Tài liệu Giáo án ngữ văn đầy đủ 2015

Ngµy d¹y: TiÕt 1 Phong c¸ch Hå ChÝ Minh (Lª Anh Trµ) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc: - Mét sè biÓu hiÖn cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh trong ®êi sèng vµ trong sinh ho¹t. - ý nghÜa cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh trong viÖc gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. - §Æc ®iÓm cña kiÓu bµi nghÞ luËn qua mét ®o¹n v¨n cô thÓ. 2. KÜ n¨ng - N¾m b¾t néi dung v¨n b¶n nhËt dông thuéc chñ ®Ò héi nhËp víi thÕ giíi vµ b¶o vÖ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc . - VËn dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong viÖc viÕt v¨n b¶n vÒ mét vÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc v¨n ho¸ lèi sèng. 3. Th¸i ®é: - Trong thêi k× héi nhËp cÇn tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i ,®ång thêi ph¶i gi÷ g×n , ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. B. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n + T liÖu tham kh¶o - HS: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p - §µm tho¹i - KÓ chuyÖn - Th¶o luËn nhãm - B×nh gi¶ng D.C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu: 1. KiÓm tra: Bµi so¹n cña HS. 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi. Ph¬ng ph¸p H§1. HD HS t×m hiÓu vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. -HS ®äc phÇn giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ sgk. -VB nµy thuéc kiÓu vb nµo? Gv giíi thiÖu bæ sung. H§2. HD HS ®äc, t×m hiÓu chung vÒ vb.GV HD ®äc, ®äc mÉu 1 ®o¹n- gäi HS ®äc, nhËn xÐt-GV söa sai. -Gi¶i nghÜa c¸c tõ phÇn chó thÝch sgk. T×m bè côc cña vb. H§3. HD HS ph©n tÝch: -§äc ®o¹n 1 sgk. -Vèn tri thøc v¨n ho¸ nh©n lo¹i cña Hå ChÝ Minh s©u réng nh thÕ nµo? -Nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i ®Õn víi Hå ChÝ minh trong hoµn c¶nh nµo? -§Ó cã ®îc vèn tri thøc v¨n ho¸ s©u réng Êy, B¸c ®· lµm nh thÕ nµo? -Ngêi ®· tiÕp thu vãn v¨n ho¸ Êy theo híng nµo? -§iÒu k× l¹ nhÊt ®Ó t¹o nªn phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ g×? -Trong ®o¹n v¨n trªn, t¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? t¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã? -B»ng vèn hiÓu biÕt vÒ lÞch sö, em h·y cho biÕt ®o¹n v¨n trªn nãi vÒ thêi k× nµo trong cuéc ®êi cña Ngêi? Néi dung I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm. trÝch trong Hå ChÝ Minh vµ v¨n ho¸ VN cña tg Lª Anh Trµ II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch. 2. Bè côc:2 ®o¹n §1:tõ ®Çu ®Õn rÊt hiÖn ®¹i: Sù tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i cña Hå ChÝ Minh §2: PhÇn cßn l¹i: NÐt ®Ñp trong lèi sèng gi¶n dÞ mµ thanh cao cña Ngêi. III. Ph©n tÝch: 1. Sù tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i cña Hå ChÝ Minh. -Ngêi cã hiÓu biÕt s©u réng nÒn v¨n ho¸ c¸c níc. +N¾m v÷ng ph¬ng tiÖn giao tiÕp lµ ng«n ng÷. +Qua c«ng viÖc, lao ®éng mµ häc hái. + Häc hái, t×m hiÓu ®Õn møc s©u s¾c. -Ngêi ®· tiÕp thu mét c¸ch cã chän läc tinh hoa v¨n ho¸ níc ngoµi. +TiÕp thu mäi c¸i hay, c¸i ®Ñp. +Trªn nÒn t¶ng v¨n ho¸ d©n téc mµ tiÕp thu nh÷ng ¶nh hëng Quèc tÕ. -> Ngêi tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i mét c¸ch cã chän läc, dùa trªn nÒn t¶ng nÒn v¨n ho¸ nh©n lo¹i. 1 -Qua nh÷ng vÊn ®Ò trªn, em nhËn xÐt g× vÒ phong c¸ch Hå chÝ Minh? 3. Cñng cè, HDVN: -Hå ChÝ Minh ®· tiÕp thu vèn tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i nh thÕ nµo? -VN tiÕp tôc su tÇm tµi liÖu vÒ Hå ChÝ Minh, chuÈn bÞ cho tiÕt häc sau. Ngµy d¹y: TiÕt 2 Phong c¸ch Hå ChÝ Minh (Lª Anh Trµ) A. Môc tiªu bµi häc Nh tiÕt 1 B. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n + T liÖu tham kh¶o - HS: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p - Tæng kÕt kh¸i qu¸t - Th¶o luËn nhãm - B×nh gi¶ng D.C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu: 1.KiÓm tra: -Hå ChÝ Minh ®· tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i nh thÕ nµo? em häc tËp ®îc ë Ngêi ®iÒu g×? 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi. Ph¬ng ph¸p H§1. HD HS ph©n tÝch; -HS ®äc ®o¹n 2 -PhÇn vb nµy nãi vÒ thêi k× nµo trong sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña B¸c? -Trong ®v nµy, t¸c gi¶ ®· tËp trung miªu t¶ nh÷ng nÐt ®Ñp nµo trong lèi sèng cña Ngêi? -N¬i ë, n¬i lµm viÖc cña B¸c ®îc giíi thiÖu nh thÕ nµo? Theo nh÷ng g× em biÕt vÒ B¸c cã gièng víi thùc tÕ kh«ng? -Trang phôc cña B¸c theo c¶m nhËn cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo? Em biÕt nh÷ng c©u v¨n, c©u th¬ nµo mieu t¶ vÒ trang phôc cña B¸c? -Nghe xong c¸c c©u th¬ nµy, em thÊy gi÷a c¸c t¸c gi¶ cã sù ®ång nhÊt khi viÕt vÒ B¸c hay kh«ng? V× sao? -ViÖc sinh ho¹t ¨n uèng thêng ngµy cña Ngêi nh thÕ nµo? -Em h×nh dung nh thÕ nµo vÒ cuéc sèng cña c¸c vÞ nguyªn thñ quèc gia ë c¸c níc kh¸c trong cuéc sèng cïng thêi víi B¸c vµ cuéc sèng ®¬ng ®¹i? B¸c cã xøng ®¸ng ®îc ®·i ngé nh hä kh«ng? -Qua phÇn ph©n tÝch trªn , em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× vÒ lèi sèng cña Hå ChÝ Minh? -ViÕt vÒ lèi sèng cña Ngêi , t/g ®· b×nh luËn nh thÕ nµo vµ liªn tëng ®Õn nh÷ng nh©n vËt næi tiÕng nµo? Theo em, ®iÓm gièng vµ kh¸c gi÷a lèi sèng cña B¸c víi c¸c vÞ hiÒn triÕt ntn? So s¸nh nh vËy ®Ó thÊy ®îc ®iÒu g× ë B¸c? -Nh÷ng ®iÓm nµo ®· t¹o nªn vÎ ®Ñp trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh? 2 Néi dung III. Ph©n tÝch: 2. NÐt ®Ñp trong lèi sèng Hå ChÝ Minh. -N¬i ë, n¬i lµm viÖc ®¬n s¬: nhµ sµn b»ng gç nhá. -Trang phôc: bé quÇn ¸o bµ ba n©u, ¸o trÊn thñ, ®«i dÐp lèp, t trang Ýt ái -¨n uèng: c¸ kho, rau luéc, cµ muèi -> lèi sèng v« cïng gi¶n dÞ. -Lèi sèng cña B¸c lµ sù kÕ thõa vµ ph¸t huy nh÷ng nÐt cao ®Ñp cña nh÷ng nhµ v¨n ho¸ d©n téc -> mét c¸ch sèng v¨n ho¸. IV. tæng kÕt: 1. NghÖ thuËt: -§Ó lµm næi bËt nh÷ng vÎ ®Ñp trong phong c¸ch sèng -Sö dông ng«n ng÷ trang träng. cña Hå ChÝ Minh, t¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng biÖn - VËn dông kÕt hîp c¸c PTB§ tù ph¸p nghÖ thuËt nµo? sù, biÓu c¶m, lËp luËn. - VËn dông c¸c h×nh thøc so H§2. HDHS tæng kÕt: -Em hiÓu thÕ nµo lµ vÎ ®Ñp trong phong c¸ch Hå ChÝ s¸nh, c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®èi lËp. Minh? -Nªu nh÷ng thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt cña vb. 2.Néi dung: VÎ ®Ñp trong phong c¸ch Hå ChÝ -Mét HS ®äc ghi nhí sgk. minh lµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a H§3. HD HS luyÖn tËp. truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc vµ HS ®äc y/c BT tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i, gi÷a HS th¶o luËn nhãm. vÜ ®¹i vµ gi¶n dÞ. §¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi. V. LuyÖn tËp HS nhËn xÐt, bæ sung. GV chèt. 3. Cñng cè, HDVN: -Em häc ®îc g× ë B¸c sau khi häc xong v¨n b¶n nµy? -VN häc bµi, su tÇm nh÷ng mÈu chuyÖn vÒ cuéc ®êi ho¹t ®éng cña B¸c . - T×m hiÓu ý nghÜa cña mét sè tõ H¸n ViÖt trong ®o¹n trÝch. -So¹n bµi: C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i. + T×m hiÓu c¸c vÝ dô sgk. + LÊy thªm dÉn chøng minh ho¹ Ngµy d¹y: TiÕt 3 C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Néi dung PC vÒ lîng, ph¬ng ch©m vÒ chÊt. 2. KÜ n¨ng - NhËn biÕt vµ ph©n tÝch ®îc c¸ch sö dông PCVL vµ PCVC trong mét t×nh huèng giao tiÕp cô thÓ. -BiÕt vËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp ®Ó giao tiÕp ®¹t hiÖu qu¶ cao. B. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n + T liÖu tham kh¶o - HS: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p - VÊn ®¸p - Th¶o luËn nhãm - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. D.C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu: 1. KiÓm tra: -Vë so¹n cña 5 HS. 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi Ph¬ng ph¸p H§1. T×m hiÓu ph¬ng ch©m vÒ lîng. -HS ®äc ®o¹n ®èi tho¹i1 (b¶ng phô) -Khi An hái “häc b¬i ë ®©u” mµ Ba tr¶ lêi “ë díi níc” th× c©u tr¶ lêi cã mang ®Çy ®ñ néi dung mµ An cÇn biÕt kh«ng? V× sao? -Em hiÓu b¬i lµ g×? -NÕu nãi mµ kh«ng cã néi dung nh thÕ th× cã thÓ coi ®©y lµ mét c©u nãi b×nh thêng ®îc kh«ng? -Em cã thÓ rót ra bµi häc g× vÒ giao tiÕp? -HS ®äc vÝ dô2 -V× sao truyÖn nµy l¹i g©y cêi? -LÏ ra anh “lîn cíi” vµ anh “¸o míi” ph¶i hái vµ tr¶ lêi nh thÕ nµo ®Ó ngêi nghe ®ñ Néi dung I. Ph¬ng ch©m vÒ lîng 1. VÝ dô 1: NhËn xÐt: -C©u tr¶ lêi cña Ba cha ®ñ néi dung mµ An cÇn biÕt. ->CÇn nãi ph¶i cã néi dung ®óng víi yªu cÇu cña giao tiÕp , kh«ng nªn nãi Ýt h¬n nh÷ng g× mµ giao tiÕp ®ßi hái. 2.VÝ dô 2: NhËn xÐt: -TruyÖn g©y cêi v× c¸c nh©n vËt nãi nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi. 3 biÕt ®îc ®iÒu cÇn hái vµ cÇn tr¶ lêi? -Nh vËy, cÇn tu©n thñ y/c g× trong khi giao tiÕp? -Tõ 2 vÝ dô a vµ b , em rót ra ®iÒu g× cÇn tu©n thñu khi giao tiÕp? - Mét HS ®äc ghi nhí sgk. H§2. HD HS t×m hiÓu ph¬ng ch©m vÒ chÊt. -HS ®äc vÝ dô sgk. -TruyÖn cêi nµy phª ph¸n ®iÒu g×? -Nh vËy, trong giao tiÕp cã ®iÒu g× cÇn tr¸nh? -NÕu kh«ng biÕt ch¾c mét tuÇn n÷a líp sÏ tæ chøc c¾m tr¹i th× em cã th«ng b¸o ®iÒu ®ã víi c¸c b¹n cïng líp kh«ng? -Em rót ra cho m×nh bµi häc g×? -H·y cho biÕt sù kh¸c nhau gi÷a y/c ®îc nªu ra ë bíc 1 vµ bíc 2 -Gäi ®©y lµ ph¬ng ch©m vÒ chÊt, em h·y ph¸t biÓu ®iÒu cÇn ghi nhí vÒ ph¬ng ch©m nµy. H§3. HD HS luyÖn tËp -HS ®äc y/c BT1 -HS lµm miÖng. -HS lªn b¶ng lµm BT2. -HS th¶o luËn BT3. -§¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi. -HS nhËn xÐt, bæ sung. GV h÷a GV HD BT4.  Trong giao tiÕp kh«ng nªn nãi nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi. ->ph¬ng ch©m vÒ lîng . Ghi nhí sgk II. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: -TruyÖn phª ph¸n tÝnh nãi kho¸c. -> §õng nãi nh÷ng ®iÒu m×nh kh«ng tin lµ ®óng sù thËt -> §õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc Ghi nhí sgk. III. LuyÖn tËp: BT1: Ph©n tÝch lçi trong c¸c c©u sau: a) Nu«i ë nhµ b) Cã 2 c¸nh (th«ng tin thõa) BT2:Chän tõ ng÷ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng a) nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng b) Nãi dèi c) Nãi mß d) Nãi nh¨ng nãi cuéi e) Nãi tr¹ng BT3: Kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng. BT4: a)Nh t«i ®îc biÕt, t«i tin r»ng §Ó ®¶m b¶o ph¬ng ch©m vÒ chÊt, ngêi nãi ph¶i dïng nh÷ng c©u nãi trªn nh»m b¸o cho ngêi nghe biÕt tÝnh x¸c thùc cña th«ng tin lµ cha kiÓm chøng 3.Cñng cè, HDVN: -Ph¸t biÓu ph¬ng ch©m vÒ lîng vµ ph¬ng ch©m vÒ chÊt - X¸c ®Þnh c¸c c©u nãi kh«ng tu©n thñ PCHT vµ ch÷a l¹i cho ®óng. -VN lµm hoµn thiÖn c¸c BT sgk -So¹n Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. +ChuÈn bÞ thuyÕt minh vÒ mét thø ®å dïng + TËp diÔn ®¹t b»ng lêi nãi, bµi viÕt. Ngµy d¹y: TiÕt 4 Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc - VBTM vµ c¸c PP TM thêng dïng. - Vai trß cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong bµi v¨n TM. 2. KÜ n¨ng - NhËn ra c¸c biÖn ph¸p NT ®îc sö dông trong c¸c vb TM. B: ChuÈn bÞ: HS: Bµi so¹n GV: C¸c BT,®o¹n vb +B¶ng phô 4 C. Ph¬ng ph¸p - Trùc quan - VÊn ®¸p - Tæng kÕt. D. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu: 1. KiÓm tra:KÕt hîp trong giê 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi: Ph¬ng ph¸p H§1: HD HS t×m hiÓu viÕc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh Bíc 1:«n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh: -VB TM lµ g×? VBTM ®îc viÕt ra nh»m môc ®Ých g×? - H·y kÓ ra c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh thêng dïng ®· häc. Bíc 2. T×m hiÓu mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong VBTM -HS ®äc VB: H¹ Long -§¸ vµ Níc -§èi tîng thuyÕt minh cña vb lµ g×? -VB TM ®Æc ®iÓm g× cña ®èi tîng? -Sù k× l¹ cña H¹ Long chñ yÕu lµ do sù vËt nµo t¹o thµnh? -T×m c©u v¨n kh¸i qu¸t sù k× l¹ cña H¹ Long. -Sù k× l¹ cña H¹ Long cã thÓ thuyÕt minh b»ng c¸ch nµo? T×m nh÷ng chi tiÕt nãi vÒ sù k× l¹ Êy do níc , do ®¸ t¹o ra -NÕu chØ dïng ph¬ng ph¸p liÖt kª : H¹ Long cã nhiÒu níc, nhiÒu ®¶o, nhiÒu hang ®éng l¹ lïng ®· nªu ®îc “sù k× l¹” cña H¹ Long cha? -T¸c gi¶ hiÓu sù k× l¹ nµy lµ g×?T/g ®· sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× trong bµi v¨n ? T¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong vb? -Tõ ®ã, cã thÓ thÊy t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong VBTM lµ g×? -Mét HS ®äc ghi nhí sgk. H§2. HD HS luyÖn tËp: -HS ®äc VB Ngäc Hoµng xö téi Ruåi Xanh -HS th¶o luËn nhãm y/c BT -§¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi -HS nhËn xÐt, bæ sung GV ch÷a BT Néi dung I. T×m hiÓu viÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh 1.¤n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh -VB TM lµ kiÓu vb th«ng dông trong mäi lÜnh vùc ®êi sèng nh»m cung cÊp tri thøc vÒ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt,nguyªn nh©n ,cña c¸c hiÖn tîng vµ sù vËt trong tù nhiªn trong x· héi b»ng ph¬ng thøc tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch . -C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh th«ng dông: Nªu ®Þnh nghÜa, gi¶i thÝch, liÖt kª, nªu vÝ dô, dïng sè liÖu, so s¸nh, ph©n tÝch, ph©n lo¹i 2. Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh a)VÝ dô: H¹ Long-§¸ vµ Níc b) NhËn xÐt: -Bµi v¨n thuyÕt minh vÒ sù k× l¹ cña H¹ Long -§Ó TM sù k× l¹ cña H¹ Long , t/g tëng tîng kh¶ n¨ng di chuyÓn cña níc . +®ång thêi, t/g tëng tîng sù ho¸ th©n kh«ng ngõng cña ®¸ tuú theo tèc ®é di chuyÓn cña con ngêi trªn mÆt níc quanh chóng, híng ¸nh s¸ng räi vµo. -C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông: nh©n ho¸, tëng tîng, liªn tëng > ®èi tîng TM trë nªn næi bËt, bµi v¨n TM trë nªn hÊp dÉn h¬n. Ghi nhí sgk. II. LuyÖn tËp: VB Ngäc Hoµng xö téi Ruåi Xanh a) VB cã tÝnh chÊt thuyÕt minh ë chç TM vÒ hä, gièng, loµi, c¸c tËp tÝnh sinh ®Î, ®Æc ®iÓm c¬ thÓ, cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc ®¸ng tin cËy vÒ loµi ruåi b) BiÖn ph¸p nghÖ thuËt: nh©n ho¸. c) C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt cã t¸c dông g©y høng thó cho b¹n ®äc nhá tuæi, võa lµ truyÖn vui, võa häc thªm tri thøc. 3. Cñng cè, HDVN: -Muèn cho VBTM ®îc sinh ®éng, hÊp dÉn, ngêi ta sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? -VN lµm BT2 sgk -TËp viÕt ®o¹n TM ng¾n vÒ mét ®å dïng cã sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt. Gîi ý: +biÖn ph¸p nghÖ thuËt chÝnh lµ lÊy ngé nhËn håi nhá lµm ®Çu mèi c©u chuyÖn. -So¹n bµi : LuyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong VBTM. +TM mét trong c¸c ®å dïng häc tËp cã sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt 5 Ngµy d¹y: TiÕt 5 LuyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc - C¸ch lµm bµi TM vÒ mét sè ®å dïng ( c¸i qu¹t, c¸i bóa, c¸i kÐo,…) - T/d cña mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong vb TM. 2. KÜ n¨ng - X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò bµi TM vÒ mét ®å du×ng cô thÓ. - LËp dµn ý chi tiÕt vµ viÕt phÇn më bµi cho bµi v¨n thuyÕt minh. ( cã sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt ) vÒ mét ®å dïng. B: ChuÈn bÞ: HS: Bµi so¹n GV: C¸c BT,®o¹n vb +B¶ng phô C. Ph¬ng ph¸p - Trùc quan - VÊn ®¸p - Tæng kÕt kh¸i qu¸t. D. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu 1. KiÓm tra: -Nªu t¸c dông cña mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi: Ph¬ng ph¸p Néi dung H§1. GV nªu ®Ò bµi §Ò bµi:ThuyÕt minh mét trong c¸c ®å -§Ò yªu cÇu thuyÕt minh vÊn ®Ò g×? dïng sau: c¸i qu¹t, c¸i bót, chiÕc nãn --Em dù kiÕn thuyÕt minh nh÷ng ý chÝnh I. T×m hiÓu ®Ò, t×m ý -KiÓu bµi: ThuyÕt minh vÒ mét ®å dïng. nµo? -§èi tîng TM: c¸i bót II. LËp dµn bµi: H§2. HD HS lËp dµn bµi: -TÝnh chÊt cña vÊn ®Ò trõu tîng hay cô thÓ, a) MB: Giíi thiÖu vÊn ®Ò cÇn thuyÕt minh: ph¹m vi réng hay hÑp? bót lµ ®å dïng häc tËp kh«ng thÓ thiÕu -Muèn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy th× cÇn ph¶i trong hµnh trang cña c¸c b¹n HS. cã nh÷ng ®iÒu kiÖn g×? b)TB: -Víi tõng ý cña phÇn TB, em dù kiÕn nªu * C¸c bé phËn vµ chÊt liÖu: nh÷ng ý nµo? -CÊu t¹o bªn ngoµi: -PhÇn KB, em cÇn nªu vÊn ®Ò g×? C©y bót dµi kho¶ng 16 cm, gåm 2 phÇn: th©n vµ n¾p. Th©n bót h×nh trô rçng , b»ng nhùa mµu. N¾p bót b»ng kim lo¹i m¹ b¹c - Em sÏ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo hoÆc vµng, cã n¾p ®Ó gµi trong bµi? Sö dông trong phÇn nµo? Nh thÕ -CÊu t¹o bªn trong: nµo? Ngßi bót b»ng thÐp, ®Çu cã mét chÊm trßn nhá gäi lµ h¹t g¹o. Cã lìi gµ, èng dÉn mùc. Ruét bót lµ mét èng cao su rçng ®Æt trong líp vá bäc b»ng kim lo¹i máng. Khi hót mùc vµo, ruét bót c¨ng ®Çy mùc. * C¸ch b¶o qu¶n:Khi viÕt xong, lÊy giÎ mÒm lau nhÑ ngßi cho s¹ch. §Ëy n¾p bót ®Ó b¶o vÖ ngßi tríc khi cÊt vµo cÆp. c) KB:C¶m nghÜ hoÆc t×nh c¶m cña em víi c©y bót H§3. HD HS luyÖn tËp: III. LuyÖn tËp: -GV chia nhãm, HD HS viÕt c¸c phÇn MB, -HS tËp viÕt c¸c phÇn MB, TB, KB 6 TB, KB -Tr×nh bµy bµi viÕt cña m×nh -HS tr×nh bµy BT cña m×nh. -HS nhËn xÐt, bæ sung. GV ch÷a. 3.Cñng cè, HDVN: -C¸c ph¬ng ph¸p thêng dïng trong vb TM lµ g×? C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt cã t¸c dông g× trong VB TM? -VN hoµn thiÖn BT, viÕt thµnh bµi hoµn chØnh. - X¸c ®Þnh vµ chØ ra t/d cña biÖn ph¸p NT ®ùoc sö dông trong vb Hä nhµ kim. -So¹n bµi: §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. +T×m hiÓu nguy c¬ do chiÕn tranh g©y ra. + T¸c h¹i cña chiÕn tranh + Nh÷ng viÖc lµm cña loµi ngêi ®Ó b¶o vÖ hoµ b×nh. Ngµy d¹y: TiÕt 6 §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh (Ga-Bri-en G¸c -xi-a M¸c-kÐt) A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc - Mét sè hiÓu biÕt vÒ t×nh h×nh thÕ giíi nh÷ng n¨m 1980 liªn quan ®Õn vb. - HÖ thèng luËn ®iÓm, luËn cø, c¸ch lËp luËn trong vb. 2. KÜ n¨ng - §äc – hiÓu vb nhËt dông bµn luËn vÒ mét vÊn ®Ò liªn quan ®Õn nhiÖm vô ®Êu tranh v× hoµ b×nh cña nh©n lo¹i. B: ChuÈn bÞ: HS: Bµi so¹n GV: GV: Tranh ¶nh, phim t liÖu vÒ sù huû diÖt cña chiÕn tranh. C. Ph¬ng ph¸p - VÊn ®¸p - Th¶o luËn nhãm - Gi¶ng b×nh - Tæng kÕt. D. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu: 1. KiÓm tra: Phong c¸ch Hå ChÝ Minh thÓ hiÖn ë nh÷ng nÐt ®Ñp nµo? Em häc tËp ®îc ®iÒu g× tõ phong c¸ch ®ã cña B¸c? 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi: Ph¬ng ph¸p H§1. HD HS t×m hiÓu t¸c gi¶, t¸c phÈm. -Em h·y tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. -GV bæ sung. H§2.HDHS ®äc, t×m hiÓu chung vÒ VB -GV HD ®äc, ®äc mÉu, gäi HS ®äc, HS nhËn xÐt, GV söa sai. -Gi¶i nghi· c¸c chó thÝch 1,3,5 sgk. -VB ®îc viÕt theo ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo? -T×m luËn ®iÓm cña bµi v¨n. LuËn ®iÓm Êy ®· ®îc triÓn khai trong mét hÖ thèng luËn cø nh thÕ nµo? Néi dung I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm 1. T¸c gi¶: Lµ nhµ v¨n C«-l«m-bi-a . ¤ng cã nhiÒu ®ãng gãp cho nÒn hoµ b×nh nh©n lo¹i th«ng qua c¸c ho¹t ®éng x· héi vµ s¸ng t¸c v¨n häc. -¤ng ®îc nhËn gi¶i thëng N«-ben VH 1982 2. T¸c phÈm: VB trÝch trong tham luËn cña nhµ v¨n ®äc t¹i cuéc häp 6 níc Ên §é, Mª- hi- c«, Thuþ §iÓn, ¸c hen ti na, Hi l¹p, Tan-da-ni -a t¹i Mª- hi- c« vµo th¸ng 8/1986. II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch 7 H§3. HD HS ph©n tÝch -HS ®äc phÇn 1 sgk. -ChiÕn tranh h¹t nh©n lµ mét sù khñng khiÕp víi toµn nh©n lo¹i. §Ó cho thÊy tÝnh chÊt hiÖn thùc vµ sù khñng khiÕp cua nguy c¬ nµy, t/g b¾t ®Çu bµi viÕt nh thÕ nµo? ý nghÜa cña nh÷ng con sè ë phÇn më ®Çu vb? –Nguy c¬ chiÕn tranh ®îc t/g chØ ra nh thÕ nµo? -§Ó thÊy râ h¬n søc tµn ph¸ khñng khiÕp cña kho vò khÝ h¹t nh©n , t/g cßn ®a ra nh÷ng tÝnh to¸n lÝ thuyÕt nh thÕ nµo? -C¸ch viÕt Êy cña t/g cã t¸c dông g×? -HS ®äc ®o¹n 2 sgk. -§Ó lµm râ luËn cø (2), t/g ®· ®a ra nh÷ng dÉn chøng vÒ nh÷ng lÜnh vùc nµo cña ®êi sèng con ngêi? Nªu tÇm quan träng cña c¸c lÜnh vùc ®ã. -Chi phÝ cho nh÷ng lÜnh vùc quan träng cña ®êi sèng ®îc so s¸nh víi viÖc chi phÝ cho vò khÝ h¹t nh©n nh thÕ nµo? -C¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ cã g× ®¸ng chó ý? 2. HÖ thèng luËn ®iÓm , luËn cø -LuËn ®iÓm: ®Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. -LuËn cø: +Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n. + Cuéc sèng tèt ®Ñp cña con ngêi bÞ nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n ®e do¹ + ChiÕn tranh h¹t nh©n ®i ngîc lÝ trÝ loµi ngêi +NhiÖm vô ®Æt ra: ng¨n chÆn chiÕn tranh h¹t nh©n, ®Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. III. Ph©n tÝch: 1. Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n: -Ngµy 8-8-1986, h¬n 50.000 ®Çu ®¹n h¹t nh©n ®· ®îc bè trÝ kh¾p hµnh tinh -Sè thuèc næ Êy cã thÓ lµm biÕn hÕt th¶y 12 lÇn dÊu vÕt cña sù sèng trªn tr¸i ®Êt. -Kho vò khÝ Êy cã thÓ tiªu diÖt tÊt car c¸c hµnh tinh ®ang xoay quanh hÖ MÆt Trêi + 4 hµnh tinh n÷a. -> Thu hót ngêi ®äc g©y Ên tîng vÒ tÝnh chÊt hÖ träng cña vÊn ®Ò. 2. ChiÕn tranh h¹t nh©n lµm mÊt ®i cuéc sèng tèt ®Ñp cña con ngêi. -Chi phÝ cho 100 m¸y bay b»ng sè tiÒn chi phÝ cho 500 triÖu trÎ em nghÌo trªn thÕ giíi. -Gi¸ 10 chiÕc tµu s©n bay ®ñ thùc hiÑn mét ch¬ng tr×nh phßng bÖnh trong 14 n¨m , b¶o vÖ h¬n 1 tû ngêi khái bÖnh sèt rÐt vµ cøu h¬n 14 triÖu trÎ em. -27 tªn löa MX lµ ®ñ tr¶ tiÒn n«ng cô cÇn thiÕt cho c¸c níc nghÌo. -2 chiÕc tµu ngÇm mang vò khÝ h¹t nh©n lµ ®ñ tiÒn xo¸ n¹n mï ch÷ cho toµn thÕ giíi. -> tÝnh chÊt phi lÝ vµ sù tèn kÐm ghª gím cña cuéc ch¹y ®ua vò trang. 3. Cñng cè, HDVN: -Em h·y nªu nguy c¬ cña chiÕn tranh h¹t nh©n. -Nªu nh÷ng dÉn chøng ®Ó chøng minh r»ng cuéc ch¹y ®ua vò trang chuÈn bÞ cho chiÕn tranh h¹t nh©n ®· lµm mÊt ®i kh¶ n¨ng ®Ó con ngêi ®îc sèng tèt ®Ñp h¬n. -VN so¹n tiÕp phÇn cßn l¹i, giê sau häc tiÕp. Ngµy d¹y: TiÕt 7 §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh (Ga-Bri-en G¸c -xi-a M¸c-kÐt) A. Môc tiªu bµi häc: (Nh tiÕt 1) B.ChuÈn bÞ: HS: bµi so¹n GV: Tranh ¶nh, phim t liÖu vÒ sù huû diÖt cña chiÕn tranh. C. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu 1.KiÓm tra: -Em h·y nªu nguy c¬ cña chiÕn tranh h¹t nh©n. 8 -Nªu nh÷ng dÉn chøng ®Ó chøng minh r»ng cuéc ch¹y ®ua vò trang chuÈn bÞ cho chiÕn tranh h¹t nh©n ®· lµm mÊt ®i kh¶ n¨ng ®Ó con ngêi ®îc sèng tèt ®Ñp h¬n. 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi Ph¬ng ph¸p H§3. HD HS ph©n tÝch: -HS ®äc ®o¹n 3 sgk -V× sao cã thÓ nãi: : chiÕn tranh h¹t nh©n kh«ng nh÷ng ®i ngîc l¹i lÝ trÝ cña con ngêi mµ cßn ®i ngîc l¹i c¶ lÝ trÝ tù nhiªn n÷a? -Em h·y gi¶i thÝch lÝ trÝ cña tù nhiªn lµ g×? -§Ó chøng minh cho nhËn ®Þnh cña m×nh, t/g ®· ®a ra nh÷ng dÉn chøng vÒ mÆt nµo? T×m chi tiÕt minh ho¹. -Em cã suy nghÜ g× tríc lêi c¶nh b¸o cña G¸c-xi-a M¸c-kÐt vÒ nguy c¬ huû dÖt sù sèngvµ nÒn v¨n minh trªn tr¸i ®Êt mét khi nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n næ ra? -HS ®äc ®o¹n 4 sgk. -T/g viÕt ®o¹n cuèi nh»m môc ®Ých g×? -T/g híng mäi ngêi tíi th¸i ®é nh thÕ nµo? Nhng liÖu nh÷ng tiÕg nãi Êy cã thÓ ng¨n chÆn ®îc hiÓm ho¹ h¹t nh©n hay kh«ng? -§Ó kÕt thóc lêi kªu gäi cña m×nh, M¸ckÐt ®· nªu ra mét ®Ò nghÞ nh thÕ nµo? -Theo em, v× sao VB nµy l¹i ®îc ®Æt tªn lµ “§Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh?” H§4. HD HS tæng kÕt: -Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña vb nµy -Mét HS ®äc ghi nhí sgk. -Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ VB “§Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh?” Häc xong VB nµy, em cã suy nghÜ nh thÕ nµo? Néi dung III. Ph©n tÝch: 3.ChiÕn tranh h¹t nh©n ®i ngîc l¹i lÝ trÝ cña con ngêi, ph¶n l¹i sù tiÕn ho¸ cña tù nhiªn. -380 triÖu n¨m, con bím míi bay ®îc -180 triÖu n¨m b«ng hång míi në -ChiÕn tranh h¹t nh©n næ ra sÏ ®Èy lïi sù tiÕn ho¸ trë vÒ ®iÓm xuÊt ph¸t ban ®Çu , tiªu huû mäi thµnh qu¶ cña qu¸ tr×nh tiÕn ho¸. -> Ph¶n l¹i tù nhiªn, ph¶n tiÕn hãa 4. NhiÖm vô ®Êu tranh ng¨n chÆn chiÕn tranh h¹t nh©n cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. -Cè g¾ng chèng l¹i viÖc ®ã, ®em tiÕng nãi cña chóng ta tham gia vµo b¶n ®ång ca cña nh÷ng ngêi ®ßi hái mét thÕ giíi kh«ng cã vò khÝ vµ mét cuéc sèng hoµ b×nh, c«ng b»ng. IV. Tæng kÕt: 1. NghÖ thuËt: --LËp luËn chÆt che -Chøng cø phong phó x¸c thùc, cô thÓ -Giäng v¨n giµu c¶m xóc, nhiÖt t×nh. 2. Néi dung: -Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n ®e do¹ cuéc sèng cña loµi ngêi H§5. HD HS luyÖn tËp: -HS ®äc y/c BT1. --Cuéc ch¹y ®ua vò trang tèn kÐm, ®i ngîc l¹i lÝ trÝ vµ sù tiÕn ho¸ cña tù nhiªn. HS th¶o luËn nhãm -§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy nh÷ng tµi -§Êu tranh cho hoµ b×nh, ng¨n chÆn nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n lµ nhiÖm vô cÊp b¸ch liÖu nhãm m×nh ®· su tÇm ®îc. -GV khuyÕn khÝch, khen ngîi cña loµi ngêi. V. LuyÖn tËp: 3. Cñng cè, HDVN: -V× sao VB nµy l¹i ®îc ®Æt tªn lµ “§Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh?” -VN tiÕp tôc su tÇm nh÷ng tµi liÖu vÒ nguy c¬ chiÕn tranh vµ cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ hoµ b×nh, lµm hoµn thiÖn BT2 SGK. -So¹n bµi: C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp) +T×m hiÓu vd vÒ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i , lÊy thªm vÝ dô minh ho¹ cho c¸c trêng hîp. Ngµy d¹y: TiÕt 8 C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Néi dung PC quan hÖ, PCCT, PCLS. 9 2. KÜ n¨ng - NhËn biÕt vµ ph©n tÝch ®îc c¸ch sö dông PC quan hÖ, PCCT, PCLS trong mét t×nh huèng giao tiÕp cô thÓ. -BiÕt vËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp ®Ó giao tiÕp ®¹t hiÖu qu¶ cao. B. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n + T liÖu tham kh¶o - HS: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p - VÊn ®¸p - Th¶o luËn nhãm - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. C. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu: 1. KiÓm tra: -Em ®· häc nh÷ng ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo? nªu c¸ch thùc hiÖn c¸c ph¬ng ch©m ®ã. 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi Ph¬ng ph¸p H§1.HD HS t×m hiÓu vÒ ph¬ng ch©m quan hÖ. -C©u thµnh ng÷ “ ¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt”dïng ®Ó chØ t×nh huèng héi tho¹i nµo? -§iÒu g× x¶y ra khi xuÊt hiÖn t×nh huèng héi tho¹i nh vËy? -VËy khi giao tiÕp cÇn lu ý ®iÒu g×? -HS ®äc ghi nhí sgk. H§2. HD HS t×m hiÓu ph¬ng ch©m c¸ch thøc. -Thµnh ng÷ cã c©u: “ D©y cµ ra d©y muèng”, “ lóng bóng nh ngËm hét thÞ” c¸c thµnh ng÷ nµy ®Ó chØ nh÷ng c¸ch nãi nh thÕ nµo? -Nh÷ng c¸ch nãi ®ã ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn giao tiÕp? -Tõ ®ã, em cã thÓ rót ra bµi häc g× trong giao tiÕp? -HS kÓ c©u chuyÖn cêi “MÊt råi” -V× sao «ng kh¸ch cã sù hiÓu lÇm nh vËy? LÏ ra cËu bÐ ph¶i tr¶ lêi nh thÕ nµo? -NÕu tr¶ lêi ®Çy ®ñ, c©u nãi cña cËu bÐ cßn thÓ hiÖn th¸i ®é g×? -CÇn tu©n thñ ®iÒu g× khi giao tiÕp? -Mét HS ®äc ghi nhí sgk. H§3. HD HS t×m hiÓu ph¬ng ch©m lÞch sù -HS ®äc mÈu chuyÖn trong sgk. -V× sao «ng l·o ¨n xin vµ cËu bÐ trong c©u chuyÖn ®Òu c¶m thÊy nh m×nh ®· nhËn ®îc tõ ngêi kia mét c¸i g× ®ã? -Cã thÓ rót ra bµi häc g× tõ c©u chuyÖn nµy? -HS ®äc ghi nhí sgk. H§3. HD HS luyÖn tËp -HS ®äc y/c BT1,2. -HS lµm miÖng. -HS nhËn xÐt, bæ sung -GV ch÷a BT -HS lªn b¶ng lµm BT3 -HS ®äc y/c BT4 10 Néi dung I ph¬ng ch©m quan hÖ 1. VÝ dô: Thµnh ng÷ “ ¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt” 2. NhËn xÐt: -Dïng chØ t×nh huèng héi tho¹i : mçi ngêi nãi mét ®»ng, kh«ng khíp víi nhau, kh«ng hiÓu nhau. Ghi nhí sgk. II. Ph¬ng ch©m c¸ch thøc: 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: -ChØ c¸ch nãi dµi dßng, rêm rµ. -ChØ c¸ch nãi Êp óng, kh«ng thµnh lêi, kh«ng rµnh m¹ch. -> Khi giao tiÕp, cÇn chó ý nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch Ghi nhí sgk. III. Ph¬ng ch©m lÞch sù 1. VÝ dô: TruyÖn “ Ngêi ¨n xin” 2. NhËn xÐt -2 ngêi ®Òu nhËn ®îc t×nh c¶m mµ ngêi kia dµnh cho m×nh, ®Æc biÖt lµ cËu bÐ rÊt t«n träng «ng l·o ¨n xin -> CÇn tÕ nhÞ khiªm tèn khi giao tiÕp. Ghi nhí sgk. IV. LuyÖn tËp. BT1. Nh÷ng c©u tôc ng÷ kh¼ng ®Þnh vai trß cña ng«n ng÷ trong ®êi sèng vµ khuyªn ta trong giao tiÕp nªn dïng nh÷ng lêi lÏ lÞch sù, nh· nhÆn. BT2:PhÐp nãi gi¶m, nãi tr¸nh BT3: a) Nãi m¸t b) Nãi hít c) Nãi mãc d)Nãi leo e) Nãi ra ®Çu ra ®òa BT4: a. Tr¸nh ngêi nghe hiÓu m×nh Th¶o luËn nhãm (mçi nhãm th¶o luËn mét kh«ng tu©n thñ p/c quan hÖ phÇn cña BT) b.Gi¶m nhÑ sù ®ông ch¹m tíi ngêi nghe. -§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy. c. B¸o hiÖu cho ngêi nghe lµ ngêi ®ã vi -HS nhËn xÐt, bæ sung ph¹m p/c lÞch sù -GV ch÷a BT BT5: Nãi b¨m nãi bæ: nãi bèp ch¸t, xØa xãi, th« b¹o -Nãi nh ®Êm vµo tai: Nãi m¹nh, tr¸i ý GV HD BT5 ngêi kh¸c, khã tiÕp thu 3. Cñng cè, HDVN –Em ®· ®îc häc c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo? Theo em, mét ph¬ng ch©m mµ ai còng nªn dïng trong giao tiÕp ®Ó ngêi giao tiÕp ®îc vui lßng, ®ã lµ ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo? -VN häc thuéc lßng c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i, lµm hoµn thiÖn c¸c BT trong sgk vµ SBT -So¹n bµi: Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong VB thuyÕt minh +T×m hiÓu VB sgk Ngµy d¹y: TiÕt 9 Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong V¨n B¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - T¸c dông cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n thuyÕt minh: lµm cho ®èi tîng TM hiÖn lªn cô thÓ , gÇn gòi, dÔ c¶m nhËn hoÆc næi bËt, g©y Ên tîng. 2. KÜ n¨ng - Quan s¸t c¸c sù vËt hiÖn tîng. - Sö dông ng«n ng÷ miªu t¶ phï hîp trong viÖc t¹o lËp VBTM. B. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n + T liÖu tham kh¶o - HS: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p - VÊn ®¸p - Th¶o luËn nhãm - Tæng kÕt kh¸i qu¸t. C. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu: 1. KiÓm tra: -§Ó VB TM thªm sinh ®éng, hÊp dÉn, ngêi ta sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi: Ph¬ng ph¸p H§1. HD HS t×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong bµi v¨n thuyÕt minh. -HS ®äc VB “ C©y chuèi trong ®êi sèng ViÖt Nam” -Gi¶i thÝch nhan ®Ò v¨n b¶n. -§èi tîng thuyÕt minh trong vb lµ g×? -T×m nh÷ng c©u thuyÕt minh vÒ ®Æc ®iÓm tiªu biÓu cña c©y chuèi. -T¸c gi¶ ®· thuyÕt minh b»ng ph¬ng ph¸p nµo? -Mçi ®o¹n t/g thuyÕt minh vÒ ®Æc ®iÓm g× cña c©y chuèi? -ChØ ra nh÷ng c©u v¨n cã yÕu tè miªu t¶ vÒ c©y chuèi vµ cho biÕt t/d cña yÕu tè miªu t¶ ®ã. -Qua c¸c phÇn võa t×m hiÓu, em h·y Néi dung I.T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 1.vÝ dô: C©y chuèi trong ®êi sèng ViÖt Nam 2. NhËn xÐt: -VB thuyÕt minh vÒ vai trß, t¸c dông cña c©y chuèi trong ®êi sèng con ngêi ViÖt Nam. -VB chia thµnh 3 ®o¹n +§1: Giíi thiÖu c©y chuèi trong ®êi sèng ViÖt Nam. +§2: t/d cña c©y chuèi +§3: Giíi thiÖu qu¶ chuèi vµ t/d cña nã. -C¸c yÕu tè miªu t¶: +Th©n chuèi mÒm v¬n lªn nh nh÷ng trô cét +Gèc chuèi trßn nh ®Çu ngêi. +Khi chÝn, vá chuèi cã nh÷ng vÖt lèm ®èm . -> Lµm cho sù vËt (®èi tîng thuyÕt minh) hiÖn lªn cô thÓ, gÇn gòi, dÔ c¶m nhËn. 11 rót ra nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý khi lµm 3. KÕt luËn :ghi nhí SGK. v¨n thuyÕt minh kÕt hîp víi miªu t¶. II. LuyÖn tËp: -HS ®äc phÇn ghi nhí sgk. BT1: Bæ sung yÕu tè miªu t¶ vµo c¸c chi tiÕt thuyÕt minh sau: -Th©n c©y th¼ng ®øng trßn nh nh÷ng chiÕc cét H§2. HD HS luyÖn tËp: s¬n nhµ mµu xanh -L¸ chuèi t¬i to b¶n, sèng trßn, nh½n ë gi÷a, mçi HS ®äc y/c BT1. chiÕc l¸ xoÌ to nh c¸i qu¹t ph¶y nhÑ theo lµn giã. -HS th¶o luËn nhãm. Trong nh÷ng ngµy n¾ng nãng, ®øng díi chiÕc -§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy. qu¹t Êy thËt m¸t. -HS nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. -Sau mÊy th¸ng ch¾t läc dinh dìng t¨ng diÖp lôc GV chèt. cho c©y, nh÷ng chiÕc l¸ giµ mÖt nhäc hÐo óa dÇn råi kh« l¹i. L¸ chuèi kh« gãi b¸nh gai th¬m phøc. -Qu¶ chuèi : HS ®äc y/c BT2 -B¾p chuèi: -ChØ ra nh÷ng yÕu tè miªu t¶ trong -Nân chuèi: vb, t/d cña cac yÕu tè miªu t¶ ®ã. BT2: HS ph¸t hiÖn. -L©n ®îc trang trÝ c«ng phu: -Nh÷ng ngêi tham gia chia lµm 2 phe: -Hai tíng cña tõng bªn ®Òu mÆc trang phôc thêi xa léng lÉy: -Sau hiÖu lÖnh nh÷ng con thuyÒn lao vun vót.-> Gióp ngêi ®äc h×nh dung cô thÓ trß ch¬i ngµy xu©n phong phó , ®a d¹ng víi nh÷ng ho¹t ®éng s«i næi , mµu s¾c rùc rì mang tÝnh d©n gian thÓ hiÖn b¶n s¾c d©n téc ®Ëm ®µ , râ nÐt. 3. Cñng cè, HDVN: -Nªu vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. -VB TM gièng vµ kh¸c yÕu tè miªu t¶ trong v¨n häc nh thÕ nµo? +Gièng: ®Òu sö dông c¸ch thøc miªu t¶ +Kh¸c:VBTM gîi lªn vÊn ®Ò cô thÓ ®Ó TM vÒ tri thøc kh¸ch quan, khoa häc, cßn vb v¨n häc phôc vô cho viÖc x©y dùng tÝnh c¸ch, c¸ tÝnh nh©n vËt hoÆc t¸i hiÖn t×nh huèng. -VN lµm hoµn thiÖn c¸c BT sgk - ViÕt §VTM vÒ mét sù vËt ( con tr©u) cã sö dông yÕu tè miªu t¶. -So¹n bµi : LuyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh +T×m ý, lËp dµn ý cho bµi v¨n sgk Ngµy d¹y: TiÕt 10 LuyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Nh÷ng yÕu tè miªu t¶ trong bµi v¨n TM. - Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong bµi v¨n TM. 2. KÜ n¨ng - ViÕt §V, bµi v¨n TM sinh ®éng, hÊp dÉn. B. ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n - HS: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p 12 - VÊn ®¸p - Th¶o luËn nhãm - Tæng kÕt kh¸i qu¸t. C. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu 1. KiÓm tra:Nªu t/d cña yÕu tè miªu t¶ trong vb thuyÕt minh. 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi: Ph¬ng ph¸p H§1. HD HS t×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp dµn ý: -HS ®äc ®Ò bµi. -§Ò yªu cÇu TM vÊn ®Ò g×? -Côm tõ: “ Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam” bao gåm nh÷ng ý nµo? ý nµo lµ träng t©m? Cã thÓ hiÓu, ®Ò bµi muèn tr×nh bµy vÒ con tr©u trong ®êi sèng lµng quª ViÖt Nam kh«ng? NÕu hiÓu nh vËy th× ph¶i tr×nh bµy vÞ trÝ, vai trß cña con tr©u trong lÜnh vùc nµo? -PhÇn TB gåm nh÷ng néi dung chÝnh nµo? ë mçi phÇn em cã nªn dïng yÕu tè miªu t¶ hay kh«ng? Nªu vÝ dô. HS lËp dµn bµi theo nhãm. -§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy. -HS c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. GV ch÷a. H§2. HD HS luyÖn tËp: GV chia nhãm cho HS viÕt vµ tr×nh bµy: +Nhãm 1: viÕt vµ tr×nh bµy phÇn MB +Nhãm 1: viÕt vµ tr×nh bµy phÇn TB: (ý 2) +Nhãm 1: viÕt vµ tr×nh bµy phÇn TB(ý 3) +Nhãm 1: viÕt vµ tr×nh bµy phÇn KB Néi dung I.§Ò bµi: Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. 1. T×m hiÓu ®Ò: -V§TM: con tr©u trong ®êi sèng ë lµng quª VN -§èi tîng TM: con vËt cô thÓ. 2. LËp dµn ý: a) MB: giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ con tr©u trong ®êi sèng lµng quª VN ( lµ lo¹i gia sóc gÇn gòi, g¾n bã víi ngêi n«ng d©n.) b) TB: 1. §Æc ®iÓm sinh häc cña con tr©u: -Lµ ®éng vËt thuéc hä bß, bé nhai l¹i, sõng rçng, bé guèc ch½n, líp thó cã vó. -Tr©u VN cã nguån gèc tõ tr©u rõng thuÇn ho¸. L«ng mµu x¸m ®en hoÆc x¸m, . Th©n h×nh v¹m vì, thÊp, bông to, m«ng dèc, bÇu vó nhá, sõng lìi liÒm. Tr©u nÆng tõ 350-> 700 kg. 2.Con tr©u trong nghÒ lµm ruéng -Tr©u chñ yÕu ®Ó kÐo cµy, bõa, mçi ngµy cã thÓ kÐo tõ 3->4 sµo B¾c Bé. -Khi kÐo tr©u ®i chËm r·i, ®Çu cói xuèng,®u«i côp l¹i, vai nh« lªn. -Tr©u cßn dïng ®Ó kÐo xe, chë hµng. 3. Con tr©u cßn lµ tµi s¶n lín cña ngêi n«ng d©n -Con tr©u lµ c¶ c¬ nghiÖp. ViÖc tËu tr©u gièng nh lµm nhµ, lÊy vî. -> lµ nh÷ng viÖc cùc k× quan träng cña ®êi ngêi. 4. Con tr©u trong mét sè lÔ héi: -ë lµng quª xa cã lÔ héi chäi tr©u. Tr©u chäi thêng lµ nh÷ng con to khoÎ. -ë mét sè d©n téc vÉn cßn lÔ héi ®©m tr©u. 5. Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n. -C¸c em nhá thæi s¸o trªn lng tr©u lµ biÓu tîng cña cuéc sèng thanh b×nh ë lµng quª VN. -Lµm mét sè ®å ch¬i m« pháng con tr©u b»ng l¸ mÝt, cäng r¬m. c) KB:Kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ, vai trß cñacon tr©u trong ®êi sèng cña ngêi n«ng d©n VN. -C¶m nghÜ cña b¶n th©n. II. LuyÖn tËp: 1. ViÕt, tr×nh bµy më bµi 2. ViÕt, tr×nh bµy TB( ý 2,3,5) 3. ViÕt, tr×nh bµy KB. 3. Cñng cè, HDVN: -Nªu vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong VB TM. -VN lµm thµnh bµi v¨n hoµn chØnh ®Ò bµi trªn. --So¹n bµi Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em. +T×m hiÓu trÎ em ®îc hëng nh÷ng quyÒn vµ nghÜa vô 13 + Su tÇm c¸c c©u chuyÖn vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cña trÎ em, c¸c c©u chuyÖn vÒ sù ngîc ®·i trÎ em. Ngµy d¹y: TiÕt 11 Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - thùc tr¹ng cuéc sèng cña trÎ em trªn thÕ giíi hiÖn nay, nh÷ng th¸ch thøc, c¬ héi vµ nhiÖm vô cña chóng ta. - Nh÷ng thÓ hiÖn cña quan ®iÓm vÒ vÊn ®Ò quyÒn sèng, quyÒn ®îc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em ë VN. 2. KÜ n¨ng - N©ng cao mét bíc kÜ n¨ng ®äc- hiÓu mét vb nhËt dông. - Häc tËp ph¬ng ph¸p t×m hiÓu , ph©n tÝch trong t¹o lËp vb nhËt dông. - T×m hiÓu vµ biÕt ®îc quan ®iÓm cña §¶ng, nhµ níc ta vÒ vÊn ®Ò ®îc nªu trong vb. B. Ph¬ng ph¸p - VÊn ®¸p - Th¶o luËn nhãm - Tæng kÕt - gi¶ng b×nh. C. chuÈn bÞ HS: Bµi so¹n GV: b¶ng phô+ Tranh vÒ quyÒn trÎ em. D. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu 1.KiÓm tra:- Nªu nh÷ng suy nghÜ cña em sau khi häc xong v b §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi 14 I. Giíi thiÖu t¸c phÈm: -Lµ vb nhËt dông. -TrÝch Tuyªn bè cña héi nghÞ cÊp cao thÕ giíi vÒ trÎ em häp t¹i Liªn hîp quèc ngµy 30-9-1990. II. §äc hiÓu vb. 1. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch. 2. Bè côc:3 phÇn: -Sù th¸ch thøc: Thùc tr¹ng cuéc sèng vµ hiÓm ho¹. -C¬ héi: Kh¼ng ®Þnh nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó céng ®ång quèc tÕ cã thÓ ®Èy m¹nh viÖc ch¨m sãc b¶o vÖ trÎ em. -NhiÖm vô: nªu nhiÖm vô cô thÓ. III. Ph©n tÝch 1.Sù th¸ch thøc -TrÎ em bÞ trë thµnh n¹n nh©n cña chiÕn tranh vµ b¹o lùc, sù ph©n biÖt chñng téc, sù x©m lîc. -Chiô ®ùng nh÷ng th¶m ho¹ cña ®ãi nghÌo, khñng ho¶ng kinh tÕ, dÞch bÖnh, mï ch÷, m«i trêng xuèng cÊp --ChÕt do suy dinh dìng vµ bÖnh tËt ->Thùc tr¹ng khæ cùc, ®Çy hiÓm ho¹ cña trÎ em trªn thÕ giíi H§1. `HD HS t×m hiÓu xuÊt xø cña vb -VB thuéc lo¹i vb g×? Chñ ®Ò vµ xuÊt xø cña vb. H§2. HD HS ®äc , t×m hiÓu chung vÒ vb -GV HD ®äc, ®äc mÉu, gäi hs ®äc, HS nhËn xÐt, GV söa sai. -T×m hiÓu nghÜa c¸c chó thÝch 1,3,6,7 sgk. -VB nµy ®îc bã côc thµnh mÊy phÇn? Néi dung cu¶ tõng phÇn? Ph©n tÝch tÝnh hîp lÝ, chÆt chÏ cña bè côc vb. H§3. HD HS ph©n tÝch: -B¶n tuyªn bè ®· nªu ra nh÷ng thùc tÕ g× vÒ cuéc sèng cña trÎ em trªn thÕ giíi? -Nªu c¶m nhËn cña em vÒ thùc tÕ mµ b¶n tuyªn bè ®Ò cËp tíi -NhËn thøc, t×nh c¶m cña em tríc thùc tÕ Êy? TrÎ em VN cã ph¶i chÞu chung nh÷ng th¶m ho¹ mµ trÎ em trªn thÕ giíi ph¶i chÞu kh«ng? -Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch tr×nh bµy cña t¸c gi¶? T/d 3. Cñng cè, HDVN: -Em cã suy nghÜ g× tríc nh÷ng th¸ch thøc ®ang ®e do¹ cuéc sèng cña trÎ em? -VN so¹n tiÕp phÇn cßn l¹i, giê sau häc tiÕp. Ngµy d¹y:7/9/2011 Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em A. Môc tiªu bµi häc: Nh tiÕt 1 B: chuÈn bÞ HS: Bµi so¹n GV: b¶ng phô+ Tranh vÒ quyÒn trÎ em. C. Ph¬ng ph¸p TiÕt 12 (Nh tiÕt 1) D C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu 1.KiÓm tra: -B¶n tuyªn bè ®· nªu ra nh÷ng thùc tÕ g× vÒ cuéc sèng cña trÎ em trªn thÕ giíi? 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi: Ph¬ng ph¸p H§3: HD HS ph©n tÝch Néi dung III. Ph©n tÝch: 15 -HS ®äc phÇn 2 sgk. -Qua phÇn c¬ héi, em thÊy viÖc b¶o vÖ vµ ch¨m sãc trÎ em trong bèi c¶nh thÕ giíi hiÖn nay cã nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi g×? -TrÎ em cã nh÷ng quyÒn g× qua bµi QuyÒn trÎ em trong ch¬ng tr×nh gi¸o dôc c«ng d©n líp 6? -Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cã t¸c dông g×? -Nªu suy nghÜ cña em vÒ viÖc b¶o vÖ, ch¨m sãc trÎ em níc ta trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay? -HS ®äc ®o¹n 3. -H·y ph©n tÝch nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ mµ tõng quèc gia vµ céng ®ång quèc tÕ cÇn lµm v× trÎ em. -Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt cña c¸c nhiÖm vô ®Æt ra? -Qua b¶n tuyªn bè, em nhËn thøc nh thÕ nµo vÒ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò b¶o vÖ, ch¨m sãc trÎ em, vÒ sù quan t©m cña céng ®ång quèc tÕ ®èi víi vÊn ®Ò nµy -Suy nghÜ cña em vÒ vÊn ®Ò b¶o vÖ ch¨m sãc trÎ em trªn ®Êt níc ta hiÖn nay. H§4. HD HS tæng kÕt: -Nªu néi dung cña b¶n tuyªn bè. -B¶n tuyªn bè ®ùîc viÕt theo ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh lµ g×?Nªu nh÷ng nÐt nghÖ thuËt chñ yÕu cña vb nµy -Mét HS ®äc ghi nhí sgk. -V©n ®Ò häc h«m nay cã liªn quan ®Õn bµi h¸t nµo trong m«n ©nm nh¹c? h·y h¸t minh ho¹. H§5. HD HS luyÖn tËp. -HS ®äc y/c phÇn luyÖn tËp. -HS th¶o luËn nhãm. -§¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi. -HS nhËn xÐt, bæ sung. GV chèt. 2. C¬ héi -Sù liªn kÕt l¹i cña c¸c quèc gia -§· cã c«ng íc vÒ quyÒn trÎ em lµm c¬ së t¹o ra c¬ héi míi. -Sù ®oµn kÕt, hîp t¸c quèc tÕ ngµy cµng cã hiÖu qu¶ cô thÓ trªn nhiÒu lÜnh vùc -Phong trµo gi¶i trõ qu©n bÞ ®îc ®Èy m¹nh. > Lµ nh÷ng thuËn lîi ®Ó ®Èy m¹nh viÖc ch¨m sãc vµ b¶o vÖ trÎ em. 3.NhiÖm vô -T¨ng cêng søc khoÎ vµ chÕ ®é dinh dìng. -Quan t©m nhiÒu h¬n tíi trÎ em bÞ tµn tËt, cã hoµn c¶nh khã kh¨n. -§¶m b¶o quyÒn b×nh ®¼ng nam n÷. -Ph¸t triÓn gi¸o dôc. -X©y dùng, cñng cè nÒn mãng gia ®×nh. -X©y dùng m«i trêng x· héi khuyÕn khÝch trÎ em tham gia sinh ho¹t v¨n ho¸, x· héi. -Kh«i phôc ph¸t triÓn kinh tÕ. ->Nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ, toµn diÖn. IV. Tæng kÕt: 1. Néi dung:VB nªu lªn nhËn thøc ®óng ®¾n vµ hµnh ®éng ph¶i lµm v× quyÒn sèng quyÒn ®îc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em. 2. NghÖ thuËt: - VB gåm 17 môc , ®îc chia thµnh 4 phÇn c¸ch tr×nh bµy râ rµng hîp lÝ. Mèi liªn kÕt l« gÝc gi÷a c¸c phÇn lµm cho vb cã kÕt cÊu chÆt chÏ. - Sö dông ph¬ng ph¸p nªu sè liÖu, ph©n tÝch khoa häc. V. LuyÖn tËp: 3. Cñng cè HDVN: -V× sao trÎ em l¹i ®îc céng ®ång quèc tÕ quan t©m, ch¨m sãc? -VN häc bµi, lµm hoµn thiÖn c¸c BT vµo vë. + T×m hiÓu thùc tÕ viÖc ch¨m sãc b¶o vÖ trÎ em ë ®Þa ph¬ng em. + Su tÇm mét sè tranh ¶nh, bµi viÕt vÒ cuéc sèng cña trÎ em, nh÷ng quan t©m cña c¸c c¸ nh©n, c¸c ®oµn thÓ , c¸c cÊp chÝnh quyÒn , c¸c tæ chøc XH, c¸c tæ chøc quèc tÕ ®èi víi trÎ em. -So¹n bµi: C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp) +Cã khi nµo c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i kh«ng ®îc tu©n thñ khi giao tiÕp kh«ng? LÊy vÝ dô minh ho¹. Ngµy d¹y:8/9/2011 TiÕt 13 C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp) A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc; - Mèi quan hÖ gi÷a PCHT víi t×nh huèng giao tiÕp. - Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ PCHT. 16 2. KÜ n¨ng: - Lùa chän ®óng PCHT trong qu¸ tr×nh giao tiÕp. - HiÓu ®óng nguyªn nh©n cña viÖc kh«ng tu©n thñ c¸c PCHT. B: chuÈn bÞ HS: Bµi so¹n GV: b¶ng phô+ mét sè t×nh huèng giao tiÕp kh«ng tu©n thñ c¸c PCHT. C. Ph¬ng ph¸p - Quan s¸t mÉu + TL nhãm: - VÊn ®¸p - Tæng kÕt kh¸i qu¸t. D C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu 1 1.KiÓm tra:-KÓ tªn c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i ®· häc? Em h·y nªu néi dung ph¬ng ch©m quan hÖ, ph¬ng ch©n c¸ch thøc, ph¬ng ch©m lÞch sù. 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi Ph¬ng ph¸p Néi dung H§1. T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a ph¬ng I. Quan hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng ch©m héi thoaÞ vµ t×nh huèng giao tiÕp giao tiÕp. -HS ®äc vÝ dô -Nh©n vËt chµng rÓ cã tu©n thñ ®óng ph- 1.VÝ dô: TruyÖn cêi Chµo hái 2.NhËn xÐt: Ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù kh«ng? V× sao? -T×m thªm mét sè t×nh huèng kh¸c vÒ ph- ¬ng ch©m lÞch sù ( g©y phiÒn hµ) kh«ng ¬ng ch©m lÞch sù cã thÓ x¶y ra trong giao phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. tiÕp. -§Ó giao tiÕp thµnh c«ng, y/c ®Æt ra cho Ghi nhí: cÇn n¾m ®Æc ®iÓm cña t×nh huèng giao tiÕp: Nãi víi ai? Nãi khi nµo? ngêi nãi lµ g×? Nãi ë ®©u? Môc ®Ých nãi -HS ®äc ghi nhí sgk. H§2. HD HS t×m hiÓu c¸c trêng hîp II. Nh÷ng trêng hîp kh«ng kh«ng tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i. tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i HS th¶o luËn nhãm: -Trong c¸c ph¬ng ch©m ®· häc, ph¬ng 1.VD1: c¸c ph¬ng ch©m vÒ lîng, chÊt, ch©m héi tho¹i nµo kh«ng tu©n thñ t×nh quan hÖ, c¸ch thøc kh«ng ®îc tu©n thñ 2.VD2:Cuéc ®èi tho¹i gi÷a An vµ Ba huèng giao tiÕp? kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng (cha -§äc vÝ dô 2 sgk. -C©u tr¶ lêi cña Ba cã ®¸p øng ®îc nhu cÇu ®ñ th«ng tin-Ba kh«ng n¾m ch¾c) th«ng tin ®óng nh An mong muèn hay 3.VD3:B¸c sü nãi víi bÖnh nh©n m¾c kh«ng? Cã ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo ®· bÖnh nan y-kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ chÊt -lµ do nh©n ®¹o, viÖc nãi nh vËy lµ cÇn kh«ng ®îc tu©n thñ? V× sao? –VËy ph¬ng ch©m héi tho¹i cã ph¶i lµ thiÕt nh÷ng quy ®Þnh cã tÝnh chÊt b¾t buéc 4.VD4 -NghÜa têng minh: kh«ng tu©n thñ ph¬ng kh«ng? ch©m vÒ lîng, v× dêng nh nã kh«ng cho -§äc t×nh huèng 3 sgk. V× sao b¸c sÜ kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m ngêi nghe thªm mét th«ng tin nµo. vÒ chÊt? T×m nh÷ng t×nh huèng giao tiÕp t- -NghÜa hµm ý: tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng: tiÒn b¹c chØ lµ ph¬ng tiÖn sèng chø îng tù. -Khi nãi “ tiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c” th× cã kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých cuèi cïng cña con ph¶i ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m ngêi-> muèn ngêi nghe hiÓu theo nghÜa vÒ lîng kh«ng? CÇn hiÓu c©u nµy nh thÕ hµm Èn * Ghi nhí sgk. nµo? Trong thùc tÕ, nh÷ng trêng hîp nµo cã thÓ kh«ng tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i? -HS ®äc ghi nhí sgk. III. LuyÖn tËp: H§3: HD HS luyÖn tËp: BT1: C©u tr¶ lêi cña «ng bè kh«ng tu©n HS ®äc y/c BT1,2 thñ ph¬ng ch©m c¸ch thøc -HS trao ®æi nhãm. BT2:Th¸i ®é cña Ch©n, Tay, Tai, M¾t bÊt ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy. hoµ víi l·o MiÖng-> kh«ng tu©n thñ ph¬ng -HS nhËn xÐt, bæ sung 17 GV ch÷a BT ch©m lÞch sù ( kh«ng chµo hái khi tíi nhµ ngêi kh¸c, lêi lÏ giËn d÷ kh«ng cã chøng cø) 3. Cñng cè, HDVN: -Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i lµ bëi lÝ do g×? -VN lµm hoµn thµnh c¸c BT vµo vë . -¤n tËp vÒ v¨n thuyÕt minh, chó ý mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh, thuyÕt minh kÕt hîp víi c¸c yÕu tè miªu t¶, giê sau lµm bµi viÕt TLVsè 1. Ngµy d¹y: 9/9/2011 TiÕt 14, 15 viÕt tËp lµm v¨n sè 1-v¨n thuyÕt minh A. Môc tiªu bµi häc: 1. kiÕn thøc: C¸c ph¬ng ph¸p TM, c¸c yÕu tè kÕt häp trong bµi v¨n TM 2. KÜ n¨ng: - ViÕt ®îc bµi v¨n thuyÕt minh cã sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ cã kÕt hîp yÕu tè miªu t¶. -RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy, biÕt viÕt bµi v¨n cã bè côc ®Çy ®ñ gåm 3 phÇn 3. Th¸i ®é:-Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, s¸ng t¹o, ®éc lËp khi viÕt bµi. B: ChuÈn bÞ: HS: «n tËp GV: §Ò kiÓm tra c. Ph¬ng ph¸p D. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu 1. KiÓm tra: -Sù chuÈn bÞ cña HS 2. Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi Ph¬ng ph¸p Néi dung H§1. GV chÐp ®Ò bµi lªn b¶ng I.§Ò bµi: C©y lóa trong ®êi sèng ViÖt Nam H§2: HS lµm bµi II.HS lµm bµi III. GV thu bµi H§3: GV thu bµi 3. Cñng cè, HDVN: -VN c¸c em xem l¹i lÝ thuyÕt vÒ bµi v¨n thuyÕt minh . -So¹n bµi: ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng +Tãm t¾t t/p + Ph©n tÝch nh©n vËt Vò N¬ng,Tr¬ng Sinh HD chÊm bµi viÕt TLV sè 1 dàn bài thuyết minh cây lúa việt nam A:mở bài -từ ngàn đời nay cây lúa đã gắn bó với con người,làng quê VN, đồng thời cũng trở thành tên gọi cho 1 nền văn minh-nền lúa nước sông Hồng -Cây lúa không chỉ mang lại đời sống no đủ mà còn trở thành 1 nét đẹp trong đờ sống văn hoá tinh thần của người Việt -Hạt lúa và người nông dân cần cù ,mộc mạc đã trở thành những mảng màu không thể thiếu trong bức tranh của làng quê VN B:thân bài 1.Nguồn gốc _Lúa là cây trồng quan trọng nhất trong nhóm ngũ cốc _Cây lúa nước có nguồn gốc từ những vùng đầm lầy c, sau người ta mang trồng ở vùng 18 cao và trở thành lúa cạn.Lúa cạn khác với lúa nước ở đặc điểm sinh thái và nhu cầu nước 2.Hình dáng và quá trình sinh trưởng :mỗi cây lúa từ khi hạt thóc bắt đầu nảy mầm đền khi thu hoạch thường trải qua nhiềi giai đoạn kh1ac nhau _Từ 1 hạt thóc , khi đem ngâm trong nước ,ủ ấm 3-4 ngày ,mầm đã dài ,rễ xuất hiện.Người ta đem mầm ra ruộng gieo và chăm sóc 20 ngày thì thành mạ , đủ tiêu chuẩn cấy.Lúc này này cây đã có 3-4 lá mầm và cao10-20cm.Trước khi cấy mạ xuống ruộng , nguoi ta phải cày bừa làm đất bón phân ruộng thật kĩ và đảm bảo ruộng sâm sấp nước. _Lúa là loài cây thuộc họ thảo ,rễ chùm _Lá lúa dài khoảng 15-30cm,thon nhọn ở đầu và ráp ở phiến là .Thân lá có đốt tạo bởi các lá lúa hợp lại _Thời kì lúa con gái:lúa đẻ nhánh thành từng bụi .Mỗi bụi có 5-6 cây lúa .Lá lúa ở giai đoạn này xanh mượt mà ,mơn mởn _Giai đoạn làm đồng :bắt đầu khi lúa ngừng đẻ nhánh .Cây cứng cáp hơn.Trên ngọn xuất hiện những bông lúa trổ bông phất phơ.Đó là lúc lúa trổ bông và thụ phấn.Đây lá lúc quyết định năng suất của cây lúa .Những hạt lúa lón dần .Bông lúa bắt đầu trĩu xuống ,uốn cong như những chiếc cần câu .Sau 1 thoi gian ,hạt lúa chắc lại,chín dần và cây lúa chuyển sang màu vàng ươm(vàng óng) lúa chín :hạt lúa màu vàng được gọi là hạt thóc.Giai đoạn thu hoạch lúa bắt đầu.Người ta dùng liềm cắt lúa ,chuyển về nhà và dùng máy tuốt lúa tách riêng hạt thóc để phơi khô .Những hạt lúa tốt sẽ được để riêng ,làm giống cho vụ sau. 3.Cách chăm sóc _Trước khi cấy mạ xuống ruộng ,người ta phải cày bừa ,làm đất,bòn phân thật kĩ và đảm bảo ruộng sâm sấp nước _Khi lúa đẻ nhánh thành từng bụi lại phải làm cỏ ,bón phân,diệt sâu bọ _kẻ thù làm giảm năng suất lúa là thời tiết bất lợi:Mưa to,gió lớn sẽ làm đổ lúa ,chết lúa.Vì thế khi trồng lúa người nông dân cần phải căn cứ vào thoi tiết trong năm và thường xuyên diệt trừ sâu bọ hại lúa 4.Phân loại _Lúa ở Vn có nhiều loại:lúa tẻ ,lúa nếp,lúa đặc sản +Lúa nếp:lá to,dài và mướt hơn là lúa tẻ ,màu xanh nõn chuối sau chuyển sang màu xanh thẫm,khi chín màu vàng ươm.Loại ngon nhất là nếp cái +Lúa đặc sản có nhiều loại:tám thơm,tám soan,tám ấp bẹ 5.Ích lợi _Hat gạo có vai trò vô cùng quan trọng ,cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho con người _Trấu (lớp cứng bên ngoài hạt thóc)dùng để đun bếp _Rơm rạ là thức ăn cho trâu bò vào mùa đông _Ngoài ra hạt lúa ,hạt gạo còn gắn bó với đời sống tinh thần của người VN trong dịp Tết .Gạo nếp dùng để đổ các loại xôi để thờ cúng ông bà tổ tiên. : +Từ lúa gạo người ta còn làm được nhiều loại bánh như :bánh đa,bánh phỏ,cháo Suy ra Hạt gạo góp phần tạo nên nền văn hoá ẩm thực mang bản sắc van hoá VN _Ngày nay ,nước ta đã lai tạo được gần 30 giống lúa .Vn từ 1 ngước đói nghèo đã trở thành nước đứng thứ 2 trên thề gioi về xuất khẩu gạo _Cây lúa đi vào thơ ca nhạc hoạ 19 Ngµy d¹y: TiÕt 16 ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng (NguyÔn D÷) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Cèt truyÖn, sù kiÖn, nh©n vËt trong mét tp truyÖn truyÒn k× . - HiÖn thùc vÒ sè phËn cña ngêi phô n÷ VN díi chÕ ®é cò vµ vÎ ®Ñp truyÒn thèng cña hä. - Sù thµnh c«ng cña t¸c gi¶ vÒ NT kÓ chuyÖn. - Mèi liªn hÖ gi÷a tp vµ truyÖn Vî chµng Tr¬ng. 2. KÜ n¨ng - VËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó ®äc- hiÓu tp viÕt theo thÓ lo¹i truyÒn k×. - C¶m nhËn ®îc nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt ®éc ®¸o trong tp tù sù cã nguån gèc d©n gian. - KÓ l¹i ®îc truyÖn. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc th¸i ®é tr©n träng ®èi víi ngêi phô n÷. B. Ph¬ng ph¸p - VÊn ®¸p - Th¶o luËn nhãm - KÓ chuyÖn - gi¶ng b×nh. C. chuÈn bÞ HS: Bµi so¹n GV: b¶ng phô D. C¸c H§ d¹y häc chñ yÕu 1.KiÓm tra:-Nªu vµ nhËn xÐt bè côc, ý nghÜa vb “Tuyªn bè…trÎ em” -§äc bµi B¸nh tr«i níc cña Hå Xu©n H¬ng vµ cho biÕt bµi ®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò g×? 2.Bµi míi: GV giíi thiÖu bµi: Ph¬ng ph¸p H§1. HD HS t×m hiÓu t¸c gi¶, t¸c phÈm. -Em h·y tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. -GV bæ sung. H§2.HDHS ®äc, t×m hiÓu chung vÒ VB -GV HD ®äc, ®äc mÉu, gäi HS ®äc, HS nhËn xÐt, GV söa sai. -Gi¶i nghi· mét sè chó thÝch sgk. -Em h·y tãm t¾t vb nµy. -T×m bè côc cña vb. Néi dung I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm 1. T¸c gi¶: (?-?) --Sèng ë thÕ kØ XVI ,quª ë huyÖn Trêng T©n , nay lµ huyÖn Thanh MiÖn ,H¶i D¬ng. Tuy häc réng tµi cao nhng NguyÔn D÷ tr¸nh vßng danh lîi , chØ lµm quan mét n¨m råi vÒ sèng Èn dËt ë quª nhµ.S¸ng t¸c cña «ng ®· thÓ hiÖn c¸i nh×n tÝch cùc cña «ng ®èi víi VHDG. 2.T¸c phÈm: -Lµ truyÖn thø 20 trong TruyÒn k× m¹n lôc, viÕt b»ng v¨n xu«i ch÷ H¸n -§îc coi lµ Thiªn cæ k× bót II. §äc hiÓu v¨n b¶n: 1. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch 2. KÓ tãm t¾t 3. Bè côc:3 ®o¹n -Tõ ®Çu ®Õn lo liÖu nh ®èi víi cha mÑ ®Î H§3: HD HS ph©n tÝch: -TruyÖn cã mÊy nh©n vËt? Nh©n vËt nµo lµ m×nh: Cuéc h«n nh©n vµ sù xa c¸ch cña hai ngêi. nh©n vËt chÝnh? Ngay tõ phÇn ®Çu vb, Vò n¬ng ®· ®îc giíi -TiÕp ®Õn viÖc trãt ®· qua råi: Nçi oan thiÖu nh thÕ nµo? Em hiÓu thÕ nµo vÒ lêi khuÊt vµ c¸i chÕt bi th¶m cña Vò N¬ng. 20