®Ò tµi: tr×nh bµy qu¸ tr×nh chØ ®¹o chiÕn lîc c¸ch m¹ng cña §¶ng
trong thêi kú 1930 - 1945. ý nghÜa cña sù ®iÒu chØnh ®ã
Trong bèi c¶nh lÞch sö cuèi thÕ kû XIX ®Çu thÕ kû XX ®Êt níc ta bÞ thùc
d©n Ph¸p x©m lîc . Díi ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p ®êi sèng nh©n d©n
ta v« cïng cùc khæ .§¶ng céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi lµ mét tÊt yÕu minh
chøng cho truyÒn thèng ®Êu tranh anh dòng cña d©n téc ta trong suèt h¬n
4000 ngµn n¨m dùng níc vµ gi÷ níc .§¶ng céng s¶n ViÖt Nam thµnh lËp
ngµy 3-2-1930 ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆt lín trong lÞch x· héi ViÖt Nam
chÊm døt thêi kú phong kiÕn më ra mét trang sö míi ®Êu tranh ®Çy gian
khæ nhng rÊt ®çi vinh quang.
Trong nh÷ng bíc ®i ®Çu tiªn cña §¶ng thêi kú 1930-1945 §¶ng ®· l·nh
®¹o nh©n d©n ta ®Êu tranh giµnh chÝnh quyÒn víi sù chØ ®¹o chiÕn lîc kÞp
thêi vµ ®óng ®¾n.
I - §¶ng trong phong trµo c¸ch m¹ng 1930-1931
Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi 1923-1933 næ ra ë c¸c níc t b¶n vµ c¸c
níc thu«c ®i¹ , thùc d©n Ph¸p ®· trót g¸nh nÆng lªn vai nh©n d©n ViÖt Nam
b»ng nh÷ng chÝnh s¸ch t¨ng cêng bãc lét thuéc ®Þa vµ khñng bè tr¾ng ®Ém
m¸u víi nh©n d©n ta. Ngay sau khi ra ®êi §¶ng ®· ®éng viªn ®«ng ®¶o quÇn
chóng ®øng lªn ®Êu tranh nh b·i c«ng cña 5000 c«mng nh©n ®ån ®iÒn Phó
RiÒng(3-2-1930); 4000 c«ng nh©n nhµ m¸y sîi Nam §Þnh ;400 coong nh©n
nhµ m¸y ,nhµ m¸y ca BÕn Thuû (19-4-1930).§Õn ngµy 1-5-1930 cuéc ®Êu
tranh ®· thu hót ®ong ®¶o quÇn chóng tham gia tõ c«ng nh©n , n«ng nh©n
®Õn häc sinh,tiÓu thu¬ng ë c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp vïng má Hµ Néi , H¶i
Phßng, Nam §Þnh. ChØ tõ th¸ng 2-1930 ®Õn th¸ng 4-1931 cã 1236 cuéc ®Êu
tranh cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n ®·buéc thùc d©n Ph¸p ph¶i nhîng bé :
tr¶ tù do cho mét sè ngêi bÞ b¾t ,gi¶m giê lµm ,c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc ,
ho·n thuÕ cho n«ng nh©n .
Tríc t×nh h×nh ®Þch ra søc ®µn ¸p phong trµo nhiÒu ngêi bÞ giÕt vµ bÞ th¬ng §¶ng ®Ì ra chñ tr¬ng hoµ b×nh b¶o vÖ quÇn chóng tring ®Êu tranh lùc
lîng b¶o vÖ XÝch ®á ra ®êi lµ lîng vò trang c¸ch m¹ng ®Çu tiªn víi
nh÷ngvò khÝ th« s¬ nh gi¸o m¸c ,gËy géc .§Ønh cao cña c¸ch m¹ng lµ
phing trµo X« ViÕt NghÖ TÜnh .Tõ b·i c«ng biÓu t×nh «n hoµ ph¸t triÓn
thµnh biÓu t×nh cã vò trang ,tõ gi¶m su thuÕ chuyÓn sang trõng trÞ bän cêng
hµo ph¶n ®éng ,®ãt ph¸ huyÖn ®êng …lµm tª liÖt bé m¸y lý hµo ®anh dÊu
1
sù ra ®êi cña ban chÊp hµnh héi n«ng ®á ®· thùc hiÖn nhiÖm vô c¸ch
m¹ng :chia ruéng ®Êt l¹i cho n«ng nh©n ,thùc hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng.Nhng
d©n nh©n NghÖ TÜnh ®· kh«ng b¶o vÖ ®îc thµnh qu¶ c¸ch m¹ng do bän ®Õ
quèc vµ tay sai ®µn ¸p d· man vµ nh©n d©n NghÖ TÜnh cßn gÆp khã kh¨n
do thiªn tai.
Tríc nh÷ng ®ßi hái cña thùc tiÔn §¶ng ph¶i cã ®ßng lèi ®Êu tranh ®óng
®¾n .Héi nghÞ banchÊp hµnh trung ¬ng §¶ng lÇn I (10-1930) t¹i H¬ng C¶ng
®· th«ng qua nghÞ quyÕt vµ t×nh h×nh cña §¶ng , ®iÒu lÖ §¶ng vµ ®iÒu lÖ tæ
chøc quÇn chóng. B¶n luËn chÝnh trÞ do tæng bÝ th ®ång chÝ TrÇn P hó so¹n
th¶o ®· ®îc héi nghÞ th«ng qua.B¶n luËn c¬ng chÝnh trÞ ®· chØ ra :
-M©u thuÉn chñ yÕu cña x· héi ViÖt Nam lµ m©u thuÉn gi÷a giai cÊp n«ng
d©n víi ®Þa chñ phong kiÕn , m©u thuÉn gi÷a giai cÊp t b¶n ViÖt Nam víi ®Õ
quèc
-TÝnh chÊt c¸ch m¹ng :Lóc ®Çu lµ mét cuéc c¸ch m¹ng t s¶n d©n quyÒn cã
tÝnh chÊt thæ ®Þa vµ ph¶n ®Õ ,lµ cuéc c¸ch m¹ng dù bÞ cho c¸ch m¹ng x· héi
.Sau khi c¸ch m¹ng t s¶n d©n quyÒn giµnh th¾ng lîi th× tranh ®Êu th¼ng lªn
conn ®êng c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa .
-Sù cèt yÕu cña c¸ch m¹ng t s¶n d©n quyÒn ®¸nh ®æ c¸c di tÝch phong
kiÕn , thùc hµnh c¸ch m¹ng ruéng ®Êt triÖt ®Ó ,®Êu tranh chèng chñ nghÜa
®Õ quèc Ph¸p lµm §«ng D¬ng hoµn toµn ®éc lËp . TÞch thu ruéng ®Êt cña
®Þa chñ chia cho nh©n d©n nghÌo .
- §¸nh gi¸ vÒ giai cÊp :Giai cÊp c«ng nh©n vµ giai cÊp n«ng d©n lµ lùc lîng chÝnh cña c¸ch m¹ng .T s¶n m¹i b¶n , t s¶n d©n téc ®øng vÒ phÝa ®Õ
quèc . TiÓu t s¶n cã thÓ theo hoÆc kh«ng theo c¸ch m¹ng . TiÓu th¬ng
kh«ng t¸n thµnh c¸ch m¹ng .TiÓu trÝ thøc chØ h¨ng h¸i chèng ®Õ quèc trong
thêi gian ®Çu
-Sù cèt yÕu ®Ó ®a c¸ch m¹ng ®Õn th¾ng lîi ph¶i cã §¶ng tiªn phong ,
§¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n (§¶ng Lªnin)
-LuËn c¬ng quan t©m ®Õn t×nh ®oµn kÕt quèc tÕ liªn l¹c trùc tiÕp víi v« s¶n
vµ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc trªn thÕ giíi.
-B¹o lùc C¸ch m¹ng : Con ®êng ®Êu tranh C¸ch m¹ng lµ ph¶i dïng b¹o lùc
C¸ch m¹ng.
B¶n luËn c¬ng chÝnh trÞ ®· cã sù kÕ thõa vµ bæ sung c¸c luËn ®iÓm trong
c¸c v¨n kiÖn thµnh lËp §¶ng , kh¼ng ®Þnh con ®êng C¸ch m¹ng cña c¶ d©n
téc ta ®· lùa chän lµ ®óng híng .Tuy nhiªn sù cßn non trÎ cña ®éi ngò c¸n
2
bé §¶ng viªn kh«ng thÓ kh«ng cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm thÓ hiÖn trong b¶n
luËn c¬ng nh : kh«ng tËp hîp mäi lùc lîng quÇn chóng, kh«ng v¹ch ®îc
m©u thuÉn chñ yÕu cña x· héi thuéc ®Þa lµ m©u thuÉn gi÷a d©n téc ViÖt
Nam víi bän thùc d©n Ph¸p vµ tay sai,nÆng vÒ vÊn ®Ò ®Êu tranh giai cÊp.
3
II.§¶ng l·nh ®¹o cuéc ®©ó tranh kh«i phôc phong trµo
C¸ch m¹ng, kh«i phôc §¶ng (1932-1935)
Sau cao trµo C¸ch m¹ng 1930-1931, §¶ng ta gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ tæn
thÊt lín . Thùc d©n Ph¸p b¾t giam 246532 ngêi , më 21 phiªn toµ ®¹i h×nh ,
xö 1094 ¸n ,trong ®ã cã 64 ¸n tö h×nh , 114 ¸n khæ sai.
Bän thùc d©n dïng mäi c¸ch giÕt h¹i c¸c chiÕn sÜ céng s¶n. Ngoµi ra
chóng cßn thùc hiÖn hµnh ®éng mÞ d©n : ph¸t triÓn v¨n ho¸ l·ng m¹ng , t«n
gi¸o…
Tuy nhiªn , c¸c chiÕn sÜ céng s¶n kh«ng ngõng n©ng cao lý luËn M¸c
Lªnin, ®êng lèi c¸ch m¹ng, tæng kÕt kinh nghiÖm vËn ®éng quÇn chóng.
Trong hoµn c¶nh míi , §¶ng ta ®· tæ chøc c¸c héi phæ th«ng c«ng khai nh:
héi cÊy , héi gÆt…V× vËy , phong trµo chØ t¹m l¾ng xuèng råi l¹i bïng dËy. ë
NghÖ An , Hµ TÜnh , Qu¶ng Ng·i, BÕn Tre, VÜnh Long, §¶ng ta cßn sö dông
b¸o chÝ hîp ph¸p ®Ó tuyªn truyÒn ®êng lèi c¸ch m¹ng.
MÆc dï bÞ khñng bè ¸c liÖt, §¶ng vÉn tån t¹i, tæ chøc §¶ng ®· phôc håi
vµ ph¸t triÓn thªm ë nhiÒu n¬i, ¶nh hëng cña §¶ng ®îc më réng.
Tõ ngµy 27 ®Õn 31-3-1935 , t¹i Ma Cao, §¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø nhÊt
häp gåm cã 13 ®¹i biÓu thuéc c¸c §¶ng bé ë trong níc ho¹t ®éng ë níc
ngoµi . §¹i héi ®· nªu ra 3 nhiÖm vô tríc m¾t cña §¶ng:
-Mét lµ , cñng cè , ph¸t triÓn §¶ng, t¨ng cêng ph¸t triÓn lùc lîng §¶ng vµo
c¸c xÝ nghiÖp , nhµ m¸y , ®ån ®iÒn . §ång thêi , ph¶i ®a n«ng d©n lao ®éng
trÝ thøc C¸ch m¹ng ®· qua thö th¸ch vµo §¶ng.
-Hai lµ , ®Èy m¹nh cuéc vËn ®éng thu phôc quÇn chóng , chó ý c¸c d©n
téc Ýt ngêi ,phô n÷, binh lÝnh . Cñng cè c¸c tæ chøc quÇn chóng , §oµn
thanh niªn cøu tÕ ®á, MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt.
-Ba lµ, më réng tuyªn truyÒn chèng ®Õ quèc, tuyªn truyÒn ®iÒu lÖ §¶ng.
§¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø nhÊt cña §¶ng lµ mét sù kiÖn lÞch sö quan träng
®¸nh dÊu th¾ng lîi c¨n b¶n cña cuéc ®Êu tranh gi÷ g×n vµ kh«i phôc hÖ
thèng tæ chøc cña §¶ng tõ Trung ¬ng ®Õn c¬ së, tõ trong níc ra níc ngoµi ,
thèng nhÊt ®îc phong trµo ®Êu tranh cña quÇn chóng díi sù l·nh ®¹o cña
Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng , t¹o thµnh søc m¹nh, chuÈn bÞ lùc lîng cho cuéc
chiÕn ®Êu míi
III - §¶ng l·nh cuéc vËn ®éng d©n chñ , chèng ph¶n ®éng
thuéc ®Þa vµ tay sai chèng ph¸t xÝt vµ chiÕn tranh , ®ßi tù
do c¬m ¸o hoµ b×nh(1936-1939)
4
Chñ nghÜa ph¸t xÝt ra ®êi vµ nguy c¬ cña nã do cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ
lµm mÉu thuÉn t b¶n trong x· héi trë lªn gay g¾t . Giai cÊp t s¶n ®· chuyÓn
sang chÕ ®ä ®éc tµi chuyªn chÕ ph¸t xÝt : cìng bøc lao ®äng ra søc bãc lét
cña c¶i cña nhan d©n thÕ giíi ,c¸c níc t b¶n ®ang chuÈn bÞ cho cuéc chiÕn
tranh míi nh»m chia l¹i thÞ trêng. Tríc nguy c¬ ®ã quèc tÕ céng s¶n tæ chøc
®¹i héi quèc tÕ céng s¶n lÇn thø VII t¹i Matxcova tõ ngµy 25-7-1935 ®Õn
ngµy 20-8-1935 .§¹i héi ®· v¹ch ra kÎ thï cña giai cÊp c«ng nh©n lµ chñ
nghÜa ph¸t xÝt , nhiÖm vô c¸ch m¹ng cña giai cÊp lµ ®Êu tranh gi÷a chuyªn
chÝnh ph¸t xÝt vµ d©n chñ t s¶n . Toµn thÓ giai cÊp c«ng nh©n trªn thÕ giíi
tiÕn hµnh c¸c mÆt trËn nh©n d©n chèng ph¸t xÝt vµ ng¨n ngõa chiÕn tranh
trªn thÕ giíi .
§èi víi nh©n d©n ta : ®êi sèng hÕt søc khã kh¨n , kÎ thï lîi dông cao trµo
®Êu tranh trong thêi kú tho¸i trµo ra søc ®µn ¸p vµ bãc lét nh©n d©n ta . Do
®ã nh©n d©n ta tha thiÕt víi nguyÖn väng tù do c¬m ¸o hoµ b×nh
Tríc t×nh h×nh míi §¶ng ®· chuyÓn híng chiÕn lîc chØ ®¹o thÓ hiÖn trong
nhiÒu v¨n kiÖn nh nghÞ quyÕt trung ¬ng th¸ng 7-1936, th¸ng 9-1937, th¸ng
3-1938. §¶ng chØ ra r»ng kÎ thï trùc tiÕp tríc m¾t lµ bän ph¶n ®éng thuéc
®Þa (mét bé phËn trong giíi cÇm quyÒn Ph¸p )thùc hiÖn nÒn chuyªn chÕ
ph¸t xÝt .NhiÖm vô chiÕn lîc kh«ng thay ®æi ,nhng nhiÖm vô tríc m¾t lµ ®Êu
tranh ®ßi quyÒn d©n sinh , d©n chñ . Do ®ã t¹m thêi thay khÈu hiÖu ®Êu
tranh “§¸nh ®æ ®Õ quèc Ph¸p ” vµ khÈu hiÖu “TÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa
chñ chia cho d©n cµy ” thay vµo ®ã lµ khÈu hiÖu “ §ßi tù do d©n chñ, c¬m
¸o vµ hoµ b×nh ” vµ tËp hîp quÇn chóng vµo trong mÆt trËn : mÆt trËn ph¶n
®Õ §«ng D¬ng .Ngoµi ra §¶ng ®· sö dông h×nh thøc tuyªn truyÒn tæ chøc
®Ê tranh c«ng khai hîp ph¸p ,b¸n c«ng khai nöa hîp ph¸p . Díi sù l·nh ®¹o
cña §¶ng cuéc vËn ®éng thµnh lËp mÆt trËn d©n chñ §«ng D¬ng ®· trë
thµnh cao trµo c¸ch m¹ng.
N¨m 1937 h¬n 4000 cuéc ®Êu tranh cña
c«ng nh©n thu hót 120000 thamgia ®ßi c¶i thiÖn ®êi sèng , ®ßi tù do lËp
nghiÖp ®oµn vµ héi ¸i h÷u . ë n«ng th«n c¸c h×nh thøc tæ chøc phæ th«ng
cña n«ng d©n cµng phong phó , ®a d¹ng .Kh«ng nh÷ng thÕ §¶ng chñ tr¬ng
ph¸t ®éng phong trµo truyÒn b¸ ch÷ quèc ng÷ ,lµm cho quÇn chóng hiÓu
r»ng §¶ng ®Êu tranh cho ®éc lËp d©n téc mµ cßn mag l¹i quyÒn lîi cho
nh©n d©n.
B»ng nh÷ng h×nh thøc tæ chøc linh ho¹t, thÝch hîp t×nh h×nh vµ tr×nh ®é
cña mçi giai cÊp mçi tÇng líp, §¶ng ta ®· ®oµn kÕt ®îc hµng triÖu quÇn
chóng . §êng lèi cña §¶ng ®îc qu¸n triÖt s©u réng trong nh©n d©n . Uy tÝn
5
vµ ¶nh hëng cña §¶ng ngµy cµng lan réng .Nh©n d©n tin tëng vµo søc m¹nh
®oµn kÕt ë chÝnh b¶n th©n m×nh.
Bíc vµo n¨m 1939 nguy c¬ chiÕn tranh thÕ giíi ®Õn gÇn .Thùc d©n Ph¸p ra
søc ®µn ¸p phong trµo c¸ch m¹ng ,§¶ng ta ®· chñ tr¬ng chuyÓn dÇn vµo
ho¹t ®éng bÝ mËt
Th¾ng lîi cña mÆt trËn d©n chñ lµ th¾ng lîi cña ®êng lèi s¸ng suèt ,qu¸n
triÖt s©u s¾c tinh thÇn c¸ch m¹ng tiÕn c«ng cña §¶ng ,biÕt lîi dông triÖt ®Ó
nh÷ng kh¶ n¨ng hîp ph¸p ®Ó tËp hîp, ®äng viªn vµ tæ chøc ®éi qu©n chÝnh
trÞ to lín .ChuÈn bÞ thÕ vµ lùc t¹o trËn ®Þa míi cho cao trµo gi¶i phãng d©n
téc sau nµy.
IV- Cao trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc(1939-1945.Cuéc
tæng khëi nghÜa th¸ng 8-1945 th¾ng lîi .
ChiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai næ ra (9-1939) ¶nh hëng m¹nh mÏ ,trùc
tiÕp ®Õn ViÖt Nam .tùc d©n Ph¸p ®· thñ tiªu c¸c quyÒn tù do , d©n chñ mµ
nh©n d©n ta ®· giµng ®îc trong thêi kú mÆt trËn d©n chñ, ®µn ¸p khèc liÖt
phong trµo c¸ch m¹ng do §¶ng ta l·nh ®¹o .§ång thêi , chóng ban bè lÖnh
tæng ®éng viªn ,ra søc b¾t ngêi cíp cña ®Ó cung cÊp cho chiÕn tranh ®Õ
quèc cña chóng .
§¶ng ta sím dù b¸o vÒ cuéc chiÕn tranh nµy, ngay sau 29 ngµy chiÕn
tranh næ ra , ngµy 29-9-1939,§¶ng cã th«ng b¸o cho c¸c cÊp bé §¶ng
,v¹ch râ “ hoµn c¶nh §«ng D¬ng sÏ tiÕn bíc vÊn ®Ò d©n téc gi¶i phãng ”vµ
chØ thÞ cho toµn §¶ng rót vµo ho¹t ®éng bÝ mËt , chuyÓn träng t©m c«ng t¸c
vÒ n«ng th«n, Dùa vµo n«ng th«n ®Ó tiÕn hµnh c«ng t¸c ph¸t triÓn m¹nh lùc
lîng c¸ch m¹ng ë c¶ thµnh thÞ vµ n«ng th«n.
Th¸ng 11-1939, trung ¬ng §¶ng häp héi nghÞ lÇn thø VI (Hoãc M«n –
Gia §Þnh ) nhÊn m¹nh “gi¶i phãng d©n téc lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña c¸ch
m¹ng §«ng D¬ng”, “c¸ch m¹ng ph¶n ®Õ vµ ®iÒn ®Þa lµ hai mÊu chèt cña
c¸ch m¹ng t s¶n d©n quyÒn …” Héi nghÞ chñ tr¬ngt¹m g¸c khÈu hiÖu tÞch
thu ruéng ®Êt cña giai cÊp ®Þa chñ, chØ ®Ò ra chÝnh s¸ch chèng t« cao ,
chèng cho vay nÆng l·i vµ tÞch thu ruéng ®Êt cña ®Õ quèc vµ ®Þa chñ ph¶n
béi quyÒn lîi d©n téc chia cho d©n cµy.; thay khÈu hiÖu “L¹p chÝnh quyÒn
X« ViÕt c«ng binh ” b»ng khÈu hiÖu lËp chÝnh phñ céng hoµ .Héi nghÞ
quyÕt ®Þnh thµnh lËp mÆt trËn d©n téc ph¶n ®Õ §«ng D¬ng víi mäi giai cÊp
trõ bän Trofskytvµ b¸o c¶i l¬ng .Lùclîng chÝnh cña c¸ch m¹ng c«ng nh©n,
n«ng d©n ,trÝ thøc ;®oµn kÕt víi tiÓu t s¶n thµnh thÞ vµ n«ng thÞ vµ n«ng th«n
;®ßng minh hoÆc tËp trung lËp giai cÊp t s¶n b¶n xø ,trung vµ tiÓu ®Þa chñ
6
,do giaicÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o .§¶ng s½n sµng cho cuéc b¹o ®éng giµnh
chÝnh quyÒn khi thêi c¬ ®Õn . Héi nghÞ nhÊn m¹nh sù thèng nhÊt vÒ ý chÝ vµ
hµnh ®äng dùa trªn lý luËn M¸c -Lªnin vµ ®êng lèi chÝnh trÞ cña §¶ng.
Th¸ng 11-1940 ,Héi nghÞ trung ¬ng §¶ng lÇn th VII häp t¹i §×nh B¶ng
(B¾c Ninh) nhÊn m¹nh hai nhiÖm vô chèng ®Õ quèc vµ phong kiÕn lµ
hai bé phËn kh¨ng khÝt cña cuéc c¸ch m¹ng t s¶n d©n quyÒn.Héi nghÞ
nhËn ®Þnh nh©n d©n §«ng D¬ng ®ang ë thÕ “mét cæ hai trßng ” lµ ph¸t
xÝt NhËt vµ ph¸t xÝt Ph¸p vµ ®æi tªn mÆt trËn ph¶n ®Õ §«ng D¬ng thµnh
mÆt trËn chèng ph¸t xÝt Ph¸p vµ NhËt vµ cô thÓ sù l·nh ®¹o cña §¶ng
trong khëi nghÜa vò trang.
Th¸ng 11-1941 ,Héi nghÞ trung ¬ng VIII häp t¹i Cao B»ng co ®ång chÝ
NguyÔn Ai Quèc chñ tr× nhËn ®Þnh nÕu tÊn c«ng Liªn X« , ph¸t xÝt §øc s·
bÞ tiªu diÖt ; c¸ch m¹ng nhiÒu níc sÏ thµnh c«ng ; mét lo¹t níc x· häi chñ
nghÜa sÏ ra ®êi . V× vËy , nhiÖm vô chñ yÕu tríc m¾t lµ chuÈn bÞ cho cuéc
c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc , tËp trung mòi nhän vµo bän x©m lîc Ph¸p
–NhËt. Héi nghÞ chñ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò gi¶i phãng d©n téc trong khu«n khæ
mçi níc §«ng D¬ng, thµnh lËp ViÖt Nam ®éc lËp ®ång minh héi bao gåm
c¸c héi cøu quèc cña c¸c tÇng l¬p nh©n d©nvµ chuÈn bÞ tiÕn tíi khëi nghÜa
dµnh chÝnh quyÒn . Héi cã ý nghÜa lÞch sö to lín :gi¶i quyÕt triÖt ®Ó s©u s¾c
mèi quan hÖ chèng ®Õ quèc vµ phong kiÕn , hoµn chØnh viÖc chuyÓn híng
chiÕn lîc c¸ch m¹ng níc ta theo t tëng Hå ChÝ Minh vÒ gi¶i phãng d©n
téc ,nh»m gi¶i quyÕt môc tiªu sè mét cña c¸ch m¹ng lµ ®éc lËp d©n téc .
§Ó chuÈn bÞ cho tæng khëi nghÜa khi cã thêi c¬ , th¸ng 12-1943, Héi nghÞ
thêng vô trung ¬ng ®· häp ë Vâng La (§«ng Anh ) , chñ tr¬ng më réng mÆt
trËn d©n téc thèng nhÊt , liªn minh víi c¸c ®¶ng ph¸i , c¸c nhãm yªu níc
cha gia nhËp ViÖt Minh,chó ý vËn ®éng t s¶n , ®Þa chñ yªu níc , ®oµn kÕt
®«ng ®¶o Hoa kiÒu .
N¨m 1943, §¶ng ®a ra ®Ì c¬ng v¨n ho¸ ViÖt Nam ®Î hîp c¸c nhµ v¨n ho¸,
v¨n nghÖ trÝ thøc trong sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc .§Õn cuèi n¨m 1944
phong trµo c¸ch m¹ng sôc s«i ë nhiÒu ®Þa ph¬ng .Ngµy 22-12-1944 ®éi ViÖt
Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n thµnh lËp do ®ång chÝ Vâ Nguyªn Gi¸p
chØ huy. ChØ vµi ngµy sau ,®éi ®· ®¸nh th¾ng hai trËn ®Çu tiªn ë Phay Kh¾t
vµ Nµ NgÇn.
Ngµy 9-3-1945 ,khi NhËt tiÕn hµnh ®¶o chÝnh lËt Ph¸p , ban thêng vô
Trung ¬ng §¶ng ®· häp héi nghÞ më réng ë §×nh B¶ng do ®ång chÝ Trêng
Chinh chñ tr× . Héi nghÞ kh¼ng ®Þnh , sau ®¶o chÝnh ,ph¸t xÝt NhËt lµ kÎ thï
7
chÝnh . KhÈu hiÖu “®¸nh ®uæi NhËt – Ph¸p ” tríc ®©y ®îc thay b»ng khÈu
hiÖu “ ®¸nh ®uæi ph¸t xÝt NhËt ” vµ ph¸t ®éng cao trµo kh¸ng NhËt cøu níc
m¹nh mÏ , thµnh lËp ViÖt Nam gi¶i phãng qu©n, thµnh lËp uû ban nh©n d©n
c¸ch m¹ng .
Gi÷a lóc phong trµo ®ang sôc s«i khÝ thÕ c¸ch m¹ng , n¹n ®ãi diÔn ra
nghiªm träng ë c¸c tØnh ®ång b»ng B¾c bé ,§¶ng ®Ò ra khÈu hiÖu “ ph¸ kho
thãc NhËt , gi¶i quyÕt n¹n ®ãi ”.Héi nghÞ dù kiÕn thêi c¬ c¸ch m¹ng cã ba
kh¶ n¨ng :
-Qu©n ®ång minh kÐo vµo §«ng D¬ng ®¸nh NhËt chê qu©n ®ång
minh b¸m ch¾c vµo §«ng D¬n g th× míi ®Êu tranh .
- C¸ch m¹ng Nh¹t næ ra th× ®Êu tranh
- NhËt mÊt níc nh kiÓu Ph¸p
Ngµy 15-4-1945 , héi nghÞ qu©n sù B¾c Kú do Ban Thêng vô Trung ¬ng
triÖu tËp quyÕt ®Þnh thèng nhÊt ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n víi
cøu quèc qu©n thµnh ViÖt Nam gi¶i phãng qu©n .
Ngµy 4-6-1945 ,khu gi¶i phãng bao goßm c¸c tØnh Cao B»ng , B¾c C¹n
,L¹ng S¬n , Hµ Giang … ra ®êi , trë thµnh c¨n cø ®Þa cña c¶ níc . trong
th¸ng 5 vµ th¸ng 6-1945 ,c¸c cuéc khëi nghÜa tõng phÇn liªn tôc næ ra ,
hµng lo¹t chiÕn khu míi ra ®êi chÝnh quyÒn nh©n d©n ®· tån t¹i song song
víi chÝnh quyÒn tay sai NhËt .
Ngµy 9-5-1945 ,§øc ký v¨n b¶n ®Çu hµng Liªn X« vµ ®ång minh kh«mg
®iÒu kiÖn. Ngµy 9-8-1945 ,Liªn X« tuyªn chiÕn víi NhËt .
Tríc t×nh ®ã ,tõ ngµy 13 ®Õn 15-8-1945, Héi nghÞ toµn quèc cña §¶ng ®·
häp ë T©n Trµo kh¼ng ®Þnh: ®iÒu kiÖn tæng khëi nghÜa ®· chÝn muåi, §¶ng
ph¶i l·nh ®¹o toµn d©n næi dËt dµnh chÝnh quyÒn trong c¶ níc tríc khi qu©n
®ång minh kÐo vµo §«ng D¬ng .ViÖc khëi ngih· tiÕn hµnh theo nguyªn t¾c
tËp trung ,thèng nhÊt , kÞp thêi .Héi ngÞh ®Ò ra ®êng lèi ®èi néi ®èi ngo¹i ,
kiÖn toµn ban chÊp hµnh trung ¬ng ®Ó thÝch øng víi t×nh h×nh míi .
Ngµy 16-8-1945 t¹i T©n Trµo ,§¹i héi quèc d©n khai m¹c gåm h¬n 60 ®¹i
biÓu B¾c , Trung ,Nam tham dù ®¹i diÖn cho tÊt c¶ c¸c lùc lîng chÝnh trÞ
liÖt nhiÖt t¸n d¬ng n quyÕt ®Þnh cña §¶ng tæng khëi nghÜa trong toµn quèc .
Díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng 25 triÖu ®ång bµo ta ®· nhÊt tÒ vïng dËy “ ®em
søc ta gi¶i phãng cho ta” . Tõ ngµy 14-8-1945 cuéc khëi nghÜa lÇn lît næ ra
trong c¶ níc vµ giµnh th¾ng lîi vang déi , n¬i giµnh chÝnh quyÒn sím 18-81945 B¾c Giang , H¶i D¬ng ,Hµ TÜnh ,Qu¶ng Ngh·i ngµy 19-8 ë Hµ Néi ,
23-8 ë HuÕ ,25-8 ë Sµi Gßn, 28-8 ë Hµ Tiªn. Ngµy 2-9-1945 t¹i qu¶ng tr8
êng Ba §×nh ,Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®äc tuyªn ng«n ®éc lËp khai sinh ra níc ViÖt Nam D©n chØ céng hoµ .
Th¾ng lîi cña cuéc tæng khëi nghÜa th¸ng T¸m n¨m 1945 vµ sù thµnh lËp
níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ - mét nhµ níc c¸ch m¹ng cña d©n do d©n
vµ v× d©n- ®¸nh dÊu mét bíc ph¸t triÓn nh¶y vät trong lÞch sö tiÕn ho¸ d©n
téc ViÖt Nam . Mét kû nguyªn míi cña lÞch sö d©n téc ®îc më ra – kû
nguyªn ®éc lËp tù do.
ý nghÜa cña sù chØ ®¹o chiÕn lîc cña §¶ng
trong thêi kú 1930-1945
Tuy míi thµnh lËp nhng §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· l·nh ®¹o nh©n d©n
ta ®Êu tranh giµnh ®éc lËp tù do cho d©n téc ®¸nh dÊu b»ng sù kiÖn c¸ch
m¹ng th¸ng T¸m n¨m 1945 thµnh c«ng lËt ®æ chÕ ®é phong kiÕn mÊy ngµn
n¨m, ®Ëp tan sù thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p trong gÇn 90 n¨m .§a nh©n d©n
ta tõ nh÷ng ngêi sèng díi ¸ch n« lÖ trë thµnh chñ nh©n cña ®Êt níc
Gãp phÇn x©y dùng kho tµng lý luËn vÒ c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ d©n
chñ nh©n d©n .
Th¾ng lîi c¸ch m¹ng th¸ng T¸m ®µ chäc thñng kh©u yÕu nhÊt cña hÖ
thèng thuéc ®Þa gãp phÇn cho sù sôp ®æ cña chñ ngih· thùc d©n cò trªn thíi
giíi.
Trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o §¶ng ®· cã nh÷ng sù chØ ®¹o kÞp thêi ®óng ®¾n ,
tÊt c¶ ®Êu tranh v× lîi Ých cña nh©n d©n lao ®éng nªn §¶ng ®· ®îc quÇn
chóng nh©n d©n tin tëng vµ ñng hé .
Kh«ng nh÷ng thÕ §¶ng ®· vËn dông s¸ng t¹o chñ nghÜa M¸c-Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh trong lý luËn thùc tiÔn .
§Ó l¹i nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u cho cuéc kh¸ng chiÕn chèng
®Õ quèc Ph¸p vµ ®Õ quèc Mü sau nµy.
_____________________________
Tµi liÖu tham kh¶o
1. LÞch sö §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - NXB Gi¸o dôc
2. S¸ch lÞch sö 12 - NXB Gi¸o dôc
3. S¸ch c¸c cuéc ®Êu tranh trong lÞch sö ViÖt Nam.
9
4. Hå ChÝ Minh toµn tËp - NXB Sù thËt
10
môc lôc
I. §¶ng Trong phong trµo c¸ch m¹ng 1930 - 1931............................................1
II.§¶ng l·nh ®¹o cuéc ®©ó tranh kh«i phôc phong trµo C¸ch
m¹ng, kh«i phôc §¶ng (1932-1935).............................................................................4
III - §¶ng l·nh cuéc vËn ®éng d©n chñ , chèng ph¶n ®éng thuéc
®Þa vµ tay sai chèng ph¸t xÝt vµ chiÕn tranh , ®ßi tù do c¬m ¸o
hoµ b×nh(1936-1939)............................................................................................................5
IV- Cao trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc(1939-1945.Cuéc tæng
khëi nghÜa th¸ng 8-1945 th¾ng lîi ........................................................................6
ý nghÜa cña sù chØ ®¹o chiÕn lîc cña §¶ng trong thêi kú
1930-1945.....................................................................................................................10
11
- Xem thêm -