éng riªng cña c«ng tr×nh (DÇm chuyÓn
®ì v¸ch – Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
B¶ng 3.15 B¶ng kÕt qu¶ néi lùc trong cét däc theo ®iÓm 28 (DÇm chuyÓn ®ì
v¸ch – Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
B¶ng 3.16 B¶ng kÕt qu¶ chuyÓn vÞ ngang cña nót 28 (DÇm chuyÓn ®ì v¸ch
– Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
B¶ng 3.17 B¶ng kÕt qu¶ néi lùc trong cét däc theo ®iÓm 28 (DÇm chuyÓn ®ì
v¸ch – Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
B¶ng 3.18 B¶ng kÕt qu¶ chu kú dao ®éng riªng cña c«ng tr×nh (DÇm chuyÓn
®ì v¸ch – Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
H×nh 1.1
H×nh 1.2
H×nh 1.3
H×nh 1.4
H×nh 1.5
Danh s¸ch c¸c h×nh vÏ, ®å thÞ
Mét sè lo¹i mÆt b»ng nhµ cao tÇng hÖ khung chÞu lùc
HÖ khung chÞu lùc cã thanh xiªn vµ thanh dµn ngang
C¸c s¬ ®å hÖ têng chÞu lùc
H×nh d¹ng cña v¸ch cøng
C¸ch bè trÝ lâi cøng trong c«ng tr×nh
5
H×nh 1.6
H×nh 1.7
H×nh 1.8
H×nh 1.9
H×nh 1.10
H×nh 1.11
H×nh 1.12
H×nh 1.13
H×nh 1.14
H×nh 1.15
H×nh 1.16
H×nh 1.17
H×nh 1.18
H×nh 1.19
H×nh 1.20
H×nh 1.21
H×nh 1.22
H×nh 2.1
H×nh 2.2
H×nh 2.3
H×nh 2.4
H×nh 2.5
H×nh 2.6
H×nh 2.7
H×nh 2.8
H×nh 2.9
H×nh 2.10
H×nh 2.11
H×nh 2.12
H×nh 2.13
H×nh 2.14
H×nh 3.1
H×nh 3.2
H×nh 3.3
HÖ khung - têng chÞu lùc
S¬ ®å lµm viÖc cña hÖ khung – têng chÞu lùc
HÖ khung – lâi chÞu lùc
S¬ ®å kÕt cÊu nhµ cao tÇng cã tÇng cøng
BiÓu ®å m«men uèn khi cã vµ kh«ng cã tÇng cøng
S¬ ®å lµm viÖc cña kÕt cÊu khung biªn víi hÖ gi»ng liªn tÇng
S¬ ®å lµm viÖc cña nhµ cao tÇng cã hÖ thèng dÇm chuyÓn
C¸c tßa nhµ cao nhÊt thÕ giíi hiÖn nay
Tßa nhµ “Sears Tower” ë Chicago
Tßa nhµ “Petronas Tower” ë Malaysia
“HaNoi Tower”-Hµ Néi
Kh¸ch s¹n Winsor -TPHCM
H×nh ¶nh vÒ dÇm chuyÓn trong c«ng tr×nh
“Brunswich Building” - Chicago - Mü
“Diwang International Commerce Center” – Trung Quèc
Chung c 34T- Trung Hßa Nh©n ChÝnh
Tßa nhµ Westa – Mç Lao – Hµ §«ng – Hµ Néi
S¬ ®å tÝnh to¸n mét chiÒu vµ hai chiÒu
S¬ ®å tÝnh to¸n rêi r¹c vµ rêi r¹c – liªn tôc
S¬ ®å tÝnh to¸n liªn tôc
C¸c d¹ng líi
S¬ ®å sai ph©n tiÕn
S¬ ®å sai ph©n lïi
S¬ ®å sai ph©n trung t©m
PhÇn tö mét chiÒu
PhÇn tö hai chiÒu
PhÇn tö ba chiÒu
Sù biÕn thiªn cña hµm d¹ng phÇn tö tam gi¸c
S¬ ®å thanh kh«ng gian
S¬ ®å tÊm ch÷ nhËt chÞu uèn
C¸c bËc tù do cña c¸c lo¹i phÇn tö tÊm
MÆt b»ng s¬ ®å kh¶o s¸t trêng hîp dÇm chuyÓn ®ì cét
MÆt c¾t s¬ ®å kh¶o s¸t dÇm chuyÓn ®ì cét
MÆt b»ng s¬ ®å kh¶o s¸t trêng hîp dÇm chuyÓn ®ì cét
kÕt hîp víi v¸ch ch¹y suèt
H×nh 3.4 MÆt c¾t s¬ ®å kh¶o s¸t dÇm chuyÓn ®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt
H×nh 3.5 MÆt b»ng s¬ ®å kh¶o s¸t trêng hîp dÇm chuyÓn ®ì v¸ch
H×nh 3.6 MÆt c¾t s¬ ®å kh¶o s¸t dÇm chuyÓn ®ì v¸ch
H×nh 3.7 ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 1 (DÇm chuyÓn ®ì cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch
m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
H×nh 3.8 ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 2 (DÇm chuyÓn ®ì cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch
m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
H×nh 3.9 ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 3 (DÇm chuyÓn ®ì cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch
m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
H×nh 3.10 ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
6
H×nh 3.11
H×nh 3.12
H×nh 3.13
H×nh 3.14
H×nh 3.15
H×nh 3.16
H×nh 3.17
H×nh 3.18
H×nh 3.19
H×nh 3.20
H×nh 3.21
H×nh 3.22
chuyÓn ë tÇng 1 (DÇm chuyÓn ®ì cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch
liªn kÕt dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 2 (DÇm chuyÓn ®ì cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch
liªn kÕt dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 3 (DÇm chuyÓn ®ì cét – Trêng hîp thay ®æi c¸ch
liªn kÕt dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 1 (DÇm chuyÓn ®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt –
Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 2 (DÇm chuyÓn ®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt –
Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 3 (DÇm chuyÓn ®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt –
Trêng hîp thay ®æi c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 1 (DÇm chuyÓn ®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt –
Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 2 (DÇm chuyÓn ®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt –
Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 3 (DÇm chuyÓn ®ì cét kÕt hîp v¸ch ch¹y suèt –
Trêng hîp thay ®æi c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 1 (DÇm chuyÓn ®ì v¸ch – Trêng hîp thay ®æi c¸ch
m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 2 (DÇm chuyÓn ®ì v¸ch – Trêng hîp thay ®æi
c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 3 (DÇm chuyÓn ®ì v¸ch – Trêng hîp thay ®æi
c¸ch m« h×nh hãa dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 1 (DÇm chuyÓn ®ì v¸ch – Trêng hîp thay ®æi
7
H×nh 3.23
H×nh 3.24
c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 2 (DÇm chuyÓn ®ì v¸ch – Trêng hîp thay ®æi
c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
ChuyÓn vÞ ngang cña c«ng tr×nh t¹i nót 28 trong trêng hîp dÇm
chuyÓn ë tÇng 3 (DÇm chuyÓn ®ì v¸ch – Trêng hîp thay ®æi
c¸ch liªn kÕt dÇm chuyÓn)
Më ®Çu
Lý do chän ®Ò tµi
Bíc sang thÕ kû 21, nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh,
tèc ®é ®« thÞ hãa t¨ng nhanh, d©n sè ngµy cµng ®«ng dÉn ®Õn nhu
cÇu vÒ nhµ ë, trô së lµm viÖc vµ c¸c c«ng tr×nh c«ng céng trë thµnh
vÊn ®Ò bøc xóc cho c¸c ®« thÞ trªn thÕ giíi
Gi¶i ph¸p x©y dùng c¸c nhµ cao tÇng lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu
nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ t¨ng d©n sè còng nh c¸c nhu cÇu
kh¸c cña c¸c ®« thÞ. Trong nhiÒu n¨m trë l¹i ®©y, hµng lo¹t c¸c c«ng
tr×nh nhµ cao tÇng víi quy m« vµ chiÒu cao lín ®· ®îc ®a vµo x©y
dùng vµ sö dông t¹i ViÖt Nam nh c¸c c«ng tr×nh thuéc khu ®« thÞ
míi Trung Hßa – Nh©n ChÝnh, khu ®« thÞ Linh §µm, khu ®« thÞ Mü
§×nh,... ®Æc biÖt lµ c«ng tr×nh cao nhÊt ViÖt Nam hiÖn nay – tßa nhµ
Keangnam cao 70 tÇng t¹i ®êng Ph¹m Hïng – Hµ Néi. Trªn thÕ
giíi, nhµ cao tÇng còng ph¸t triÓn tõ rÊt sím víi tèc ®é rÊt nhanh.
8
HiÖn nay c«ng tr×nh cao nhÊt thÕ giíi lµ tßa nhµ Burj Kharifa ë
Dubai thuéc c¸c tiÓu v¬ng quèc ¶ rËp thèng nhÊt hoµn thµnh n¨m
2010 cã chiÒu cao lªn ®Õn 868m víi 168 tÇng. Tïy theo c«ng n¨ng
vµ môc ®Ých sö dông, mçi c«ng tr×nh cã thÓ ¸p dông c¸c lo¹i hÖ kÕt
cÊu kh¸c nhau cho phï hîp.
DÇm lµ mét bé phËn kÕt cÊu, cã vai trß nhÊt ®Þnh khi tham gia
lµm viÖc cïng hÖ kÕt cÊu c«ng tr×nh nhµ cao tÇng. Mçi lo¹i hÖ dÇm
cã kh¶ n¨ng thÝch øng riªng cña nã víi tõng thÓ lo¹i c«ng tr×nh kh¸c
nhau. Víi xu híng ph¸t triÓn cña c¸c c«ng tr×nh ®a chøc n¨ng hiÖn
nay: Khèi ®Õ thêng cã chiÒu cao, nhÞp lín ®¸p øng c¸c kh«ng gian
lín nh nhµ hµng, siªu thÞ,....; c¸c tÇng ®iÓn h×nh thêng ®îc chia theo
c¸c khèi c¨n hé nªn nhiÒu khi còng cÇn ph¶i thay ®æi c¶ lo¹i h×nh
tiÕt diÖn cho c¸c kÕt cÊu ®øng. §Ó gi¶i quyÕt ®îc yªu cÇu nµy dÇm
chuyÓn lµ mét trong nh÷ng lo¹i h×nh kÕt cÊu kh¸ thÝch hîp.
NhiÖm vô cña ThiÕt kÕ lµ cÇn tÝnh to¸n sao cho c«ng tr×nh võa
cã kh¶ n¨ng thÝch øng vÒ yªu cÇu sö dông, võa cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o
vÒ chÞu lùc díi t¸c ®éng cña c¸c lo¹i t¶i träng kh¸c nhau, trong ®ã
t¶i träng ngang cã mét ¶nh hëng kh¸ lín. Tuy nhiªn, c¸c nghiªn cøu
hiÖn nay chñ yÕu nghiªn cøu tÝnh to¸n dÇm chuyÓn ®¬n lÎ mµ Ýt
nghiªn cøu nã trong sù lµm viÖc chung cña hÖ kÕt cÊu c«ng tr×nh.
§Ó cã bøc tranh ®Çy ®ñ h¬n vÒ sù lµm viÖc cña c«ng tr×nh khi
cã dÇm chuyÓn còng nh cña hÖ dÇm chuyÓn trong nhµ cao tÇng phï
hîp víi c¸c tiªu chuÈn cña ViÖt Nam hiÖn hµnh, ®Ò tµi chän híng
nghiªn cøu víi néi dung cô thÓ lµ: “¶nh hëng cña dÇm chuyÓn ®èi
víi sù lµm viÖc cña hÖ kÕt cÊu nhµ cao tÇng”.
Môc ®Ých nghiªn cøu
- Thu thËp vµ nghiªn cøu tæng quan vÒ nhµ cao tÇng.
- T×m hiÓu ®Æc ®iÓm cña c¸c d¹ng hÖ kÕt cÊu c«ng tr×nh ®Æc biÖt lµ hÖ
kÕt cÊu cã dÇm chuyÓn.
- Ph©n tÝch c¸ch m« h×nh hãa nhµ cao tÇng cã hÖ thèng dÇm chuyÓn
- Xem xÐt ¶nh hëng cña dÇm chuyÓn ®Õn hÖ kÕt cÊu nhµ cao tÇng khi
chÞu t¶i träng tÜnh
- T×m hiÓu vÞ trÝ tèi u cña dÇm chuyÓn trong hÖ kÕt cÊu nhµ cao tÇng,
®Ò xuÊt vÞ trÝ tèi u cña dÇm chuyÓn.
9
- TËp hîp c¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n, tõ ®ã ®¸nh gi¸ ®îc sù lµm viÖc cña hÖ
kÕt cÊu, chuyÓn vÞ cña c«ng tr×nh khi nhµ cao tÇng cã hÖ thèng dÇm chuyÓn ®ì
c¸c hÖ kÕt cÊu kh¸c nhau chÞu t¶i träng tÜnh.
§èi tîng nghiªn cøu
- Hå s¬ thiÕt kÕ c¸c nhµ cao tÇng bª t«ng cèt thÐp cã hÖ thèng dÇm
chuyÓn trong vµ ngoµi níc. Nguyªn cøu c¸c c«ng tr×nh ®· x©y dùng vµ ®ang
trong giai ®o¹n thiÕt kÕ
- M« h×nh hãa c¸c ph¬ng ¸n nhµ cao tÇng cã hÖ thèng dÇm chuyÓn
b»ng ph¬ng ph¸p phÇn tö h÷u h¹n, qua ®ã t×m ®îc vÞ trÝ tèi u cña c«ng tr×nh
nhµ cao tÇng chÞu t¶i träng ngang
Ph¹m vi nghiªn cøu
- C¸c c«ng tr×nh nhµ cao tÇng bª t«ng cèt thÐp cã hÖ thèng dÇm
chuyÓn chÞu t¶i träng ngang tÜnh
- VÞ trÝ tèi u cña dÇm chuyÓn trong hÖ kÕt cÊu nhµ cao tÇng chÞu t¶i
träng ngang tÜnh
Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
- Ph©n tÝch, tÝnh to¸n c¸c d¹ng dao ®éng riªng, chu kú, biªn ®é dao
®éng, chuyÓn vÞ c«ng tr×nh, néi lùc trong c¸c cÊu kiÖn b»ng ph¬ng ph¸p phÇn
tö h÷u h¹n.
- So s¸nh, tæng hîp vµ rót ra c¸c nhËn xÐt, kÕt luËn
ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi
1- ý nghÜa khoa häc cña ®Ò tµi:
- Trong nguyªn t¾c cÊu t¹o c«ng tr×nh, viÖc bè trÝ hÉng tÇng lµ kh«ng
nªn. Tuy nhiªn trong trêng hîp cÇn t¹o kh«ng gian lín ë c¸c tÇng díi vµ b¾t
buéc ph¶i bè trÝ nh vËy, viÖc sö dông dÇm chuyÓn lµ gi¶i ph¸p hîp lý.
- Trong c«ng tr×nh nhµ cao tÇng, viÖc bè trÝ hÉng tÇng sÏ lµm gi¶m yÕu
®é cøng cña c«ng tr×nh ®Æc biÖt lµ khi chÞu t¶i träng ngang. Do ®ã viÖc t×m ra
vÞ trÝ tèi u cña dÇm chuyÓn sao cho ®é gi¶m yÕu vÒ ®é cøng cña c«ng tr×nh
kh«ng lín, vÉn ®¶m b¶o c«ng n¨ng sö dông vµ kh¶ n¨ng chÞu lùc cña c«ng
tr×nh khi chÞu t¶i träng ngang.
2- ý nghÜa thùc tiÔn cña ®Ò tµi:
- HiÖn nay nhu cÇu cña x· héi vÒ sù tiÖn Ých trong c¸c c«ng tr×nh nhµ
cao tÇng lµ rÊt lín. §Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu ®ã ®ång thêi tËn dông hiÖu qu¶
10
kh«ng gian cña nhµ cao tÇng, ngêi ta thêng kÕt hîp nhiÒu c«ng n¨ng sö dông
kh¸c nhau vµo trong c«ng tr×nh nhµ cao tÇng.
- Th«ng thêng khèi ®Õ c«ng tr×nh ®îc bè trÝ c¸c c«ng n¨ng sö dông
nh siªu thÞ, nhµ hµng,... kÕt hîp víi c¸c c¨n hé hoÆc trô së lµm viÖc ë bªn trªn.
Sù thay ®æi vÒ hÖ kÕt cÊu bªn trªn vµ bªn díi ®ßi hái c¸c cÊu kiÖn t¹i ®ã ph¶i
thay ®æi ®Ó ®¸p øng kh¶ n¨ng chÞu lùc cho toµn c«ng tr×nh.
- HiÖn nay ë ViÖt Nam ®· cã mét sè c«ng tr×nh sö dông hÖ thèng dÇm
chuyÓn trong hÖ kÕt cÊu cña c«ng tr×nh. §Ò tµi sÏ ph©n tÝch hoµn thiÖn h¬n vÒ
¶nh hëng cña dÇm chuyÓn ®Õn hÖ kÕt cÊu nhµ cao tÇng còng nh sù phiÒn hµ
mµ kÕt cÊu nµy mang l¹i.
11
Ch¬ng 1
Tæng quan vÒ nhµ cao tÇng
1.1 Kh¸i niÖm chung vÒ nhµ cao tÇng [10]
Ngay tõ thêi cæ ®¹i, con ngêi ®· thÓ hiÖn ý nguyÖn cña m×nh lµ x©y
dùng c¸c c«ng tr×nh ngµy cµng cao. Ngµy nay khi c«ng nghiÖp vµ kü thuËt x©y
dùng ph¸t triÓn kÕt hîp víi c¸c vÊn ®Ò vÒ x· héi nh mËt ®é d©n sè, diÖn tÝch
®Êt sö dông,... nhu cÇu x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh cao tÇng ngµy cµng trë nªn
cÊp thiÕt.
HiÖn nay vÉn cha cã c©u tr¶ lêi chÝnh x¸c vµ râ rµng r»ng “Nh÷ng c«ng
tr×nh thÕ nµo th× ®îc xÕp vµo lo¹i nhµ cao tÇng”. Trong cuéc héi th¶o quèc tÕ
vµ nhµ cao tÇng tæ chøc t¹i Moscow n¨m 1971, c¸c nhµ khoa häc ®· t¹m thêi
ph©n lo¹i:
- Nhµ cao tÇng lo¹i I: cao tõ 9 – 16 (díi 50m)
- Nhµ cao tÇng lo¹i II: cao tõ 17 – 25 tÇng (díi 75m)
- Nhµ cao tÇng lo¹i III: cao tõ 26 – 40 tÇng (díi 100m)
- Nhµ cùc cao: trªn 40 tÇng (trªn 100m)
§Þnh nghÜa vÒ nhµ cao tÇng thay ®æi theo tõng níc vµ g¾n liÒn víi mét
lo¹t c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ, kü thuËt, x· héi riªng biÖt. §Ó cho kh¸i niÖm vÒ nhµ
cao tÇng mang tÝnh khoa häc, Uû ban quèc tÕ nhµ cao tÇng ®· ®a ra ®Þnh nghÜa
nh sau: “Nhµ cao tÇng lµ mét nhµ mµ cã chiÒu cao cña nã ¶nh hëng tíi ý ®å vµ
c¸ch thøc thiÕt kÕ”. Nãi c¸ch kh¸c “Mét c«ng tr×nh ®îc xem lµ cao tÇng ë mét
vïng t¹i mét thêi kú nµo ®ã nÕu chiÒu cao cña nã quyÕt ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn
thiÕt kÕ, thi c«ng hoÆc sö dông kh¸c víi c¸c nhµ th«ng thêng”
Theo quan ®iÓm cña mét sè níc ®· ®Þnh nghÜa nhµ cao tÇng [1]:
- Trung Quèc: Nhµ cao tÇng lµ nhµ ë cã tõ 10 tÇng trë lªn, hoÆc c¸c
c«ng tr×nh kiÕn tróc kh¸c lµ 24 tÇng
- Liªn X« (cò): Nhµ cao tÇng lµ nhµ ë cã tõ 10 tÇng trë lªn, hoÆc c¸c
c«ng tr×nh kiÕn tróc kh¸c lµ 7 tÇng
- Mü: Nhµ cao tÇng lµ nhµ cã chiÒu cao tõ 22m ®Õn 25m hoÆc trªn 7
tÇng
- Ph¸p: Nhµ cao tÇng lµ nhµ ë > 50m hoÆc c¸c kiÕn tróc kh¸c lµ > 28m
- Anh: Nhµ cao tÇng lµ nhµ cã chiÒu cao trªn 24,3m
- NhËt B¶n: Nhµ cao tÇng lµ nhµ cã trªn 11 tÇng vµ trªn 31m
12
- T©y §øc: Nhµ cao tÇng lµ nhµ cã chiÒu cao trªn 22m (tÝnh tõ mÆt
nÒn nhµ)
- BØ: Nhµ cao tÇng lµ nhµ cao > 25m (tÝnh tõ mÆt ®Êt ngoµi nhµ)
1.2 Ph©n lo¹i nhµ cao tÇng [10]
a) Ph©n lo¹i theo môc ®Ých sö dông:
- Nhµ ë
- Nhµ lµm viÖc vµ c¸c dÞch vô kh¸c
- Kh¸ch s¹n
b) Ph©n lo¹i theo h×nh d¹ng:
- Nhµ th¸p: Thêng ®îc dïng lµm kh¸ch s¹n vµ v¨n phßng lµm viÖc.
Giao th«ng theo ph¬ng th¼ng ®øng ®îc tËp trung vµo mét khu vùc duy nhÊt.
- Nhµ d¹ng thanh: Thêng ®îc dïng lµm nhµ ë. Trong ®ã cã nhiÒu ®¬n
vÞ giao th«ng theo ph¬ng ®øng
c) Ph©n lo¹i theo vËt liÖu c¬ b¶n:
- Nhµ cao tÇng b»ng bª t«ng cèt thÐp
- Nhµ cao tÇng b»ng thÐp
- Nhµ cao tÇng cã kÕt cÊu hçn hîp bª t«ng cèt thÐp vµ thÐp
1.3 C¸c hÖ chÞu lùc c¬ b¶n cña nhµ cao tÇng [4,5,6,10]
1.3.1 HÖ khung chÞu lùc
HÖ kÕt cÊu khung chÞu lùc ®îc t¹o thµnh tõ c¸c thanh ®øng (cét) vµ
thanh ngang (dÇm) liªn kÕt cøng t¹i chç giao nhau gi÷a chóng (nót). C¸c
khung ph¼ng liªn kÕt l¹i víi nhau qua c¸c thanh ngang t¹o thµnh khèi khung
kh«ng gian cã mÆt b»ng vu«ng, ch÷ nhËt, trßn, ®a gi¸c,......
13
H×nh 1.1 Mét sè lo¹i mÆt b»ng nhµ cao tÇng hÖ khung chÞu lùc
Díi t¸c dông cña c¸c lo¹i t¶i träng gåm t¶i träng ®øng vµ t¶i träng
ngang th× hÖ khung chÞu lùc ®îc nhê vµo kh¶ n¨ng chÞu c¾t vµ chÞu uèn cña
c¸c thanh trong hÖ ®ång thêi phô thuéc vµo ®é cøng liªn kÕt cña c¸c nót
khung
ChuyÓn vÞ ngang tæng thÓ cña hÖ khung gåm 2 thµnh phÇn:
- ChuyÓn vÞ ngang do uèn khung: Khi ta coi khung nh mét thanh
c«ngxon, chuyÓn vÞ nµy cã ®îc lµ do sù thay ®æi chiÒu dµi cét khi chÞu m«men
lËt
- ChuyÓn vÞ ngang do c¸c thanh thµnh phÇn bÞ uèn: ChuyÓn vÞ nµy do
c¸c lùc trît ®øng vµ trît ngang g©y ra m«men trong c¸c thanh
§Ó t¨ng ®é cøng theo ph¬ng ngang, cã thÓ bè trÝ thªm c¸c thanh xiªn t¹i
mét sè nhÞp trªn suèt chiÒu cao cña hÖ khung vµ thªm c¸c dµn ngang (nÕu
cÇn). HiÖu qu¶ chÞu t¶i cña hÖ sÏ t¨ng lªn 30%.
14
H×nh 1.2 HÖ khung chÞu lùc cã thanh xiªn vµ thanh dµn ngang
¦u ®iÓm cña hÖ khung chÞu lùc:
- S¬ ®å lµm viÖc râ rµng, dÔ dµng trong viÖc tÝnh to¸n thiÕt kÕ
- Kh¶ n¨ng bè trÝ mÆt b»ng linh ho¹t
- DÔ dµng t¹o c¸c kh«ng gian lín
Nhîc ®iÓm cña hÖ khung chÞu lùc:
- §é cøng chèng uèn theo ph¬ng ngang thÊp nªn bÞ h¹n chÕ vÒ chiÒu
cao cña c«ng tr×nh
- Khi hÖ khung ®æ toµn khèi, viÖc thi c«ng c¸c kÕt cÊu d¹ng thanh nh
dÇm, cét ë trªn ®é cao lín rÊt phøc t¹p
- Khi hÖ khung thi c«ng l¾p ghÐp, khã thùc hiÖn c¸c liªn kÕt cøng, ®ßi
hái ®é chÝnh x¸c cao
1.3.2 HÖ têng chÞu lùc
§èi víi hÖ têng chÞu lùc, c¸c cÊu kiÖn th¼ng ®øng chÞu lùc cña nhµ lµ
c¸c tÊm têng ph¼ng võa chÞu t¶i träng ®øng, võa chÞu t¶i träng ngang ®ång
thêi lµm c¶ nhiÖm vô v¸ch ng¨n cho c¸c phßng.
C¨n cø vµo c¸ch bè trÝ c¸c tÊm têng mµ c«ng tr×nh ®îc chia ra thµnh c¸c
s¬ ®å sau:
- Têng däc chÞu lùc: HÖ têng ph¼ng chØ ®Æt däc theo c«ng tr×nh
- Têng ngang chÞu lùc: HÖ têng ph¼ng chØ dÆt theo ph¬ng c¹nh ng¾n
cña c«ng tr×nh
- Têng ngang vµ däc cïng chÞu lùc: HÖ têng ph¼ng ®îc ®Æt theo c¶ 2
ph¬ng cña c«ng tr×nh
15
a)
b)
c)
H×nh 1.3 C¸c s¬ ®å hÖ têng chÞu lùc
a) Têng ngang chÞu lùc b) Têng däc chÞu lùc
b) Têng ngang vµ däc cïng chÞu lùc
T¶i träng ngang ®îc truyÒn ®Õn c¸c tÊm têng chÞu t¶i th«ng qua hÖ c¸c
b¶n sµn ®îc xem lµ tuyÖt ®èi cøng trong mÆt ph¼ng cña chóng. Do ®ã c¸c
v¸ch lµm viÖc nh nh÷ng dÇm c«ngxon cã chiÒu cao tiÕt diÖn lín. Kh¶ n¨ng
chÞu t¶i cña v¸ch cøng phô thuéc phÇn lín vµo h×nh d¹ng tiÕt diÖn ngang cña
chóng. Trong thùc tÕ cã nhiÒu d¹ng v¸ch cøng kh¸c nhau
H×nh 1.4 H×nh d¹ng cña v¸ch cøng
Trong nhµ cao tÇng thêng chØ cã mét sè lîng Ýt c¸c têng kh«ng bÞ khoÐt
lç (têng ®Æc) cßn l¹i ®Òu bÞ khoÐt lç ®Ó cho c¸c « cöa ®i, cöa sæ. ¶nh hëng cña
c¸c lç khoÐt nµy phô thuéc vµo kÝch thíc, sè lîng vµ vÞ trÝ cña chóng. NÕu chØ
cã lç khoÐt nhá th× khi chÞu t¶i träng ngang têng sÏ lµm viÖc nh têng ®Æc. Ngîc l¹i th× sù lµm viÖc cña têng ph¶i xem xÐt bµi to¸n hai chiÒu cña c¬ häc vËt
r¾n biÕn d¹ng
1.3.3 HÖ lâi chÞu lùc
§èi víi c¸c c«ng tr×nh yªu cÇu kh«ng gian réng víi viÖc bè trÝ mÆt b»ng
®a d¹ng, hÖ kÕt cÊu têng chÞu lùc tá ra kh«ng thÝch hîp. Mét trong sè c¸c gi¶i
ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy lµ liªn kÕt c¸c têng theo c¸c ph¬ng kh¸c nhau
®Ó t¹o thµnh lâi cøng.
Lâi cã d¹ng vá hép rçng, tiÕt diÖn kÝn hoÆc hë, nhËn c¸c lo¹i t¶i träng
t¸c ®éng lªn c«ng tr×nh vµ truyÒn chóng xuèng nÒn ®Êt. PhÇn kh«ng gian bªn
trong lâi thêng dïng ®Ó bè trÝ c¸c thiÕt bÞ vËn chuyÓn theo ph¬ng ®øng (thang
m¸y, cÇu thang,...), c¸c ®êng èng kü thuËt,... ¦u ®iÓm cña lâi cøng lµ ®é cøng
kh«ng gian lín vµ kh¶ n¨ng chèng ch¸y cao.
16
H×nh d¹ng, sè lîng vµ c¸ch bè trÝ c¸c lâi cøng chÞu lùc trong mÆt b»ng
nhµ rÊt ®a d¹ng.
C¸c lâi cøng nªn ®îc bè trÝ trªn mÆt b»ng ng«i nhµ sao cho t©m ®é cøng
cña chóng trïng víi träng t©m cña ng«i nhµ nh»m tr¸nh hiÖn tîng c«ng tr×nh
bÞ xo¾n khi dao ®éng.
H×nh 1.5 C¸ch bè trÝ lâi cøng trong c«ng tr×nh
Lâi cøng cã thÓ xem nh mét c«ngxon lín th¼ng ®øng ngµm vµo mãng.
Trong lâi sÏ ph¸t sinh c¸c øng suÊt do uèn, c¾t vµ xo¾n t¬ng tù nh thµnh hép
kÝn. øng xö cña lâi khi chÞu t¶i träng ngang phô thuéc vµo h×nh d¸ng, ®é cøng
vµ møc ®é ®ång nhÊt cña lâi còng nh híng t¸c ®éng cña t¶i träng.
HÖ lâi chÞu lùc ®îc sö dông trong c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ë vïng cã
®iÒu kiÖn ®Þa chÊt phøc t¹p. Khi c«ng tr×nh chÞu t¶i träng ®éng ®Êt, do ®é cøng
theo ph¬ng ngang nhá nªn t¶i träng ®éng ®Êt t¸c dông lªn c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ
nhá h¬n so víi c¸c hÖ kÕt cÊu kh¸c cã cïng kÝch thíc
1.3.4 HÖ hép chÞu lùc [11]
Trong hÖ hép chÞu lùc, c¸c b¶n sµn ®îc gèi vµo c¸c kÕt cÊu chÞu t¶i n»m
trong mÆt ph¼ng têng ngoµi mµ kh«ng cÇn c¸c gèi trung gian kh¸c bªn trong.
Hép trong nhµ còng gièng nh lâi, ®îc hîp thµnh tõ c¸c têng ®Æc hoÆc cã lç
cöa. Hép ngoµi biªn cã diÖn tÝch mÆt ph¼ng lín, ®îc t¹o thµnh tõ c¸c cét cã
kho¶ng c¸ch nhá liªn kÕt víi nhau bëi c¸c thanh ngang hoÆc thanh chÐo cã
chiÒu cao lín theo ph¬ng ngang hoÆc chÐo t¹o nªn nh÷ng mÆt nhµ d¹ng khung
– líi, cã h×nh d¹ng phï hîp víi gi¶i ph¸p kiÕn tróc.
Khi chÞu t¶i träng ngang nh÷ng kÕt cÊu bªn ngoµi ®îc xem nh mét
thanh c«ngxon kÝn hoµn chØnh cã mÆt c¾t h×nh hép. PhÇn hép ngoµi chÞu toµn
bé hay phÇn lín t¶i träng giã t¸c ®éng vµo c«ng tr×nh.
HÖ hép chÞu lùc ®îc chia ra lµm 4 lo¹i:
1) Hép cã d¹ng líi kh«ng gian kh«ng thanh chÐo:
- HÖ ®îc ph¸t triÓn tõ hÖ kÕt cÊu cæ ®iÓn khung cøng. Hép phÝa ngoµi
®îc t¹o ra bëi hÖ thèng líi cét vµ dÇm rÊt dµy
17
- S¬ ®å nµy n©ng cao ®îc ®é cøng theo ph¬ng ngang vµ ®é cøng khi
chÞu xo¾n còng nh h¹n chÕ ®îc ®é vâng theo mÆt b»ng phÝa trong nhµ
- S¬ ®å kÕt cÊu lo¹i nµy chØ phï hîp víi nh÷ng ng«i nhµ cao ®Õn 60
tÇng (®èi víi khung bª t«ng cèt thÐp)
2) Hép cã d¹ng m¹ng líi kh«ng gian cã thanh chÐo:
- HÖ nµy kh¾c phôc ®îc nhîc ®iÓm cña hÖ hép thø nhÊt lµ ®é mÒm cña
dÇm ®ì. Khi cã thanh chÐo th× ®é cøng ®îc n©ng cao qua ®ã gi¶m ®îc biÕn
d¹ng trît. C«ng tr×nh lµm viÖc nh mét c«ng xon chÞu uèn
3) HÖ cã m¹ng líi b»ng cét vµ thanh chÐo:
- HÖ nµy cã c¸c thanh chÐo ë trong líi ch÷ nhËt cña dÇm vµ cét. Cïng
víi c¸c dÇm ®ì, thanh chÐo ®¶m b¶o ®é cøng khi chÞu t¶i träng ngang
- HÖ nµy cã kh¶ n¨ng ph©n bè t¶i träng cho toµn bé c«ng tr×nh vµ rÊt
phï hîp víi c«ng tr×nh ®Õn 100 tÇng
4) HÖ m¹ng líi b»ng c¸c cÊu kiÖn ®Æt theo c¸c ®êng chÐo:
- Trong hÖ kÕt cÊu nµy c¸c thanh chÐo ®îc ®Æt s¸t nhau, kh«ng hÒ cã
cÊu kiÖn th¼ng ®øng. Nh vËy c¸c thanh chÐo ®ãng vai trß chÞu toµn bé t¶i
träng th¼ng ®øng gièng nh c¸c cét nghiªng. Nã lµm t¨ng ®é cøng khi c«ng
tr×nh chÞu t¶i träng ngang.
- HÖ kÕt cÊu nµy cã ®Æc ®iÓm truyÒn t¶i xuèng mãng kh«ng ®îc tèt vµ
hiÖu qu¶ nh cét th¼ng ®øng. §ång thêi g©y khã kh¨n cho viÖc t¹o « cöa sæ
1.4 C¸c hÖ chÞu lùc hçn hîp
1.4.1 HÖ khung – têng chÞu lùc
H×nh 1.6 HÖ khung - têng chÞu lùc
HÖ nµy phï hîp víi hÇu hÕt c¸c gi¶i ph¸p kiÕn tróc nhµ cao tÇng. HÖ kÕt
cÊu nµy t¹o ®iÒu kiÖn øng dông linh ho¹t c¸c c«ng nghÖ x©y dùng kh¸c nhau
nh võa l¾p ghÐp c¸c hÖ thèng dÇm, cét, sµn; ®ång thêi thi c«ng ®æ t¹i chç têng
chÞu lùc b»ng c«ng nghÖ v¸n khu«n trît. HÖ kÕt cÊu nµy mang l¹i nh÷ng hiÖu
qu¶ kinh tÕ kü thuËt nhÊt ®Þnh
18
Dùa theo c¸ch lµm viÖc cña khung, hÖ nµy chia ra lµm 2 s¬ ®å:
1) S¬ ®å gi»ng:
Trong s¬ ®å nµy, khung chØ chÞu t¶i träng th¼ng ®øng t¬ng øng víi diÖn
tÝch truyÒn t¶i cña nã, cßn toµn bé t¶i träng ngang vµ mét phÇn t¶i träng th¼ng
®øng do c¸c kÕt cÊu chÞu t¶i c¬ b¶n kh¸c chÞu.
2) S¬ ®å khung - gi»ng:
Trong trêng hîp nµy, khung tham gia chÞu t¶i träng th¼ng ®øng vµ
ngang víi kÕt cÊu chÞu lùc c¬ b¶n kh¸c. Khung liªn kÕt cøng t¹i c¸c nót.
a)
b)
H×nh 1.7 S¬ ®å lµm viÖc cña hÖ khung – têng chÞu lùc
a) S¬ ®å gi»ng b) S¬ ®å khung – gi»ng
1.4.2 HÖ khung – lâi chÞu lùc
HÖ hçn hîp nµy còng chia lµm 2 s¬ ®å øng víi c¸ch lµm viÖc cña khung
19
H×nh 1.8 HÖ khung – lâi chÞu lùc
HÖ kÕt cÊu nµy phï hîp víi c¸c nhµ cã ®é cao trung b×nh vµ thËt lín víi
mÆt b»ng ®¬n gi¶n nh h×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng. HÖ lâi cã thÓ ®Æt trong hoÆc
ngoµi biªn. HÖ sµn c¸c tÇng ®îc gèi trùc tiÕp vµo têng lâi qua c¸c hÖ cét trung
gian.
1.4.3 HÖ khung – hép chÞu lùc
Trong s¬ ®å gi»ng, khi chÞu t¶i träng ngang sÏ g©y ra chuyÓn vÞ däc
kh¸c nhau gi÷a cét bªn trong vµ hép bªn ngoµi. §é chªnh lÖch chuyÓn vÞ däc
sÏ lµm cho c¸c c¸c v¸ch ng¨n bÞ nøt vµ g©y rèi lo¹n c¸c liªn kÕt. §Ó tr¸nh hiÖn
tîng nµy cÇn thªm c¸c dµn ngang ®Ó hç trî chÞu t¶i träng ngang
1.4.4 HÖ hép - têng chÞu lùc
Trong hÖ hçn hîp nµy, c¸c têng chÞu lùc ®îc bè trÝ bªn trong hép vµ
cïng tham gia chÞu t¶i (®øng vµ ngang) cïng víi hép.
1.4.5 HÖ hép – lâi chÞu lùc
C¸c lâi ®îc bè trÝ bªn trong hép vµ cïng tham gia chÞu t¶i träng ®øng vµ
ngang. C¸c b¶n sµn cã nhiÖm vô liªn kÕt chóng l¹i víi nhau. Khi chÞu t¶i träng
ngang th× phÇn hép chÞu phÇn lín t¶i träng ngang ë phÝa trªn nhµ, cßn lâi chÞu
phÇn lín t¶i träng ngang ë phÝa díi nhµ.
1.5 C¸c hÖ chÞu lùc ®Æc biÖt [7]
1.5.1 HÖ kÕt cÊu cã tÇng cøng
Trong hÖ kÕt cÊu hép – lâi chÞu lùc, c¶ hép vµ lâi ®Òu ®îc coi nh mét
thanh c«ng xon ngµm vµo mãng ®Ó cïng chÞu t¶i träng ngang. Tuy nhiªn c¸c
20
dÇm sµn cã ®é cøng kh«ng lín trong khi kho¶ng c¸ch gi÷a lâi vµ hép lµ kh¸
lín nªn thùc tÕ lµ phÇn lín t¶i träng ngang sÏ do lâi chÞu
§Ó tr¸nh hiÖn tîng nµy, t¹i mét sè tÇng t¹o ra c¸c dÇm ngang hoÆc dµn
cã ®é cøng lín ®Ó nèi lâi víi hép chÞu lùc. Khi chÞu t¶i, lâi bÞ uèn lµm c¸c
dÇm chuyÓn vÞ theo ph¬ng th¼ng ®øng t¸c ®éng lªn cét cña hép bªn ngoµi. Cét
cã ®é cøng däc trôc lín nªn sÏ c¶n chuyÓn vÞ cña c¸c dÇm vµ qua ®ã chèng l¹i
chuyÓn vÞ ngang cho c«ng tr×nh
Trong thùc tÕ c¸c dÇm cøng nµy ®îc bè trÝ t¹i c¸c tÇng kü thuËt vµ cã
chiÒu cao b»ng c¶ tÇng nhµ nªn ®îc gäi lµ tÇng cøng.
Sè lîng tÇng cøng trong nhµ thêng lµ 1, 2, 3 tÇng
- §èi víi trêng hîp dïng 1 tÇng cøng: VÞ trÝ tÇng cøng ®îc ®Æt s¸t cao
®é s¸t m¸i
- §èi víi trêng hîp dïng 2 tÇng cøng: Ngoµi vÞ trÝ cao ®é s¸t m¸i,
thªm 1 tÇng cøng t¹i cao ®é gi÷a c«ng tr×nh
- §èi víi trêng hîp dïng 3 tÇng cøng: Ngoµi vÞ trÝ cao ®é s¸t m¸i,
thªm 2 tÇng cøng t¹i cao ®é 1/3 vµ 2/3 chiÒu cao c«ng tr×nh
H×nh 1.9 S¬ ®å kÕt cÊu nhµ cao tÇng cã tÇng cøng
T¹i vÞ trÝ cao ®é tÇng cøng, ®é cøng kÕt cÊu bÞ thay ®æi ®ét ngét. Díi t¸c
®éng cña t¶i träng ngang, néi lùc trong lâi còng nh trong dÇm vµ cét t¹i cao ®é
- Xem thêm -