Tài liệu điều trị đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (copd)

Điều trị đợt cấp Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) TS BS Lê Thượng Vũ Phó trưởng Khoa Hô hấp BV Chợ Rẫy Giảng viên Bộ môn nội – ĐHYD TP HCM Tổng thư ký Hội Hô hấp TP HCM đợt cấp COPD       Định nghĩa Chẩn đoán Tác động Nguyên nhân Điều trị Dự phòng tái phát Khái niệm đợt cấp BPTNMT Một biến cố cấp đặc trưng bởi sự tiến triển xấu của các triệu chứng hô hấp, khác với các biểu hiện hàng ngày và dẫn đến nhu cầu phải thay đổi thuốc đang điều trị đợt cấp COPD       Định nghĩa Chẩn đoán Tác động Nguyên nhân Điều trị Dự phòng tái phát Chẩn đoán xác định • Chỉ cần dựa vào các • • triệu chứng hô hấp • Nhật ký: London COPD diary card • EXACT và EXACT-RS: EXAcerbation Copd Tool Cần kháng sinh và/hoặc corticoid Cần nhập viện Các chẩn đoán phân biệt của dợt cấp BMTNMT   Không có xét nghiệm chuyên biệt xác nhận đợt cấp Loại trừ các lý do làm bệnh trở nặng khác gồm:  Viêm phổi Tràn khí màng phổi Suy tim Tràn dịch màng phổi Thuyên tắc phổi Gãy xương sườn  Ung thư phổi      Hurst JR, Wedzicha JA. Postgrad Med J. 2004;80:497-505. Chẩn đoán độ nặng đợt cấp COPD Phân loại đợt cấp COPD Chẩn đoán độ nặng đợt cấp COPD Chẩn đoán độ nặng đợt cấp COPD Đợt cấp Tam chứng Chức Anthonisen phổi Nhẹ 1 trong 3 Trung 2 trong 3 bình Nặng Cả 3 năng Tuổi >65, ≥ 4 đợt kích phát Tác nhân gây bệnh /năm hoặc bệnh đồng mắc (tim) Bình thường Không Siêu vi FEV1 > 50% Không H. influenza dự đoán M. catarrhalis S. pneumoniae hoặc nhiễm khuẩn sau nhiễm siêu vi FEV1 ≤ 50%Ít nhất một Tất cả nguyên nhân trên dự đoán Pseudomonas Gram âm VK β lactamase (+) Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD COPD đợt cấp: xét nghiệm •X quang lồng ngực: giúp loại trừ các chẩn đoán khác •Khí máu động mạch giúp phát hiện suy hô hấp (tăng CO2) •ECG: phát hiện bệnh tim mạch rất hay đi kèm. •XN sinh hóa, huyết học giúp phát hiện rối loạn điện giải, đái tháo đường và suy dinh dưỡng; đa hồng cầu, thiếu máu hoặc tăng BC rất hay đi kèm. •Không •Đo chức năng hô hấp trong đợt cấp. •Cấy đàm © 2014 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease đợt cấp COPD   Định nghĩa Chẩn đoán         Xác định Phân biệt Độ nặng Nguyên nhân? Tác động Nguyên nhân Điều trị Dự phòng tái phát đợt cấp COPD       Định nghĩa Chẩn đoán Tác động Nguyên nhân Điều trị Dự phòng tái phát Kết cục đợt cấp BPTNMT  80% bn đợt cấp có  thể điều trị tại nhà  Bn ngoại trú: tỷ lệ 22-32%  Bn nhập viện hoặc tăng CO2: tử suất 6-12% thất bại điều trị 1333% Bn cấp cứu: tái nhập cấp cứu  Bn cần chăm sóc tích cực: tử suất 24%  Bn cần thông khí hỗ trợ: tử suất 40% 1. Hurst N Engl J Med 2010 Celli Am J Respir Crit Med 2008 3. Tashkin N Engl J Med 2008 1. Fry AM, et al. JAMA 2005;294:2712-9 2. Holguin F, et al. Chest 2005;128:2005-11 2. Các hậu quả của đợt cấp COPD Chất lượng sống kém hơn Triệu chứng và chất lượng sống kém hơn ĐỢT CẤP Suy giảm chức năng phổi nhanh hơn Tăng chi phí Tử suất cao hơn © 2014 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease đợt cấp COPD       Định nghĩa Chẩn đoán Tác động Nguyên nhân Điều trị Dự phòng tái phát Nguyên nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT)  Nhiễm   Đường hô hấp trên Khí phế quản Các tác nhân vi sinh thường gặp Nguyên nhân đợt cấp cho các giai đoạn BPTNMT khác nhau P=0.016 for differences in distributions S pneumoniae and Gram positive cocci H influenzae/M catarrhalis Enterobacteriaceae/Pseudomonas spp 70 Percent 60 50 47 40 40 30 63 30 23 33 27 23 20 13 10 0 Stage I Eller J, et al. Chest. 1998;113:1542-1548. Permission requested. Stage II Stage III Các nguyên nhân đợt cấp    Nhiễm trùng Nhiễm virus Ô nhiễm:       Nitrogen dioxide Các tiểu phần tử Sulphur dioxide Ozone Trời lạnh Ngừng thuốc điều trị BPTNMT Burge S, Wedzicha JA. Eur Respir J Suppl. 2003;41:46s-53s. Sapey E, Stockley RA. Thorax. 2006;61:250-258.