Tài liệu Nghiên cứu tác động của vụ kiện chống bán phá giá hoa kỳ đối với hoạt động xuất nhập khẩu đèn cầy từ Trung Quốc - Bài học kinh nghiệm và giải pháp xuất khẩu đèn cầy Việt Nam

http://kilobooks.com 1 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN CHÖÔNG 1: TÌM HIEÅU VEÀ LUAÄT CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ VAØ TAÙC I. TÌM HIEÅU VEÀ BAÙN PHAÙ GIAÙ 1. Khaùi nieäm veà “Baùn phaù giaù” COM ÑOÄNG CUÛA NOÙ ÑOÁI VÔÙI HOAÏT ÑOÄNG NHAÄP KHAÅU CUÛA HOA KYØ Khoaûn 1, Ñieàu VI cuûa GATT 1994 ñònh nghóa nhö sau: “Phaù giaù laø haønh vi maø saûn phaåm cuûa moät quoác giaù ñöôïc baùn ôû quoác gia khaùc taïi möùc giaù thaáp hôn giaù trò thoâng thöôøng vaø laøm thieät haïi hay ñe doaï laøm thieät haïi veà maët vaät chaát cuûa moät ngaønh cuûa quoác gia khaùc hoaëc laøm chaäm treã söï thieát laäp moät ngaønh ôû moät quoác gia khaùc”. KS. Ñieàu 2.1, Hieäp ñònh Choáng baùn phaù giaù cuûa WTO (The Anti-dumping Agreement-ADA) “Moät haøng hoaù ñöôïc xem laø bò baùn phaù giaù, coù nghóa laø ñöôïc ñöa vaøo thò tröôøng cuûa moät nöôùc khaùc ôû möùc giaù thaáp hôn giaù trò thoâng thöôøng, neáu giaù xuaát khaåu cuûa moät haøng hoaù ñöôïc xuaát khaåu töø moät nöôùc sang nöôùc khaùc thaáp hôn giaù BOO coù theå so saùnh ñöôïc, trong ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng, laø giaù cuûa haøng hoaù töông töï ñöôïc baùn ñeå tieâu duøng taïi nöôùc xuaát khaåu ñoù”. Noùi toùm laïi, baùn phaù giaù ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch so saùnh “giaù xuaát khaåu” vôùi “giaù trò thoâng thöôøng”. Baùn phaù giaù xaûy ra khi “giaù xuaát khaåu” thaáp hôn “giaù trò thoâng thöôøng”. Treân thöïc teá, quaù trình xaùc ñònh lieäu moät nhaø xuaát khaåu coù baùn phaù giaù ñeán möùc gaây thieät haïi ñaùng keå cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc taïi thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu hay khoâng phöùc taïp hôn nhieàu so vôùi vieäc so saùnh giaù moät KIL O caùch giaûn ñôn. Noù ñoøi hoûi phaûi coù moät cuoäc ñieàu tra kyõ löôõng- ñieàu tra choáng baùn phaù giaù (Antidumping Investigation) ñeå hoäi ñuû caùc ñieàu kieän thöïc teá tröôùc khi aùp duïng bieän phaùp choáng baùn phaù giaù. Trong quaù trình ñieàu tra choáng baùn phaù giaù, Cô quan ñieàu tra cuûa nöôùc nhaäp khaåu phaûi xaùc ñònh ñöôïc: + Coù baùn phaù giaù (“Xaùc ñònh baùn phaù giaù”) vaø bieân ñoä baùn phaù giaù cuï theå. + Ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc saûn xuaát haøng töông töï taïi nöôùc nhaäp khaåu: @ Xaùc ñònh thieät haïi: - Bò thieät haïi ñaùng keå, hoaëc - Bò ñe doaï gaây ra thieät haïi ñaùng keå, hoaëc - Gaây khoù khaên cho vieäc hình thaønh moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc. http://kilobooks.com 2 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN @ Xaùc ñònh moái quan heä nhaân quaû - Thieät haïi maø ngaønh saûn xuaát trong nöôùc phaûi gaùnh chòu xaûy ra hoaëc bò ñe doaï xaûy ra laø do haøng hoaù nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù gaây ra. COM Theo luaät Thöông maïi Hoa Kyø 1930, baùn phaù giaù nhìn chung laø tình huoáng phaân bieät giaù quoác teá, theo ñoù, haøng hoaù ñöôïc baùn ra moät nöôùc vôùi giaù thaáp hôn giaù taïi thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu hoaëc ôû thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu khaùc cuûa nöôùc xuaát khaåu ñoù. Vieäc baùn saûn phaåm taïi moät thò tröôøng vôùi giaù thaáp hôn giaù ñang thònh haønh ôû thò tröôøng trong nöôùc hoaëc giaù baùn cho moät thò tröôøng khaùc laø bieåu hieän cuûa söï kyø thò giaù treân thò tröôøng quoác teá vaø caïnh tranh khoâng laønh maïnh. 2. Nguyeân nhaân baùn phaù giaù KS. Thöïc teá thöông maïi theá giôùi cho thaáy, moãi nöôùc coù lyù do rieâng ñeå thöïc hieän haønh vi baùn phaù giaù cuûa mình. Nhöng caùc chuyeân gia kinh teá cuûa theá giôùi cho raèng coù 3 nguyeân nhaân cô baûn sau: 2.1 Baùn phaù giaù nhaèm chieám lónh thò tröôøng môùi thoâng qua caïnh tranh veà giaù vôùi caùc maët haøng cuøng loaïi. Ñaây laø haønh vi caïnh tranh khoâng laønh maïnh. Do BOO ñoù, theo GATT 1994, nhöõng maët haøng baùn phaù giaù ñeàu bò ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù ñeå ñaûm baûo caïnh tranh bình ñaúng, laønh maïnh, khuyeán khích tieán boä khoa hoïc coâng ngheä, taêng naêng suaát lao ñoäng, giaûm chi phí vaø giaûm giaù thaønh chính ñaùng. Ñaây laø muïc ñích cao caû cuûa noäi dung GATT 1994. Tuy nhieân, nhöõng haønh vi baùn phaù giaù khoâng nhaèm tieâu dieät ñoái thuû caïnh tranh nhö vieäc baùn haï giaù caùc saûn phaåm toàn kho ñaõ loãi thôøi veà kieåu daùng vaø coâng ngheä nhöng vaãn coøn thôøi haïn baùn phaù giaù. KIL O söû duïng, baùn caùc saûn phaåm saép heát haïn söû duïng, v.v… khoâng ñöôïc xem laø haønh vi 2.2 Baùn phaù giaù nhaèm thu ngoaïi teä ñeå giaûi quyeát nhöõng nhieäm vuï caáp thieát cuûa quoác gia. Ñaây cuõng laø caùch maø nhieàu nöôùc thöôøng aùp duïng, thoâng qua vieäc khuyeán khích xuaát khaåu baèng caùch trôï giaù hay mieãn giaûm thueá cho caùc maët haøng xuaát khaåu ñeå thu ngoaïi teä veà cho ñaát nöôùc. 2.3 Baùn phaù giaù nhaèm muïc tieâu chính trò. Caùch naøy thöôøng ñöôïc aùp duïng ñeå choáng laïi nöôùc ñoái ñòch thoâng qua vieäc haï giaù ñeå tieâu dieät caùc maët haøng cuøng loaïi cuûa ñoái phöông treân cuøng thò tröôøng vôùi mình. Caùch naøy coù theå laøm cho doanh nghieäp ñoái phöông bò phaù saûn hoaëc bò thieät haïi caû veà kinh teá laãn chính trò treân tröôøng quoác teá. http://kilobooks.com 3 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 3. Ý nghĩa kinh tế của việc bán phá giá. Trong thöông maïi quoác teá, baùn phaù giaù laø haønh vi “caïnh tranh khoâng laønh maïnh” vaø caùc nöôùc thaønh vieân coù quyeàn aùp duïng caùc bieän phaùp thueá quan ñaëc COM bieät (khoâng theo quy ñònh cuûa nguyeân taéc Toái hueä quoác) ñeå choáng laïi hoaëc ngaên chaën nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc cuûa noù ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp cuûa nöôùc mình. Theo caùc chuyeân gia kinh teá theá giôùi, coù 3 loaïi haønh vi phaù giaù phoå bieán sau: Phaân bieät giaù quoác teá; Baùn döôùi giaù thaønh vaø Baùn phaù giaù nhaèm tieâu dieät ñoái thuû caïnh tranh. 3.1 Phaân bieät giaù quoác teá Ñieàu VI cuûa GATT 1994 quy ñònh: phaân bieät giaù quoác teá laø tröôøng hôïp nhaø KS. xuaát khaåu baùn haøng hoaù sang moät thò tröôøng nöôùc ngoaøi (nöôùc nhaäp khaåu) vôùi möùc giaù thaáp hôn möùc giaù thoâng thöôøng hoï baùn treân thò tröôøng noäi ñòa (nöôùc xuaát khaåu). Töø goùc ñoä kinh teá, haønh vi phaân bieät giaù phaûi ñi ñoâi vôùi hai ñieàu kieän: @ thöù nhaát, doanh nghieäp phaûi coù vò theá ñoäc quyeàn hoaëc gaàn nhö ñoäc quyeàn BOO ñuû ñeå chi phoái möùc giaù treân thò tröôøng noäi ñòa. @ thöù hai, doanh nghieäp phaûi ñöôïc baûo veä khoûi söï caïnh tranh quoác teá treân thò tröôøng noäi ñòa bôûi caùc haøng raøo thöông maïi cuûa nöôùc sôû taïi. Phaù giaù seõ khoù coù theå xaûy ra neáu khoâng coù nhöõng haøng thöông maïi nhaân taïo ngaên caûn söï löu chuyeån cuûa caùc haøng hoaù bò baùn giaù ngöôïc trôû laïi thò tröôøng noäi ñòa cuûa doanh nghieäp xuaát khaåu. Khi hoäi ñuû hai ñieàu kieän naøy, vieäc doanh nghieäp baùn phaù giaù laø töï nhieân. KIL O Chaúng haïn, doanh nghieäp A xuaát khaåu saûn phaåm X tôùi thò tröôøng nöôùc B. Neáu doanh nghieäp coù ñöôïc vò theá ñoäc quyeàn treân thò tröôøng noäi ñòa cuûa mình thì möùc caàu saûn phaåm X cuûa hoï seõ oån ñònh hôn, khoâng thay ñoåi nhieàu do nhöõng bieán ñoåi veà giaù nhö taïi caùc thò tröôøng haûi ngoaïi. Do ñoù, ñoà thò cuûa möùc caàu saûn phaåm X treân thò tröôøng noäi ñòa (D(a)) doác hôn ñoà thò veà möùc caàu cuûa saûn phaåm naøy treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu (D(b)). Phaân tích moät caùch ñôn giaûn thì giaû söû doanh nghieäp cuõng coù möùc chi phí bieân MC nhö nhau treân caû hai thò tröôøng thì hoï seõ baùn moät khoái löôïng Q(a) cuûa saûn phaåm X vôùi giaù P(a) treân thò tröôøng noäi ñòa vaø baùn khoái löôïng haøng Q(b) vôùi giaù P(b) taïi nöôùc nhaäp khaåu ñeå qua ñoù toái ña hoaù lôïi nhuaän cho doanh nghieäp (Bieåu ñoà 1). http://kilobooks.com 4 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN Baùn vôùi giaù thaáp laø moät hieän töôïng khaù phoå bieán trong kinh doanh vaø khoâng nhaát thieát mang tính khoâng laønh maïnh neáu doanh nghieäp khoâng coù hai ñieàu kieän treân. Do ñoù, seõ khoâng coù cô sôû kinh teá ñeå bieän minh cho caùc quy ñònh veà choáng D: Ñöôøng caàu treân thò tröôøng. BOO MC: Ñöôøng chi phí bieân KS. thaáp hôn giaù treân thò tröôøng noäi ñòa. COM baùn phaù giaù nhaèm tôùi vieäc xöû phaït taát caû caùc haøng hoaù xuaát khaåu ñöôïc baùn vôùi giaù MR: Ñöôøng thu nhaäp bieân Q: Khoái löôïng haøng baùn ra Vaán ñeà ôû ñaây khoâng phaûi laø choáng laïi vieäc baùn giaù thaáp treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu maø phaûi laø höôùng tôùi loaïi tröø möùc giaù cao baát hôïp lyù ôû thò tröôøng noäi ñòa. Baùn phaù giaù naøy ñöôïc hình thaønh do laïm duïng vò theá ñoäc quyeàn cuûa doanh nghieäp treân thò tröôøng noäi ñòa chöù khoâng phaûi treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu. Ñoäc quyeàn seõ aûnh höôûng tieâu cöïc tôùi lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cuûa nöôùc xuaát khaåu KIL O nhöng möùc giaù thaáp thöïc teá seõ laø yeáu toá tích cöïc cho lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaäp khaåu. Do ñoù, nguyeân lyù veà choáng phaân bieät giaù quoác teá cuûa moâ hình luaät choáng baùn phaù giaù phoå bieán hieän nay treân theá giôùi khoâng thaät söï giaûi quyeát heát vaán ñeà phaù giaù vaø muïc ñích maø noù ñeà ra, ñaëc bieät laø xeùt töø goùc ñoä lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaäp khaåu. 3.2 Baùn döôùi giaù thaønh “Baùn döôùi giaù thaønh” xaûy ra khi doanh nghieäp xaùc ñònh moät möùc giaù thaáp hôn möùc chi phí saûn xuaát trung bình. Vieäc xaùc ñònh giaù nhö vaäy ñöôïc coi laø bình thöôøng töø goùc ñoä kinh teá. Khi chi phí saûn xuaát trung bình cuûa saûn phaåm ñaõ ñöôïc oån ñònh, chuùng ta hoaøn toaøn coù theå lyù giaûi vieäc doanh nghieäp baùn haøng döôùi giaù http://kilobooks.com 5 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN thaønh trung bình ôû möùc giaù treân chi phí bieân (Bieåu ñoà 2). Trong giai ñoaïn ngaén haïn, doanh nghieäp toái ña hoaù lôïi nhuaän cuûa mình baèng caùch löïa choïn ñaàu ra q* maø taïi ñoù chi phí bieân cuûa doanh nghieäp baèng vôùi giaù p COM cuûa saûn phaåm vaø baèng thu nhaäp bieân MR. Lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp chính laø hình chöõ nhaät ABCD. Möùc saûn löôïng q1 thaáp hôn q* hay möùc saûn löôïng q2 cao hôn q* ñeàu daãn tôùi vieäc haï thaáp lôïi nhuaän. Vuøng toâ maøu laø möùc giaûm lôïi nhuaän KS. töông öùng vôùi vieäc löïa choïn möùc saûn löôïng q1 vaø q2. ATC: Ñöôøng chi phí trung bình. MR: Ñöôøng thu nhaäp bieân. AVC: Ñöôøng chi phí bieán ñoåi trung bình. BOO MC: Ñöôøng chi phí bieân. Caùc ñöôøng MR vaø MC cuøng caét nhau taïi E, töông öùng vôùi möùc saûn löôïng q0. Tuy nhieân, taïi möùc saûn löôïng q0, lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp chöa ñöôïc toái ña hoaù. Taêng saûn löôïng vöôït quaù q0 seõ taêng ñöôïc lôïi nhuaän vì chi phí bieân vaãn thaáp hôn thu nhaäp bieân. Do ñoù, ñieàu kieän ñeå toái ña hoaù lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp laø khoâng giaûm. KIL O thu nhaäp bieân baèng chi phí bieân ôû ñieåm maø taïi ñoù chi phí bieân bieán thieân taêng chöù Trong ngaén haïn, khi thò tröôøng suy thoaùi, baát kyø doanh nghieäp naøo duø laø caïnh tranh hoaøn haûo hay khoâng hoaøn haûo cuõng coù theå baùn saûn phaåm vôùi giaù thaáp hôn chi phí trung bình, chæ caàn möùc giaù cao hôn giao ñieåm cuûa chi phí bieân vaø chi phí bieán ñoåi trung bình. Haønh vi naøy chính laø ñeå buø ñaép chi phí coá ñònh. Doanh nghieäp coù theå hy voïng raèng sau moät thôøi gian suy giaûm taïm thôøi, thò tröôøng seõ hoài phuïc vaø doanh nghieäp coù theå taêng giaù; hoaëc chæ ñôn giaûn laø doanh nghieäp ñang coá gaéng giaûm thieåu thua loã tröôùc khi ruùt khoûi thò tröôøng. Trong tröôøng hôïp naøy, yù nghóa kinh teá cuûa vieäc haïn cheá phaù giaù chæ treân cô sôû doanh nghieäp baùn döôùi giaù thaønh trôû neân khoâng thieát thöïc. http://kilobooks.com 6 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN Bieåu ñoà 3 döôùi ñaây seõ giuùp chuùng ta hieåu roõ hôn veà haønh vi naøy. Trong thôøi gian ngaén haïn, doanh nghieäp coù theå chòu loã neáu noù vaãn taïo ra thu nhaäp ñuû ñeå buø ñaép chi phieán bieán ñoåi. Vôùi möùc giaù p thaáp hôn chi phí trung bình COM nhö hình veõ, doanh nghieäp vaãn tieáp tuïc saûn xuaát ôû möùc saûn löôïng q*. Taïi möùc saûn löôïng naøy, doanh nghieäp seõ bò loã vôùi dieän tích phaàn hình chöõ nhaät ABCD do giaù MC: Ñöôøng chi phí bieân. KS. baùn thaáp hôn chi phí saûn xuaát trung bình. ATC: Ñöôøng chi phí trung bình. BOO MR: Ñöôøng thu nhaäp bieân. AVC: Ñöôøng chi phí bieán ñoåi trung bình. Tuy nhieân, doanh nghieäp vaãn duy trì saûn xuaát vì neáu ñoùng cöûa thì noù thaäm chí coøn phaûi thua loã naëng hôn, ñöôïc bieåu dieãn bằng dieän tích hình chöõ nhaät CBEF. Bôûi vì, soá cheânh leäch giöõa chi phí trung bình ATC vaø chi phí bieán ñoåi trung bình laø chi phí coá ñònh trung bình. Ñoaïn BE chính laø bieåu thò chi phí coá ñònh trung bình taïi möùc saûn löôïng q* vaø dieän hình chöõ nhaät CBEF bieåu thò toång chi phí coá ñònh cuûa saûn xuaát. Khi doanh nghieäp ñoùng cöûa, töùc laø khoâng saûn xuaát moät ñaàu ra naøo KIL O thì doanh nghieäp vaãn phaûi chòu maát phaàn chi phí coá ñònh ñaõ ñaàu tö CBEF. Khi caû nhaø saûn xuaát trong nöôùc vaø nhaø xuaát khaåu ñeàu baùn phaù giaù döôùi chi phí trung bình do suy thoaùi thò tröôøng thì vieäc ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi nhaø xuaát khaåu laø khoâng hôïp lyù. Trong tröôøng hôïp naøy, bieän phaùp choáng baùn phaù giaù chæ mang tính baûo hoä ñôn thuaàn nhaèm laøm giaûm taùc ñoäng baát lôïi ñoái vôùi caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc khi thò tröôøng suy thoaùi. Cô caáu chi phí saûn xuaát cuûa doanh nghieäp seõ quyeát ñònh ñieåm hoaø voán (giao ñieåm G giöõa ñöôøng MC vaø ATC) vaø ñieåm ñoùng cöûa (giao ñieåm H giöõa ñöôøng MC vaø ñöôøng AVC). Doanh nghieäp naøo coù chi phí coá ñònh lôùn hôn seõ chaáp nhaän möùc giaù baùn thaáp hôn nhaèm coá gaéng buø ñaép chi phí coá ñònh ñaõ boû ra. Söï khaùc bieät veà cô caáu chi phí saûn xuaát cuûa caùc doanh nghieäp treân theá giôùi coù http://kilobooks.com 7 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN theå do nhieàu nguyeân nhaân. Ví duï nhö caùc doanh nghieäp cuûa Hoa Kyø thöôøng ñaàu tö lôùn vaøo maùy moùc, thieát bò khieán cho tæ leä chi phí coá ñònh trong toång chi phí cuûa caùc doanh nghieäp naøy thöôøng cao hôn caùc nhaø caïnh tranh khaùc ôû nöôùc ngoaøi. Do COM ñoù, caùc doanh nghieäp cuûa Hoa Kyø deã bò coi laø baùn phaù giaù trong thôøi gian caàu treân theá giôùi giaûm. Neáu vieäc baùn phaù giaù laø do söï khaùc bieät veà cô caáu chi phí gaây ra thì nöôùc nhaäp khaåu coù theå ñònh höôùng nhaø saûn xuaát trong nöôùc thay ñoåi cô caáu chi phí cho phuø hôïp, qua ñoù goùp phaàn laøm giaûm gaùnh naëng thueá khoaù cho ngöôøi tieâu duøng do khoâng phaûi chòu thueá choáng baùn phaù giaù vaø ngöôøi tieâu duøng ñöôïc höôûng lôïi töø vieäc tieâu duøng saûn phaåm vôùi giaù thaáp. Ñieàu naøy ñöôïc giaûi thích qua bieåu ñoà 4 BOO KS. döôùi ñaây. Tröôùc khi coù saûn phaåm cuûa moät nöôùc khaùc ñöôïc baùn treân thò tröôøng vôùi giaù thaáp hôn giaù hieän haønh, cung vaø caàu cuûa saûn phaåm naøy ñaït traïng thaùi caân baèng taïi ñieåm E, vôùi giaù p1 vaø löôïng tieâu thuï q1 vaø ñaây laø haøng saûn xuaát trong nöôùc. Tuy nhieân, khi coù haøng nöôùc ngoaøi traøn vaøo thò tröôøng vaø ñöôïc baùn vôùi möùc giaù p2 thaáp hôn giaù p1 thì löôïng tieâu thuï cuûa saûn phaåm naøy seõ taêng leân q2, trong ñoù löôïng KIL O haøng saûn xuaát trong nöôùc giaûm xuoáng chæ coøn q’2 vaø löôïng haøng nhaäp khaåu laø q2q’2. Khi ñoù, thaëng dö ngöôøi tieâu duøng taêng theâm moät löôïng baèng dieän tích hình thang ABDE, trong khi, thaëng dö nhaø saûn xuaát trong nöôùc giaûm xuoáng moät löôïng baèng dieän tích hình thang ABCE. Nhö vaäy, nhìn toång theå thì lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaäp khaåu taêng theâm moät löôïng baèng dieän tích cuûa tam giaùc CDE maëc duø haønh vi baùn phaù giaù coù gaây thieät haïi cho nhaø saûn xuaát trong nöôùc. Thöïc teá, taïi voøng ñaøm phaùn Uruguay, vaán ñeà baùn döôùi giaù thaønh coù theå ñöôïc coi laø moät phaàn cuûa caùch tính möùc giaù thoâng thöôøng cuûa saûn phaåm hay khoâng ñaõ laø moät trong nhöõng vaán ñeà tranh caõi gay gaét giöõa caùc beân tham gia ñaøm phaùn. Cuoái cuøng, caùc beân ñaõ ñi ñeán thoaû hieäp raèng baùn döôùi giaù thaønh coù theå ñöôïc coâng http://kilobooks.com 8 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN nhaän laø theå hieän cuûa giaù trò thoâng thöôøng khi ñaûm baûo moät soá ñieàu kieän nhaát ñònh. Tuy nhieân, thöïc teá cho thaáy raèng quy ñònh nhö vaäy coù theå laïi vaãn khoâng bao truøm heát nhöõng tröôøng hôïp khi doanh nghieäp môùi baét ñaàu saûn xuaát vaø chu kyø kinh COM doanh. 3.3 Baùn phaù giaù nhaèm loaïi tröø ñoái thuû caïnh tranh Ñoäng cô cuûa haønh vi baùn phaù giaù naøy laø doanh nghieäp baùn haøng vôùi giaù thaáp ñeå coá gaéng toái ña hoaù doanh soá nhaèm thoân tính vaø ñoäc chieám thò tröôøng. Sau moät thôøi gian daøi chòu loã, doanh nghieäp seõ loaïi ñöôïc caùc ñoái thuû caïnh tranh khaùc ra khoûi thò tröôøng vaø khi ñaït ñöôïc ñieàu naøy thì doanh nghieäp seõ taêng giaù leân cao nhaèm thu lôïi nhuaän ñoäc quyeàn. Coù theå thaáy raèng, trong tröôøng hôïp naøy, doanh KS. nghieäp ñaõ hy sinh lôïi nhuaän ngaén haïn ñeå toái ña hoaù lôïi nhuaän daøi haïn. Ngöôøi tieâu duøng cuûa nöôùc nhaäp khaåu coù theå ñöôïc höôûng lôïi taïm thôøi töø möùc giaù thaáp, tuy nhieân, cuoái cuøng hoï seõ phaûi chòu thieät haïi khi doanh nghieäp tieán haønh thu lôïi töø vò theá ñoäc quyeàn. Ñaây cuõng laø lyù luaän coå ñieån cuûa caùc hoïc giaû vaø nhaø laäp phaùp uûng hoä vieäc aùp BOO duïng caùc chính saùch choáng baùn phaù giaù. Tuy nhieân, tröôøng hôïp baùn phaù giaù naøy trong thöïc teá raát khoù coù theå xaûy ra bôûi vì ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu tieâu dieät ñoái thuû caïnh tranh ñoù, doanh nghieäp khoâng nhöõng phaûi loaïi tröø taát caû caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa nöôùc nhaäp khaåu maø coøn phaûi coù khaû naêng ngaên chaën söï xuaát hieän treân thò tröôøng cuûa nöôùc nhaäp khaåu nhöõng ñoái thuû caïnh tranh môùi ñeán töø nöôùc khaùc. Noùi caùch khaùc, hoï phaûi thieát laäp ñoäc quyeàn treân phaïm vi toaøn caàu hoaëc thuyeát phuïc nöôùc sôû taïi ngaên caûn söï thaâm nhaäp thò tröôøng cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh KIL O môùi- ñieàu naøy raát khoù coù theå xaûy ra. Thöïc teá cho thaáy tyû leä caùc vuï tranh chaáp thöông maïi quoác teá lieân quan tôùi haønh vi baùn phaù giaù nhaèm loaïi tröø ñoái thuû caïnh tranh laø raát hieám. Theo soá lieäu cuûa World Bank, keå töø naêm 1947 cho ñeán nay, tyû leä naøy khoâng quaù 5% toång soá vuï tranh chaáp veà baùn phaù giaù treân theá giôùi. Coù theå noùi, töø goùc ñoä kinh teá, baùn phaù giaù khoâng haún laø haønh vi thöông maïi tieâu cöïc maëc duø noù coù theå gaây khoù khaên cho hoaït ñoäng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp nöôùc nhaäp khaåu. Trong chöøng möïc naøo ñoù thì baùn phaù giaù ñem laïi lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cho nöôùc nhaäp khaåu vì noù cho pheùp ngöôøi tieâu duøng höôûng lôïi töø giaù thaáp vaø taïo ra söï taùi cô caáu caùc nguoàn taøi nguyeân trong nhöõng lónh vöïc maø nöôùc nhaäp khaåu coù lôïi theá caïnh tranh. http://kilobooks.com 9 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN II. TÌM HIEÅU VEÀ “CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ” 1. Khaùi nieäm “Choáng baùn phaù giaù” Choáng baùn phaù giaù laø vieäc caùc nöôùc nhaäp khaåu aùp duïng caùc bieän phaùp tröøng COM phaït ñoái vôùi vieäc baùn phaù giaù cuûa moät maët haøng naøo ñoù cuûa nöôùc xuaát khaåu. Moãi quoác gia coù nhöõng bieän phaùp rieâng cuûa mình vaø tuyø thuoäc vaøo luaät phaùp cuûa quoác gia ñoù. Theo Hieäp ñònh Choáng baùn phaù giaù cuûa WTO, nöôùc nhaäp khaåu chæ ñöôïc aùp duïng caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù khi hoäi ñuû ba ñieàu kieän sau: a) Haøng nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù. b) Haøng nhaäp khaåu gaây thieät haïi ñaùng keå veà vaät chaát cho ngaønh saûn xuaát KS. trong nöôùc hoaëc ñe doaï gaây ra thieät haïi ñaùng keå hoaëc gaây khoù khaên cho vieäc hình thaønh moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc. c) Cuoäc ñieàu tra baùn phaù giaù ñöôïc tieán haønh theo ñuùng thuû tuïc. 2. Caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù Thoâng thöôøng, caùc nöôùc nhaäp khaåu thöôøng aùp duïng caùc bieän phaùp sau nhaèm BOO choáng laïi haønh vi baùn phaù giaù cuûa nöôùc xuaát khaåu: 2.1 Bieän phaùp cam keát giaù ñoái vôùi nöôùc xuaát khaåu. Ñaây laø bieän phaùp ñôn giaûn nhaát vaø ít toán keùm nhaát trong caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù. Hieäp ñònh choáng baùn phaù giaù cuûa WTO cho pheùp moät nöôùc xuaát khaåu sau khi tieán haønh ñieàu tra ñaõ bò keát luaän laø baùn phaù giaù coù theå ñöa ra cam keát seõ söûa laïi giaù sao cho khoâng gaây toån haïi cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc hoaëc seõ ngöng vieäc xuaát khaåu maët haøng ñoù tôùi khu vöïc ñang baùn phaù giaù. Neáu cam keát naøy ñöôïc nöôùc KIL O nhaäp khaåu chaáp nhaän thì nöôùc nhaäp khaåu khoâng caàn thieát phaûi ñöa ra möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñaùnh vaøo haøng hoaù nhaäp khaåu ñoù. Vaø do ñoù, nöôùc nhaäp khaåu khoâng caàn thieát tìm caùc toån haïi cuûa ngaønh saûn xuaát trong nöôùc vaø cuoäc ñieàu tra choáng baùn phaù giaù seõ ñöôïc taïm ngöng taïi ñoù. Neáu cam keát naøy khoâng ñöôïc thöïc hieän hoaëc bò vi phaïm trong quaù trình thöïc hieän thì cam keát ñoù seõ bò huyû boû vaø cuoäc ñieàu tra choáng baùn phaù giaù seõ ñöôïc tieán haønh nhö ban ñaàu. 2.2 Bieän phaùp thueá choáng baùn phaù giaù Muïc tieâu chính cuûa thueá choáng baùn phaù giaù laø nhaèm voâ hieäu hoaù vieäc baùn phaù giaù, buø ñaép laïi nhöõng toån thaát do baùn phaù giaù, caïnh tranh khoâng laønh maïnh gaây ra cho neàn kinh teá noùi chung hay neàn saûn xuaát trong nöôùc noùi rieâng cuûa nöôùc nhaäp http://kilobooks.com 10 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN khaåu. Thueá choáng baùn phaù giaù chæ ñöôïc aùp duïng sau khi nöôùc nhaäp khaåu ñieàu tra xaùc minh ñöôïc tình traïng baùn phaù giaù ñaõ gaây thieät haïi cho caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc. Keát quaû ñieàu tra phaûi neâu leân ñöôïc: bieân ñoä phaù giaù quaù möùc cho pheùp, quy COM moâ thieät haïi vaø quan heä nhaân quaû giöõa baùn phaù giaù vaø thieät haïi cho saûn xuaát trong nöôùc. Möùc thueá choáng baùn phaù giaù veà nguyeân taéc phaûi cao hôn möùc thueá quan (möùc thueá suaát aùp duïng cho caùc maët haøng nhaäp khaåu chòu thueá taïi cöûa khaåu) vaø chæ ñöôïc aùp duïng taïm thôøi (khoâng quaù 5 naêm) vaø phuï thuoäc vaøo bieân ñoä phaù giaù. Hieän nay, bieän phaùp thueá choáng baùn phaù giaù bao goàm 3 bieän phaùp cô baûn sau: 2.2.1 Thueá choáng baùn phaù giaù taïm thôøi: KS. Neáu keát quaû ñieàu tra cho thaáy vieäc baùn phaù giaù gaây ra thieät haïi cho ngaønh saûn xuaát haøng hoaù cuøng loaïi hoaëc töông töï trong nöôùc vaø coù quan heä nhaân quaû giöõa chuùng thì nöôùc nhaäp khaåu coù theå aùp duïng caùc bieän phaùp thueá choáng baùn phaù giaù taïm thôøi döôùi 3 hình thöùc nhö sau: a) Taïm thu moät möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi haøng nhaäp khaåu bò nghi laø BOO baùn phaù giaù vaø möùc thueá naøy khoâng ñöôïc ñaët ra cao hôn bieân ñoä phaù giaù ban ñaàu. b) Buoäc nhaø nhaäp khaåu noäp moät khoaûn tieàn kyù quyõ töông ñöông vôùi khoaûn thueá choáng baùn phaù giaù döï kieán. Ñaây laø bieän phaùp thöôøng ñöôïc söû duïng nhaèm ñaûm baûo cho vieäc thu thueá choáng baùn phaù giaù coù theå ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi maët haøng nhaäp khaåu ñoù. Tieàn kyù quyõ baûo ñaûm ñöôïc hoaøn laïi neáu quyeát ñònh cuoái cuøng ñöa ra möùc thueá choáng baùn phaù giaù chính thöùc thaáp hôn möùc thueá taïm thôøi. c) Cho thoâng quan nhöng löu quyeàn ñaùnh thueá vaø neâu roõ möùc thueá nhaäp khaåu KIL O thoâng thöôøng cuõng nhö möùc thueá choáng baùn phaù giaù döï kieán aùp duïng. Qui ñònh thôøi gian tieán haønh ñieàu tra ñeå ñi ñeán moät quyeát ñònh taïm thôøi laø khoâng vöôït quaù 4 thaùng. Tuy nhieân, neáu vuï vieäc phöùc taïp vaø caàn nhieàu thôøi gian ñeå thu thaäp thoâng tin thì thôøi gian treân coù theå keùo daøi ñeán 6 thaùng. 2.2.2 Thueá choáng baùn phaù giaù chính thöùc: Neáu keát quaû ñieàu tra chính thöùc ñi ñeán keát luaän cuoái cuøng cho thaáy coù haønh vi baùn phaù giaù, coù gaây thieät haïi cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc vaø moái quan heä nhaân quaû giöõa chuùng thì nöôùc nhaäp khaåu seõ ban haønh moät möùc thueá choáng baùn phaù giaù chính thöùc ñoái vôùi maët haøng nhaäp khaåu ñoù. Möùc thueá choáng baùn phaù giaù chính thöùc khoâng ñöôïc vöôït quaù bieân ñoä baùn phaù http://kilobooks.com 11 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN giaù ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong quyeát ñònh cuoái cuøng. Veà nguyeân taéc, thueá choáng baùn phaù giaù chæ ñöôïc aùp duïng trong voøng 5 naêm. Trong thôøi haïn naøy, quyeát ñònh thu thueá choáng baùn phaù giaù coù theå ñöôïc xem xeùt laïi theo yeâu caàu cuûa caùc beân lieân COM quan (ñieàu khoaûn Hoaøng hoân- Sunset review) vaø möùc thueá choáng baùn phaù giaù coù theå ñöôïc thay ñoåi. Tröôùc khi heát thôøi haïn treân, cô quan chöùc naêng seõ töï tieán haønh raø soaùt hoaëc theo ñeà nghò cuûa ñaïi dieän ngaønh saûn xuaát trong nöôùc. Neáu nhö sau khi raø soaùt (thöôøng laø 12 thaùng), cô quan chöùc naêng xaùc ñònh ñöôïc laø vieäc ngöøng ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù coù theå daãn ñeán thieät haïi cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc thì seõ tieáp tuïc ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi maët haøng nhaäp khaåu ñoù. 2.2.3 Thueá ñoái khaùng KS. Khi moät Chính phuû hay moät cô quan coâng coäng nöôùc ngoaøi trôï caáp taøi chính hoaëc tieàn thöôûng ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát, vaän chuyeån vaø xuaát khaåu haøng hoaù maø gaây ra hoaëc ñe doaï gaây ra thieät haïi vaät chaát ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát trong nöôùc thì ñöôïc pheùp tieán haønh haønh ñoäng ñoái khaùng choáng laïi caùc nhaäp khaåu coù lieân quan döôùi daïng aùp ñaët moät loaïi thueá ñaëc bieät goïi laø “thueá ñoái khaùng”- chieán tranh BOO thöông maïi thöôøng duøng loaïi thueá naøy. III. GIÔÙI THIEÄU LUAÄT CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ CUÛA HOA KYØ 1. Lòch söû hình thaønh Hoa Kyø khoâng phaûi laø nöôùc ñaàu tieân coù luaät Choáng baùn phaù giaù. Ñaïo luaät ñaàu tieân veà vaán ñeà naøy ñöôïc ban haønh taïi Canada naêm 1904. Thaønh ngöõ phoå bieán luùc baáy giôø laø “duøng giaù ñeå chieám ñoaït” (predatory pricing)- moät khaùi nieäm coù nghóa KIL O laø moät coâng ty ngoaïi quoác baùn vôùi giaù reû, thaäm chí buø loã nhaèm chieám lónh thò tröôøng. Daàn daàn, thaønh ngöõ naøy ñöôïc thay theá bôûi “baùn phaù giaù” vôùi lyù do ñôn giaûn laø deå gaùn gheùp cho nhieàu “bò caùo” hôn vì khoâng caàn phaûi chöùng minh laø haønh vi ñoù chöùa ñöïng moät chieán löôïc thao tuùng thò tröôøng. Vaán ñeà choáng baùn phaù giaù laàn ñaàu tieân ñöôïc ñeà caäp ñeán trong Luaät thueá (Revenue Act) naêm 1916 cuûa Hoa Kyø taïi 2 ñieàu 800-801. Sau ñoù, tình hình phaùt trieån cuûa caùc quan heä thöông maïi quoác teá ñaët ra yeâu caàu phaûi coù moät ñaïo luaät rieâng bieät ñieàu chænh vaán ñeà naøy. Naêm 1921, Ñaïo luaät “Choáng baùn phaù giaù” ñaõ ra ñôøi. Ñaïo luaät naøy quy ñònh Kho baïc nhaø nöôùc Hoa Kyø ñöôïc giao nhieäm vuï ñieàu tra caùc haønh vi baùn phaù giaù vaø aán ñònh möùc thueá choáng baùn phaù giaù. Quy ñònh http://kilobooks.com 12 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN treân toàn taïi gaàn 60 naêm cho ñeán khi Quoác hoäi Hoa Kyø thoâng qua moät ñaïo luaät môùi veà vieäc thöïc thi Hieäp ñònh Thöông maïi (Trade Agreement Act) naêm 1979 thì nhieäm vuï ñieàu tra vaø aùp ñaët möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñöôïc chuyeån giao cho COM Boä Thöông maïi Hoa Kyø.Trong nhieàu naêm tieáp theo, phaùp luaät veà choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø coù söï thay ñoåi nhaèm thích öùng vôùi tình hình phaùt trieån cuûa caùc quan heä thöông maïi quoác teá. Sau khi Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO) ra ñôøi, caùc quy ñònh cuûa Hoa Kyø veà choáng baùn phaù giaù phaûi tuaân thuû theo Hieäp ñònh veà choáng baùn phaù giaù cuûa WTO. Treân cô sôû ñoù, Hoa Kyø ban haønh Quy ñònh veà choáng baùn phaù giaù vaø choáng trôï caáp (Antidumping and Countervailing Duty duïng thueá choáng baùn phaù giaù. 2. Caùc khaùi nieäm: KS. Laws) vaøo naêm 1997 vôùi nhöõng quy ñònh höôùng daãn tieán haønh ñieàu tra vaø aùp - Moät saûn phaåm bò coi laø baùn phaù giaù (töùc laø ñöôïc ñöa vaøo löu thoâng thöông maïi cuûa moät nöôùc khaùc vôùi giaù thaáp hôn giaù trò thoâng thöôøng cuûa saûn phaåm ñoù) neáu nhö giaù xuaát khaåu cuûa saûn phaåm ñöôïc xuaát khaåu töø moät nöôùc naøy sang moät BOO nöôùc khaùc thaáp hôn möùc giaù coù theå so saùnh ñöôïc cuûa saûn phaåm töông töï ñöôïc tieâu duøng taïi nöôùc xuaát khaåu theo caùc ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng. - Giaù xuaát khaåu (Export price- EP) laø giaù thöïc teá phaûi traû hoaëc coù theå traû cho saûn phaåm bò ñieàu tra khi baùn ra nöôùc ngoaøi töø nöôùc xuaát khaåu tôùi quoác gia ñang ñieàu tra. Trong tröôøng hôïp khoâng coù giaù xuaát khaåu hoaëc tröôøng hôïp döôøng nhö laø ñoái vôùi Cô quan ñieàu tra giaù xuaát khaåu laø khoâng ñaùng tin caäy bôûi vì coù hieäp hoäi beân thöù ba thì: KIL O hoaëc moät thoaû thuaän boài hoaøn giöõa nöôùc xuaát khaåu vaø nhaø nhaäp khaåu hoaëc moät @ Giaù xuaát khaåu coù theå ñöôïc xaây döïng treân cô sôû giaù ôû ñoù saûn phaåm nhaäp khaåu ñöôïc baùn laïi laàn ñaàu tieân cho moät beân mua ñoäc laäp; hoaëc @ Neáu saûn phaåm khoâng ñöôïc baùn cho moät beân mua ñoäc laäp hoaëc khoâng ñöôïc baùn laïi trong ñieàu kieän nhö ñöôïc nhaäp khaåu, treân cô sôû hôïp lyù ñeå cô quan ñieàu tra coù theå quyeát ñònh. - Giaù coù theå so saùnh ñöôïc trong ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng ñöôïc goïi laø giaù trò thoâng thöôøng (Normal Value- NV). - Saûn phaåm töông töï (Like product- LP) coù nghóa laø saûn phaåm gioáng heät veà moïi maët vôùi saûn phaåm ñang bò ñieàu tra, hoaëc neáu khoâng coù saûn phaåm gioáng heät, http://kilobooks.com 13 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN thì caùc saûn phaåm maø maëc duø khoâng hoaøn toaøn gioáng heät veà moïi maët nhöng coù ñaëc tính gioáng nhö saûn phaåm ñang bò ñieàu tra. Thöïc teá thì nhöõng saûn phaåm ñöôïc xem laø saûn phaåm töông töï cuûa nhau thöôøng ñöôïc xeáp vaøo moät loaïi maõ HS trong phaân COM loaïi haøng hoaù cuûa Haûi quan vì chuùng thöôøng gioáng nhau veà ñaëc tính vaät lyù, hoaù hoïc, muïc ñích söû duïng, khaû naêng thay theá töø goùc ñoä ngöôøi tieâu duøng, v.v… Vieäc xaùc ñònh saûn phaåm töông töï lieân quan tröïc tieáp ñeán vieäc xaùc ñònh NV vaø laø moät khaâu quan troïng trong quaù trình xaùc ñònh baùn phaù giaù. Thoâng qua LP, nöôùc nhaäp khaåu seõ ñöa ra ñöôïc danh saùch nhöõng nhaø saûn xuaát/ nhaø xuaát khaåu bò coi laø coù haønh vi baùn phaù giaù treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu; ñoàng thôøi laø cô sôû ñeå nöôùc nhaäp khaåu xaùc ñònh phaïm vi tieán haønh ñieàu tra thieät haïi; xaùc ñònh möùc ñoä thieät KS. haïi cuõng nhö caùc toån thaát lieân quan. - Bieân ñoä phaù giaù (Dumping margin- DM) laø khoaûn cheânh leäch giöõa NV vaø EP cuûa saûn phaåm ñöôïc xuaát khaåu. Bieân ñoä phaù giaù coù yù nghóa raát lôùn trong vieäc xaùc ñònh coù baùn phaù giaù hay khoâng vaø ôû möùc ñoä naøo thì caàn aùp duïng caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù. BOO b) Nguyeân taéc xaùc ñònh phaù giaù DM = (NV-EP)/EP Neáu DM > 0%, coù hieän töôïng baùn phaù giaù. Thoâng thöôøng, bieân ñoä phaù giaù ñöôïc xeùt ñeán trong caùc tính toaùn cuûa cô quan coù thaåm quyeàn phaûi khoâng nhoû hôn 2%. Neáu DM < 2%, khoâng coù hieän töôïng baùn phaù giaù, ñaây laø vieäc ñònh giaù khoâng saùt vôùi thöïc teá vaø chæ bò ñieàu chænh cho phuø hôïp maø khoâng bò aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù. Cô quan coù thaåm quyeàn seõ KIL O khoâng tieán haønh cuoäc ñieàu tra neáu kieåm tra sô boä thaáy bieân ñoä phaù giaù thaáp hôn 2%. Neáu nhö cuoäc ñieàu tra ñaõ baét ñaàu thì cô quan coù thaåm quyeàn seõ ñình chæ vieäc ñieàu tra. Bieân ñoä phaù giaù ñöôïc tính rieâng cho töøng nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu lieân quan. Treân cô sôû bieân ñoä phaù giaù, cô quan coù thaåm quyeàn cuûa nöôùc nhaäp khaåu seõ tính toaùn möùc thueá choáng baùn phaù giaù- möùc naøy khoâng bao giôø ñöôïc cao hôn bieân ñoä phaù giaù. Neáu soá löôïng nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu lieân quan quaù lôùn khieán cho vieäc tính toaùn bieân ñoä phaù giaù ñôn leû khoâng theå thöïc hieän ñöôïc thì cô quan coù thaåm quyeàn nöôùc nhaäp khaåu coù theå chæ löïa choïn moät soá löôïng thích hôïp caùc nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu ñeå ñieàu tra. Nhöõng nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu ñöôïc choïn seõ ñöôïc http://kilobooks.com 14 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN tính bieân ñoä phaù giaù rieâng. Nhöõng nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu coøn laïi seõ ñöôïc tính chung moät bieân ñoä phaù giaù theo nguyeân taéc laáy bình quaân caùc bieân ñoä rieâng leû. 3. Xaùc ñònh thieät haïi COM 3.1. Ñònh nghóa “Thieät haïi” & “Ngaønh saûn xuaát trong nöôùc”: 3.1.1 Thuaät ngöõ “Thieät haïi” (Injury) ñöôïc hieåu laø söï thieät haïi vaät chaát ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc, söï ñe doaï thieät haïi vaät chaát ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc hoaëc ngaên caûn vieäc hình thaønh ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc. 3.1.2 Ngaønh saûn xuaát trong nöôùc: laø taát caû caùc nhaø saûn xuaát cuûa nöôùc nhaäp khaåu saûn xuaát caùc saûn phaåm töông töï haøng nhaäp khaåu hoaëc caùc nhaø saûn xuaát coù toång saûn löôïng chieám phaàn caên baûn cuûa ngaønh saûn xuaát saûn phaåm ñoù, ngoaïi tröø KS. caùc nhaø saûn xuaát coù lieân quan tôùi caùc nhaø xuaát khaåu hoaëc nhaø nhaäp khaåu hoaëc caùc nhaø saûn xuaát tröï tieáp nhaäp khaåu saûn phaåm ñang bò ñieàu tra veà baùn phaù giaù. Caùc nhaø saûn xuaát bò coi laø lieân quan tôùi nhaø xuaát khaåu hoaëc nhaø nhaäp khaåu chæ trong caùc tröôøng hôïp sau: @ Beân naøy tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp kieåm soaùt beân kia; hoaëc BOO @ Taát caû ñeàu tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp bò kieåm soaùt bôûi moät beân thöù ba; hoaëc @ Cuøng tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp kieåm soaùt beân thöù ba. Moät beân coù theå bò coi laø kieåm soaùt ñöôïc moät beân khaùc khi beân ñoù coù khaû naêng haïn cheá hoaëc chæ ñaïo beân khaùc ñoù moät caùch hôïp phaùp hoaëc thöïc teá. Trong thöïc teá, coù moät soá tröôøng hôïp ñaëc thuø daãn tôùi vieäc xaùc ñònh cuï theå ngaønh saûn xuaát trong nöôùc nhö sau: - Neáu nhaø saûn xuaát/ nhaø xuaát khaåu vaø nhaø nhaäp khaåu coù lieân quan vôùi nhau thì KIL O ngaønh saûn xuaát trong nöôùc laø caùc nhaø saûn xuaát coøn laïi. - Neáu laõnh thoå nöôùc nhaäp khaåu bò chia thaønh nhieàu thò tröôøng rieâng thì caùc nhaø saûn xuaát ôû moãi thò tröôøng coù theå coi laø moät ngaønh saûn xuaát rieâng neáu: @ Baùn toaøn boä saûn phaåm hoaëc phaàn lôùn saûn phaåm lieân quan ra thò tröôøng ñoù. @ Nhu caàu cuûa thò tröôøng ñoù ñoái vôùi saûn phaåm töông töï nhaäp khaåu töø nöôùc khaùc laø khoâng ñaùng keå. 3.2. Xaùc ñònh thieät haïi: Ñeå xaùc ñònh thieät haïi, caàn xem xeùt hai nhaân toá sau: a) Khoái löôïng haøng nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù vaø aûnh höôûng cuûa vieäc naøy ñeán giaù cuûa saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng noäi ñòa cuûa nöôùc nhaäp khaåu. http://kilobooks.com 15 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN Veà khoái löôïng cuûa saûn phaåm nhaäp khaåu bò ñieàu tra, cô quan ñieàu tra phaûi xem xeùt treân thöïc teá coù söï gia taêng ñaùng keå cuûa haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù so vôùi möùc saûn xuaát hoaëc nhu caàu tieâu duøng trong nöôùc cuûa nöôùc nhaäp khaåu hay khoâng. COM Veà aûnh höôûng cuûa haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù ñoái vôùi giaù cuûa saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu, cô quan chöùc naêng seõ xem xeùt treân hai phöông dieän: a.1) Haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù coù phaûi ñaõ ñöôïc baùn vôùi giaù thaáp hôn moät caùch ñaùng keå so vôùi giaù cuûa saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu hay khoâng; hoaëc a.2) Vieäc haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù coù laøm giaûm giaù baùn cuûa saûn phaåm KS. töông töï treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu ôû möùc ñaùng keå hoaëc ngaên khoâng cho giaù taêng ñaùng keå hay khoâng. Tuy nhieân, nöôùc nhaäp khaåu seõ khoâng tieán haønh ñieàu tra phaù giaù neáu saûn phaåm nhaäp khaåu thuoäc caùc dieän sau ñaây: + Neáu saûn phaåm baùn phaù giaù ñöôïc nhaäp khaåu töø moät quoác gia: khoái löôïng hoaëc BOO nhaäp khaåu saûn phaåm naøy nhoû hôn 3% toång löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm töông töï; + Neáu saûn phaåm baùn phaù giaù ñöôïc nhaäp khaåu töø nhieàu quoác gia: khoái löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm naøy töø töøng quoác gia nhoû hôn 3% toång löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm töông töï vaø khoái löôïng nhaäp khaåu goäp cuûa nhöõng quoác gia naøy phaûi nhoû hôn 7% toång löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm töông töï. + Bieân ñoä phaù giaù nhoû hôn 2%. KIL O Vieäc khaûo saùt taùc ñoäng cuûa haøng nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù ñoái vôùi moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc phaûi xem xeùt taát caû caùc yeáu toá kinh teá coù theå aûnh höôûng ñeán ngaønh saûn xuaát ñoù, bao goàm: Naêng suaát; Thò phaàn; Bieân ñoä phaù giaù; Giaù noäi ñòa ôû nöôùc nhaäp khaåu; Suy giaûm thöïc teá vaø nguy cô suy giaûm doanh soá baùn haøng; Soá löôïng haøng toàn kho; Saûn löôïng; Tình traïng thaát nghieäp; Löông; Taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán luoàng tieàn teä; Huy ñoäng nguoàn löïc; Lôïi nhuaän; Tyû leä thu hoài voán ñaàu tö; Ñaàu tö; Khaû naêng huy ñoäng voán; Toác ñoä taêng tröôûng; v.v… Khi xaùc ñònh moái lieân heä giöõa vieäc baùn phaù giaù haøng nhaäp khaåu vaø thieät haïi cho moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc thì cô quan chöùc naêng caàn tính ñeán nhöõng yeáu toá khaùc ngoaøi vieäc baùn phaù giaù. Vaø neáu caùc yeáu toá naøy gaây thieät haïi cho ngaønh http://kilobooks.com 16 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN saûn xuaát trong nöôùc thì khoâng ñöôïc quy thieät haïi cuûa ngaønh saûn xuaát ñoù do haøng nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù gaây ra. cuûa nöôùc nhaäp khaåu. - Thieät haïi thöïc teá; COM b) Heä quaû cuûa vieäc nhaäp khaåu naøy ñoái vôùi nhaø saûn xuaát, ñoái vôùi neàn kinh teá - Nguy cô gaây thieät haïi trong töông lai, bao goàm: + Toác ñoä taêng nhaäp khaåu vaø khaû naêng taêng nhaäp khaåu trong töông lai; + Khaû naêng taêng naêng löïc xuaát khaåu cuûa nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu daãn ñeán khaû naêng taêng nhaäp khaåu; + Tình hình haøng nhaäp khaåu laøm giaûm giaù saûn phaåm töông töï ôû nöôùc nhaäp; KS. + Soá löôïng toàn kho cuûa saûn phaåm töông töï ôû nöôùc nhaäp khaåu; - Ngaên caûn söï hình thaønh moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc; 4. Sô löôïc quaù trình ñieàu tra: 4.1 Cô sôû tieán haønh ñieàu tra: Thoâng thöôøng, vieäc tieán haønh ñieàu tra choáng baùn phaù giaù ñöôïc baét ñaàu treân cô BOO sôû toå chöùc vaø caù nhaân ñaïi dieän cho ngaønh saûn xuaát töông töï trong nöôùc noäp ñôn ñeà nghò ñieàu tra phaù giaù ñoái vôùi maët haøng nhaäp khaåu. Ñieàu kieän hôïp leä cuûa ñôn laø saûn löôïng cuûa caùc nhaø saûn xuaát uûng hoä ñôn phaûi chieám ít nhaát 25% toång saûn löôïng cuûa toaøn ngaønh saûn xuaát saûn phaåm töông töï trong nöôùc vaø lôùn hôn saûn löôïng cuûa caùc nhaø saûn xuaát phaûn ñoái ñôn. Ñôn ñeà nghò ñieàu tra baùn phaù giaù seõ ñöôïc göûi ñoàng thôøi ñeán hai cô quan coù thaåm quyeàn tieán haønh ñieàu tra baùn phaù giaù vaø aùp ñaët thueá choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø, ñoù laø Boä Thöông maïi (Department KIL O of Commerce- DOC) vaø Uyû ban Thöông maïi quoác teá (International Trade Committee- ITC). Vaø soá lieäu thöïc teá, caùc ñôn naøy ít khi bò baùc boû hay baát hôïp leä bôûi vì ITC vaø DOC thöôøng yeâu caàu caùc doanh nghieäp trong nöôùc göûi ñôn nhaùp tröôùc ñeå xem xeùt khoâng chính thöùc vaø goùp yù veà khía caïnh kyõ thuaät cuõng nhö boå sung moät soá thoâng tin caàn thieát. 4.2 Quaù trình ñieàu tra - Boä Thöông maïi- DOC laø cô quan chòu traùch nhieäm tieán haønh ñieàu tra veà vieäc baùn phaù giaù. - Uyû ban Thöông maïi quoác teá- ITC laø cô quan chòu traùch nhieäm ñieàu tra veà möùc ñoä thieät haïi xaûy ra hoaëc coù nguy cô xaûy thieät haïi ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát http://kilobooks.com 17 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN trong nöôùc, moái quan heä nhaân quaû giöõa vieäc baùn phaù giaù vôùi thieät haïi hoaëc nguy cô xaûy ra thieät haïi. Khi nhaän ñöôïc ñôn yeâu caàu ñieàu tra baùn phaù giaù, trong voøng 20 ngaøy, DOC COM phaûi ra quyeát ñònh coù tieán haønh ñieàu tra hay khoâng vaø giaûi trình cuï theå lyù do daãn tôùi quyeát ñònh naøy. Trong tröôøng hôïp ñaëc bieät, vôùi nhöõng vuï vieäc phöùc taïp, khoâng ñöôïc quaù 40 ngaøy keå töø ngaøy nhaän ñôn. Ñoái vôùi ITC, sau 45 ngaøy (tröôøng hôïp ñaëc bieät, toái ña laø 60 ngaøy) keå töø ngaøy nhaän ñôn, seõ phaûi ñöa ra ñaùnh giaù sô boä veà thieät haïi xaûy ra hoaëc coù nguy cô xaûy ra thieät haïi ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát trong nöôùc theo nhöõng thoâng tin ñöôïc cung caáp trong ñôn. Neáu ñaùnh giaù sô boä keát luaän khoâng coù thieät haïi hoaëc nguy cô gaây thieät KS. haïi, ITC seõ ngöng quaù trình ñieàu tra. Neáu ñaùnh giaù sô boä cuûa ITC theå hieän laø coù thieät haïi hoaëc coù nguy cô gaây thieät haïi thì DOC seõ tieáp tuïc ñieàu tra vaø 115 ngaøy sau ñoù cuõng phaûi coù ñaùnh giaù sô boä veà vieäc coù haønh vi baùn phaù giaù hay khoâng. Vieäc ñaùnh giaù daãn tôùi hai heä quaû cô baûn sau: BOO + Neáu khoâng coù haønh vi baùn phaù giaù thì DOC coù theå ra quyeát ñònh chaám döùt ñieàu tra; hoaëc + Neáu coù haønh vi baùn phaù giaù thì DOC coù theå aùp duïng caùc bieän phaùp taïm thôøi ñoái vôùi haøng hoùa thuoäc ñoái töôïng ñieàu tra ñeå haïn cheá nhöõng thieät haïi xaûy ra cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc nhö: ñaùnh thueá taïm thôøi; kyù quyõ hoaëc ñình chæ vieäc ñònh giaù tính thueá vôùi ñieàu kieän phaûi chæ roõ möùc thueá thoâng thöôøng vaø möùc thueá choáng baùn phaù giaù döï tính aùp duïng. Thôøi gian aùp duïng bieän phaùp taïm thôøi khoâng KIL O ñöôïc vöôït quaù 4 thaùng (tröôøng hôïp ñaëc bieät khoâng vöôït quaù 6 thaùng). Vieäc aán ñònh thôøi gian nhaèm ñaåy maïnh tính tích cöïc cuûa caùc cô quan höõu traùch, traùnh laïm duïng coá tình keùo daøi thôøi gian gaây thieät haïi cho nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu cuõng nhö ngöôøi tieâu duøng. Sau ñoù, ITC vaø DOC seõ cuøng phoái hôïp laøm saùng toû caùc keát luaän trong ñaùnh giaù sô boä thoâng qua caùc buoåi tham vaán vôùi caùc beân coù lieân quan ñeán quaù trình ñieàu tra nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc beân coù theå ñöa ra nhöõng thoâng tin, baèng chöùng baûo veä lôïi ích cuûa mình. Qua quaù trình ñieàu tra vaø cung caáp thoâng tin cuûa caùc beân, DOC seõ coù ñaùnh giaù cuoái cuøng sau 235 ngaøy keå töø ngaøy coù hoà sô yeâu caàu tieán haønh ñieàu tra, khaúng http://kilobooks.com 18 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN ñònh coù hay khoâng vieäc baùn phaù giaù, chæ roõ bieân ñoä phaù giaù vaø caùc soá lieäu lieân quan. Sau 45 ngaøy, ITC seõ ñaùnh giaù cuoái cuøng khaúng ñònh coù thieät haïi hay ñe doïa gaây thieät haïi hay khoâng ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát saûn phaåm töông töï trong nöôùc do COM haønh vi baùn phaù giaù haøng nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø. Quaù trình ñieàu tra naøy laø moät vuõ khí lôïi haïi maø Hoa Kyø söû duïng ñeå choáng laïi moät caùch trieät ñeå nhöõng haønh vi caïnh tranh khoâng laønh maïnh aûnh höôûng ñeán ngaønh saûn xuaát noäi ñòa. Treân thöïc teá, trong nhieàu vuï giaûi quyeát tranh chaáp lieân quan ñeán haønh vi baùn phaù giaù, DOC ñaõ söû duïng thaåm quyeàn naøy cuûa mình ñeå gaây khoù deã cho caùc doanh nghieäp xuaát khaåu nöôùc ngoaøi. Sau khi thuï lyù ñôn kieän, böôùc ñaàu tieân trong quaù trình ñieàu tra laø DOC seõ göûi ñeán caùc doanh nghieäp bò kieän moät KS. hoaëc nhieàu baûng caâu hoûi (Questionaires) ñeå hoï coù cô hoäi traû lôøi vaø töï baøo chöõa. Neáu xeùt veà maët caâu chöõ cuûa quy ñònh naøy thì chaúng coù vaán ñeà gì nhöng treân thöïc teá, nhöõng baûng caâu hoûi aáy ñeàu raát phöùc taïp, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc doanh nghieäp xuaát khaåu ôû nhöõng nöôùc chöa coù kinh nghieäm coï saùt trong thöông tröôøng quoác teá vaø chöa phaûi ñoái phoù nhöõng vuï kieän baùn phaù giaù tröôùc ñaây. Chaúng haïn, khoâng BOO hieåu hoaëc hieåu khoâng roõ caâu hoûi maø ñöa ra nhöõng con soá khoâng ñaày ñuû, khoâng theo nhöõng tieâu chuaån, maãu qui ñònh. Do ñoù, DOC coù theå caên cöù vaøo nhöõng soá lieäu coù saün hoaëc nhöõng soá lieäu thu thaäp ñöôïc qua caùc “keânh” khaùc gaây baát lôïi cho beân bò kieän. Hôn nöõa, thôøi gian ñeå traû lôøi nhöõng caâu hoûi naøy thöôøng raát ngaén. Cho neân, caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi thöôøng rôi vaøo theá bò ñoäng khi bò kieän. Neáu khoâng coù kinh nghieäm thì hoï khoâng theå ñoái phoù kòp thôøi trong khi caùc doanh nghieäp Hoa Kyø laïi chuû ñoäng thueâ luaät sö, thu thaäp thoâng tin baát lôïi cho ñoái KIL O phöông. Neáu beân bò kieän coù nhöõng chöùng cöù xaùc ñaùng, DOC seõ cöû phaùi ñoaøn ñieàu tra ñeán taän nôi nghieân cöùu vaø xem xeùt. Lieäu söï phaûn aùnh cuûa phaùi ñoaøn naøy coù trung thöïc hay khoâng laø moät vaán ñeà khoâng roõ raøng trong quaù trình ñieàu tra. Hoa Kyø coøn aùp duïng quy cheá neàn kinh teá thò tröôøng vaøo trong vieäc xaùc ñònh phaù giaù. Neáu caùc doanh nghieäp bò kieän khoâng chöùng minh ñöôïc hoï coù ñuû ñieàu kieän ñeå höôûng quy cheá ñoù, DOC coù quyeàn löïa choïn moät nöôùc thöù ba hay coøn ñöôïc goïi laø nöôùc thay theá ñeå xaùc ñònh giaù trò thoâng thöôøng cuûa saûn phaåm. Nöôùc thöù ba ñoù phaûi coù ñieàu kieän töông ñoàng vôùi nöôùc bò kieän veà trình ñoä phaùt trieån kinh teá, quan heä thöông maïi, v.v… DOC seõ duøng soá lieäu veà giaù caû cuûa nöôùc naøy ñeå aùp cho nöôùc bò kieän vaø xaùc ñònh bieân ñoä phaù giaù. Thoâng thöôøng, vieäc duøng nöôùc thay theá http://kilobooks.com 19 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN ñeå tính giaù cho nöôùc bò kieän thöôøng ñem laïi nhöõng keát quaû khoâng khaû quan vì coù nhieàu yeáu toá chi phoái nhö söï khaùc bieät veà hoaøn caûnh xaõ hoäi, giaù nhaân coâng lao quan hay khoâng laïi laø vaán ñeà khaùc. COM ñoäng, taøi nguyeân, moâi tröôøng… Vaø vieäc löïa choïn nöôùc thay theá naøy ñaõ ñuû khaùch Do vaäy, neáu quoác gia cuûa caùc doanh nghieäp bò kieän bò xem laø neàn kinh teá phi thò tröôøng thì bò ñôn thöôøng gaëp raát nhieàu khoù khaên trong vieäc baûo veä quyeàn lôïi cuûa mình. 4.3 Ra phaùn quyeát cuoái cuøng Keát thuùc quaù trình ñieàu tra, sau khi xem xeùt ñaùnh giaù cuoái cuøng cuûa DOC, ITC seõ caân nhaéc kyõ treân nhieàu phöông dieän veà thieät haïi vaät chaát, veà moái quan heä nhaân KS. quaû giöõa haønh vi baùn phaù giaù cuûa caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu nöôùc ngoaøi vaø thieät haïi thöïc teá cuûa ngaønh saûn xuaát trong nöôùc tröôùc khi ñöa ra quyeát ñònh cuoái cuøng vaø ñöôïc thoâng baùo coâng khai cho caùc beân lieân quan bieát. 4.4 Cô cheá kieåm tra vieäc thöïc hieän thueá choáng baùn phaù giaù Nhaèm ñaûm baûo cho phaùn quyeát ñöa ra ñöôïc thöïc hieän vaø tieáp tuïc giaûi quyeát BOO nhöõng heä quaû coù theå phaùt sinh trong quaù trình thöïc hieän, Phaùp luaät Hoa Kyø coøn quy ñònh DOC laø cô quan coù traùch nhieäm kieåm tra vieäc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù ñöôïc aán ñònh cho caùc doanh nghieäp xuaát khaåu sau khi ñaõ ñöôïc aùp duïng 5 naêm vôùi trình töï & thuû tuïc ñöôïc quy ñònh nhö aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù ban ñaàu. Noäi dung cuûa vieäc kieåm tra laø xem xeùt tính hieäu quaû cuûa vieäc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù ñeå coù theå quyeát ñònh: hoaëc laø giöõ nguyeân möùc thueá, hoaëc laø KIL O giaûm, hoaëc laø baõi boû möùc thueá ñoù. Tuy nhieân, neáu nhu caàu saûn phaåm taïi thò tröôøng noäi ñòa ñang cao vaø naêng löïc saûn xuaát cuûa caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc khoâng ñaùp öùng ñöôïc thì Hoa Kyø coù theå seõ baõi boû vieäc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù tröôùc thôøi haïn. Tuy nhieân, DOC coù theå tieáp tuïc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù sau 5 naêm neáu vieäc baõi boû thueá choáng baùn phaù giaù seõ laøm cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc seõ bò thieät haïi. Do ñoù, caùc nhaø saûn xuaát cuûa Hoa Kyø luoân tìm caùch keùo daøi thôøi gian aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi haøng nhaäp khaåu caøng laâu caøng toát. Nhö vaäy, vôùi caùc nhaø saûn xuaát haøng hoaù töông töï trong nöôùc cuûa Hoa Kyø thì luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø laø coâng cuï baûo hoä hieäu quaû. http://kilobooks.com 20 THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 5. Xaùc ñònh baùn phaù giaù COM 5.1 Moâ hình so saùnh giaù trò thoâng thöôøng (NV) vaø Giaù taïi Hoa Kyø (UP) a) Giaù taïi thò tröôøng Hoa Kyø (U.S Price- UP) ñöôïc tính döïa vaøo giaù xuaát khaåu (Export price- EP) hoaëc giaù xuaát khaåu suy ñònh (Constructed export price- CEP). b) Giaù trò thoâng thöôøng (Normal Value- NV) cuûa saûn phaåm ñöôïc xaùc ñònh KS. thoâng qua giaù baùn taïi thò tröôøng noäi ñòa cuûa nöôùc xuaát khaåu (Home market priceHMP) hoaëc moät nöôùc thöù ba töông ñoàng (Third country price- TCP) hoaëc giaù trò suy ñònh (Constructed Value- CV). * Caùc nguyeân taéc so saùnh: Khi tieán haønh so saùnh NV vaø UP, caàn phaûi tuaân thuû 4 ñieàu cô baûn sau: BOO @ Hai giaù naøy phaûi ñöôïc so saùnh trong cuøng moät caáp ñoä thöông maïi (töùc laø cuøng laø giaù baùn sæ hay giaù baùn leû hay giaù xuaát xöôûng, v.v…); @ Hai giaù naøy phaûi ñöôïc xaùc ñònh taïi cuøng thôøi ñieåm (hoaëc taïi caùc thôøi ñieåm gaàn nhau); @ Phaûi tính ñeán söï khaùc bieät coù theå aûnh höôûng ñeán vieäc so saùnh ñeå ñieàu chænh cho phuø hôïp (nhö nhöõng ñieàu kieän veà baùn haøng, thueá, v.v…); @ Neáu NV vaø UP ñöôïc xaùc ñònh theo hai loaïi ñôn vò tieàn teä khaùc nhau thì tyû KIL O giaù chuyeån ñoåi hai ñoàng tieàn naøy laø tæ giaù coù hieäu löïc taïi thôøi ñieåm baùn haøng. Vieäc so saùnh NV vaø UP laø moät quaù trình tính toaùn raát phöùc taïp, vì khoâng phaûi luùc naøo cuõng coù möùc giaù xuaát cuûa NV vaø UP maø chæ coù möùc giaù baùn sæ & baùn leû cuûa LP ôû thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu (NV*) vaø giaù tính thueá Haûi quan, giaù hôïp ñoàng hoaëc giaù baùn sæ/ leû LP cuûa nhaø nhaäp khaåu (UP*). Cho neân, thoâng thöôøng, NV vaø UP caàn phaûi ñöôïc ñieàu chænh ñeå coù theå so saùnh vôùi nhau moät caùch coâng baèng. Caùc khoaûn ñieàu chænh bao goàm: + Ñieàu kieän baùn haøng + Caùc loaïi thueá + Soá löôïng & ñaëc tính vaät lyù cuûa saûn phaåm