Tài liệu Bộ đề bứt phá điểm thi vào 10 môn ngữ văn

MINH TÚ - ThS. NGUYỄN THỊ HÀI nha k u ắ t B ân hồng đúíc Bản quyền thuộc © TKBooks. Theo hợp đổng chuyển nhượng giữa Công ty Cổ phẩn sách MCBooks và các tác giả Minh Tú - ThS. Nguyẻn Thị Hải. Bất cứ sao chép nào không được sự đồng ý của TKBooks đểu là bát hợp pháp và vi phạm luật xuất bản Việt Nam, luật bản quyền quốc tế và công ước Berne về bản quyển sở hữu trí tuệ. Thương hiệuTKBOOKS Chuyên sách tham khảo TKBooks luồn mong muốn được hợp tác với các tác giả trong nước để chia sẻ những phương pháp học, những cuốn sách tham khảo hay và chát lượng đến với học sinh Việt Nam. Chúng tô i luôn m ong m uốn nhận được những ý kiến g óp ý của Quý độc giả để cuốn sách ngày càng hoàn thiện hơn Góp ý vể nội dung sách: thewindy@ mcbooks.vn Liên hệ vể bản thảo và bản dịch: contact@ mcbooks.vn Liên hệ hợp tác truyền thông trên sách: project@ mcbooks.vn Liên hệ tư vấn, đại diện và giao dịch bản quyền: copyright@ mcbooks.vn IU Y HUONG PHAP OH LUYEN OINH CAO GIAI OOAN Nưdc RUT Đ ứ n g tr ư ớ c kì t h i v à o lớ p 10, h à n g tr iệ u h ọ c s in h tr ê n cả n ư ớ c đ ể u c ó c h u n g n ỗ i lo lắ n g : > K iế n t h ứ c q u á n h iề u , k h ô n g b iế t b ấ t đ ẩ u ô n t ậ p t ừ đ â u . > ô n s a o đ ể n h ớ lâ u , t r ọ n g t â m và b á m sát? > Đ ể t h i sẽ c ó n h ữ n g c â u h ỏ i, d ạ n g b à i n à o ? > C ó c á c h t r ì n h b à y và " b í q u y ế t " gì đ ể đ ạ t đ iể m ca o ? > V iế t sa o đ ể k h ô n g la n m a n , d à i d ò n g m à đ ủ ý? > P h â n b ố th ờ i g ia n t h ế n à o c h o h ợ p lí vớ i m ỗ i câ u ? T h e o c h ia sẻ c ủ a rấ t n h iề u t h ủ k h o a và cá c b ạ n đ ạ t đ iể m k h á g iỏ i, lu y ệ n đ ề c h ín h là p h ư ơ n g p h á p ô n lu y ệ n đ ỉn h c a o t r o n g g ia i đ o ạ n n ư ớ c rú t. Với n h iề u n ă m k in h n g h i ệ m lu y ệ n th i m ô n N g ữ v ă n , cá c tá c g iả c ũ n g k h ẳ n g đ ịn h v iệ c lu y ệ n g iả i đ ể ( n h ấ t là đ ề t h i c h ín h th ứ c v à o 10 c ù a c á c Sở G iá o d ụ c và Đ à o tạ o ) là v ô c ù n g q u a n t r ọ n g và c ầ n t h i ế t b ở i n ó m a n g lại rấ t n h iề u lợi ích c h o h ọ c s in h , c ụ t h ể là: s H iể u rõ c ấ u t r ú c đ ể t h i , x u h ư ớ n g ra đ ể . S K h o a n h v ù n g đ ư ợ c t r ọ n g t â m k iế n t h ứ c và n h ữ n g c â u h ỏ i, d ạ n g b à i c h ắ c c h ắ n sẽ c ó t r o n g đề. S T ra u d ổ i kĩ n ă n g là m b à i, t r ì n h b à y k h o a h ọ c , s ạ c h đ ẹ p . s L à m q u e n vớ i t â m lí t h i cử; p h â n b ố th ờ i g ia n h ợ p lí. ■s R ú t k in h n g h i ệ m c h o b ả n t h â n ; b iế t rõ t h ế m ạ n h c ủ a m ì n h đ ể p h á t h u y v à n h ìn ra h ạ n c h ế đ ể k h ắ c p h ụ c . s H iể u rõ sức m ì n h đ ể c h ọ n tr ư ờ n g vừ a sức. • # * I * T u y n h iê n , v iệ c t ổ n g h ợ p đ ề đ ể t h ử sứ c k h ô n g d ẻ d à n g v à h ầ u h ế t c á c đ ề không c ó đáp án k h iế n v iệ c ô n l u y ệ n c ủ a c á c e m g ặ p n h i ề u k h ó k h ă n , t ự g iả i x o n g c ũ n g k h ô n g b i ế t m ì n h đ ã là m đ ú n g h a y sai, đ ạ t đ ư ợ c k h o ả n g b a o n h i ê u đ iể m . H iể u rõ đ iế u đ ó , c á c tá c g iả đ à d à y c ô n g SƯU t ẩ m , t u y ể n c h ọ n n h ữ n g đ ể t h i v à o 10 m ớ i n h ấ t c ủ a c á c t ỉ n h , t h à n h p h ố t r o n g cả n ư ớ c và g iả i c h i t i ế t t ừ n g đ ề , t ậ p h ợ p t h à n h c u ố n sách: • » • * * « * í * Bộ ĐỂ BỨT PHÁ ĐIỂM THI VÀ010 MŨN NGỮVẪN C u ố n sá ch c ó gì đ ặ c b iệ t? s P h â n tíc h c ấ u t r ú c đ ể t h i c ủ a c á c t ỉ n h ; c h ỉ ra n h ữ n g d ạ n g b à i n h ấ t đ ịn h sẽ c ó t r o n g đ ề th i; s C h ia sẻ b í q u y ế t đ ạ t đ iể m c a o và n h ữ n g lỗ i c ẩ n t r á n h t r o n g b à i là m . T ổ n g h ợ p 6 0 đ ề t h i c h ín h t h ứ c v à o 10 m ớ i n h ấ t c ủ a c á c Sở G iá o d ụ c và ■ Đ à o t ạ o t r o n g cả nước. s C ó đ á p á n c h i t i ế t k è m th e o , rấ t t iệ n đ ể t ự ô n lu y ệ n . Tác g iả c ò n : s T rự c t i ế p t ư v ấ n , g iả i đ á p t h ắ c m ắ c v ề h ọ c t ậ p c h o c á c e m tạ i f a n p a g e h ttp s ://w w w .fa c e b o o k .c o m /h o c v a n th o n g m in h / s T ặ n g b ộ v id e o b à i g iả n g , h ư ớ n g d ẫ n ô n t h i tr ê n a p p T K B o o k s . K h ô n g c ẩ n đ ộ i cái n ẳ n g 4 0 oC củ a m ù a h è tớ i n h ữ n g lớ p h ọ c c h ậ t c h ộ i, n ó n g • » * b ứ c ; c h ỉ c ẩ n ở n h à là m b ạ n vớ i q u ạ t đ iệ n , đ iề u h ò a ; lu y ệ n 4 -5 đ ể /1 t u ẩ n , t r o n g v ò n g 3 - 4 t h á n g trư ớ c kì t h i; c á c e m sẽ t ự t in , v ữ n g v à n g và b ứ t p h á n g o ạ n m ụ c a' Á» V v ẽ đ iẽ m sỗ. D ù đ ư ợ c b iê n s o ạ n v ớ i rấ t n h iề u c ố g ắ n g , s o n g c u ố n s á c h c ũ n g v ẫ n c ó t h ể c ò n m ộ t v à i th iế u sót. Rất m o n g q u ý b ạ n đ ọ c g ẩ n xa và các e m h ọ c s in h g ó p ý đ ể c u ố n sá ch đ ư ợ c h o à n th iệ n h ơ n t r o n g n h ữ n g lẩn tá i b ả n sau! C h ú n g t ô i tr â n t r ọ n g c ả m ơ n và c h ú c cá c e m h ọ c t ố t! CÁC TÁC GIẢ t % PHAN 1 PHÂN TÍCH CẤU TRÚC ĐỂ THI VÀO 10 ã NHỮNG Bí KÍP LÀM BÀI KHÔNG THỂ Bỏ QUA Bộ ĐÊ BỨT PHÁ ĐIỂM THI VÀO 10 MÒN NGỮ VĂN 1. C Á U TR Ú C Đ Ể T H I V À O 10 M Õ N N G Ữ V Ă N Q u a k h ả o sá t đ ể t h i c ủ a c á c t ỉ n h , t h à n h p h ổ t r o n g n h iể u n ă m g ầ n đ â y, tá c • « * ♦ * * * * • * •# ì ' i • • » * * » • • » • * * i » • * ế » * * Kiểu 1 (phổ biến nhất) Kiểu 2 Kiểu ề - K iể m tra k iế n th ứ c T iế n g V iệ t và n ă n g lực c ả m t h ụ ( t h ô n g q u a d ạ n g đ ọ c h iể u v ă n b ả n h o ặ c là m cá c bài tậ p nhỏ) - Đ ọ c h iể u v ă n b ả n (c ó th ể tíc h h ợ p câu h ỏ i n h ỏ v ề n g h ị lu ậ n xã h ộ i hoặc kh ô n g ). - Đ ọ c h iể u v ă n b ả n tíc h h ợ p n g h ị lu ậ n xã h ộ i ( v iế t đ o ạ n h o ặ c b à i v ă n n g h ị lu ậ n v ể v ấ n đ ể đ ư ợ c đ ặ t ra t r o n g v ă n b ả n đ ọ c h iể u ). - N g h ị lu ậ n xã h ộ i: y ê u cầ u v iế t m ộ t đ o ạ n h o ặ c m ộ t bài văn ngắn. - N g h ị lu ậ n v ă n h ọ c : y ê u c ẩ u v iế t m ộ t b à i v ă n . - N g h ị lu ậ n v ă n h ọ c . V í d ụ : Đề tuyển sinh - Đ ọ c h iể u v ă n b ả n năm 2017 của các tình h ợ p n g h ị lu ậ n v ă n Bình Đinh, Cao Bàng, ( v iế t đ o ạ n h o ặ c b à i Hưng Yên, Long An, Ninh n g h ị lu ậ n v ề v ă n b ả n Bình,... h iể u ). Ví d ụ : Đề tuyển sinh nâm 2017 của các tinh Bà Rịa Vũng Tàu, Bác Giang, Bạc Liêu, Bình Dương, Bình Phước, Hà Nam, Hòa Bình, Đà Nỗng, Huế, Thái Nguyên Thanh Hóa, Thành phố Hổ Chí Minh,... 4 • ' N g o à i ra, m ộ t sỏ đ ề c ó cả p h ẩ n tr ắ c n g h i ệ m n h ư đ ề t u y ể n s in h n ă m 2 0 1 7 c ủ a t i n h N a m Đ ịn h , tr ư ờ n g T H P T C h u y ê n K h o a h ọ c t ự n h iê n - Hà Nội,... a) Những câu hỏi thường gặp ở phẩn đọc hiểu t + » é - Nêu xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác của vân bản. • - Chi ra phép liên kết hình thức giữa các câu hoặc các đoạn văn trong văn bản. • - Xác đinh phép tu từ và nêu tác dụng của nó trong vởn bản. » • s > - Gọi tên thành phần biệt lập và chi ra dấu hiệu nhận biết nó trong câu. I - Xác đinh kiểu câu về m ặt ngữ pháp. • tíc h học văn đọc d M M fc l Đề tuyển sinh nám 2017 của Hải Phòng, thành phố Hà Nội (2015, 2016,2017). - Văn bản (hoặc đoạn trích) trên thuộc tác phẩm nào? Do ai sáng tác? I i I • » • I g iả t ổ n g k ế t đ ư ợ c n h ữ n g c ấ u t r ú c đ ề t h i t h ư ờ n g g ặ p , là: ' i - Câu/đoạn vân bản vi phạm phương châm hội thoại nào, vì sao? - Chi ra lời dân trực tiếp/gián tiếp và viết lợi câu. * ^ ậ ffl TKBooks b) Những kiểu đề thường gặp ở phần nghị luận xã hội - N g h ị lu ậ n về m ộ t h iệ n tư ợ n g xã h ộ i (bạo lực học đường, sự gian lận trong học tập và thi cử, ô nhiễm m ôi trường, tai nạn giao thông, sự vô cảm,...). - N g h ị lu ậ n về m ộ t v ấ n đ ề t ư t ư ở n g đ ạ o lí (tính trung thực, tình yêu thương con người, lí tưởng sống, trách nhiệm của tuổi trẻ với biển đào quê hương, lòng biêt ơn, vai trò của qué hương hay tình cảm gia đình với sự phát triển nhân cách con người, tình bạn, voi trò của sách,...). - N g h ị lu ậ n về m ộ t v ấ n đ ể xã h ộ i đ ặ t ra t r o n g m ộ t c â u c h u y ệ n h a y m ộ t tá c p h ẩ m văn học. c) Những kiểu đế thường gặp ở phần nghị luận văn học - Phân tíc h / cảm n h â n vế m ộ t n h â n v ậ t vãn học. + C ả m n h ậ n vể n h â n v ậ t ỏ n g H ai t r o n g t r u y ệ n n g ắ n "Làng" củ a K im Lân. + C ả m n h ậ n v ề n h â n v ậ t a n h t h a n h n iê n t r o n g t r u y ệ n n g ắ n "Lặng lẽ Sa Pa" c ủ a N g u yễ n T h à n h Long. + C ả m n h ậ n v ề n h â n v ậ t b é T h u t r o n g t r u y ệ n n g ắ n "Chiếc lược ngà" c ủ a N g u y ễ n Q u a n g S áng. - C ả m n h ậ n vế m ộ t đoạn t r í c h t r o n g m ộ t tá c p hẩm v ă n h ọ c. V í d ụ : C ả m n h ậ n v ề đ o ạ n t h ơ sau: Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã vê. Sông được lúc dềnh dàng Chim bát đâu vội vã Có đám mây mùa hạ Vát nửa mình sang thu. (Trích Sang thu - Hữu Thỉnh, Ngử văn 9, tập II, NXB Giáo dục Việt Nam) - C ảm n h ậ n vế m ô t k h ía canh n ộ i d u n g c ủ a m ộ t tá c phẩm vàn h ọ c. Ví dụ: + C ả m n h ậ n vế t ì n h c h a c o n t r o n g “Chiếc lược ngà" c ủ a N g u y ễ n Q u a n g Sáng. Bộ ĐỂ BÚT PHA ĐIÊM THIVAO 10 MÓN NGỮ VAN w $ A. + C ả m n h ậ n v ể t ì n h đ ổ n g c h í/ h ìn h tư ơ n g n g ư ờ i lín h t r o n g b à i t h ơ "Đống chí I c ủ a C h ín h Hữu. I - Cảm nhận về hai đ oạn trích t h u ộ c hai tác ph ẩ m khác nhau (so sánh I, í * hai đoạn trích) hoạc cảm nhạn vẽ hai đ oạn khác nhau t r o n g c u n g m ọ t t * * tá c p h ẩ m . Ví d ụ : T rìn h b à y c ả m n h ậ n c ủ a e m v ề h a i k h ổ t h ơ sau: M ặt trời xuống biển như hòn lửa Sóng đã cài then, đêm sập cửa Đoàn thuyền đánh cá lợi ra khơi Câu hát căng buồm cùng gió khơi. (... ) Câu hát câng buồm với gió khơi * Đoàn thuyền chạy đua cùng m ặt trời • » M ặt trời đội biển nhô màu mới t • I * I * 4 M át cá huy hoàng muôn dặm phơi * (Trích Đoàn thuyền đánh cá, H uy Cận) - 1* ị ■ C ả m n h ậ n v ể m ộ t vài n é t đ ặ c sắc vể n g h ệ t h u ậ t c ủ a m ộ t tá c p h ầ m v ă § + T rìn h b à y s u y n g h ĩ c ủ a e m v ề t ì n h h u ố n g t r u y ệ n t r o n g t r u y ệ n n g ắ n "Chiếc * ft • /ƯỢc n g à " c ủ a N g u y ễ n Q u a n g S áng. + C ả m n h ậ n c ủ a e m v ề c h ấ t t h ơ t r o n g tr u y ệ n n g ắ n "Lặng lẽ Sa Pa" c ủ a N g u y ễ n Thành Long. • . - Bày t ỏ s u y n g h ĩ v ế m ộ t ý k iế n , m ộ t n h ậ n đ ịn h . Ví d ụ : Bé T h u t r o n g t r u y ệ n n g ắ n "Chiếc lược ngà" c ủ a N g u y ễ n Q u a n g S á n g là m ộ t c ô b é cá t í n h s o n g c ũ n g rấ t tì n h c ả m , d ạ t d à o t ì n h th ư ơ n g ch a . Em c ó đ ó n g ý vớ i ý k iế n tr ê n k h ô n g ? Vì sao? T rìn h b à y b ằ n g m ộ t b à i v ă n k h o ả n g 02 tr a n g g iấ y th i. 2. N H Ử N G BI KÍP LÀM BAI K H Õ N G T H Ề BỎ QUA P h ẩ n n à y sẽ h ư ớ n g d ẫ n cá c e m 4 b ư ớ c c ầ n là m đ ể v iế t đ ư ợ c m ộ t b à i v ă n tố t, n h ữ n g b í k íp đ ể đ ạ t đ iể m c a o và n h ữ n g lỏ i c ầ n tr á n h k h i v iế t vă n . 3 ^ TKBooks 2.1. Bôn bước đế viết một bài văn tốt + X ác đ ị n h y ê u c ẩ u n g h ị lu ậ n củ a đ ể (g ạ c h c h â n t ừ n g ữ q u a n tr ọ n g ) . + Xác đ ịn h p h a m vi k iế n th ứ c (vế tá c giả, tá c p h ẩ m , v ề lịc h sử th ờ i đ ạ i m à tá c p h ẩ m ra đ ờ i , ...). + X ác đ ị n h n h ữ n g t h a o tá c n g h i lu ậ n cấ n v ậ n d ụ n g , đ â u là t h a o tá c c h ín h ? (g iả i thích, chứng minh, phân tích, so sánh,...) V iệ c lậ p d à n ý là rấ t q u a n tr ọ n g , c ầ n th iế t, n h ư h o a t iê u d ẫ n đ ư ờ n g c h o n g ư ờ i v iế t đ i đ ú n g đ ư ờ n g , k h ô n g lạc đ ư ờ n g , k h ô n g đ i đ ư ờ n g v ò n g , k h ô n g bị lặ p lại q u ã n g đ ư ờ n g đ ả đi, là m m ấ t th ờ i g ia n , k é m h iệ u q u ả . + M ở b à i trả lời c h o c â u h ỏ i: Vấn đề càn nghi luận là gì? + T h â n b à i trả lời c h o cá c c â u h ỏ i: vấn đế đó có những đặc điềm, tính chất nào hay được triển khai như thế nào trong tác phẩm (làm sáng tỏ)? Tóc giả đã trình bày vấn đề đó thông qua những bút pháp nghệ thuật nào? Tại sao lại đưa ra vấn để đó? Ý nghĩa, tâm quan trọng của ván đế đó là gì?) + K ế t b à i đ á n h g iá k h á i q u á t lại v ấ n để, n â n g cao, m ở r ộ n g v ấ n đ ề ; liê n h ệ th ự c t ế và r ú t ra b à i h ọ c c h o b ả n th â n . ■=> Yêu cầ u : + D à n ý p h ả i xá c lậ p đ ư ợ c n h ữ n g lu ậ n đ iể m , lu ậ n cứ, lu ậ n c h ứ n g . + Xác đ ịn h đ ư ợ c đ â u là ý c h ín h , ý p h ụ . + Sắp x ế p các ý t h e o tr ìn h h ợ p lí: c h ín h trư ớ c p h ụ sau h a y p h ụ trước, c h ín h sau? Ví dụ : C h o đ o ạ n th ơ : Không có kính, rỏi xe không đèn Không có m ui xe, thủng xe có xước Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: Chỉ cần trong xe có m ột trái tim (Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Phạm Tiến Duật) 9 BỘ ĐẼ BỨT PHA DIEM THI UAO lũ MÒN NGỮ VAN H ãy v iế t m ộ t b à i v ă n n g ắ n tr ìn h b à y c ả m n h ậ n củ a e m vế đ o ạ n t h ơ tr ê n . Em c ó su y n g h ĩ gì v ề trá c h n h iệ m củ a th ẻ h ệ t r ẻ h ô m n a y t r o n g v iệ c x â y d ự n g và b ả o * v ệ Tổ q u ố c ? # » * ỉ * . PHÂN TÍCH ĐỂ • ế • Yêu cầu nghị luận + T rìn h b à y c ả m n h ậ n c ủ a b ả n t h â n v ề n ộ i d u n g , n g h ệ t h u ậ t c ủ a k h ổ c u ố i b à i "Bài thơ về tiểu đội xe không kính". + T rá c h n h i ệ m c ủ a t h ế h ệ t r ẻ h ô m n a y t r o n g v iệ c x â y d ự n g v à b ả o v ệ T ổ q u ố c . • Phạm vi kiến thức + H ọ c s in h cẩ n c ó k iế n th ứ c v ề tá c g iả P h ạ m T iế n D u ậ t, v ề b à i t h ơ "Bài thơ vế tiểu đội xe không kính", m ộ t số tá c p h ẩ m c ù n g th ờ i đ ạ i h o ặ c c ù n g đ ể tà i n g ư ờ i lín h (Đổng chí- C h í n h Hữu). • • m I I* < • + K iế n th ứ c v ề xã h ộ i, t ì n h h ìn h p h á t t r i ể n k in h tế , c h í n h trị,... đ ấ t n ư ớ c h iệ n nay. Các thao tác nghị luận: p h â n tíc h , c h ứ n g m in h , so s á n h. ' i • LẬP DÀN Ý • « ế ỉ » » * ! I ] a) Mở bài: G iới th iệ u tá c giả, tá c p h ẩ m , đ o ạ n tríc h . b) Thân bài • Khái quát Bài t h ơ k h ắ c h ọ a 2 h ìn h ả n h - h ìn h ả n h n h ữ n g c h iế c xe k h ô n g k ín h và n h ữ n g n g ư ờ i lín h lái x e T rư ờ n g Sơn. T r o n g đ ó , n h ữ n g c h iế c x e k h ô n g k ín h là c á i p h ô n g n ế n n h ằ m t ô đ ậ m v ẻ đ ẹ p c ủ a n g ư ờ i lín h . Đ o ạ n t h ơ tr ê n là k h ổ c u ố i c ủ a b à i. • Cảm nhận về đoạn thơ + Hai câ u đ ầ u : Đ iệ p t ừ "không"c ù n g p h é p liệ t kê đ ã tá i h iệ n c h â n t h ự c h ìn h ả n h I * * * n h ứ n g c h iế c x e tồ i tà n , n ó i r ộ n g ra là sự t h i ế u t h ổ n , g ia n k h ổ n ơ i c h iế n trư ờ n g . + H ai c â u sau: H ìn h ả n h h o á n d ụ "trái tim " vả cá c t ừ "vân", "chi cân" t h ể hiện t ì n h y ê u nước, lò n g q u y ế t tâ m , k h á t v ọ n g g iả i p h ó n g m i ề n N a m , t h ố n g n h ấ t đ ấ t n ư ớ c * c ủ a n h ữ n g n g ư ờ i lín h lái xe T rư ờ n g Sơn. + Sự tư ơ n g p h ả n giữ a h iệ n th ự c và tí tư ở n g c à n g t ô đ ậ m t h ê m sự sôi n ổ i, n h iệ t h u y ế t củ a n h ữ n g n g ư ờ i lín h trẻ. * « g T K B oo ks a PHẦN 1 + Bút p h á p tả th ự c k ế t h ợ p hài h ò a với c h ú n g h ĩa a n h h u n g cách m ạ n g đã tạ o n ê n hình tư ợ n g n g ư ờ i lín h t h ậ t đ ẹ p . H ọ tiê u b iể u c h o vẻ đ ẹ p củ a th ế h ệ trẻ V iệ t N a m , là biểu tư ợ n g củ a c h ủ n g h ĩa a n h h ù n g cá ch m ạ n g th ờ i c h ổ n g Mĩ. • Trách nhiệm của thê hệ trẻ hôm nay trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc + H ọc tậ p , tr a u d ổ i tri th ứ c , rè n lu ỵ ê n sức k h ỏ e , tr a n g bị n h ữ n g kĩ n ă n g cấ n t h iế t đ ể h ộ i n h ậ p vớ i t h ế g iớ i. + C h ă m c h ỉ la o đ ộ n g , g ó p p h ấ n x â y d ự n g , p h á t tr iể n đ ấ t nước. + Q u ả n g b á h ìn h ả n h và v ă n h ó a d â n t ộ c ra t h ế giới. + T ỉn h t á o trư ớ c â m m ư u c h ố n g p h á c ủ a các t h ế lực t h ù đ ịc h . + s ẵ n s à n g lên đ ư ờ n g đ ấ u tr a n h b ả o v ệ đ ấ t nước kh i Tổ q u ố c cẩn. • Liên hệ, r ú t ra b à i h ọ c c h o b ả n th â n . c) K ế t b à i : K h ẳ n g đ ịn h lại g iá trị c ủ a đ o ạ n t h ơ n ó i r iê n g và b à i t h ơ n ó i c h u n g . 2.2. Những bí kíp làm bài th i kh ô n g th ẻ bỏ qua - Đ ọ c kĩ đ ể , p h â n tíc h đ ề b ằ n g c á c h g ạ c h c h â n d ư ớ i n h ữ n g t ừ n g ữ q u a n t r ọ n g . - T rìn h b à y sạch sẽ, t r á n h g ạ c h x ó a , c h ữ v iế t to , rõ rà n g . - Trả lời n g ắ n g ọ n , đ i t h ẳ n g v à o v ấ n đ ể , n h ấ t là ở p h ầ n T iế n g V iệ t. - Bài d ẻ là m trư ớ c , b à i k h ó là m sau, là m đ â u c h ắ c đấy, t r á n h t ậ p t r u n g q u á n h iề u th ờ i g ia n v à o b à i k h ó . - K h i v iế t b à i vă n : I « + L ậ p d à n ý trư ớ c k h i v i ế t b à i. + N ê n t r i ể n k h a i cá c ý t h e o k iể u đ o ạ n v ă n d iễ n d ịc h h o ặ c t ổ n g - p h â n - h ợ p . + Bài v ă n b ắ t b u ộ c p h ả i đ ả m b ả o b ố c ụ c đ ầ y đ ủ 3 p h ầ n : M ở b à i - T h â n b à i - Kết bài. + N ê n t r i ể n k h a i to à n b à i v ă n t h e o h ư ớ n g : k h á i q u á t - c ụ t h ể - k h á i q u á t. + Bài v ă n n g h ị lu ậ n v ă n h ọ c n ê n đ i từ c á c tín h iệ u n g h ệ t h u ậ t đ ế n n ộ i d u n g , k h ô n g * t á c h rời 2 y ế u t ố n ộ i d u n g và n g h ệ t h u ậ t h o ặ c b ỏ q u a n h ữ n g đ ặ c sắc n g h ệ t h u ậ t . I + Tá ch câ u , tá c h đ o ạ n h ợ p lí; c ó sự d ẫ n d ắ t c h u y ể n ý, c h u y ể n đ o ạ n . \ + D ẫ n c h ứ n g c h ín h xác. I * + T h ể h iệ n đ ư ợ c q u a n đ i ể m c ủ a b ả n t h â n m ộ t c á c h rõ rà n g , q u a n đ iể m p h ả i « n h ấ t q u á n t r o n g t o à n b à i. 1 - N è n d à n h 5 - 1 0 p h ú t đ ể s o á t lỏi c ủ a t o à n b à i th i, tr á n h sai s ó t. , 11 * w f I * * Bỡ ĐÊ BỨT PHÁ ĐIẾM THI VÀO 10 MÔN NGỮ VĂN 3. N H Ứ N G LỒ I C À N T R Á N H - Sai c h ín h tả, lỗ i d ù n g sai từ, đ ặ t c â u sai n g ữ p h á p . D ù n g t ừ n g ữ t h ô tụ c h a y n g ô n n g ữ n ó i v à o b à i v ă n v iế t. - Bài v i ế t lạc đ ề , xa đề. - Bài v iế t k h ô n g đ ủ b ổ c ụ c 3 p h ẩ n n h ư t r ê n h o ặ c "đ ầ u v o i đ u ô i c h u ộ t", "đ ẩ u N g ô m ìn h Sờ'. - T h iế u ý, sắ p x ế p ý lộ n x ộ n . - D á n sai d ẫ n c h ứ n g h o ặ c đ ư a ra d ẫ n c h ứ n g n h ư n g k h ô n g p h â n tíc h , là m c h o b à i v ă n c ó c h i t í n h liệ t kê, n ộ i d u n g h ờ i h ợ t, k h ô n g c ó đ ộ sâu, k h ô n g c ó c ả m xúc. 4. NGUYÊN TẮC LUYỆN ĐỂ V- \ L . t v . . 'V . ;■ ./j f c j v 4 .. j . v v v • -'••V 4 -1>.L -ì - XV • - . . . X -> f r k - it im t f V f - j - n ' Lijn :TÌ t t 1ĩ t M : ế ik fitM r Tuân thủ yêu cẩu vé thời gian như một bài thi thật. Chọn không gian yên tĩnh để làm bài. Tắt điện thoại, gập máy tính lại và nói "không" với tất cả các loại tài liệu liên quan. Rèn thói quen phân tích đề, lập dàn ý trước khi viết để viết có định hướng, đúng hướng, không xa đề, lạc đề, lặp ý, thiếu ý,. So sánh bài làm với đáp án, tự chấm điểm và rút kinh nghiệm. N À O . G I 0 H Ã Y C Ù N G N H A U LU Y ỆN B ệ 6 0 ĐỀ S A U N H É ! V À N H Ớ : C H Ì X EM Đ Á P Á N K H I M ÌN H Đ Ã H Ỡ À N T H À N H X 0 N G BÀI TH I NHÉ! : ) 12 ^ TKBooks LUYỆN GIẢI ĐÊ ■ Các đề tro n g cuốn sách này đều làm trong thời gian 120 phút. Tuy nhiên, khi tự luyện, các em chỉ cần ghi lại câu trả lời vắn tắt hoặc lập dàn ý cho các bài yêu cầu viết đ o ạ n / bài văn. Vì vậy, mỗi để nên thực hành trong khoảng 30 - 35 phút. Bộ ĐẼ BỨT PHÁ ĐIỂM THI VÀO 10 MÔN NGŨ VĂN ỉ 1 u ể thi tuyển sinh vào lớp 10THPT năm học 2018 - 2019 t s * V ft • * SỞGD&ĐT Hà Nội » t v• ịV ề ^ h a n " u 6 ^ iie m ) ặ. Bài t h ơ "Đoàn thuyền đánh cá" là m ộ t k h ú c t r á n g ca về la o đ ộ n g và v ề th iê n n h iê n đất nước. ệ * * * » t • % 9 1 C h o b iế t t ê n tá c g iả và n ă m s á n g tá c c ủ a b à i t h ơ ấy. 2 Xác đ ịn h cá c t ừ t h u ộ c t r ư ờ n g t ừ v ự n g c h ỉ t h i ê n n h iê n ở n h ữ n g c â u t h ơ sau: "Thuyền ta lái gió với buồm trăng I f I * 1I • . « * , 1 ệ 9 1 ♦ • * * * • • • s» Lướt giữa mây cao với biển bâng." Biện pháp tu từ nói quá cùng những cùng hình ảnh giàu sức liên tưởng được sử dụng trong hai câu thơ này có tác dụng gì? 3 G h i lại c h ín h x á c c â u t h ơ t r o n g m ộ t b à i t h ơ c ủ a C h ủ t ịc h H ồ C h í M i n h m à e m đã được học ở chương trình Ngữ văn Trung học cơ sở cũng có hình ảnh con thuyền trong đêm trăng. 4 V iế t m ộ t đ o ạ n v ă n k h o ả n g 12 c â u t h e o c á c h lậ p lu ậ n d iễ n d ịc h n ó i v ề h ìn h ả n h n g ư ờ i la o đ ộ n g ở k h ổ t h ơ d ư ớ i đ â y , t r o n g đ ó sử d ụ n g p h é p lặ p đ ể liê n k ế t c â u và c â u c ó t h à n h p h ầ n p h ụ c h ú ( g ạ c h d ư ớ i n h ữ n g t ừ n g ữ d ù n g là m p h é p lặ p và thành phẩn phụ chú): "Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng, Ta kéo xoàn tay chùm cá nặng. Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông, Lưới xếp buồm lên đón nắng hổng." (Trích Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam,2017) 14 0 TKBooks Sau đ â y là m ộ t p h ẩ n c u ộ c t r ò c h u y ệ n c ủ a P h a n L a n g và V ũ N ư ơ n g t r o n g Chuyện ng.íời con gái Nam Xương ( N g u y ễ n Dữ): "Phan nói: - Nhà cửa tiên nhân của nương tử, cây cối thành rừng, phàn mộ tiên nhân củũ nương tử, cỏ cây rợp mát. Nương tử dù không nghĩ đến, nhưng tiên nhân còn mcng đợi nương tử thì sao?" Nghe đến đấy, Vũ Nương ứơ nước m át khóc, rồi quả quyết đổi giọng mà rồng: - Có lẽ không thể gửi hình ẩn bóng ở đây được mái, để mang tiếng xâu xa. Vả chủng, ngựa Hổ gàm gió bác, chim Việt đậu cành nam. Cảm vì nỗi ấy, tỏi tát phải tìm về có ngày." (T rích N g ữ v ă n 9, t ậ p m ộ t, NXB G iá o d ụ c V iệ t N a m , 2 0 1 7 ) 1. P h a n L a n g t r ò c h u y ệ n vớ i Vũ N ư ơ n g t r o n g h o à n c ả n h n à o ? Từ "tiên nhân" đ ư ợ c n h ắ c đ ế n t r o n g lời c ủ a P h a n L a n g đ ư ợ c d ù n g đ ể c h ỉ n h ữ n g ai? 2. Vì sao sa u k h i n g h e P h a n L a n g n ó i, V ũ N ư ơ n g "ứa nước m át khóc" và q u ả q u y ế t "tôi tất phải tìm về có ngày"? 3. Em h ã y t r ì n h b à y s u y n g h ĩ ( k h o ả n g 2 /3 tr a n g g iâ y th i) v ề va i t r ò c ủ a g ia đ ìn h t r o n g c u ộ c s ố n g c ủ a m ỏ i c h ú n g ta. £ I l 4•• ué thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2018 - 2019 Sở GD&ĐT Thừa Thiên - Huê "W __________________ € Đ ọ c kĩ n g ữ liệ u sau và trả lời cá c câ u h ỏ i b ê n dướ i: Ngạn ngữ có câu: Thời gian là vàng. Nhưng vàng thì mua được mà thời gian thì không mua được. Thế mới biết vàng có giá mà thời gian thì vô giá. 15 9 Bộ ĐẼ BỨT PHÁ ĐIỂM THI VÀO 10 MON NGŨ VAN ề Thật vậy, thời gian là sự sống. Bạn vào bệnh viện mà xem, người bệnh nặng, nêu kịp thời chạy chữa thì sống, để chậm là chết. Thời gian là tháng lợi. Bạn hỏi các anh bộ đội mà xem, trong chiến đấu, biết nắm bắt thời cơ, đánh địch đúng lúc là tháng lợi, để m ât thời cơ lò thất bại. Thời gian là tiền. Trong kinh doanh, sản xuất hàng hóa đúng lúc là lãi, không • đúng lúc là lỗ. Thời gian là tri thức. Phâi thường xuyên học tập thì mới giỏi. Học ngoại ngữ mà bữa đực, bữa cái, thiếu kiên trì, thì học mấy cũng không giỏi được. Thế mới biết, nếu biết tận dụng thời gian thì làm được bao nhiêu điều cho bản thân và cho xã hội. Bỏ phí thời gian thì có hại và về sau hối tiếc củng không kịp. (P h ư ơ n g L iê n , Thời gian là vàng, N g ữ v ă n 9 , t ậ p 2 , N X B G iá o d ụ c V iệ t N a m , t r . 36) ih jtm m Xác đ ịn h p h ư ơ n g th ứ c b iể u đ ạ t c h ín h c ủ a n g ữ liệ u tr ê n . í 11 . (0,5 đ iể m ) (0,5 đ iể m ) I N ê u n g ắ n g ọ n n ộ i d u n g c ủ a n g ữ liệ u . * * * đ iể m ) X é t v ể c ấ u tạ o , c â u "Thế mới biết, nếu biết tận dụng thời gian thì làm được bao nhiêu điều cho bản thân vờ cho xã hội. " là k iể u c â u gì? Vì sao? • ị • • • * ế (1,0 đ iể m ) A _ N g ữ liệ u t r ê n t r u y ế n tả i t h ô n g đ iệ p gì? ___ _________________ _____ ,* ' * J ' « ( 3 , 0 đ iể m ) V iế t m ộ t đ o ạ n v ă n n g h ị lu ậ n ( k h ô n g q u á m ộ t tr a n g g iấ y th i) t h e o c á c h d iễ n d ịc h b à n v ề ý n g h ĩa c ủ a t u ổ i t h ơ đ ố i vớ i m ỗ i n g ư ờ i. ( 4 , 0 đ iể m ) C ảm n h ậ n của e m về vẻ đ ẹ p của n h â n v ậ t a n h Sáu tr o n g Chiếc lược ngà (N g u y ễ n Q u a n g Sáng) và a n h th a n h n iê n tr o n g Lặng lẽ Sa Pa ( N g u y ễ n T h à n h L o n g ). 1 fc. I \ J ra TKBooks \ ___ 3 CNa4o »WTÌ khằo VVVIVVU ĐẼ 3 Đề thi tuyển sinh vào lớp 10THPT năm học 2 0 1 8 -2 0 1 9 SửGD&ĐTĐà Nẵng (2,0 đ iể m ) Trời cao lóng lộng, đồng ruộng mênh mông hãy láng nghe tiếng hát giữa trời cao của trúc, của tre. "Tre già măng mọc". Măng mọc trên phù hiệu ở ngực thiêu nhi Việt Nam, lứa măng non của đát nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Các em, các em rối đây sẽ lớn lên, sê quen dàn với sát, thép, xi măng cốt sát. Nhưng, nứa, tre sẽ còn mãi với các em, còn mài với dân tộc Việt Nam,... (Trích Cây tre Việt Nam, T h é p M ớ i, N g ữ v ă n 6, t ậ p hai) a. Đ ọ c đ o ạ n tríc h tr ê n , h ă y xác đ ịn h : - T ừ lá y (0.5 đ iể m ) - T h à n h n g ữ (0.5 đ iể m ) - K hở i n g ữ (0.5 đ iể m ) b.TỪ “m ăng” t r o n g “lứa măng non” được d ù n g th e o n g h ĩa g ố c h a y n g h ĩa c h u y ể n ? (0.5 đ iể m ) ^ 2 2 ® (3,0 điểm) “ C on chim sẻ nhỏ chết rồi Chết trong đêm cơn báo về gàn sáng. Đêm ấy tôi nàm trong chăn nghe cánh chim đập cửa Sự ám áp gối chán đõ giữ chặt tôi Và tôi ngủ ngon lành đến lúc bão vơi.” (Trích Tiếng vọng, N g u y ễ n Q u a n g T h iề u , Tiếng V iệ t5 ,ĩậ p m ộ t) T r o n g đ o ạ n t h ơ tr ê n , tá c g iả n ó i v ề sự v iệ c gì? Em h ã y v i ế t m ộ t đ o ạ n v ă n h o ặ c b à i v ă n n g ắ n t r ì n h b à y s u y n g h ĩ v ề ý n g h ĩa c ủ a sự v iệ c đ ó . 17 ft Bộ ĐÊ BỨT PHÁ ĐIẾU THI VÀO 10 MÔN NGỮ VĂN 9 * (5,0 đ iể m ) C ả m n h ậ n c ủ a e m v ề đ o ạ n tr íc h sau: ị » » * • • * » * - Trời ơi, chỉ còn có năm phút! Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đây tiếc rẻ. Anh » chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liển, tay câm m ột cái làn. Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già. - Ổ! Cô còn quên chiếc m ùi soa đây này! Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tơy còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô k ĩ sư m ặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi. - Chào anh. - Đến bậu cửa, bỗng nhà họa sĩ già quay lợi chụp lấy tay người thanh niên lác mạnh. - Chác chán rồi tôi sẽ trở lại. Tôi ở với anh ít hôm được chứ? Đến lượt cô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nám, cẩn trọng, rõ ràng, như người ta * í cho nhau cái gì chứkhông phải là cái bát tay. Cô nhìn thằng vào m ốt anh - những người con gái sâp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy. - Chào anh. Lân đâu, chính là anh thanh niên quay m ặt đi. Anh ấn cái làn vào tay bác già và nói vội vã: - Cái này để ăn trưa cho bác, cho cô và bác lái xe. Cháu có bao nhiêu là trứng, ân không xuể. Cháu không tiễn bác và cô ra xe được, vì gần tới giờ "ốp" rổi. Thôi chào bác, chào cô. Bác sẽ trở lại nhé. Hai ông con theo bậc cấp bước xuống đói, đến m ật đường nhìn lên, không thấy người con trai đứng đây nữa. Anh ta đã vào nhà trong, ông xách cái làn trứng, cô ôm bó hoa to. Lúc bấy giờ, nàng đõ mạ bạc cả con đèo, đốt cháy rừng cây hừng hực như m ột bó đuốc lớn. Nâng chiếu làm cho bó hoa càng thêm rực rỡ và làm cho cô gái câm thấy mình rực rỡ theo. Hơi người lững thững đi về phía chiếc xe đỗ, im lặng rất lâu. Bỗng bác già nhìn chiếc đông hổ nói m ột mình: - Thanh niên bây giờ lạ thật! Các anh chị cứ như con bướm. Mà đã mười m ột giờ, đến giờ "ốp" đâu? Tại sao anh ta không tiễn mình đến tận xe rì hi? Cô gái liếc nhìn bác già m ột cái rất nhanh, tự nhiên hổi hộp, nhưng vân im lặng. (Trích Lặng lẽ Sa Pa, N g u y ễ n T h à n h L o n g , N g ữ v ă n 9, Tập m ộ t ) 1S f^TKBooks PHẦN 2 J M i (3 điểm) Em h ă y đ ọ c v ă n b ả n sau và th ự c h iệ n cá c y ê u c ầ u b ê n d ư ớ i: Văn bản 1 Báo cáo mới đây của tạp chí Science cho thây đến nay thê giới đã sân xuất khoảng 8,3 tỉ tấn nhựa, trong đó 6,3 tỉ tấn hiện là rác thải. Và 79% trong 6,3 tỉ tấn đó giờ đang nằm trong các bãi rác và môi trường tự nhiên. Nhựa được sử dụng phổ biến vì tiện dụng, rẻ tiền, dễ chê tạo. Tuy nhiên nhựa có hạn chế lớn là rốt lâu phân hủy, đóng nghĩa với việc rác thải nhựa sẽ gây nên thảm họa m ôi trường nếu không có cách giải quyết. Thời gian phân hủy tự nhiên của các vật thể nhựa (đơn vị: năm) Trong cóc đại dương, số lượng rác thải nhựa với ước tính khoảng 150 triệu tẩn - nặng gân bằng 1/5 khối lượng cá. Các nhà khoa học dự báo với tốc độ gia tàng rác thải nhựa như hiện nay, vào năm 2050, khối lượng rác thài nhựa sẽ nặng hơn cả khối lượng cá. Việt Nam là m ột trong số các quốc gia xả rác thải nhựa nhiều nhất thế giới. Tại Việt Nơm, số lượng túi nilon, chai nhựa, li nhựa, ống hút, hộp xốp... được sử dụng nhiều vượt trội so với các nước khác. 19