Tài liệu Cam thu van hoc va tap lam van bdhsg lop 4

DẠY CẢM THỤ VĂN HỌC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC I. Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể hiện trong tác phẩm (cuốn truyện, bài văn, bài thơ...) hay một bộ phận của tác phẩm (đoạn văn , đoạn thơ...thậm chí một từ ngữ có giá trị trong câu văn, câu thơ) Như vậy, cảm thụ văn học có nghĩa là khi đọc (nghe) một câu chuyện, một bài thơ...ta không những hiểu mà còn phải xúc cảm, tưởng tượng và thật sự gần gũi, “nhập thân” với những gì đã đọc... Để có được năng lực cảm thụ văn học sâu sắc và tinh tế, cần có sư say mê, hứng thú khi tiếp xúc với thơ văn; chịu khó tích lũy vốn hiểu biết về thực tế cuộc sống và văn học; nắm vững kiến thức cơ bản về tiếng Việt phục vụ cho cảm thụ văn học. II. Cách viết một đoạn bài cảm thụ văn học a. Đọc kỹ đề bài, nắm chắc yêu cầu của bài tập (phải trả lời được điều gì? Cần nêu bật được ý gì?...) b. Đọc và tìm hiểu về câu thơ (câu văn ) hay đoạn trích được nêu trong bài (Dựa vào yêu cầu cụ thê của bài tập để tìm hiểu, ví dụ: cách dùng từ đặt câu; cách dùng hình ảnh, chi tiết; cách sử dụng biện pháp nghệ thuật quen thuộc như so sánh, nhân hóa, điệp ngữ...đã giúp em cảm nhận được nội dung, ý nghĩa gì đẹp đẽ, sâu sắc). c. Viết đoạn văn về cảm thụ văn học (khoảng 5-7 dòng) hướng vào yêu cầu của đề bài. (Đoạn văn có thể bắt đầu bằng một câu “mở đoạn” để dẫn dắt người đọc hoặc trả lời thẳng vào câu hỏi chính; tiếp đó, cần nêu rõ các ý theo yêu cầu của đề bài; cuối cùng, có htể “kết đoạn” bằng một câu ngắn gọn để “gói” lại nội dung cảm thu) Nắm vững yêu cầu về cảm thụ văn học ở tiẻu học, kiên trì tập luyện từng bước (từ dễ đến khó), nhất định học sinh sẽ viết được những đoạn văn hay về cảm thụ văn học, sẽ có được năng lực cảm thụ văn học tốt để phát hiện biết bao điều đáng quý trong văn học và cuộc sống của chúng ta. III. Một số bài tập tham khảo: Đề 1: Trong bài Dừa ơi! (Tiếng Việt5 , tập một), nhà thơ Lê Anh Xuân có viết: “Dừa vẫn đứng hiên ngang cao vút Lá vẫn xanh rất mực dịu dàng Rễ dừa cắm sâu vào lòng đât, Như dân làng bám chặt quê hương.” Em hãy cho biết: hình ảnh cây dừa trong đoạn thơ trênnói lên những điều gì đẹp đẽ về người dân miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ? Bµi lµm Trong khổ thơ trên (trích trong bài Dừa ơi) của nhà thơ Lê Anh Xuân, ta thấy tác giả như muốn thông qua hình tượng cây dừa để ca ngợi phẩm chất kiên cường, anh dũng, hiên ngang, tự hào trong chiến đấu của người dân miền Nam. Đồng thời tác giả cũng muốn nói lên phẩm chất trong sáng, thủy chung, dịu dàng, đẹp đẽ trong cuộc sống và ý chí kiên cường bám trụ, gắn bó chặt chẽ với mảnh đất quê hương mình của người dân miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đề 2: Tả cảnh đẹp Sa Pa, nhà văn Nguyễn Phan Hách đã viết: “Thoắt cái, lác đác lá vàng rơi trong khoảnh khắc mùa thu. Thoắt cái, trắng long lanh một cơn mưa tuyết trên những cành đào, lê, mận. Thoắt cái, gió xuân hây hẩy nồng nàn với những bông hoa lay ơn màu đen nhung hiếm quý.” (Đường đi Sa Pa- Tiếng Việt 4, tập một, 1995) Em có nhận xét gì về cách dùng từ, đặt câu ở đoạn văn trên? Nêu tác dụng của cách dùng từ, đặt câu đó. Bµi lµm Có lẽ chưa có tác giả nào tả cảnh Sa Pa lại đẹp đẽ, tinh tế và sống động như nhà văn Nguyễn Phan Hách. Tác giả đã khéo léo sử dụng biện pháp nghệ thuật đảo ngữ để nhấn mạnh, để làm nổi bật vẻ đẹp nên thơ của cảnh sắc thiên nhiên và thời tiết ở Sa Pa. Đồng thời điệp từ “thoắt cái” tạo cho chúng ta cái cảm xúc đột ngột, ngỡ ngàng trước sự thay đổi nhanh chóng của thời tiết ở Sa Pa. Sự thay đổi nhanh chóng đến mức bất ngờ ấy khiến người đọc như lạc vàc một tiên cảnh vậy. Đề 3: Trong bài Bóc lịch (Tiếng Việt 2, tập hai., 1995) nhà thơ Bế Kiến Quốc có viết: “Ngày hôm qua ở lại Trong vở hồng của con Con học hành chăm chỉ Là ngày qua vẫn còn...” Nhà thơ muốn nói với em điều gì qua đoạn thơ trên? Bµi lµm:Trong đoạn thơ trên, nhà thơ Bế Kiến Quốc như muốn nói với chúng ta rằng: Ta học hành chăm chỉ thì trong cuốn vở hồng đẹp đẽ của chúng ta sẽ được ghi lại những điểm mười do chính những kiến thức mà ngày đêm ta miệt mài học tập. Bởi vậy có thể nói: Ngày hôm qua tuy đã qua đi nhưng sẽ được nhắc đến khi ta có những kiến thức, có những thành quả mà “ngày hôm qua” ta đã tích lũy được. Đề 4: BóNG MÂY Hôm nay trời nắng như nung Mẹ em đi cấy phơi lưng cả ngày Ước gì em hóa đám mây Em che cho mẹ suốt ngày bóng râm (Thanh Hào) Đọc bài thơ trên, em thấy có những nét gì đẹp về tình cảm của người con đối với mẹ? Bµi lµm: Đọc bài thơ trên, ta thấy tình cảm của người con đối với mẹ mình thật đẹp đẽ và thật đáng quý trọng.Tình cảm đó được thể hiện qua sự cảm thông với những việc làm vất vả của mẹ như phơi lưng đi cấy dưới cái nóng như nung và sự ước mong được góp phần làm cho mẹ đỡ vất vả trong công việc: Hóa thành đám mây để che cho mẹ suốt ngày bóng râm, giúp mẹ làm việc trên đồng mát mẻ, khỏi bị nắng nóng. Đó là một tình thương vừa sâu sắc, vừa cụ thể và thiết thực của người con đối với mẹ. Đề 5: Trong bài Vàm Cỏ Đông (Tiếng Việt 3, tập một), nhà thơ Hoài Vũ có viết: “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lúa, vườn cây Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày.” Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được vẻ đẹp đáng quý của dòng sông quê hương như thế nào? Bµi lµm: Nếu như ai cũng có một dòng sông thì chắc sẽ chạnh lòng thương nhớ khi đọc bài thơ “Vàm Cỏ Đông” của nhà thơ Hoài Vũ. Bởi dòng sông quê hương không những là nơi nô đùa, ngụp lặn của con trẻ mà còn đưa nước về tắm mát cho ruộng lúa, nương khoai, cho những khu vườn bạt ngàn cây trái như chính dòng sữa ngọt ngào của mẹ nuôi dưỡng các con từ thửa lọt lòng. Không những thế mà dòng nước ăm ắp như tấm lòng người mẹ tràn đầy yêu thương, sẵn sàng chia sẻ tấm lòng mình cho những đứa con và cho hết thảy mọi người. Đề 6: Trong bài Cô giáo lớp em ( Tiếng Việt 2, tập một), nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh có viết: “Cô dạy em tập viết Gió đưa thoảng hương nhài Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài” Em hãy cho biết: khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật? Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ ở các bạn học sinh? Bµi lµm: Trong khổ thơ trên, tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật nhân hóa để cho ta thấy được tinh thần học tập rất chăm chỉ của các bạn học sinh. Sự chăm chỉ, miệt mài học tập của các bạn không những làm vui lòng ông bà, cha mẹ mà còn làm cho cảnh vật xung quanh (nắng) cũng muốn ngừng đùa nghịch để ghé vào cửa lớp xem các bạn học bài. Đề 7: Trong bài Việt Nam thân yêu (Tiếng Việt 4, tập một), nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết: “Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn, Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều” Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được những điều gì về đất nước Việt Nam? Bµi lµm: Đất nước Việt Nam ta hiện ra trong khổ thơ trên của nhà thơ Nguyễn Đình Thi thật giàu đẹp và đáng yêu, thật nên thơ và hùng vĩ. Sự giàu đẹp và đáng yêu đó đựoc thể hiện qua những hình ảnh: Biển kúa mênh mông hứa hẹn một sự no đủ, cánh cò bay lả rập rờn thật thanh bình, giản dị và đáng yêu. Sự hùng vĩ và nên thơ được thể hiện qua hình ảnh đỉnh Trường Sơn cao vời vợi sớm chiều mây phủ. Đất nước Việt Nam ta tươi đẹp biết nhường nào! Đề 8: Kết thúc bài Tre Việt Nam (Tiếng Việt 5, tập một ), mhà thơ Nguyễn Duy viết: “Mai sau, Mai sau, Mai sau, Đất xanh tre mãi xanh màu tre xanh.” Em hãy cho biết những câu thơ trên nhằm khẳng định điều gì? Cách diễn đạt của nhà thơ có gì độc đáo, góp phần khẳng định điều đó? Bµi lµm: Những câu thơ kết thúc bài “Tre Việt Nam” của nhà thơ Nguyễn Duy nhằm khẳng định một màu xanh vĩnh cửu của tre Việt Nam, sức sống bất diệt của con người Việt Nam, truyền thống cao đẹp của con người Việt Nam. Nhà thơ đã khéo léo thay đổi cách ngắt nhịp, ngắt dòng và điệp ngữ ‘’ mai sau” góp phần gợi cảm xúc về thời gian và không gian như mở ra vô tận tạo bao ý thơ âm vang, bay bổng và đem đến cho người đọc những liên tưởng thật phong phú. Từ “xanh” được nhắc lại 3 lần trong dòng thơ với sự kết hợp khác nhau ( xanh tre/ xanh màu / tre xanh) tạo những nét nghĩa đa dạng, phong phú và khẳng định sự trường tồn của màu sắc, của sức sống dân tộc. Đề 9: Trong bài Về thăm nhà Bác (Tiếng Việt 5, tập một ), nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết: “Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa Chiếc giường tre quá đơn sơ Võng gai ru mát những trưa nắng hè.” Em hãy cho biết: Đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điều gì đẹp đẽ, thân thương? Bµi lµm: Đọc đoạn thơ trên, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đã cho chúng ta thấy hình ảnh ngôi nhà của Bác- nơi Bác được sinh ra và đã trải qua những ngày thơ ấu ở quê Bác thật đơn sơ và giản dị như bao nhiêu ngôi nhà khác ở làng quê Việt Nam. Mái tranh nghiêng nghiêng trải bao mùa mưa nắng, chiếc giường tre, chiếc võng gai thật mộc mạc đơn sơ. Sống trongngôi nhà bình dị đó, Bác đã được ấp ủ, che chở, vỗ về bởi tình cảm yêu thương của gia đình (võng gai ru mát những trưa nắng hè) và có lẽ cũng chính nơi đó đã khởi nguồn cho những chí hướng lớn lao, vĩ đại sau này của Bác Đề 10: Trong bài thơ Con cò, nhà thơ Chế Lan Viên có viết: “Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con” Hai dòng thơ trên đã giúp em cảm nhận được ý nghĩa gì đẹp đẽ? Bµi lµm: Đọc hai câu thơ trên, nhà thơ Chế Lan Viên cho chúng ta thấy tình yêu thương của mẹ dành cho con thật vĩ đại, thiêng liêng như mạch nước nguồn không bao giờ vơi cạn. Dù con đã lớn khôn, dù đã đi hết cuộc đời, sống trọn cả cuộc đời thì tình thương của mẹ đối với con vẫn còn sống mãi, vẫn dõi theo bên con để lo lắng, để quan tâm, để giúp đỡ, tiếp sức mạnh cho con vươn lên trong cuộc sống. Có thể nói: tình thương của mẹ dành cho con là một tình thương bất tử. Bài 1: Mét sè bµi c¶m thô quen thuéc “Nòi tre đâu chịu mọc cong Chưa lên đã nhọn như trông là thường Lưng trần phơi nắng phơi sương Có manh áo cộc tre nhường cho con” ( Tre Việt Nam - Nguyễn Duy) Đoạn thơ trên tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả cây tre? Trong đoạn thơ trên , hình ảnh nào em cho là đẹp nhất ? Vì sao ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸, nhµ th¬ NguyÔn Duy ®· béc lé ®îc phÈm chÊt cao ®Ñp cña c©y tre ViÖt nam.Th«ng qua ®ã, t¸c gi¶ muèn béc lé phÈm chÊt cao quý cña con ngêi ViÖt nam. H×nh ¶nh ®ã gîi cho ta thÊy sù kiªu h·nh, hiªn ngang, ngay th¼ng, kiªn cêng, bÊt khuÊt, tríc mäi nguy nan cña d©n téc ViÖt Nam: “Nòi tre đâu chịu mọc cong Chưa lên đã nhọn như trông là thường” Cao ®Ñp vµ tù hµo h¬n ®ã lµ sù d·i dÇu, chÞu ®ùng mäi khã kh¨n gian khæ trong cuéc sèng, biÕt yªu th¬ng nhêng nhÞn, che chë ®ïm bäc cho con cña c©y tre : “Lưng trần phơi nắng phơi sương Có manh áo cộc tre nhường cho con” Qua ®ã, t¸c gi¶ muèn béc lé phÈm chÊt cao quý, truyÒn thèng ®¸ng tù hµo cña con ngêi ViÖt Nam ®ã lµ truyÒn thèng yªu níc th¬ng nßi cña d©n téc ViÖt Nam. Bài 2: “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lóa , vườn cây Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày” ( Vàm Cỏ Đông – Hoàng Vũ ) Đọc đoạn thơ trên , em cảm nhận được vẻ đẹp đáng quý của dòng sông quê hương như thế nào ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p so s¸nh, t¸c gi¶ Hoµng Vò ®· béc lé ®îc vÎ ®Ñp ®¸ng quý cña con s«ng quª h¬ng. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn : Con s«ng ngµy ®ªm hiÒn hoµ, cÇn mÉn ®a níc vµo ®ång ruéng ®Ó tíi t¾m cho ruéng lóa, vên c©y thªm tèt t¬i nh ngêi mÑ hiÒn mang dßng s÷a nãng ®Õn cho con th¬: “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lóa , vườn cây” Vµ con s«ng còng nh lßng ngêi mÑ, lu«n chan chøa t×nh yªu th¬ng, lu«n s½n sµng chia sÎ, lo l¾ng cho con, cho tÊt c¶ mäi ngêi: “Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày” VÎ ®Ñp Êm ¸p ®ã cµng lµm cho ta cµng thªm yªu quý con s«ng quª h¬ng. Bài 3: “ Cô dạy em tập viết Gió đưa thoảng hương nhài Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài” ( Cô giáo lớp em - Nguyễn Xuân Sanh) Em hãy cho biết : Khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật ? Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ ở các bạn học sinh ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸, t¸c gi¶ ®· béc lé ®îc tinh thÇn häc tËp ch¨m chØ cña c¸c b¹n häc sinh.Sù ham häc cña c¸c b¹n ®· lµm cho n¾ng gièng nh nh÷ng ®÷a trÎ tung t¨ng ®ïa vui, ch¹y nh¶y ghÐ qua cöa líp ®Ó xem c¸c b¹n häc bµi: “ Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài” Qua ®ã, t¸c gi¶ muèn ca ngîi tinh th©n hiÕu häc cña c¸c b¹n häc sinh. Bài 4: “ Viêt Nam đất nước ta ơi ! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn , Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều .” ( Việt Nam thân yêu - Nguyễn Đình Thi ) Đoạn thơ trên , em cảm nhận được những điều gì về đất nước Việt Nam Bµi lµm: T¸c gi¶ muèn ca ngîi ®Êt níc vµ con ngêi ViÖt Nam th©n yªu.Bëi lÏ ®Êt níc cã nh÷ng c¶nh vËt ®Ñp ®éc ®¸o.H×nh ¶nh “ biÓn lóa mªnh m«ng” gîi cho ta niÒm tù hµo vÒ sù giµu ®Ñp trï phó cña ®Êt níc. H×nh ¶nh “Cánh cò bay lả rập rờn” thËt gi¶n dÞ mµ t¹o nªn bøc tranh sinh ®éng vÒ ®Êt níc ViÖt Nam.§Êt níc cßn mang niÒm tù hµo vµ kiªu h·nh bëi vÎ ®Ñp hïng vÜ cña ®Ønh Trêng S¬n cao vêi vîi , sím chiÒu m©y bao phñ.TÊt c¶ vÎ ®Ñp ®éc ®¸o vµ nªn th¬ cña ®Êt níc ViÖt Nam ®· ®i vµo c¶m xóc cña t¸c gi¶ mét c¸ch gÇn gòi mµ s©u l¾ng. Bài 5: “ Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa ChiÕc giêng tre qu¸ ®¬n s¬ Vâng gai ru m¸t nh÷ng tra n¾ng hÌ ( Về thăm nhà Bác - Nguyễn Đức Mậu ) Em hãy cho biết : đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điểu gì đẹp đẽ, thân thương. Bµi lµm:§o¹n th¬ trªn, t¸c gi¶ ®· cho ta c¶m nhËn ®îc cuéc sèng gi¶n dÞ, ®¬n s¬ cña B¸c thuë thiÕu thêi.§ã lµ mét cuéc sèng b×nh dÞ nh cuéc sèng cña bao ng«i nhµ ë lµng quª B¸c: “ Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa” Mét cuéc sèng rÊt gÇn gòi, gi¶n dÞ mµ còng rÊt th©n th¬ng ®ã lµ: “ ChiÕc giêng tre qu¸ ®¬n s¬ Vâng gai ru m¸t nh÷ng tra n¾ng hÌ” Qua ®ã, nhµ th¬ muèn béc lé ®øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c tõ thuë thiÕu thêi. Sèng trong ng«i nhµ ®ã , B¸c ®îc lín lªn trong t×nh yªu th¬ng th©n thiÕt cña gia ®×nh, cña bµ con quª B¸c. Bài 6: Trong bài thơ Con cò , nhà thơ Chế Lan Viên có viết : Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con. Hai câu thơ trên đã giúp em cảm nhận được những gì về lòng mẹ . Bµi lµm: B»ng hai c©u th¬ méc m¹c, ch©n thµnh vµ gi¶n dÞ, t¸c gi¶ gióp em c¶m nhËn ®îc t×nh mÑ thËt bao la vµ réng lín kh«ng cã g× s¸nh ®îc.Dï con ®· kh«n lín trëng thµnh, dï con ®· “ ®i hÕt ®êi” nhng t×nh th¬ng cña mÑ ®èi víi con vÉn cßn sèng m·i víi thêi gian.MÑ “vÉn theo con” ®Ó quan t©m lo l¾ng, che chë cho con, tiÕp thªm søc m¹nh cho con ®Ó con ®¬ng ®Çu víi cuèc sèng.Cã thÓ nãi mÑ lµ tÊt c¶ cña con. Bài 7: “ Quê hương là cánh diều biếc Tuổi thơ con thả trên đồng Quê hương là con đò nhỏ Êm đềm khua nước ven sông .” (Quê hương - Đỗ Trung Quân ) Hãy ghi lại vài dòng cảm nhận của t¸c gi¶ vÒ quª h¬ng qua đoạn thơ trên . Bµi lµm: V× yªu quª h¬ng tha thiÕt- n¬i ch«n rau c¾t rèn cña m×nh nªn t¸c gi¶ ®· kÕt nªn nh÷ng vÇn th¬ giµu nh¹c ®iÖu, giµu chÊt tr÷ t×nh: “ Quê hương là cánh diều biếc Tuổi thơ con thả trên đồng” Qu¶ thËt, nh÷ng h×nh ¶nh rÊt gÇn gòi vµ rÊt th©n th¬ng ®· g¾n bã vµ in ®Ëm trong t©m hån cña t¸c gi¶ tuæi Êu th¬ trªn quª h¬ng.§ã lµ h×nh ¶nh “ c¸nh diÒu biÕc” th¶ trªn ®ång. §ã lµ h×nh ¶nh “ Con ®ß nhá”khua níc trªn s«ng víi ©m thanh nhÑ nhµng, ªm ®Òm mµ s©u l¾ng.Cã thÓ nãi nh÷ng sù vËt gÇn gòi vµ th©n quen trªn quª h¬ng ®· trë thµnh nh÷ng kØ niÖm khã quªn trong kÝ øc tuæi th¬ cña t¸c gi¶.Qua ®ã ta c¶m ®îc t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h¬ng v« cïng s©u nÆng. Bài 8 : Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm , tay níu tre gần nhau thêm . Thương nhau tre chẳng ở riêng Lũy thành từ đó mà nên hỡi người .” ( Tre Việt Nam - Nguyễn Duy ) Trong đoạn thơ trên , tác giả đã sử dụng cácg nói gì để ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của tre: sự đùm bọc , đoàn kết? .Cách nói này hay ở chỗ nào ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸, t¸c gi¶ ®· béc lé ®îc phÈm chÊt cao ®Ñp cña c©y tre ViÖt nam: “ Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm , tay níu tre gần nhau thêm” PhÈm chÊt ®ã cµng ®îc béc lé râ nÐt ®ã lµ sù ®oµn kÕt, ®ïm bäc, yªu th¬ng , che chë, quÊn quýt bªn nhau: “Thương nhau tre chẳng ở riêng Lũy thành từ đó mà nên hỡi người .” Qua ®ã, t¸c gi¶ muèn ca ngîi truyÒn thèng yªu níc, th¬ng nßi cña d©n téc ViÖt Nam. Bài 9 : “ .....Lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời .” ( Mẹ - Trần Quốc Minh ) Theo em , hình ảnh nào góp phần nhiều nhấtlàm nên cái hay của đoạn thơ trên ? Vì sao ? Bµi lµm : B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸, t¸c gi¶ béc lé t×nh c¶m cña mÑ ®èi víi con thËt lµ s©u nÆng.MÑ lu«n mang ®Õn cho con bao ®iÒu tèt ®Ñp mµ kh«ng ph¶i ai còng lµm ®îc.MÑ yªu con v« bê bÕn, kh«ng cã t×nh yªu nµo s¸nh nçi, kÓ c¶ sao trêi còng kh«ng s¸nh nçi : “ .....Lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con” MÑ lóc nµo còng lo l¾ng vµ yªu th¬ng con hÕt mùc, lu«n ®em ®Õn cho con niÒm sung síng trong giÊc ngñ ngon vµ niÒm vui v« tËn tõ ®¸y lßng mÑ: “Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời .” Cã thÓ nãi, mÑ lu«n lµ tÊt c¶ cña ®êi con. Cã mÑ, ®êi con síng vui. Cã mÑ ®êi con Êm lßng vµ h¹nh phóc suèt ®êi . Bài 10 : Trong bài : “Trong lời mẹ hát “ của nhà thơ Trương Nam Hương có đoạn viết : Thời gian chạy qua tóc mẹ Một màu trắng đến nôn nao Lưng mẹ cứ còng dần xuống Cho con ngày một thêm cao . Bài thơ có những hình ảnh nào đáng nhớ ? Gợi cho em những suy nghĩ gì ? Bµi lµm:§o¹n th¬ cho ta c¶m nhËn ®îc t×nh th¬ng cña mÑ kh«ng g× s¸nh nçi.Thêi gian tr«i ®i, tãc mÑ mçi ngµy thªm b¹c, bëi th¸ng n¨m mÑ vÊt v¶, tÇn t¶o, ch¾t chiu ®Ó nu«i con. “Thời gian chạy qua tóc mẹ Một màu trắng đến nôn nao” Lng mÑ mçi ngµy mét cßng ®i ®Ó cho con ®îc kh«n lín, chÊp c¸nh bay cao bay xa : “Lưng mẹ cứ còng dần xuống Cho con ngày một thêm cao” Cã thÓ nãi, mÑ ®· hi sinh trän ®êi m×nh ®Ó cho con lín kh«n vµ v÷ng bíc vµo ®êi . Bài 11 : Cuối bài thơ Tiếng vọng của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều có đoạn Đêm đêm tôi vừa chợp mắt Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ Tiếng lăn như đá vỡ trrên ngàn Theo em, vì sao tác giả lại băn khoăn , day dứt về cái chết của chim sẻ . Bµi lµm: Nh÷ng h×nh ¶nh ®Ó l¹i Ên tîng s©u s¾c trong t©m trÝ em ®ã lµ: TiÕng ®Ëp c¸nh cña con chim sÎ nhá nh muèn kªu cøu sù gióp ®ì trong ®ªm b·o tè ma gi«ng vÒ gÇn s¸ng: “Đêm đêm tôi vừa chợp mắt Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh” H×nh ¶nh nh÷ng qu¶ trøng trong tæ kh«ng cã chim mÑ Êp ñ sÏ m·i m·i kh«ng bao giê në thµnh chim con ®îc: “Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ Tiếng lăn như đá vỡ trrên ngàn” TÊt c¶ nh÷ng h×nh ¶nh ®ã ®· lµm nªn “ TiÕng väng” khñng khiÕp trong giÊc ngñ vµ trë thµnh nçi b¨n kho¨n,day døt,©n hËn kh«n ngu«i trong t©m hån t¸c gi¶ v× c¸i chÕt cña chim sÎ. Bài 12 : Về thăm nhà Bác ,làng Sen Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng Có con bướm trắng lượn vòng Có chùm ổi chín vàng ong sắc trời . ( Nguyễn Đức Mậu ) Trong đoạn thơ trên , em hiểu nghĩ cụm từ “ Thắp lên lửa hồng “ như thế nào ?.Hình ảnh nhà Bác Hồ được tả có gì đặc biệt ? Bµi lµm:Nhµ th¬ ®· ®em ®Õn nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp trong khu vên nhµ B¸c thËt lµ sinh ®éng. §ã lµ “Hµng r©m bôt th¾p lªn löa hång”.ë ®©y , t¸c gi¶ muèn chØ s¾c ®á cña hoa r©m bôt në ré nh ®îc th¾p löa lªn.§ã lµ “Con bím th¾m lîn vßng,chïm æi chÝn vµng ong.Víi c¸ch dïng tõ hay vµ s¸ng t¹o , t¸c gi¶ lµm cho khu vên cña B¸c thËt lµ nªn th¬,khiÕn cho ngêi ®äc thÊy thó vÞ vµ muèn ®îc tËn hëng tríc c¶nh ®Ñp cña khu vên nhµ B¸c ë lµng Sen. Bài 13 : Trong bài “ Rừng mơ “ của nhà thơ Trần Lê có đoạn : “Có người bạn xa nước Yêu sông núi chúng ta Mùa xuân cũng trẩy hội Gửi mơ về quê nhà” Theo em , từ ngữ nào trong đoạn thơ trên em cho là hay nhất ? Vì sao ? Bµi lµm : §o¹n th¬ trªn, t¸c gi¶ gióp em c¶m nhËn ®îc rõng m¬ ®Ñp hoµ quÖn gi÷a khung c¶nh cña thiªn nhiªn kÕt thµnh mét bøc tranh tuyÖt t¸c. vÎ ®Ñp vµ h¬ng th¬m cña m¬ H¬ng S¬n ®· khiÕn cho du kh¸ch thËp ph¬ng vÒ trÈy héi vµo mïa xu©n còng say ®¾m lßng bëi s¾c hoa quyÕn rò.V× thÕ, hä muèn göi mét chót quµ m¬ H¬ng S¬n th¬m m¸t vÒ lµm quµ cho ngêi th©n sau nh÷ng chuyÕn du xu©n dµi ngµy.Cã thÓ nãi , tõ hay nhÊt trong ®o¹n th¬ ®ã lµ “ Göi m¬ vÒ quª nhµ”.Nhµ th¬ muèn thÓ hiÖn sù ngìng mé cña du kh¸ch tríc vÎ ®Ñp quyÕn rò cña m¬ H¬ng S¬n. Bài 14 : Trong bài “ Mẹ vắng nhà ngày bão “ có đoạn : “ Thế rồi cơn bão qua Bầu trời xanh trở lại Mẹ về như nắng mới Sáng ấm cả gian nhà" Em hãy nêu cảm xúc về người mẹ qua đọan thơ trên ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p so s¸nh, t¸c gi¶ cho ta c¶m nhËn ®îc vai trß cña ngêi mÑ trong gia ®×nh v« cïng quan träng.MÑ vÒ quª mÊy ngµy còng lµ lóc b·o ®Õn. V¾ng mÑ, c¶ ba bè con thËt lµ lóng tóng v× cuéc sèng bÞ ®¶o lén.Nay mÑ vÒ còng lµ lóc b·o ®· tan, c¨n nhµ trë nªn Êm cóng bëi cã bµn tay ch¨m sãc, yªu th¬ng, lo l¾ng cña mÑ ®èi víi gia ®×nh: “ Thế rồi cơn bão qua Bầu trời xanh trở lại Mẹ về như nắng mới Sáng ấm cả gian nhà” Qua ®©y, t¸c gi¶ muèn ®Ò cao vai trß cña ngêi mÑ thËt lín lao vµ cao c¶ tuyÖt vêi trong mçi gia ®×nh. Bµi 15: ( §Ò 1- BDTV5) Trong bµi Mïa thu míi, nhµ th¬ Tè H÷u viÕt : Yªu biÕt mÊy, nh÷ng dßng s«ng b¸t ng¸t Gi÷a ®«i bê dµo d¹t lóa ng« non Yªu biÕt mÊy, nh÷ng con ®êng ca h¸t Qua c«ng trêng míi dùng m¸i nhµ son! Theo em, khæ th¬ trªn ®· béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc nh÷ng vÎ ®Ñp g× trªn ®Êt níc chóng ta ? Bµi lµm : Khæ th¬ béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc nh÷ng vÎ ®Ñp cña ®Êt níc.§ã lµ vÎ ®Ñp høa hÑn mét cuéc sèng Êm no, ®ñ ®Çy cña ngêi d©n trªn ®Êt níc ta: “Yªu biÕt mÊy, nh÷ng dßng s«ng b¸t ng¸t Gi÷a ®«i bê dµo d¹t lóa ng« non” §ã lµ sù vui t¬i phÊn khëi, h¹nh phóc cña nh©n d©n tríc nh÷ng con ®êng ch¹y qua c«ng trêng ®ang x©y dùng nh÷ng m¸i nhµ ngãi míi: “Yªu biÕt mÊy, nh÷ng con ®êng ca h¸t Qua c«ng trêng míi dùng m¸i nhµ son!” Cã thÓ nãi ®ã lµ cuéc sèng vui t¬i, h¹nh phóc cña ngêi d©n tríc sù ®æi thay cña ®Êt níc. Bµi 16: ( §Ò 3- BDTV5) .Trong cuèn Håi kÝ B¸c Hå, hai nhµ v¨n Hoµi Thanh vµ Thanh TÞnh ®· t¶ phong c¶nh Quª h¬ng B¸c nh sau: Tríc m¾t chóng t«i, gi÷a hai d·y nói lµ nhµ B¸c víi c¸nh ®ång quª B¸c. Nh×n xuèng c¸nh ®ång cã ®ñ c¸c mµu xanh, xanh pha vµng cña ruéng mÝa, xanh rÊt mît cña lóa chiªm ®¬ng thêi con g¸i, xanh ®Ëm cña nh÷ng rÆng tre; ®©y ®ã mét vµi c©y phi lao xanh biÕc vµ nhiÒu mµu xanh kh¸c n÷a. §äc ®o¹n v¨n trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng nh÷ng tõ ng÷ chØ mµu xanh ? C¸ch dïng tõ ng÷ nh vËy ®· gãp phÇn gîi t¶ ®iÒu g× vÒ c¶nh vËt trªn quª B¸c? Bµi lµm: T¸c gi¶ dïng tõ chØ mµu xanh thËt lµ ®a d¹ng , phong phó hîp víi tõng c¶nh vËt, víi tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña c¶nh. C¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶ ®· gîi nªn mét bøc tranh sinh ®éng, trµn trÒ søc sèng cña c¶nh vËt ë quª B¸c. Bµi 17: ( §Ò 4- BDTV5). §äc bµi th¬ sau : Quª em Bªn nµy lµ nói uy nghiªm Bªn kia lµ c¸nh ®ång liÒn ch©n m©y Xãm lµng xanh m¸t bãng c©y S«ng xa tr¾ng c¸nh buåm bay lng trêi... (TrÇn §¨ng Khoa) Em h×nh dung ®îc c¶nh quª h¬ng cña nhµ th¬TrÇn §¨ng Khoa nh thÕ nµo? Bµi lµm: Bµi th¬ cho ta thÊy quª h¬ng cña t¸c gi¶ ®Ñp tuyÖt vêi. Mét bªn lµ ngän nói uy nghiªm cã tõ bao ®êi. Mét bªn lµ c¸nh ®ång réng mªnh m«ng , b¸t ng¸t: Bªn nµy lµ nói uy nghiªm Bªn kia lµ c¸nh ®ång liÒn ch©n m©y Gi÷a lµng quª lµ bãng c©y rîp m¸t. Xa xa , dßng s«ng hiÖn lªn nh÷ng c¸nh buåm nh ®µn chim s¶i c¸nh bay trªn trêi cao: Xãm lµng xanh m¸t bãng c©y S«ng xa tr¾ng c¸nh buåm bay lng trêi... VÎ ®Ñp cña quª h¬ng , lµm cho t¸c gi¶ cµng thªm tù hµo vÒ ®Êt níc ViÖt nam Bµi 18:( §Ò 5-BDTV5). Trong bµi TiÕng ®µn Ba- la – lai- ca trªn s«ng §µ, nhµ th¬ Quang Huy ®· miªu t¶ mét ®ªm tr¨ng võa tÜnh mÞch võa sinh ®éng trªn c«ng trêng s«ng §µ nh sau: Lóc Êy C¶ c«ng trêng say ngñ c¹nh dßng s«ng Nh÷ng th¸p khoan nh« lªn trêi ngÉm nghÜ Nh÷ng xe ñi, xe ben sãng vai nhau n»m nghØ ChØ cßn tiÕng ®µn ng©n nga Víi mét dßng tr¨ng lÊp lo¸ng s«ng §µ. Khæ th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®Ñp nhÊt? H×nh ¶nh ®ã cho ta thÊy ý nghÜa g× s©u s¾c? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸,nhµ th¬ Quang Huy ®· miªu t¶ mét ®ªm tr¨ng võa tÜnh mÞch võa sinh ®éng trªn c«ng trêng S«ng §µ .H×nh ¶nh ®Ñp nhÊt ®îc gîi lªn ®ã lµ : “ ChØ cßn tiÕng ®µn ng©n nga Víi mét dßng tr¨ng lÊp lo¸ng s«ng §µ.” §ã lµ h×nh ¶nh mang ®Ëm ý nghÜa s©u s¾c gi÷a con ngêi vµ thiªn nhiªn hoµ quyÖn, g¾n bã víi nhau thËt lµ ®Ñp ®Ï. TiÕng ®µn ng©n nga lan to¶ trong ®ªm tr¨ng nh lay ®éng c¶ mÆt níc s«ng §µ, lµm cho dßng s«ng nh dßng tr¨ng lÊp lo¸ng nªn th¬. Bµi 19:( §Ò 6-BDTV5). Trong bµi Bµi ca vÒ tr¸i ®Êt, nhµ th¬ §Þnh H¶i cã viÕt: Tr¸i ®Êt nµy lµ cña chóng m×nh Qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh Bå c©u ¬i, tiÕng chim gï th¬ng mÕn H¶i ©u ¬i, c¸nh chim vên sãng biÓn Cïng bay nµo, cho tr¸i ®Êt quay! Cïng bay nµo, cho tr¸i ®Êt quay! §o¹n th¬ trªn gióp em c¶m nhËn ®îc nh÷ng ®iÒu g× vÒ tr¸i ®Êt th©n yªu? Bµi lµm: Nhµ th¬ gióp em c¶m nhËn ®îc tr¸i ®Êt lµ mét tµi s¶n v« cïng quý gi¸ cña mäi ngêi. Tr¸i ®Êt ®îc t¸c gi¶ so s¸nh víi qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh. Tr¸i ®Êt lu«n Êm ¸p tiÕng chim gï vµ h×nh ¶nh c¸nh chim h¶i ©u bay trªn sãng biÓn. §iÒu ®ã cho ta thÊy tr¸i ®Êt cña chóng ta ®îc b×nh yªn trong s¸ng. §ã lµ biÓu tîng cña cuéc sèng thanh b×nh cña mäi ngêi trªn ®Êt níc chóng ta. Bµi 20:( §Ò 7- BDTV5). Trong bµi H¹t g¹o lµng ta, nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt: H¹t g¹o lµng ta Cã b·o th¸ng b¶y Cã ma th¸ng ba Giät må h«i sa Nh÷ng tra th¸ng s¸u Níc nh ai nÊu ChÕt c¶ c¸ cê Cua ngoi lªn bê MÑ em xuèng cÊy... Em hiÓu ®o¹n th¬ trªn nh thÕ nµo ? H×nh ¶nh ®èi lËp trong ®o¹n th¬ gîi cho em nh÷ng suy nghÜ g× ? Bµi lµm: T¸c gi¶ lín lªn tõ ®ång quª ViÖt Nam nªn «ng ®· hiÓu ®îc nçi vÊt v¶ cña ngêi n«ng d©n khi lµm ra h¹t g¹o nu«i sèng con ngêi.Bëi lÏ , h¹t g¹o lµm ra víi bao må h«i, c«ng søc, víi bao khã kh¨n do thiªn nhiªn g©y ra.§ã lµ “ c¸i b·o th¸ng b¶y, c¸i ma th¸ng ba, c¸i n¾ng th¸ng s¸u” kh¾c nghiÖt nh vËy .§Õn nçi “ cua ngoi lªn bê” ®Ó tr¸nh n¾ng nãng, c¸ cê còng ph¶i chÕt v× kh«ng chÞu ®îc c¸i n¾ng gay g¾t.Êy vËy mµ “mÑ em xuèng cÊy”.Qua ®©y, em thÊy ®îc nçi vÊt v¶, khã nhäc cña ngêi n«ng d©n khi lµm ra h¹t g¹o.V× vËy , em cµng quý träng c«ng søc lao ®éng cña ngêi n«ng d©n. Bµi 21:( §Ò 9- BDTV5). Trong bµi Hoµng h«n trªn s«ng H¬ng( TV5- TËp 1) cã ®o¹n t¶ c¶nh nh sau : PhÝa bªn s«ng, xãm Cån HÕn nÊu c¬m chiÒu, th¶ khãi nghi ngót c¶ mét vïng tre tróc. §©u ®ã, tõ sau khóc quanh v¾ng lÆng cña dßng s«ng, tiÕng lanh canh cña thuyÒn chµi gì nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn ®i trªn mÆt níc, khiÕn mÆt s«ng nghe nh réng h¬n... Em h·y cho biÕt ®o¹n v¨n trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh vµ ©m thanh nµo cã søc gîi t¶ sinh ®éng? Gîi t¶ ®îc ®iÒu g× ? ( Theo Hoµng Phñ Ngäc Têng) Bµi lµm: H×nh ¶nh “ Th¶ khãi nghi ngót c¶ mét vïng tre tróc” gîi t¶ cuéc sèng Êm ªm cña ngêi d©n th«n xãm ven s«ng.§iÒu ®ã khiÕn cho ngêi ®äc liªn tëng ®©y lµ mét bøc tranh thuû mÆc ®¬n s¬ nhng cã mét kh«ng gian réng r¶i ¢m thanh “ TiÕng lanh canh cña thuyÒn chµi gì nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn ®i trªn mÆt níc” gîi t¶ ©m thanh vang väng ra xa trong khung c¶nh tØnh lÆng, khiÕn cho t¸c gi¶ c¶m gi¸c mÆt s«ng réng h¬n.§iÒu ®ã khiÕn cho ngêi ®äc c¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp thanh b×nh nªn th¬ cña dßng s«ng vµo buæi trêi chiÒu. Bµi 22:( §Ò 10- BDTV5). Trong bµi Trªn Hå Ba BÓ, nhµ th¬ Hoµng Trung Th«ng cã viÕt: ThuyÒn ta lít nhÑ trªn Ba BÓ Trªn c¶ m©y trêi trªn nói xanh M©y tr¾ng bång bÒnh tr«i lÆng lÏ M¸i chÌo khua bãng nói rung rinh Theo em, ®o¹n th¬ trªn ®· béc lé nh÷ng c¶m xóc cña t¸c gi¶ khi ®i thuyÒn trªn Hå Ba BÓ nh thÕ nµo ? Bµi lµm:C¶m xóc cña t¸c gi¶ khi con thuÒn lít nhÑ trªn Ba BÓ nh×n thÊy c¶ m©y trêi, nói xanh in bãng trªn mÆt níc.KhiÕn c¶nh tîng nh con thuyÒn ®ang tr«i bång bÒnh trªn bÇu trêi.M¸i chÌo khua níc lµm mÆt níc rung rinh in bãng nói t¹o nªn thó vÞ , k× ¶o cña c¶nh vËt.C¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc c¶nh ®Ñp nªn th¬ cña Hå Ba BÓ cµng thÓ hiÖn t×nh c¶m s©u nÆng cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h¬ng ®Êt níc. Bµi 23: ( §Ò 12- BDTV5). Trong bµi Mïa th¶o qu¶, nhµ v¨n Ma V¨n Kh¸ng t¶ h¬ng th¬m trong rõng th¶o qu¶ nh sau : Giã t©y lít thít bay qua rõng, quyÕn h¬ng th¶o qu¶ ®i r¶i theo triÒn nói, ®a h¬ng th¶o qu¶ ngät lùng, th¬m nång vµo nh÷ng th«n xãm Chin San. Giã th¬m. C©y cá th¬m. §Êt trêi th¬m.Ngêi ®i rõng th¶o qu¶ vÒ, h¬ng th¬m ®Ëm ñ Êp trong tõng nÕp ¸o, nÕp kh¨n. H·y nªu nhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u nh»m nhÊn m¹nh h¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn trong ®o¹n v¨n trªn . Bµi lµm : T¸c gi¶ lÆp l¹i tõ th¬m ba lÇn ®Ó nhÊn m¹nh h¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn.C©u ®Çu h¬i dµi nhng ng¾t thµnh nhiÒu côm tõ diÔn t¶ h¬ng th¬m cña th¶o qu¶ bay xa trong kh«ng gian. Ba c©u tiÕp theo kh¼ng ®Þnh h¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn ®· lan to¶, thÊm ®îm c¶ ®Êt trêi lµm ng©y ngÊt lßng ngêi. Bµi 24:( §Ò 13- BDTV5). Trong bµi MÆt trêi xanh cña t«i,nhµ th¬ NguyÔn ViÕt B×nh cã viÕt: Rõng cä ¬i! Rõng cä L¸ ®Ñp, l¸ ngêi ngêi T«i yªu thêng vÉn gäi MÆt trêi xanh cña t«i. Theo em, kh«e th¬ trªn ®· béc lé t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi rõng cä cña quª h¬ng nh thÕ nµo? Bµi lµm :T¸c gi¶ yªu rõng cä quª h¬ng tha thiÕt. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn lêi t©m t×nh cña t¸c gi¶ víi rõng cä nh t©m t×nh víi ngêi th©n: “Rõng cä ¬i! Rõng cä L¸ ®Ñp, l¸ ngêi ngêi” V× yªu rõng cä tha thiÕt nh vËy mµ l¸ cä xoÌ ra, t¸c gi¶ tëng tîng ®ã lµ “mÆt trêi xanh cña t«i”.§iÒu ®ã cho ta thÊy t¸c gi¶ rÊt yªu mÕn vµ tù hµo víi rõng cä quª h¬ng. Bµi 25:( §Ò 14- BDTV5). KÕt thóc bµi Hµnh tr×nh cña bÇy ong , nhµ th¬ NguyÔn §øc MËu viÕt : BÇy ong gi÷ hé cho ngêi Nh÷ng mïa hoa ®· tµn phai th¸ng ngµy Qua hai dßng th¬ trªn, em hiÓu ®îc c«ng viÖc cña bÇy ong cã ý nghÜa g× ®Ñp ®Ï? Bµi lµm:Hai c©u th¬ ng¾n gän nhng cho ta thÊy c«ng viÖc cña bÇy ong thËt lµ ý nghÜa cao ®Ñp.BÇy ong rong ruæi kh¾p tr¨m miÒn, cÇn mÉn , ch¨m chØ lao ®éng ®Ó lµm nªn nh÷ng giät mËt quý gióp Ých cho con ngêi. MÆc dï nh÷ng mïa hoa ®· tµn phai nhng nhê cã sù cÇn mÉn, ch¨m chØ lao ®éng cña bÇy ong mµ nh÷ng giät mËt tinh khiÕt vÉn cßn lu gi÷ l¹i ®Ó ban tÆng cho con ngêi: BÇy ong gi÷ hé cho ngêi Nh÷ng mïa hoa ®· tµn phai th¸ng ngµy §iÒu ®ã khiÕn cho cuéc sèng cña con ngêi t¬i ®Ñp vµ h¹nh phóc h¬n. Bµi 26:( §Ò 15- BDTV5). Trong bµi C« TÊm cña mÑ, nhµ th¬ Lª Hång ThiÖn viÕt: Bao nhiªu c«ng viÖc lÆng thÇm Bµn tay cña bÐ ®ì ®Çn mÑ cha. BÐ häc giái, bÐ nÕt na BÐ lµ c« tÊm, bÐ lµ con ngoan §o¹n th¬ trªn gióp em thÊy ®îc nh÷ng ®iÒu g× ®Ñp ®Ï ë c« bÐ ®¸ng yªu? Bµi lµm:BÐ lµ c« TÊm, bÐ lµ con ngoan.§øc tÝnh thËt ®Ñp ®Ï cña c« bÐ ®¸ng yªu. BÐ ®· ©m thÇm lµm biÕt bao c«ng viÖc gióp ®ì mÑ cha. bÐ võa häc giái võa nÕt na.BÐ xøng ®¸ng lµ c« TÊm ®¸ng yªu.BÐ thùc sù lµ niÒm tù hµo vµ h¹nh phóc cho mäi ngêi. Bµi 27: ( §Ò 16 - BDTV5). Ca ngîi cuéc sèng cao ®Ñp cña B¸c Hå, trong bµi th¬ B¸c ¬i!, nhµ th¬ Tè H÷u cã viÕt: B¸c sèng nh trêi ®Êt cña ta Yªu tõng ngän lóa, mçi cµnh hoa Tù do cho mçi ®êi n« lÖ S÷a ®Ó em th¬, lôa tÆng giµ. §o¹n th¬ trªn ®· gióp em hiÓu ®îc nh÷ng nÐt ®Ñp g× trong cuéc sèng cña B¸c Hå kÝnh yªu? Bµi lµm:§o¹n th¬ cho ta thÊy B¸c Hå sèng rÊt gÇn gòi víi mäi ngêi, B¸c yªu c¶nh vËt thiªn nhiªn: B¸c sèng nh trêi ®Êt cña ta Yªu tõng ngän lóa, mçi cµnh hoa B¸c lu«n v× h¹nh phóc cña mäi ngêi. C¶ cuéc ®êi B¸c hi sinh v× cuéc ®Êu tranh giµnh ®éc lËp tù do , v× niÒm vui cho tÊt c¶ mäi ngêi: Tù do cho mçi ®êi n« lÖ S÷a ®Ó em th¬, lôa tÆng giµ. Cã thÓ nãi c¶ cuéc ®êi B¸c trän ®êi hi sinh v× níc, v× d©n. Bµi 28:( §Ò 17- BDTV5). §äc hai c©u ca dao: - Ai ¬i, ®õng bá ruéng hoang, Bao nhiªu tÊc ®Êt, tÊc vµng bÊy nhiªu. - Rñ nhau ®i cÊy ®i cµy - B©y giê khã nhäc, cã ngµy phong lu. Em hiÓu ®îc ®iÒu g× cã ý nghÜa ®Ñp ®Ï trong cuéc sèng cña con ngêi? Bµi lµm : Hai c©u ca dao gióp ta hiÓu ®îc ý nghÜa ®Ñp ®Ï cña gi¸ trÞ lao ®éng ®èi víi cuéc sèng cña con ngêi. C©u ca dao thø nhÊt, khuyªn mäi ngêi ch¨m chØ, chÞu khã, cÇn cï lao ®éng. Bëi tõng tÊc ®Êt cã gi¸ trÞ quý nh vµng. Ai ¬i, ®õng bá ruéng hoang, Bao nhiªu tÊc ®Êt, tÊc vµng bÊy nhiªu. C©u ca dao thø hai, muèn nh¾n nhñ mäi ngêi n«ng d©n h·y cÇn cï cµy cÊy vÊt v¶ h«m nay nhng sÏ ®em l¹i cuéc sèng ®ñ ®Çy cho ngµy mai. Rñ nhau ®i cÊy ®i cµy B©y giê khã nhäc, cã ngµy phong lu. Bµi 29:( §Ò 18- BDTV5). Trong bµi ChiÕc xe lu, nhµ th¬ TrÇn Nguyªn §µo cã viÕt: Tí lµ chiÕc xe lu Ngêi tí to lï lï Con ®êng nµo míi ®¾p Tí san b»ng t¨m t¾p Con ®êng nµo r¶i lôa Tí lµ ph¼ng nh lôa Trêi nãng nh löa thiªu Tí vÉn l¨n ®Òu ®Òu Trêi l¹nh nh íp ®¸ Tí cµng l¨n véi v·. Theo em, qua h×nh ¶nh chiÕc xe lu( xe l¨n ®êng), t¸c gi¶ muèn ca ngîi ai ? Ca ngîi nh÷ng phÈm chÊt g× ®¸ng quý? Bµi lµm: Qua h×nh ¶nh chiÕc xe lu, nhµ th¬ ®· béc lé phÈm chÊt ®¸ng kÝnh träng cña ngêi c«ng nh©n lao ®éng lµm ®êng. §ã lµ tinh thÇn lao ®éng nhiÖt t×nh, tr¸ch nhiÖm, h¨ng say: Tí lµ chiÕc xe lu Ngêi tí to lï lï Con ®êng nµo míi ®¾p Tí san b»ng t¨m t¾p Con ®êng nµo r¶i lôa Tí lµ ph¼ng nh lôa MÆc dï lao ®éng thêi tiÕt v« cïng kh¾c nghiÖt nhng ngêi c«ng nh©n lao ®éng lµm ®êng vÉn h¨ng say, kh«ng hÒ qu¶n ng¹i: Trêi nãng nh löa thiªu Tí vÉn l¨n ®Òu ®Òu Trêi l¹nh nh íp ®¸ Tí cµng l¨n véi v·. Nhê sù cÇn mÉn lao ®éng cña nh÷ng ngêi c«ng nh©n lao ®éng lµm ®êng ®· t¹o nªn nh÷ng con ®êng ®Ñp ®Ï vµ mäi ngêi ®i l¹i thuËn lîi, dÔ dµng. Bµi 30:( §Ò 19-BDTV5). Trong th göi c¸c häc sinh nh©n ngµy khai trêng ®Çu tiªn cña níc ViÖt nam ®éc lËp( 1945), B¸c Hå viÕt: Non s«ng ViÖt Nam cã trë nªn t¬i ®Ñp hay kh«ng, d©n téc ViÖt Nam cã bíc tíi ®µi vinh quang ®Ó s¸nh vai víi c¸c cêng quèc n¨m ch©u ®îc hay kh«ng, chÝnh lµ nhê mét phÇn lín ë c«ng häc tËp cña c¸c em? Lêi d¹y cña B¸c Hå kÝnh yªu ®· gióp em hiÓu ®îc tr¸ch nhiÖm cña ngêi häc sinh ®èi víi viÖc häc tËp nh thÕ nµo? Bµi lµm:Lêi d¹y cña B¸c gióp em hiÓu tr¸ch nhiÖm cña ngêi häc sinh ®èi víi viÖc häc lµ v« cïng to lín vµ tr¸ch nhiÖm cao. Khi cßn ngåi trªn ghÕ nhµ trêng, ngêi häc sinh cÇn ph¶i cè g¾ng ch¨m lo häc hµnh tiÕn bé, rÌn ®øc luyyÖn tµi . Sau nµy lín lªn gãp søc m×nh vµo viÖc x©y dùng ®Êt níc giµu ®Ñp ®Ó s¸nh vai víi c¸c cêng quèc n¨m ch©u. Bµi 31:( §Ò 21- BDTV 5). H×nh ¶nh ngêi mÑ chiÕn sÜ trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ ®îc nhµ th¬ B»ng ViÖt gîi t¶ qua nh÷ng c©u th¬ trong bµi MÑ nh sau : Con bÞ th¬ng n»m l¹i mét mïa ma Nhí d¸ng mÑ ©n cÇn mµ lÆng lÏ Nhµ yªn ¾ng.TiÕng ch©n ®i rÊt nhÑ Giã tõng håi trªn m¸i l¸ ïa qua. ... Con xãt lßng, mÑ h¸i tr¸i bëi ®µo Con nh¹t miÖng cã canh t«m nÊu khÕ Khoai níng, ng« bung ngät lßng ®Õn thÕ Mçi ban mai to¶ khãi Êm trong nhµ. H·y nªu c¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh ngêi mÑ chiÕn sÜ qua hai khæ th¬ trªn. Bµi lµm: H×nh ¶nh ngêi mÑ chiÕn sÜ ®îc gîi lªn thËt lµ c¶m ®éng. MÑ th¬ng anh chiÕn sÜ th¬ng binh nh chÝnh con ®Î cña m×nh. MÑ ©m thÇm lÆng lÏ ch¨m sãc anh ©n cÇn, chu ®¸o trong nh÷ng ngµy anh bÞ th¬ng.Anh ®ang håi øc l¹i nh÷ng t×nh th¬ng mÑ dµnh cho anh trong nh÷ng ngµy anh bÞ th¬ng nÆng: Con bÞ th¬ng n»m l¹i mét mïa ma Nhí d¸ng mÑ ©n cÇn mµ lÆng lÏ Nhµ yªn ¾ng.TiÕng ch©n ®i rÊt nhÑ Giã tõng håi trªn m¸i l¸ ïa qua. MÑ lo cho anh tõng giÊc ngñ, tõng b÷a ¨n tuy ®¹m b¹c nhng Êm t×nh mÑ con: Con xãt lßng, mÑ h¸i tr¸i bëi ®µo Con nh¹t miÖng cã canh t«m nÊu khÕ Khoai níng, ng« bung ngät lßng ®Õn thÕ Mçi ban mai to¶ khãi Êm trong nhµ. Qua ®ã , t¸c gi¶ ngîi ca ngêi mÑ chiÕn sÜ thËt tuyÖt vêi vµ s©u s¾c. Bµi 32:( §Ò 22- BDTV 5). Trong bµi “ Bé ®éi vÒ lµng, nhµ th¬ Hoµng Trung Th«ng cã viÕt: C¸c anh vÒ M¸i Êm nhµ vui TiÕng h¸t c©u cêi Rén rµng xãm nhá C¸c anh vÒ Tng bõng tríc ngâ, Líp líp ®µn em hín hë ch¹y theo sau, MÑ giµ bÞn rÞn ¸o n©u Vui ®µn con ë rõng s©u míi vÒ. Em h·y cho biÕt : Nh÷ng h×nh ¶nh nµo thÓ hiÖn niÒm vui cña xãm nhá khi bé ®éi vÒ? V× sao c¸c anh bé ®éi ®îc mäi ngêi mõng rì ®ãn chµo nh vËy ? Bµi lµm:NiÒm vui h©n hoan cña mäi ngêi khi ®ãn chµo c¸c anh bé ®éi chiÕn th¾ng trë vÒ quª h¬ng: C¸c anh vÒ M¸i Êm nhµ vui TiÕng h¸t c©u cêi Rén rµng xãm nhá C¸c ch¸u nhá vui cêi hín hë. Cßn c¸c bµ mÑ th× bÞn rÞn kh«ng nãi thµnh lêi khi c¸c anh chiÕn th¾ng trë vÒ : C¸c anh vÒ Tng bõng tríc ngâ, Líp líp ®µn em hín hë ch¹y theo sau, MÑ giµ bÞn rÞn ¸o n©u Vui ®µn con ë rõng s©u míi vÒ. C¸c anh bé ®éi ®îc mäi ngêi tng bõng chµo ®ãn v× c¸c anh ®i chiÕn ®Êu v× níc, v× d©n, v× h¹nh phóc cña mäi ngêi. Do vËy, ngµy chiÕn th¾ng trë vÒ, c¸c anh ®îc sèng trong niÒm vui h©n hoan cña mäi ngêi d©n quª h¬ng. Bµi 33:( §Ò 23- BDTV 5). Trong bµi th¬ Chó ®i tuÇn cña TrÇn Ngäc , h×nh ¶nh ng¬× chiÕn sÜ ®i tuÇn trong ®ªm khuya thµnh phè ®îc t¶ nh sau: Trong ®ªm khuya v¾ng vÎ, Chó ®i tuÇn ®ªm nay NÐp m×nh díi bãng hµng c©y Giã ®«ng l¹nh buèt ®«i tay chó råi! RÐt th× mÆc rÐt ch¸u ¬i ! Chó ®i gi÷ m·i Êm n¬i ch¸u n»m . §o¹n th¬ nãi vÒ ngêi chiÕn sÜ ®i tuÇn trong hoµn c¶nh thÕ nµo? Hai dßng th¬ cuèi cho ta thÊy ý nghÜa g× s©u s¾c vµ ®Ñp ®Ï ? Bµi lµm :§o¹n th¬ nãi lªn sù vÊt v¶, khã kh¨n thö th¸ch cña chiÕn sÜ ®i tuÇn trong ®ªm khuya gi¸ rÐt mïa ®«ng: Trong ®ªm khuya v¾ng vÎ, Chó ®i tuÇn ®ªm nay NÐp m×nh díi bãng hµng c©y Giã ®«ng l¹nh buèt ®«i tay chó råi! Chó ®i tuÇn rÊt th¬ng c¸c ch¸u nhá, s½n sµng chÞu ®ùng mäi khã kh¨n gian khæ cña c¸i rÐt ®ªm khuya ®Ó ®em l¹i sù Êm cóng cho trÎ th¬ trong ®ªm gi¸ rÐt ®«ng vÒ: RÐt th× mÆc rÐt ch¸u ¬i ! Chó ®i gi÷ m·i Êm n¬i ch¸u n»m . §iÒu ®ã , t¸c gi¶ muèn nãi lªn tinh thÇn lµm viÖc tr¸ch nhiÖm cao cña ngêi chiÕn sÜ ®i tuÇn. Bµi 34:( §Ò 24- BDTV 5) .Trong bµi Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ , nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm viÕt vÒ lêi h¸t ru cÊt lªn tõ tr¸i tim yªu th¬ng cña ngêi mÑ nh sau: Ngñ ngoan a - kay ¬i , ngñ ngoan a - kay hìi MÑ th¬ng a - kay , mÑ th¬ng bé ®éi Con m¬ cho mÑ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn Mai sau kh«n lín vung chµy lón s©n Theo em , lêi h¸t ru cña ngêi mÑ ®· béc lé nh÷ng ®iÒu g× ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c ? Bµi lµm :Ngêi phô n÷ miÒn nói ®i ®©u, lµm g× còng ®Þu con trªn lng. Nh÷ng em bÐ lóc ngñ còng n»m trªn lng mÑ. Khi ®äc ®o¹n th¬ trªn, chóng ta rÊt c¶m phôc ngêi phô n÷ Tµ- «i yªu níc, yªu con s©u s¾c. Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc hä lµm viÖc hÕt m×nh ®Ó võa nu«i con, võa lµm ra l¬ng thùc ®Ó göi ra tiÒn tuyÕn gãp phÇn vµo cuéc k/c chèng MÜ cøu níc. T×nh yªu con, yªu níc cña hä ®· kªta ë trong tim. Hä s½n sµng hi sainh tÊt c¶ cho con vµ cho c/ m¹ng. Trong khi lao ®éng hä ®·cÊt lªn tiÕng h¸t tõ tr¸i tim m×nh ®èi víi con, ®èi víi bé ®éi: Ngñ ngoan a - kay ¬i , ngñ ngoan a – kay hìi MÑ th¬ng a – kay , mÑ th¬ng bé ®éi T×nh c¶m ®ã xuÊt ph¸t tõ tr¸i tim yªu th¬ng s©u s¾c cña mÑ dµnh cho con. Lêi h¸t cßn béc lé niÒm hi väng lín lao ®Ñp ®Ï cña mÑ ®èi víi con- mÑ hi väng con lín kh«n sÏ gióp Ých cho ®êi: Con m¬ cho mÑ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn Mai sau kh«n lín vung chµy lón s©n Nh÷ng íc m¬ cao ®Ñp cña ngêi mÑ ®èi víi con ®· gãp phÇn vµo cuéc k/ chiÕn cøu níc cña toµn d©n téc. Bµi 35: (§Ò 25- BDTV 5).NghÜ vÒ n¬i dßng s«ng ch¶y ra biÓn , trong bµi cöa s«ng , nhµ th¬ Quang Huy viÕt : Dï gi¸p mÆt cïng biÓn réng Cöa s«ng ch¼ng døt céi nguån L¸ xanh mçi lÇn tr«i xuèng Bçng nhí mét vïng nói non. Em h·y chØ râ nh÷ng h×nh ¶nh nh©n ho¸ ®îc t¸c gi¶ sö dông trong khæ th¬ trªn vµ nªu ý nghÜa cña nh÷ng h×nh ¶nh ®ã . Bµi lµm :H×nh ¶nh nh©n ho¸ ®îc t¸c gi¶ béc lé trong khæ th¬. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn râ nÐt.Cöa s«ng dï gi¸p mÆt víi biÓn réng nhng ch¼ng døt céi nguån.NghÜa lµ t¸c gi¶ ca ngîi tÊm lßng thuû chung, uèng níc nhí nguån cña con ngêi. §ã lµ truyÒn thèng vèn cã cña ngêi d©n ViÖt nam. Bµi 36:( §Ò 27- BDTV 5). Trong bµi §Êt níc, nhµ th¬ NguyÔn §×nh Thi cã viÕt: Níc chóng ta , Níc nh÷ng ngêi cha bao giê khuÊt §ªm ®ªm r× rÇm trong tiÕng ®Êt Nh÷ng buæi ngµy xa väng nãi vÒ. Em hiÓu nh÷ng c©u th¬ trªn nh thÕ nµo ? Hai dßng th¬ cuèi muèn nh¾c nhë ta ®iÒu g× ? Bµi lµm:Nh÷ng c©u th¬ trong bµi lµ lêi cña cha «ng tõ ngµn xa väng vÒ muèn nh¾n nhñ ch¸u con r»ng: §Êt níc ViÖt Nam lµ lµ ®Êt níc cña nh÷ng ngêi kiªn cêng, dòng c¶m , kh«ng bao giê khuÊt phôc tríc kÎ thï: Níc chóng ta , Níc nh÷ng ngêi cha bao giê khuÊt Hai dßng th¬ cuèi bµi , cha «ng muèn nh¾c nhë chóng ta ph¸t huy nh÷ng truyÒn thèng vèn cã cña m×nh- tõ ngµy ®Çy vÎ vang vÒ lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc cña cha «ng cßn lu gi÷: §ªm ®ªm r× rÇm trong tiÕng ®Êt Nh÷ng buæi ngµy xa väng nãi vÒ. Bµi 37:( §Ò 28- BDTV 5). §äc hai khæ th¬ trong bµi H¬ng nh·n cña t¸c gi¶ TrÇn Kim Dòng: Ngµy «ng trång nh·n Ch¸u cßn bÐ th¬ V©ng lêi «ng dÆn Ch¸u tíi ch¸u che. Nay mïa qu¶ chÝn Th¬m h¬ng nh·n lång Ch¸u ¨n nh·n ngät Nhí «ng vun trång. Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh ngêi ch¸u qua hai khæ th¬ trªn. Bµi lµm: Ngêi ch¸u qua ®o¹n th¬ tuy cßn nhá nhng rÊt nghe lêi «ng dÆn. Ch¸u rÊt ngoan ngo·n, chÞu khã ch¨m sãc c©y «ng trång: Ngµy «ng trång nh·n Ch¸u cßn bÐ th¬ V©ng lêi «ng dÆn Ch¸u tíi ch¸u che. Tuy nhá nhng ch¸u ®· thÓ hiÖn ®îc t×nh c¶m ®Ñp ®Ï, biÕt uèng níc nhí nguån, ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y. Ch¸u lu«n nhí vÒ «ng- ngêi ®· trång qu¶ ngät cho ch¸u h«m nay: Nay mïa qu¶ chÝn Th¬m h¬ng nh·n lång Ch¸u ¨n nh·n ngät Nhí «ng vun trång. Qua ®©y, t¸c gi¶ muèn béc lé truyÒn thèng uèng níc nhí nguån, ¨n qu¶ nhí ngêi trång c©y. Bµi 38:( §Ò 29- BDTV 5). Trong bµi NghÖ nh©n B¸t Trµng, nhµ th¬ Hå Minh Hµ t¶ nÐt bót vÏ cña c« g¸i lµm ®å gèm nh sau : Bót nghiªng lÊt phÊt h¹t ma Bót chao gîn nícT©y Hå l¨n t¨n Hµi hoµ ®êng nÐt hoa v¨n D¸ng em, d¸ng cña nghÖ nh©n B¸t Trµng. §o¹n th¬ gióp em c¶m nhËn ®îc nÐt bót tµi hoa cña ngêi nghÖ nh©n B¸t Trµng nh thÕ nµo ? Bµi lµm :§o¹n th¬ gióp em c¶m nhËn ®îc nÐt bót trªn tay ngêi nghÖ nh©n B¸t Trµng tµi hoa, khÐo lÐo: Bót nghiªng lÊt phÊt h¹t ma Bót chao gîn níc T©y Hå l¨n t¨n Víi ®«i tay tµi hoa ®ã, ngêi nghÖ nh©n ®· t¹o nªn nh÷ng ®êng nÐt hoa v¨n tinh tÕ, hµi hoµ: Hµi hoµ ®êng nÐt hoa v¨n D¸ng em, d¸ng cña nghÖ nh©n B¸t Trµng. Nhê ®«i tay tµi nghÖ cña m×nh mµ ngêi nghÖ nh©n ®· ch¹m kh¾c trªn ®å gèm thËt sinh ®éng, lµm cho con ngêi thªm yªu cuéc sèng h¬n. Bµi 39:( §Ò 32- BDTV 5). Nãi vÒ nh©n vËt chÞ Sø ( ngêi phô n÷ anh hïng trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ), trong t¸c phÈm Hßn §Êt cña nhµ v¨n Anh §øc cã ®o¹n viÕt: ChÞ Sø yªu biÕt bao nhiªu c¸i chèn nµy,n¬i chÞ oa oa cÊt tiÕng khãc ®Çu tiªn, n¬i qu¶ ngät tr¸i sai ®· th¾m hång da dÎ chÞ. ChÝnh t¹i n¬i nµy, mÑ chÞ ®· h¸t ru chÞ lín kh«n. Vµ ®Õn lóc chÞ ®îc lµm mÑ, chÞ l¹i h¸t ru con nh÷ng c©u h¸t ngµy xa. §äc ®o¹n v¨n trªn, em hiÓu ®îc v× sao chÞ Sø rÊt yªu quÝ vµ g¾n bã víi quª h¬ng? Bµi lµm: §o¹n v¨n cho em thÊy chÞ Sø yªu quª h¬ng tha thiÕt. N¬i chÞ ®· sinh ra vµ lín lªn b»ng lêi ru yªu th¬ng cña mÑ.ChÝnh n¬i ®©y , mÑ chÞ ®· båi cho chÞ t©m hån sèng b»ng c©u h¸t tõ tr¸i tim yªu th¬ng con cña mÑ. Cho ®Õn khi chÞ ®îc lµm mÑ, chÞ l¹i ru con nh÷ng c©u h¸t chan chøa t×nh yªu th¬ng con s©u nÆng cña mÑ chÞ ngµy xa. Bµi 40:( §Ò 33- BDTV 5). Trong bµi sang n¨m con lªn b¶y, nhµ th¬ Vò §×nh Minh cã viÕt : §i qua thêi Êu th¬ Bao ®iÒu bay ®i mÊt ChØ cßn trong ®êi thËt TiÕng ngêi nãi víi con H¹nh phóc khã kh¨n h¬n Mäi ®iÒu con ®· thÊy Nhng lµ con giµnh lÊy Tõ hai bµn tay con. Qua ®o¹n th¬, t¸c gi¶ muèn nãi víi con ®iÒu g× khi con lín lªn vµ tõ gi· thêi Êu th¬ . Bµi lµm : §o¹n th¬ trªn, ngêi cha muèn nãi víi con r»ng : khi con lín, tõ gi¶ tuæi Êu th¬ ®Ó bíc vµo cuéc ®êi thùc víi biÕt bao thö th¸ch nhng rÊt tù hµo. §Ó cã h¹nh phóc, ngêi cha muèn nãi r»ng con ph¶i tr¶i qua bao khã kh¨n, vÊt v¶ b»ng chÝnh ®«i bµn tay vµ khèi ãc cña con. H¹nh phóc do chÝnh con t¹o dùng ®ã lµ cuéc sèng thùc cña con vµ ®ã lµ niÒm sung síng nhÊt ®êi con. Bµi 41:( §Ò 34- BDTV 5). Trong bµi Con cß, nhµ th¬ ChÕ Lan Viªn viÕt vÒ lêi ru cña ngêi mÑ nh sau: Mai kh«n lín con theo cß ®i häc, C¸nh tr¾ng cß bay theo gãt ®«i ch©n. Lín lªn,lín lªn, lín lªn Con lµm g× ? Con lµm thi sÜ. C¸nh cß tr¾ng l¹i bay hoµi kh«ng nghØ, Tríc hiªn nhµ Vµ trong h¬i m¸t c©u v¨n. H·y nªu nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh con cß trong ®o¹n th¬ trªn. Bµi lµm: Suy nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh con cß trong ®o¹n th¬ trªn ®ã lµ : Con cß lu«n lµ h×nh ¶nh g¾n bã th©n th¬ng víi tuæi häc trß hån nhiªn ng©y th¬, trong s¸ng.Ngßi mÑ muèn nãi víi con r»ng: sau nµy con lín lªn,con trë thµnh thi sÜ th× nh÷ng g× con häc ®îc vÉn theo con nh h×nh ¶nh con cß.Nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp lu«n hiÖn lªn tríc s©n nhµ còng nh trong c©u h¸t. NghÜa lµ trong c©u v¨n cña con cã chøa chÊt th¬ bay bæng, ®Ñp ®Ï nh cß tr¾ng th©n th¬ng. Bµi 42:( §Ò 35- BDTV 5). §äc nh÷ng khæ th¬ sau trong bµi Ngìng cöa cña nhµ th¬ Vò QuÇn Ph¬ng : N¬i nµy ai còng quen Ngay tõ thêi tÊm bÐ Khi tay bµ, tay mÑ Cßn d¾t vßng ®i men. N¬i bè mÑ ngµy ®ªm Lóc nµo qua còng véi, N¬i b¹n bÌ ch¹y tíi Thêng lóc nµo còng vui. N¬i nµy ®· ®a t«i Buæi ®Çu tiªn ®Õn líp Nay con ®êng xa t¾p, VÉn ®ang chê t«i ®i. H×nh ¶nh Ngìng cöa cña ng«i nhµ trong mçi khæ th¬ trªn gîi cho em nghÜ ®Õn nh÷ng ®iÒu g× ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c? Bµi lµm :H×nh ¶nh “ Ngìng cöa” ë mçi khæ th¬ ®Òu gîi nªn nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp, s©u s¾c. Khæ mét, “ Ngìng cöa th©n quen víi emtõ thuë Êu th¬ trong vßng tay yªu th¬ng cña bµ, cña mÑ: N¬i nµy ai còng quen Ngay tõ thêi tÊm bÐ Khi tay bµ, tay mÑ Cßn d¾t vßng ®i men. Khæ hai, “ Ngìng cöa” lµ n¬i ch÷ng kiÕn nçi toan lo vÊt v¶ cña cha mÑ ®Ó nu«i em lín kh«n. N¬i gÆp gì b¹n bÌ trong niÒm vui h©n hoan: N¬i bè mÑ ngµy ®ªm Lóc nµo qua còng véi, N¬i b¹n bÌ ch¹y tíi Thêng lóc nµo còng vui. Khæ ba, “ Ngìng cöa” lµ n¬i ®a em buæi ®Çu tiªn ®Õn líp víi bao ®iÒu míi l¹ vµ hay ë thÇy c« , b¹n bÌ. Khi em lín, “ ngìng cöa” ®a em ®Õn n¬i ®Çy íc m¬ hi väng, më ra mét ch©n trêi míi ®èi víi em: N¬i nµy ®· ®a t«i Buæi ®Çu tiªn ®Õn líp Nay con ®êng xa t¾p, VÉn ®ang chê t«i ®i.