Tài liệu Giáo án hóa học bài etilen

Hoùa hoïc 9, tieát 46 THCS Thaïnh Bình Baøi 37 – Tieát 46 Tuaàn 24 ETYLEN COÂNG THÖÙC PHAÂN TÖÛ: C2H4 PHAÂN TÖÛ KHOÁI: 28 I. MUÏC TIEÂU: 1. Kieán thöùc: * HS bieát:  Tính chaát vaät lí: Traïng thaùi, maøu saéc, tính tan trong nöôùc, tæ khoái so vôùi khoâng khí. * HS hieåu:  Coâng thöùc phaân töû, coâng thöùc caáu taïo, ñaëc ñieåm caáu taïo etilen.  Tính chaát hoùa hoïc: Phaûn öùng coäng broâm trong dung dòch, phaûn öùng truøng hôïp taïo ra PE, ancol (röôïu) etylic, axit axetic.  ÖÙng duïng: Laøm nguyeân lieäu ñieàu cheá nhöïa PE, ancol( röôïu) etylic, axit axetic. 2. Kó naêng:  HS thöïc hieän ñöôïc:  Quan saùt thí nghieäm, hình aûnh, moâ hình ruùt ra nhaän xeùt veà caáu taïo vaø tính chaát etylen.  Phaân bieät khí etilen vôùi khí metan baèng phöông phaùp hoùa hoïc.  Tính phaàn traêm theå tích khí etilen trong hoãn hôïp khí hoaëc theå tích khí ñaõ tham gia phaûn öùng ôû ñktc.  HS thöïc hieän thaønh thaïo: Traàn Vuõ Yeân Trang Trang 1 Hoùa hoïc 9, tieát 46 THCS Thaïnh Bình + Vieát PTHH daïng coâng thöùc phaân töû vaø CTCT thu goïn. 3. Thaùi ñoä:  Thoùi quen: GD HS yeâu thích moân hoïc.  Tính caùch: Giaùo duïc hoïc sinh hieåu ñöôïc öùng duïng cuûa etylen. II. NOÄI DUNG HOÏC TAÄP:  Caáu taïo vaø tính chaát cuûa etilen.  HS caàn bieát do phaân töû etilen coù chöùa 1 lieân keát ñoâi trong ñoù coù 1 lieân keát keùm beàn neân coù phaûn öùng ñaëc tröng laø phaûn öùng coäng vaø phaûn öùng truøng hôïp (thöïc chaát laø moät kieåu phaûn öùng coäng lieân tieáp nhieàu phaân töû etilen). III. CHUAÅN BÒ: 1. Giaùo vieân: Moâ hình phaân töû etilen (daïng ñaëc, daïng roãng). 2. Hoïc sinh: Kieán thöùc. IV. TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG HOÏC TAÄP: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: Kieåm tra só soá HS. 2. Kieåm tra mieäng: Caâu 1: Tính chaát hoùa hoïc cuûa khí metan (8ñ): 0 t 1. Taùc duïng vôùi Oxi : CH4 + 2O2  CO2 + 2H2O. 2. Taùc duïng vôùi Clo: CH4 + Cl2 askt  CH3Cl + HCl. Caâu 2: Neâu tính chaát vaät lí Etilen (2ñ) Traàn Vuõ Yeân Trang Trang 2 Hoùa hoïc 9, tieát 46 THCS Thaïnh Bình Tính chaát vaät lí: Etilen laø chaát khí khoâng maøu, khoâng muøi, ít tan trong nöôùc, nheï hôn khoâng khí. 3. Tieán trình baøi hoïc: HOAÏT ÑOÄNG 1: Tính chaát vaät lí cuûa etilen. (Thôøi gian: 5’) (1) Muïc tieâu:  Kieán thöùc: Tính chaát vaät lí: Traïng thaùi, maøu saéc, tính tan trong nöôùc, tæ khoái so vôùi khoâng khí. (2) Phöông phaùp, phöông tieän daïy hoïc:  Phöông phaùp: Thuyeát trình  Phöông tieän: (3) Caùc böôùc cuûa hoaït ñoäng: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS Tìm hieåu veà tính chaát vaät lí cuûa etilen.  HS xem SGK neâu vaø ghi. NOÄI DUNG BAØI HOÏC I Tính chaát vaät lí:  Etilen laø chaát khí khoâng maøu, khoâng muøi, ít tan trong nöôùc, nheï 28 hôn khoâng khí (d = ). 29 HOAÏT ÑOÄNG 2: Caáu taïo phaân töû (Thôøi gian: 5’) (1) Muïc tieâu:  Kieán thöùc: Coâng thöùc phaân töû coâng thöùc caáu taïo, ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa etilen.  Kyõ naêng: Vieát coâng thöùc phaân töû vaø CTCT. (2) Phöông phaùp, phöông tieän daïy hoïc:  Phöông phaùp: Hôïp taùc nhoùm nhoû. Traàn Vuõ Yeân Trang Trang 3 Hoùa hoïc 9, tieát 46 THCS Thaïnh Bình  Phöông tieän: Boä moâ hình phaân töû. (3) Caùc böôùc cuûa hoaït ñoäng: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC Tìm hieåu veà caáu taïo phaân töû. II. Caáu taïo phaân töû:  GV höôùng daãn HS laép raùp moâ hình phaân töû etilen C2H4 daïng roãng, H H HS quan saùt moâ hình phaân töû C2H4 daïng ñaëc, Coâng thöùc caáu taïo: C=C yeâu caàu HS vieát coâng thöùc caáu taïo cuûa etilen vaø H H nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm.  Ñaëc ñieåm: giöõa 2 nguyeân töû Cacbon coù 2 lieân keát.  Trong lieân keát ñoâi coù 1 lieân keát keùm beàn, lieân keát naøy deå bò ñöùt trong caùc phaûn öùng hoùa hoïc. HOAÏT ÑOÄNG 3: Tính chaát hoùa hoïc cuûa khí etilen. (Thôøi gian: 20’) (1) Muïc tieâu:  Kieán thöùc: Phaûn öùng coäng broâm trong dung dòch, phaûn öùng truøng hôïp taïo ra PE, ancol (röôïu) etylic, axit axetic.  Kyõ naêng: Vieát PTHH daïng coâng thöùc phaân töû vaø CTCT thu goïn. (2) Phöông phaùp, phöông tieän daïy hoïc:  Phöông phaùp: Tröïc quan, thuyeát trình  Phöông tieän: Tranh thí nghieäm cuûa etilen vôùi dung dòch brom. H 4.8/ 118 SGK. (3) Caùc böôùc cuûa hoaït ñoäng: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC Tìm hieåu veà tính chaát hoùa hoïc III. Tính chaát hoùa hoïc:  GV neâu: töông töï nhö metan thì etilen khi ñoát 1. Etilen coù chaùy khoâng. cuõng taïo ra khí C02 vaø hôi nöôùc, ñoàng thôøi toûa nhieàu nhieät. Traàn Vuõ Yeân Trang Trang 4 Hoùa hoïc 9, tieát 46 HS vieát PTHH.  Etilen coù ñaëc ñieåm caáu taïo khaùc vôùi metan, vaäy phaûn öùng ñaëc tröng cuûa chuùng coù khaùc nhau khoâng ?  HS neâu laïi ñaëc ñieåm caáu taïo vaø tính chaát hoùa hoïc cuûa metan. (ghi ôû goùc phaûi baûng).  Cho caû lôùp quan saùt tranh thí nghieäm:  Khi thu khí etilen xong ta daãn khí vaøo loï ñöïng dung dòch nöôùc Brom hieän töôïng HS neâu.  Haõy nhaän xeùt xem taïi sao ?  Hieän töôïng: Dung dòch Brom ban ñaàu coù maøu da cam, sau khi suïc khí C2H4 vaøo thì dung dòch Brom bò maát maøu.  Nhaän xeùt: Etilen ñaõ phaûn öùng vôùi Brom trong dung dòch.  GV höôùng daãn HS vieát PTHH cuûa Brom vôùi etilen.  Moät lieân keát keùm beàn trong lieân keát ñoâi bò ñöùt ra. Lieân keát giöõa 2 nguyeân töû Brom bò ñöùt.  Nguyeân töû Brom keát hôïp vôùi 2 nguyeân töû Cacbon trong phaân töû etilen.  Phaûn öùng naøy goïi laø phaûn öùng coäng.. Trong nhöõng ñieàu kieän thích hôïp, Etilen coøn phaûn öùng coäng vôùi 1 soá chaát khaùc nhö: Hiñro, Clo, nöôùc, …Keát luaän. GV thoâng baùo: ÔÛ ñieàu kieän thích hôïp vaø coù chaát xuùc taùc, lieân keát keùm beàn trong phaân töû etilen bò ñöùt ra. Khi ñoù caùc phaân töû etilen keát hôïp vôùi nhau taïo thaønh phaân töû coù khoái löôïng vaø kích thöôùc lôùn goïi laø polietilen (PE).  GV vieát PTHH, lieân keát keùm beàn bò ñöùt, caùc phaân töû etilen lieân keát laïi vôùi nhau. GV cho HS quan saùt 1 soá vaät maãu laøm baèng PE. THCS Thaïnh Bình PTHH: 0 t C2H4 + 3O2  2CO2 + 2H2O. Etilen coù laøm maát maøu dung dòch Brom hay khoâng. PTHH: H H  C=C + Br  Br  H H H H Br  C  C  Br H H  Vieát goïn: CH2= CH2 + Br2 CH2Br  CH2Br. (khoâng maøu) Etilen (da cam) (khoâng maøu). Ñibrometan  Keát luaän: Nhìn chung, caùc chaát coù lieân keát ñoâi trong phaân töû (nhö etilen) deã daøng tham gia phaûn öùng coäng. 3. Caùc phaân töû etilen coù keát hôïp ñöôïc vôùi nhau hay khoâng? …+CH2 = CH2 + CH2 = CH2 + CH2 0 , P , xt = CH2+ … t …-CH2  CH2  CH2  CH2  CH2  CH2 -... HOAÏT ÑOÄNG 4: ÖÙng duïng cuûa etilen. (Thôøi gian: 5’) (1) Muïc tieâu:  Kieán thöùc: Laøm nguyeân lieäu ñieàu cheá nhöïa PE, ancol( röôïu) etylic, axit axetic. Traàn Vuõ Yeân Trang Trang 5 Hoùa hoïc 9, tieát 46 THCS Thaïnh Bình (2) Phöông phaùp, phöông tieän daïy hoïc:  Phöông phaùp: Thuyeát trình, vaán ñaùp.  Phöông tieän: (3) Caùc böôùc cuûa hoaït ñoäng: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC Tìm hieåu veà öùng duïng. IV. Öùng duïng: SGK GV duøng sô ñoà, HS quan saùt vaø ghi toùm taét vaøo vôû. V. TOÅNG KEÁT VAØ HÖÔÙNG DAÃN HOÏC TAÄP: 1. Toång keát: 0 t 1. Etilen coù chaùy khoâng. C2H4 + 3O2  2CO2 + 2H2O. 2. Etilen coù laøm maát maøu dung dòch Brom hay khoâng. H H C=C H H + Br  Br   Br  C  C  Br H  Vieát goïn: H H H  CH2Br  CH2Br. CH2 = CH2 + Br2  2. Höôùng daãn hoïc taäp: * Ñoái vôùi baøi hoïc tieát naøy: - Hoïc baøi. - Hoïc baøi vaø laøm caùc BT 1,2,3,4 trang 114 SGK. * Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát hoïc tieáp theo: Traàn Vuõ Yeân Trang Trang 6 Hoùa hoïc 9, tieát 46 THCS Thaïnh Bình - Chuaån bò: “Axetilen” (Soaïn vaø xem tröôùc caùc kieán thöùc môùi: tính chaát vaät lí, tính chaát hoùa hoïc, caáu taïo phaân töû vaø caùch ñieàu cheá khí axetilen). VI. PHUÏ LUÏC: SGK, SGV. Traàn Vuõ Yeân Trang Trang 7