Gi¸o ¸n
Bµi 45: TiÕt 2 axit sunfuric
I. Môc tiªu bµi d¹y
- N¾m ®îc c«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lý, tÝnh chÊt ho¸ häc: TÝnh
oxi ho¸ m¹nh cña axit H2SO4.
- So s¸nh axit sulfuric ®Æc vµ lo·ng cã nh÷ng tÝnh chÊt nµo gièng vµ kh¸c
Víi nh÷ng tÝnh chÊt chung cña axit.
- øng dông vµ s¶n xuÊt axit H2SO4.
- BiÕt c¸ch nhËn biÕt ion sunfat SO42II.ChuÈn bÞ
1. §å dïng d¹y häc
- Ho¸ chÊt, dông cô: Fe, Cu, CuO, C, ®êng ¨n, quú tÝm, H2SO4 ®Æc,
H2SO4 lo·ng, BaCl2, NaOH, ®Ìn cån, èng nghiÖm, kÑp, diªm,…
- C¸c h×nh ¶nh, phim minh ho¹ cho cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cña H2SO4.
- C¸c phÇn mÒm d¹y häc trªn m¸y vi tÝnh, m¸y chiÕu
- PhiÕu häc tËp
2. Ph¬ng ph¸p d¹y häc:
-ThuyÕt tr×nh, gîi më, ....
- VÊn ®¸p
III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y
A. KiÓm tra kiÕn thøc cò
Ho¹t ®éng 1:
GV: §a ra 2 phiÕu bµi tËp vÒ H2S vµ SO2, vµ mêi 2 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c¸c
néi dung c©u hái cña phiÕu.
HS: 2 HS lªn b¶ng lµm bµi tËp, c¸c HS kh¸c tr¶ lêi c©u hái vµo phiÕu.
GV: KiÓm tra c©u tr¶ lêi cña HS, sau ®ã ®a ra ®¸p ¸n, cho ®iÓm 2 HS.
B. Vµo bµi míi :
§Æt vÊn ®Ò : Ngêi ta thêng dùa vµo s¶n lîng axit ®Ó ®¸nh gi¸ nÒn c«ng
nghiÖp ë mçi quèc gia. Axit sunfuric lµ mét trong nh÷ng axit cã tÇm quan
träng bËc nhÊt trong ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt. H«m nay, chóng ta cïng
nhau nghiªn cøu kü vÒ axit sunfuric vµ s¶n phÈm trung gian ®Ó ®iÒu chÕ axit
sunfuric.
III. Axit sunfuric
1. CÊu t¹o ph©n tö :
Ho¹t ®éng 1
GV: tõ CTPT H2SO4, yªu cÇu HS viÕt CTCT cña H2SO4? NhËn xÐt liªn kÕt
trong ph©n tö ? S cã sè oxi ho¸ lµ bao nhiªu ?
HS : ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña axit vµ rót ra nhËn xÐt :
+ liªn kÕt trong ph©n tö H2SO4 lµ liªn kÕt céng ho¸ trÞ ph©n cùc
+ sè oxh cña S trong H2SO4lµ +6
2. TÝnh chÊt vËt lý
Ho¹t ®éng 2
GV : Yªu cÇu HS ®äc SGK ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ tÝnh chÊt vËt lý ®Æc trng
cña H2SO4, sau ®ã tãm t¾t vµ lu ý HS c¸ch pha lo·ng axit H2SO4 ®Æc.
3. TÝnh chÊt ho¸ ho¸ häc
Ho¹t ®éng 3
GV : Ph¸t phiÕu häc tËp sè 2 cho HS (hay nhãm HS).
PhiÕu häc tËp sè 2
1. Nªu nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc c¬ b¶n cña axit H2SO4, viÕt c¸c
ph¬ng tr×nh ph¶n øng minh häa.
Tr¶ lêi :
2. T¹i sao khi ta nhá mét giät axit H2SO4 ®Æc vµo tê giÊy, tê giÊy bÞ
®en ®i ë chç cã tiÕp xóc víi axit ? gi¶i thÝch hiÖn tîng?
Tr¶ lêi :
3. So víi c¸c tÝnh chÊt chung cña axit th× axit sunfuric lo·ng vµ ®Æc
cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau?
Tr¶ lêi :
GV : Gäi 1 HS lªn tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c gãp ý.Sau ®ã GV tæng kÕt l¹i
(cho HS xem phim video) vµ nhÊn m¹nh :
- TÝnh chÊt cña dung dich axit H2SO4 lo·ng
+ lµm ®á mµu qu× tÝm
+ t¸c dông víi kim lo¹i ho¹t ®éng gi¶i phãng khÝ H2
+ t¸c dông víi muèi cña axit yÕu
+ t¸c dông víi oxit baz¬ vµ baz¬
- TÝnh chÊt cña axit H2SO4®Æc
Ho¹t ®éng 4
GV: §Ó nghiªn cøu tÝnh chÊt cña axit H2SO4 ®Æc, GV tiÕn hµnh lµm thÝ
nghiÖm hoÆc híng dÉn nhãm HS lµm thÝ nghiÖm ( quan s¸t kü c¸c
hiÖn tîng x¶y ra, dù ®o¸n s¶n phÈm t¹o thµnh,..) vµ tr¶ lêi vµo phiÕu
häc tËp sè 3.
PhiÕu häc tËp sè 3
1. Quan s¸t hiÖn tîng vµ dù ®o¸n s¶n phÈm, viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n
øng khi cho Cu t¸c dông víi axit H2SO4 ®Æc nãng?
Tr¶ lêi :
2. Quan s¸t hiÖn tîng vµ dù ®o¸n s¶n phÈm, viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n
øng khi cho ®êng ¨n t¸c dông víi axit H2SO4 ®Æc nãng?
Tr¶ lêi :
3. Quan s¸t hiÖn tîng vµ dù ®o¸n s¶n phÈm, viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n
øng khi cho ®êng t¸c dông víi axit H2SO4 ®Æc nãng?
Tr¶ lêi :
4. Em cã kÕt luËn g× vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc cña axit H2SO4 ®Æc, nãng ?
Tr¶ lêi :
GV: Yªu cÇu 1HS (hay d¹i diÖn nhãm HS) tr×nh bµy kÕt qu¶. GV kÕt luËn
vÒ tÝnh oxi ho¸ m¹nh vµ tÝnh h¸o níc cña axit H2SO4 ®Æc(gi¶i thÝch
hiÖn tîng bÞ báng axit). KÕt luËn vÒ tÝnh thô ®éng cña Fe víi axit
H2SO4 ®Æc nguéi
4. øng dông
Ho¹t ®éng 5
GV : thuyÕt tr×nh phÇn øng dông cña axit H2SO4.
5. S¶n xuÊt axit H2SO4
a) S¶n xuÊt SO2
GV: §Ó ®iÒu chÕ SO2 chóng ta cã thÓ ®i tõ nh÷ng hãa chÊt nµo?
Giíi thiÖu mét sè nguyªn liÖu s¶n xuÊt SO2(quÆng pirit,
S,..), yªu cÇu HS ®äc SGK, viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu chÕ SO2.
HS : ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh :
4 FeS2 + 11O2 t 2 Fe2O3 + 8SO2
0
S
+ O2 t
0
SO2
b) S¶n xuÊt SO3
GV : yªu cÇu HS viÕt ptp ®iÒu chÕ SO3. Chó ý tíi ®iÒu kiÖn ph¶n øng
HS : 2SO2 + O2
0
0
�450 C ���
�� 500 C�
� � �
�
�� V� ��
2 O5
2SO3
c)S¶n xuÊt H2SO4
GV: §a ra mét sè h×nh ¶nh vÒ th¸p s¶n xuÊt axit H2SO4,
dïng axit H2SO4 98% ®Ó hÊp thô SO3 ®îc oleum(H2SO4.nSO3), sau
®ã dïng lîng níc thÝch hîp pha lo·ng thu ®îc axit H2SO4 ®Æc.
HS : ViÕt ph¬ng tr×nh t¹o oleum vµ axit H2SO4 ®Æc.
H2SO4 + n SO3 H2SO4.nSO3
H2SO4.nSO3 + n H2O (n+1) H2SO4
IV. Muèi sunfat vµ nhËn biÕt ion sunfat
Ho¹t ®éng 6
GV: Yªu cÇu HS ®äc SGK kÕt hîp víi c¸c kiÕn thøc cò cho biÕt :
(1) Cã mÊy lo¹i muèi sunfat ? lo¹i nµo tan, lo¹i nµo kh«ng tan.
(2) NhËn biÕt c¸c ion sunfat SO42- b»ng dung dÞch nµo ?
HS : t×m hiÓu SGK vµ nghe thuyÕt tr×nh vµ rót ra nhËn xÐt
(1) Cã 2 lo¹i : muèi trung hoµ (phÇn lín ®Òu tan, trõ BaSO 4,
CaSO4,..kh«ng tan) vµ muèi axit hay cßn gäi lµ muèi hi®ro sunfat
chøa ion HSO4(2) NhËn biÕt b»ng dung dÞch nuèi bari hay Ba(OH)2.
BaCl2 + Na2SO4 BaSO4 + 2 NaOH
tr¾ng
Ho¹t ®éng 7
GV : cñng cè vµ giao bµi tËp vÒ nhµ.
- Xem thêm -