môc lôc
A. Lêi më ®Çu..........................................................................................................2
B. Néi dung..............................................................................................................3
I. C¬ së lý luËn vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu................................................................3
1.1. Kh¸i niÖm ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ c¸c h×nh thøc xuÊt khÈu...........................3
1.2. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n.......................3
II. Thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n...............................................................................3
2.1.T×nh h×nh xuÊt khÈu thÞt lîn trong nh÷ng n¨m võa qua...................................3
2.2. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng mÊt dÇn thÞ trêng cña mÆt hµng thÞt lîn xuÊt
khÈu...............................................................................................................................4
III. C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu thÞt lîn......................................................5
3.1. Gi¶i ph¸p c¸c vÊn ®Ò nhËn thøc........................................................................5
3.2. H¹ gi¸ thµnh thÞt lîn..........................................................................................5
3.3. Tæ chøc ch¨n nu«i khoa häc.............................................................................6
3.4. Sù hç trî tõ phÝa Nhµ níc..................................................................................6
3.5. Chó ý ngay tõ khi nhËp lîn gièng vµ g©y gièng..............................................6
3.6. H×nh thµnh hÖ thèng kiÓm dÞch.........................................................................6
C. KÕt luËn..............................................................................................................7
D. Tµi liÖu tham kh¶o.......................................................................................8
c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu thÞt lîn
LỜI MỞ ĐẦU
§· mét thêi, xuÊt khÈu thÞt lîn cña ViÖt Nam lµ niÒm tù hµo cña ngµnh th¬ng m¹i quèc tÕ. S¶n lîng thÞt xuÊt sang c¸c thÞ trêng ®èi t¸c kh«ng nh÷ng t¨ng
nhanh, m¹nh mµ cßn t¹o ®îc chç ®øng æn ®Þnh. Nhng ®Õn nay, thêi kú dÔ chÞu ®ã
®· kh«ng cßn. Chóng ta ®ang mÊt dÇn thÞ trêng ngo¹i. Nh÷ng môc tiªu ®Ò ra liªn
tiÕp kh«ng ®îc hoµn thµnh.
VËy nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn?
1
Nh¹y c¶m tríc vÊn ®Ò ®Æt ra, em ®· ®i s©u t×m hiÓu vÒ viÖc thÞt lîn xuÊt khÈu
®ang mÊt dÇn thÞ trêng vµ lùa chän ®Ò tµi nµy lµm néi dung nghiªn cøu cña tiÓu
luËn m«n ngo¹i th¬ng.
Néi dung tiÓu luËn bao gåm:
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n cña viÖc thÞt lîn xuÊt khÈu mÊt thÞ trêng ngo¹i.
Ch¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu thÞt lîn.
2
I. C¬ së lý luËn vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
1.1. Kh¸i niÖm ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ c¸c h×nh thøc xuÊt khÈu.
XuÊt khÈu lµ viÖc b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô ra níc ngoµi. Cã thÓ hiÓu xuÊt
khÈu lµ viÖc ®a hµng ho¸ qua biªn giíi mét níc.
XuÊt khÈu cã c¸c h×nh thøc chñ yÕu sau:
XuÊt khÈu trùc tiÕp: lµ ho¹t ®éng mµ bªn xuÊt khÈu b¸n hµng trùc tiÕp cho
bªn nhËp khÈu kh«ng qua trung gian.
XuÊt khÈu gi¸n tiÕp: lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu qua trung gian th¬ng m¹i.
1.2. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n.
§èi víi nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi cña ViÖt Nam hiÖn nay th× xuÊt khÈu lµ mét
nguån cung cÊp ngo¹i tÖ chñ yÕu. Víi nguån ngo¹i tÖ thu ®îc chóng ta cã thÓ phôc
vô c¸c nhu cÇu nhËp khÈu hµng ho¸, thiÕt bÞ cho c«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc.
Ngoµi ra, xuÊt khÈu cßn gióp chóng ta tiÕn gÇn h¬n víi thÕ giíi, t¹o ra c¸c
mèi quan hÖ víi c¸c níc qua ®ã cã thÓ thu ®îc c¸c lîi Ých phi th¬ng m¹i kh¸c.
II. Thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n.
2.1. T×nh h×nh xuÊt khÈu thÞt lîn trong nh÷ng n¨m võa qua.
Ngay tõ nh÷ng n¨m 60-70, thÞt lîn ViÖt Nam ®· t×m ®îc chç ®øng æn ®Þnh
t¹i Liªn X« (cò), §«ng ¢u vµ mét thÞ trêng khã tÝnh lµ Hång K«ng. ChØ tÝnh riªng
Hång K«ng, nh÷ng n¨m ®ã ViÖt Nam b×nh qu©n mçi th¸ng xuÊt 5 chuyÕn tµu thÞt
lîn vµ lîn s÷a víi kho¶ng 20.000 ®Çu lîn c¸c lo¹i. Khi cã biÕn ®éng vÒ thÞ trêng
Liªn X« - §«ng ¢u, ta ®· nhanh chãng trô v÷ng ë thÞ trêng Hång K«ng víi sè lîng
xuÊt khÈu thÞt lîn s÷a mçi n¨m mét t¨ng (n¨m 1996: 1.650 tÊn, 1997: 4.470 tÊn,
1998: 6.800 tÊn, 1999: gÇn 5.000 tÊn vµ b¾t ®Çu kh«i phôc ®îc thÞ trêng Nga).
Trong c¸c n¨m 2000-2001, níc ta xuÊt khÈu kho¶ng 10 ngµn – 15 ngµn tÊn thÞt
lîn/ n¨m sang c¸c thÞ trêng truyÒn thèng nh Nga, Hång K«ng, Trung Quèc,
Malaixia. Gi¸ xuÊt khÈu mÆt hµng nµy vµo Hång K«ng thêi ®iÓm ®ã kh¶ quan
(b×nh qu©n 1.624 USD/ tÊn CIF HK). Nhng thêi kú vµng son ®ã tån t¹i kh«ng mÊy
dµi l©u. NhiÒu ®èi thñ víi nh÷ng u thÕ vît tréi vÒ gi¸ vµ chÊt lîng s¶n phÈm ®· xuÊt
hiÖn. V× vËy, b¾t ®Çu tõ n¨m 2002 ®Õn nay, xuÊt khÈu thÞt lîn cña ViÖt Nam gÆp
khã kh¨n ë c¶ ®Çu ra lÉn ®Çu vµo.
§Õn th¸ng 9 n¨m 2004, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam míi xuÊt khÈu ®îc trªn
7.000 tÊn thÞt lîn (kÕ ho¹ch n¨m 2003 lµ 30 ngµn tÊn). §èi víi tæng c«ng ty ch¨n
nu«i ViÖt Nam, mét doanh nghiÖp lín trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu thÞt lîn cho ®Õn
nay còng chØ míi xuÊt ®îc trªn 500 tÊn (võa do kh«ng ®ñ nguån hµng, võa do cµng
xuÊt cµng lç lín) trong khi kÕ ho¹ch ®Æt ra cña c¶ n¨m lµ 14 ngµn tÊn.
VËy thùc tr¹ng trªn lµ do nh÷ng nguyªn nh©n nµo g©y ra?
3
2.2. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng mÊt dÇn thÞ trêng cña mÆt hµng
thÞt lîn xuÊt khÈu.
2.2.1. §Çu ra.
- Sù gia t¨ng trong c¹nh tranh víi c¸c thÞ trêng thÞt lîn níc ngoµi.
VÒ ®Çu ra, thÞt lîn ViÖt Nam gÆp sù c¹nh tranh khèc liÖt cña thÞt lîn Trung
Quèc. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thÞt lîn tõ néi ®Þa Trung Quèc b¸n sang Hång K«ng
®Òu ph¶i qua mét ®Çu mèi trung gian, nhng tõ 1/1/2003, hä ®· xo¸ bá kiÓu kinh
doanh ®éc quyÒn nµy nªn gi¸ chµo b¸n trùc tiÕp cña hä kh¸ thÊp 1.200 USD/ tÊn
lîn choai (tríc lµ 1.300-1.400 USD/ tÊn) vµ 1.400 USD/ tÊn lîn s÷a (tríc lµ 1.5001.600 USD/ tÊn). Ngoµi ra ®èi víi thÞ trêng Nga c¸c nhµ xuÊt khÈu thÞt lîn Trung
Quèc ®· chµo b¸n víi gi¸ 1.150 USD/ tÊn trong khi ViÖt Nam kh«ng thÓ xuÊt khÈu
víi gi¸ nµy v× sî lç lín (lç kho¶ng 3 triÖu ®ång/ tÊn).
Bªn c¹nh ®ã, mÆt hµng thÞt lîn ViÖt Nam cßn bÞ nhiÒu ®èi thñ kh¸c c¹nh
tranh nh Braxin. HiÖn níc nµy ®· ®¹t møc t¨ng trëng nhanh trong xuÊt khÈu mÆt
hµng nµy (xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Nga n¨m 2001 chØ ®¹t vµi ngh×n tÊn, n¨m 2002
v¬n tíi 170.000 tÊn).
- Sù gia t¨ng nhu cÇu trong tiªu dïng néi ®Þa.
Trong h¬n mét n¨m qua, thÞt lîn tiªu thô trong níc lu«n cao h¬n thÞt lîn xuÊt
khÈu. ThÞt lîn b¸n trong níc chØ chuyÓn tõ B¾c vµo Nam cao gÊp 3 lÇn so víi xuÊt
khÈu. MÆt kh¸c gi¸ trÞ thÞt lîn h¬i trªn thÞ trêng néi ®Þa khuyÕn khÝch ch¨n nu«i híng vµo thÞ trêng néi ®Þa – cô thÓ gi¸ lîn h¬i ë thÞ trêng phÝa B¾c lµ 11-13 ngh×n
®ång/ kg. Do ®ã 1 tÊn thÞt lîn h¬i vµo ®Õn thµnh phè cã l·i gép 4-5 triÖu ®ång. Mét
lo¹t nh÷ng nguyªn nh©n trªn khiÕn ngêi s¶n xuÊt kh«ng quan t©m g× ®Õn xuÊt khÈu
thÞt lîn.
2.2.2. §Çu vµo.
- Gi¸ thøc ¨n ch¨n nu«i cao.
Chi phÝ thøc ¨n trong ch¨n nu«i, nhÊt lµ ch¨n nu«i lîn chiÕm trªn díi 70%
gi¸ thµnh. Nguyªn liÖu dïng cho chÕ biÕn thøc ¨n b×nh qu©n 60% phô thuéc nhËp
khÈu, c¸ biÖt cã lo¹i lªn ®Õn trªn díi 70%. Nguyªn liÖu nhËp hiÖn ®ang chÞu thuÕ
suÊt thuÕ nhËp khÈu lµ 7%. N¨ng suÊt c«ng nghiÖp chÕ biÕn thÊp, gi¸ c¸c yÕu tè
®Çu vµo kh¸c cã liªn quan ®Õn thøc ¨n ch¨n nu«i (®iÖn, ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, cíc
vËn t¶i…) còng cao so víi nhiÒu níc chung quanh. Qua ®iÒu tra cho thÊy, gi¸ thøc
¨n ch¨n nu«i cña ViÖt Nam ®¾t h¬n cña c¸c níc kh¸c 30-40%.
- C«ng nghiÖp chÕ biÕn yÕu kÐm.
C«ng nghiÖp giÕt mæ, chÕ biÕn thÞt lîn cña ta kh«ng ®ång bé, thiÕt bÞ l¹c
hËu, cò kü, ®Çu t ë c¸c kh©u sau giÕt mæ, chÕ biÕn ®Õn s¶n phÈm cuèi cïng bÞ coi
4
nhÑ… Nh÷ng ®iÒu nµy dÉn ®Õn chi phÝ trong chÕ biÕn, chi phÝ trung gian t¨ng cao,
nªn lµm gi¸ thÞt sau giÕt mæ t¨ng cao, mÆt hµng chÕ biÕn kh«ng phong phó… còng
h¹n chÕ nhÊt ®Þnh kh¶ n¨ng xuÊt khÈu.
III. C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu thÞt lîn.
3.1. Gi¶i ph¸p c¸c vÊn ®Ò nhËn thøc.
Tríc hÕt ph¶i nhËn thøc r»ng ®©y lµ ngµnh kinh doanh xuÊt khÈu cã u thÕ, tõ
®ã tiÕn hµnh tæ chøc l¹i toµn bé c¸c kh©u ho¹t ®éng cña ngµnh tõ gièng, thøc ¨n,
®Õn phßng, ch÷a bÖnh vµ c«ng nghÖ nu«i dìng, chÕ biÕn… theo híng s¶n xuÊt lín,
®¶m b¶o híng vµo xuÊt khÈu s¶n phÈm s¹ch.
3.2. H¹ gi¸ thµnh thÞt lín.
Cã ngêi ®· vÝ gi¸ c¶ lµ ®¹n ®¹i b¸c b¾n thñng mäi hµng rµo. V× vËy biÖn ph¸p
quan träng ®Ó nhanh chãng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu tríc m¾t còng nh l©u dµi lµ h¹ gi¸
thµnh thÞt lîn. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy cã nhiÒu viÖc cÇn lµm, song tríc m¾t cÇn gi¶m
gi¸ thøc ¨n ch¨n nu«i. §Ó gi¶m gi¸ thµnh thøc ¨n ch¨n nu«i tríc hÕt lµ gi¶m thuÕ
nhËp khÈu nguyªn liÖu bëi v× ViÖt Nam hiÖn nay chØ s¶n xuÊt ®îc kho¶ng 30% nhu
cÇu nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt thøc ¨n ch¨n nu«i cßn 70% dùa vµo nguån nhËp khÈu.
3.3. Tæ chøc ch¨n nu«i khoa häc.
§Ó n©ng cao chÊt lîng thÞt lîn, ngoµi biÖn ph¸p gièng, th× tæ chøc ch¨n nu«i
cã vai trß quan träng trong ®iÒu kiÖn ch¨n nu«i dùa vµo hé n«ng d©n nh hiÖn nay.
V× vËy viÖc tæ chøc c¸c h×nh thøc phï hîp ®Ó chuyÓn giao kü thuËt nu«i dìng vµ
ch¨m sãc ®Õn hé gia ®×nh, ®Õn tõng c¸ nh©n lµ rÊt quan träng. CÇn cã sù liªn kÕt
gi÷a ngêi ch¨n nu«i, ®¬n vÞ cung øng ®Ó biÕn xuÊt khÈu thÞt lîn thµnh tæ chøc g¾n
bã chÆt chÏ quyÒn lîi, t¹o thµnh mét d©y chuyÒn khÐp kÝn tõ kh©u gièng, thøc ¨n,
nu«i dìng ®Õn chÕ biÕn.
3.4. Sù hç trî tõ phÝa Nhµ níc.
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho xuÊt khÈu ngay tõ b©y giê, ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan
chøc n¨ng ph¶i nhanh ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh kiÓm dÞch vµ thó y ®Ó t¨ng cêng mÆt
chÊt lîng cho s¶n phÈm thÞt lîn, ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm.
3.5. Chó ý ngay tõ khi nhËp lîn gièng vµ g©y gièng.
C«ng t¸c t¹o gièng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm thÞt sau
nµy. V× vËy, chó ý tËp trung cho c«ng t¸c nµy cã thÓ t¹o nªn nh÷ng s¶n phÈm ®Æc
thï, cã søc c¹nh tranh cao.
3.6. H×nh thµnh hÖ thèng kiÓm dÞch.
CÇn h×nh thµnh hÖ thèng kiÓm dÞch, kiÓm tra chÊt lîng thøc ¨n ch¨n nu«i nãi
chung vµ cho ch¨n nu«i lîn nãi riªng. HiÖn nay chóng ta cha cã hÖ thèng c¬ quan
nµy. NÕu chóng ta kh«ng cã hÖ thèng nµy th× khã mµ xuÊt khÈu thÞt ®îc trong ®iÒu
5
kiÖn c¸c níc ®èi t¸c ®ang dùng lªn rÊt nhiÒu hµng rµo th¬ng m¹i b»ng c¸c tiªu
chuÈn chÊt lîng vÖ sinh… nh hiÖn nay.
KÕt luËn
C«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ViÖt Nam ®ang ®îc tiÕn hµnh
cÇn rÊt nhiÒu vèn ®Ó hoµn thµnh c¸c môc tiªu ®· ®îc §¶ng vµ Nhµ níc ta ®Ò ra.
Mét trong nh÷ng nguån thu quan träng lµ nguån ngo¹i tÖ cã ®îc do ho¹t ®éng xuÊt
khÈu ®em l¹i. Cïng víi c¸c mÆt hµng kh¸c nh g¹o, cµ phª, da giµy, s¶n phÈm may
mÆc, thÞt lîn ViÖt Nam ®· vµ ®ang ®ãng gãp vai trß tÝch cùc vµo ho¹t ®éng xuÊt
khÈu cña c¶ níc.
Tù hµo vÒ nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®îc nhng chóng ta kh«ng chñ quan, coi thêng nh÷ng khuyÕn khuyÕt, nhîc ®iÓm cßn tån t¹i cña mÆt hµng thÞt lîn xuÊt khÈu.
Kh¾c phôc ®îc nh÷ng khuyÕn khuyÕt nµy ch¾c ch¾n ch¼ng bao l©u n÷a,
chóng ta sÏ cã thÓ thÊy l¹i sù khëi s¾c cña mÆt hµng nµy.
tµi liÖu tham kh¶o
1. B¸o th¬ng m¹i – sè 36/2003.
6
2. B¸o doanh nghiÖp th¬ng m¹i – sè 20/2004.
7
- Xem thêm -