Tài liệu Giáo án vật lý 8 đầy đủ cả năm

Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Chöông I: CÔ HOÏC Baøi 1: CHUYEÅ N ÑOÄ N G CÔ HOÏ C ---  --- Tuaàn:1 Tieát: 1 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: I.MUÏC TIEÂU: 1.Kieán thöùc: -Bieát ñöôïc vaät chuyeån ñoäng hay ñöùng yeân so vôùi vaät moác. -Bieát ñöôïc tính töông ñoái cuûa chuyeån ñoäng vaø ñöùng yeân. -Bieát ñöôïc caùc daïng cuûa chuyeån ñoäng. 2.Kó naêng: Neâu ñöôïc nhöõng thí duï veà chuyeån ñoäng cô hoïc, veà tính töông ñoái cuûa chuyeån ñoäng vaø ñöùng yeân, nhöõng thí duï veà caùc daïng chuyeån ñoäng. 3.Thaùi ñoä: Reøn luyeän tính ñoäc laäp, tính taäp theå, tinh thaàn hôïp taùc trong hoïc taäp. II.CHUAÅN BÒ: 1.Cho caû lôùp: Hình veõ 1.1, 1.2, 1.3 phoùng to; Baûng phuï ghi caùc baøi taäp 1.1, 1.2, 1.3 SBT. 2.Cho moãi nhoùm hoïc sinh: Phieáu hoïc taäp hoaëc baûng con.  Phöông phaùp: Thuyeát trình, vaán ñaùp gôïi môû, thaûo luaän. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß Hoaït ñoäng 1: OÅn ñònh, toå chöùc tình huoáng hoïc taäp ( 3 phuùt) -OÅn ñònh lôùp. -Lôùp tröôûng baùo caùo só soá. -Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp: - Quan saùt vaø chuù yù laéng nghe. Toå chöùc cho hoïc sinh quan saùt hình 1.1 SGK. Ñaët vaán ñeà nhö SGK. Néi dung ghi b¶ng Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu caùch xaùc ñònh vaät chuyeån ñoäng hay ñöùng yeân ( 10 phuùt) -Goïi 1 hoïc sinh ñoïc C1. -Ñoïc caâu C1 I.Laøm theá naøo ñeå bieát moät -Toå chöùc cho hoïc sinh ñoïc -Hoaït ñoäng nhoùm, tìm caùc vaät chuyeån ñoäng hay ñöùng thoâng tin SGK ñeå hoaøn thaønh phöông aùn ñeå giaûi quyeát C1. yeân ? C1. C1: Döïa vaøo vò trí cuûa vaät ñoù -Thoâng baùo noäi dung 1 (SGK). so vôùi vaät khaùc -Yeâu caàu moãi hoïc sinh suy nghó -Hoaït ñoäng caù nhaân ñeå traû lôøi ñeå hoaøn thaønh C2 vaø C3. C2 vaø C3 theo söï höôùng daãn C2: (VD cuûa HS) -Löu yù: cuûa giaùo vieân. C3: Vaät khoâng thay ñoåi vò trí so +C2: Hoïc sinh töï choïn vaät -Thaûo luaän treân lôùp ñeå thoáng vôùi vaät moác thì ñöôïc coi laø moác vaø xeùt chuyeån ñoäng cuûa nhaát C2 vaø C3. ñöùng yeân so vôùi vaät moác. vaät khaùc so vôùi vaät moác. +C3: Vaät khoâng thay ñoåi vò trí so vôùi vaät moác thì ñöôïc coi laø ñöùng yeân. GV: Phan Thanh Phöông Trang 1 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng Hoaït ñoäng 3: Tính töông ñoái cuûa chuyeån ñoäng vaø ñöùng yeân ( 10 phuùt) -Treo hình 1.2, höôùng daãn hoïc -Quan saùt hình 1.2 theo söï II. Tính töông ñoái cuûa chuyeån sinh quan saùt. höôùng daãn cuûa GV. ñoäng vaø ñöùng yeân. -Toå chöùc cho hoïc sinh suy nghó -Laøm vieäc caù nhaân traû lôøi C4, C4: Haønh khaùch chuyeån ñoäng tìm phöông aùn ñeå hoaøn thaønh C5 theo höôùng daãn cuûa giaùo so vôùi nhaø ga. C4, C5. vieân. C5: Haønh khaùch ñöùng yeân so -Thaûo luaän treân lôùp, thoáng nhaát vôùi toa taøu. keát quaû C4, C5. -Toå chöùc cho hoïc sinh hoaït -Caû lôùp hoaït ñoäng nhoùm nhaän ñoäng nhoùm ñeå hoaøn thaønh C6. xeùt, ñaùnh giaù  thoáng nhaát caùc -Cho ñaïi dieän leân ghi keát quaû. cuïm töø thích hôïp ñeå hoaøn thaønh C6: (1) ñoái vôùi vaät naøy. (2) ñöùng yeân. C6. (1) ñoái vôùi vaät naøy. (2) ñöùng yeân. -Yeâu caàu hoïc sinh ñöùng taïi choã -Caû lôùp nhaän xeùt  thoáng nhaát C7: (VD cuûa HS). traû lôøi C7. Chuyeån ñoäng vaø ñöùng yeân coù C7. -Thoâng baùo: Tính töông ñoái tính töông ñoái tuøy thuoäc vaøo cuûa chuyeån ñoäng vaø ñöùng yeân. vaät ñöôïc choïn laøm moác. Ngöôøi -Kieåm tra söï hieåu baøi cuûa hoïc -Laøm vieäc caù nhaân ñeå hoaøn ta thöôøng choïn nhöõng vaät gaén sinh baèng C8: Maët Trôøi vaø Traùi thaønh C8. vôùi maët ñaát laøm vaät moác. Ñaát chuyeån ñoäng töông ñoái vôùi C8: Maët Trôøi vaø Traùi Ñaát nhau, neáu laáy Traùi Ñaát laøm chuyeån ñoäng töông ñoái vôùi moác thì Maët Trôøi chuyeån ñoäng. nhau, neáu laáy Traùi Ñaát laøm moác thì Maët Trôøi chuyeån ñoäng. Hoaït ñoäng 4: Nghieân cöùu moät soá chuyeån ñoäng thöôøng gaëp ( 5 phuùt) -Laàn löôït treo caùc hình 1.3a, b, - Quan saùt. III. Moät soá chuyeån ñoäng c cho hoïc sinh quan saùt. thöôøng gaëp. -Nhaán maïnh: -Chuù yù laéng nghe. +Quyõ ñaïo cuûa chuyeån ñoäng. +Caùc daïng chuyeån ñoäng. -Ghi noäi dung 3 SGK vaøo vôû. Caùc daïng chuyeån ñoäng cô hoïc thöôøng gaëp laø: chuyeån ñoäng thaúng, chuyeån ñoäng cong. -Toå chöùc cho hoïc sinh laøm vieäc -Laøm vieäc caù nhaân  taäp theå C9: (VD cuûa HS). caù nhaân ñeå hoaøn thaønh C9. lôùp ñeå hoaøn thaønh C9. Hoaït ñoäng 5: Vaän duïng, cuûng coá ( 15 phuùt) -Treo hình 1.4 . - Quan saùt. IV. Vaän duïng. -Toå chöùc cho hoïc sinh hoaït - Hoaït ñoäng caù nhaân  hoaït C10: ñoäng nhoùm ñeå hoaøn thaønh C10 ñoäng nhoùm ñeå hoaøn thaønh C10 C11: vaø C11. vaø C11. -Löu yù: +Coù söï thay ñoåi vò trí cuûa - Nhaéc laïi noäi dung baøi hoïc. vaät so vôùi vaät moác, vaät chuyeån ñoäng. GV: Phan Thanh Phöông Trang 2 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng +Yeâu caàu moät soá em neâu laïi noäi dung cô baûn cuûa baøi hoïc. - Hoaït ñoäng caù nhaân  thaûo -Duøng baûng phuï cho hoïc sinh luaän lôùp hoaøn thaønh caùc baøi laøm caùc baøi taäp 1.1, 1.2, 1.3 taäp trong SBT. SBT. -Toå chöùc hoïc sinh hoaït ñoäng caù nhaân, thaûo luaän treân lôùp ñeå hoaøn thaønh 1.1, 1.2, 1.3 SBT. Hoaït ñoäng 6: Daën doø ( 2 phuùt) -Hoïc baøi -Laøm baøi taäp 1.4  1.6 SBT Caû lôùp chuù yù laéng nghe vaø ghi nhaän söï höôùng daãn cuûa GV ñeå trang 3 vaø 4. -Ñoïc muïc “coù theå em chöa veà nhaø thöïc hieän. bieát”. Trả lời bài tập: 1.1. Choïn C. 1.2. Choïn A. 1.3. a) OÂtoâ chuyeån ñoäng so vôùi maët ñöôøng. b) O toâ ñang ñöùng yeân so vôùi haønh khaùch treân xe. c) Haønh khaùch ñang chuyeån ñoäng so vôùi maët ñöôøng. d) Haønh khaùch ñang ñöùng yeân so vôùi xe oâ toâ. 1.4. -Khi noùi Traùi Ñaát quay quanh Maët Trôøi, ta ñaõ choïn Maët Trôøi laøm moác. -Khi noùi Maët Trôøi moïc ôû ñaèng Ñoâng, laën ôû ñaêng Taây, ta ñaõ choïn Traùi Ñaát laøm moác. 1.5. a) Caây coái ven ñöôøng vaø taøu laø chuyeån ñoäng. b) Caây coái ven ñöôøng laø ñöùng yeân, taøu chuyeån ñoäng. c) Caây coái ven ñöôøng laø chuyeån ñoäng, taøu ñöùng yeân. 1.6. a) Chuyeån ñoäng troøn. b) Dao ñoäng. c) Chuyeån ñoäng troøn. d) Chuyeån ñoäng cong. Boå sung: ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ------ Baøi 2: VAÄN TOÁC GV: Phan Thanh Phöông ---  --- Tuaàn:2 Tieát: 2 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: Trang 3 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 I.MUÏC TIEÂU: 1. Kieán thöùc: -Hoïc sinh bieát ñöôïc vaän toác laø gì. -Hieåu vaø naém vöõng coâng thöùc tính vaän toác v  s vaø vaän duïng ñöôïc ñeå tính vaän toác t cuûa moät soá chuyeån ñoäng thoâng thöôøng. -Vaän duïng coâng thöùc ñeå tính s vaø t. 2. Kó naêng: -Söû duïng nhuaàn nhuyeãn coâng thöùc v  s ñeå tính v, s, t. t -Bieát duøng caùc soá lieäu trong baûng, bieåu ñeå ruùt ra nhöõng nhaän xeùt ñuùng. 3. Thaùi ñoä: Hoïc sinh yù thöùc ñöôïc tinh thaàn hôïp taùc trong hoïc taäp, tính caån thaän trong tính toaùn. II.CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân phoùng to baûng 2.1 vaø 2.2, hình veõ toác keá.  Phöông phaùp: Vaán ñaùp gôïi môû, tröïc quan III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng Hoaït ñoäng 1: OÅn ñònh, kieåm tra, toå chöùc tình huoáng hoïc taäp ( 8 phuùt) -OÅn ñònh lôùp. -Lôùp tröôûng baùo caùo só soá. -Kieåm tra: Moät vaät nhö theá -1 HS traû lôøi, caû lôùp chuù yù laéng naøo thì goïi laø ñang chuyeån nghe. ñoäng vaø nhö theá naøo laø ñang ñöùng yeân. Phaùt bieåu tính töông ñoái cuûa chuyeån ñoäng vaø ñöùng yeân. Cho ví duï minh hoïa cho phaùt bieåu treân. -Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp: - Caû lôùp chuù yù laéng nghe. Moät ngöôøi ñang ñi xe ñaïp vaø moät ngöôøi ñang chaïy boä, hoûi ngöôøi naøo chuyeån ñoäng nhanh hôn ? Ñeå coù theå traû lôøi chính xaùc, ta cuøng nghieân cöùu baøi vaän toác. Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu vaän toác ( 10 phuùt) -Treo baûng 2.1 leân baûng, hoïc -Xem baûng 2.1 trong SGK vaø I. Vaän toác laø gì ? sinh laøm C1. thaûo luaän nhoùm. C1: Cuøng chaïy quaõng ñöôøng -Cho moät nhoùm hoïc sinh -Theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân nhö nhau, baïn naøo maát ít thôøi thoâng baùo keát quaû ghi vaøo neâu yù kieán cuûa nhoùm mình vaø gian hôn thì chaïy nhanh hôn. baûng 2.1 vaø cho caùc nhoùm traû lôøi caùch xeáp haïng döïa vaøo khaùc ñoái chieáu keát quaû. Taïi thôøi gian chaïy 60m. sao coù keát quaû ñoù ? -Cho hoïc sinh laøm C2 vaø choïn -Tính toaùn caù nhaân, trao ñoåi C2: (Baûng 2.1) moät nhoùm thoâng baùo keát quaû, nhau thoáng nhaát keát quaû, neâu yù caùc nhoùm khaùc ñoái chieáu keát kieán cuûa nhoùm mình. GV: Phan Thanh Phöông Trang 4 Tröôøng THCS Bình Phuù Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß quaû trong baûng 2.1. -Cho hoïc sinh so saùnh ñoä lôùn -Laøm vieäc caù nhaân, so saùnh caùc giaù trò tìm ñöôïc ôû coät 5 ñöôïc caùc quaõng ñöôøng ñi ñöôïc trong baûng 2.1. trong 1 giaây. -Thoâng baùo caùc giaù trò ñoù laø -Phaùt bieåu theo suy nghó caù vaän toác vaø cho hoïc sinh phaùt nhaân. Quaõng ñöôøng ñi ñöôïc bieåu khaùi nieäm veà vaän toác. trong moät giaây goïi laø vaän toác . -Cho hoïc sinh duøng khaùi nieäm -Laøm vieäc theo nhoùm, vaän toác vaän toác ñeå ñoái chieáu vôùi coät caøng lôùn chuyeån ñoäng caøng xeáp haïng, coù söï quan heä gì ? nhanh. -Thoâng baùo theâm moät soá ñôn -Laøm vieäc caù nhaân: vò quaõng ñöôøng laø km, cm vaø (1)chuyeån ñoäng moät soá ñôn vò thôøi gian khaùc (2)nhanh hay chaäm laø phuùt, giôø vaø giaây. Cho hoïc (3)quaõng ñöôøng ñi ñöôïc sinh laøm C3. (4)ñôn vò Hoaït ñoäng 3: Laäp coâng thöùc tính vaän toác (5 phuùt) -Giôùi thieäu caùc kí hieäu v, s, t -Chuù yù laéng nghe vaø thaûo luaän vaø döïa vaøo baûng 2.1 gôïi yù cho nhoùm ñeå laäp coâng thöùc tính vaän hoïc sinh laäp coâng thöùc. (coät 5 toác. ñöôïc tính baèng caùch naøo ?) -Yeâu caàu HS giaûi thích laïi caùc - Giaûi thích laïi caùc kí hieäu. kí hieäu. -Cho hoïc sinh töø coâng thöùc -Thaûo luaän nhoùm suy ra. s treân haõy suy ra coâng thöùc tính s = v.t , t  . v s vaø t. Hoaït ñoäng 4: Xeùt ñôn vò vaän toác ( 5 phuùt) -Treo baûng 2.2 leân baûng, gôïi -Laøm vieäc caû lôùp, coù so saùnh yù cho hoïc sinh nhaän xeùt coät 1 nhaän xeùt caùc keát quaû cuûa nhau. vaø tìm ra caùc ñôn vò vaän toác khaùc theo coät 1. -Giaûi thích caùch ñoåi töø ñôn vò -Laøm vieäc caù nhaân, thoâng baùo vaän toác naøy sang ñôn vò vaän keát quaû vaø so saùnh, nhaän xeùt toác khaùc. Caàn chuù yù: caùc keát quaû cuûa nhau. 1km = 1000m = 1 000 000 cm. 1h = 60ph = 3600s. -Ñaët caùc caâu hoûi: -Traû lôøi caù nhaân: +Muoán tính vaän toác ta +Phaûi bieát quaõng ñöôøng, thôøi phaûi bieát gì ? gian. +Quaõng ñöôøng ño baèng +Ño baèng thöôùc. duïng cuï gì ? +Thôøi gian ño baèng duïng +Ño baèng ñoàng hoà. cuï gì ? -Trong thöïc teá ngöôøi ta ño -Toác keá gaén treân xe gaén maùy, GV: Phan Thanh Phöông Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Néi dung ghi b¶ng Quaõng ñöôøng chaïy ñuôïc trong moät ñôn vò thôøi gian goïi laø vaän toác. C3: (1)chuyeån ñoäng (2)nhanh hay chaäm (3)quaõng ñöôøng ñi ñöôïc (4)ñôn vò II. Coâng thöùc tính vaän toác: Vaän toác ñöôïc tính baèng coâng thöùc: v  s t Trong ñoù: v: vaän toác. s: quaõng ñöôøng ñi ñöïôc. t: thôøi gian ñi heát quaõng ñöôøng ñoù. III. Ñôn vò vaän toác. Ñôn vò vaän toác phuï thuoäc vaøo ñôn vò chieàu daøi vaø ñôn vò thôøi gian. C4: (Baûng 2.2) Ñoä lôùn cuûa vaän toác ñöôïc ño Trang 5 Tröôøng THCS Bình Phuù Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß baèng moät duïng cuï goïi laø toác oâtoâ, … keá. Treo hình 2.2 leân baûng. Toác keá thöôøng thaáy ôû ñaâu ? Hoaït ñoäng 5: Vaän duïng, cuûng coá ( 15 phuùt) -Cho hoïc sinh laøm C5 a, b -Laøm vieäc caù nhaân, ñoái chieáu choïn moät vaøi hoïc sinh thoâng keát quaû trong nhoùm vaø thoâng baùo keát quaû. Ruùt ra nhaän xeùt baùo keát quaû theo yeâu caàu cuûa neáu caùc keát quaû coù söï khaùc giaùo vieân. nhau. -Cho hoïc sinh laøm C6, C7, -3 HS leân baûng laøm C6, C7, C8; C8, choïn vaøi hoïc sinh thoâng HS coøn laïi laøm vieäc caù nhaân vaø baùo keát quaû. Ruùt ra nhaän xeùt so saùnh keát quaû. neáu caùc keát quaû coù söï khaùc nhau. -Tính toaùn,so saùnh keát quaû giöõa caùc nhoùm vaø traû lôøi. Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Néi dung ghi b¶ng baèng duïng cuï goïi laø toác keá. C5: a) Moãi giôø oâtoâ ñi ñöôïc 36km, xe ñaïp ñi ñöôïc 10,8km. Moãi giaây taøu hoaû ñi ñöôïc 10m. b) OÂtoâ vaø taøu hoûa chuyeån ñoäng nhanh hôn xe ñaïp. s 81 C6: v  = = 54km t 1.5 =15m/s s t C7: v  =>s = v.t =12.2/3 = 8km s t C8: v  =>s = v.t -Trôû laïi tröôøng hôïp ñaàu tieân: = 4.1/2 = 2km Moät ngöôøi ñi xe ñaïp trong 3 phuùt ñöôïc 450m. Moät ngöôøi khaùc chaïy boä 6km trong 0,5 giôø. Hoûi ngöôøi naøo chaïy nhanh hôn ? +Cho 3 nhoùm hoïc sinh tính vaän toác ngöôøi ñi xe ñaïp. +Cho 3 nhoùm hoïc sinh tính vaän toác ngöôøi chaïy boä. Hoaït ñoäng 6: Daën doø (2 phuùt) -Hoïc baøi -Laøm baøi taäp 2.1  2.5 SBT trang 5. -Ñoïc muïc “coù theå em chöa bieát”. Caû lôùp chuù yù laéng nghe vaø ghi nhaän söï höôùng daãn cuûa GV ñeå veà nhaø thöïc hieän. Trả lời bài tập: 2.1. Choïn C. 2.2. Vaän toác cuûa veä tinh nhaân taïo laø 28800km/h = 8000m/s 8000m/s > 1692m/s neân chuyeån ñoäng cuûa veä tinh nhaân taïo nhanh hôn. 2.3. Thôøi gian oâ toâ chuyeån ñoäng laø: t = 10 - 8 = 2h Vaän toác cuûa oâ toâ laø: s 100 v   50km / h = 13,89m/s t 2 GV: Phan Thanh Phöông Trang 6 Tröôøng THCS Bình Phuù 2.4. Thôøi gian maùy bay phaûi bay laø: s s 1400 v  �t    1, 75h t v 800 2.5. a) Ta coù: 300m = 0,3km; 1 phuùt = Giaùo AÙn Vaät Lí 8 1 h 60 Vaän toác cuûa ngöôøi thöù nhaát: s 0,3 v1  1   18km / h 1 t1 60 Vaän toác cuûa ngöôøi thöù hai: s 7,5 v2  2   15km / h 1 t2 0,5 Vì v1 > v2 neân ngöôøi thöù nhaát chuyeån ñoäng nhanh hôn ngöôøi thöù hai. b) Coi hai ngöôøi khôûi haønh cuøng moät luùc, cuøng moät choã vaø chuyeån ñoäng cuøng chieàu. 1 Ta coù 20 phuùt = h 3 Quaõng ñöôøng ngöôøi thöù nhaát ñi ñöôïc: 1 s1 = v1.t = 18. = 6km 3 Quaõng ñöôøng ngöôøi thöù hai ñi ñöôïc: 1 s2 = v2.t = 15. = 5km 3 Khoaûng caùch giöõa hai ngöôøi laø: s = s1 - s2 = 6 - 5 = 1km Boå sung: ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .................................................................................. ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ------ Baøi 3: CHUYEÅN ÑOÄNG ÑEÀU – CHUYEÅN ÑOÄNG KHOÂNG ÑEÀU GV: Phan Thanh Phöông ---  --- Tuaàn:3 Tieát: 3 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: Trang 7 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 I.MUÏC TIEÂU: 1. Kieán thöùc: -Phaùt bieåu ñöôïc ñònh nghóa cuûa chuyeån ñoäng ñeàu vaø chuyeån ñoäng khoâng ñeàu. Neâu ñöôïc nhöõng VD veà chuyeån ñoäng ñeàu vaø chuyeån ñoäng khoâng ñeàu. -Xaùc ñònh ñöôïc daáu hieäu ñaëc tröng cho chuyeån ñoäng ñeàu laø vaän toác khoâng thay ñoåi theo thôøi gian. Chuyeån ñoäng khoâng ñeàu laø vaän toác thay ñoåi theo thôøi gian. -Vaän duïng ñeå tính vaän toác trung bình treân moät ñoaïn ñöôøng. -Laøm TN vaø ghi keát quaû nhö baûng 3.1. 2. Kó naêng: töø caùc hieän töôïng thöïc teá vaø keát quaû TN ñeå ruùt ra ñöôïc quy luaät cuûa chuyeån ñoäng ñeàu vaø khoâng ñeàu. 3. Thaùi ñoä: Taäp trung nhieâm tuùc, hôïp taùc khi thöïc hieän TN. II.CHUAÅN BÒ: Moãi nhoùm goàm: Maùng nghieâng, baùnh xe maécxoen, boä goõ nhòp.  Phöông phaùp: vaán ñaùp gôïi môû, tröïc quan, thí nghieäm. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng Hoaït ñoäng 1: OÅn ñònh, kieåm tra, toå chöùc tình huoáng hoïc taäp (6 phuùt) -OÅn ñònh lôùp. -Lôùp tröôûng baùo caùo só soá. -Kieåm tra: Ñoä lôùn vaän toác cho -1 HS traû lôøi, caû lôùp chuù yù laéng bieát gì? Vieát coâng thöùc tính nghe. vaän toác, giaûi thích caùc kí hieäu vaø ñôn vò cuûa caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc. -Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp: Neâu hai nhaän xeùt veà ñoä lôùn -Neâu nhaän xeùt veà ñoä lôùn vaän vaän toác cuûa chuyeån ñoäng ñaàu toác cuûa chuyeån ñoäng ñaàu kim kim ñoàng hoà vaø chuyeån ñoäng ñoàng hoà vaø chuyeån ñoäng cuûa cuûa xe ñaïp khi em ñi töø nhaø xe ñaïp khi em ñi töø nhaø ñeán ñeán tröôøng. tröôøng. Vaäy: Chuyeån ñoäng cuûa ñaàu -Chuù yù laéng nghe. kim ñoàng hoà töï ñoäng laø chuyeån ñoäng ñeàu, chuyeån ñoäng cuûa xe ñaïp khi ñi töø nhaø ñeán tröôøng laø chuyeån ñoäng khoâng ñeàu. Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veà chuyeån ñoäng ñeàu vaø chuyeån ñoäng khoâng ñeàu (18 phuùt) -Yeâu caàu HS ñoïc ñònh nghóa ôû -Ñoïc ñònh nghóa ôû SGK. Cho I. Ñònh nghóa: SGK. VD. -Chuyeån ñoäng ñeàu laø chuyeån -Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh -Nhoùm tröôûng nhaän duïng cuï thí ñoäng maø vaän toác coù ñoä lôùn khoâng laép raùp thí nghieäm hình 3.1. nghieäm. thay ñoåi theo thôøi gian. -Caàn löu yù vò trí ñaët baùnh xe -Caùc nhoùm laép raùp TN theo söï -Chuyeån ñoäng khoâng ñeàu laø tieáp xuùc vôùi truïc thaúng ñöùng höôùng daãn cuûa GV. chuyeån ñoäng maø vaän toác coù ñoä GV: Phan Thanh Phöông Trang 8 Tröôøng THCS Bình Phuù Ho¹t ®éng cña ThÇy treân cuøng cuûa maùng. -Moät hoïc sinh theo doõi ñoàng hoà, moät hoïc sinh duøng vieát ñaùnh daáu vò trí cuûa truïc baùnh xe ñi qua trong nhöõng khoaûng thôøi gian 3 giaây lieân tieáp, sau ñoù ghi keát quaû thí nghieäm vaøo baûng 3.1. -Cho hoïc sinh traû lôøi C1, C2. Ho¹t ®éng cña trß Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Néi dung ghi b¶ng lôùn thay ñoåi theo thôøi gian. -Caùc nhoùm tieán haønh thí nghieäm ghi keát quaû vaøo baûng 3.1. C1: Chuyeån ñoäng cuûa truïc baùnh -Caùc nhoùm thaûo luaän traû lôøi xe treân ñoaïn ñöôøng DE, EF laø caâu C1, C2 chuyeån ñoäng ñeàu, treân caùc ñoaïn ñöôøng AB, BC, CD laø chuyeån ñoäng khoâng ñeàu. C2: a – Chuyeån ñoäng ñeàu. b, c, d – chuyeån ñoäng khoâng ñeàu. Hoaït ñoäng 3: Nghieân cöùu vaän toác trung bình cuûa chuyeån ñoäng khoâng ñeàu (10 phuùt) -Yeâu caàu hoïc sinh tính trung -Caùc nhoùm tính ñoaïn ñöôøng ñi II. Vaän toác trung bình cuûa bình moãi giaây truïc baùnh xe laên ñöôïc cuûa truïc baùnh xe sau moãi chuyeån ñoâng khoâng ñeàu: ñöôïc bao nhieâu meùt treân caùc giaây treân caùc ñoaïn ñöôøng AB, ñoaïn ñöôøng AB, BC, CD. Giaùo BC, CD. vieân yeâu caàu hoïc sinh ñoïc phaàn thu thaäp thoâng tin muïc II. Vaän toác trung bình cuûa moät -Giaùo vieân giôùi thieäu coâng thöùc chuyeån ñoäng khoâng ñeàu yteân moät vtb . quaõng ñöôøng ñöôïc tính baèng coâng s v thöù c : s t vtb  t -Yeâu caàu HS traû lôøi C3. -Hoïc sinh laøm vieäc caù nhaân vôùi C3: Töø A ñeán D chuyeån ñoäng cuûa -Löu yù: Vaän toác trung bình treân caâu C3. truïc baùnh xe nhanh daàn caùc ñoaïn ñöôøng chuyeån ñoäng khoâng ñeàu thöôøng khaùc nhau. Vaän toác trung bình treân caû ñoaïn ñöôøng thöôøng khaùc trung bình coäng cuûa caùc vaän toác trung bình treân caùc quaõng ñöôøng lieân tieáp cuûa caû ñoaïn ñöôøng ñoù. Hoaït ñoäng 5: Vaän duïng, cuûng coá ( 9 phuùt) III. Vaän duïng: -Yeâu caàu HS laøm vieäc caù nhaân -HS laøm vieäc caù nhaân vaø traû C4: Chuyeån ñoäng cuûa oâtoâ töø Haø vôùi C4. lôøi C4. Noäi ñeán Haûi Phoøng laø chuyeån ñoäng khoâng ñeàu. 50km/h laø vaän toác trung bình cuûa xe. -Yeâu caàu HS laøm vieäc caù nhaân -1 HS leân baûng trình baøi lôøi GV: Phan Thanh Phöông Trang 9 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng vôùi C5. giaûi, caû lôøp chuù yù theo doõi vaø C5: Vaän toác cuûa xe treân ñoaïn -Löu yù: Vaän toác trung bình ñoái chieáu keát quaû. ñöôøng doác laø: s 120(m) baèng toång quaõng ñöôøng chia v1  1   4( m / s ) t1 30( s) cho toång thôig gian. Vaän toác cuûa xe treân ñoaïn ñöôøng ngang: s 60(m) v2  2   2,5(m / s) t2 24( s ) Vaän toác trung bình treân caû hai ñoaïn ñöôøng: s  s 120  60 v1  1 2   3,3( m / s) t1  t2 30  24 -Yeâu caàu HS laøm vieäc caù nhaân -1 HS leân baûng trình baøi lôøi vôùi C6. giaûi, caû lôøp chuù yù theo doõi vaø ñoái chieáu keát quaû. C6: Quaõng ñöôøng taøu ñi ñöôïc: s v  � s = v.t = 30.5 = 150km. t Hoaït ñoäng 6: Daën doø ( 2 phuùt) -Hoïc baøi. -Laøm BT 3.1  3.7 SBT trang Caû lôùp chuù yù laéng nghe vaø ghi 6 vaø 7. -Ñoïc muïc “coù theå em chöa nhaän söï höôùng daãn cuûa GV ñeå veà nhaø thöïc hieän. bieát”. -Nghieân cöùu laïi taùc duïng löïc ôû lôùp 6. Trả lời bài tập: 3.1. Phaàn 1: Choïn C. Phaàn 2: Choïn A. 3.2. Choïn C. 3.3. Thôøi gian ngöôøi ñoù ñi ñoaïn ñöôøng ñaàu: s 3000 t1  1   1500s v1 2 Ta coù: s2 = 1,95km = 1950m; 0,5h = 1800s. Vaän toác trung bình treân caû hai ñoaïn ñöôøng: s s 3000  1950 vtb  1 2   1,5m / s t1  t2 1500  1800 3.4. a) Chuyeån ñoäng cuûa vaän ñoäng vieân naøy trong cuoäc ñua laø chuyeån ñoäng khoâng ñeàu vì ñoä lôùn cuûa vaän toác thay ñoåi theo thôøi gian. b) Vaän toác trung bình: s 100 v   10,14m / s  36,5km / h t 9,86 s 3.5. a) Vaän toác trung bình treân moãi ñoaïn: Dung coâng thöùc v  t GV: Phan Thanh Phöông Trang 10 Tröôøng THCS Bình Phuù 140 v1   7 m / s; 20 516  428 v4   4, 4m / s 80  60 v7  780  692  4, 4m / s : 140  120 340  140  10m / s 40  20 604  516 v5   4, 4m / s; 100  80 v2  v8  Giaùo AÙn Vaät Lí 8 428  340  4, 4m / s; 60  40 692  604 v6   4, 4m / s 120  100 v3  880  780 1000  880  5m / s; v9   6m / s. 160  140 180  160 Nhaän xeùt: Trong hai ñoaïn ñöôøng ñaàu chuyeån ñoäng nhanh daàn. Trong boán ñoaïn ñöôøng keá tieáp chuyeån ñoäng ñeàu vaø trong hai ñoaïn ñöôøng cuoái cuøng vaän ñoäng vieân chuyeån ñoäng nhanh daàn. b) Vaän toác trung bình treân caû hai ñoaïn ñöôøng: s 1000 v   5,56m / s t 180 3.6. a) Vaän toác trung bình treân quaõng ñöôøng AB: s 45000 v AB  AB   5,56m / s t AB 810 Vaän toác trung bình treân quaõng ñöôøng AB: s 30000 vBC  BC   20,83m / s t BC 1440 Vaän toác trung bình treân quaõng ñöôøng AB: s 10000 vCD  CD   11,11m / s tCD 900 b) Vaän toác trung bình treân caû ñoaïn ñöôøng ñua: s s s 45000  30000  10000 vtb  AB BC CD   8,14m / s t AB  t BC  tCD 8100  1440  900 3.7*. Goïi s laø chieàu daøi nöûa quaõng ñöôøng. s (1) v1 s Thôøi gian ñi nöûa quaõng ñöôøng sau laø: t2  (2) v2 Thôøi gian ñi nöûa quaõng ñöôøng ñaàu laø: t1  Vaän toác trung bình treân caû hai quaõng ñöôøng laø: 2s vtb  t1  t2 2s (3) vtb s s 2s 1 1 2 �   Töø (1), (2), (3) �   v1 v2 vtb v1 v2 vtb � t1  t2  Vaän toác trung bình treân nöûa quaõng ñöôøng sau laø: v .v 8.12 v2  tb 1   6km / h 2v1  vtb 24  8 ------ Baøi 4 : BIEÅ U DIEà N LÖÏ C GV: Phan Thanh Phöông ---  --- Tuaàn:4 Tieát: 4 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: Trang 11 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 I.MUÏC TIEÂU: 1. Kieán thöùc: -Neâu ñöôïc VD löïc taùc duïng laøm thay ñoåi vaäntoác -Nhaän bieát ñöôïc löïc laø moät ñaïi löôïng veùctô. Bieåu dieãn ñöôïc veùctô löïc. 2. Kó naêng: Bieåu dieãn ñöôïc moät löïc 3. Thaùi ñoä: Caån thaän trong bieåu dieãn veùctô löïc. II.CHUAÅN BÒ: -Nhaéc HS ñoïc laïi kieán thöùc cuûa baøi Löïc-Hai löïc caân baèng ôû lôùp 6. -6 boä TN goàm: Giaù ñôõ, xe laên, nam chaâm thaúng, thoûi saét, baûng phuï hình 4.4  Phöông phaùp: vaán ñaùp gôïi môû, tröïc quan, thí nghieäm, dieãn giaûng. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: Ho¹t ®éng cña ThÇy Hoaït ñoäng 1: OÅn ñònh, kieåm tra, -OÅn ñònh lôùp. -Kieåm tra: +Chuyeån ñoäng ñeàu laø gì? Vieát bieåu thöùc tinh vaän toác cuûa chuyeån ñoäng ñeàu. Neâu hai VD veà chuyeån ñoäng ñeàu trong thöïc teá. Laøm BT 3.3 SBT trang 7. Ho¹t ®éng cña trß toå chöùc tình huoáng hoïc taäp ( 9 phuùt) -Lôùp tröôûng baùo caùo só soá. +BT: 3.3 Thôøi gian ñi heùt quaõng ñöôøng s1 3000 ñaàu laø: t1= = =1500s t1 2 Vaän toác trung bình treân caû hai quaõng ñöôøng laø: s1  s2 3000  1950 vtb= = =1,5m/s t1  t 2 1500  1800 +BT: 3.4 a) Khoâng ñeàu s 100 b) Vtb= = =10,14m/s t 9,86 =36,51km/h -Chuù yù laéng nghe. Néi dung ghi b¶ng + Chuyeån ñoäng khoâng ñeàu laø gì? Vieát bieåu thöùc tinh vaän toác trung bình cuûa chuyeån ñoäng khoâng ñeàu. Neâu hai VD veà chuyeån ñoäng khoâng ñeàu trong thöïc teá. Laøm BT 3.4 SBT. -Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp: ÑÆt vÊn ®Ò nh ë ®Çu bµi vµ ®Æt thªm c©u hái: Lùc vµ vËn tèc cã liªn quan g× nhau kh«ng? Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu quan heä giöõa löïc vaø söï thay ñoåi vaän toác (10 phuùt) -Cho HS laøm TN hình 4.1 -Hoaït ñoäng theo nhoùm vaø laøm I. OÂn laïi khaùi nieäm löïc: -Yeâu caàu HS traû lôøi C1. TN hình 4.1 vaø traû lôøi C1. C1: -Chuù yù laéng nghe. -H4.1: Löïc huùt cuûa nam chaâm -Moâ taû hình 4.2. leân mieáng theùp laøm taêng vaän -Yeâu caàu HS ruùt ra keát luaän veà -Vaøi HS ruùt ra keát luaän: löïc coù toác cuûa xe. moái quan heä giöõa löïc vaø söï theå laøm bieán daïng, thay ñoåi -H4.2: Löïc cuûa vôït taùc duïng thay ñoåi vaän toác. chuyeån ñoäng cuûa vaät. leân quaû boùng laøm quaû boùng bieán daïng vaø ngöôïc laïi. Hoaït ñoäng 3: Thoâng baùo ñaëc ñieåm cuûa löïc vaø caùch bieåu dieãn löïc baèng veùctô (13 phuùt) GV: Phan Thanh Phöông Trang 12 Tröôøng THCS Bình Phuù Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß -Troïng löïc coù phöông vaø chieàu -Phöông thaúng ñöùng, chieàu töø nhö theá naøo? treân xuoáng. -Haõy neâu VD taùc duïng cuûa löïc -Vaøi HS neâu VD caùc HS khaùc phuï thuoäc vaøo ñoä lôùn, phöông thaûo luaän ñeå ñi ñeán thoáng nhaát vaø chieàu. caùc VD ñuùng. -Vaäy löïc laø moät ñaïi löôïng coù -Vaøi HS nhaéc laïi vaø ghi vaøo vôõ ñoä lôùn, phöông vaø chieàu neân löïc laø moät ñaïi löôïng veùctô. -Moâ taû caùch bieåu dieãn veùctô -Chuù yù theo doõi vaø bieåu dieãn löïc: theo söï höôùng daãn cuûa GV. Ñoä daøi Goác phöông, chieàu -Giôùi thieäu kí hieäu veùctô löïc -Chuù yù laéng nghe vaø ghi cheùp. vaø cöôøng ñoä cuûa löïc -Yeâu caàu HS ñoïc VD ôû SGK. -Ñoïc VD. Hoaït ñoäng 4: Vaän duïng, cuûng coá ( 11 phuùt) -Yeâu caàu HS thöïc hieän C2. -2HS leân baûng laø C2, HS coøn laïi laøm vaøo vôû Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Néi dung ghi b¶ng II. Bieåu dieãn löïc: -Löïc laø moät ñaïi löôïng coù ñoä lôùn, phöông vaø chieàu neân löïc laø moät ñaïi löôïng veùctô. -Ñeå bieåu dieãn veùctô löïc ngöôøi ta duøng moät muõi teân coù: +Goác laø ñieåm ñaët cuûa löïc. +Phöông vaø chieàu laø phöông vaø chieàu cuûa löïc. +Ñoä daøi bieåu dieãn cöôøng ñoä cuûa löïc u r -Veùctô löïc kí hieäu laø: F III. Vaän duïng: C2: A -Löu yù: Ñoái vôùi HS leân baûng -HS coøn laïi thì laøm theo tæ leä GV ñöa ra tæ leä xích tröôùc (1cm xích nhö SGK. trong vôû töông öùng vôùi 1dm treân baûng). u r P 10N 5000N B -Treo baûng phuï cvoù veõ saün -Quan saùt baûng phuï vaø traû lôøi hình 4.4 SGK trang16 vaø yeâu C3. caàu HS ñöùng taïi choã traû lôøi C3. -Löu yù phöông cuûa löïc F 3 laø phöông nghieâng. Hoaït ñoäng 5: Daën doø ( 2 phuùt) -Hoïc baøi. -Laøm BT 4.1 4.5 SBT trang 8. -Ñoïc “coù theå em chöa bieát”. GV: Phan Thanh Phöông u r F C3: a) F1=20N, phöông thaúng ñöùng, chieàu töø döôùi leân, ñieåm ñaët laø: A. b) F2=30N, phöông naèm ngang, chieàu töø traùi sang phaûi, ñieåm ñaët laø: B. c) F3=360N, phöông nghieâng moät goùc 300 so vôùi phöông ngang, chieàu höôùng leân, ñieåm ñaët laø: C. Caû lôùp chuù yù laéng nghe vaø ghi nhaän söï höôùng daãn cuûa GV ñeå veà nhaø thöïc hieän. Trang 13 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Trả lời bài tập: 4.1. Choïn D. 4.2. Xe ñang chuyeån ñoäng neáu haõm phanh thì löïc caûn laøm vaän toác cuûa xe giaûm. 4.3. -Khi thaû vaät rôi, do söùc huùt cuûa Traùi Ñaát, vaän toác cuûa vaät taêng. -Khi quaû boùng laên vaøo baõi caùt, do löïc caûn cuûa caùt neân vaän toác cuûa quaû boùng bò giaûm. 4.4. a) Vaät chòu taùc duïng cuûa hai löïc: Löïc keùo F k coù phöông naèm ngang, chieàu töø traùi sang phaûi, cöôøng ñoä laø 250N; löïc caûn Fc coù phöông naèm ngang, chieàu töø phaûi sang traùi, cöôøng ñoä 150N. b) Vaät chòu taùc duïng cuûa hai löïc: Troïng löïc P coù phöông thaúng ñöùng, chieàu töø treân xuoáng, cöôøng ñoä 200N; löïc keùo F k coù phöông nghieâng moät goùc 30 0 so vôùi phöông naèm ngang, chieàu höôùng leân, cöôøng ñoä 300N. 4.5. u r F 500N u r P Boå sung: ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ------ GV: Phan Thanh Phöông Trang 14 Tröôøng THCS Bình Phuù Baøi 5: SÖÏ Giaùo AÙn Vaät Lí 8 CA N BAÈ N G LÖÏ C - QUAÙ N TÍNH Tuaàn:5 Tieát: 5 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: ---  --- I.MUÏC TIEÂU: 1. Kieán thöùc: -Neâu ñöôïc moät soá VD veà hai löïc caân baèng, nhaän bieát ñaëc ñieåm cuûa hai löïc caân baèng vaø bieåu thò baèng veùctô löïc. -Töø kieán thöùc ñaõ naém ñöôïc ôû lôùp, HS döï ñoaùn vaø laøm TN kieåm tra ñeå khaúng ñònh “Vaät chòu traùc duïng cuûa hai löïc caân baèng thì vaän toác khoâng ñoåi, vaät seõ ñöùng yeân hoaëc seõ chuyeån ñoäng thaúng ñeàu maõi maõi. -Neâu ñöôïc moät soá VD veà quaùn tính. Giaûi thích ñöôïc hieän töôïngï quaùn tính. 2. Kó naêng: Bieát suy ñoaùn vaø tieán haønh TN nhanh nheïn, chính xaùc 3. Thaùi ñoä: Nghieâm tuùc, hôïp taùc khi laøm TN II.CHUAÅN BÒ: Baûng phuï hình 5.2, 1 maùy Atuùt, 1 boä goõ nhòp, 6 xe laên, 6 khuùc goã hình truï ( 6 buùp beâ).  Phöông phaùp: Vaán ñaùp gôïi môû, thí nghieäm, dieãn giaûng III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: Ho¹t ®éng cña ThÇy Hoaït ñoäng 1: OÅn ñònh, kieåm tra, -OÅn ñònh lôùp. -Kieåm tra: +Veùctô löïc ñöôïc bieåu dieãn nhö theá naøo? Laøm BT 4.4 SBT trang 8 Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng toå chöùc tình huoáng hoïc taäp ( 6 phuùt) -Lôùp tröôûng baùo caùo só soá. +BT 4.4 a) Löïc keùo Fk coù phöông naèm ngang, chieàu töø traùi sang phaûi, cöôøng ñoä 250N; löïc caûn F c coù phöông naèm ngang, chieàu töø phaûi sang traùi, cöôøng ñoä 150N. b) Troïng löïc P coù phöông thaúng ñöùng, chieàu töø treân xuoáng, cöôøng ñoä 200N; löïc keùo Fk coù phöông nghieâng moät goùc 300 so vôùi phöông ngang, chieàu höôùng leân, cöôøng ñoä 300N. +Haõy bieåu dieãn veùctô löïc sau: +bieåu dieãn veùctô löïc: Trong löïc cuûa vaät laø 1500N, tæ xích tuøy choïn. 500N u r P GV: Phan Thanh Phöông Trang 15 Tröôøng THCS Bình Phuù Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß -Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp: -Ñoïc SGK vaø traû lôøi caâu hoûi Yeâu caàu HS ñoïc tình huoáng cuûa GV. hoïc taäp ôû SGK vaø hoûi: Baøi hoïc hoâm nay nghieân cöùu hieän töôïng vaät lí naøo? Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veà löïc caân baèng ( 20 phuùt) -Hai löïc caân baèng laø gì? -Hai löïc caân baèng cuøng taùc duïng leân moät vaät ñang ñöùng yeân thì vaän toác cuûa vaät nhö theá naøo? -Yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm ñeå thöïc hieän C1. Treo baûng phuï hình 5.2. -Yeàu caàu HS so saùnh ñieåm ñaët, cöôøng ñoä, phöông vaø chieàu cuûa löïc trong moãi tröôøng hôïp. -Nguyeân nhaân cuûa söï thay ñoåi vaän toác laø gì? -Neáu caùc löïc taùc duïng leân vaät caân baèng nhau thì vaän toác cuûa vaät coù thay ñoåi khoâng? -Yeâu caàu HS ñoïc noäi dung TN, moâ taû caùch boá trí vaø tieán haønh TN. -Höôùng daãn HS laøm vieäc theo nhoùm ñeå traû lôøi C2, C3, C4, C5. Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Néi dung ghi b¶ng I. Löïc caân baèng: -Traû lôøi baèng kieán thöùc ñaõ hoïc -Hai löïc caân baèng laø hai löïc ôû lôùp 6, keát hôïp vôùi nghieân cöùu cuøng ñaët leân moät vaät, coù cöôøng SGK. ñoä baèng nhau, phöông naêqmf treân cuøng moät ñöôøng thaúng, chieàu ngöôïc nhau. -Traû lôøi vaø ghi vôû. -Vaät ñöùng yeân chòu taùc duïng cuûa hai löïc caân baèng thì vaãn ñöùng yeân ( vaän toác khoâng ñoåi). ur Q C1: -Hoaït ñoäng theo nhoùm sau ñoù ur ñaïi dieän 3 nhoùm leân baûng bieåu T ur u r dieãn löïc, caùc nhoùm coøn laïi theo Q P doõi vaø ñöa ra nhaän xeùt. -So saùnh ñieåm ñaët, cöôøng ñoä, u r phöông vaø chieàu cuûa löïc. P u r P -Taùc duïng cuûa hai löïc caân baèng -Khi caùc löïc taùc duïng leân vaät leân moät vaät ñang chuyeån ñoäng: khoâng caân baèng nhau. a) Döï ñoaùn: -Thaûo luaän nhoùm vaø neâu ra döï b) TN kieåm tra: ñoaùn. Hai quaû caân A vaø B gioáng heät nhau ñöôïc treo vaø moät sôïi daây -Ñoïc SGK vaø moâ taû TN. vaét qua roøng roïc coá ñònh. C2: Quaû caân A chòu taùc duïng cuûa hai löïc caân baèng. -Laøm vieäc theo nhoùm ñeå traû lôøi C3: Ñaët theâm vaät naëng A’ leân C2, C3, C4, C5. A luùc naøy PA+PA’ > T neân vaät AA’ chuyeån ñoäng nhanh daàn. C4: Quaû caân A chæ coøn chòu taùc duïng cuûa hai löïc caân baèng. C5: (Baûng 5.1 SGK trang19). * Keát luaän: Vaät ñang chuyeån -Vaøi HS neâu keát luaän vaø ghi ñoäng maø chòu taùc duïng cuûa hai vaøo vôû. löïc caân baèng thì seõ chuyeån ñoäng thaúng ñeàu maõi maõi. -Töø keát quaû TN treân ta coù theå ruùt ra keát luaän gì veà vaät ñang chuyeån ñoäng maø chòu taùc duïng cuûa hai löïc caân baèng? Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu veà quaùn tính ( 12phuùt) GV: Phan Thanh Phöông Trang 16 Tröôøng THCS Bình Phuù Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß -Yeâu caàu HS ñoïc nhaän xeùt vaø -Ñoïc nhaän xeùt ôû SGK. phaùt bieåu yù kieán cuûa baûn thaân -Neâu yù kieán cuû baûn thaân. ñoái vôùi nhaän xeùt ñoù. Sau ñoù -Neâu VD ñeå chöùng minh. neâu theâm VD ñeå chöùng minh. -Yeâu caàu HS laøm TN C6 vaø TN -Laøm vieäc theo nhoùm ñeå tieán C7. haønh TN cho C6 vaø C7 sau ñoù ñaïi dieän 2 nhoùm trình baøy keát quaû TN caùc nhoùm khaùc chuù yù theo doõi vaø neâu nhaän xeùt. -Yeâu caàu HS traû lôøi C8. -Traû lôøi caù nhaân cho C8. Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Néi dung ghi b¶ng II. Quaùn tính: 1. Nhaän xeùt: Khi coù löïc taùc duïng moïi vaät khoâng theå thay ñoåi vaän toác ñoät ngoät ñöôïc vì coù quaùn tính. 2. Vaän duïng: C6: Khi ñaåy xe, do coù quaùn tính buùp beâ chöa kòp chuyeån ñoäng neân buùp bbe ngaõ veà phía sau. C7: Khi xe döøng ñoät ngoät do coù quaùn tính neân buùp beâ chöa kòp döøng laïi neân ngaõ veà phía tröôùc. C8: (HS giaûi thích) Hoaït ñoäng 5: Vaän duïng, cuûng coá ( 5 phuùt) -Hai löïc caân baèng laø hai löïc -Traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV nhö theá naøo? theo noäi dung baøi hoïc -Vaät ñöùng yeân hoaëc vaät ñang chuyeån ñoäng maø chòu taùc duïng cuûa hai löïc caân baèng thì vaän toác cuûa noù seõ nhö theá naøo? -Taïi sao khi moät vaät chòu taùc duïng cuûa löïc laïi khoâng thay ñoåi vaän toác ngay ñöôïc? -Yeâu caàu HS laøm BT 5.5 SBT -1HS leân baûng, caû lôùp laøm vaøo trang 9 vôû. ur T 1N u r P Hoaït ñoäng 6: Daën doø ( 2 phuùt) -Hoïc baøi. -Laøm BT 5.1  5.4 SBT trang Caû lôùp chuù yù laéng nghe vaø ghi 9, BT 5.6  5.8 SBT trang 10. nhaän söï höôùng daãn cuûa GV ñeå -Ñoïc muïc “coù theå em chöa veà nhaø thöïc hieän. bieát”. Trả lời bài tập: 5.1. Choïn D. 5.2. Choïn D. GV: Phan Thanh Phöông Trang 17 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 5.3. Choïn D. 5.4. Coù nhöõng ñoaïn ñöôøng maëc duø ñaàu maùy vaãn chaïy ñeå keùo taøu nhöng vaän toác cuûa taøu khoâng thay ñoåi, ñieàu naøy khoâng heà maâu thuaãn vôùi nhaän ñònh "löïc taùc duïng laøm thay ñoåi vaän toác" vì khi löïc keùo cuûa ñaàu maùy caân baèng vôùi löïc caûn taùc duïng leân ñoaøn taøu thì ñoaøn taøu seõ khoâng thay ñoåi vaän toác. 5.5. u r T 1N u r P 5.6. u r Q uu r Fc uu r Fk u r P Boå sung: ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ................................................................................... ------ GV: Phan Thanh Phöông Trang 18 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Baøi 6 : LÖÏ C MA SAÙ T ---  --- Tuaàn:6 Tieát: 6 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: I.MUÏC TIEÂU: 1. Kieán thöùc: -Nhaän bieát löïc ma saùt laø moät loaïi löïc cô hoïc. Phaân bieät ñöôïc löïc ma saùt tröôït, löïc ma saùt nghæ, löïc ma saùt laên; ñaëc ñieåm cuûa moãi loaïi ma saùt naøy. -Laøm TN ñeå phaùt hieän löïc ma saùt nghæ. -Phaân tích ñöôïc moät soá hieän töôïng veà löïc ma saùt coù lôïi, coù haïi trong ñôøi soáng vaø kó thuaät. Neâu ñöôïc caùc caùch khaéc phuïc taùc haïi cuûa löïc ma saùt vaø vaän duïng ích lôïi cuûa löïc naøy. 2. Kó naêng: Reøn kó naêng ño löïc, ñaëc bieät laø ño löïc ma saùt ñeå ruùt ra nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm cuûa löïc naøy. II.CHUAÅN BÒ: 1. Caû lôùp: Tranh veõ caùc voøng bi, baûng phuï hình 6.1. 2. Moãi nhoùm HS: 1 löïc keá 2N, 1 mieáng goã, 1 quaû caân, hai con laên.  Phöông phaùp: Vaán ñaùp gôïi môû, tröïc quan, thí nghieäm, dieãn giaûng, thaûo luaän. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: Ho¹t ®éng cña ThÇy Hoaït ñoäng 1: OÅn ñònh, kieåm tra, -OÅn ñònh lôùp. -Kieåm tra: +Haõy neâu ñaëc ñieåm cuûa hai löïc caân baèng. Laøm BT5.2 vaø5.4 SBT trang 9. Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng toå chöùc tình huoáng hoïc taäp ( 6 phuùt) -Lôùp tröôûng baùo caùo só soá. +BT 5.2: Choïn caâu D. BT 5.4: Khoâng heà maâu thuaãn vôùi nhaän ñònh “löïc laøm thay ñoåi vaän toác” vì khi löïc keùo cuûa ñaàu maùy caân baèng vôùi löïc caûn thì ñoaøn taøu khoâng thay ñoåi vaän toác. +Quaùn tính laø gì? Laøm BT 5.3 +BT 5.3: Choïn caâu D. vaø 5.8 SBT trang 10 BT 5.8: Do quaùn tính, boùa lao veà phía tröôùc voà moài neân khoâng kòp ñoåi höôùng  linh döông troán thoaùt. -Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp: -Ñoïc tình huoáng ôû SGK Truïc baùnh xe boø ngaøy xöa chæ coù oå truïc vaø truïc neân keùo xe raát naëng. Söï phaùt minh ra oå bi ñaõ laøm giaûm löïc caûn leân caùc chuyeån ñoäng. Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veà löïc ma saùt ( 15 phuùt) -Yeâu caáu HS ñoïc thoâng tin ôû -Ñoïc SGK. I. Khi naøo coù löïc ma saùt: GV: Phan Thanh Phöông Trang 19 Tröôøng THCS Bình Phuù Giaùo AÙn Vaät Lí 8 Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng SGK. 1. Löïc ma saùt tröôït: -Haõy cho bieát löïc ma saùt tröôït -Löïc ma saùt tröôït xuaát hieän ôû xuaát hieän ôû ñaâu? maù phanh eùp vaøo baùnh xe ngaên caûn chuyeån ñoäng cuûa vaønh vaø ôû giöõa baùnh xe vaø maët ñöôøng. C1: (VD cuûa HS). -Yeâu caàu HS laøm C1 -Thaûo luaän theo baøn ñeå tìm VD -Vaäy löïc ma saùt tröôït xuaát hieän -Traû lôøi vaø ghi vôû. Löïc ma saùt tröôït sinh ra khi khi naøo? moät vaät tröôït treân beà maët cuûa vaät khaùc. -Yeâu caàu HS ñoïc thoâng tin ôû -Ñoïc thoâng tin vaø traû lôøi caâu 2. Löïc ma saùt laên: SGK vaø cho bieát löïc ma saùt laên hoûi cuûa GV. -Löïc ma saùt laên sinh ra khi moät xuaát hieän khi naøo? vaät laên treân beà maët cuûa vaät khaùc. -Yeâu caàu HS laøm C2. -Thaûo luaän theo baøn ñeå tìm VD C2: (VD cuûa HS). -Treo baûng phuï hình 6.1, yeâu -Quan saùt baûng phuï, vaøi HS C3: Fms tröôït laø ôû hình 6.1 a. caàu HS phaân tích hình 6.1 vaø phaân tích hình vaø traû lôøi C3. Fms laên laø ôû hình 6.1b. traû lôøi C3. -Nhaän xeùt: Ñoä lôùn cuûa löïc ma -Coù nhaän xeùt gì veà ñoä lôùn cuûa -Thaûo luaän vaø neâu nhaän xeùt. saùt laên nhoû hôn ñoä lôùn cuûa löïc löïc ma saùt laên vaø löïc ma saùt ma saùt tröôït. nghæ? 3. Löïc ma saùt nghæ: -Yeâu caàu HS ñoïc höôùng daãn -Ñoïc SGK vaø tieán haønh TN TN vaø tieán haønh TN theo theo nhoùm. nhoùm. -Ñoïc soá chæ cuûa löïc keá khi vaät C4: Vaät khoâng thay ñoåi vaän toác -Theo doõi, höôùng daãn caùc chöa chuyeån ñoäng vaø traû lôøi chöùng toû vaät chòu taùc duïng cuûa nhoùm laøm vieäc. C4. hai löïc caân baèng. -Giôùi thieäu löïc ma saùt nghæ. -Löïc ma saùt nghæ coù taùc duïng -Chuù yù laéng nghe. -Löïc ma saùt nghæ giöõ cho vaät gì? -Giöõ cho vaät khoâng tröôït khi khoâng tröôït khi vaät bò taùc duïng vaät bò taùc duïng cuûa löïc khaùc. cuûa löïc khaùc. C5: (VD cuûa HS). -Vaøi HS tìm VD cho C5. Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu veà ích lôïi vaø taùc hòa cuûa löïc ma saùt trong ñôøi soáng vaø kó thuaät ( 8 phuùt) II. Löïc ma saùt trong ñôøi soáng vaø kó thuaät: -Yeâu caàu HS laøm C6. -Laøm vieäc theo nhoùm sau ñoù 1. Löïc ma saùt coù theå coù haïi: ñaïi dieän 3 nhoùm trình baøy caâu C6: a) Ma saùt tröôït laøm moøn traû lôøi, caùc nhoùm khaùc nhaän xích ñóa-khaéc phuïc: tra daàu. -Sau khi caùc nhoùm hoaøn thaønh xeùt. b) Ma saùt tröôït laøm moøn coâng vieäc GV choát laïi taùc haïi -Chuù yù laéng nghe. truïc-khaéc phuïc: tra daàu, laép oå cuûa löïc ma saùt vaø caùch giaûm bi ma saùt. c) Ma saùt nghæ caûn trôû chuyeån ñoäng-khaéc phuïc: laép -Yeâu caàu HS laøm C7. -Laøm vieäc theo nhoùm sau ñoù baùnh xe ñaïi dieän 3 nhoùm trình baøy caâu 2. Löïc ma saùt coù theå coù ích: traû lôøi, caùc nhoùm khaùc nhaän GV: Phan Thanh Phöông Trang 20