Tài liệu Giáo án ngữ văn 7 tuần 16

Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tuaàn 16 - Baøi 14-15: Tieát 61 : CHUAÅN MÖÏC SÖÛ DUÏNG TÖØ A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: Giuùp hoïc sinh: - Hieåu ñöôïc caùc yeâu caàu trong vieäc söû duïng töø. - Treân cô sôû nhaän thöùc caùc yeáu toá ñoù, töï kieåm tra thaáy ñöôïc nhöõng nhöôïc ñieåm cuûa baûn thaân trong vieäc söû duïng töø, coù yù thöùc duøng töø ñuùng chuaån möïc, traùnh thaùi ñoä caåu thaû khi noùi, vieát. B. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP: 1. OÅn ñònh lôùp 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra loàng vaøo baøi giaûng. 3. Baøi môùi: GV giôùi thieäu baøi môùi: TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG GV goïi HS ñoïc phaàn I (166) PHAÀN GHI BAÛNG I. Söû duïng töø ñuùng ? Caùc töø in ñaäm trong nhöõng caâu ñoù duøng sai aâm, sai aâm, ñuùng chính taû chính taû ntn? Ta neân söûa laïi theá naøo cho ñuùng ? - Duøi (ñaàu)  vuøi HS leân baûng söûa  lôùp nhaän xeùt. (ñaàu) ? Theo em: Nguyeân nhaân naøo daãn ñeán duøng sai aâm, sai -leân (ngöôøi) chính taû? (ngöôøi)neân (HS thaûo luaän) ⇒ khoâng phaân bieät - Do phaùt aâm sai  vieát sai ñöôïc: d/v - AÛnh höôûng tieáng ñòa phöông, khoâng phaân bieät: d/v; - taäp teï (noùi)  baäp beï (noùi) l/n GV ñöa ra VD coù nhöõng töø sai maø HS hay duøng - Khoaûng khaéc (sung - Che chôû  tre trôû söôùng)  khoaûnh khaéc - Gìn giöõ  dìn giöõ ⇒ do lieân töôûng sai HS ñoïc muïc II (166) ? Caùc töø in ñaäm trong nhöõng caâu vöøa ñoïc duøng sai nghóa ntn? Haõy giaûi thích vaø söûa laïi. II. Söû duïng töø ñuùng HS giaûi thích  leân baûng söûa laïi cho ñuùng nghóa Trang 1 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 - “Saùng suûa - töôi ñeïp” * Caâu söûa laïi: + Saùng suûa: Noùi veà khuoân maët, maøu saéc, söï vaät... - Saùng suûa  töôi ñeïp + Töôi ñeïp: Nhaän bieát baèng tö duy, caûm xuùc, lieân (vaên minh tieán boä) töôûng... + “Cao caû - saâu saéc” - Cao caõ  saâu saéc - Cao caû:Vieäc laøm, haønh ñoäng ñöôïc moïi ngöôøi toân (quí baùu) troïng. - Bieát  coù - Saâu saéc: Nhaän thöùc baèng tö duy, caûm xuùc, lieân töôûng. + “Bieát - coù” ⇒ Töø duøng chöa ñuùng Bieát: hieåu bieát nghóa do khoâng naém Coù: Toàn taïi (moät caùi gì ñoù) vöõng khaùi nieäm cuûa töø, GV goïi HS ñoïc phaàn 3 (167) khoâng phaân bieät ñöôïc ? Thöû xeùt xem caùc töø in ñaäm trong caùc caâu vöøa ñoïc töø ñoàng nghóa, gaàn nghóa duøng sai ôû choã naøo? Haõy tìm caùch söûa laïi cho ñuùng? (HS thaûo luaän) ? Giaûi thích caùc töø ñoù vaø tìm töø thay theá cho chuùng ? III. Söû duïng töø ñuùng - Haøo quan laø DT khoâng theå söû duïng laøm VN nhö tính tính chaát ngöõ phaùp cuûa töø maø khoâng coù töø “laø” ñöùng tröôùc. töø - haøo quang  ñeïp ñeõ (haøo nhoaùng) - AÊn maëc  caùch aên maëc - (vôùi nhieàu) thaûm haïi  vôùi nhieàu caûnh - Giaû taïo phoàn vinh: tính töø laøm ñònh ngöõ phaûi ñöùng töôïng thaûm haïi sau danh töø. - giaû taïo phoàn vinh  GV goïi HS ñoïc IV (167) phoàn vinh giaû taïo. ? Nhaän xeùt vieäc söû duïng töø in ñaäm trong caâu vöøa ñoïc? IV. Söû duïng töø ñuùng saéc thaùi bieåu caûm, hôïp (sai) Tìm töø thay theá ? - Laõnh ñaïo: ñöùng ñaàu caùc toå chöùc hôïp phaùp, chính phong caùch ñaùng  saéc thaùi trang troïng. - Laõnh ñaïo  caàm ñaàu - Caàm ñaàu: ñöùng ñaàu caùc toå chöùc phi phaùp, phi nghóa - Chuù hoå  con hoå Trang 2 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7  saéc thaùi khinh bæ, coi thöôøng.  Duøng töø phaûi phuø ? Nhaän xeùt yù nghóa cuûa caâu sau khi ñaõ thay theá töø ? hôïp vôùi hoaøn caûnh GV: Moãi ñòa phöông coù nhöõng töø ngöõ rieâng goïi laø töø giao tieáp V. Khoâng neân laïm ñòa phöông. ? Trong nhöõng tröôøng hôïp naøo thì khoâng neân söû duïng duïng töø ñòa phöông, töø Haùn Vieät töø ngöõ ñòa phöông? - Trong caùc tình huoáng giao tieáp sang troïng. - Khoâng neân laïm duïng - Trong caùc vaên baûn chuaån möïc (haønh chính, chính töø ñòa phöông gaây khoù hieåu. luaän) ? Taïi sao ta khoâng neân laïm duïng töø Haùn Vieät? Chæ neân söû duïng töø Haùn Vieät khi naøo? (HS thaûo luaän) - Töø ñòa phöông ñoâi khi khoù hieåu. VD: Baày choa coù choä choâ moà. - Chæ neân duøng töø Haùn Vieät khi khoâng coù töø tieáng (Boïn tao coù thaáy ñaâu naøo) Vieät thay theá. VD: - Neân duøng töø thuaàn - Coâng ty caàu ñöôøng  Khoâng noùi laø: Coâng ty kieàu loä. Vieät ñeå baûo ñaûm söï - Cha meï naøo maø chaúng thöông con. giaøu ñeïp trong saùng  Khoâng noùi laø: Phuï maãu naøo maø chaúng thöông con. cuûa tieáng Vieät. GV cho HS laáy theâm VD khaùc. - Chæ neân duøng töø Haùn ? Vaäy muoán söû duïng töø ñuùng chuaån möïc ta phaûi löu yù Vieät khi khoâng coù töø thuaàn Vieät thay theá. maáy ñieàu? (5 ñieàu) HS ñoïc ghi nhôù SGK (167) ? Thay töø “röùa” = “theá” vaø “chi” = töø “gì” vaø “ni” * Ghi nhôù: SGK /167 =”nay” vaøo caâu thô sau vaø nhaän xeùt veà keát quaû theå hieän phong caùch trong hai caâu thô bò bieán ñoåi ntn khi thay töø ñòa phöông baèng töø toaøn daân. “Theá laø heát! Chieàu nay em ñi maõi Coøn mong gì ngaøy trôû laïi Phöôùc ôi”. 4. Cuûng coá : - Löu yù chuaån möïc khi söû duïng töø. - Bieát nhaän xeùt ñuùng, sai vaø söûa laïi cho ñuùng. 5. Daën doø: - Hoïc thuoäc loøng ghi nhôù. Trang 3 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 - Chuaån bò: Luyeän taäp caùch söû duïng töø. - Ruùt kinh nghieäm: Trang 4 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TIEÁT 62: OÂn Taäp Vaên Bieåu Caûm A. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT : Qua hình thöùc (hoûi - ñaùp) giuùp HS: - OÂn laïi nhöõng kieán thöùc quan troïng nhaát veà lyù thuyeát laøm vaên bieåu caûm. - Phaân bieät vaên töï söï, mieâu taû vôùi yeáu toá töï söï, mieâu taû trong vaên bieåu caûm. - Caùch laäp yù vaø laäp daøn baøi cho moät ñeà vaên bieåu caûm. - Ngoân ngöõ vaên bieåu caûm gaén vôùi ngoân ngöõ thô. B. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP: 1. OÅn ñònh lôùp 2. Kieåm tra baøi cuõ : Loàng vaøo khi oân taäp. 3. Baøi môùi: - GV: giôùi thieäu baøi môùi: TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG GV giôùi thieäu baøi môùi PHAÀN GHI BAÛNG 1. Söï khaùc nhau giöõa GV goïi HS ñoïc caâu 1 (168) vaên mieâu taû vaø vaên bieåu HS ñaõ ñoïc laïi caùc ñoaïn vaên ñoù ôû nhaø (GV ñaõ nhaéc) caûm GV oân laïi baøi vaên mieâu taû (lôùp 6) - Vaên mieâu taû: Nhaèm taùi ? Em haõy cho bieát vaên mieâu taû vaø vaên bieåu caûm khaùc hieän laïi ñoái töôïng (ngöôøi, caûnh, vaät)  nhau ntn? - Mieâu taû: taùi hieän ñoái töôïng... ngöôøi hoïc caûm nhaän - Bieåu caûm: Mieâu taû ñoái töôïng nhaèm möôïn ñaëc ñöôïc noù. - Vaên bieåu caûm: Boäc loä ñieåm, phaåm chaát cuûa noù  suy nghó, caûm xuùc. HS ñoïc caâu 2 (168) tình caûm, caûm xuùc cuûa ? Ñoïc laïi baøi “Keïo maàm” (baøi 11) vaø cho bieát vaên ngöôøi vieát. 2. Söï khaùc nhau giöõa bieåu caûm khaùc vaên töï söï ôû ñieåm naøo? GV nhaéc laïi vaên töï söï (lôùp 6) vaên töï söï vaø vaên bieåu caûm - Vaên töï söï: keå laïi moät Trang 5 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 chuoãi söï vieäc, söï vieäc naøy daãn ñeán söï vieäc kia cuoái cuøng daãn ñeán moät keát thuùc. - Vaên bieåu caûm: Yeáu toá HS ñoïc caâu 3 töï söï chæ laø caùi neàn ñeå ? Yeáu toá töï söï vaø mieâu taû trong vaên bieåu caûm ñoùng vai boäc loä caûm xuùc, döïa vaøo troø gì? Chuùng thöïc hieän nhieäm vuï bieåu caûm ntn? Cho caùc söï vieäc ñeå neâu caûm VD? nghó. VD: Que keïo maàm tuoåi thô... 3. Vai troø, nhieäm vuï cuûa Meï ôi, coù bao giôø con ñöôïc thaáy meï ngoài gôõ toùc nhö töï söï mieâu taû trong vaên bieåu caûm theá nöõa! (BC) - Ñoùng vai troø laøm giaù ñôõ cho taùc giaû boäc loä HS ñoïc BT4 tình caûm  caûm xuùc. ? Caûm nghó veà muøa xuaân: Em seõ thöïc hieän qua maáy Thieáu töï söï, mieâu taû thì ñoaïn vaên seõ mô hoà, böôùc laø nhöõng böôùc naøo ? khoâng cuï theå. ? Tìm yù vaø saép xeáp yù ntn ? 4. Ñeà baøi “Caûm nghó muøa Xuaân” * Thöïc hieän qua caùc böôùc - Tìm hieåu ñeà - Laäp yù GV gôïi yù cho HS boäc loä caûm xuùc cuûa mình - Laäp daøn baøi - Vieát baøi - Ñoïc laïi vaø söûa chöõa. * Tìm yù vaø saép xeáp yù: - Muøa xuaân ñem laïi cho moãi ngöôøi moät tuoåi trong ñôøi. - Muøa xuaân laø muøa ñaâm choài, naûy loäc cuûa thöïc Trang 6 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 vaät, laø muøa sinh soâi cuûa muoân loaøi. - Laø muøa nôû ñaàu cho moät naêm, moät keá hoaïch, HS ñoïc tieáp caâu hoûi 5, suy nghó vaø traû lôøi caâu hoûi. moät döï ñònh. ? Baøi vaên bieåu caûm thöôøng söû duïng nhöõng bieän phaùp  Ñem laïi nhieàu suy tu töø naøo? Ngöôøi ta noùi ngoân ngöõ vaên bieåu caûm gaàn vôùi nghó cho em veà mình, veà ngoân ngöõ thô em coù ñoàng yù khoâng? Vì sao? moïi ngöôøi xung quanh. (Ñoàng yù vì: Vaên bieåu caûm coøn goïi laø vaên tröõ tình bao 5. Caùc bieän phaùp tu töø goàm nhieàu theå loaïi: Thô, ca dao... ñeå bieåu hieän tình thöôøng gaëp trong vaên caûm, boäc loä caûm xuùc, yù nghó thaàm kín. bieåu caûm - So saùnh, aån duï, nhaân hoùa, ñieäp ngöõ. - Ngoân ngöõ vaên bieåu caûm gaàn vôùi ngoân ngöõ thô. 4. Cuûng coá: - Theá naøo laø vaên bieåu caûm ? - Bieåu caûm khaùc töï söï ôû choã naøo ? - Töï söï, mieâu taû coù vai troø gì trong vaên bieåu caûm. 5. Daën doø: - OÂn kó baøi giaûng - Chuaån bò baøi: Saøi Goøn toâi yeâu Chuù yù: Ñoïc kó vaên baûn vaø traû lôøi caâu hoûi ôû SGK: Tìm hieåu neùt ñeïp rieâng cuûa thieân nhieân vaø con ngöôøi Saøi Goøn. * Ruùt kinh nghieäm: Trang 7 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 Tieát 63: Ngµy so¹n Ngµy d¹y SAØI GOØN TOÂI YEÂU (Minh Höông) A. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT : Giuùp hoïc sinh: - Caûm nhaän ñöôïc neùt rieâng cuûa Saøi Goøn vôùi thieân nhieân, khí haäu nhieät ñôùi vaø nhaát laø phong caùch cuûa ngöøôi Saøi Goøn. - Naém ñöôïc ngheä thuaät bieåu hieän tình caûm, caûm xuùc qua nhöõng hieåu bieát cuï theå, nhieàu maët cuûa taùc giaû veà Saøi Goøn. B. TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG : 1. OÅn ñònh lôùp 2. Kieåm tra baøi cuõ ? Theá naøo laø thô luïc baùt? Cho VD ? ? Ñaëc ñieåm luaät thô luïc baùt ? 3. Baøi môùi: GV giôùi thieäu baøi môùi “Saøi Goøn - Hoøn ngoïc vieãn ñoâng” nay laø Thaønh phoá mang teân Baùc... TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG GV giôùi thieäu baøi “Saøi Goøn mang teân Baùc...” PHAÀN GHI BAÛNG I. Giôùi thieäu taùc giaû - taùc GV cho HS ñoïc chuù thích SGK phaåm HS gaïch chaân nhöõng töø caàn thieát (SGK) GV höôùng daãn caùch ñoïc: Gioïng vui töôi, hoà hôûi, soâi ñoäng... GV ñoïc maãu  Goïi HS ñoïc ? Noäi dung chính cuûa baøi vaên laø gì? (Veû ñeïp cuûa Saøi Goøn vaø tình caûm cuûa taùc giaû ñoái vôùi thieân nhieân, con ngöøôi Saøi Goøn) ? Baøi vaên chia laøm maáy ñoaïn? YÙ moãi ñoaïn ? (3 II. Ñoïc - tìm hieåu vaên baûn 1. Giôùi thieäu Saøi Goøn: ñoaïn) HS ñoïc ñoaïn töø ñaàu ”Ngoïc ngaø naøy” - Thaønh phoá Saøi Goøn vaãn ? Taùc giaû giôùi thieäu veû ñeïp cuûa Saøi Goøn baèng treû (TT) -Thay da ñoåi thòt (thaønh nhöõng hình caûnh naøo ? - Saøi Goøn vaãn treû (TT) ngöõ) Trang 8 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 - Thay da ñoåi thòt (thaønh ngöõ) ? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch taïo hình aûnh treân ? - Nhö caây tô noõn naø.(so saùnh) Hình aûnh so saùnh, TT, thaønh ngöõ ⇒ Caùi nhìn tin yeâu cuûa taùc giaû vôùi Saøi Goøn HS ñoïc ñoaïn 2 ? Taùc giaû caûm nhaän veà thieân nhieân ôû Saøi Goøn ntn? Baèng nhöõng chi tieát naøo? - Naéng sôùm ngoït ngaøo, möa baát chôït. - Chieàu gioù loäng... Khí haäu thay ñoåi nhanh... ? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch mieâu taû cuûa taùc giaû? ? Nhöõng chi tieát naøo theå hieän caûm xuùc cuûa taùc giaû vôùi Saøi Goøn? - Toâi yeâu caùi naéng - ... caùi tónh laëng cuûa buoåi saùng... GV : Tình yeâu  caûm nhaän veû ñeïp, neùt rieâng cuûa thaønh phoá. ? Taùc giaû söû duïng nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät gì ñeå boäc loä caûm xuùc cuûa mình? (HS thaûo luaän) Ñieäp töø, ñieäp caáu truùc caâu  nhaán maïnh tình caûm ? Daân cö Saøi Goøn ñöôïc taùc giaû giôùi thieäu nhö vaäy, ngöôøi ñoïc hieåu gì veà cuoäc soáng cuûa caû daân Saøi Goøn? GV: Taùc giaû ñaõ mieâu taû vaø bình luaän moät caùch raát töï tin. ? Theo em: Do ñaâu maø taùc giaû coù theå vieát ñöôïc nhö vaäy ? (Taùc giaû gaén boù thaân thieát vôùi Saøi Goøn, coi Saøi Goøn nhö queâ cuûa mình) ? Theo doõi caùc ñoaïn tieáp theo vaø cho bieát taùc giaû ñaõ nhaän xeùt khaùi quaùt veà phong caùch cuûa ngöøôi Saøi Goøn ntn? - AÊn noùi töï nhieân, chaân thaønh, boäc tröïc. - Khoâng tính toaùn, ít daøn döïng. ? Ngöôøi Saøi Goøn boäc loä nhöõng neùt rieâng naøo ñöôïc noùi tôùi? (Trang phuïc, noùn vaûi) GV: Veû ñeïp cuûa ngöôøi Saøi Goøn laø veû ñeïp truyeàn thoáng ? Taïi sao taùc giaû laïi tìm kieám veû ñeïp naøy ñeå giôùi thieäu? Trang 9 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 (HS thaûo luaän) 2. Tình caûm cuûa taùc giaû vôùi Saøi Goøn Thieân nhieân Con ngöôøi - Naéng ngoït ngaøo - AÊn noùi töï nhieân - Chieàu loäng gioù - Ít daøn döïng, tính toaùn - Möa nhieät ñôùi - Chaân thaønh, boäc tröïc - Ñeâm khuya thöa thôùt tieáng oàn. - Khoâng khuùm nuùm, maøu meø, maëc - Phoá phöôøng naùo ñoäng, daäp dìu xe coä caûm, töï ti.... vaøo nhöõng giôø cao ñieåm. - Caùi tónh laëng cuûa buoåi saùng.  Ñeïp vôùi neùt rieâng traøn ñaày söùc soáng.  Ñeïp: giaûn dò, moäc maïc, töï tin, khoûe khoaén vôùi neùt truyeàn thoáng, deã gaàn, deã meán  Nhaän xeùt, chöùng minh, bình luaän. Mieâu taû keát hôïp bieåu caûm ⇒ Taùc giaû yeâu meán, traân troïng, töï haøo veà thieân nhieân, con ngöôøi Saøi Goøn baèng moät moái tình dai daúng, beàn chaët. HS ñoïc ñoaïn coøn laïi ? Nhöõng lôøi noùi naøo boäc loä tröïc tieáp tình yeâu Saøi Goøn cuûa taùc giaû ? - Toâi yeâu Saøi Goøn da dieát. - Vaäy maø toâi yeâu Saøi Goøn... ? Nhaän xeùt caùch noùi cuûa taùc giaû? YÙ nghóa? (Ñieäp caâu  Tình caûm thöông meán, töï haøo veà Saøi Goøn) ? Taùc giaû muoán noùi vôùi ngöôøi ñoïc nhöõng gì qua vaên baûn naøy ? HS ñoïc ghi nhôù (SGK) IV. Luyeän taäp: HS ñaõ chuaån bò ôû nhaø 3. Lôøi khuyeân cuûa taùc giaû “Mong öôùc moïi ngöôøi nhaát laø Caùc baïn treû ñeàu yeâu Saøi Goøn nhö toâi”  Taùc giaû yeâu Saøi Goøn heát loøng, muoán goùp söùc mình cho Saøi Goøn * Ghi nhôù (SGK) 1. Bt1: HS cho bieát yù kieán rieâng cuûa mình veà caùc caûnh ñeïp vaø nhöõng ñaëc saéc ôû queâ höông em. 2. Bt2: Vieát moät ñoaïn vaên ngaén noùi veà tình caûm cuûa em vôùi queâ höông hay moät vuøng maø mình ñaõ gaén boù. HS vieát ñoaïn vaên ôû nhaø  GV yeâu caàu 2 em HS khaù ñoïc baøi  lôùp vaø GV nhaän xeùt. Trang 10 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 4. Cuûng coá: - Ñoïc laïi ghi nhôù - Caûm nghó cuûa em sau khi hoïc xong baøi naøy. 5. Daën doø: - Hoïc kó baøi - Chuaån bò baøi: Muøa xuaân cuûa toâi. Chuù yù: + Taùc giaû: Vò trí ñoaïn trích + Caûm nhaän cuûa taùc giaû, cuûa con ngöôøi veà muøa xuaân. * Ruùt kinh nghieäm: Trang 11 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 Ngµy so¹n Ngµy d¹y TØeát 64: MUØA XUAÂN CUÛA TOÂI (Vuõ Baèng) . Môc TIEÂU BAØI HOÏC : Giuùp hoïc sinh: - Caûm nhaän ñöôïc neùt ñaëc saéc rieâng cuûa caûnh saéc muøa xuaân ôû Haø Noäi vaø mieàn Baéc hieän leân trong baøi tuøy buùt naøy. - Thaáy ñöôïc tình yeâu queâ höông ñaát nöôùc saâu ñaäm cuûa taùc giaû ñöôïc theå hieän qua ngoøi buùt taøi hoa, tinh teá, giaøu caûm xuùc vaø hình aûnh. B. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP: 1. OÅn ñònh lôùp 2. Kieåm tra baøi cuõ ? Qua vaên baûn “Saøi Goøn toâi yeâu” em coù caûm nhaän gì veà con ngöôøi vaø thieân nhieân ôû Saøi Goøn? ? Caâu noùi naøo cuûa taùc giaû khuyeân moïi ngöôøi haõy yeâu meán Saøi Goøn nhö taùc giaû? 3. Baøi môùi: Giôùi thieäu baøi môùi: TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG GV cho HS ñoïc phaàn chuù thích: Chuù yù vaøi neùt veà taùc giaû, taùc phaåm. GV giôùi thieäu: - Trong nhöõng naêm chieán tranh vaø chia caét ñaát nöôùc, soáng ôû Saøi Goøn, nhaø vaên ñaõ göûi vaøo trang saùch noãi nieàm thöông nhôù da dieát, quaën xoùt veà ñaát Baéc, veà Haø Noäi, veà gia ñình vôùi loøng mong moûi ñaát nöôùc hoøa bình, thoáng nhaát. - Taùc giaû baét ñaàu taäp saùch cuûa mình baèng noãi nhôù thaùng gieâng muøa xuaân vôùi traêng non, reùt ngoït giöõa ñaát trôøi Saøi Goøn naéng noùng, möa raøo... GV giaûi thích tuøy buùt - buùt kí: “Thöông nhôù möôøi PHAÀN GHI BAÛNG I. Taùc giaû - taùc phaåm 1. Taùc giaû: Vuõ Baèng - 1913 - 1984: taïi Haø Noäi - Laø nhaø baùo, caây buùt vieát vaên coù sôû tröôøng, truyeän ngaén, tuøy buùt, buùt kyù. 2. Taùc phaåm: - Trích ñoaïn ñaàu cuûa tuøy buùt: “Thaùng gieâng mô veà traêng non vaø reùt ngoït” - Môû ñaàu cho noãi thöông Trang 12 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 hai”: Moãi thaùng taùc giaû coù moät noãi nhôù (Suoát 1 naêm 12 thaùng...) GV höôùng daãn HS caùch ñoïc  Ñoïc maãu  Goïi HS ñoïc ? Baøi vaên coù theå chia laøm maáy phaàn? Noäi dung töøng phaàn? (3 phaàn) - Ñoaïn 1 töø ñaàu  “Meâ luyeán muøa xuaân”: Quy luaät tình caûm cuûa con ngöôøi vôùi muøa xuaân. - Ñoïan 2  “Môû hoäi lieân hoan”  caûnh saéc, khoâng khí muøa xuaân ôû Haø Noäi - Ñoaïn 3: Coøn laïi  Caûnh saéc muøa xuaân töø sau raèm thaùng gieâng. HS theo doõi ñoaïn 1 ? Taùc giaû söû duïng cuïm töø “töï nhieân nhö theá khoâng coù gì laï heát” vôùi duïng yù gì ? (Khaúng ñònh tình caûm meâ luyeán muøa xuaân laø tình caûm saün coù, thoâng thöôøng ôû moãi con ngöôøi) ? Em coù nhaän xeùt gì veà gioïng ñieäu cuûa ñoaïn 1 ? (Gioïng vaên nheï nhaøng, löu luyeán  caûm xuùc) ? Caùch lieân heä caùc hieän töôïng töï nhieân xaõ hoäi, tình caûm con ngöôøi vôùi muøa xuaân nhö: non - nöôùc, böôùm - hoa, gaùi - trai coù taùc duïng gì ? (Theå hieän tình caûm con ngöôøi vôùi muøa xuaân laø qui luaät taát yeáu khoâng theå caám ñöôïc ? HS theo doõi ñoaïn 2 ? Tìm nhöõng caâu vaên gôïi taû caûnh saéc vaø khoâng khí muøa xuaân ñaát Baéc - muøa xuaân Haø Noäi ? - Coù möa rieâu rieâu - Gioù laïnh, tieáng nhaïn keâu trong ñeâm xanh. - Tieáng troáng cheøo vang laïi töø nhöõng thoân xoùm xa xa - Caâu haùt hueâ tình... GV cho HS ñoïc chuù thích “rieâu rieâu” (SGK) ? Töø “coù” vaø daáu chaám löûng ôû cuoái caâu vaên coù taùc duïng gì? (HS thaûo luaän) nhôù suoát 12 thaùng cuûa taùc giaû. II. Tìm hieåu vaên baûn 1. Caûm nhaän veà tình caûm cuûa con ngöôøi vôùi muøa xuaân -Ai baûo...ñöøng thöông - Ai caám ñöôïc... Ñieäp ngöõ, ñieäp caâu  Con ngöôøi yeâu meán muøa xuaân laø qui luaät tình caûm, töï nhieân, taát yeáu, saün coù... khoâng theå caám ñöôïc. 2. Caûnh saéc, khoâng khí muøa xuaân Haø Noäi - Caûnh saéc thieân nhieân: Rieâng bieät, ñaëc tröng cuûa khí haäu, muøa xuaân ñaát Baéc: Möa rieâu rieâu, gioù laønh laïnh - Khoâng khí ñaày söùc soáng: tieáng nhaïn keâu, troáng Trang 13 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 ? Nhöõng daáu hieäu “coù” gôïi böùc tranh muøa xuaân ñaát Baéc ntn? ? Caâu vaên “nhöïa soáng ôû trong ngöôøi caêng leân nhö maùu caêng leân trong loäc cuûa loaøi nai, nhö maàm non... laù nhoû li ti" ñaõ dieän taû ñieàu gì ? (Caûm nhaän cuûa taùc giaû veà söùc soáng maõnh lieät cuûa muøa xuaân) ? Söùc maïnh naøo cuûa muøa xuaân ñöôïc dieãn taû trong caâu vaên: “Nhang, traàm, ñeøn, neán... môû hoäi lieân hoan”? (Khôi daäy nhöõng naêng löïc tinh thaàn cao quyù cuûa con ngöôøi vaøo ñaïo lyù, gia ñình, toå tieân) ? Vaäy theo em qua ñoaïn vaên naøy taùc giaû ñaõ caûm nhaän ñöôïc nhöõng ñieàu kì dieäu naøo cuûa muøa xuaân? (Muøa xuaân khôi daäy: söï soáng cho muoân loaøi, tinh thaàn cao quyù cuûa con ngöôøi, tình yeâu cuoäc soáng, queâ höông... ) ? Em caûm nhaän ñöôïc nhöõng gì veà muøa xuaân qua böùc tranh minh hoïa ôû SGK ? (HS thaûo luaän) HS theo doõi ñoaïn 3 ? Caûnh saéc, khoâng khí, höông vò cuûa muøa xuaân tröôùc vaø sau raèm thaùng gieâng khaùc nhau ntn? ? Caûnh ngoaøi trôøi vaø nhöõng böõa côm sau teát ñöôïc taùc giaû gôïi taû baèng nhöõng chi tieát naøo? (HS tìm chi tieát  GV ghi toùm taét leân baûng) ? Qua nhöõng chi tieát ñoù em thaáy taùc giaû coù caùch caûm thuï ñôøi soáng ntn? (Caûm giaùc ñöôïc caû nhöõng caùi voâ hình) ? Caùc chi tieát ôû ñoaïn 3 taïo thaønh caûnh töôïng rieâng naøo cuûa muøa xuaân Baéc Boä vaøo ñoä thaùng gieâng? (Khoâng gian roäng, saùng suûa, khoâng khí giaûn dò, aám cuùng, chaân thaät) ? Caûnh töôïng aáy gôïi caûm xuùc gì cho con ngöôøi ? (Vui veû, phaán chaán tröôùc naêm môùi) cheøo, caâu haùt hueâ tình... - Caûm nhaän: Nhöïa soáng caêng leân nhö maùu...  Hình aûnh gôïi caûm so saùnh, gioïng ñieäu soâi noåi, thieát tha: Söùc soáng maõnh lieät cuûa muøa xuaân ⇒ Noãi nhôù thöông queâ da dieát cuûa taùc giaû . 3. Caûnh saéc muøa xuaân sau raèm thaùng gieâng. - Ñaøo hôi phai, nhuïy coøn phong - Coû muøi höông man maùc. - Möa xuaân thay möa phuøn - Böõa côm giaûn dò (Caø om thòt...)  Quan saùt, caûm nhaän tinh teá söï thay ñoåi, chuyeån bieán  Taùc giaû am hieåu thieân nhieân, yeâu thieân nhieân. ⇒ Yeâu cuoäc soáng Trang 14 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 ? Qua ñoù em hieåu gì veà tình caûm cuûa taùc giaû vôùi muøa xuaân, vôùi queâ höông khi phaûi soáng xa queâ? ? Em hoïc taäp ñöôïc NT bieåu caûm cuûa taùc giaû ntn trong tuøy buùt naøy ? * Ghi nhôù (SGK) HS ñoïc ghi nhôù SGK IV. Luyeän taäp: (SGK) GV yeâu caàu HS trình baøy baøi laøm cuûa mình cuûa mình tröôùc lôùp. 4. Cuûng coá: ? Qua baøi vaên em caûm nhaän ñöôïc nhöõng gì veà caûnh muøa xuaân ñaát Baéc so vôùi nôi em ñang soáng? (Möa xuaân, möa phuøn, chim eùn, söùc trôøi cuûa muoân loaøi khi muøa xuaân veà) ? Haõy ñoïc to ghi nhôù ôû SGK 5. Daën doø - Hoïc thuoäc baøi - Thuoäc ghi nhôù - Chuaån bò: Luyeän taäp söû duïng töø (oân laïi: 5 chuaån möïc söû duïng töø) * Ruùt kinh nghieäm: Ngµy so¹n Ngµy d¹y Tuaàn 17: Trang 15 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 Tieát 65: LUYEÄN TAÄP SÖÛ DUÏNG TÖØ A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: Giuùp HS : - Hieåu roõ ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa vieäc söû duïng töø. - Treân cô sôû nhaän thöùc caùc yeáu toá ñoù töï kieåm tra thaáy ñöôïc nhöõng nhöôïc ñieåm cuûa baûn thaân trong vieäc söû duïng ñuùng möùc, traùnh thaùi ñoä caåu thaû khi noùi vaø vieát B. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP 1. OÅn ñònh lôùp 2. Kieåm tra baøi cuõ : Loàng vaøo khi Luyeän taäp 3. Baøi môùi: GV kieåm tra vôû soaïn vaø giôùi thieäu baøi môùi TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG GV: Cho HS nhaéc laïi caùc chuaån möïc söû duïng töø? - Ñuùng aâm, ñuùng chính taû PHAÀN GHI BAÛNG I. Chuaån möïc söû duïng töø (5 chuaån möïc) - Ñuùng nghóa - Ñuùng saéc thaùi bieåu caûm hôïp tình huoáng giao tieáp - Khoâng laïm duïng töø ñòa phöông - Ñuùng tính chaát ngöõ phaùp cuûa töø II. Söûa chöõa nhöõng sai ? Em haõy neâu nhöõng thieáu soùt qua hai baøi taäp laøm soùt cuûa HS vaên ? - VD: - ñi voâ  ñi (Chuû yeáu sai loãi chính taû, aûnh höôûng tieáng ñòa deâ, ñi dìa phöông, do lieân töôûng sai) - luoân luoân - nuoân nuoân GV: Chia lôùp laøm 4 nhoùm - caây cau  caây cao Thaûo luaän, cöû ñaïi dieän leân baûng - Nhoùm 1: Loãi duøng töø khoâng ñuùng nghóa - Nhoùm 2: Loãi duøng töø khoâng ñuùng t/c ngöõ phaùp - Nhoùm 3: Loãi duøng töø khoâng ñuùng saéc thaùi bieåu caûm -Nhoùm 4: Loãi duøng töø khoâng phuø hôïp vôùi tình huoáng giao tieáp. Trang 16 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7  Caùc nhoùm laøm vieäc  HS nhaän xeùt GV choát laïi Trang 17 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 CAÂU COÙ TÖØ SAI Toâi teân laø Löôïm. Toâi laøm nghóa vuï lieân laic LOÃI SAI Sai nghóa (töø ñoàng aâm) cho caùch maïng. Caây phöôïng laø loaøi caây ñaõ gaén boù thaân thieát Ngöõ phaùp (quan TÖØ ÑUÙNG nhieäm vuï Caây phöôïng heä töø söû duïng laø loaøi caây em loaøi caây em yeâu thích. khoâng ñuùng yeâu thích nhaát. Toâi khoaùi laém lieân laïc laø nhieäm vuï quan choã) Saéc thaùi bieåu troïng maø caùch maïng giao cho. Toâi chen laán vaøo giöõa ñaùm coû ñeå traùnh caëp caûm Töø sai nghóa vôùi tuoåi hoïc troø hoàn nhieân vaø caây phöôïng laø maét theo doõi cuûa giaëc. Toâi chuùc anh nuoân nuoân maïnh khoûe. (töø ñoàng aâm) Phaùt aâm sai  Vieát chính taû Toâi thích len loûi luoân luoân Hoàng laø moät trong nhöõng loaøi hoa leä cuûa Ñaø sai Töø sai nghóa Laït. (laïm duïng töø ñeïp Em raát quyù troïng caây tre... HV) Saéc thaùi bieåu yeâu quí caây Naêm ngoaùi em cuøng gia ñình veà tham quan caûm Laïm duïng töø queâ noäi. Chong ngoaøi eâm eâm tre... thaêm quan HV Sai aâm, sai chính Trong ngoaøi taû eâm aám. III. Choïn nhöõng töø trong ngoaëc ñôn ñieàn vaøo choã troáng cho thích hôïp a. Nhìn thaáy hai caùnh tay /.../ cuûa ngöôøi phuï nöõ anh thaáy ñoäng long thong. (Coûm roûm, gaày coøm, coøm coõi) b. ÔÛ nôi ñaây ñaõ töøng /... / nhöõng traän quyeát chieán quyeát thaéng. (Dieãn bieán, dieãn ra, trình dieãn) c. Ñoù laø nhöõng /... / sinh ñoäng veà tình ñoaøn keát quaân daân. (Daãn chöùng, chöùng minh, chöùng côù) IV. HS töï keû baûng söûa chöõa loãi sai cuûa mình ôû nhöõng baøi kieåm tra (Vaên, Tieáng Vieät, TLV) 5. Daën doø: Trang 18 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 - OÂn laïi, naém vöõng 5 chuaån möïc söû duïng töø - Soaïn baøi: OÂn taäp tieáng Vieät - Löu yù: + Ñoïc kó SGK + Laøm theo yeâu caàu cuûa SGK + OÂn laïi caùc kieán thöùc veà TV ñaõ hoïc: töø laùy, töø gheùp, ñaïi töø, quan heä töø... *Ruùt kinh nghieäm: Trang 19 Giaùo aùn Ngöõ vaên 7 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tieát 66 : TRAÛ BAØI VIEÁT SOÁ 3 A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC : Giuùp hoïc sinh : - Thaáy ñöôïc naêng löïc laøm baøi vaên bieåu caûm veà moät taùc phaåm vaên hoïc. - Thaáy ñöôïc öu ñieåm, nhöôïc ñieåm cuûa baøi vieát - Bieát baùm saùt yeâu caàu cuûa ñeà, vaän duïng phöông phaùp so saùnh, lieân töôûng, töôûng töôïng phuø hôïp vôùi ñeà baøi. B. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP: 1. OÅn ñònh lôùp 2. Kieåm tra baøi cuõ : Loàng vaøo khi traû baøi 3. Baøi môùi: Giôùi thieäu baøi môùi GV cheùp laïi ñeà baøi leân baûng Haõy phaùt bieåu caûm nghó cuûa em veà moät baøi thô hoaëc ca dao ñaõ hoïc trong chöông trình ngöõ vaên 7 - Taäp I maø em thích nhaát. I. Yeâu caàu baøi laøm: 1. Noäi dung: Neâu ñöôïc nhöõng caûm nghó chaân thöïc, saâu saéc veà giaù trò noäi dung, ngheä thuaät cuûa baøi thô, baøi ca sao maø HS thích (choïn ñeå PBCN) 2. Hình thöùc: - Baøi vieát coù ñaày ñuû 3 phaàn roõ reät (Môû baøi, thaân baøi, keát baøi). - Vieát caâu ñuùng ngöõ phaùp, khoâng sai töø vaø loãi chính taû trình baøy saïch seõ... II. Nhaän xeùt: 1. Öu ñieåm: Ñaïi ña soá caùc em choïn baøi “Hoài höông ngaãu thö” - Nhìn chung caùc em naém vöõng yeâu caàu noäi dung, theå loaïi cuûa ñeà. - Baøi vieát coù caûm xuùc: chaân thaønh, bieát so saùnh, lieân töôûng, töôûng töôïng... - Baøi vieát roõ raøng, saïch seõ Phaàn chuaån bò töông ñoái chu ñaùo Moät soá em coù tieán boä: Em Thö, Minh, Nghóa Keát quaû ñaït 80% ñieåm töø TB trôû leân HS bieát lieân heä vôùi caùc baøi ñaõ hoïc veà tình yeâu queâ höông nhö baøi: “Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh” (Lyù Baïch) Trang 20