Tài liệu Giáo án vật lí 8 (đã sửa)

Trêng THCS T©n Trêng Ngµy so¹n: 4 th¸ng 9 n¨m 2007 Ngµy d¹y: 6 th¸ng 9 n¨m 2007 TiÕt 1: ChuyÓn ®éng c¬ häc I- Môc tiªu: - Nªu ®îc mét sè vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc trong ®êi sèng hµng ngµy. - Nªu ®îc mét sè vÝ dô vÒ tÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn, ®Æc biÖt biÕt x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i ®èi víi mçi vËt so víi vËt mèc. - Nªu ®îc tr¹ng th¸i, c¸c d¹ng chuyÓn ®éng c¬ häc thêng gÆp, chuyÓn ®éng th¼ng, chuyÓn ®éng cong, chuyÓn ®éng trßn, II- ChuÈn bÞ: - Tranh vÏ h×nh 1.1 SGK, h×nh 1.2 SGK h×nh 1.3 SGK. III- Tæ chøc tiÕn hµnh d¹y häc trªn líp Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh vµ tæ chøc t×nh huèng häc tËp - Gi¸o viªn dµnh 3 phót giíi thiÖu ch¬ng tr×nh, - §V§: Nh SGK Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu c¸ch x¸c ®Þnh vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn I - Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt mét vËt ®ang chuyÓn ®éng hay ®øng yªn, Gi¸o viªn cho c¸c nhãm häc sinh tr¶ lêi Khi vÞ trÝ cña vËt thay ®æi víi vËt mèc c©u hái C1 theo thêi gian th× vËt chuyÓn ®éng so víi GV: Chèt l¹i c¸c ph¬ng ¸n tr¶ lêi nªu vËt mèc. c¸ch chung ®Ó nhËn biÕt mét vËt chuyÓn ChuyÓn ®éng nµy gäi lµ chuyÓn ®éng c¬ ®éng hay ®øng yªn. Trong vËt lý ®Ó häc nhËn biÕt vËt chuyÓn ®éng hay ®øng ( gäi t¾t lµ chuyÓn ®éng)C©u C1 VËt yªn ngêi ta chän vËt lµm mèc, dùa vµo kh«ng thay ®æi vÞ trÝ so víi vËt mèc th× sù thay ®æi vÞ trÝ cña vËt nµy so víi vËt ®îc coi lµ®øng yªn so víi vËt mèc. kh¸c. Trªn c¬ së ®· häc em tr¶ lêi c©u hái C2, C3 Ho¹t ®éng 3: TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn II - TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn. Häc sinh tr¶ lêi c©u hái C4, C5. Mét vËt lµ chuyÓn ®éng so víi vËt nµy So víi nhµ ga th× hµnh kh¸ch chuyÓn nhng l¹i lµ ®øng yªn so víi vËt kh¸c ta ®éng nhng so víi tµu th× hµnh kh¸ch l¹i nãi chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn cã tÝnh ®øng yªn. chÊt t¬ng ®èi. H: Qua c¸c c©u trªn em cã kÕt luËn g× ? Tr¶ lêi c©u hái C6. H: T×m vÝ dô trong thùc tÐ kh¼ng ®Þnh chuyÓn ®éng hay ®øng yªn cã tÝnh chÊt t¬ng ®èi HS: Tr¶ lêi c©u hái C8. Ho¹t ®éng 4: Nghiªn cøu mét sè chuyÓn ®éng thêng gÆp III - Mét sè chuyÓn ®éng thêng gÆp. GV: §a h×nh vÏ 1.3 cho HS quan s¸t ChuyÓn ®éng th¼ng, chuyÓn ®éng cong, chuyÓn ®éng th¼ng, chuyÓn ®éng trßn, chuyÓn ®éng trßn. chuyÓn ®éng cong. H: Em h·y nªu thªm vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng th¼ng, chuyÓn ®éng cong, chuyÓn ®éng trßn thêng gÆp trong ®êi sèng. Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng Ho¹t ®éng 5: VËn dông – Cñng cè – H íng dÉn vÒ nhµ HS: Tr¶ lêi c©u hái C10, C11. IV - VËn dông. C©u C10. ¤ t« døng yªn so víi ngêi l¸i xe, chuyÓn ®éng so víi ngêi ®øng bªn ®êng vµ c©y cét ®iÖn. Ngêi l¸i xe ®øng yªn so víi « t«, chuyÓn ®éng so víi ngêi ®øng bªn ®êng vµ c©y cét ®iÖn. Ngêi ®øng bªn ®êng: ChuyÓn ®éng so víi « t« vµ ngêi l¸i xe, ®øng yªn so víi c©y cét ®iÖn, c©y cét ®iÖn døng yªn so víi ngêi ®øng bªn ®êng, chuyÓn ®éng so víi ngêi l¸i xe vµ « t«. Cñng cè bµi: - ThÕ nµo lµ chuyÓn ®éng c¬ häc ? - T¹i sao nãi chuyÓn ®éng hay ®øng yªn cã tÝnh t¬ng ®èi ? - Trong thùc tÕ ta thêng gÆp c¸c d¹ng chuyÓn ®éng nµo ? DÆn dß: - HS ®äc thuéc phÇn ghi nhí - Lµm bµi tËp: 1, 2, 3, 4, 5, 6 SBT trang 3, 4. IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... TiÕt 2: Ngµy so¹n: 10 th¸ng 9 n¨m 2007 Ngµy d¹y: 11 th¸ng 9 n¨m 2007 VËn tèc I - Môc tiªu: - Tõ thÝ dô, so s¸nh qu·ng ®êng chuyÓn ®éng trong mét gi©y cña mçi chuyÓn ®éng ®Ó rót ra c¸ch nhËn biÕt sù nhanh, chËm cña chuyÓn ®éng ( gäi lµ vËn tèc ). - N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh vËn tèc v = S vµ ý nghÜa cña c¸c kh¸i niÖm vËn t tèc. - §¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc lµ m/s, km/h. C¸ch ®æi ®¬n vÞ vËn tèc, - VËn dông c«ng thøc tÝnh vËn tèc ®Ó tÝnh qu·ng ®êng, thêi gian chuyÓn ®éng. II - ChuÈn bÞ. B¶ng phô b¶ng 2.1 vµ 2.2 III - C¸c bíc tiÕn hµnh d¹y häc trªn líp: Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò - Tæ chøc t×nh huèng häc tËp 1 - Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt mét vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn ? T¹i sao nãi chuyÓn ®éng hay ®øng yªn cã tÝnh t¬ng ®èi? 2 . Nªu c¸c d¹ng chuyÓn ®éng thêng gÆp ? LÊy vÝ dô? Tæ chøc t×nh huèng häc tËp nh SGK Ho¹t ®éng 2: Nghiªn cøu kh¸i niÖm vËn tèc lµ g×? (15') Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng I. VËn tèc lµ g× ? §é lín cña vËn tèc cho biÕt sù nhanh, GV: §a b¶ng phô kÎ s½n h×nh 2.1. chËm cña chuyÓn ®éng. HS: Tr¶ lêi c©u hái C1 , C2. §é lín cña vËn tèc cho biÕt qu·ng ®êng GV: Qu·ng ®êng ®i ®îc trong mét vËt ®i ®îc trong mét ®¬n vÞ thêi gian. gi©y gäi lµ vËn tèc. HS: Tr¶ lêi c©u hái C3. Ho¹t ®éng 3: X©y dùng c«ng thøc tÝnh vËn tèc (2') II. C«ng thøc tÝnh vËn tèc. GV §a ra c«ng thøc tÝnh vËn tèc v= s t v lµ vËn tèc s lµ qu·ng ®êng vËt ®i ®îc. t lµ thêi gian vËt ®i hÕt qu·ng ®êng ®ã. Ho¹t ®éng 4: XÐt ®¬n vÞ vËn tèc (5') GV: Th«ng b¸o ®¬n vÞ tÝnh vËn tèc III. §¬n vÞ vËn tèc. tuú thuéc ®¬n vÞ qu·ng ®êng ®i ®îc §¬n vÞ vËn tèc thêng dïng lµ km/h, m/s. vµ ®¬n vÞ thêi gian ®i hÕt qu·ng ®êng ®ã, giíi thiÖu thªm c¸c ®¬n vÞ vËn tèc, Ho¹t ®éng 5: VËn dông – Cñng cè – H íng dÉn vÒ nhµ HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C5. C5: a) 1 giê « t« ®i ®îc 36 km. 1 giê xe ®¹p ®i ®îc 10,8 km. 1 gi©y tµ ho¶ ®i ®îc 10 m. b) 36 km/h = 36000 = 10m / s C©u C6. t = 1,5 h. S = 81 km. V = ? km/h = ? m/s 3600 = 10800 = 3m / s . 3600 10,8 km/h VËy « t« vµ tÇu ho¶ nhanh nh nhau, xe ®¹p chËm nhÊt. C©u C6: VËn tèc cña tµu lµ: v = 81 54000 = 54 km / h. = = 15m / s 1,5 3600 C©u C7: t = 40 phót. V = 12km/h. s = ? C©u C8: v = 4km/h, t= 30 phót, s = ?. 54 >15 . Chó ý khi so s¸nh vËn tèc ta ph¶i chó ý cïng lo¹i ®¬n vÞ, khi nãi 54 > 15 kh«ng cã nghÜa lµ hai vËn tèc kh¸c nhau. C©u C7: 40 phót = 40 = 2 h 60 3 Qu·ng ®êng ®i ®îc lµ: s = vt = 12. 2 = 8km . 3 t = 30 phót = 30 = 1 h . 60 2 Qu·ng ®êng tõ nhµ ®Õn n¬i lµm viÖc lµ: s = vt = 4. 1 = 2km . DÆn dß: Lµm bµi tËp trong SBT. Häc thuéc phÇn ghi nhí. IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh 2 Trêng THCS T©n Trêng .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Ngµy so¹n: 15 th¸ng 9 n¨m 2007 Ngµy d¹y: 17 th¸ng 9 n¨m 2007 TiÕt 3: ChuyÓn ®éng ®Òu, chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu I- Môc tiªu: - Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa chuyÓn ®éng ®Òu, chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu vµ nªu ®îc nh÷ng thÝ dô vÒ chuyÓn ®éng ®Òu thêng gÆp , chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. - VËn dông tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn mét ®o¹n ®êng. II- ChuÈn bÞ: B¶ng phô. III- C¸c bíc tiÕn hµnh d¹y, häc trªn líp. Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò - Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (5') ? ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc cña chuyÓn ®éng, gi¶i thÝc c¸c ký hiÖu c¸c ®¹i lîng cã trong c«ng thøc? ? Nªu tªn c¸c ®¬n vÞ vËn tèc thêng dïng? ? §æi 54 km/h ra m/s. Ho¹t ®éng 2: §Þnh nghÜa (20') 1. §Þnh nghÜa. - ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn ®éng mµ GV: §a th«ng b¸o ®Þnh nghÜa : vËn tèc cã ®é lín kh«ng thay ®æi theo Da b¶ng phô vÏ c¸c vÞ trÝ cña xe l¨n thêi gian. chuyÓn ®éng trªn m¸ng nghiªng vµ - ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ chuyÓn ®éng trªn ®êng n»m ngang. mµ vËn tèc cã ®é lín thay ®æi theo thêi gian. A B C E HS: Tr¶ lêi c©u hái C1. D Trªn ®o¹n ®êng AB, BC, CD lµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. Trªn ®o¹n ®êng DE, DF lµ chuyÓn ®éng ®Òu C©u C2: ChuyÓn ®éng a lµ ®Òu, chuyÓn ®éng b,d,e lµ kh«ng ®Òu. H: Trªn c¸c ®o¹n ®êng AB, BC, CD trung b×nh 1 gi©y xe l¨n ®îc bao nhiªu m? Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh F Trêng THCS T©n Trêng Ho¹t ®éng 3: Nghiªn cøu vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu Y/C HS ®äc SGK. 2. VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ? Trªn qu·ng ®êng AB, BC, CD ®éng kh«ng ®Òu. chuyÓn ®éng cña b¸nh xe cã ®Òu s s s v AB = AB vBC = BC vCD = CD kh«ng? t AB t BC tCD ? Cã ph¶i trªn ®o¹n AB vËn tèc cña s +s +s vËt còng cã gi¸ trÞ b»ng vAB kh«ng? v AD = AB BC CD ? vAB chØ cã thÓ gäi lµ g×? t AB + t BC + tCD ? TÝnh vËn tèc trung b×nh trªn c¸c s + s + ... + s n ®o¹n ®êng AB, BC, CD? vtb = s = 1 2 t1 + t 2 + ... + t n t ? Muèn tÝnh vËn tèc trung b×nh ta lµm s lµ qu·ng ®êng thÕ nµo? GV: §a ra c«ng thøc tÝnh vËn tèc t lµ thêi gian ®i hÕt qu·ng ®êng ®ã trung b×nh. Chó ý: vtb kh¸c trung b×nh céng vËn tèc (v= v1 + v2 + ... + vn ) n Ho¹t ®éng 4: VËn dông – Cñng cè – H íng dÉn vÒ nhµ VËn dông. HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C4, C5. C4: ChuyÓn ®éng cña « t« tõ Hµ Néi ®Õn H¶i Phßng lµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu v× trong c¸c kho¶ng thêi gian nh nhau th× qu·ng ®êng ®i ®îc kh¸c nhau. Khi nãi « t« ch¹y víi vËn tèc 50km/h lµ S1 nãi tíi vËn tèc trung b×nh cña « t« trªn T1 S2 c¶ ®o¹n ®êng C5: s1 = 120m , s2 = 60m , t1 = 30s, t2 = 24s. tÝnh vtb. T2 s VTB1 = 1 = 120 = 4m / s . t1 30 s 60 VTB2 = 2 = = 2,5m / s t 2 24 S +S 120 + 60 180 = = 3,3m / s VTB = 1 2 = t 2 + t1 30 + 24 54 C6: Qu·ng ®êng tµu ®i lµ: s = vtb.t = 30.5 =150km. DÆn dß: Lµm bµi thùc hµnh c©u C7 . Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong SBT. IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... Ngµy so¹n: 15 th¸ng 9 n¨m 2007 Ngµy d¹y: 17 th¸ng 9 n¨m 2007 TiÕt 4: BiÓu diÔn lùc I - Môc tiªu: - Nªu ®îc vÝ dô cô thÓ thÓ hiÖn lùc t¸c dông lµm thay ®æi vËn tèc. - NhËn biÕt ®îc lùc lµ ®¹i lîng vec t¬. II - ChuÈn bÞ: Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng xe l¨n, gi¸, nam ch©m, qu¶ bãng cao xu, tranh vvÏ h×nh 4.3 vµ 4.4 SGK. III - C¸c b íc tiÕn hµnh d¹y häc trªn líp. Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò - Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (5') ? ThÕ nµo lµ chuyÓn ®éng ®Òu, chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu ? ? ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu, nªu ký hiÖu cña c¸c ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc? ? Lµm bµi tËp 3.6 SBT. Ho¹t ®éng 2: ¤n l¹i kh¸i niÖm vÒ lùc I- ¤n l¹i kh¸i niÖm lùc. - Lùc cã thÓ lµm thay ®æi vËn tèc cña vËt HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më hoÆc lµm cho vËt bÞ biÕn d¹ng. bµi. ? Nh¾c l¹i t¸c dông cña lùc ë líp 6 . GV: Lµm thÝ nghiÖm h×nh 4.1 vµ 4.2 SGK. HS: Tr¶ lêi c©u hái C1. Ho¹t ®éng 3: BiÓu diÔn lùc II- BiÓu diÔn lùc: 1- Lùc lµ ®¹i lîng vec t¬. ? Lùc t¸c dông cña nam ch©m vµo xe Lùc lµ ®¹i lîng võa cã ph¬ng, chiÒu vµ ®é lín lùc lµ ®¹i lîng vÐc t¬. cã ph¬ng vµ chiÒu nh thÕ nµo? ? Lùc t¸c dông cña ngãn tay vµo qu¶ bãng cã ph¬ng vµ chiÒu nh thÕ nµo? GV: Th«ng b¸o : Nh÷ng ®¹i lîng võa cã ph¬ng, chiÒu vµ ®é lín gäi lµ ®¹i l2- C¸c c¸ch biÓu diÔn lùc. îng vÐc t¬. GV: §a h×nh vÏ 4.3 cho häc sinh ph©n a. BiÓu diÔn lùc b»ng mòi tªn cã: tÝch c¸c yÕu tè vÒ ®iÓm ®Æt, ph¬ng, - Gèc lµ ®iÓm ®Æt lùc. - Ph¬ng vµ chiÒu cña mòi tªn lµ ph¬ng vµ chiÒu vµ ®é lín cña c¸c lùc. chiÒu cña lùc. - §é bµi mòi tªn biÓu diÔn cêng ®é cña lùc theo tû xÝch cho tríc. b. Ký hiÖu vec t¬ lùc: F Ho¹t ®éng 4: VËn dông – Cñng cè – H íng dÉn vÒ nhµ GV: §a tranh vÏ h×nh 4.4 tr¶ lêi c©u hái III- VËn dông: C3. C©u C3: m=5kg  P= 50N A F C©u C2: Häc sinh tù lªn b¶ng lµm F Hc: Lùc t¸c dông vµo ®iÓm C cã ph¬ng Ha: Lùc t¸c dông vµo ®iÓm A cã ph¬ng xiªn gãc 300 so víi ph¬ng n»m ngang, th¼ng ®øng, chiÒu tõ díi lªn trªn vµ cã Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng chiÒu híng lªn vµ cã ®é lín F3 = 30N. ®é lín F1 = 20N. Hb: Lùc t¸c dông vµo ®iÓm B cã ph¬ng n»m ngang, chiÒu tõ tr¸i sang vµ cã ®é lín F2 = 30N Cñng cè: ? Qua bµi em ghi nhí ®iÒu g×? §Ó biÓu diÔn lùc ta lµm thÕ nµo? T¹i sao nãi lùc lµ ®¹i lîng vec t¬? DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp SBT. IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... TiÕt 5: Ngµy 29 th¸ng 9 n¨m 2007 C©n b»ng lùc - Qu¸n tÝnh I - Môc tiªu: - Nªu ®îc mét sè thÝ dô vÒ hai lùc c©n b»ng, nhËn biÕt ®îc ®Æc ®iÓm cña hai lùc c©n b»ng vµ biÓu thÞ hai lùc c©n b»ng b»ng vec t¬ lùc. - Tõ dù ®o¸n vÒ t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang chuyÓn ®éng vµ lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n ®Ó kh¼ng ®Þnh: " VËt ®ang chuyÓn ®éng chÞu t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng th× vÉn chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu" - Nªu ®îc mét sè vÝ dô vÒ qu¸n tÝnh, gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng qu¸n tÝnh. II - ChuÈn bÞ: - xe l¨n, bóp bª, m¸y A tót. III - Tæ chøc d¹y - häc trªn líp. Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò – Tæ chøc t×nh huèng häc tËp 1. KiÓm tra bµi cò: ?1 VÐc t¬ lùc ®îc biÓu diÔn nh thÕ nµo? Ch÷a BT 4.4 SBT. ?2 T¹i sao nãi lùc lµ b®¹i lîng vec t¬? M« t¶ c¸ch biÓu diÔn lùc b»ng vec t¬ lùc? ?3 BiÓu diÔn c¸c vÐc t¬ lùc cña c¸c lùc t¸c dông lªn qu¶ cÇu cã träng lîng 5N treo trªn sîi chØ t¬ tû xÝch tuú chän. 2. Tæ chøc t×nh huèng häc tËp Nh SGK Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng Ho¹t ®éng 2: Nghiªn cøu lùc c©n b»ng I - Lùc c©n b»ng. GV: Tõ c¸c c©u hái 2 bµi cò cho häc 1/ Hai lùc c©n b»ng lµ g× ? sinh nhËn xÐt ®é lín, ph¬ng, chiÒu cña - Hai lùc c©n b»ng lµ hai lùc cã cïng ®é lín, ph¬ng cïng n»m trªn mét ®êng hai lùc c©n b»ng, GV: Cho häc sinh nh¾c l¹i t¸c dông cña th¼ng, chiÒu ngîc nhau. hai lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang ®øng yªn. 2/ T¸c dông cña hai lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang chuyÓn ®éng. ? Dù ®o¸n t¸c dông cña hai lùc c©n a- Dù ®o¸n. b»ng lªn vËt ®ang chuyÓn ®éng? GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ b- ThÝ nghiÖm kiÓm tra. nghiÖm víi m¸y A Tót, vµ tr¶ lêi c©u hái C2; C3; C4 vµ C5 c- KÕt luËn: ? Qua thÝ nghiÖm em rót ra kÕt luËn g×? ? Díi t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng Díi t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang chuyÓn ®éng vÉn cø tiÕp tôc lªn vËt ®ang chuyÓn ®éng v©t nh thÕ chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu. nµo? Ho¹t ®éng 3: Nghiªn cøu qu¸n tÝnh lµ g×? II - Qu¸n tÝnh. Yªu cÇu HS ®äc nhËn xÐt vµ nªu thÝ dô 1- NhËn xÐt: Mäi vËt ®Òu kh«ng thay ®æi vËn tèc mét c¸ch ®ét ngét ®îc v× chøng minh nhËn xÐt ®ã. mäi vËt ®Òu cã qu¸n tÝnh. - GV th«ng b¸o: M lín  qu¸n tÝnh lín  khã thay ®æi vËn tèc Ho¹t ®éng 4: VËn dông - Cñng cè - híng dÉn vÒ nhµ III. VËn dông: ? Tr¶ lêi c©u C6 lµm thÝ nghiÖm chøng C©u C6: Bóp bª ng· vÒ phÝa sau v× ch©n bóp bª chuyÓn ®éng theo xe nhng th©n minh. cha kÞp chuyÓn ®éng theo nªn ng· vÒ phÝa sau. ? Tr¶ lêi c©u C7 lµm thÝ nghiÖm chøng C©u C7: Bóp bª ng· vÒ phÝa tríc v× ch©n bóp bª kh«ng chuyÓn ®éng theo xe nhminh. ng th©n vÉn chuyÓn ®éng theo nªn ng· vÒ phÝa sau. HS ho¹t ®éng theo nhãm c©u hái C8 HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u C8. Cñng cè dÆn dß: - Hai lùc c©n b»ng lµ 2 lùc cã ®Æc ®iÓm nh thÕ nµo? - VËt ®ang ®øng yªn chÞu t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng sÏ nh thÕ nµo? - VËt ®ang chuyÓn ®éng chÞu t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng sÏ nh thÕ nµo? - V× sao mäi vËt kh«ng thÓ thay ®æi vËn tèc mét c¸ch ®ét ngét ®îc? - Gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng chuyÓn ®éng theo qu¸n tÝnh/ DÆn dß: - Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp SBT. - §äc môc “Cã thÓ em cha biÕt” IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng TiÕt 6: Ngµy 6 th¸ng 10 n¨m 2007 Lùc ma s¸t. I- Môc tiªu: - Bíc ®Çu nhËn biÕt thªm mét lo¹i lùc c¬ häc lµ lùc ma s¸t, bíc ®Çu ph©n biÖt sù xuÊt hiÖn lo¹i lùc lµ lùc ma s¸t, ma s¸t trît, ma s¸t nghØ, ma s¸t l¨n. §Æc ®iÓm cña mçi lo¹i ma s¸t nµy. - Lµm thÝ nghiÖm ®Ó ph¸t hiÖn lùc ma s¸t nghØ. - KÓ vµ ph©n tÝch ®îc mét sè hiÖn tîng vÒ ma s¸t cã lîi, ma s¸t cã h¹i trong ®êi sèng vµ trong kü thuËt. - Nªu ®îc c¸ch kh¾c phôc lµm gi¶m ma s¸t cã t¸c h¹i, t¨ng ma s¸t cã lîi trong tõng trêng hîp. II- ChuÈn bÞ: 1 lùc kÕ, 1 miÕng gç, 1 qu¶ nÆng, 1 xe l¨n, tranh vÏ vßng bi. III- Tæ chøc d¹y, häc trªn líp. Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò - Tæ chøc t×nh huèng häc tËp 1.KkiÓm tra bµi cò: ?1 H·y nªu ®Æc ®iÓm cña hai lùc c©n b»ng?. Ch÷a bµi tËp 5.1; 5.2; 5.4 ?2 Qu¸n tÝnh lµ g×?. ch÷a bµi tËp 5.3; 5.5; 5.6 2. Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: Y/C HS ®äc t×nh huèng cña SGK; B¸nh xe bß ngµy xa cã æ trôc, trôc b»ng gç nªn kÐo xe rÊt nÆng. VËy trong c¸c æ trôc tõ xe bß ®Õn c¸c ®éng c¬, m¸y mãc ®Òu cã æ bi, tra dÇu mì. VËy æ bi, dÇu, mì cã t¸c dông g×?  Bµi míi Ho¹t ®éng 2: Nghiªn cøu khi nµo cã lùc ma s¸t? I- Khi nµo th× cã lùc ma s¸t trît. ? §äc tµi liÖu nhËn xÐt Fms trît suÊt hiÖn 1/ Lùc ma s¸t trît. ë ®©u - Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV nghiÖm ®Èy cho miÕng gç trît trªn mÆt bµn. ? M« t¶ hiÖn tîng x·y ra? Vµ gi¶i thÝch? ? VËy lùc ma s¸t trît xuÊt hiÖn khi nµo? ? LÊy vÝ dô vÒ sù xuÊt hiÖn lùc ma s¸t Lùc ma s¸t trît xuÊt hiÖn khi mét vËt trît trªn mÆt mét vËt kh¸c. trît trong ®êi sèng vµ trong kü thuËt ? - Cho häc sinh lµm thÝ nghiÖm t¸c dông - LÊy vÝ dô vÒ lùc ma s¸t trît vµo xe l¨n trªn bµn. ? Xe l¨n chËm dÇn råi dõng l¹i, ®· cã 2/ Ma s¸t l¨n. - Lµm TN theo nhãm lùc nµo t¸c dông vµo xe? ? Lùc ma s¸t l¨n sinh ra khi nµo? Lùc ma s¸t l¨n sinh ra khi mét vËt l¨n Y/c Hs tr¶ lêi c¸ nh©n c©u C2 - H·y ph©n tÝch h×nh 6.1 vµ tr¶ lêi c©u trªn mÆt mét vËt kh¸c. C3 - Y/C HS tiÕn hµnh TN tr¶ lêi C4 vµ C5 Cêng ®é cña lùc ma s¸t trît lín h¬n cêng ®é cña lùc ma s¸t l¨n. - T×m vÝ dô vÒ ma s¸t l¨n trong ®êi sèng Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng 3/ Ma s¸t nghØ. Lùc ma s¸t nghØ gi÷ cho vËt kh«ng bÞ trît khi bÞ lùc kh¸c t¸c dông. - LÊy vÝ vô Ho¹t ®éng 3: Nghiªn cøu lùc ma s¸t trong ®êi sèng vµ trong kÜ thuËt II- Lùc ma s¸t trong ®êi sèng vµ kü thuËt. - Cho Hs lµm C6 1/ Ma s¸t cã h¹i. ? Trong h×nh vÔ 6.3 h·y m« t¶ t¸c h¹i - Ma s¸t trît gi÷a ®Üa vµ xÝch lµm mßn cña lùc ma s¸t vµ nªu c¸c t¸c h¹i ®ã. ®Üa vµ xÝch: c¸ch lµm gi¶m: tra dÇu mì b«i tr¬n xÝch vµ ®Üa. BiÖn ph¸p lµm gi¶m ma s¸t ®ã lµ g×? - Sau khi HS lµm xong GV chèt l¹i t¸c - Lùc ma s¸t trît cña trôc lµm mßn trôc h¹i cña ma s¸t vµ c¸ch lµm gi¶m ma s¸t. vµ c¶n chuyÓn ®éng quay cña b¸nh xe: - BiÖn ph¸p tra dÇu mì cã thÓ lµm gi¶m C¸ch lµm gi¶m thay b»ng trôc quay cã æ bi. ma s¸t tõ 8 ®Õn 10 lÇn. - BiÖn ph¸p 2 lµm gi¶m tõ 20 ®Õn 30 - Lùc ma s¸t trît lín nªn khã ®Èy, c¸ch lµm gi¶m: thay b»ng ma s¸t l¨n. lÇn. 2/ Ma s¸t cã thÓ cã Ých. - Cho HS lµm C7 ? H·y quan s¸t h×nh 6.4 vµ cho biÕt Fms - Kh«ng cã lùc ma s¸t b¶ng tr¬n nh½n qu¸ kh«ng thÓ viÕt ®îc: C¸ch lµm gi¶m: cã t¸c dông nh thÕ nµo? T¨ng ®é nh¸m cña b¶ng vµ phÊn. ? BiÖn ph¸p lµm t¨ng lô ma s¸t? - Kh«ng cã lùc ma s¸t gi÷a mÆt r¨ng cña èc vÝt con èc sÏ láng dÇn khi bÞ rung ®éng: C¸ch lµm gi¶m: Lµm c¸c r·nh cña èc vÝt. Ho¹t ®éng 4: VËn dông - Cñng cè - Híng dÉn vÒ nhµ - Yªu cÇu HS nghiªn cøu C8 III- VËn dông: C©u C8: Ma s¸t gi÷a ch©n vµ nÒn nhµ nhá nªn dÔ bÞ trît, ma s¸t nµy cã lîi. - Ma s¸t gi÷a lèp xe vµ mÆt ®êng nhá - Y/C HS ®äc vµ tr¶ lêi c©u C9. nªn dÔ bÞ trît, ma s¸t nµy cã lîi. Cñng cè: Qua bµi em ghi nhí ®iÒu g×? DÆn dß: §äc thuéc phÇn ghi nhí. Lµm c¸c bµi tËp trong SBT. IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Ngµy 14 th¸ng 10 n¨m 2007 TiÕt 7: vµ kü thuËt? ¸p suÊt I- Môc tiªu: - Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa ¸p lùc vµ ¸p suÊt. - ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt, nªu ®îc tªn vµ ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc. - VËn dông ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt ®Ó gi¶i ®îc c¸c bµi tËp vÒ ¸p lùc, ¸p suÊt. - Nªu ®îc c¸ch lµm t¨ng, gi¶m ¸p suÊt trong ®êi sèng vµ gi¶i thÝch ®îc mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n thêng gÆp. II- ChuÈn bÞ: * Mçi nhãm HS: - Mét ChËu nhùa ®ùng bét mÞn, ba thái kim lo¹i gièng nhau, h×nh vÏ 7.4. III- Tæ chøc d¹y, häc trªn líp. Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng Trî gióp cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò - Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (7 phót) 1/ KiÓm tra bµi cò: ?1 Lùc ma s¸t sinh ra khi nµo? H·y biÓu diÔn lùc ma s¸t khi mét vËt ®îc kÐo trªn mÆt ®Êt chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu. ?2 Ch÷a bµi 6.4 FkÐo 2/ Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: GV: T¹i sao m¸y kÐo nÆng nÒ l¹i ch¹y b×nh thêng trªn nÒn ®Êt mÒm (H.7.1a), cßn « t« nhÑ h¬n nhiÒu l¹i cã thÓ bÞ lón b¸nh vµ sa lÇy trªn chÝnh ®o¹n ®êng nµy (H.7.1b)?  Bµi míi Ho¹t ®éng 2: Nghiªn cøu ¸p lùc lµ g×? (10 phót) I- ¸p lùc lµ g×? - Cho HS ®äc th«ng b¸o cho bÕt ¸p lùc - ¸p lùc lµ lùc Ðp cã ph¬ng vu«ng gãc lµ g×? VÝ dô víi mÆt bÞ Ðp. - VD: Ngêi ®øng trªn sµn nhµ ®· Ðp lªn sµn nhµ mét lùc F=P cã ph¬ng vu«ng gãc víi sµn nhµ - Tr¶ lêi c©u C1. - Ha: Lùc t¸c dông cña m¸y kÐo t¸c F1=F2=P/2 dông lªn mÆt ®êng. - Hb: C¶ hai lùc. - LÊy thªm thÝ dô vÒ ¸p lùc F F2 ? T×m thªm vÝ dô vÒ ¸p lùc. 1 Ho¹t ®éng 3: Nghiªn cøu ¸p suÊt (20 phót) II- ¸p suÊt: GV: KÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc lµ ®é 1- T¸c dông cña ¸p suÊt phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? lón xuèng cña vËt. - C¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm h×nh 7.4 vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 7.1 ¸p lùc F DiÖn tÝch bÞ Ðp S §é lón (h) - Gäi ®¹i diÖn c¸c nhãm ®äc kÕt qu¶. S2 = S1 h2 h1 F2  F1 - GV ghi vµo b¶ng phô. F2 = F 1 h2 h1 S2 S1 ? So s¸nh ®é lón trong trêng hîp (1) vµ (2). ? Trong hai trêng hîp ®¹i lîng nµo thay - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV ®æi, ®¹i lîng nµo cè ®Þnh? ? Trong trêng hîp 1 vµ 3 ®é lón nµo lín h¬n? Trong hai trêng hîp nµy so s¸nh T¸c dông cña ¸p suÊt cµng lín khi ¸p lùc cµng lín vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng ®¹i lîng p vµ S. ? Tõ b¶ng 7.1 h·y so s¸nh vµ rót ra kÕt nhá. - T¨ng F; gi¶m S; c¶ hai. luËn. ? VËy Muèn t¨ng t¸c dông cña ¸p lùc, 2 - C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt. * ¸p suÊt lµ ®é lín cña ¸p lùc trªn mét ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p nµo? - Nh vËy, t¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc ®¬n vÞ diÖn tÝch bÞ Ðp. vµo 2 yÕu tè lµ ¸p lùc F diÖn tÝch bÞ Ðp S ¸p lùc  Kh¸i niÖm ¸p suÊt ¸p suÊt = - Y/C HS ®äc môc 2 vµ rót ra ¸p suÊt lµ DiÖn tÝch bÞ Ðp g×? - §é lín ¸p lùc lµ F. DiÖn tÝch bÞ Ðp lµ S * C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt. p = F Trong ®ã: F lµ ¸p lùc t¸c dông. - GV th«ng b¸o kÝ hiÖu cña ¸p suÊt lµ p S  ¸p suÊt ®îc tÝnh nh thÕ nµo? S lµ diÖn tÝch mÆt bÞ Ðp. p lµ ¸p suÊt. §¬n vÞ ¸p suÊt thêng dïng lµ: N/m2 gäi lµ Pa ®äc lµ paxcan. 1 Pa = 1N/m2. ? §¬n vÞ ¸p suÊt lµ g×? Ho¹t ®éng 4: VËn dông - Cñng cè - Híng d·n vÒ nhµ (8 phót)  Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng III- VËn dông. C4: Dùa vµo nguyªn t¾c ¸p suÊt cµng lín khi lùc Ðp cµng lín, diÖn tÝch mÆt bÞ Ðp cµng nhá vµ ngîc l¹i ®Ó lµm gi¶m ¸p suÊt ta gi¶m ¸p lùc vµ t¨ng diÖn tÝch bÞ Ðp. p = F t¨ng ¸p lùc S * T¨ng ¸p suÊt gi¶m diÖn tÝch bÞ Ðp * Gi¶m ¸p suÊt  ngîc l¹i. ? LÊy thªm vÝ dô trong thùc tÕ lµm t¨ng VÝ dô: Lìi dao cµng máng th× dao cµng ¸p suÊt, gi¶m ¸p suÊt. s¾c. V× díi t¸c dông cña cïng mét ¸p lùc nÕu diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá th× ¸p suÊt cµng lín, t¸c dông cña ¸p lùc cµng lín. - Yªu cÇu HS lµm vËn dông C5. C5: GV: Cho hs ®äc vµ ghi tãm t¾t ®Ò. ¸p suÊt t¸c dông lªn mÆt ®êng cña « t« Pxt = 34000N F 20000 Sxt = 1,5 m2 . 800000 N / m 2 . lµ: p« = oto  S 0 , 25 oto P«= 20000N ¸p xuÊt cña xe t¨ng lªn mÆt ®êng lµ: S« = 250 cm2 = 0.025 m2 - Y/C HS lµm viÖc c¸ nh©n c©u hái C4? Pxt ? Poto px = Fx 34000   226666,6 N / m 2 Sx 1,5 V× ¸p suÊt cña xe t¨ng lªn mÆt ®êng nhá h¬n ¸p xuÊt cña « t« lªn mÆt ®êng nªn « t« dÔ bÞ lón. Cñng cè: ? ¸p lùc lµ g×? ? ThÕ nµo lµ ¸p suÊt? ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p xuÊt? ? §¬n vÞ thêng dïng ®Ó tÝnh ¸p xuÊt? Híng dÉn vÒ nhµ: - Häc phÇn ghi nhí. - Lµm c¸c bµi tËp trong SBT. IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng Ngµy 23 th¸ng 11 n¨m 2007 TiÕt 8: ¸p suÊt chÊt láng - b×nh th«ng nhau I- Môc tiªu: - M« t¶ ®îc thÝ nghiÖm chøng tá sù tån t¹i cña ¸p xuÊt trong lßng chÊt láng. - ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt trong lßng chÊt láng, nªu ®îc tªn ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc. - VËn dông ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p xuÊt trong lßng chÊt láng gi¶i thÝch ®îc mét sè bµi tËp ®¬n gi¶n. - Nªu ®îc nguyªn t¾c b×nh th«ng nhau, dïng nguyªn t¾c ®ã ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n thêng gÆp. II- ChuÈn bÞ: - B×nh nhùa h×nh trô cã ®¸y cao xu, thµnh b×ng cã hai lç bÞt mµng cao su. B×nh th«ng nhau, chËu thuû tinh hoÆc nhùa trong. III- C¸c bíc tiÕn hµnh d¹y häc trªn líp. Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò – Tæ chøc t×nh huèng däc tËp ( phót) 1/ KiÓm tra bµi cò: ?1 ¸p suÊt lµ g×? ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt, nªu râ c¸c ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøcvµ ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i lîng ®ã? ?2 Nãi 1 vËt t¸c dông lªn sµn nhµ mét ¸p suÊt 1,7.104N/m2 em hiÓu ý nghÜa con sè ®ã nh thÕ nµo?. Ch÷a bµi tËp 7.5 2/ Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: - T¹i sao khi lÆn s©u, ngêi thî lÆn ph¶i mÆc bé ¸o lÆn chÞu ®îc ¸p suÊt lín. Nõu ngêi thî lÆn kh«ng mÆc bé ¸o lÆn sÏ khã thë do tøc ngùc?  Bµi míi Ho¹t ®«ng 2: Nghiªn cøu sù tån t¹i ¸p suÊt trong lßng chÊt láng I- Sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng. 1/ ThÝ nghiÖm 1: - HS Lµm TN, quan s¸t hiÖn tGV: Híng dÉn häc sinh lµm thÝ nghiÖm 1, tr¶ îng tr¶ lêi c©u C1: - Mµng cao su biÕn d¹ng phång ra chøng tá chÊt lêi c¸c c©u hái C1 láng g©y ra ¸p lùc lªn ®¸y b×nh, thµnh b×nh vµ g©y ra ¸p suÊt t¸c dông lªn ®¸y b×nh vµ thµnh b×nh. - HS tr¶ lêi c©u C2. C2: ChÊt láng t¸c dông ¸p suÊt kh«ng theo mét ? C¸c vËt ®Æt trong lßng chÊt láng cã chÞu ¸p ph¬ng nh chÊt r¾n mµ g©y ra ¸p suÊt lªn mäi ph¬ng. suÊt do chÊt láng g©y ra kh«ng? GV: Híng dÉn häc sinh lµm thÝ nghiÖm 2 vµ 2/ ThÝ nghiÖm 2: - HS lµm thÝ nghiÖm. - KÕt qu¶ thÝ nghiÖm: §Üa D trong níc kh«ng rêi nªu kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. h×nh trô. - HS ®iÒn vµo chç trèng hoµn thµnh kÕt luËn C4 Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái C3 3) KÕt luËn: ChÊt láng kh«ng chØ g©y ra ¸p suÊt lªn ®¸y b×nh, - Qua 2thÝ nghiÖm ta rót ra kÕt luËn g×? mµ lªn c¶ thµnh b×nh vµ c¸c vËt ë trong lßng - GV kiÓm tra 3 hS, thèng nhÊt c¶ líp, ghi vë. chÊt láng. Ho¹t ®éng 3: X©y dùng c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng - Y?C HS tù lËp luËn ®Ó chøng minh c«ng II- C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt: thøc. F dV d .S .h p= F=P= =  p = d.h ? BiÓu thøc tÝnh ¸p suÊt? S S S ? ¸p lùc F = ? p lµ ¸p suÊt ë ®¸y cét chÊt láng, ?p=? d lµ träng lîng riªng cña cét chÊt láng, h lµ chiÒu ? Gi¶i thÝch c¸c ®¹i lîng trong biÓu thøc? cao cña cét chÊt láng. p: tÝnh b»ng ®¬n vÞ Pa; d: tÝnh b»ng ®¬n vÞ N/m 3; h: tÝnh b»ng ®¬n vÞ m; pA=pB=pC A * ChÊt láng ®øng yªn cã ¸p suÊt g©y ra t¹i c¸c ? So s¸nh pA, pB, pC? ®iÓm trong chÊt láng ë cïng ®é s©u lu«n lu«n B C . . . Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng ? Gi¶i thÝch vµ nhËn xÐt? b»ng nhau. Ho¹t ®éng 4: Nghiªn cøu b×nh th«ng nhau III- B×nh th«ng nhau A B - Yªu cÇu HS ®äc C5 vµ nªu dù ®o¸n cña m×nh C5:Trêng hîp a: - GV gîi ý: Líp níc ë ®¸y b×nh D sÏ chuyÓn - D chÞu ¸p suÊt: pA = dhA hB hA ®éng khi níc chuyÓn ®éng. vµpB=dhB; hA >hB  pA>pB ? Líp níc D chÞu nh÷ng ¸p suÊt nµo? D  Líp níc D sÏ chuyÓn ®éng tõ nh¸nh A sang nh¸nh B. ? So s¸nh pA vµ pB? - Trêng hîp b t¬ng tù - Trêng hîp c: T¬ng tù yªu cÇu HS chøng minh trêng hîp b - hA = hB  pA= pB  ChÊt láng ®øng yªn vµ c KÕt luËn: Trong b×nh th«ng nhau chøa cïng chÊt láng GV: Híng dÉn häc sinh lµm thÝ nghiÖm 3 ®øng yªn, mùc chÊt láng ë c¸c nh¸nh lu«n cã ? Rót ra kÕt luËn. cïng mét ®é cao. Ho¹t ®éng 5: VËn dông - Cñng cè - Híng dÉn vÒ nhµ III. VËn dông C6: V× khi lÆn s©u xuèng biÓn, ¸p suÊt do níc - HS tr¶ lêi C6. - h lín tíi hµng ngh×n mÐt  p chÊt láng rÊt biÓn g©y nªn lªn tíi hµng ngh×n N/m2. NÕu ngêi thî lÆn kh«ng mÆc ¸o lÆn chÞu ¸p suÊt lín th× con lín. ngêi kh«ng thÓ chÞu ®îc ¸p suÊt nµy. C7: h1= 1.2m; h2= 1.2m-0.4m = 0.8m p1=?; P2=? - Yªu cÇu HS tãm t¾t ®Ò bµi. ¸p suÊt cña níc t¸c dông lªn ®¸y thïng lµ: p 1 = - Gäi HS lªn ch÷a bµi dh = 10000. 1,2 = 12000N/m2. 1 - GV nhËn xÐt vµ chuÈn l¹i c¸ch tr×nh bµy cña ¸p suÊt cña níc t¸c dông lªn ®iÓn c¸ch ®¸y thïng HS 0,4 m lµ: p2=dh2=10000.0,8= 8000N/m2. C9: Dùa vµo nguyªn t¾c b×nh th«ng nhau, mùc chÊt láng trong b×nh kÝn lu«n b»ng mùc chÊt láng mµ ta thÊy ë phÇn trong suèt, nªn thiÕt bÞ nµy cßn gäi lµ èng ®o mùc chÊt láng. - Yªu cÇu c¸ nh©n hS hoµn thµnh C9. Cñng cè: ? ChÊt láng g©y ra ¸p suÊt cã gièng chÊt r¾n kh«ng? ? ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt trong chÊt láng, nªu ký hiÖu cña c¸c ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc, ®¬n vÞ ®o cña c¸c ®¹i lîng ®ã? ? ChÊt láng ®øng yªn trong b×nh th«ng nhau khi cã ®iÒu kiÖn g×? NÕu b×nh th«ng nhau chøa cïng 1 chÊt láng th× mùc chÊt láng cña chóng nh thÕ nµo? Híng dÉn vÒ nhµ: - C¸c bµi tËp trong SBT; §äc phÇn “cã thÓ em cha biÕt” IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Ngµy 27 th¸ng 10 n¨m 2007 TiÕt 9: ¸p suÊt khÝ quyÓn I- Môc tiªu: - Gi¶i thÝch ®îc sù tån t¹i líp khÝ quyÓn, ¸p suÊt khÝ quyÓn. - Gi¶i thÝch ®îc thÝ nghiÖm T« - ri - xe - li vµ mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n thêng gÆp. - HiÓu v× sao ®é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn thêng tÝnh theo chiÒu cao cña cét thuû ng©n vµ biÕt c¸ch ®æi tõ ®¬n vÞ mmHg sang ®¬n vÞ N/m2. II- ChuÈn bÞ: - èng thuû tinh dµi 10 - 15 cm, tiÕt diÖn 2- 3 mm, cèc níc mµu, hai miÕng hót cao xu, tranh vÏ h×nh 9.5. III- Tæ chøc cho häc sinh tiÕp nhËn kiÕn thøc míi: Trî gióp cña GV Ho¹t ®éng cña HS Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò - Tæ chøc t×nh huèng häc tËp 1/ KiÓm tra bµi cò: ? ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt trong chÊt láng, nªu ký hiÖu cña c¸c ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc, ®¬n vÞ ®o cña c¸c ®¹i lîng ®ã? ? Nªu nguyªn lý b×nh th«ng nhau? 2/ Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: Nh SGK Ho¹t ®én 2: Nghiªn cøu sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn HS: §äc th«ng tin phÇn I. I- Sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn. GV: Th«ng b¸o vÒ sù tån t¹i cña ¸p suÊt Do kh«ng khÝ cã träng lîng nªn kh«ng khÝ quyÓn. khÝ t¸c dông lªn tr¸i ®¸t vµ mäi vËt trªn tr¸i ®Êt mét ¸p suÊt theo mäi ph¬ng. GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm chøng minh vµ nªu c¸c c©u hái gi¶i thÝch. H: T¹i sao hép l¹i bÞ bÑp vÒ nhiÒu phÝa? Ho¹t ®éng 3: §o ®é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn H: T¹i sao cét chÊt láng kh«ng bÞ tôt II - §é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn. xuèng? 1- ThÝ nghiÖm T« - ri - xe - li. H: T¹i sao khi th¶ tay cét chÊt láng l¹i 2- §é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn. PA = PB v× hai ®iÓm nµy cïng ë trªn mÆt tôt xuèng? ph¼ng n»m ngang trong chÊt láng. PA lµ ¸p suÊt khÝ quyÓn. GV: Híng dÉn c¸c nhãm lµm thÝ PB lµ ¸p suÊt g©y ra do cét thuû ng©n cao 76 cm. nghiÖm 3. GV:§a h×nh vÏ tr×nh bµy thÝ nghiÖm T« ¸p suÊt t¹i B lµ: PB =dh = 136000.0,76 = - ri - xe - li. 103360 N/m2. H: ¸p xuÊt t¸c dông lªn A vµ t¸c dông lªn B cã b»ng nhau kh«ng? v× sao? H: ¸p suÊt t¹i A lµ ¸p suÊt nµo? ¸p suÊt t¹i B lµ ¸p suÊt nµo? GV: §a ra kÕt luËn. Ho¹t ®éng 4: VËn dông - Cñng cè - Híng dÉn vÒ nhµ C8: III -VËn dông. ? Tê giÊy chôi ¸p suÊt nµo? C8: ¸p suÊt khÝ quyÓn t¸c dông vµo tê giÊy tõ díi lªn lín h¬n ¸p suÊt cña cét chÊt láng g©y ra nªn tê giÊy kh«ng bÞ r¬i. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C10 vµ C11 C10: Nãi ¸p suÊt khÝ quyÓn b»ng 76 cm Hg cã nghÜa lµ kh«ng khÝ g©y ra ¸p suÊt b»ng ¸p suÊt g©y ra bëi cét thuû ng©n cao 76cm. ¸p suÊt nµy b»ng: 103360 N/m2. C©u C11: Trong thÝ nghiÖm T« - ri - xe li. NÕu dïng níc th× cét níc cao lµ: h = p 103360 ? Cã x¸c ®Þnh ®îc ®é cao cña khÝ quyÓn d  10000 10,336m. kh«ng? C12: V× ®é cao cét kh«ng khÝ kh«ng x¸c ? träng lîng riªng cña chÊt láng cã thay ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c vµ träng lîng ®æi theo ®é cao kh«ng? riªng cña kh«ng khÝ còng thay ®æi theo Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng ®é cao. Cñng cè: ? T¹i sao mäi vËt trªn tr¸i ®Êt ®Òu chÞu t¸c dông cña ¸p suÊt khÝ quyÓn? ? T¹i sao ®o po= pHg trong èng? ? §äc phÇn ghi nhí. Híng dÉn vÒ nhµ: - Lµm c©u C9 vµ bµi tËp trong SBT. - ChuÈn bÞ cho kiÓm tra 1 tiÕt. IV. Tù nhËn xÐt sau tiÕt d¹y: .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... TiÕt 10: Ngµy 04 th¸ng 11 n¨m 2007 KiÓm tra 1 tiÕt I - §Ò bµi C©u 1: Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i tríc c©u tr¶ lêi ®óng. 1- VËt chØ chÞu t¸c dông cña cÆp lùc nµo sau ®©y th× ®ang ®øng yªn vÉn tiÕp tôc ®øng yªn? A- Hai lùc cïng cêng ®é, cïng ph¬ng. B- Hai lùc cïng cïng ph¬ng, ngîc chiÒu. C- Hai lùc cïng cïng ph¬ng, cïng cêng ®é, cïng chiÒu. D- Hai lùc cïng ®Æt lªn mét vËt cïng cêng ®é, ph¬ng cïng n»m trªn mét ®êng th¼ng, chiÒu ngîc nhau. 2 - HiÖn tîng nµo díi ®©y lµ do ¸p suÊt khÝ quyÓn g©y ra. A - Qu¶ bãng bµn bÞ bÑp th¶ vµo níc l¹i phång lªn nh cò. B - S¨m xe ®¹p b¬n c¨ng ®Ó ngoµi trêi n¾ng dÔ bÞ næ. C - Dïng èng nhùa nhá cã thÓ hót níc tõ cèc níc vµo miÖng. D - Thæi h¬i vµo qu¶ bãng bay qu¶ bãng phång lªn. 3 - Muèn lµm t¨ng (gi¶m) ¸p suÊt trong c¸c c¸ch sau, c¸ch nµo kh«ng ®óng. A- Muèn lµm t¨ng ¸p suÊt th× t¨ng ¸p lùc, gi¶m diÖn tÝch bÞ Ðp. B- Muèn lµm t¨ng ¸p suÊt th× gi¶m ¸p lùc, t¨ng diÖn tÝch bÞ Ðp. C- Muèn lµm gi¶m ¸p suÊt th× gi¶m ¸p lùc, gi÷ nguyªn diÖn tÝch bÞ Ðp. D- Muèn lµm gi¶m ¸p suÊt th× t¨ng diÖn tÝch bÞ Ðp. C©u 2: Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh Trêng THCS T©n Trêng Mét bao g¹o nÆng 60kg ®Æt lªn mét c¸i ghÕ 4 ch©n cã khèi lîng 4 kg. DiÖn tÝch tiÕp xóc cña mçi ch©n ghÕ víi mÆt ®Êt lµ 8cm 2. TÝnh ¸p suÊt cña c¸c ch©n ghÕ t¸c dông lªn mÆt ®Êt. II - §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. C©u 1: 1- Chän ®óng ph¬ng ¸n d cho 2 ®iÓm, ngoµi ph¬ng ¸n d chän thªm mét ph¬ng ¸n sai kh¸c trõ 0,5 ®iÓm. 2- Chän ®óng ph¬ng ¸n c cho 2 ®iÓm, ngoµi ph¬ng ¸n c chän thªm mét ph¬ng ¸n sai kh¸c trõ 0,5 ®iÓm. 3- Chän ®óng ph¬ng ¸n b cho 2 ®iÓm, ngoµi ph¬ng ¸n b chän thªm mét ph¬ng ¸n sai kh¸c trõ 0,5 ®iÓm. C©u 2: 4 ®iÓm. + TÝnh ®îc khèi lîng c¶ g¹o vµ ghÕ (1®iÓm). 60 + 4 = 64 kg. + TÝnh ®îc ¸p lùc cña c¶ g¹o vµ ghÕ t¸c dông lªn mÆt sµn (1®iÓm). F = P = 64.10 = 640N. + TÝnh ®îc diÖn tÝch tiÕp xóc (mÆt bÞ Ðp) (1®iÓm). S = 8.4 = 32cm2. + TÝnh ®îc ¸p suÊt (1®iÓm). P  F 640   200000 N / m 2 . S 0,0032 NÕu häc sinh tÝnh ra ®¬n vÞ N/cm2 ®óng còng cho ®iÓm tèi ®a. Gi¸o viªn: NguyÔn Träng Thµnh