Tài liệu Giải pháp quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị mới hồ xương rồng thành phố thái nguyên tỉnh thái nguyên (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI ------------------------- ĐẶNG QUANG QUỲNH GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KIẾN TRÚC CẢNH QUAN KHU ĐÔ THỊ MỚI HỒ XƯƠNG RỒNG TP THÁI NGUYÊN - TỈNH THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ : QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH Hà Nội - 2013 1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI ----------------------- v ĐẶNG QUANG QUỲNH KHÓA: 2011-2013. LỚP: CH 09 QLĐT-02. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KIẾN TRÚC CẢNH QUAN KHU ĐÔ THỊ MỚI HỒ XƯƠNG RỒNG TP THÁI NGUYÊN - TỈNH THÁI NGUYÊN Chuyên ngành : Quản lý đô thị và công trình Mã số : 60.58.01.06 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ &CÔNG TRÌNH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM TRỌNG THUẬT Hà Nội – 2013 1 i LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, tôi xin được bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới giảng viên hướng dẫn khoa học TS. Phạm Trọng Thuật đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn thiện bài luận văn, lãnh đạo các sở ban ngành của tỉnh Thái Nguyên, Công ty cổ phần Sông Đà 2, các bạn đồng nghiệp đã hướng dẫn, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Nhân dịp này, xin trân trọng cảm ơn tới các thầy cô giáo và cán bộ Khoa đào tạo sau đại học – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập. Tác giả luận văn Đặng Quang Quỳnh ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn Thạc sỹ là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi, các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Tác giả luận văn Đặng Quang Quỳnh iii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................0 LỜI CAM ĐOAN...........................................................................................................ii MỤC LỤC .......................................................................................................................iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT……………………………...………vii DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................... viii DANH MỤC HÌNH MINH HỌA ..............................................................................ix A. PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 B. PHẦN NỘI DUNG ....................................................................................................5 CHƯƠNG I : THỰC TRẠNG QUẢN LÝ KIẾN TRÚC CẢNH QUAN KHU ĐTM HỒ XƯƠNG RỒNG THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN ..............................5 1.1 Tổng quan chung sự hình thành các khu đô thị mới tại Thái Nguyên. ......................................................................................................... 5 1.1.1 Khái quát quá trình hình thành phát triển các khu đô thị mới tại Thái Nguyên. .....................................................................5 1.1.2 ... Thực trạng kiến trúc cảnh quan tại một số khu đô thị mới tại Thái Nguyên..............................................................................7 1.1.3 ...... Đánh giá quá trình quản lý thực hiện triển khai các khu ĐTM tại Thái Nguyên. .................................................................10 1.2 Thực trạng quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị mới Hồ Xương Rồng TP Thái Nguyên. .............................................................................. 15 1.2.1 Giới thiệu chung khu đô thị mới Hồ Xương Rồng thành phố Thái Nguyên . ...............................................................................15 1.2.2 Đặc điểm thiết kế quy hoạch chi tiết khu đô thị mới Hồ Xương Rồng..................................................................................18 iv 1.2.3 Thực trạng quản lý đầu tư xây dựng theo quy hoạch khu ĐTM Hồ Xương Rồng. .................................................................26 1.2.4 Bộ máy quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị. ..............28 1.2.5 Đánh giá chung về quản lý kiến trúc cảnh quan khu ĐTM Hồ Xương Rồng. ..........................................................................29 1.2.6 .. Những tồn tại về kiến trúc cảnh quan khu ĐTM hồ Xương Rồng. ............................................................................................31 1.2.7 Những khó khăn thách thức cần giải quyết trong quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị mới Hồ Xương Rồng thành phố Thái Nguyên. ................................................................................35 CHƯƠNG II CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ KIẾN TRÚC CẢNH QUAN 37 KHU ĐÔ THỊ MỚI HỒ XƯƠNG RỒNG – TP THÁI NGUYÊN....................37 2.1 Một số khái niệm cơ bản :............................................................... 37 2.1.1Khái niệm về khu đô thị ......................................................37 2.1.2Khái niệm về kiến trúc cảnh quan khu đô thị : ..................39 2.1.3Yếu tố tác động đến kiến trúc cảnh quan khu đô thị .........40 2.2 Cơ sở lý luận về công tác quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị mới ...................................................................................................................... 47 2.2.1 Khái niệm quản lý kiến trúc cảnh quan đô thị ..................47 2.2.2 Đối tượng và nội dung quản lý KTCQ khu đô thị mới Hồ Xương Rồng .................................................................................48 2.2.3 Cơ sở lý luận về công tác quản lý kiến trúc cảnh quan đô thị mới ..........................................................................................49 2.3Cơ sở pháp lý liên quan đến quản lý kiến trúc cảnh quan đô thị ... 53 2.3.1 Các văn bản pháp luật về quản lý đô thị ...........................53 2.3.2Quy định Quy chế khu đô thị mới của Chính phủ ..............56 v 2.3.3 Định hướng của Chính phủ và thành phố Thái Nguyên ...57 2.3.4 Quy hoạch chung Thành phố Thái nguyên đến năm 2020. ......................................................................................................75 2.4 Cơ sở pháp lý để quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị mới Hồ Xương Rồng - Thành Phố Thái Nguyên.................................................. 82 2.4.1Văn bản pháp lý liên quan đến dự án khu đô thị mới Hồ Xương Rồng - Thành Phố Thái Nguyên. .....................................82 2.4.2 Nội dung quy hoạch chi tiết 1/500 và định hướng thiết kế đô thị. ...........................................................................................84 2.5 Những yêú tố tác động đến công tác quản lý kiến trúc cảnh quan khu ĐTM. ................................................................................................... 93 2.5.1 Yếu tố cơ chế chính sách :...................................................93 2.5.2 Yếu tố văn hoá, lịch sử xã hội : ..........................................94 2.5.3 Yếu tố quy hoạch-kiến trúc.................................................96 Chương III: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KIẾN TRÚC CẢNH QUAN KHU ĐTM HỒ XƯƠNG RỒNG- THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN.......................................98 3.1 Quan điểm và mục tiêu quản lý kiến trúc cảnh quan tại khu đô thị mới. ................................................................................................. 98 3.1.1 Quan điểm. ..........................................................................98 3.1.2 Mục tiêu............................................................................ 101 3.1.3 Nguyên tắc cơ bản trong quản lý kiến trúc cảnh quan .... 101 3.2 Bổ sung giải pháp thiết kế đô thị. ........................................ 102 3.2.1. Giải pháp về phối kết màu sắc ........................................ 102 3.2.2. Giải pháp về cây xanh ...................................................... 105 3.2.3. Giải pháp về vấn đề quảng cáo, lát vỉa hè, chỉ giới xây dựng............................................................................................ 111 3.2.4. Giải pháp về ban công, lôgia các nhà cao tầng ................ 112 vi 3.2.5. Giải pháp về vệ sinh môi trường...................................... 112 3.2.6. Giải pháp về trục đối ngoại cảnh quan............................ 113 3.3 Đối tượng và nội dung quản lý KTCQ khu đô thị mới Hồ Xương Rồng - thành phố Thái Nguyên .............................................................. 115 3.3.1. Đối tượng quản lý............................................................. 115 3.3.2. Nội dung quản lý. ............................................................. 115 3.4 Quy chế quản lý kiến trúc cảnh quan.............................................. 116 3.4.1 Quy chế chung toàn khu đô thị :....................................... 116 3.4.2 Quy chế với khu Nhà ở cao tầng CT1, CT2 .................... 124 3.4.3 Quy chế với khu nhà ở liền kề, biệt thự........................... 124 3.4.4 Quy chế với khu cây xanh ................................................. 125 3.4.5 Quy chế với trường học, mẫu giáo, nhà trẻ ...................... 125 3.4.6 Tổ chức thực hiện.............................................................. 125 3.5 Đề xuất mô hình bộ máy quản lý..................................................... 126 3.6 Vai trò và sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý ..... 129 3.6.1. Một số quan điểm và mục tiêu cơ bản để quản kiến trúc cảnh quan trong khu đô khu đô thị mới Hồ Xương Rồng – thành phố Thái Nguyên có sự tham gia của cộng đồng:...................... 129 3.6.2 Các cấp độ và phạm vi tham gia của cộng đồng trong quá trình quản lý xây dựng: ............................................................. 132 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................................................135 1. Kết luận................................................................................................. 135 2. Kiến nghị: .......................................................................................... 136 DẠNH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................138 vii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ĐHKTHN Đại học Kiến trúc Hà Nội ĐTM: Đô thị mới. KTCQ: Kiến trúc cảnh quan. TN : Thái Nguyên. CTCC : Công trình công cộng KGCC : Không gian công cộng QCXDVN: Quy chuẩn xây dựng Việt Nam. TS.KTS : Tiến sĩ.Kiến trúc sư. UBND: Ủy ban nhân dân. QLDA: Quản lý dự án KCN Khu công nghiệp viii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1 : Bảng chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật của KĐT Hồ Xương Rồng ................19 Bảng 2.1: Bảng tổng hợp sử dụng đất.......................................................................92 Bảng 3.1 - Bảng phân loại cây bóng mát và yêu cầu kỹ thuật............................107 ix DANH MỤC HÌNH MINH HỌA Hình 1.1 : Phối cảnh tổng thể khu Đô thị Gia Sàng .................................................8 Hình 1.2 : Phối cảnh tổng thể khu Đô thị Túc duyên...............................................8 Hình 1.3 : Vị trí KĐT mới HXR (Nguồn: Phòng dự án SĐ2).............................16 Hình 1.5 : Mặt bằng Tổng thể KĐT mới Hồ Xương Rồng (Nguồn: Phòng dự án SĐ2) ............................................................................................................................17 Hình 1.6 : Mô hình BQL dự án KĐTM Hồ Xương Rồng .......................29 Hình 1.7: Mô hình quản lý công ty DVMT .............................................29 Hình2.1 : Sơ đồ cơ cấu tầng bậc theo lý thuyết quy hoạch khu ở bền vững ....38 Hình 2.2: Mô hình không gian công cộng trong một đơn vị ở hiện đại..............38 Hình2.3: Sơ đồ minh họa các thành phần của kiến trúc cảnh quan...................40 Hình2.4: Phân tích chất lượng của mỗi hoàn cảnh cho người đi bộ...................42 Hình2.5: X ác định hướng nhìn quan trọng. ...........................................................43 Hình2.6: Sự thay đổi của lối sống đô thị. ..................................................................43 Hình2.7: Các hoạt động ngoài trời truyền thống....................................................44 Hình 3.1 : Quy định màu sắc tuyến phố các mẫu A-B-C ........................103 Hình 3.2 : Phối cảnh goc một tuyến phố.................................................................104 Hình 3.3 : Phối cảnh tuyến phố BT- 05 và BT- 01................................................104 Hình 3.4 : Hình ảnh cây ngọc lan trắng..................................................................106 Hình 3.5 : Hình ảnh cây hoa sưa..............................................................................106 Hình 3.6 : Hình ảnh hoa muồng rồng .....................................................................106 Hình 3.7 : Hình ảnh cây bụi kết hợp với cây dáng cao tại các khu đô thị .......107 x Hình 3.8 : Hình ảnh cây cọ ........................................................................................108 Hình 3.9 : Tiểu cảnh, lối đi nội bộ tại các khu đô thị ..............................108 Hình 3.10 : Hàng cõy xanh kết hợp với đường viền hoa văn dưới gốc.............109 Hình 3.11 : Bố cục cây cảnh theo cụm - mảng .....................................................110 Hình 3.12 : Bố cục cây cảnh theo hàng rào thấp...................................................110 Hình 3.13 : Các hình ảnh kết hợp trên hè phố ......................................................111 Hình 3.14 : Các hình ảnh biển quảng cáo đề xuất trên hè phố..........................112 Hình 3.15 : Các hình ảnh biển chỉ dẫn đề xuất trên hè phố ...............................112 Hình 3.16 : Hình ảnh vệ sinh môi trường hè phố đô thị......................................113 Hình 3.17: Trục chính cảnh quan đô thị Hồ Xương Rồng-TP Thai nguyên...114 Hình 3.18 : Hình ảnh trục cảnh quan đô thị Hồ Xương Rồng................114 Hình 3.19 : Hình ảnh khoảng lùi hợp lý của công trình trong đô thị ...............118 Hình 3.20 : Hình ảnh không gian vui chơi trong đô thị.......................................122 Hình 3.21 : Hình ảnh cây xanh kết hợp không gian đi bộ trên hè phố trong đô thị ....................................................................................................................................122 Hình 3.22 : Hình ảnh hàng rào khu để xe kết hợp cây xanh..............................123 Hình 3.23: Sơ đồ mô hình quản lý đề xuất.............................................................128 Hình 3.24 : Quy trình quản lý cảnh quan đô thị với sự tham gia của cộng đồng dân cư.............................................................................................................................134 xi 1 A. PHẦN MỞ ĐẦU 1.Lý do chọn đề tài Việt Nam là nước đang phát triển có mức đô thị hoá mạnh mẽ. Dân số tăng nhanh đồng nghĩa với việc gia tăng nhu cầu về công ăn việc làm, chỗ ở, gia tăng về phương tiện cơ giới, hệ thống không gian công cộng... Hệ thống cơ sở hạ tầng, kiến trúc cảnh quan là nhân tố quan trọng đối với một thành phố hay một đô thị. Thành phố Thái Nguyên có vị trí thuận lợi là trung tâm của tỉnh Thái Nguyên và cũng là trung tam vùng việt bắc, giáp với thủ đô không ngừng phát triển trong những năm gần đây. Tuy nhiên sự phát triển quá nóng dẫn đến sự lộn xộn và thiếu kiểm soát của chính quyền địa phương và cộng đồng sinh sống trong các khu đô thị. Người dân thiếu tự giác trong việc chấp hành các quy định xây dựng, quy định thiết kế kiến trúc cảnh quan của Nhà nước và của đô thị. Cùng với sự thay đổi diện mạo kiến trúc đô thị là sự phát triển các loại hình dịch vụ thuộc thành phần kinh tế không chính quy, gây ra nhiều vấn đề gay cấn về quản lý đô thị vệ sinh môi trường, mỹ quan đô thị, an toàn giao thông và trật tự an ninh. Bộ mặt đô thị đặc biệt là kiến trúc cảnh quan bị ảnh hưởng xấu. Các cấp chính quyền giải quyết riêng lẻ, chưa đồng bộ và thiếu kiên quyết. Đặc biệt sự tham gia của cộng đồng còn ít và chưa có hiệu quả cao ,chưa huy động nguồn lực của cộng đồng trong việc quản lý kiến trúc cảnh quan đô thị . Mặt khác công tác lập đồ án quy hoạch quản lý xây dựng đô thị theo quy hoạch còn nhiều bất cập tồn tại dẫn đến tình trạng kiến trúc cảnh quan lộn xộn. Công tác thiết kế đô thị, thiết kế cảnh quan chưa được quan tâm. Vì vậy công tác lập quy hoạch quản lý xây dựng, quản lý cảnh quan cần được đổi mới đặc biệt là quan tâm đến sự tham gia của cộng đồng. Cần phải có cái nhìn sâu hơn, cụ thể hơn về cộng đồng dân cư đô thị để đưa ra những giải pháp hiệu quả trong công cuộc xây dựng đô thị văn minh giàu đẹp. 2 Khu ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên là một trong những khu ĐTM có phong cách kiến trúc hiện đại, độc đáo và được quy hoạch đồng bộ tại Thái Nguyên, các công trình và cơ sở hạ tầng đang trong quá trình hoàn thiện và bước đầu đưa vào sử dụng. Tuy nhiên cũng giống như các khu ĐTM khác, khu ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên chưa có những giải pháp đồng bộ quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị khiến bộ mặt kiến trúc cảnh quan lộn xộn và buồn tẻ. Nguyên nhân dẫn tới những tồn tại nêu trên là do việc xây dựng và quản lý kiến trúc cảnh quan còn nhiều tồn tại, bất cập ... Do đó để cải thiện công tác quản lý cho phù hợp với thời điểm hiện tại vì lợi ích tương lai của toàn xã hội vẫn là một thách thức lớn đối với các ban quản lý ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên. Chính vì vậy, việc nghiên cứu thực hiện đề tài: “ Giải pháp Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan Khu ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên. góp phần hoàn thiện kiến trúc cảnh quan của dự án tuân thủ theo yêu cầu quy hoạch được phê duyệt và tạo bộ mặt kiến trúc khang trang, hiện đại. Đồng thời giúp chủ đầu tư hoàn thiện trong công tác quản lý dự án khu đô thị mới Hồ Xương Rồng. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu: + Mục tiêu nghiên cứu: Nghiên cứu đề xuất các giải pháp mô hình Quản lý kiến trúc cảnh quan khu ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên với sự tham gia của cộng đồng theo hướng phát triển bền vững. Góp phần cải thiện về đời sống cộng đồng và khai thác tối đa giá trị và hiệu quả không gian kiến trúc cảnh quan trong khu ĐTM. + Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt được mục tiêu trên, đề tài có những nhiệm vụ nghiên cứu sau: • Khảo sát, đánh giá thực trạng xây dựng và quản lý khu ĐĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên. Tìm ra các bất cập trong công tác quản lý • Điều tra xã hội học tại khu vực nghiên cứu từ đó tổng kết, phân tích THÔNG BÁO Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui lòng liên hệ với Trung Tâm Thông tin Thư viện – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội. Địa chỉ: T.13 – Nhà H – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội. Email: [email protected] TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN 3 những mặt đã làm được, chưa làm được; xác định những mâu thuẫn, tồn tại, bất cập cần giải quyết để hoàn thiện kiến trúc theo hướng văn minh, hiện đại phục vụ tốt cho đời sống nhân dân. • Xây dựng các cơ sở khoa học và kinh nghiệm quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị trong nước và ngoài nước. • Đề xuất các giải pháp cảnh quan, kiến trúc, cơ sở hạ tầng liên quan để đưa ra mô hình quản lý xây dựng kiến trúc cảnh quan thích hợp với điều kiện hiện tại và tương lai đồng thời làm cơ sở cho công tác quản lý đô thị • Tổ chức phương thức thực hiện, cơ chế tài chính và triển khai. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: + Đối tượng nghiên cứu: Hệ thống không gian kiến trúc cảnh quan và quản lý kiến trúc cảnh quan trong phạm vi khu ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên + Phạm vi nghiên cứu: • Nghiên cứu quản lý kiến trúc cảnh quan các khu ĐTM trong khu vực Thái Nguyên. • Đặc biệt tập trung nghiên cứu quản lý kiến trúc cảnh quan khu ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên. 4. Nội dung nghiên cứu: • Nghiên cứu thực trạng Quản lý kiến trúc Cảnh quan các khu ĐTM Thái Nguyên và cụ thể trong khu ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên. • Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài. • Đề xuất giải pháp quản lý kiến trúc cảnh quan khu ĐTM Hồ Xương Rồng, Thái Nguyên. 5. Phương pháp nghiên cứu (cụ thể hơn mục đích ) • Phương pháp tiếp cận : Tiếp cận logíc, phân tích và tổng hợp so sánh đối chiếu định tính và định lượng và tiếp cận hệ thống. 135 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Việc hình thành các khu ĐTM trong quá trình đô thị hóa đóng một vai trò rất quan trọng, nhằm tạo những hạt nhân kinh tế, thu hút lao động, tạo ra cho người dân một môi trường sống tốt hơn. Việc hình thành các khu ĐTM là quá trình dài song song đó là quá trình đầu tư và quản lý, khai thác sử dụng và quản lý hành chính. Tuy nhiên trong các văn bản pháp luật hiện hành hiện nay chưa điều tiết hết các vấn đề đang diễn ra trong quá trình đầu tư và phát triển khu đô thị mới, cần bổ sung thêm các văn bản pháp luật làm cơ sở cho việc triển khai đầu tư và phát triển ĐTM một cách thông thoáng và hiệu quả. Thực tế cho thấy việc quản lý kiến trúc cảnh quan các khu đôy thị mới chưa được quan tâm chú trọng nên việc xây dựng còn lộn xộn. Điều này gây ảnh hưởng đén bộ mặt kiến trúc cảnh quan chung của toàn khu đô thị. Có nhiều nguyên nhân gây nên tinh trạng trên như : Sự lún túng của Chủ đầu tư, kinh phí thực hiện dự án các khó khăn của chủ đầu tư thứ cấp, trình độ quản lý còn hạn chế Nhận thức, quan niệm về quản lý kiến trúc cảnh quan cần phải được nhìn nhận là một vấn đề khoa học về quản lý, phải được đổi mới. Dựa trên các quy chế và đinh hướng phát triển của Chính phủ cũng như phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến khu đô thị mới Hồ Xương Rồng – thành phố Thái Nguyên đồng thời học hỏi các kinh nghiệm quản lý của các nước phát triển như Hàn Quốc, trung Quốc....luận văn đề xuất các nhòm giải pháp + Giải pháp về thiết kế kiến trúc cảnh quan đô thị + Giải pháp về thể chế chính sách + Giải pháp về vấn đề kinh tế + Giải pháp về vấn đề xã hội + Giải pháp về vấn đề quản lý xây dựng công trình + Giải pháp quản lý có sự tham gia cộng đồng