Tài liệu Giáo án dạy thêm ngữ văn 7

NS: NG: / / / 2013 / 2013 B1. Nh÷ng ®Æc s¾c cña v¨n b¶n nhËt dông A- Môc tiªu bµi häc: -HS: kÓ tªn c¸c t¸c phÈm v¨n b¶n nhËt dông ®· häc - HS: lÇn lît ®äc thuéc lßng c¸c ®o¹n v¨n hay. - Nªu néi dung- nghÖ thuËt ®Æc s¾c tõng bµi. - Rèn luyện vµ vËn dông c¸c kĩ năng cảm thụ tác phẩm v¨n, so sánh, .... B. Chuẩn bị phương tiện dạy - học. -Ôn luyện phần văn biểu cảm. - SGK, SG, Sách bồi dưỡng Ngữ văn, Những bài làm văn mẫu lớp 7, ... C. Tổ chức dạy học 1æn ®Þnh tæ chøc 2.KiÓm tra bµi cò: 3.Bµi míi: Bµi 1; Trong v¨n b¶n “MÑ t«i”,theo em t¹i sao ngêi bè kh«ng trùc tiÕp nãi víi En-ri-c« mµ l¹i dïng h×nh thøc viÕt th? -Híng gi¶i: T×nh c¶m s©u s¾c thêng tÕ nhÞ vµ kÝn ®¸o,nhiÒu khi kh«ng nãi trùc tiÕp ®îc.Ngêi bè dïng h×nh thøc viÕt th v×: B»ng h×nh thøc viÕt nµy ngêi cha cã ®iÒu kiÖn võa d¹y b¶o võa t©m t×nh víi con trai mét c¸ch tØ mØ,cÆn kÏ,®Çy ®ñ cho con ,®Ó cho con cã thêi gian vµ hoµn c¶nh suy nghØ tõng c©u,tõng ch÷. H¬n n÷a viÕt th tøc lµ chØ nãi riªng cho ngêi m¾c lçi biÕt ,võa gi÷ ®îc sù kÝn ®¸o,tÕ nhÞ võa kh«ng lµm ngêi m¾c lçi mÊt lßng tù träng.§©y chÝnh lµ bµi häc vÒ c¸ch óng xö trong gia ®×nh,ë trêng vµ ngoµi x· héi Bµi 2: Trong v¨n b¶n”Cæng têng më ra”,theo em t¹i sao ngêi mÑ l¹i kh«ng ngñ ®îc?Cã ph¶i ngêi mÑ ®ang nãi trùc tiÕp vêi con kh«ng?Theo em ngêi mÑ ®ang t©m sù víi ai? C¸ch viÕt nµy cã t¸c dông g×? -Híng gi¶i: Ngêi mÑ kh«ng ngñ mét phÇn v× lo l¾ng cho con,mét phÇn v× ngêi mÑ ®ang n«n nao nghÜ vÒ ngµy khai trêng n¨m xa cña chÝnh m×nh.Ngêi mÑ nh×n con ngñ nh t©m sù víi con nhng thùc ra lµ nãi víi chÝnh m×nh,®ang tù «n l¹i kØ niÖm cña riªng m×nh.C¸ch viÕt nµy lµm næi bËt ®îc t©m tr¹ng,kh¾c ho¹ ®îc t©m t ,t×nh c¶m,nh÷ng ®iÒu s©u th¼m khã nãi b»ng nh÷ng lêi trùc tiÕp Bµi 3 Trong v¨n b¶n “Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª” cña kh¸nh Hoµi viÕt vÒ cuéc chia tay cña hai anh em Thµnh vµ Thuû nhng l¹i ®Æt tªn lµ”Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª”? -Híng gi¶i Nh÷ng con bóp bª vèn lµ ®å ch¬i cña tuæi nhá,thêng gîi lªn thÕ giíi trÎ em víi sù ngé nghÜnh trong s¸ng,ng©y th¬,v« téi.Nh÷ng con bóp bª trong truyÖn còng nh hai anh em Thµnh –Thuû trong s¸ng v« t,kh«ng cã téi lçi g×…thÕ mµ ph¶i chia tay nhau.Tªn truyÖn ®· gîi ra mét t×nh huèng buéc ngêi ®äc ph¶i theo dâi vµ gãp phÇn thÎ hiÖn ®îc ý ®å t tëng mµ ngêi viÕt muèn thÎ hiÖn Bµi 4 Lêi nãi vµ hµnh ®éng cña Thuû khi thÊy anh chia hai con bóp bª VÖ SÜ vµ Em Nhá ra hai bªn cã g× m©u thuÉn?Theo em cã c¸ch nµo ®Ó gi¶i quyÕt ®îc m©u thuÉn ¾y kh«ng?KÕt thóc truyÖn Thuû ®· lùa chän c¸ch gi¶i quyÕt nh thÕ nµo?Chi tiÕt nµy gîi lªn trong em nh÷ng suy nghÜ vµ t×nh c¶m g×? -Híng gi¶i M©u thuÉn ë chç mét mÆt Thuû rÊt giËn d÷ kh«ng muèn chia rÏ hai con bóp bª,nhng mÆt kh¸c l¹i rÊt th¬ng Thµnh,sî ®ªm ®ªm kh«ng cã con vÖ SÜ canh giÊc cho anh ngñ, nªn em ®· rÊt bèi rèi sau khi ®·”tru trÐo lªn giËnd÷” Muèn gi¶i quyÕt m©u thuÉn nµy chØ cã c¸ch gia ®×nh Thµnh -Thuû ph¶i ®oµn tô hai anh em kh«ng ph¶i chia tay.Cuèi truyÖn Thuû lùa chän ®Ó con Em Nhá c¹nh con VÖ SÜ ®Ó chóng kh«ng bao giê xa nhau.Chi tiÕt nµy gîi cho ngêi ®äc niÒm th¬ng c¶m ®èi víi Thuû –mét em g¸i giµu lßng vÞ tha ®ång thêi còng chÝnh lµ th«ng ®iÖp göi tíi ngêi ®äc:Tæ Êm gia ®×nh lµ v« cïng quý gi¸ vµ quan träng,mäi ngêi h·y cè g¾ng g×n gi÷,kh«ng nªn v× bÊt k× lÝ do g× lµm tæn h¹i ®Õn nh÷ng t×nh c¶m tù nhiªn trong s¸ng Êy Bµi 5V¨n b¶n:Cæng trêng më ra" Bµ mÑ nãi “®i ®i con, bíc qua c¸nh cæng trêng lµ mét thÕ giíi kú diÖu sÏ më ra”. Em hiÓu c©u nãi nµy nh thÕ nµo? -Nhµ trêng chÝnh lµ thÕ giíi kú diÖu, bëi nhµ trêng lµ n¬i khai s¸ng trÝ tuÖ cho mäi ngêi. Trêng häc lµ thÕ giíi cña ¸nh s¸ng tri thøc, khoa häc, nh÷ng hiÓu biÕt lý thó ®· ®îc tÝch lòy hµng triÖu n¨m mµ th«ng qua nhËn thøc ®Ó ®Õn víi mäi ngêi b¾t ®Çu tõ thÕ hÖ trÎ. -Nhµ trêng lµ n¬i kh¬i nguån nh÷ng t×nh c¶m cao quý thiªng liªng cña mét ®êi ngêi: T×nh thÇy trß, b¹n bÌ, lßng nh©n ¸i, ®¹o lÝ lµm ngêi Trêng häc lµ n¬i h×nh thµnh nhan c¸ch cao c¶ Nhµ trêng lµ thÕ giíi k× diÖu cña niÒm vui, ø¬c m¬ s¸ng t¹o, ®em l¹iniÒm vui chiÕn th¾ng vinh quang Bµi 6.V¨n b¶n MÑ t«i lµ mét bøc th cña bè göi cho cho con nhng t¹i sao l¹i lÊy nhan ®Ò lµ MÑ t«i? Ngêi mÑ kh«ng xuÊt hiÖn trùc tiÕp trong c©u chuyÖn nhng l¹i lµ t©m ®iÓm mµ c¸c nh©n vËt vµ c¸c chi tiÕt híng tíi Kh«ng ®Ó ngêi mÑ xuÊt hiÖn trùc tiÕp, t¸c gi¶ dÔ dµng miªu t¶ còng nh béc lé ®îc nh÷ng t×nh c¶m, th¸i ®é quý träng cña ngêi bè ®èi víi mÑ, míi cã thÓ nãi ®îc mét c¸ch tÕ nhÞ vµ s©u s¾c, nh÷ng gian khæ mµ ngêi mÑ ®· ©m thÇm lnÆng lÏ dµnh cho ®øa con cña m×nh. Qua bøc th ngêi bè göi cho con ngêi ®äc v©n thÊy ®îc h×nh tîng ngêi mÑ cao c¶ vµ lín lao. 4/ Híng dÉn häc ë nhµ. -Lµm bµi tËp -ChuÈn bÞ bµi cho tiÕt sau… 5/ Rút kinh nghiệm:..................................................................................... Đã duyệt ngày NS: / ND: / / /2013 /2013 /2013 B2. Ôn tập một số kiến thức cơ bản về văn bản A. Mục tiêu cần đạt đạt: - Chủ đề nhằm tiếp tục rèn luyện cho học sinh kĩ năng tạo lập văn bản theo một thể thống nhất, hoàn chỉnh về nội và hình thức.. - Luyện cho HS kĩ năng liên kết trong việc tạo lập văn bản, xây dựng văn đảm bảo bố cục 3 phần, văn bản phải đảm bảo tính mạch lạc. - Tiếp tục luyện kĩ năng dùng từ, đạt câu, diễn đạt rõ ràng trôi chảy. B. Chuẩn bị phương tiện dạy- học. - SGK, SGV, Sách bồi dưỡng Ngữ văn 7, Các dạng bài tập làm văn và cảm thụ thơ văn lớp 7.... C- TiÕn tr×nh : I- æn ®Þnh líp: II- KiÓm tra bµi cò: Bµi tËp ë nhµ. III- Bµi míi: GV giới thiệu nội dung cần ôn luyện. I. Kiến thức cơ bản. ? Khi tạo lập văn bản cần phải chú ý - Liên kết trong văn bản. những yêu cầu nào? - Bố cục trong văn bản. - Mạch lạc trong văn bản. - Quá tình tạo lập văn bản. I. Liên kết trong văn bản. 1. Lí thuyết GV cho HS nhắc lại khái niệm liên kết và những điều kiện để văn bản đảm bảo sự liên kết. a. Khái niệm: HS nhắc lại. b. Những điều kiện để văn bản đảm bảo tính liên kết. -Nội dung các câu, các đoạn phải thống nhất cặt chẽ. - Các câu, các đoạn phải kết nối bằng những phương tiện liên kết phù hợp. 2.Luyện tập Bài tập 1:Có một tập hợp câu như sau: (1)Chiếc xe lao mỗi lúc một nhanh GV hướng dẫn Hs làm bài tập. (2),”Không được! Tôi phải đuổi theo nó, vì tôi là tài xế chiễc xe mà!”. (3) Một chiếc xe ô tô buýt chở đầy khách đang lao xuống dốc. (4) Thấy vậy, một bà thò đầu ra cửa, kêu lớn: GV cho HS độc lập làm bài, gọi 3, 4 em trình bày, lớp nhận xét, GV bổ sung. ? Nếu sắp xếp như trên thì người đọc có hiểu được không? (5)Một người đàn ông mập mạp, mồ hôi nhễ nhại đang gắng sức chạy theo chiếc xe, (6) “Ông ơi! Không kịp đâu! Đừng đuổi theo vô ích!”(7) Người đàn ông vội gào lên. a. Sắp xếp lại trật tự các câu trên theo một trình tự hợp lí. b. Có thể đặt nhan đề cho văn bản trên được không? ? Để văn bản có nghĩa dễ hiểu người c. Phương thức biểu đạt của văn bản trên là gì? viết phải chú ý điều gì? - Dảm báo sự liên kết giữa các các câu. Gợi ý: a.Trật tự sắp xếp như sau: 3, 5, 1, 4, 6, 7, 2 b.Không kịp đâu, môt tài xế mất xe. c.Tự sự. Bài 2.Hãy viết một đoạn văn (từ 10 đến 12 câu) kể về kỉ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường đầu tiên của em.Trong đoạn văn đó em hãy chỉ rõ sự liên kết của các câu trong đoạn văn. *trªn ®êng ®Õn trêng: -tung t¨ng ®i bªn c¹nh mÑ,nh×n c¸i g× còng thÊy®Ñp ®Ï ®¸ng yªu(bÇu trêi mÆt ®Êt,con ®êng,c©y cãi chim mu«ng,...) -thÊy ng«i trêng thËt ®å sé,cßn m×nh th× qu¸ nhá bÐ. GV hướng dẫn HS viết đoạn văn, ngoài cácyêu cầu của đề bài, HS cần chú ý đoạn văn phải đảm bảo về mặt -ng¹i ngïng tríc chç ®«ng ngêi -®îc mÑ ®éng viªnnªn m¹nh d¹n hình thức ( mở đoạn, thân đoạn, kết *lóc dù lÔ khai gi¶ng: đoạn) -tiÕng trèng vang lªn thóc giôc -lÇn ®Çu tiªn trong ®êi em ®îc dù buæi lÔ khai gi¶ng long träng vµ trang nghiªm nh thÕ GV cho HS nhắc lại khái niệm bố cục trong văn bản. -ngì ngµng vµ l¹ lïng tríc khung c¶nh Êy -vui vµ tù hµo m×nh ®· lµ häc sinh líp Mét -rôt rÌ lµm quen víi c¸c b¹n míi II. Bố cục trong văn bản. 1.Lí thuyết. a. Khái niệm: b. Các điều kiện để bố cục được rành mạch và hợp lí. 2. Luyện tập: GV cho HS xác định nội dung khái Bài tập 1: Có một văn bản tự sự như sau: quát của đoạn văn trên. “ Ngày xưa có 1 em bé gái đi tìm thuốc cho mẹ. Em được Xác định đâu là mở đoạn, thân đoạn, phật trao cho 1 bông cúc. Sau khi dặn em cách làm thuốc cho kết đoạn, từ đó chỉ rõ sự liên kết. mẹ, phật nói thêm: “Hoa cúc có bao nhiêu cánh người mẹ sẽ sống thêm được bấy nhiêu năm”. Vì muốn mẹ sống thật lâu cô bé dừng lại bên đường tước các cánh hoa ra thành nhiều cánh nhỏ. Từ đó hoa cúc có rất nhiều cánh. Ngày nay, cúc vẫn được dùng chữ bệnh. Tên y học của cúc là Liêu Chi”. a. Phân tích bố cục, sự liên kết của văn bản trên. b. Có thể đặt tên cho câu chuyện trên thế nào? GV yêu cầu HS viết bài văn phải đảm bảo bố cục 3 phần. GV cho HS xác định nội dung cần kể. - Hình dáng - Phẩm chất ( thể hiện qua việc học c. Cảm nghĩ của em sau khi đọc truyện. Bài 2: Viết một bài văn ngắn ( khoảng 25 dòng) kể chuyện về một người bạn mà em yêu quí.Phân tích bố cục sự liên kết của bài văn đó? III. Mạch lạc trong văn bản. 1. Lí thuyết tập, các mối quan hệ với mọi người). - Những điều kiện đẻ văn bản đảm bảo tính mạch lạc. - Sở thích. - Phân biệt mach lạc với bố cục và liên kết. 2. Luyện tập. GV cho HS phân biệt sự khác nhau Bài 1: GV cho hs xác định mạch lạc trong một văn bản chưa của mạch lạc, liên kết, bố cục, để học học sinh tránh sự nhầm lẫn giữa các khái niệm Bài 2.Hãy viết một bài văn (từ 10 đến 12 câu) kể về kỉ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường đầu tiên của em.Trong bài văn đó em hãy chỉ rõ tính mạch lạc của các câu trong bài văn. IV. Quá trình tạo lập văn bản GV cho HS ôn lại các bước tạo lập văn bản. GV hướng dẫn học sinh làm bài tập lần lượt theo các bước. 1.Lí thuyết a. Các bước tạo lập văn bản ( 4 bước) b. Bố cục của văn bản: (3 phần). GV cho HS lập dàn ý trước khi làm, 2.Luyện tập. (HS HĐ nhóm). nhóm thống nhất dàn ý. Cho HS viết bài, GV thu bài về chấm. Bài 1: Hãy tả lại một cảnh đẹp của quê hương mà em thích nhất. (dòng sông) Bài 2: Kể lại một giờ học mà em thích nhất. IV.Củng cố:GV chốt lại một số kiến thức cơ bản V.Dặn dò :ôn bài chuẩn bị bài cho những tiết sau VI.Rút kinh nghiệm:..................................................................................... Đã duyệt ngày NS: NG: / / / /2013 / 2013 / 2013 B3.Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ca dao- D©n ca A-Mục tiªu bµi häc - Cñng cè kiÕn thøc vÒ ca dao d©n ca. -RÌn kü n¨ng t×m hiÓu ca dao d©n ca. - Gi¸o dôc th¸i ®é: yªu th¬ng mäi ngêi trong gia ®×nh, yªu quª h¬ng ®Êt níc B- ChuÈn bÞ: -ThÇy so¹n gi¸o ¸n -Trß ®äc chuÈn bÞ «n bµi ca dao ®· häc -Ph¬ng ph¸p luyÖn tËp, kiÓm tra C- TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: I- æn ®Þnh tæ chøc: II- KiÓm tra bµi cò: III- Ba× míi: *Ca dao vÒ t×nh c¶m gia ®×nh 1 - Bµi 1:Lµ lêi mÑ, lêi cha ru con, nãi víi con C«ng cha nh nói ngÊt trêi NghÜa mÑ nh níc ë ngoµi biÓn §g Nói cao biÓn réng mªnh m«ng Cï lao chÝn ch÷ ghi lßng con ¬i. -> Ca ngîi c«ng lao to lín cña cha mÑ vµ nh¾c nhë kÎ lµm con ph¶i cã bæn phËn ch¨m sãc vµ phông dìng cha mÑ. C«ng cha - Nói ngÊt trêi NghÜa mÑ - Níc biÓn ®«ng -> Dïng h×nh ¶nh so s¸nh, vÝ von quen thuéc cña ca dao võa cô thÓ, võa s/®éng. - Cï lao chÝn ch÷ : Cô thÓ hãa c«ng cha nghÜa mÑ vµ t×nh c¶m biÕt ¬n cña con c¸i - Dïng ng«n ng÷ cã ©m ®iÖu cña lêi ru khiÕn cho nd ch¶i chuèt, ngät ngµo. 2 -Bµi 4 : Anh em nµo ph¶i ngêi xa Cïng chung b¸c mÑ, 1 nhµ cïng th©n Yªu nhau nh thÓ tay ch©n Anh em hoµ thuËn, 2 th©n vui vÇy. -> T×nh c¶m anh em lµ sù g¾n bã thiªng liªng nh ch©n, tay -> H×nh ¶nh so s¸nh diÔn t¶ sù g¾n bã,keo s¬n, kh«ng thÓ chia c¾t => Bµi ca lµ tiÕng h¸t t×nh c¶m vÒ t×nh anh em yªu th¬ng g¾n bã ®em l¹i h¹nh phóc cho nhau - T×nh c¶m cña cha mÑ víi con c¸i, con ch¸u víi «ng bµ, cha mÑ vµ t×nh c¶m ae ruét thÞt. - ThÓ th¬ lôc b¸t, ng«n ng÷ méc m¹c gi¶n dÞ, h×nh ¶nh so s¸nh quen thuéc, gÇn gòi. *Ca dao vÒ quª h¬ng ®Êt níc: 1 - Bµi 1: + PhÇn ®Çu : Lêi ngêi hái (PhÇn ®èi) - ë ®©u n¨m cöa nµng ¬i S«ng nµo s¸u khóc.................. + PhÇn sau : Lêi ngêi ®¸p ( PhÇn ®¸p ) - Thµnh Hµ Néi n¨m cöa chµng ¬i S«ng Lôc ®Çu s¸u khóc........... - C¸c ®Þa danh : N¨m cöa «, s«ng Lôc §Çu, s«ng Th¬ng, nói T¶n Viªn… Lµ nh÷ng n¬i næi tiÕng nhiÒu thêi, c¶nh s¾c ®a d¹ng -> Gîi truyÒn thèng lÞch sö, v¨n hãa dt =>Hái - ®¸p ®Ó bµy tá sù hiÓu biÕt vÒ vÒ kiÕn thøc ®Þa lÝ, lÞch sö . ThÓ hiÖn niÒm tù hµo, t×nh yªu ®èi víi quª h¬ng ®Êt, níc giµu ®Ñp 2.Bµi 4: §øng bªn ni ®ång, ngã bªn tª ®ång... §øng bªn tª ®ßng, ngã bªn ni ®ång... - Dßng th¬ ®Çu cã cÊu tróc ®Æc biÖt víi nh÷ng ®iÖp ng÷, ®¶o ng÷ vµ phÐp ®èi xøng - Gîi sù réng lín mªnh m«ng vµ gîi vÎ ®Ñp trï phó cña c¸nh ®ång. Th©n em nh chÏn lóa.... PhÊt ph¬ díi ngän n¾ng hång.... - H×nh so s¸nh Gîi sù trÎ trung, hån nhiªn vµ søc sèng ®ang xu©n cña c« th«n n÷ ®i th¨m ®ång. =>T×nh yªu ruéng ®ång vµ t×nh yªu con ngêi. * Ca dao than th©n : 1. Bµi 1. - Lµ lêi ngêi lao ®éng th¬ng cho th©n phËn cña nh÷ng ngêi khèn khæ vµ cña chÝnh m×nh trong x· héi cò. - Th¬ng thay  lÆp l¹i 4 lÇn  tiÕng than biÓu hiÖn sù th«ng c¶m, xãt xa ë møc ®é cao mçi lÇn ®îc diÔn t¶ lµ mét nçi th¬ng, sù cay ®¾ng nhiÒu bÒ cña ngêi d©n thêng - Th¬ng con t»m : ngêi lao ®éng vÝ m×nh nh th©n phËn con t»m  th¬ng cho th©n phËn suèt ®êi bÞ kÎ kh¸c bßn rót søc lùc -Th¬ng lò kiÕn li ti kÎ thÊp cæ bÐ häng, kÎ nµo còng cã thÓ ®Ì nÐn, vïi ®¹p  th¬ng cho nçi khæ chung cña nh÷ng th©n phËn nhá nhoi, suèt ®êi vÊt v¶ lµm lông mµ vÉn nghÌo ®ãi. - Th¬ng cho con h¹c th¬ng cho cuéc ®êi phiªu b¹t, lËn ®Ën vµ nh÷ng cè g¾ng v« väng cña ngêi lao ®éng trong x· héi cò. - Th¬ng con cuèc  th¬ng cho th©n phËn thÊp cæ bÐ häng, nçi khæ ®au oan tr¸i kh«ng ®îc lÏ c«ng b»ng nµo soi tá cña ngêi lao ®éng. 2. Bµi 3. -Th©n em  th©n phËn, nçi khæ ®au cña ngêi phô n÷ trong x· héi cò  chØ th©n phËn téi nghiÖp, ®¾ng cay, gîi sù ®ång c¶m s©u s¾c  cã h×nh ¶nh so s¸nh ®Ó m« t¶, cô thÓ, chi tiÕt, th©n phËn, nçi khæ cña ngêi phô n÷. - §©y lµ 2 c©u ca dao Nam bé : ngêi phô n÷ ®îc so s¸nh víi  tr¸i bÇn  gîi sù liªn tëng ®Õn th©n phËn nghÌo khã, sè phËn ch×m næi, lªnh ®ªnh v« ®Þnh cña ngêi phô n÷ trong x· héi phong kiÕn. => NghÖ thuËt : ThÓ lôc b¸t, ©m ®iÖu buån th¬ng, ®au xãt, sö dông h×nh ¶nh Èn dô quen thuéc. => Néi dung : §Òu nãi vÒ th©n phËn con ngêi trong x· héi cò. Võa lµ than th©n, võa mang ý nghÜa ph¶n kh¸ng. *Ca dao ch©m biÕm: 1, Bµi 1: - Chó t«i : hay töu hay t¨m, hay níc chÌ ®Æc, hay ngñ tra. ¦íc : ngµy ma, ®ªm thõa trèng canh - Nh÷ng ®iÒu hay vµ íc ®Òu bÊt b×nh thêng - Lµ ngêi ®µn «ng v« tÝch sù, lêi biÕng, thÝch ¨n ch¬i hëng thô. - Ch©m biÕm, chÕ giÔu nh÷ng h¹ng ngêi nghiÖn ngËp vµ lêi biÕng -> Giíi thiÖu nh©n vËt b»ng c¸ch nãi ngîc ®Ó giÔu cît, ch©m biÕm nh©n vËt “chó t«i” 2, Bµi 2: Sè c« ch¼ng giµu th× nghÌo Sinh con ®Çu lßng ch¼ng g¸i th× trai - §©y lµ kiÓu nãi dùa níc ®«i, kh«ng cã ý nghÜa tiªn ®o¸n =>ThÇy lµ kÎ lõa bÞp, dèi tr¸. - C« g¸i xem bãi lµ ngêi Ýt hiÓu biÕt , mï qu¸ng -> NghÖ thuËt phãng ®¹i g©y cêi - ®Ó lËt tÈy ch©n dung vµ b¶n chÊt lõa bÞp cña thÇy. -> Phª ph¸n, ch©m biÕm nh÷ng kÎ hµnh nghÒ bãi to¸n vµ nh÷ng ngêi mª tÝn IV- Híng dÉn häc ë nhµ: C©u 1. Ca dao, d©n ca VN thÊm ®Ém t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc? A. Më bµi: DÉn d¾t vµo ®Ò + Ca dao lµ lêi ru ªm ¸i, quen thuéc + Lµ tiÕng nãi gia ®×nh, ®»m th¾m, t×nh yªu quª hong ®Êt níc B. Th©n bµi: Ca dao ghi l¹i t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc - Hä yªu nh÷ng g× th©n thuéc trªn m¶nh ®Êt quª h¬ng “§øng bªn...mªng m«ng”.  Xa quª, hä nhí nh÷ng g× b×nh dÞ cña quª h¬ng, nhí ngêi th©n: “Anh ®i anh nhí ...h«m nao”  Nhí c¶nh ®Ñp vµ nghÒ truyÒn thèng cña quª h¬ng “Giã ®a cµnh tróc...T©y Hå”.  Nhí ®Õn HuÕ ®Ñp vµ th¬ méng “Lê ®ê bãng ng¶ tr¨ng chªnh TiÕng hß xa v¾ng nÆng t×nh níc non”... C. KÕt Bµi: Ca dao chÊt läc nh÷ng vÎ ®Ñp b×nh dÞ, båi ®¾p t©m hån t×nh yªu cuéc sèng - HS lµm quen, thµnh th¹o c¸c bíc vµ c¸ch lµm dµn ý - GV cho HS viÕt hoµn chØnh, ®Ò nµo ®ã - Söa cho HS lçi tõ, dïng c©u c¸c lµm vµ kÜ n¨ng viÕt v¨n... C©u 2.Nªu c¶m nhËn vÒ bµi ca dao sè 1 vÒ t×nh c¶m gia ®×nh? " C«ng cha nh nói ngÊt trêi .................................................. Nói cao biÓn réng mªnh m«ng Cï lao chÝn ch÷ ghi lßng con ¬i. Bµi lµm : Gi¸o viªn híng dÉn n¾m l¹i néi dung+ nghÖ thuËt cña bµi ca dao. Trªn c¬ së ®ã häc sinh tr×nh bµy c¶m xóc suy nghÜ cña m×nh. + Bµi ca dao : Nãi vÒ c«ng lao cña cha mÑ ®èi víi con c¸i.  C«ng cha nghÜa mÑ ®îc so s¸nh víi nói ngÊt trêi, níc ngoµi biÓn ®«ng t¹o 2 h×nh ¶nh cô thÓ, võa h×nh tîng võa ca ngîi c«ng cha nghÜa mÑ víi tÊt c¶ t×nh yªu s©u nÆng  C©u ca dao nh¾c mçi chóng ta nh×n lªn nói cao, trêi réng, nh×n ra biÓn ®«ng h·y suy ngÉm vÒ c«ng cha nghÜa mÑ. + C©u 3 mét lÇn n÷a nhÊn m¹nh c«ng cha nghÜa mÑ qua h×nh ¶nh Èn dô tîng trng " nói cao, biÓn réng mªnh m«ng" + C©u 4: T¸c gi¶ d©n gian sö dông côm tõ H¸n ViÖt " Cï lao chÝn ch÷" ®Ó nãi c«ng lao to lín cña cha mÑ sinh thµnh, nu«i dìng, d¹y b¶o ... vÊt v¶ khã nhäc nhiÒu bÒ. V× vËy con c¸i ph¶i " Ghi lßng" t¹c d¹. BiÕt hiÕu th¶o ... + Hai tiÕng "con ¬i " víi dÊu chÊm than lµ tiÕng gäi th©n th¬ng thÊm thÝa l¾ng s©u vµo lßng ngêi ®äc. + Bµi ca dao lµ bµi häc vÒ ®¹o lµm con v« cïng s©u sa, thÊm thÝa.... C©u 3: C¶m nhËn vÒ bµi ca dao: C«ng cha nh nói Th¸i S¬n… - Bµi ca lµ lêi nh¾c nhë c«ng lao to lín cña cha mÑ ®èi víi con c¸i vµ bæn phËn tr¸ch nhiÖm cña kÎ lµm con tríc c«ng sinh thµnh nu«i dìng, gi¸o dôc con c¸i vÊt v¶ cña cha mÑ - §©y lµ ®iÖu h¸t ru, lêi mÑ ru con , ©m ®iÖu s©u l¾ng, béc lé ®îc t©m t×nh. - H×nh ¶nh so s¸nh, vÝ von ®Ó biÓu lé c«ng cha, nghÜa mÑ, lÊy c¸i to lín mªnh m«ng cña thiªn nhiªn ®Ó lµm h×nh ¶nh so s¸nh. - H×nh ¶nh nói vµ biÓn ®îc nh¾c l¹i hai lÇn cã ý nghÜa tîng trng cho c«ng lao cña cha mÑ kh«ng hÓ nµo so ®îc - Cï lao chÝn c÷ ph¶i ghi lßng t¹c d¹ ®· cô thÓ hãa vÒ c«ng lao cha mÑ vµ t×nh c¶m biÕt ¬n cña con c¸i. mÆt kh¸c lµm t¨ng thªm ©m ®iÖu t«n kÝnh nh¾n nhñ cña c©u h¸t. C©u 4: C¶m nhËn bµi: ChiÒu chiÒu ra ®øng ngâ sau Tr«ng vÒ quª mÑ ruét ®au chÝn chiÒu §ã lµ t©m tr¹ng, nçi lßng cña ngêi con g¸i lÊy chång xa quª, nhí mÑ, nhí n¬i quª nhµ. §ã lµ nç buån tñi xãt xa, s©u l¾ng, ®au tËn ®¸y lßng ©m thÇm kh«ng biÕt chia sÎ cïng ai. - Thêi gian nghÖ thuËt chiÒu chiÒu- thêi ®iÓm cña sù ®oµn tô trë vÒ, nhng c« g¸i l¹i b¬ v¬, c« ®¬n trong mét kh«ng gian “ngâ sau” v¾ng lÆng heo hót ®Ó tr«ng vÒ quª mÑ víi nçi buån kh«n ngu«i, gîi lªn sù c« ®¬n, th©n phËn ngêi phô n÷ trong g® díi chÕ ®é phong kiÕn C¸ch nãi th©m xng "®au chÝn chiÒu"- nhÊn m¹nh nçi nhí mÑ, nhí quª, nçi ®au buån tñi cña kÎ lµm con ph¶i xa xa mÑ kh«ng thÓ ®ì ®Én cha mÑ lôc èm ®au c¬ nhì, ®ång thêi còng lµ nçi ®au vÒ c¶nh ngé, th©n phËn khi ë nhµ chång. ¢m ®iÖu lêi th¬ trÜu nÆng nh, trïng xuèng nh lêi nghÑn ngµo cña c« g¸i V- DÆn dß: -Häc vµ lµm bµi tËp .ChuÈn bÞ tiÕt sau. VI-Rút kinh nghiệm:..................................................................................... Đã duyệt ngày / /2013 NS: NG: / / / 2013 / 2013 B4.c¶m nhËn vÎ ®Ñp cña v¨n b¶n trung ®¹i viÖt nam A - Mục tiêu bài học: - Củng cố những kiến thức về các tác phẩm văn thơ trung đại VN. - HS nắm được vẻ đẹp về nội dung và nghệ thuật của những tác phẩm này. Bước đầu biết trình bày những cảm nhận về tác phẩm văn học Êy. - Gi¸o dôc th¸i ®é: yªu th¬ng mäi ngêi trong gia ®×nh, yªu quª h¬ng ®Êt níc B - Chuẩn bị: - Ôn kiến thức văn thơ TĐ. - Các thể loại thơ. C- Tiến trình các hoạt động dạy học: 1 .Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Bài tập. 3. Bài mới: ? Tai sao bµi th¬ ®îc gäi lµ th¬ I - V¨n b¶n: Nam quèc s¬n hµ. thÇn? - Th¬ “ThÇn” - Cã huyÒn tho¹i vÒ §îc coi lµ b¶n tuyªn ng«n ®éc sù ra ®êi- Bµi th¬ vang lªn gi÷a lËp ®Çu tiªn- V× sao ? Ngoµi ra ®ªm khuya.Tõ trong ®Òn thê Trem cßn biÕt nh÷ng v¨n b¶n nµo ¬ng Hèng vµTr¬ng H¸t... kh¸c cã ý nghÜa nh 1 b¶n tuyªn - B¶n tuyªn ng«n ®éc lËp ®Çu ng«n ®éc lËp? tiªn: LÇn ®Çu kh¼ng ®Þnh vÒ chñ quyÒn d©n téc... - Bµi: C¸o b×nh Ng«( NguyÔn Tr·i) sau chiÕn th¾ng giÆc Minh - B¶n tuyªn ng«n ®éc lËp cña Chñ TÞch Hå ChÝ Minh 2/9/1945 Néi dung: Lêi kh¼ng ®Þnh vÒ chñ ? Néi dung chÝnh cña t¸c quyÒn d©n téc. Nªu cao ý chÝ phÈm ? NÐt ®Æc s¾c vÒ néi quyÕt t©m chèng giÆc ngo¹i dung ? x©m , b¶o vÖ chñ quyÒn bÊt kh¶ x©m ph¹m... NghÖ thuËt: Lêi lÏ râ rµng, giäng HS tr×nh bµy bµi häc thuéc th¬ ®anh thÐp, dâng d¹c hïng lßng. hån. II- Phß gi¸ vÒ kinh:(TrÇn Quang Kh¶i) ? Bµi th¬ ra ®êi trong hoµn c¶nh -Hoµn c¶nh: Khi TG ®i ®ãn Th¸i nµo? Cã g× ®Æc biÖt ? Thîng Hoµng-TrÇn Th¸nh T«ng vµ Vua TrÇn Nh©n T«ng sau chiÕn th¾ng Ch¬ng D¬ng vµ Hµm Tö. -Néi dung: ThÓ hiÖn hµo khÝ chiÕn th¾ng vµ kh¸t väng th¸i b×nh thÞnh trÞ cña d©n téc. -NghÖ thuËt: DiÔn ®¹t c« ®óc, ? §äc bµi th¬ em hiÓu g× vÒ thêi ng¾n gän, c¶m xóc dån nÐn... ®¹i cña nhµ TrÇn ? =>Thêi ®¹i anh hïng víi nh÷ng chiÕn c«ng oanh liÖt... III - Buæi chiÒu ®øng ë phñ HS ®äc bµi ? Bµi th¬ nµy ®îc Thiªn Trêng tr«ng ra.( TrÇn s¸ng t¸ctrong thêi ®iÓm nµo? Nh©n T«ng) *Hoµn c¶nh:Trong lÇn Vua TrÇn Nh©n T«ng vÒ Phñ Thiªn Trêng th¨m quª cò. ? Hai c©u th¬ ®Çu hiÖn lªn vÎ *Néi dung: ®Ñp nµo ? -Hai c©u ®Çu: VÎ ®Ñp m¬ mµng huyÒn ¶o, nöa h nöa thùc... -Hai c©u cuèi: VÎ ®Ñp sèng ®éng,nªn th¬, gÇn gòi, gi¶n dÞ ? Qua bµi th¬, em hiÓu g× vÒ ®¸ng yªu. Thêi ®¹i nhµTrÇn ? NghÖ thuËt : Miªu t¶ c¶nh ®Ó + S¶n sinh ra nh÷ng vÞ Vua Yªu *ngô t×nh níc, th¬ng d©n... IVBµi ca C«n S¬n( NguyÔn HS tr×nh bµy c¶m nhËn .... Tr·i) HS ®äc: Bµi th¬ nµy ra ®êi c¶nh:§îc ST thêi kú ë Èn trong thêi ®iÓm nµo? §äc bµi *Hoµn C«n S¬n. th¬ em cã c¶m nhËn g× vÒ bøc *Néi dung: tranh c¶nh C«n S¬n ? Qua ®ã - ThÓ hiÖn vÎ ®Ñp thiªn nhiªn th¬ em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶? méng, l©u ®êi nguyªn thuû...Qua ®ã thÓ hiÖn t©m hån g¾n bã, yªu thiªn nhiªn, hoµ m×nh víi TN cña TG. * NghÖ thuËt: - Dïng ®éng ®Ó t¶ tÜnh. Miªu t¶ ®Ó biÓu c¶m HS ®äc - Cho biÕt 2 bµi th¬ nµy - Giäng th¬ nhÑ nhµng, vÇn th¬ cã ®iÓm g× gièng nhau? lan to¶, lay ®éng lßng ngêi. B¸nh tr«i níc ( Hå Xu©n H? Qua ®ã em c¶m nhËn ®îc t×nh V¬ng). Sau phót chia ly(§Æng c¶m cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo? TrÇn C«n - §oµnThÞ §iÓm) *§iÓm chung: - Cïng ®Ò cËp ®Õn sè phËn bÊt ? C©u th¬ nµo ®Ó l¹i cho em nh÷ng Ên tîng s©u s¾c nhÊt ? V× sao ? h¹nh cña ngêi PN trong x· héi PK xa. -ThÓ hiÖn niÒm tr©n träng, c¶m - HS tr×nh bµy - NhËn xÐt- Cho th«ngs©u s¾c ®èi víi ngêi PN xa. ®iÓm. ? NghÖ thuËt bµi th¬ cã g× ®¸ng * Lêi th¬: ThÓ hiÖn nçi buån, nçi chó ý ? ngËm ngïi xãt xa...H×nh ¶nh th¬ gîi t¶( Èn dô - b¸nh tr«i níc...) ? T×nh c¶m b¹n bÌ ®îc thÓ hiÖn - §iÖp ng÷ lÆp vßng...( Sau phót nh thÕ nµo trong bµi th¬ ? chia ly) Th«ng qua nh÷ng tõ VI- B¹n ®Õn ch¬i nhµ:( Ng ng÷ nµo ? H×nh ¶nh nµo ? KhuyÕn) - VÎ ®Ñp cña TB trong s¸ng th©n HS ®äc bµi chó ý ®Õn nh÷ng thiÕt,G¾n bã, thuû chung kh«ng c©u th¬ cuèi bµi? mµng danhlîi... ? So s¸nh víi bµi Qua ®Ìo -Lêi th¬ hãm hØnh, dÔ hiÓu, gi¶n Ngang cña Bµ HuyÖn Thanh dÞ... Quan em thÊy cã g× kh¸c vÒ NghÖ thuËt viÕt th¬ ? + Ng«n ng÷ kh«ng cÇu kú gät giòa... HS ®äc bµi th¬: Bµi th¬ nµy cã + C¶nh méc m¹c, gÇn gòi, Êm ¸p g× ®¸ng chó ý vÒ ND- NT? ThÓ VII- Qua ®Ìo Ngang( Bµ th¬ g× ? Nªu râ? HuyÖn Thanh Quan) c¸ch hiÓu cña em vÒ thÓ th¬ Néi dung: ®ã ? ThÓ hiÖn t©m tr¹ng nhí níc th+ ThÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §- ¬ng nhµ, nçi buån thÇm lÆng c« êng luËt... ®¬n cña TG. + VÕ ®èi ë 2 c©u 3- 4; 5- 6. + VÇn ë tiÕng cuèi dßng 1-2 -4 - 6- 8. ? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ vÎ ®Ñp c©u th¬ nµo em thÝch nhÊt ? ? So s¸nh côm tõ “ Ta víi ta” trong 2 bµi th¬ ? NghÖ thuËt: Lêi th¬ trang nh·, gät giòa-giäng th¬ nhÑ nhµng s©u l¾ng. So s¸nh: * Ta víi ta trong Qua ®Ìo ngang ? Hoµn c¶nh ra ®êi cña 2 bµi - Ta víi ta: t¸c gi¶ víi trêi, non, th¬ nµy cã g× kh¸c nhau ? Néi níc, víi c¶nh vËt thiªn nhiªn hoang v¾ng dung thÓ hiÖn ? NghÖ - Ta víi ta: mét m×nh t¸c gi¶ ®èi thuËt ®Æc s¾c ? diÖn víi chÝnh m×nh, mét nçi buån c« ®¬n. * Ta víi ta trong B¹n ®Õn ch¬i nhµ - HS tr×nh bµy- nhËn xÐt - Ta víi ta: hai ngêi b¹n th©n Cho ®iÓm thiÕt, kh«ng mµng danh lîi vËt chÊt tÇm thêng chØ cã t×nh b¹n trong s¸ng, cao c¶ thiªng liªng. 4- Híng dÉn häc ë nhµ: Bµi 1.C¶m nhËn c¸i hay c¸i ®Ñp cña bµi th¬ C¶nh Khuya- Hå ChÝ Minh Gîi ý: Hai cËu th¬ ®Çu lµ bøc tranh vÒ c¶nh vËt vµ thiªn nhiªn trong mét ®ªm khuya ë rõng. ¢m thanh tiÕng suèi ®îc vÝ víi tiÕng h¸t- mét c¸ch so s¸nh ®éc ®¸o lÊy con gnêi lµm trung t©m lÇm cho tiÕng su«Ý trë nªn gÇn gòi th©n mËt nh con ngõoi trÎ trung ®Çy søc sèng - So s¸nh víi c©u th¬ cña NguyÔnTr·i NÕu c©u th¬ ®Çu trong th¬ cã nh¹c th× c©u th¬ thø hai trong th¬ cã häa §iÖp tõ lång ®îc dïng thËt ®¾t! ¸nh tr¨ng lång lªn bãng cæ thô, bèng c©y cæ thô lång in lªn mÆt ®Êt täa nªn nh÷ng b«ng hoa tr¨ng lÊp l¸nh, chËp hcín. Mét bøc tranh thËt ®Ñp vµ ®éc ®¸ocã nhiÒu tÇng bËc ®êng nÐt, s¸ng tèi hßa hîp, c¶nh vËt quÊn quýt hßa hîp. H×nh tîng th¬ thËt ®Ñp ®îc kÕt tinh bëi mét t©m hån th¬ nh¹y c¶m phãng kho¸ng, tµi hoa, mét ng«n ng÷ th¬ hµm sóc, giµu chÊt héi häa gîi c¶m t¹o nªn mét h×nh ¶nh th¬ hÕt søc ®éc ®¸o bÊt ngê. Vµ trong mét ®ªm tr¨ng nói rõng ViÖt b¾c ®Çy th¬ méng h÷u t×nh Êy cã mét con ngõ¬i ®· kh«ng ngñ bëi ®ang dån t©m trÝ cho môc ®Ých cao c¶, lín lao cøu d©n cøu níc. Ph¶i c¨ng ®ã chÝnh lµ vÞ l·nh tô Hå ChÝ Minh, Ngêi ®ang ®øng mòi chÞu sµo chÌo l¸i con thuyÒn kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cña d©n téc ta lóc bÊy giê Bµi 2.V¨n b¶n" B¸nh tr«i níc" - ThÓ th¬: ThÊt ng«n tø tuyÖt ch÷ N«m - Ph©n tÝch: a/Hai c©u th¬ ®Çu: Ngêi phô n÷ xa kh«ng chØ ®Ñp vÒ h×nh thÓ mµ t©m hån còng trong tr¾ng  th©n phËn: bÕp bªnh tr«i næi gi÷a cu«c ®êi Qua viÖc t¶ thùc chiÕc b¸nh tr«i nãi lªn ngêi phô n÷ cã vÎ ®Ñp hoµn thiÖn nhng cuéc ®êi l¹i bÊp bªnh, vÊt v¶. b/Hai c©u th¬ cuèi: Th©n phËn phô thuéc, kh«ng cã quyÒn tù chñ cuéc ®êi cña m×nh MÆc dï bÞ sèng lÖ thuéc s«ng ngêi phô n÷ vÉn kh¼ng ®Þnh mét b¶n lÜnh sèng ®Ñp, vÉn kiªn trinh tríc sãng gÝo cuéc ®êi -Häc vµ lµm bµi tËp cßn l¹i. -ChuÈn bÞ cho v¨n biÓu c¶m. 5-Rút kinh nghiệm:..................................................................................... Đã duyệt ngày NS: / / 2013 / /2013 NG: / / 2013 B5. v¨n biÓu c¶m vÒ sù vËt, con ngêi . A- Môc tiªu bµi häc: - Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m: TiÕn tr×nh c¸c bíc lµm v¨n biÓu c¶m: T×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp dµn ý, viÕt bµi, ®äc vµ söa bµi. - Rèn luyện vµ vËn dông c¸c kĩ năng viÕt bµi v¨n biÓu c¶m vÒ sù vËt con ngêi - Gi¸o dôc th¸i ®é: yªu th¬ng mäi ngêi trong gia ®×nh, yªu quª h¬ng ®Êt níc,… B. Chuẩn bị phương tiện dạy - học. -SGK, SGV,Bồi dưỡng ngữ văn 7, ... -Ôn luyện phần văn biểu cảm. C- TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: I. æn ®Þnh líp. II. KiÓm tra bµi cò: Bµi tËp III. Bµi míi: Nh¾c l¹i c¸c bíc khi lµm v¨n IMét sè ®iÓm lu ý: biÓu c¶m? 1.T×m hiÓu ®Ò -ThÓ lo¹i v¨n biÓu c¶m -Néi dung thÓ hiÖn t×nh c¶m cña m×nh vÒ sù vËt vµ con ngêi 2.T×m ý: ? Cã nh÷ng c¸ch lËp ý nµo - §Ó t×m ý cho bµi v¨n BC-> Ngêi thêng gÆp viÕt cã thÓ: + Håi tëng qu¸ khø vµ suy + Håi tëng qu¸ khø vµ suy nghÜ vÒ nghÜ vÒ hiÖn t¹i. hiÖn t¹i. + Quan s¸t , suy ngÉm. + Quan s¸t , suy ngÉm. +Tëng tîng t×nh huèng, høa +Tëng tîng t×nh huèng, høa hÑn, hÑn, mong íc. mong íc. - T×nh c¶m ph¶i ch©n thËt-> kh¬i gîi lßngtin vµ sù ®ång c¶m. ? Yªu cÇu cña c¶m xóc vµ 3. ViÕt bµi : c¶m xóc vµ suy nghÜ suy nghÜ ? ch©n thµnh ... + Ch©n thµnh ... 4. §äc l¹i vµ söa ch÷a II- LuyÖn tËp: ? §o¹n v¨n sau sö dông 1- Bµi tËp 1: nh÷ng c¸ch lËp ý nµo ®· §o¹n v¨n 1: häc ? Cho biÕt t¸c dông ? LÇn nµy vÒ th¨m bµ néi, t«i bçng thÊy se lßng khi nhËn ra tãc bµ néi cña t«i ®· b¹c nhiÒu, nÕp nh¨n trªn khu«n mÆt bµ nh dµy thªm. CÇm ®«i bµn tay gÇy guéc cña bµ t«i nãi: “ Bµ ¬i! Bµ nghØ ®i, bµ ®Ó ch¸u nÊu c¬m bµ nhÐ!” Bµ cêi hiÒn hËu vµ xoa ®Çu t«i:“ Ch¸u ®i ®êng vÒ mÖt, h·y cø nghØ ®i, bµ lµm ®îc”. Nghe bµ nãi, t«i cµng c¶m thÊy th¬ng bµ h¬n. T«i muèn nãi víi bµ: “ Bµ ¬i! Ch¸u th¬ng bµ l¾m.” VËy mµ kh«ng hiÓu sao, cæ häng t«i cø nghÑn l¹i...” ? §o¹n v¨n sau sö dông - Quan s¸t, suy ngÉm-> T©m nh÷ng c¸ch lËp ý nµo ®· tr¹ng cña ngêi ch¸u... lßng yªu häc ? Cho biÕt t¸c dông ? th¬ng vµ sù kÝnh träng bµ... §o¹n v¨n 2: Nh÷ng ngµy nµy bän HS chóng t«i rÊt bËn rén, v× s¾p thi häc kú 2 mµ. C¶ líp ®øa nµo còng lo häc. Tõ th»ng §øc lêi biÕng nhÊt líp lu«n bÞ c« gi¸o phª b×nh ®Õn c¸i Hêng ch¨m nhÊt líp, ®øa nµo còng m¶i miÕt «n bµi. Ch¬ng tr×nh «n cña c« gi¸o kh«ng cã giíi h¹n ®©u nhÐ. §øa nµo còng sî xanh m¾t. Häc «n cã vÊt v¶ nhng còng thó vÞ. ThØnh tho¶ng bÊt gi¸c nh×n vÎ mÆt bän b¹n c¶ líp, nhÊt lµ mÊy tíng lêi b©y giê còng “ NghÖt” ra v× lo l¾ng, t«i ? H×nh ¶nh cña cha trong ký kh«ng nhÞn ®îc cêi... øc cña b¶nth©n em nh thÕ - Quan s¸t, miªu t¶-> T©m tr¹ng nµo? cña c¸c b¹n trong líp khi mïa thi + Quan s¸t - Suy ngÉm: Ngêitíi cao to...; HiÒn nhng nghiªm kh¾c. RÊt 2- Bµi tËp 2: tèt bông. §Ò bµi: C¶m nghÜ vÒ mét ngêi + Qua håi tëng: Kû niÖm vÒ th©n yªu trong gia ®×nh- CN vÒ mét lÇn cha ®i c«ng t¸c xa... cha. - Cha rÊt hiÒn nhng nghiªm kh¾c. - Kû niÖm vÒ cha: §i c«ng t¸c 2 n¨m. + Nhí cha, gië bøc th cha göi ra ®äc. + H×nh dung cha ®ang nãi chuyÖn, ¸nh m¾t yªu th¬ng... ? H·y lËp dµn ý, viÕt 1 ®o¹n + Mong cha vÒ -> ch¹y ïa l¹i «m v¨n BC cãsö dông c¸ch lËp cha... ý b»ng c¸ch håi tëng-suy + Mong cha sÏ ë bªn m×nh m·i ngÉm. m·i... a/ Më bµi: - Cha t«i thêng xuyªn ®i c«ng t¸c xa - Mçi lÇn xa cha t«i thÊy thËt buån. b/ Th©n bµi: * Ngµy cha ®i chÞ em t«i sôt sïi m·i. - Nhí l¹i : Hµng ngµy cha thêng rÊt quan t©m ®Õn chÞ em t«i... - Buån vµ trèng tr¶i khi cha ®i v¾ng... HS tr×nh bµy ®o¹n v¨n, nhËn - Mong ngãng cha trë vÒ thËt xÐt vµ chÊm ®iÓm nhanh... - Mét lÇn cha gäi ®iÖn b¸o ngµy trë ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông vÒ nhµ sím h¬n dù ®Þnh- chóng t«i c¸ch lËp ý håi tëng t¬ng lai, v« cïng høa hÑn mong íc... sung síng... Ngµy cha vÒ: Cha gÇy s¹m h¬n... chóng t«i v« cïng th¬ng cha... c/ KÕt bµi: T×nh c¶m víi cha: lu«n yªu th¬ng vµ kÝnh träng... IV- Híng dÉn häc ë nhµ: * Bµi tËp 1.ThÇy,c« gi¸o, nh÷ng" ngêi l¸i ®ß" ®a thÕ hÖ trÎ cËp bÕn t¬ng lai. a. Më bµi : Giíi thiÖu ®èi tîng biÓu c¶m vµ lý do biÓu c¶m. b. Th©n bµi: - Ngo¹i h×nh: d¸ng c« thon th¶, m¶nh mai, m¸i tãc ®en mît mµ xo· ngang lng cµng t« ®iÓm thªm vÎ mÒm m¹i uyÓn chuyÓn. Trªn g¬ng mÆt tr¸i xoan tr¾ng hång næi bËt lªn ®«i m¾t to ®en lóc nµo còng s¸ng long lanh, nh×n chóng em tr×u mÕn. - TÝnh t×nh: c« cã giäng nãi Êm ¸p vµ gi¶ng bµi rÊt hay. T«i r©t thÝch nghe c« gi¶ng v¨n. §Õn b©y giê, t«i vÉn cßn nhí nh in bµi th¬: H¹t g¹o lµng ta mµ c« ®· gi¶ng cho chóng t«i nghe. Giäng c« trÇm Êm cÊt lªn míi truyÒn c¶m lµm sao. Råi c« ph©n tÝch :" h¹t g¹o ra ®êi trªn m¶nh ®Êt quª h¬ng, n¬i t¸c gi¶ cÊt tiÕng khãc chµo ®êi. H¹t g¹o nh ®îc t¾m m×nh trong dßng níc ®á phï sa. H¹t g¹o mang bãng d¸ng cña c¶nh ®Ñp quª h¬ng ...H¹t g¹o ra ®êi cßn cã lêi h¸t ru ngät ngµo cña mÑ vµ c¶ c«ng lao vÊt v¶ cña ngêi n«ng d©n nªn h¹t g¹o quý nh vµng. Chóng t«i l¾ng nghe nh nuèt lÊy tõng lêi cña c«. Suèt c¶ n¨m häc t«i thÊy c« lu«n bËn bÞu víi häc sinh, c« kh«ng lÆng lêi chöi m¾ng häc sinh,víi nh÷ng b¹n c¸ biÖt c« nhÑ nhµng khuyªn b¶o nh ngêi mÑ, ngêi chÞ. Trong líp b¹n nµo còng quý mÕn c«. c. KÕt bµi: Giê ®©y tuy kh«ng cßn häc c« n÷a, nhng t«i vÉn nhí ¸nh m¾t, nô cêi cña c«. t«i sÏ cè g¾ng häc thËt giái ®Ó c« vui lßng. *Häc vµ lµm bµi tËp cßn l¹i. *ChuÈn bÞ cho v¨n biÓu c¶m. V. Rút kinh nghiệm:..................................................................................... Đã duyệt ngày NS: NG: / / / /2013 / 2013 / 2013 B6. v¨n biÓu c¶m vÒ sù vËt, con ngêi . A- Môc tiªu bµi häc: - Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m: TiÕn tr×nh c¸c bíc lµm v¨n biÓu c¶m: T×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp dµn ý, viÕt bµi, ®äc vµ söa bµi. - Rèn luyện vµ vËn dông c¸c kĩ năng viÕt bµi v¨n biÓu c¶m vÒ sù vËt con ngêi - Gi¸o dôc th¸i ®é: yªu th¬ng mäi ngêi trong gia ®×nh, yªu quª h¬ng ®Êt níc,… B. Chuẩn bị phương tiện dạy - học. -SGK, SGV,Bồi dưỡng ngữ văn 7, ... -Ôn luyện phần văn biểu cảm. C- TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: Bµi tËp III. Bµi míi: Ph¬ng ph¸p Néi dung Nh¾c l¹i c¸c bíc khi lµm v¨n biÓu c¶m? ? Cã nh÷ng c¸ch lËp ý nµo thêng gÆp + Håi tëng qu¸ khø vµ suy nghÜ vÒ hiÖn t¹i. + Quan s¸t , suy ngÉm. +Tëng tîng t×nh huèng, høa hÑn, mong íc. ? Yªu cÇu cña c¶m xóc vµ suy nghÜ ? + Ch©n thµnh ... II.LuyÖn tËp 3- Bµi tËp 3: viÕt ®o¹n v¨n cho : §Ò bµi: C¶m nghÜ vÒ mét ngêi th©n yªu trong gia ®×nh- CN vÒ cha. * VD ®o¹n v¨n : Ngµy cha ®i, t«i vµ th»ng em trai sôt sïi m·i. MÆc dï hµng ngµy cha rÊt nghiªm kh¾c,thêng qu¸t chóng t«i,nhÊt lµ nh÷ng lóc bÞ ®iÓm kÐm vµ tranh giµnh c·i cä nhau. Cha rÊt tèt nhng nãng tÝnh. ChÞ em t«i thêng ngµy vÉn sî cha l¾m.ThÊy chóng ? §o¹n v¨n sau sö dông nh÷ng c¸ch lËp t«i khãc cha l¹i qu¸t: “ Cha ®i Råi l¹i ý nµo ®· häc ? Cho biÕt t¸c dông ? vÒ chø cã ®i ®©u xa mµ ph¶i khãc...Tuy nãi vËy nhng t«i biÕt cha còng buån l¾m. §«i m¾t cha n»ng nÆng. Nh×n cha, t«i thÊy lßng nÆng trÜu vµ trèng tr¶i v« cïng... *VD ®o¹n v¨n: Cø nghÜ ®Õn ngµy gÆp l¹i cha, t«i v« cïng sung síng. T«i ? §o¹n v¨n sau sö dông nh÷ng c¸ch lËp muèn nãi víi cha: “Cha ¬i con yªu cha ý nµo ®· häc ? Cho biÕt t¸c dông ? v« cïng. Cha ®õng bao giê xa con cha nhÐ!” NghÜ ®Õn nh÷ng ®iÒu m×nh sÏ nãi ? H×nh ¶nh cña cha trong ký øc cña víi cha, t«i thÊy lßng m×nh vui vui. T«i b¶nth©n em nh thÕ nµo? + Quan s¸t - Suy ngÉm: Ngêi cao to...; mong cha vÒ thËt nhanh ®Ó ®îc sµ vµo HiÒn nhng nghiªm kh¾c. RÊt tèt bông. lßng cha mµ nòng nÞu, vßi vÜnh quµ. 4.Bµi tËp4: + Qua håi tëng: Kû niÖm vÒ mét lÇn §Ò bµi: Loµi c©y em yªu. cha ®i c«ng t¸c xa… a.T×m hiÓu ®Ò. * Yªu cÇu c¬ b¶n cña ®Ò: - Häc sinh v©n dông kiÕn thøc ®· häc - ThÓ lo¹i: v¨n biÓu c¶m. - §èi tîng: mét loµi c©y em yªu. ®Ó ph©n tÝch t×m hiÓu ®Ò. - Chän ®èi tîng biÓu c¶m mét c¸ch phï Më bµi:giíi thiÖu chung: hîp. - C©y em ®Þnh nãi lµ c©y gi? - Trong khi lµm cÇn kÕt hîp linh ho¹t - ®îc trång ë ®©u? yÕu tè kÓ, t¶. -Thêi ®iÓm t¶ ( mïa hoa në). - Nhí l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ v¨n Th©n bµi: biÓu c¶m tõ ®ã viÕt bµi vÒ lo¹i v¨n nµy - H×nh d¸ng? mét c¸ch cã hiÖu qña. + Th©n …? + Cµnh …? + L¸? KÕt bµi: GV: yªu cÇu HS viÕt thµnh bµi hoµn chØnh ( nÕu cßn thêi gian, hÕt giê cho HS vÒ nhµ lµm ) HS: Thùc hiÖn. * Yªu cÇu c¬ b¶n cña ®Ò: - Häc sinh v©n dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó ph©n tÝch t×m hiÓu ®Ò. HS: Thùc hiÖn. ? Laäp daøn yù cho ñeà vaên sau: - HS: chuaån bò daøn yù ra vôû nhaùp. Trình baøy vaø nhaän xeùt - GV: nhaän xeùt vaø chuaån xaùc HS: Döïa treân daøn yù ñaõ coù, vieát thaønh baøi vaên hoaøn chænh - Ñoïc baøi vaø söûa chöõa b. Dµn ý : C©y xoan. b1/ Më bµi: Giíi thiÖu chung: - C©y em ®Þnh nãi lµ c©y… - ®îc trång ë … -Thêi ®iÓm t¶ ( mïa hoa në,…). b2/ Th©n bµi: - H×nh d¸ng: + Th©n … + Cµnh … + L¸ kÐp , nhá, máng, mµu xanh them… + Hoa : mµu, h¬ng ... - T¸c dông cña c©y víi ®êi sèng: b3/ KÕt bµi: c¶m xóc vÒ c©y xoan 5. Bµi tËp5: Ñeà baøi:Caûm xuùc veà khu vöôøn nhaø em. A. Laäp daøn yù 1/Môû baøi:Giôùi thieäu chung - Queâ em ôû ñaâu? - Khu vöôøn nhaø em troàng nhöõng loaïi caây gì? 2/Thaân baøi: Caûm nghó cuûa em khi ñöùng tröôùc khu vöôøn: - Raát thích cuøng boá saùng saùng ra thaêm vöôøn, taän höôûng khoâng khí thôm tho maùt laønh,ñöôïc nhìn ngaém veû ñeïp cuûa töøng loaøi caây aên traùi. - Veû ñeïp cuûa vöôøn: Hoa nhaõn nôû roä quyeán ruõ böôùm ong .Hoa xoaøi ruïng xuoáng toùc xuoáng vai .Hoa böôûi thôm ngaùt.Choâm choâm chín ñoû muøa heø ,böôûi vaøng roäm muøa thu.Cuoái naêm,saàu rieâng troå boâng,thaùng tö thaùng naêm saàu rieâng chín,muøi thôm ñaëc bieät bay xa - Khu vöôøn ñem laïi nguoàn lôïi khoâng nhoû cho gia ñình em 3/Keát baøi: Neâu caûm nghó cuûa em - thieân nhieân mieàn nam haøo phoùng ban taëng cho con ngöôøi nhieàu hoa thôm quaû ngoït - Moãi laàn daïo böôùc trong khu vöôøn sum seâ caây traùi taâm hoàn em laâng laâng moät nieàm vui IV- Híng dÉn häc ë nhµ: -Häc vµ lµm bµi tËp cßn l¹i. -ChuÈn bÞ cho v¨n biÓu c¶m. V-Rút kinh nghiệm:..................................................................................... Đã duyệt ngày NS: NG: / / / /2013 / 2013 / 2013 B7.c¶m nhËn vÎ ®Ñp cña v¨n b¶n th¬ ®êng A- Môc tiªu bµi häc: -HS: kÓ tªn c¸c t¸c phÈm th¬ ®êng ®· häc - HS: lÇn lît ®äc thuéc lßng c¸c bµi th¬. - Nªu néi dung- nghÖ thuËt ®Æc s¾c tõng bµi, - Rèn luyện vµ vËn dông c¸c kĩ năng cảm thụ tác phẩm thơ, so sánh,... - Gi¸o dôc th¸i ®é: yªu th¬ng mäi ngêi trong gia ®×nh, yªu quª h¬ng ®Êt níc,… B. Chuẩn bị phương tiện dạy - học. -Ôn luyện c¸c t¸c phÈm th¬ v¨n hiÖn ®¹i ®· häc - SGK, SGV, Sách bồi dưỡng Ngữ văn,... C. Tổ chức dạy học I.æn ®Þnh tæ chøc II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: Ph¬ng ph¸p 1. 2. Bµi tËp1. §Ò bµi:C¶m xóc cña em khi ®oc bµi “ B¹n ®Õn ch¬i nhµ” – NguyÔn KhuyÕn. 3. a.T×m hiÓu ®Ò: 4. - ThÓ lo¹i: v¨n biÓu c¶m vÒ mét t¸c phÈm v¨n häc. 5. - §èi tîng: bµi th¬ “ B¹n ®Õn ch¬i nhµ” – NguyÔn KhuyÕn. 6. - Nhí l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ v¨n biÓu c¶m về một tác phẩm văn học tõ ®ã viÕt bµi vÒ lo¹i v¨n nµy mét c¸ch cã hiÖu qña. 7. b.Gîi ý-Dµn bµi: 8. - Më bµi: 9. +NguyÔn KhuyÕn lµ nhµ th¬ lín cña d©n téc ViÖt Nam, «ng ®îc mÖnh danh lµ nhµ th¬ cña lµng quª ViÖt nam. 10. + Bµi th¬ “ B¹n ®Õn ch¬i Néi dung nhµ” lµ mét trong nh÷ng bµi th¬ hay thÓ hiÖn quan ®iÓm cña «ng vÒ mét t×nh b¹n ch©n thµnh ®»m th¾m… 11. -Th©n bµi: 12. + Nçi mõng vui cña nhµ th¬ - mét vÞ ®¹i quan khi thÊy ngêi b¹n th©n xa c¸ch l©u ngµy nay míi ®îc gÆp l¹i. 13. +Nh÷ng b¨n kho¨n, bèi rèi cña nhµ th¬ trong viÖc tiÕp ®·i b¹n bÌ. 14. +Quan ®iÓm cña nhµ th¬ vÒ mét t×nh b¹n ch©n chÝnh qua c©u th¬ cuèi cïng. 15. -KÕt bµi: bµi th¬ cho ta bµi häc vÒ t×nh b¹n th¾m thiÕt keo s¬n, … T×nh b¹n cao ®Ñp d ©m m·i, nu«i lín t©m hån ta 16. 17. 18. 19. 2.Bµi tËp 2: C¶m nghÜ cña em vÒ t¸c phÈm: C¶nh khuya cña Hå ChÝ Minh. 20. + §èi tîng BC: bµi c¶nh khuya. 21. + C¶m xóc kh¸i qu¸t: Yªu thÝch. 22. + ND chÝnh: VÎ ®Ñp nªn th¬ huyÒn ¶o cña nói rõng ViÖt b¾c-> thÓ hiÖn t×nh yªu thiªn nhiªn g¾n liÒn víi t×nh yªu §Êt níc cña B¸c. -> VÎ ®Ñp t©m hån nghÖ süT©m hån chiÕn sü. 23. 24. 25. 26. Dµn bµi A/ Më bµi: - Trùc tiÕp: Bµi th¬: C¶nh khuya lµ bµi th¬ hay, thÓ hiÖn râ vÎ ®Ñp cña nói rõng VB-> thÊy ®îc vÎ ®Ñp t©m hån B¸c. 27. - Gi¸n tiÕp: 28. Tr¨ng lu«n lµ ngêi b¹n tri ©m tri kû cña B¸c...VÎ ®Ñp cña ¸nh tr¨ng n¬i nói rõng ViÖt B¾c... 29. B/ Th©n bµi: 30. * VÎ ®Ñp cña nói rõng VB: 31. + Thêi gian- Kh«ng gian: Buæi ®ªm khuya 32. -> Väng lªn ©m thanh cña tiÕng suèi.