Tài liệu Giáo án vật lí 7 cả năm trọn bộ đầy đủ

Tuần 1 Tiết 1 CHƯƠNG I : QUANG HỌC NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG-NGUỒN SÁNG NS: 18/8/2013 VÀ VẬT SÁNG ND:20/8/2013 I. Mục tiêu: -Bằng TN học sinh nhận thấy: Muốn nhận biết ánh sáng thì ánh sáng đó phải truyền vào mắt ta, ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta. Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. Nêu được thí dụ về nguồn sáng và vật sáng. -Làm và quan sát các TN để rút ra điều kiện nhận biết ánh sáng và vật sáng. -Biết nghiêm túc quan sát hiện tượng khi nhìn thấy vật mà không cầm được. II. Chuẩn bị: *Đối với mỗi nhóm: Hộp kín bên trong có bóng đèn pin. III. Hoạt động dạy và học 1.Ổn định: 2. Kiểm tra: Giới thiệu chương VL7 (5ph) 3. Bài mới: Tgian HĐ của GV (ph) 8 HĐ 1: Tổ chức tình huống học tập: -Yêu cầu HS đọc phần thu tập thông tin của chương. -GV nhấn mạnh trọng tâm của chương. -Trong gương là chữ Mít thì trong tờ giấy là chữ gì? -Yêu cầu HS đọc tình huống ở đầu bài. -Để biết bạn nào sai, ta hãy tìm hiểu xem khi nào nhận biết được ánh sáng. HĐ 2: Tìm hiểu khi nào ta nhận biết được 8 ánh sáng: -Quan sát TN. -Yêu cầu HS trả lời trường hợp nào mắt ta nhận biết được ánh sáng? -Yêu cầu HS quan sát hai trường hợp để trả lời C1. -Yêu cầu HS hoàn thành kết luận. 9 HĐ 3: Nghiên cứu trong điều kiện nào ta nhìn thấy một vật: HĐ của HS Học sinh tự đọc. -Một đến ba em nhắc lại kiến thức cơ bản cuă chương. -dự đoán chữ. -Đọc tình huống. -Dự đoán : Hải sai. Số bạn: Thanh sai. Số bạn: -Quan sát TN. -Đọc 4 trường hợp nêu trong SGK. -Gọi 3 HS nêu kết quả nghiên cứu của mình. -Có điều kiện giống nhau: Có ánh sáng và mắt phải mở nên ánh sáng lọt vào mắt. *Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt Gi¸o ¸n VËt lý 7 5 5 GV: Lª Xu©n ThiÖt -Theo kết luận trên thì khi nhìn thấy một vật có cần ánh sáng từ vật đến mắt ta không? -Yêu cầu HS đọc và làm theo C2. -Yêu cầu HS lắp TN như SGK, hướng dẫn để HS dặt mắt gần ống. ta. -Nêu nguyên nhân nhìn thấy tờ giấy trắng trong hộp kín? -Ánh sáng không đến mắt, vậy mắt có nhìn thấy ánh sáng không? - Đọc C2. - Làm TN C2 và thảo luận nhóm trả lời. a.Có nhìn thấy, b.không nhìn thấy. - Có đèn để tạo ra ánh sángchiếu đến giấy trắng và ánh sáng từ giấy truyền đến mắt nên ta nhìn thấy mảnh giấy. *Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta. HĐ 4: Phân biệt nguồn sáng và vật sáng: -Làm TN như hình 1.3 có nhìn thấy bóng đèn không? -TN 1.2a và 1.3 em thấy có điểm gì giống và khác nhau? -GV thông báo: Vậy dây tóc bóng đèn và mãnh giấy trắng đều phát ra ánh sáng được gọi là vật sáng. - Thảo luận nhóm để tìm ra đặc -Yêu cầu HS hoàn thành kết luận. điểm giống và khác nhau để trả lời C3 HĐ 5: Vận dụng: -Yêu cầu HS trả lời C4, C5? -Tại sao lại nhìn thấy cả vệt sáng? *Nguồn sáng là những vật tự phát ra ánh sáng. Nguồn sáng và vật được chiếu sáng gọi chung làvật sáng. - Hoạt động nhóm trả lời C4, C5. IV. Củng cố: 3ph -Yêu cầu HS rút ra kiến thức thu thập được trong bài học? V. Dặn dò: 2ph -Trả lời lại các câu C1,C2,C3. -Học thuộc phần ghi nhớ. -Làm bài tập 1 đến 5/3 SBT. -Xem trước bài mới “Sự truyền ánh sáng” …………………………………………………………………… 2 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 Tuần 2 Tiết 2 GV: Lª Xu©n ThiÖt SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG NS: 25/8/2013 ND: 27/8/2013 I. Mục tiêu: -Biết làm TN để xác định được đường truyền của ánh sáng. Phát biểu được định luật truyền thẳng ánh sáng. Biết vận dụng định luật truyền thẳng ánh sáng vào xác định đường thẳng trong thực tế. Nhận biết được đường đi của chùm sáng. -Bước đầu tìm ra định luật truyền thẳng của ánh sáng bằng thực nghiệm. Bíêt dùng TN để kiểm chứng lại một hiện tượng về ánh sáng. -Biết vận dụng kiến thức vào cuộc sống. II. Chuẩn bị: *Đối với mỗi nhóm: 1 ống nhựa cong, thẳng đường kính 3mm, dài 200 m m; 1 nguồn sáng dùng pin; 3 màn chắn có đục lỗ như nhau; 3 đinh ghim mạ mũ nhựa to. III. Hoạt động dạy và hoạt 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: 5ph -Khi nào ta nhận biết được ánh sáng? -Khi nào ta nhìn thấy một vật? -Giải thích hiện tượng ta nhìn thấy một vệt sáng trong đám bụi vào ban đêm ở phía trước đèn xe ô tô? 3. Bài mới: Tgian HĐ của GV HĐ của HS (ph) 2 HĐ 1: Tổ chức tình huống học tập: -Cho HS đọc phần mở bài SGK. -Học sinh đọc phần mở bài. -Em có suy nghĩ gì về thắc mắc của bạn Hải? -nêu ý kiến của mình. -GV ghi lại ý kiến của HS lên bảng để sau khi học bài này HS so sánh kiến thức với dự kiến. 12 HĐ 2: Nghiên cứu tìm qui luật đường truyền của ánh sáng: -Các em dự đoán ánh sáng 1 đến 2 HS dự đoán. truyền theo đường thẳng, đường cong hay gấp khúc? -Nêu phương án kiểm tra. -Nêu phương án thí nghiệm kiểm -GV xem xét các phương án của HS. tra -Yêu cầu HS chuẩn bị TN kiểm chứng. Bố trí thí nghiệm như hình 2.1/ -Không có ống thẳng thì ánh sáng có truyền Trả lời câu C1 theo đường thẳng không? Có phương án nào kiểm tra được không? -Nêu phương án kiểm tra. -Bố trí TN theo câu C2. -Bố trí và tiến hành TN. 3 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 10 GV: Lª Xu©n ThiÖt -ánh sáng truyền theo đường nào? -Thông báo qua TN: Môi trường không khí, nước, tấm kính trong được gọi là môi trường trong suốt. -Mọi vị trí trong môi trường đó có tính chất như nhau gọi là môi trường đồng tính. Từ đó hãy rút ra định luật truyền thẳng của ánh sáng? HĐ 3: Nghiên cứu thế nào là tia sáng, chùm sáng: (Qui ước tia sáng như thế nào? -GV biểu diễn TN theo hình 2.4 -Qui ước vẽ chùm sáng như thế nào? GV: Chùm sáng là gồm nhiều tia sáng hợp thành. -Thay tấm chắn một khe bằng tấm chắn hai khe song song. Vặn pha đèn để tạo ra chùm tia song song, hội tụ, phân kỳ. -Yêu cầu HS trả lời C3. -Mỗi ý yêu cầu hai em phát biểu và ghi vào vở. -Rút ra kết luận và nêu định luật truyền thẳng của ánh sáng. *Định luật truyền thẳng của ánh: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền theo đường thẳng. -HS vẽ đường truyền của ánh sáng từ một điểm sáng S đến điểm M. -Nghiên cứu SGK và vặn pha đèn, trên màn chắn tạo ra chùm sáng song song, hội tụ, phân kỳ. -Trả lời C3. 9 HĐ 4: Vận dụng: -Yêu cầu học sinh giải đáp câu C4. -Yêu cầu HS đọc C5 và bằng kinh nghiệm nêu cách điều chỉnh 3 kim thẳng hàng. . IV. Củng cố: (5ph) -Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng. -Biểu diễn đường truyền của ánh sáng. V. Dặn dò: (2ph) -Học bài cũ. -Làm bài tập 1 đến 4 /4 -Xem trước bài mới *Người ta biểu diễn đường truyền của ánh sáng bằng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng gọi là tia sáng. S M ………………………………………………………………………… 4 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 Tuần 3 Tiết 3 GV: Lª Xu©n ThiÖt ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG CỦA ÁNH SÁNG NS: 1/9/2013 ND: 3/9/2013 I. Mục tiêu: -Nhận biết được bóng tối, bóng nửa tối. -Giải thích được vì sao lại có nhật thực, nguyệt thực. II. Chuẩn bị: *Đối với mỗi nhóm: 1 đèn pin, 1 đèn điện lớn 220V - 40W, 1 vật cản bằng bìa, 1 màn chắn sáng. *Đối với GV: 1 hình vẽ nhật thực, nguyệt thực. III. Hoạt động dạy và hoạt 1. Ổn định: Điểm danh.(1ph) 2.Kiểm tra: (5ph) -Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng? Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn như thế nào? Chữa bài tập 3. 3.Bài mới: Tại sao thời xưa con người đã biết nhìn vị trí bóng nắng để biết giờ trong ngày, còn gọi là đồng hồ mặt trời? (2ph) Tgian (ph) 10 HĐ của GV HĐ của HS TN 1: nghiên cứu SGK chuẩn bị TN. -Quan sát hiện ntượng trên màn chắn. -Trả lời C1. -ánh sáng truyền thẳng nên vật cản đã chắn sáng tạo ra bóng tối. TN 2: cây nến đốt cháy tạo nguồn sáng rộng. -Trả lời C2 *Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng tới gọi là bóng tối; còn chỉ nhận được ánh sáng từ một phần của nguồn chiếu tới gọi là bóng nửa tối. -Trái đất chuyển động quanh mặt trời, mặt trăng quay xung quanh trái đất. 15 C3: nguồn sáng mặt trời, vật cản mặt trăng, 5 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt màn chắn trái đất nằm trên một đường thẳng. -Vùng trên TĐ chứa vị trí A có hiện tượng nhật thực và nằm trong vùng bóng tối. -Trái đất nằm giữa mặt trời và mặt trăng trên cùng một đường thẳng. -C4: ở vị trí số 1 là nguyệt thực, vị trí 2,3 là trăng sáng. *Nhật thực, nguyệt thực (SGK). -Làm TN câu C5,C6. 10 HĐ 1: Quan sát, hình thành khái niệm bóng tối, bóng nửa tối: -Yêu cầu HS làm theo các bước: +để đèn xa thì bóng đèn rõ nét. +trả lời C1. 6 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt -Yêu cầu HS điền vào chỗ trống trong câu. -Yêu cầu HS làm TN, có gì khác ở TN 1. Nguyê n nhân có hiện tượng đó (C2). -Độ sáng của các vùng đó như thế nào? -Bóng nửa tối khác bóng tối như thế 7 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt nào? HĐ 2: Hình thành khái niệm nhật thực, nguyệ t thực: -Hãy trình bày quỹ đạo chuyể n động của mặt trăng và trái đất? -GV thông báo: Khi mặt trăng, mặt trời và trái đất nằm trên 8 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt một đường thẳng thì xảy ra nhật thực hoặc nguyệt thực. -Yêu cầu HS vẽ tia để nhận thấy hiện tượng nhật thực. -Trả lời câu C3. -Đứng ở vị trí nào sẽ thấy nhật thực? -Hãy tìm vị trí sao cho trái đất trở thành màn chắn của mặt trời và 9 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt mặt trăng? -Mặt trăng lúc này là nguyệt thực một phần hay toàn phần? -Yêu cầu HS trả lời C4? HĐ 3: Vận dụng: -Yêu cầu HS làm TN câu C5, câu C6. -Học sinh vẽ hình vào vở. IV. Củng cố: 1ph -Trả lời bằng phiếu học tập: 10 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt -Hoàn thành bài tập theo phiếu học tập. a)Bóng tối nằm ở sau...... .... không nhận được ánh sáng ... ... . b)Bóng nửa tối nằm sau ... ... nhận được ánh sáng từ ... ... của nguồn chiếu tới. V. Dặn dò: 1ph -Học bài cũ. -Làm bài tập 1 đến 4/5. -Xem trước bài mới “ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG” ………………………………………………………………………………. Tuần 4 Tiết 4 ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG NS: 8/9/2013 ND: 10/9/2013 I. Mục tiêu: -Biết tiến hành TN để nghên cứu đường đi của ánh sáng phản xạ trên gương phẳng. -Biết xác định tia tới, tia nhản xạ, pháp tuyến, góc tới, góc phản xạ. -Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng. -Biết ứng dụng định luật phản xạ ánh sáng để thay đổi hướng đi của tia sáng theo ý muốn. II. Chuẩn bị: *Đối với mỗi nhóm: 1 gương phẳng có giá đỡ thẳng đứng, 1 đèn pin có màn chắn đục lõ để tạo ra tia sáng ( chùm sáng hẹp song song); 1 tờ giấy dán trên mặt tấm gỗ phẳng nằm ngang III. Hoạt động dạy và học 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: 5ph -Thế nào là bóng tối, bóng nửa tối? -Thế nào là nhật thực, nguyệt thực? 3. Bài mới: giới thiệu như SGV (2ph) Tgian (ph) HĐ của GV HĐ của HS 11 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 5 20 GV: Lª Xu©n ThiÖt HĐ 1: Gương phẳng: -Yêu cầu HS cầm gương lên soi và nói xem các em thấy cái gì trong đó? -Quan sát và cho biết đặc điểm mặt gương như thế nào? -Những vật nào có thể coi là gương phẳng? HĐ 2: Định luật phản xạ ánh sáng: -Tổ chức cho HS làm TN theo nhóm để tìm xem khi chiếu một tia sáng lên một gương phẳng, ánh sáng bị hắt lại theo một hướng xác định hay theo nhiều hướng? -Yêu cầu HS cho biết thế nào là hiện tượng phản xạ và chỉ ra tia phản xạ? -HS hoạt động nhóm theo TN hình 4.2. -GV chỉ ra tia tới, pháp tuyến của gương và hỏi xem tia phản xạ có nằm trong mặt phẳng đó không? -Yêu cầu HS khá giỏi bố trí TN để kiểm tra. -GV giới thiệu góc tới, góc phản xạ, yêu cầu HS tìm mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ? -Yêu cầu HS làm TN để kiểm tra dự đoán? -Tổ chức cho các nhóm công bố kết luận và thảo luận nếu có ý kiến khác nhau. -Yêu cầu HS tìm từ điền vào kết luận. -GV thông báo định luật phản xạ ánh sáng. -GV thông báo về cách vẽ gương và các tia sáng trên trang giấy. Sơ bộ luyện cho HS kĩ năng vẽ câu C3. 10 HĐ 3: Vận dụng: -Yêu cầu HS vận dụng định luật phản xạ và qui ước về cách vẽ hình để hoàn thành C4. -HS soi gương và trả lưòi 2 câu haỏi của GV. -HS 1(2) cho ví dụ về gương phẳng. *Những vật có bề mặt phẳng, nhẵn bóng có thể soi hình của các vật được gọi là gương phẳng. -Làm việc nhóm để tìm ra tia phản xạ. -các nhóm đưa ra kết quả. -HS làm TN theo nhóm hình 4.2 và quan sát, trả lời tia phản xạ có nằm trong mặt phẳng tờ giấy không? -Đối với HS khá giỏi có thể dùng tờ bìa bằng phẳng để hứng xem tia phản xạ có nằm trong mặt phẳng khác không? -HS dự đoán i' = i -Kiểm tra dự đoán, làm TN ghi kết quả vào bảng. -Ghi định luật vào vở. -Vẽ gương phẳng và hình vẽ câu C3 vào vở. *Định luật phản xạ: tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến tại điểm tới. Góc phản xạ bằng góc tới. 12 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt -GV kiểm tra và sửa chữa, bổ sung câu C4b IV. Củng cố: 2ph - Gương phẳng là gì? Thế nào là sự phản xạ ánh sáng? - Nêu định luật phản xạ ánh sáng? V. Dặn dò: 1ph - Học bài cũ. - Làm bài tập 1 đến 4 /6 - Đọc trước bài 5 …………………………………………………………………… Tuần 5 Tiết 5 ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG NS 15/9/2013 ND:17/9/2013 I. Mục tiêu: - Bố trí được TN để nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. - Nêu được tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. - Vẽ đượcảnh của một vật đặt trước gương phẳng. II. Chuẩn bị: *Đối với mỗi nhóm: 1 gương phẳng có giá đỡ thẳng đứng, 1 tấm kính màu trong suốt, 2 viên phấn như nhau, một tờ giấy trắng dán trên tấm gỗ phẳng. III. Hoạt động day và học 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: 5ph - Thế nào là sự phản xạ ánh sáng? - Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng? Làm bài tập2/6. 3. Bài mới : giới thiệu SGK: 2ph Tgian 10 HĐ của GV HĐ 1: Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng: -Yêu cầu HS làm việc theo nhóm: dự đoán rồi làm TN kiểm tra. HĐ của HS -Làm việc theo nhóm TN hình 5.2 và trả lời câu C1. 13 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt -Yêu cầu HS tìm từ điền vào kết luận 1. -Yêu cầu HS dự đoán độ lớn của ảnh của viên phấn so với độ lớn của vật bằng mắt. -Sau đó HS làm TN kiểm tra. -GV hướng dẫn dùng ê ke kiểm tra AA' vuông góc với MN tại H và HA = HA' -GV chốt lại câu trả lời và nêu lên các đặt điểm của ảnh tạo bởi gương phẳng? 15 10 HĐ 2: Giải tích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng: -GV thông báo: Điểm sáng A được xác định bằng hai tia sáng giao nhau xuất phát từ A . Ảnh của A là điểm giao nhau của hai tia phản xạ tương ứng. -Yêu cầu HS làm việc cá nhân câu C4 và thảo luận câu C4d. -GV chốt lại vấn đề. HĐ 3: Vận dụng: -Yêu cầu HS làm việc cá nhân câu C5, C6. -GV kiểm tra và chốt lại vấn đề. -Các nhóm dự đoán trả lời C2 và kết luận 2. -Các nhóm tiến hành TN. -Thảo luận nhóm rút ra kết luận. *Ảnh tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn gọi là ảnh ảo, ảnh lớn bằng vật, khoảng cách từ vật đến gương bằng khoảng cách từ ảnh của vật đó đến gương. -Thảo luận nhóm câu C4d và đại diện nhóm trả lời. *Ta nhìn thấy ảnh S' của S vì các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài đi qua S'. Ảnh của một vật là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật. IV. Củng cố: 2ph - Gọi 1 HS đọc phần ghi nhớ. - Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng có tính chất gì? V. Dặn dò: 1ph - Học bài cũ - Kẻ trước mẫu báo cáo thực hành và trả lời câu hỏi trong bài thực hành “QUAN SÁT VÀ VẼ ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG” ................................................................................................................ 14 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt Tuần 6 NS: 22/9/2013 Tiết 6 ND: 24/9/2013 THỰC HÀNH: QUAN SÁT VÀ VẼ ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠN G PHẲN G I. Mục tiêu: - Luyện tập vẽ ảnh của một vật có hình dạng khác nhauđặt trước gương phẳng. Xác định vàng nhìn thấy của gương phẳng. Tập quan sát được vùng nhìn thấy của gương ở mọi vị trí. - Biết nghiên cứu tài liệu. Bố trí TN, quan sát TN để rút ra kết luận II. Chuẩn bị: 15 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt *Đối với mỗi nhóm: 1 gương phẳng có giá đỡ thẳng đứng, 1 bút chì, 1 thước đo độ, 1 thước thẳng. *Đối với mỗi HS: mẫu báo cáo. III. Hoạt động dạy và học 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: 5ph - Nêu tính chất của ảnh qua gương phẳng? Giải thích sự tạo thành ảnh qua gương phẳng? 3. Bài mới: Tgian HĐ của GV (ph) 12 HĐ 1: Trả lời câu hỏi trong báo cáo thực hành: -Yêu cầu HS đọc trả lời câu C1 và vẽ hai trường hợp đăt bút chì vào bảng báo cáo. HĐ 2: Tiến hành thực hành : -Yêu cầu HS đọc C1 20 HĐ của HS -làm việc cá nhân đọc SGK, chuẩn bị dụng cụ. -Bố trí TN vẽ lại vị trí của gương và cách đặt bút chì. a)Ảnh song song cùng chiều với vật: b) Ảnh song song ngược chiều với vật: -HS vẽ hình: -Hoàn thành báo cáo. -Lắng nghe rút kinh nghiệm. IV. Củng cố: V. Dặn dò: 7 ph 16 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt -Thu báo cáo TN. -Nhận xét chung về thái độ ý thức HS, tinh thần làm việc giữa các nhóm. -HS dọn dụng cụ TN, kiểm tra lại dụng cụ. -Về nhà xem trước bài mới “GƯƠNG CẦU LỒI” ………………………………………………………………. Tuần 7 Tiết 7 GƯƠNG CẦU LỒI NS: 30/9/2013 ND: 1/10/2013 I. Mục tiêu: - Nêu được những tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi. - Nhận biết được vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rông hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng có cùng kích thước. - Giải thích được ứng dụng của gương cầu lồi. II. Chuẩn bị: *Đối với mỗi nhóm: 1 gương cầu lồi, 1 gương phẳng có cùng kích thước, 1 cây nến, 1 bao diêm. III. Hoạt động dạy và học 1. Ổn định: 17 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt 2. Kiểm tra: Trả bài thực hành. 3. Bài mới: (5ph) GV đưa cho HS một số vật nhẵn bóng không phẳng như cái thìa, bình thủy tinh hình cầu... Yêu cầu HS quan sát xem có nhìn thấy ảnh của mình trong các vật không và có giống ảnh nhìn trong gương phẳng không. Bây giờ ta nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi Tgian (ph) 15 10 10 HĐ của GV HĐ của HS HĐ 1: Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi: - Yêu cầu HS đọc SGK và làm TN như hình 7.1. -Học sinh bố trí TN và có thể dự đoán: +ảnh nhỏ hơn vật. +Có thể là ảnh ảo. - Câu C1: bố trí TN như hình 7.2. -HS làm TN: So sánh ảnh của 2 vật - GV nêu phương án so sánh ảnh của vật qua giống nhau trước gương phẳng và hai gương. gương cầu lồi. - Ảnh thật hay ảnh ảo? - GV hướng dẫn HS thay gương cầu lồi bằng kính lồi. *ảnh của một vật tạo bởi gương cầu +Đặt cây nến cháy. lồi có các tính chất sau: là ảnh ảo +Đưa màn chắn ra phía sau gương ở các vị không hứng được trên màn chắn và trí. bé hơn vật HĐ 2: Xác định vùng nhìn thấy của gương cầu lồi: -Ngoài phương án TN 6.2,6.3 còn phương án nào để xác định vùng nhìn thấy của gương? -GV gợi ý: Đặt gương phẳng và gương cầu lồi cao hơn đầu để quan sát các bạn trong -Học sinh trả lời. gương. -Thời gian thực hiện phương án nào nhanh hơn? -Yêu cầu 3 nhóm làm phương án1, 3 -Yêu cầu HS rút ra kết luận? nhóm làm phương án 2. HĐ 3: Vận dụng: -GV hướng dẫn HS quan sát vùng nhìn ở chỗ *Nhìn vào gương cầu lồi ta quan sát khuất qua gương cầu lồi . được một vùng rộng hơn so với khi -Yêu cầu HS quan sát hình 7.4 và trả lời C4. nhìn vào gương phẳng có cùng kích thước. 18 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt -Học sinh trả lười C3. -Làm việc cá nhân trả lời C4. -Trả lời câu hỏi của GV. IV. Củng cố: 3ph -Sự khác nhau giữa gương phẳng và gương cầu lòi có cùng kích thước, cùng vị trí đặt mắt? V. Dặn dò: 2ph -Đọc phần có thể em chưa biết. -Làm bài tập 1 đến 4/8. -Xem trước bài mới. ………………………………………………………………… Tuần 8 Tiết 8 GƯƠNG CẦU LÕM NS: 6/10/2013 ND: 8/10/2013 I. Mục tiêu: - Nhận biết được ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm. - Nêu được những tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm - Biết cách bố trí TN để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm. II. Chuẩn bị: *Đối với mỗi nhóm: 1 gương cầu lõm có giá đỡ, 1 gương phẳng có bề ngang bằng đường kính gương cầu lõm; 1 viên phấn, 1 màn chắn có giá đỡ di chuyển được, 1 đèn pin để tạo ra chùm sáng tia phân kỳ và song song. III. Hoạt động dạy và học 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: 7ph HS 1: Nêu các tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lồi? Làm bài tập 7.2. 19 Năm học 2013-2014 Gi¸o ¸n VËt lý 7 GV: Lª Xu©n ThiÖt HS 2: So sánh vùng nhìn thấy của gương cầu lồi và gương phẳng ? làm bài tập 7.3 3. Bài mới: (3ph) -GV yêu cầu HS quan sát gương cầu lồi và gương cầu lõm, nhận xét sự giống nhau và khác nhaucủa hai gương. Vậy ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi và ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm có giống nhau không? Tgian HĐ của GV (ph) 10 HĐ 1: Ảnh tạo bởi gương cầu lõm: -Yêu cầu HS quan sát ảnh của một vật đặt gần sát mặt phản xạ củagương cầu lõm, dự đoán tính chất của ảnh. -Yêu cầu HS làm TN theo nhóm để kiểm tra dự đoán trên, so sánh với ảnh tạo bởi gương phẳng. -Yêu cầu HS ghi kết quả quan sát vào kết luận. -GV chốt lại vấn đề. 10 10 HĐ 2: Sự phản xạ ánh sáng trên GC lõm: -Yêu cầu TN theo nhóm hình 8.2. -yêu cầu HS thảo luận chung về câu C3, rút ra nhận xét và viết đầy đủ câu kết luận. -Thảo luận nhóm câu C4. -Yêu cầu HS làm TN theo nhóm như hình 8.4. -Thảo luận nhóm câu C5 để rút ra nhận xétvà viết vào câu kết luận? -GV chốt lại vấn đề. HĐ 3: Vận dụng: -GV cho HS quan sát cấu tạo pha đèn pin, bật đèn sáng, xoay nhẹ pha đèn để thay đổi HĐ của HS -HS làm việc cá nhân quan sát và dự đoán tính chất ảnh. -Các nhóm bố trí TN như hình 8.1. -Thảo luận nhóm trả lời C1,C2 và ghi kết quả quan sát vào kết luận. *Khi đặt vật sát gương cầu lõm thì ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm là ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật. -Các nhóm tiến hành TN theo hình 8.2, thảo luận nhóm trả lời C3 và rút ra kết luận. -Thảo luận nhóm trả lời C4. -Các nhóm tiến hành TN theo hình 8.4, thảo luận nhóm trả lời C5 và rút ra nhận xét. *GC lõm có tác dụng biến đổi một chùm tia sáng tới song songthành chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm và biến đổi một chùm tia sáng tới phân kỳ thành chùm tia phản xạ song song. -HS quan sát. -Hoạt động cá nhân trả lời C6,C7 và 20 Năm học 2013-2014