Tài liệu Giáo án ngữ văn 6 tích hợp đầy đủ

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 Ngày soạn:13/08/2014 Tiết 1:Hướng dẫn học thêm Văn bản: CON RỒNG CHÁU TIÊN (Truyền thuyết) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết . - Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên". - Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC 1. Kiến thức: - Khái niệm thể loại truyền thuyết. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu. - Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước 2. Kĩ năng - Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính của truyện. - Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kì ảo tiêu biểu trong truyện. 3.Thái độ: tự hào về nguồn gốcvà truyền thống đoàn kết dân tộc, liên hệ với lời dặn của Bác về tinh thần đoàn kết. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh - Bác luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc anh em và niềm tự hào về nguồn gốc con Rồng cháu Tiên.( Liên hệ) C. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC: -KN giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức D.CÁC PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC: - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp với Tiếng Việt “ Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt” với Tập làm văn “ Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt” Tranh : -Lạc Long Quân và Âu Cơ gặp nhau. -Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con. 2. Học sinh: Đọc kĩ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: Kiểm diện sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài ở nhà của HS. Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 3.Bài mới: * Giới thiệu bài : Truyền thuyết là một thể lọai văn học dân gian được nhân dân ta từ bao đời ưa thích. Một trong những truyền thuyết tiêu biểu, mở đầu cho chuỗi truyền thuyết về thời đại các Vua Hùng đó là truyện “ Con Rồng, cháu Tiên “ . Vậy nội dung ý nghĩa của truyện là gì ? Tiết học hôm nay sẽ giúp các em hiểu điều ấy . Néi dung cÇn ®¹t Hoạt động của thầy Hoạt động của trò *) Ho¹t ®éng 1: Tìm hiểu về I.Khái quát về VHDG VN Hsinh trả lời VHDGVN 1.Khái niệm VHDG H:Nêu những hiểu bt của em -Là những st tập thể truyền về VHDG? miệng của nh/d lao động GV NHẬN XÉT BỔ SUNG -Ra đời từ thời kì công xã + Gäi häc sinh ®äc chó thÝch nguyên thủy phát triển và ()  Gi¸o viªn chèt l¹i 3 ý tòn tại tơi ngày nay.  NhËn xÐt chÝnh cña truyÒn thuyÕt. 2.Truyền thuyết là gi ? -TruyÒn thuyÕt : lµ truyÖn H:Nêu hiểu bt của em về thể - Häc sinh tr×nh bµy theo d©n gian truyÒn miÖng, kÓ SGK vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã loai truyền thuyết? liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø _ Cã yÕu tè tëng tîng, k× ¶o. _ ThÓ hiÖn th¸i ®é, c¸ch ®¸nh gi¸ cña nh©n d©n víi c¸c sù kiÖn lÞch sö) Hoạt động2:Tìm hiểu truyền thuyết CRCT - Gi¸o viªn ph©n truyÖn lµm 3 ®o¹n, gäi 3 häc sinh ®äc - Y/c HS kÓ l¹i c©u chuyÖn. - Cho häc sinh t×m hiÓu chó thÝch. + Gäi häc sinh gi¶i thÝch c¸c chó thÝch (1); (2); (3); (5); (7) ? V¨n b¶n ®îc chia lµm mÊy phÇn? Danh giíi tõng phÇn vµ néi dung chÝnh cña c¸c phÇn ®ã? II.Truyền thuyết CRCT 1.Đọc và giả nghĩa từ khó 2. Bè côc: - 3 phÇn.  ý kiÕn c¸ nh©n- V¨n b¶n ®îc chia lµm 3 ®o¹n: + §o¹n 1: Tõ ®Çu  Long Trang: "ViÖc kÕt h«n cña L¹c Long Qu©n vµ ¢ u C¬". + §o¹n 2: TiÕp theo  lªn ®êng: "ViÖc sinh con vµ chia con cña L¹c Long Qu©n vµ ¢ u C¬". + §o¹n 3: PhÇn cßn l¹i: "Sù trëng thµnh cña c¸c con L¹c Long Qu©n vµ ¢ u 3.Nội dung C¬". 3.1.Cội nguồn của DTVN - Häc sinh tãm t¾t - TruyÖn kÓ vÒ nh÷ng ai? KÓ - L¹c Long Qu©n: Con trai vÒ viÖc g×? thÇn Long N÷, m×nh rång, + Gäi häc sinh tãm lîc nd søc khoÎ v« ®Þch. truyÖn “Tõ ®Çu  Long  ThÇn cã tµi n¨ng phi th- Trường THCS Kim Thư *) Nh©n vËt L¹c Long Qu©n: - Lµ con thÇn BiÓn. - Cã phÐp l¹. - DiÖt yªu qu¸i. giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - Trang” ? Trong trÝ tëng tîng cña ngêi xa, L¹c Long Qu©n hiÖn lªn víi nh÷ng ®Æc ®iÓm g×? ? Theo em, sù phi thêng Êy lµ biÓu hiÖn cña mét vÎ ®Ñp nh thÕ nµo? ? ¢u C¬ hiÖn lªn víi nh÷ng vÎ ®Ñp ®¸ng quý nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chi tiÕt trªn? ? Nh÷ng chi tiÕt nµo thÓ hiÖn tÝnh chÊt kú l¹, lín lao, ®Ñp ®Ï vÒ nguån gèc, h×nh d¹ng cña L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬? (Gîi ý: Nguån gèc, h×nh d¹ng? NÕp sinh ho¹t? Tµi n¨ng? TÝnh c¸ch?) GV: C¶ 2 ®Òu lµ nh÷ng vÞ anh hïng kiÕn t¹o nÒn v¨n minh ¢u L¹c. TruyÖn hÊp dÉn ngêi ®äc víi nh÷ng chi tiÕt Rång ë díi níc vµ Tiªn trªn non gÆp nhau, yªu th¬ng nhau vµ kÕt duyªn vî chång, ph¶n ¸nh thêi kú gia ®×nh cña ngêi ViÖt cæ. GV: Gäi häc sinh tãm t¾t: -BÊy giê... khoÎ nh thÇn. ? ChuyÖn sinh në cña ¢u C¬ cã g× ®Æc biÖt? N¨m häc 2011 - 2012 êng: diÖt trõ Ng Tinh, Hå Tinh, Méc Tinh, khai ph¸ vïng biÓn, vïng rõng nói, vïng ®ång b»ng. - ¢u C¬: Thuéc dßng thÇn N«ng, xinh ®Ñp tuyÖt trÇn. D¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i, c¸ch ¨n ë.  Kú l¹, ®Ñp ®Ï, lín lao.  VÎ ®Ñp anh hïng. *) Nh©n vËt ¢ u C¬ - Thuéc con thÇn N«ng, xin ®Ñp tuyÖt trÇn. - D¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i.  PhÈm chÊt ®Ñp ®Ï, lín lao. Mối lương duyên cao quý  ý kiÕn c¸ nh©n Dân tộc ta có nguồn gốc Th¶o luËn nhãm theo bµn, cao quý cö ®¹i diÖn tr¶ lêi: - Cã nguån gèc cao quý: thuéc nßi Rång, dßng Tiªn - L¹c Long Qu©n cã tµi n¨ng vµ søc khoÎ phi thêng; ¢u C¬ “xinh ®Ñp tuyÖt trÇn” - Cã c«ng víi d©n: “DiÖt trõ yªu qu¸i, d¹y d©n trång trät, ch¨n nu«i” 3.2. ViÖc sinh con vµ ý nghÜa cña viÖc chia con. - Sinh ra bäc tr¨m trøng, në ra 100 con trai. - Bäc tr¨m trøng biÓu tîng cho søc m¹nh céng ®ång cña ngêi ViÖt. - Con nµo con Êy hång hµo, ®Öp l¹ thêng. - 50 ngêi con theo cha xuèng biÓn, 50 ngêi con theo mÑ lªn nói ®Ó cai qu¶n ? Theo em truyÖn ‘’Con c¸c ph¬ng: kÎ trªn c¹n, ngêi Rång Ch¸u Tiªn’’cã ý nghÜa díi níc. nh thÕ nµo?  Lý gi¶i sù ph©n bè d©n ? Theo em, chi tiÕt trªn nh»m c ë níc ta. gi¶i thÝch ®iÒu g× vÒ lich sö? - HS th¶o luËn vµ t×m dÉn chøng ®Ó chøng minh. ? B»ng sù hiÓu biÕt cu¶ em - HS ®äc vÒ lÞch sö chèng ngo¹i x©m vµ c«ng cuéc dùng x©y ®Êt níc cña d©n téc, em thÊy lêi c¨n dÆn cña Lạc Long Quân sau nµy cã ®îc con ch¸u thÇn thùc hiªn kh«ng? - ViÖc thµnh lËp nhµ níc - Gi¸o viªn gäi HS ®äc phÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö. Trường THCS Kim Thư - Sinh ra bäc tr¨m trøng. - KhoÎ m¹nh, hång hµo, kh«ng cÇn cÇn ¨n còng lín. - 50 ngêi con xuèng biÓn, 50 ngêi con lªn nói.  Søc m¹nh cña céng ®ång ngêi ViÖt, lý gi¶i sù ph©n bè d©n c ë níc ta. 3.3. Sù h×nh thµnh triÒu ®¹i Hïng V¬ng: - Thµnh lËp nhµ níc ®Çu tiªn trong lÞch sö. giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - cuèi truyÖn. ? TruyÖn kÕt thóc b»ng sù viÖc nµo? ? Chi tiÕt ngêi con trëng ë l¹i lµm Vua nh»m gi¶i thÝch ®iÒu g×? ? Theo em, cèt lâi lÞch sö trong truyÖn lµ g×? ?Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt tëng tîng, kú ¶o? Vai trß cña nã? GV më réng: Chi tiÕt tëng tîng, kú ¶o trong truyÖn cæ d©n gian g¾n liÒn víi quan niÖm, tÝn ngìng cña ngêi xa vÒ thÕ giíi. Hoạt động 3: Tổng kết. ? Qua truyền thuyết này, em hiểu gì về dân tộc ta? ? Truyền thuyết này đã bồi đắp trong em những tình cảm nào? ? Truyền thuyết bao giờ cũng có cái "lõi sự thật lịch sử ", vậy " cái lõi sự thật lịch sử " của truyền thuyết này là gì? ? Bên cạnh đó, yếu tố chính làm nên thành công của N¨m häc 2011 - 2012 - Ph¶n ¸nh mèi quan hÖ vµ thèng nhÊt cña c¸c c d©n ngêi ViÖt thêi xa. Sù kÕt hîp gi÷a bé l¹c L¹c ViÖt vµ ¢u ViÖt vµ nguån gèc chung cña c¸c c d©n B¸ch viÖt lµ cã thËt. ChiÕn tranh vÒ tù vÖ ngµy cµng trë nªn ¸c liÖt ®ßi hái ph¶i huy ®éng søc m¹nh cña c¶ céng ®ång ë thêi ®¹i Hïng vu¬ng vµ c«ng cuéc chèng lò lôt ®Ó x©y dùng ®êi sèng n«ng nghiÖp ®Þnh c , b¶o vÖ ®Þa bµn c tró thêi Êy còng lµ cã thËt. - Chi tiÕt kh«ng cã thËt ®îc tëng tîng vµ s¸ng t¹o. - Vai trß: T« ®Ëm tÝnh chÊt kú l¹, lín lao, ®Öp ®Ï cua c¸c nh©n vËt, sù kiÖn.  ThÇn kú ho¸, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn d©n téc m×nh. T¨ng søc hÊp dÉn cho truyÖn.  Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc cao quý cña d©n téc ViÖt Nam vµ biÓu hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt cña néi dung ta ë mäi miÒn ®Êt níc. - HS: Dân tộc ta có nguồn gốc thiêng liêng, cao quí, là một khối đoàn kết, vững bền. (Đó là cách giải thích của người Việt Cổ về nguồn gốc dân tộc ta) - HS thảo luận (Yêu quí, tự hào về truyền thống dân tộc; đoàn kết, yêu thương mọi người - HS: Yếu tố lịch sử: Triều đại các vua Hùng - HS:Yếu tố, chi tiết tưởng tượng, kì ảo. Trường THCS Kim Thư III. Tæng kÕt: 1.Nội dung ý nghĩa: -Truyện kể về nguồn góc dân tộc con Rồng cháu Tiên,ngợi ca nguồn gốc cao quí của dân tộc và ý nguyện đoàn kết gắn bó của dân tộc ta. 2.Nghệ thuật: -Sử dụng các yếu tố tưởng tượng kì ảo… -Xây dựng hình tượng giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 truyền thuyết này là gì? (SGK- 8) Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp ? Em biÕt nh÷ng truyÖn nµo cña c¸c d©n téc kh¸c ë VN còng gi¶i thÝch nguån gèc d©n téc nh truyÖn: "Con Rång, ch¸u Tiªn"? ? Sù gièng nhau Êy kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? N¨m häc 2011 - 2012 - Học sinh đọc ghi nhớ: nhân vật mang dáng dấp thần linh. *Ghi nhí: (sgk-tg8) Trả lời - Mêng: Qu¶ trøng to në ra ngêi. IV. LuyÖn tËp: - Kh¬-me: Qu¶ bÇu mÑ. 1. KÓ tªn c¸c truyÖn kh¸c  Sù gÇn gòi vÒ céi nguån 2. KÓ diÔn c¶m truyÖn: vµ sù giao lu v¨n ho¸ gi÷a “Con Rång, ch¸u Tiªn”. c¸c d©n téc trªn níc ta. 4) Củng cố: : Ý nghĩa của truyện “Con Rồng cháu Tiên”? 5)Hướng dẫn học bài - Đọc kĩ để nhớ chi tiết, sự việc chính - Kể lại chuyện. - Liên hệ một câu chuyện có nội dung giair thích nguồn gốc người Việt. - Chuẩn bị cho tiết sau: Bánh chưng bánh giầy. Ngày soạn: 14/08/2014 Tiết 2 Hướng dẫn đọc thêm Văn bản: B¸nh chng b¸nh giÇy (Truyền thuyết ) A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hiểu được nội dung ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu của truyện Bánh chưng bánh giầy B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Nhân vật , sự việc, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết. - Cốt lõi lịch sử thời kì dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời đại Hùng Vương. - Cách giải thích của nguopwì Việt cổ về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông- một nét đẹp văn hóa của người Việt. 2.Kĩ năng: - Đọc -hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính trong truyện. 3.Thái độ: Xây dựng lòng tự hào về trí tuệ và vốn văn hóa của dân tộc. C.CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KN giao tiếp Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 -KN tư duy -KN tự nhận thức D. CÁCPHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp : Tiếng Việt bài “Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt” ,với Tập làm văn bài : “Giao tiếp văn bản và phương thức biểu đạt”. - Tranh : Cảnh gia đình Lang Liêu làm bánh. - Cảnh vua chọn bánh của Lang Liêu để tế Trời , Đất, Tiên Vương. 2. Học sinh: Đọc kỹ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: - Em hiểu truyền thuyết là gì?. - Ý nghĩa của truyện “ Con Rồng, cháu Tiên “ ? 3.Bài mới: GV giíi thiÖu bµi:B¸nh chng, b¸nh giÇy lµ mét thø h¬ng vÞ kh«ng thÓ thiÕu trong ngµy TÕt. Nguån gèc cña hai thø b¸nh nµy cã tõ ®©u sÏ t×m hiÓu qua bµi häc h«m nay. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung chính - GV híng dÉn c¸ch ®äc: I.Đọc,tìm hiểu chung chËm r·i, t×nh c¶m. Gäi 2 ®Õn 3 HS ®äc. 1.Đọc HS kh¸c nhËn xÐt. -Hs suy nghÜ vµ tr¶ lêi c¸ 2.Giải nghĩa từ khó ? TruyÖn gåm nh÷ng sù viÖc nh©n 3.Bố cục :3phần chÝnh nµo? 1/ Nh©n lóc vÒ giµ, Vua Hïng thø 7 trong ngµy lÔ Tiªn V¬ng cã ý ®Þnh chän ngêi nèi ng«i. 2/ C¸c lang cè ý lµm võa lßng Vua b»ng nh÷ng m©m cç thËt hËu. 3/ Riªng Lang Liªu ®îc thÇn m¸ch b¶o dïng 2 lo¹i b¸nh d©ng lÔ Tiªn V¬ng. 4/ Vua Hïng chän b¸nh ®Ó lÔ Tiªn V¬ng vµ tÕ trêi ®Êt nhêng ng«i b¸u cho chµng. 5/ Tõ ®êi Vua Hïng thø 7, níc ta cã tËp tôc lµm b¸nh chng, b¸nh giÇy ®Ó ®ãn tÕt. - GV yªu cÇu HS kÓ truyÖn. II. Tìm hiểu văn bản ? Bố cục 1. Hïng V¬ng chän ng_Tõ ®Çu->Chøng gi¸m êi nèi ng«i. _ TiÕp theo ->H×nh trßn. _ PhÇn cßn l¹i GV: §©y lµ mét v¨n b¶n Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 truyÒn thuyÕt vÒ thêi ®¹i Hïng V¬ng dùng níc - Híng dÉn t×m hiÓu 1 sè tõ khã. - GiÆc ngoµi ®· dÑp yªn, ®Êt níc cã thÓ tËp trung vµo - Gäi HS ®äc "Tõ ®Çu  cã c«ng cuéc ch¨m lo cho d©n Tiªn V¬ng ch÷ng gi¸m". ®îc no Êm, vua ®· giµ muèn ? Vua Hïng chän ngêi nèi truyÒn ng«i. ng«i trong hoµn c¶nh ntn? - Chän ngêi lµm võa ý vua trong lÔ Tiªn V¬ng; ngêi nèi ng«i ph¶i nèi chÝ Vua. - Lµ «ng vua tµi trÝ, s¸ng suèt, c«ng minh. Lu«n ®Ò ? ý ®Þnh chän ngêi nèi ng«i cao c¶nh gi¸c thï trong giÆc cña Vua Hïng ntn? ngoµi. §ång thêi ngÇm nh¾c nhë 20 «ng Lang vÒ ? Qua c¸ch chän ngêi nèi ng«i truyÒn thèng dùng níc, gi÷ níc. ®· gióp em hiÓu ®iÒu g× vÒ vÞ vua nµy? GV: Vua Hïng ®a ra h×nh thøc ®Ó chän ngêi nèi ng«i... Thêi gian tr«i ®i, ngµy lÔ Tiªn V¬ng s¾p ®Õn. Ai sÏ lµ ngêi lµm võa ý vua? chóng ta theo dâi phÇn tiÕp theo cña truyÖn. Gi¸o viªn gäi häc sinh ®äc ®o¹n: "C¸c lang  lÔ Tiªn V¬ng" ? §o¹n truyÖn kÓ vÒ sù viÖc g×? ? Trong ®o¹n truyÖn trªn chi tiÕt nµo em thêng gÆp trong c¸c truyÖn cæ d©n gian? GV: §©y lµ chi tiÕt nghÖ thuËt tiªu biÓu cho truyÖn d©n gian. Trong c¸c truyÖn d©n gian kh¸c ta còng thÊy sù cã mÆt cña c¸c chi tiÕt trªn. ? Em h·y kÓ 1 vµi chi tiÕt trong c¸c truyÖn d©n gian kh¸c? ? Theo em, chi tiÕt trªn cã gi¸ trÞ ntn víi truyÖn d©n gian? Gi¸o viªn: LÔ Tiªn V¬ng ®· - Chän ngêi lµm võa ý vua trong lÔ Tiªn V¬ng; ngêi nèi ng«i ph¶i nèi chÝ vua.  Lµ «ng vua tµi trÝ, s¸ng suèt, c«ng minh. Lu«n ®Ò cao c¶nh gi¸c thï trong giÆc ngoµi. 2. Cuéc ®ua tµi giµnh ng«i b¸u: - C¸c lang ®ua nhau lµm cç thËt ngon, thËt hËu - Chi tiÕt thi tµi: Hä chØ biÕt ®ua nhau lµm cç thËt hËu, thËt ngon ®em vÒ lÔ Tiªn V¬ng. - TruyÖn TÊm C¸m : Thi b¾t tÐp. - TruyÖn Em bÐ th«ng minh: Thi gi¶i c¸c c¸u ®è o¸i o¨m.  T¹o ra t×nh huèng truyÖn ®Ó c¸c nh©n vËt béc lé phÈm chÊt, tµi n¨ng. Gãp phÇn t¹o sù håi hép, høng thó cho ngêi nghe. Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - trë thµnh cuéc ®ua tµi gi÷a 20 ngêi con trai cña Vua. Trong cuéc ®ua tµi ®ã Lang Liªu lµ ngêi thiÖt thßi nhÊt. ? Trong lóc Êy, ®iÒu kú l¹ nµo ®· ®Õn víi Lang Liªu? ? V× sao chØ cã Lang Liªu ®îc thÇn gióp ®ì? N¨m häc 2011 - 2012 - GÆp thÇn trong m¬.  V× Lang Liªu må c«i cha mÑ vµ thiÖt thßi nhÊt. Chµng ch¨m lo viÖc ®ång ¸ng, tù tay trång lóa, trång khoai. Chµng hiÓu ®îc gi¸ trÞ h¹t g¹o, cña c¶i do m×nh lµm ra. - H¹t g¹o lµ quý... - ThÇn muèn thö th¸ch ®Ó Lang Liªu béc lé ®îc trÝ tuÖ, tµi n¨ng cña m×nh, ®Ó ? Trong giÊc méng, thÇn ®· chøng tá viÖc kÕ vÞ ng«i vua cho Lang Liªu biÕt ®iÒu g×? lµ xøng ®Êng ? T¹i sao thÇn kh«ng chØ dÉn - Lang Liªu ®· suy nghÜ cô thÓ cho Lang Liªu c¸ch lµm thÊu ®¸o lêi thÇn vµ s¸ng b¸nh? t¹o ra 2 lo¹i b¸nh: B¸nh chng h×nh vu«ng, b¸nh giÇy h×nh trßn. ? Lang Liªu cã hiÓu ý thÇn kh«ng? Gi¸o viªn: Lang Liªu ®· hiÓu gi¸ trÞ lao ®éng cña nghÒ n«ng: Nhê g¹o mµ d©n Êm no, níc hïng m¹nh, ®ñ søc chèng giÆc, gi÷ yªn bê câi. ? Qua viÖc Lang Liªu lµm ra 2 thø b¸nh, em cã c¶m nhËn g× vÒ nh©n vËt nµy? ? Theo em, v× sao vua l¹i chän b¸nh cña Lang Liªu? GV: §ã còng chÝnh lµ chÆng ®êng thö th¸ch, cô thÓ lµ thö th¸ch vÒ mÆt trÝ tuÖ mµ nh©n vËt trong truyÖn d©n gian tr¶i qua. Qua ®ã thÓ hiÖn tµi n¨ng cña nh©n vËt. ? Nêu ý nghĩa của truyện ? . ? Nªu nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ  Lµ ngêi tµi trÝ. - Lang Liªu ®îc thÇn m¸ch b¶o - >lµm b¸nh chng vµ b¸nh giÇy-> Lµ ngêi th«ng minh, tµi trÝ ch¨m nghÒ canh n«ng >Lang Liªu hiÓu ®îc ý thÇn, ý vua xøng ®¸ng vµ ®îc nèi ng«i vua - 2 thø b¸nh cã ý nghÜa s©u sa tîng trng cho trêi ®Êt, mu«n loµi, cã ý nghÜa thùc tÕ quý h¹t g¹o Chµng lµ ngêi lµm võa ý III. Tổng kết: vua ®· ®o¸n ®îc ý vua. §ã lµ biÓu hiÖn cña ãc th«ng 1.Nội dung ý nghĩa: Là câu chuyện suy tôn tài minh, trÝ tuÖ. năng,phẩm chất con người trong việc dựng xây đất nước. 2. Nghệ thuật: -Sử dụng chi tiết tưởng Trả lời tượng kì ảo... -Lối kể chuyện dân gian: theo trình tự thời gian *Ghi nhí - 12 IV. LuyÖn tËp: ý nghÜa phong tôc lµm b¸nh chng, b¸nh giµy trong Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh thuËt? Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 ngµy TÕt §Ò cao nghÒ n«ng, ®Ò cao sù thê kÝnh trêi, ®Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. …§©y lµ kiÓu m« tÝp ta thêng hay b¾t gÆp trong c¸c truyÖn cæ tÝch sau nµy nh anh Khoai khi kh«ng thÓ t×m ®îc c©y tre tr¨m ®èt... HS th¶o luËn. Hs đọc ghi nhớ : Trả lời :* Luyện tập HS th¶o luËn: ý nghÜa phong tôc lµm b¸nh chng, b¸nh giµy trong ngµy TÕt. ? Chi tiÕt nµo lµm em thÝch nhÊt? V× sao? - Bøc tranh SGK - 10 minh ho¹ cho ®o¹n truyÖn nµo? Em h·y kÓ l¹i ®o¹n v¨n b¶n ®ã. - Thay lêi Lang Liªu kÓ l¹i lÝ do v× sao chµng l¹i lµm hai lo¹i b¸nh (trong t©m tr¹ng v« cïng mõng rì v× ®· lµm võa ý vua cha) 4.Củng cố: Gv sơ kết bài. Nhấn mạnh ýnghÜa cña truyÖn. 5.Dặn dò: Luyện đọc và kể lại chuyện. T×m ®äc: Sù tÝch trÇu cau, Sù tÝch da hÊu Tìm các chi tiết có bóng dáng lịch sử cha ông ta xưa trong truyện Ngày soạn:14/08/2014 Tiết 3 Tiếng Việt: Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm chắc định nghĩa về từ, cấu tạo từ tiếng Việt. - Biết phân các kiểu cấu tạo của từ . B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 - Định nghĩa về từ đơn, từ phức, các loại từ phức. - Đơn vị cấu tạo từ tiếng Việt. 2.Kĩ năng - Nhận diện, phân biệt được : từ và tiếng: từ đơn và từ phức: từ ghép và từ láy . - Phân tích cấ u tạo của từ . 3.Thái độ: Thấy được sự phong phú của tiếng Việt. C. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng từ tiếng việt, trong thực tiễn giao tiếp của bản thân. - Giao tiếp : Trình bày suy nghĩ, ý tưởng , thảo luận và chia sẻ những cảm nhận cá nhân về cách sử dụng từ trong tiếng việt. D. CÁCPHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp với bài “Con Rồng, cháu Tiên”, “Bánh chưng, bánh giầy” với Tập làm văn “Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt” . 2. Học sinh:. Soạn bài . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS. 3.Bài mới: - Giíi thiÖu bµi :ë bËc TiÓu häc ta ®· häc vÒ tõ, ®Ó hiÓu râ h¬n tõ lµ g×? Tõ cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? Bµi häc h«m nay sÏ gióp ta hiÓu râ vÒ ®iÒu ®ã. Ho¹t ®éng 1 :Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu kh¸i niÖm tõ lµ g×? Môc tiªu : HS ph©n biÖt ®îc tiÕng vµ tõ, n¾m kh¸I niÖm tõ TV Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß ND c¬ b¶n ? LËp danh s¸ch c¸c tõ vµ tiÕng ThÇn/ d¹y /d©n /c¸ch/ trång I.Tõ lµ g×? trong c©u ? trät/,ch¨n nu«i /vµ/ c¸ch/ ¨n ë Gi¸o viªn híng dÊn häc sinh thùc HS dùa vµo dÊu ng¨n c¸ch ®Ó 1.VÝ dô hiÖn yªu cÇu nªu trong c©u hái 1 ®Õm xem cã bao nhiªu tõ: 9 tõ, môc “tõ lµ g×”.S¸ch gi¸o khoa ®· cã 12 tiÕng. cã nh÷ng g¹ch chÐo ®Ó t¸ch c¸c tõ .Gi¸o viªn gióp c¸c em ph©n lo¹i b»ng c¸ch nh sau : ?Em h·y cho biÕt trong c©u v¨n trªn cã bao nhiªu tõ ? ?Nh vËy lµ sè tõ vµ sè tiÕng kh«ng -Mét tiÕng:ThÇn/ d¹y /d©n 2.NhËn xÐt b»ng nhau, vËy trong sè tõ Êy sÏ /c¸ch/vµ/ c¸ch -TiÕng dïng ®Ó t¹o cã nh÷ng tõ do nhiÒu tiÕng t¹o -Hai tiÕng :trång trät/,ch¨n tõ thµnh.?Tõ nµo trong sè ®ã do mét nu«i / ¨n ë -Tõ dïng ®Ó t¹o tiÕng t¹o thµnh ? Tõ nµo trong sè c©u ®ã do nhiÒu tiÕng t¹o thµnh ? -Khi mét tiÕng cã thÓ dïng t¹o c©u, tiÕng Êy trë thµnh tõ ? Qua viÖc chØ ra sè tõ vµ sè tiÕng -TiÕng dïng ®Ó t¹o tõ trong c©u v¨n trªn , em h·y cho -Tõ dïng ®Ó t¹o c©u biÕt tõ vµ tiÕng cã g× kh¸c nhau? -Khi mét tiÕng cã thÓ dïng t¹o Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - Tõ ®îc dïng ®Ó lµm g× ? TiÕng dïng ®Ó lµm g×? Khi nµo th× tiÕng trë thµnh tõ ? VËy theo em tõ lµ g× ? N¨m häc 2011 - 2012 c©u, tiÕng Êy trë thµnh tõ Ghi nhí 1: Ghi nhí 1: SGK Tõ lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ dïng ®Ó ®Æt c©u. Ho¹t ®éng 2:Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt Môc tiªu : HS n¾m ®îc cÊu t¹o tõ vµ c¸c tõ lo¹i ph©n biÖt theo cÊu t¹o Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß ND c¬ b¶n ? Dùa vµo nh÷ng kiÕn II_CÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt thøc ®· häc ë TiÓu KiÓu cÊu t¹o tõ VÝ dô häc , em h·y ®iÒn c¸c 1.VÝ dô Tõ ®¬n Tõ, ®Êy, níc, ta, tõ trong c©u sau vµo ch¨m, nghÒ, vµ, b¶ng ph©n lo¹i ? cã, tôc, ngµy, (C©u hái nµy gi¸o viªn TÕt, lµm, cã thÓ sö dông b¶ng Tõ Tõ ch¨n nu«i, b¸nh phô , cho häc sinh phøc ghÐp chng, b¸nh giÇy xung phong ®iÒn vµo Tõ l¸y Trång trät theo yªu cÇu ) ? Qua b¶ng ph©n lo¹i ,em h·y cho biÕt tõ ®¬n vµ tõ phøc kh¸c nhau nh thÕ nµo ?Tõ l¸y vµ ghÐp cã ®iÓm nµo gièng vµ kh¸c? GV HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc : ? Tãm l¹i tiÕng lµ g× ? Tõ lµ g× ? ?ThÕ nµo lµ tõ ®¬n , tõ phøc ? Cã mÊy c¸ch t¹o ra tõ phøc ? §ã lµ nh÷ng c¸ch nµo ? -Tõ ®¬n: Cã mét tiÕng -Tõ phøc :Cã hai tiÕng trë lªn -Tõ l¸y: cã hai tiÕng, mét tiÕng l¸y l¹i phÇn ©m, vÇn hoÆc l¾y l¹i toµn bé. -Tõ ghÐp:hai tiÕng ®Òu cã nghÜa.... - TiÕng lµ ®¬n vÞ cÊu t¹o nªn tõ - Tõ lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ dïng ®Ó ®Æt c©u. - Tõ chØ gåm mét tiÕng gäi lµ tõ ®¬n. - Tõ gåm hai hay nhiÒu tiÕng gäi lµ tõ phøc - Nh÷ng tõ phøc ®îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa ®îc gäi lµ tõ ghÐp. Cßn nh÷ng tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng ®îc gäi lµ tõ l¸y. Mét häc sinh ®äc phÇn -Ghi nhí SGKghi nhí trong s¸nh gi¸o khoa . 2.NhËn xÐt -Tõ ®¬n: Cã mét tiÕng -Tõ phøc :Cã hai tiÕng trë lªn -Tõ l¸y: Cã hai tiÕng, mét tiÕng l¸y l¹i phÇn ©m, vÇn hoÆc l¾y l¹i toµn bé. -Tõ ghÐp:hai tiÕng ®Òu cã nghÜa *Ghi nhí SGK Ho¹t ®éng 3:Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp. Ho¹t ®éng cña thÇy Bµi 1 : GV híng dÉn HS lµm bµi c¸ nh©n – tr×nh bµy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung cÇn ®¹t II. LuyÖn tËp: -Lµm bµi c¸ nh©n - tr×nh 1. Bµi tËp 1: bµy tríc líp a. Tõ: nguån gèc con Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 ch¸u  tõ ghÐp b. Tõ ®ång nghÜa víi nguån gèc: céi nguån, gèc g¸c, gèc rÔ. c. Tõ ghÐp chØ quan hÖ th©n thuéc: c« d×, chó b¸c, anh chÞ, chó ch¸u... GV nhËn xÐt – chèt ý ®óng Híng dÉn t¬ng tù víi bµi tËp 2 Bµi 3 : GV chia líp thµnh 4 nhãm th¶o luËn -GV nhËn xÐt – kÕt luËn Gi¸o viªn giao BT 4, 5 ( Gv hướng dẫn häc sinh vÒ nhµ lµm) 2. Bµi tËp 2: *) S¾p xÕp: - Theo giíi tÝnh (nam, n÷): «ng bµ, cha mÑ, anh chÞ... - Theo bËc (trªn, díi): B¸c ch¸u, «ng ch¸u, cha - Hs th¶o luËn, tr×nh bµy kÕt con,... qu¶, nhËn xÐt , bæ sung 3. Bµi tËp 3: *) §iÒn tõ: - C¸ch chÕ biÕn b¸nh: B¸nh r¸n, b¸nh níng, b¸nh tr¸ng, b¸nh hÊp,... - ChÊt liÖu lµm b¸nh: B¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh,... - TÝnh chÊt cña b¸nh: B¸nh dÎo, b¸nh phång,... - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh tai heo, b¸nh tai v¹t,... 4/ Bµi tËp 4: - Nghe "Thót thÝt": tiÕng khãc nhá trong häng khi cã ®iÒu tñi th©n, Êm øc: t¬ng ®¬ng sôt sïi, rng røc, ti tØ. 5/ Bµi tËp 5: - T¶ tiÕng cêi: khóc khÝch, s»ng sÆc... - T¶ tiÕng nãi: lÐo nhÐo, lÌ nhÌ.. - T¶ d¸ng ®iÖu: lõ ®õ, nghªnh ngang. -HS lµm bµi, tr×nh bµy 4.Củng cố: Gv sơ kết bài,nhắc lại nội dung chính. Hs đọc bài đọc thêm. 5.Dặn dò: Viết đo¹n v¨n cã 3 c©u sö dông tõ l¸y tả tiếng nói,dáng điệu của con người Tìm các từ ghép miêu tả mức độ,kích thước của một đồ vật. Chuẩn bị bài : Giao tiếp,văn bản và phương thức biểu đạt. Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 Ngày soạn: 16/08/2014 Tiết 4 Tập làm văn: Giao tiÕp v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu ®¹t A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Bước đầu hiểu biết về giao tiếp. văn bản và phương thức biểu đạt . - Nắm được mục đích giao tiếp, kiểu văn bản và phương thức biểu đạt. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Sơ giản về hoạt động truyền đạt, tiếp nhận, tư tưởng, tình cảm bằng phương tiện ngôn từ giao tiếp. Văn bản và phương thức biểu đạt kiểu văn bản. - Sự chi phối của mục đích giao tiếp trong việc lựa chọn phương thức biểu đạt để tạo lập văn bản. - Các kiểu văn bản TS,MT,BC,LL,TM,HC-CV. 2.Kĩ năng: - Bước đầu nhận biết về việc lựa chọn phương thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiếp. - Nhận ra kiểu văn bản ở một văn bản cho trước căn cứ vào phương thức biểu đạt - Nhận ra tác dụng của việc lựa chọn phương thức biểu đạt ở một đoạn văn cụ thể. 3.Thái độ: Sử dụng đúng kiểu loại nâng cao hiệu quả giao tiếp. C.CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Giao tiếp ứng xử : Biết các phương thức biểu đạt và sử dụng văn bản theo những phương thức biểu đạt khác nhau phù hợp với mục đích giao tiếp. - Tự nhận thức được tầm quan trọng của giao tiếp bằng văn bản và hiệu quả của các phương thức biểu đạt. D. PHƯƠNG PHÁP - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp với phần văn bài “Con Rồng, cháu Tiên” , “Bánh chưng, bánh giầy” với phần Tiếng Việt bài “Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt”. Phân tích các tình huống. 2. Học sinh:. Soạn bài . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3.Bài mới: - Giíi thiÖu bµi: Trong cuéc sèng hµng ngµy chóng ta thêng giao tiÕp víi mäi ngêi ®Ó trao ®æi t©m t, t×nh c¶m cho nhau. Mçi môc ®Ých giao tiÕp ®Òu cÇn cã mét ph¬ng thøc biÓu ®¹t phï hîp. VËy giao tiÕp, v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu ®¹t lµ g× ta sÏ t×m hiÓu qua bµi häc h«m nay. Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Gi¸o viªn: Treo b¶ng phô, gäi häc sinh ®äc ng÷ liÖu: a) "Cã c«ng mµi s¾t, cã ngµy nªn kim". b) - "Ai ¬i, bng b¸t c¬m ®Çy, DÎo th¬m mét h¹t ®¾ng cay mu«n phÇn". - "Ai ¬i gi÷ chÝ cho bÒn, Dï ai xoay híng ®æi nÒn mÆc ai". c) Lêi B¸c hå d¹y thanh niªn: "Kh«ng cã viÖc g× khã, ChØ sî lßng kh«ng bÒn §µo nói vµ lÊp biÓn, QuyÕt chÝ ¾t lµm nªn". ? Tõng c©u, ®o¹n lêi trªn ®îc nãi ra nh»m môc ®Ých g×? - Tõng c©u, ®o¹n lêi trong vÝ dô ®îc nãi ra nh»m môc ®Ých khuyªn r¨n ngêi kh¸c. ? Tõng c©u, ®o¹n trªn lêi trªn - Tõng c©u, ®o¹n trªn lêi nãi lªn ý g×? (®iÒu g×?) trªn nãi lªn ý ph¶i biÕt kiªn tr×, vµ coi träng gi¸ trÞ lao ®éng. ? Trong tõng c©u, tõng lêi - C¸c c©u, lêi nãi trªn ®Òu trªn, c¸c thµnh phÇn, yÕu tè cã sù liªn kÕt chÆt chÏ. cña chóng liªn kÕt víi nhau nh thÕ nµo? ? Trong ®êi sèng, khi em cã 1 suy nghÜ, 1 nguyÖn väng mµ - Em sÏ dïng lêi nãi hoÆc cÇn biÓu ®¹t cho mäi ngêi viÕt. biÕt, em lµm nh thÕ nµo? GVKL: Sù biÓu ®¹t Êy chÝnh lµ qu¸ tr×nh tiÕp xóc gi÷a em víi ngêi kh¸c vµ cßn gäi lµ giao tiÕp. ? VËy Giao tiÕp lµ g×? - Giao tiÕp lµ ho¹t ®éng ? Khi muèn biÓu ®¹t t tëng, truyÒn ®¹t, tiÕp nhËn t tëng, t×nh c¶m Êy mét c¸ch trän t×nh c¶m b»ng ph¬ng tiÖn vÑn, ®Çy ®ñ cho ngêi kh¸c ng«n ng÷. hiÓu, em lµm nh thÕ nµo? - Ph¶i nãi, viÕt cã ®Çu, cã  Gi¸o viªn: VËy muèn cho cuèi m¹ch l¹c. ngêi kh¸c hiÓu trän vÑn suy nghÜ vµ lêi nãi cña m×nh th× cÇn ph¶i t¹o lËp mét v¨n b¶n. v¨n b¶n lµ chuçi lêi nãi hoÆc viÕt cã chñ ®Ò thèng nhÊt, ®îc liªn kÕt, m¹ch l¹c nh»m ®¹t môc ®Ých giao tiÕp. Trong ®êi sèng con ngêi, trong quan hÖ gi÷a con ngêi víi con ngêi, trong x· héi, Trường THCS Kim Thư Néi dung cÇn ®¹t I. T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu ®¹t: 1. V¨n b¶n vµ môc ®Ých giao tiÕp: *) Ng÷ liÖu: *) NhËn xÐt: - Giao tiÕp lµ ho¹t ®éng truyÒn ®¹t, tiÕp nhËn t tëng, t×nh c¶m b»ng ph¬ng tiÖn ng«n ng÷. - V¨n b¶n lµ chuçi lêi nãi hoÆc viÕt cã chñ ®Ò thèng nhÊt. * Ghi nhí 1, 2: (SGK - 17) giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - giao tiÕp ®ãng vai trß v« cïng quan träng, giao tiÕp kh«ng thÓ thiÕu. Kh«ng cã giao tiÕp, con ngêi kh«ng thÓ hiÕu nhau, kh«ng thÓ trao ®æi víi nhau bÊt cø ®iÒu g×. X· héi sÏ kh«ng cßn tån t¹i. Ng«n ng÷ lµ ph¬ng tiÖn quan träng nhÊt ®Ó thùc hiÖn giao tiÕp. Gi¸o viªn ®a ra 3 t×nh huèng, yªu cÇu häc sinh th¶o luËn: 1. Hai ®éi bãng ®¸ muèn xin phÐp sö dông s©n vËn ®éng thµnh phè. 2. Têng thuËt diÔn biÕn trËn ®Êu bãng ®¸. 3. Bµy tá lßng yªu mÕn m«n bãng ®¸. ? C¸c t×nh huèng trªn ph¶i sö dông ng«n ng÷ giao tiÕp g×? Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh quan s¸t vµo b¶ng khung trong SGK, lÊy vÝ dô cho phï hîp víi tõng kiÓu v¨n b¶n vµ tõng PTB§? - Gi¸o viªn gäi häc sinh ®äc néi dung ghi nhí. N¨m häc 2011 - 2012 - Häc sinh th¶o luËn trong 2 phót. 1. Ph¶i sö dông ®¬n tõ  V¨n b¶n hµnh chÝnh c«ng vô. 2. Dïng lêi nãi  V¨n b¶n têng tr×nh, tù sù. 3. V¨n b¶n biÓu c¶m. 2. KiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu ®¹t: *) Ng÷ liÖu: *) NhËn xÐt:  Cã c¸c kiÓu v¨n b¶n vµ PTB§ lµ: - Tù sù - Miªu t¶ - BiÓu c¶m - NghÞ luËn - ThuyÕt minh. - Hµnh chÝnh, c«ng vô. - Häc sinh ®iÒn vÝ dô theo sù hiÓu biÕt c¸ nh©n. 3: - Häc sinh ®äc ghi nhí . Ghi nhí (SGK - 17) SGK – 17. tËp: ? T×m ph¬ng thøc biÓu ®¹t Hs lµm bµi tËp c¸ nh©n, II.LuyÖn 1. Bµi tËp 1: cña nh÷ng ®o¹n trÝch? tr×nh bµy - Ph¬ng thøc biÓu ®¹t a. Tù sù b. Miªu t¶. c. NghÞ luËn d. BiÓu c¶m. ? TruyÒn thuyÕt: "Con Rång, ThuyÕt minh ch¸u Tiªn" thuéc kiÓu v¨n Hs lµm bµi tËp c¸ nh©n, 2. Bµi ®. tËp 2: b¶n nµo? V× sao em biÕt? tr×nh bµy - TruyÒn thuyÕt ‘Con Rång, ch¸u Tiªn’ thuéc v¨n b¶n tù sù  V× truyÖn kÓ ngêi, kÓ viÖc, kÓ hµnh ®éng theo mét diÔn biÕn nhÊt ®Þnh. 4.Củng cố: Gv sơ kết bài, nhắc lại nội dung cơ bản của bài. 5.Dặn dò: - Tìm ví dụ cho mỗi phương thức biểu đạt, kiểu văn bản. Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 - Xác định phương thức biểu đạt của các văn bản tự sự đã học. Soạn bài : Thánh Gióng ( soạn kỹ câu hỏi hướng dẫn ) Ngày soạn:17/08/2014 Tiết 5 Văn bản: THÁNH GIÓNG ( Truyền thuyết ) A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm được nội dung chính và đặc điểm nổi bật về nghệ thuật của truyện Thánh Gióng B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự việc, cốt truyện trong tác thuộc thể loại truyền thuyết về đề tài giữ nước . - Những sự kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh giữ nước của ông cha ta được kể trong một tác phẩm truyền thuyết. 2.Kĩ năng: - Đọc - hiểu văn bản truyền thuyết theo đặc trưng thể loại. -Thực hiện thao tác phân tích một vài chi tiết nghệ thuật kì ảo trong văn bản. - Nắm bắt tác phẩm thông qua hệ thống các sự việc được kể theo trình tự thời gian. 3.Thái độ: Yêu nước, lòng tự hào dân tộc. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh - Quan niệm của Bác : nhân dân là nguồn gốc sức mạnh bảo vệ Tổ quốc.( Liên hệ) C.CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC: Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tư duy D.CÁC PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC : - Vấn đáp, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp với Tiếng Việt bài “Từ mượn” với TLV “Tìm hiểu chung về văn tự sự” . Tr ảnh Thánh Gióng dùng tre đánh giặc. Cảnh TG cưỡi ngựa sắt bay về trời. 2. Học sinh: Đọc kĩ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý . Sưu tầm tranh vẽ Thánh Gióng . E. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kể tóm tắt vb: "Bánh chưng ,Bánh giầy" ? “Con Rồng cháu Tiên” ? 3.Bài mới: Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc 2011 - 2012 Hoạt động 1: Khởi động Ca ngợi truyền thống yêu nước chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta, nhà thơ Tố Hữu đã làm sống lại hình tượng nhân vật Thánh Gióng qua khổ thơ: "Ôi sức trẻ xưa trai Phù Đổng Vươn vai lớn bổng dậy ngàn cân Cưỡi lưng ngựa sắt bay phun lửa Nhổ bụi tre làng đuổi giặc Ân" . Truyền thuyết “Thánh Gióng” là một trong những truyện cổ hay, đẹp nhất, bài ca chiến thắng ngoại xâm hào hùng nhất của nhân dân ta. Hoạt động của Gv- Hs Nội dung kiến thức Hoạt động 2: Híng dÉn ®äc, kÓ, tãm t¾t gi¶i thÝch tõ khã I.Tìm hiểu chung: - Gi¸o viªn nªu râ yªu cÇu ®äc 1.Đọc - KÓ kü ®o¹n Giãng ®¸nh giÆc 2.Giải nghĩa từ khó - Häc sinh ®äc theo 4 ®o¹n - Gi¸o viªn nhËn xÐt c¸ch ®äc 3. Bè côc : 4 ®o¹n - Giäng ®äc, lêi kÓ håi hép. Giãng ra ®êi a. Sù ra ®êi kú l¹ cña Giãng - §äc dâng d¹c, ®Ünh ®¹c, trang nghiªm ë b. Giãng gÆp sø gi¶, c¶ lµng nu«i Giãng. ®o¹n Giãng tr¶ lêi sø gi¶ c. Giãng cïng nh©n d©n chiÕn ®Êu vµ chiÕn - C¶ lµng nu«i Giãng: ®äc giäng hµo høng th¾ng giÆc ¢n phÊn khëi d. Giãng bay vÒ trêi - Giãng ®¸nh giÆc ®äc víi giäng khÈn tr¬ng, m¹nh mÏ, nhanh, gÊp §o¹n cuèi: giäng nhÑ nhµng, thanh th¶n, xa vêi, huyÒn tho¹i Häc sinh ®äc chó thÝch cÇn chó ý thªm - Tôc truyÒn : phæ biÕn truyÒn miÖng trong d©n gian. §©y lµ 1 trong nh÷ng tõ ng÷ thêng më ®Çu c¸c truyÖn d©n gian. - T©u : B¸o c¸o, nãi víi vua - Tôc gäi lµ : thêng gäi lµ ? Tác phẩm kể về thời đại nào ?Hình tượng nhân vật trung tâm là ai ? gắn với sự việc gì ? Tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết thời đại Hùng Vương. Hình tượng nhân vật trung tâm là người anh hùng giữ nước. ? M¹ch kÓ chuyÖn cã thÓ ng¾t lµm mÊy ®o¹n II. Tìm hiểu văn bản : nhá ? ý chÝnh cña mçi ®o¹n ? 1 H×nh tîng nh©n vËt Th¸nh Giãng Häc sinh tù ph©n ®o¹n, ph¸t biÓu a.Sự ra ®êi. Hoạt động2:Tim hiểu chi tiết Xuất thân bình dị nhưng cũng rất thần kì. ? Em h·y giíi thiÖu s¬ lîc vÒ nguån gèc ra b. C©u nãi ®Çu tiªn ®êi cña Th¸nh Giãng -Đòi đi đánh giặc HS : - Bµ mÑ dÉm lªn vÒt ch©n to, l¹ ngoµi -Ca ngîi ý thøc ®¸nh giÆc, cøu níc trong h×nh ®ång vµ thô thai- Ba n¨m Giãng kh«ng biÕt tîng Giãng  Giãng lµ h×nh ¶nh nh©n d©n  nãi, cêi, ®Æt ®©u n»m ®ã Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c chi tiÕt giíi thiÖu nguån gèc ra ®êi cña Giãng HS : Trao ®æi nx GV : NhËn xÐt, kÕt luËn ? C©u nãi ®Çu tiªn cña Giãng lµ c©u hái nµo ? Víi ai ? Trong hoµn c¶nh nµo ? ý nghÜa cña c©u nãi ®ã ? HS : GV : Nx, kÕt luËn C©u nãi ®Çu tiªn víi sø gi¶ lµ lêi yªu cÇu cøu níc, lµ niÒm tin sÏ chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m. Giäng nãi ®Ünh ®¹c, ®µng hoµng, cøng cái l¹ thêng. Chi tiÕt kú l¹, nhng hµm chøa 1 sù thËt r»ng ë 1 ®Êt níc lu«n bÞ giÆc ngo¹i x©m ®e däa th× nhu cÇu ®¸nh giÆc còng lu«n thêng trùc tõ tuæi trÎ th¬, ®¸p øng lêi kªu gäi cña tæ quèc ? V× sao Giãng lín nh thæi ? HS : §éc lËp tr×nh bµy, líp bæ sung GV: NhËn xÐt, kÕt luËn ? Chi tiÕt : Giãng ¨n bao nhiªu còng kh«ng no, ¸o võa mÆc xong ®· chËt cã ý nghÜa g× ? HS : Gv : Ngµy nay ë héi Giãng nh©n d©n vÉn tæ chøc cuéc thi nÊu c¬m, h¸i cµ nu«i Giãng  h×nh thøc t¸i hiÖn qu¸ khø rÊt giµu ý nghÜa Gi¸o viªn nãi nhanh vÒ chi tiÕt Giãng v¬n vai thµnh tr¸ng sü.GV cho HS xem tranh vµ kÓ l¹i ®o¹n Giãng ®¸nh giÆc. ? NhËn xÐt c¸ch kÓ, t¶ cña d©n gian ? N¨m häc 2011 - 2012 t¹o ra kh¶ n¨ng hµnh ®éng kh¸c thêng thÇn kú. c. C¶ lµng, c¶ níc nu«i nÊng, gióp ®ì Giãng chuÈn bÞ ra trËn : - Giãng ¨n kháe, bao nhiªu còng kh«ng ®ñ - C¸i v¬n vai kú diÖu cña Giãng. Lín bæng dËy gÊp tr¨m ngµn lÇn, chøng tá nhiÒu ®iÒu : + Søc sèng m·nh liÖt, kú diÖu cña d©n téc ta mçi khi gÆp khã kh¨n + Søc m¹nh dòng sü cña Giãng ®îc nu«i dìng tõ nh÷ng c¸i b×nh thêng, gi¶n dÞ + §ã còng lµ søc m¹nh cña t×nh ®oµn kÕt, t¬ng th©n t¬ng ¸i cña c¸c tÇng líp nh©n d©n mçi khi tæ quèc bÞ ®e däa. d. Giãng cïng toµn d©n chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m. Lập nên chiến công phi thường. đ. KÕt truyÖn : Giãng bay lªn trêi tõ ®Ønh Sãc S¬n,trở về cõi vô biên ,bất tử. - Ra ®êi phi thêng , ra ®i còng phi thêng ? Chi tiÕt roi s¾t g·y, Giãng lËp tøc nhæ tõng bôi tre, vung lªn thay gËy quËt tói bôi vµo giÆc cã ý nghÜa g× ? HS : Trao ®æi nhãm,tr×nh bµy GV : NhËn xÐt, kÕt luËn  Chi tiÕt nµy rÊt cã ý nghÜa : Giãng kh«ng chØ ®¸nh giÆc b»ng vò khÝ vua ban mµ cßn b»ng c¶ vò khÝ tù t¹o bªn ®êng. Trªn ®Êt níc nµy, c©y tre ®»ng ngµ, ngän tÇm v«ng còng cã thÓ thµnh vò khÝ ®¸nh giÆc  ChØ cã nh©n vËt cña truyÒn thuyÕt thÇn tho¹i míi cã sù tëng tîng kú diÖu nh vËy. §o¹n kÓ, t¶ c¶nh Giãng ®¸nh giÆc thËt hµo høng. Giãng ®· cïng d©n ®¸nh giÆc, chñ ®éng 2.ý nghÜa cña h×nh tîng Th¸nh Giãng t×m giÆc mµ ®¸nh - Giãng lµ h×nh tîng tiªu biÓu, rùc rì cña ngêi Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - - C¸ch kÓ, t¶ cña d©n gian thËt gän gµng, râ rµng, nhanh gän mµ cuèn hót. - C¶nh giÆc thua th¶m h¹i - C¶ níc mõng vui, chµo ®ãn chiÕn th¾ng GV treo tranh HS nh×n tranh kÓ phÇn kÕt cña truyÖn? HS : GV: NhËn xÐt, kÕt luËn ? C¸ch kÓ truyÖn nh vËy cã dông ý g× ? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i kh«ng ®Ó Giãng vÒ kinh ®« nhËn tíc phong cña vua hoÆc chÝ Ýt còng vÒ quª chµo mÑ giµ ®ang mái m¾t chê mong ? HS : Trao đổi nhóm,nêu ý kiến GV : NhËn xÐt, kÕt luËn - Chøng tá Giãng ®¸nh giÆc lµ tù nguyÖn kh«ng gîn chót c«ng danh. Giãng lµ con cña thÇn th× nhÊt ®Þnh ph¶i vÒ trêi....  nh©n d©n yªu mÕn, tr©n träng muèn gi÷ m·i h×nh ¶nh ngêi anh hïng,  Giãng trë vÒ câi v« biªn bÊt tö. H×nh ¶nh : Cói ®Çu tõ biÖt mÑ Bay khuÊt gi÷a m©y hång (Huy CËn) ®Ñp nh mét giÊc m¬ ?H·y nªu ý nghÜa cña h×nh tîng Th¸nh Giãng? HS : Trao ®æi , tr×nh bµy . GV : NhËn xÐt, kÕt luËn - Lµ ngêi anh hïng mang trong m×nh søc m¹nh cña c¶ céng ®ång ë buæi ®Çu dùng níc. Søc m¹nh cña tæ tiªn thÇn th¸nh, cña tËp thÓ céng ®ång, cña thiªn nhiªn v¨n hãa, kü thuËt. - Cã h×nh tîng Th¸nh Giãng míi nãi ®îc lßng yªu níc, kh¶ n¨ng vµ søc m¹nh quËt khëi cña d©n téc ta trong cuéc ®Êu tranh chèng ngo¹i x©m N¨m häc 2011 - 2012 anh hïng ®¸nh giÆc gi÷ níc Dấu tích của những chiến công còn mãi Hïng V¬ng phong Giãng lµ Phù Đæng Thiªn V¬ng. III.Tổng kết : 1. Nghệ thuật : -Xây dựng người anh hùng cứu nước mang Ho¹t ®éng 3 :Tổng kết ? Nh÷ng dÊu tÝch lÞch sö nµo cßn sãt l¹i ®Õn màu sắc thần kì với những chi tiết nghệ thuật nay, chøng tá c©u chuyÖn trªn kh«ng hoµn kì ảo , phi thường-hình tượng biểu hiện cho ý toµn lµ 100% truyÒn thuyÕt chí, sức mạnh của cộng đồng người Việt - Tre ®»ng ngµ vµng ãng, ®Çm, hå... ë ngo¹i trước hiểm họa xâm lăng . ? nét đặc sắc về nghệ thuật trong văn bản? -Cách thức xâu chuỗi những sự kiện lịch sử trong quá khứ với những hình ảnh thiên nhiên đất nước : ao hồ. núi Sóc, tre ngà . 2. Ý nghĩa văn bản: "Thánh Gióng " ca ngợi hình tượng người anh hùng chống giặc ngoại ?Ý nghĩa của văn bản? Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - Häc sinh ®äc phÇn ghi nhí N¨m häc 2011 - 2012 xâm tiêu biểu cho sự trỗi dậy của truyền thống yêu nước, đoàn kết, tinh thần anh dũng kiên cường của dân tộc ta. ( ghi nhớ :SGK-23). Hoạt động 4 : Luyện tập. ? Theo em chi tiÕt nµo trong truyÖn ®Ó l¹i trong t©m trÝ em nh÷ng Ên tîng s©u ®Ëm IV.Luyện tập. nhÊt ? V× sao ? HS : ? Hình ảnh nào của Gióng là hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí em ? Quan sát hình tr23. ?2 tg24 GV: NhËn xÐt, kÕt luËn 4.Củng cố:Hs đọc bài đọc thêm. Gv hệ thống những nội dung chính của bài. 5.Dặn dò: - Tìm hiểu thêm về lễ hội làng Gióng. - Sưu tầm một số tác phẩm nghệ thuật (tranh, truyện, thơ,...) hoặc vẽ tranh về hình tượng Thánh Gióng. - Soạn bài "Từ mượn ". Ngày soạn: 20/08/2014 Tiết 6 Tiếng Việt: TỪ MƯỢN A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hiểu được thế nào là từ mượn - Biết cách sử dụng từ mượn trong nói và viết phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp . B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1.Kiến thức: - Khái niệm từ mượn. - Nguồn gốc của từ mượn trong tiếng Việt. - Nguyên tắc mượn từ trong tiếng Việt. - Vai trò của từ mượn trong hoạt động giao tiếp và tạo lập văn bản. 2.Kĩ năng : - Nhận biết được các từ mượn trong văn bản. - Xác định đúng nguồn gốc của các từ mượn. - Viết đúng những từ mượn. Trường THCS Kim Thư giáo viên Nguyễn Thị Hạnh