Tài liệu Tiểu luận sự ra đời của thị trường chứng khoán tại vn thực trạng và giải pháp phát triển

Lêi nãi ®Çu §êng lèi kinh tÕ vµ chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cña níc ta lµ "§Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®a níc ta trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp; u tiªn ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, ®ång thêi x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa..." (trÝch B¸o c¸o chÝnh trÞ cña Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng kho¸ VIII vµ tr×nh ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng) ®ßi hái ph¶i cã nguån lùc lín mµ cô thÓ lµ huy ®éng ®îc nguån vèn lín cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. Ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n, t×m ra c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ®· ®¸p øng ®îc nhu cÇu cÊp b¸ch vÒ nguån vèn hiÖn nay. Th¸ng 7/2000 thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam ( T¹i TP Hå ChÝ Minh ) ®· chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng . §©y lµ bíc tiÕn ®¸ng kÓ trong lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh , tæ chøc tµi chÝnh , tiÒn tÖ ë níc ta . MÆc dï cßn nhiÒu thiÕu sãt vµ h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ cßn ë møc s¬ khai , nhng lµ rÊt cÇn thiÕt khi mµ nhu cÇu huy ®éng vèn vµ sö dông vèn trong d©n c ngµy cµng lín vµ lµ yÕu tè c¨n b¶n cña nÒn kinh tÕ quèc d©n . Ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam víi c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ®ång bé, t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n . §©y lµ mét ®Ò tµi rÊt cã ý nghÜa vµ bao qu¸t nªn trong qu¸ tr×nh viÕt em kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt , em rÊt mong nhËn ®îc sù nhËn xÐt , gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó ®Ò tµi hoµn thiÖn h¬n . I.LÞch sö thÞ trêng chøng kho¸n 1.LÞch sö h×nh thµnh : ThÞ trêng chøng kho¸n lµ yÕu tè c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i. §Õn nay, hÇu hÕt c¸c quèc gia cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®Òu cã thÞ trêng chøng kho¸n. ThÞ trêng chøng kho¸n ®· trë thµnh mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ®êi sèng kinh tÕ cña nh÷ng níc theo c¬ chÕ thÞ trêng. Vµo kho¶ng gi÷a thÕ kû 15 ë t¹i nh÷ng thµnh phè trung t©m bu«n b¸n cña ph¬ng t©y, c¸c th¬ng gia thêng tô tËp t¹i c¸c qu¸n cµ phª ®Ó th¬ng lîng viÖc mua b¸n, trao ®æi c¸c lo¹i hµng ho¸ nh: n«ng s¶n, kho¸ng s¶n, ngo¹i tÖ vµ gi¸ kho¸n ®éng s¶n … §iÓm ®Æc biÖt lµ trong nh÷ng cuéc th¬ng lîng nµy c¸c th¬ng gia chØ dïng lêi nãi ®Ó trao ®æi víi nhau, kh«ng cã hµng ho¸, ngo¹i tÖ, gi¸ kho¸n ®éng s¶n hay bÊt cø mét lo¹i giÊy tê nµo. Nh÷ng cuéc th¬ng lîng nµy nh»m thèng nhÊt víi nhau c¸c "Hîp ®ång" mua b¸n, trao ®æi thùc hiÖn ngay, kÓ c¶ nh÷ng hîp ®ång cho t¬ng lai 3 th¸ng, 6 th¸ng hoÆc mét n¨m sau míi thùc hiÖn.. Trong c¸c phiªn giao dÞch hä thèng nhÊt víi nhau nh÷ng quy íc cho c¸c cuéc th¬ng lîng DÇn dÇn nh÷ng quy íc ®ã ®îc tu bæ hoµn chØnh thµnh nh÷ng quy t¾c cã gi¸ trÞ b¾t buéc ®èi víi nh÷ng ngêi tham gia. Tõ ®ã thÞ trêng chøng kho¸n b¾t ®Çu h×nh thµnh. Phiªn chî ®Çu tiªn n¨m 1453 t¹i Vanber cña BØ sau ®ã ®îc xuÊt hiÖn ë Anh n¨m 1773, ë §øc 1778, ë Mü 1792, ë Thôy sÜ 1876, ë NhËt 1878, ë Ph¸p 1801, ë H¬ng C¶ng 1946, ë In®«nªxia 1925, ë Hµn Quèc 1956, ë Th¸i Lan 1962, ë Malaysia vµ Philipin 1963. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c thÞ trêng chøng kho¸n thÕ giíi ®· tr¶i qua nh÷ng bíc th¨ng trÇm. Thêi kú huy hoµng vµo nh÷ng n¨m 1975 - 1913 cïng víi sù ph¸t triÓn thÞnh v- îng cña nÒn kinh tÕ. Còng cã lóc thÞ trêng chøng kho¸n r¬i vµo ®ªm ®en nh ngµy thø n¨m ®en tèi tøc ngµy 29/10/1929 råi ngµy thø hai ®en tèi n¨m 1987, võa qua th¸ng 7/97 thÞ trêng chøng kho¸n ë c¸c níc Ch©u ¸ sôt gi¸, mÊt lßng tin b¾t ®Çu tõ Th¸i Lan. §Õn nay thÞ trêng chøng kho¸n c¸c níc ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ sè lîng thÞ trêng chøng kho¸n lªn ®Õn 160 së giao dÞch, chÊt lîng ho¹t ®éng thÞ trêng ngµy cµng ®¸p øng cho sè ®«ng nh÷ng nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc, tiÕn tíi mét thÞ trêng chøng kho¸n héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ. HiÖn nay thÞ trêng chøng kho¸n ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ ë hÇu hÕt c¸c níc c«ng nghiÖp hµng ®Çu Mü, NhËt, Anh, §øc, Ph¸p… Bªn c¹nh ®ã h¬n 40 níc ph¸t triÓn ®· thiÕt lËp thÞ trêng chøng kho¸n còng ®· h×nh thµnh ë c¸c níc l¸ng giÒng ViÖt Nam nh Singapore, Malaysia, Th¸i Lan, Philipin vµ In®«nªxia vµ ViÖt Nam còng ®· cã trung t©m giao dÞch thÞ trêng chøng kho¸n thµnh phè Hå ChÝ Minh. (7/2000) 2. C¸c kh¸i niÖm a. Chøng kho¸n: Chøng kho¸n lµ c¸c lo¹i c«ng cô tµi chÝnh dµi h¹n, bao gåm c¸c lo¹i cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu. Cæ phiÕu lµ lo¹i chøng chØ x¸c nhËn viÖc gãp vèn cña mét ngêi vµo c«ng ty cæ phÇn. Cæ phiÕu x¸c nhËn quyÒn së h÷u cña ngêi nµy ®èi víi c«ng ty cæ phÇn, ngêi së h÷u ®îc gäi lµ cæ ®«ng, cæ ®«ng cã c¸c quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng ty cæ phÇn, ®îc chia lêi (cæ tøc) theo kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty cæ phÇn: ®îc quyÒn bÇu cö, øng cö vµo ban qu¶n lý, ban kiÓm so¸t. Cæ phiÕu cã thÓ ®îc ph¸t hµnh vµo lóc thµnh lËp c«ng ty, hoÆc lóc c«ng ty cÇn thªm vèn ®Ó më réng, hiÖn ®¹i ho¸ s¶n xuÊt kinh doanh. Mét ®Æc ®iÓm cña cæ phiÕu lµ cæ ®«ng ®îc chia cæ tøc theo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Cæ ®«ng cã thÓ ®îc hëng lîi nhuËn nhiÒu h¬n gi¸ trÞ cña cæ phiÕu vµ còng cã thÓ bÞ mÊt tr¾ng khi c«ng ty lµm ¨n thua lç. Cæ ®«ng kh«ng ®îc quyÒn ®ßi l¹i sè vèn mµ ngêi ®ã ®· gãp vµo c«ng ty cæ phÇn, hä chØ cã thÓ thu l¹i tiÒn b»ng c¸ch b¸n cæ phiÕu ®ã ra trªn thÞ trêng chøng kho¸n. Tr¸i phiÕu lµ chøng chØ x¸c nhËn quyÒn lµm chñ mét mãn nî cña chñ së h÷u tr¸i phiÕu ®èi víi ®¬n vÞ ph¸t hµnh. Tr¸i phiÕu lµ lo¹i chøng kho¸n mµ l·i suÊt vay nî ®· ®îc x¸c ®Þnh râ ngay khi ph¸t hµnh do ®ã nã cã lîi tøc cè ®Þnh vµ chØ ®îc hoµn tr¶ khi ®Õn h¹n thanh to¸n ghi trªn tr¸i phiÕu mµ ngêi ph¸t hµnh ph¶i thùc hiÖn. Tr¸i phiÕu do c¸c doanh nghiÖp cã thÓ lµ quèc doanh, t doanh hay cæ phÇn ph¸t hµnh. ë ViÖt Nam h×nh thøc vay vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®· xuÊt hiÖn ë mét vµi n¬i. VÝ dô nh viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu huy ®éng vèn cho ®Çu t më réng s¶n xuÊt cña nhµ m¸y xi m¨ng Hoµng Th¹ch vµo cuèi n¨m 994, mét sè doanh nghiÖp kh¸c còng cã h×nh thøc huy ®éng vèn nµy ®Ó vay cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. Kú phiÕu lµ chøng chØ cña nhµ níc ph¸t hµnh víi môc ®Ých vay vèn cña c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi, c¸c tÇng líp d©n c ®Ó bï ®¾p vµo th©m hôt cña ng©n s¸ch Nhµ níc. Trong vµi n¨m trë l¹i ®©y, kho b¹c nhµ níc ®· ph¸t hµnh kú phiÕu kho b¹c réng r·i trong c¶ níc. b. ThÞ trêng chøng kho¸n. ThÞ trêng chøng kho¸n (tiÕng latinh lµ Bursa - nghÜa lµ c¸i vÝ tiÒn) lµ n¬i mµ cung vµ cÇu cña c¸c lo¹i chøng kho¸n gÆp nhau ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶. Sè lîng cña tõng lo¹i chøng kho¸n ®îc giao dÞch trªn thÞ trêng. Cô thÓ h¬n thÞ trêng chøng kho¸n cã thÓ ®îc ®Þnh nghÜa nh lµ n¬i tËp trung c¸c nguån tiÕt kiÖm ®Ó ph©n phèi l¹i cho ngêi muèn sö dông nh÷ng nguån tiÕt kiÖm ®ã theo gi¸ mµ ngêi sö dông s½n sµng tr¶. Nãi c¸ch kh¸c thÞ trêng chøng kho¸n lµ n¬i tËp trung vµ ph©n phèi c¸c nguån ®Çu t nµy, cã thªm nhiÒu vèn h¬n ®Ó ®a vµo s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ v× vËy cã thÓ lµm cho nÒn kinh tÕ t¨ng trëng vµ t¹o nªn sù thÞnh vîng. Theo ®Þnh nghÜa nªu trªn, thÞ trêng chøng kho¸n kh«ng ph¶i lµ c¬ quan mua vµo hoÆc b¸n ra c¸c lo¹i chøng kho¸n. ThÞ trêng chøng kho¸n chØ lµ n¬i giao dÞch, ë ®ã viÖc mua b¸n chøng kho¸n ®îc thùc hiÖn bëi nh÷ng ngêi m«i giíi chøng kho¸n. Nh vËy thÞ trêng chøng kho¸n kh«ng ph¶i lµ n¬i giao dÞch (mua - b¸n) chøng kho¸n cña nh÷ng ngêi muèn mua hay b¸n chøng kho¸n mµ lµ cña nh÷ng nhµ m«i giíi. NÕu mét ngêi muèn mua hay b¸n chøng kho¸n, ngêi nµy sÏ th«ng qua ngêi m«i giíi chøng kho¸n cña anh ta trªn thÞ trêng chøng kho¸n ®Ó tiÕn hµnh viÖc mua b¸n chø kh«ng trùc tiÕp tham gia mua b¸n. Gi¸ c¶ chøng kho¸n ®îc h×nh thµnh mét c¸ch kh¸ch quan theo hÖ thèng b¸n ®Êu gi¸ hai chiÒu. Ngêi m«i giíi mua kh¸c ®îc víi gi¸ thÊp nhÊt, ngêi m«i giíi b¸n c¹nh tranh víi nh÷ng ngêi m«i giíi b¸n kh¸c ®Ó b¸n ®îc gi¸ cao nhÊt. V× thÕ mµ thÞ trêng chøng kho¸n lµ thÞ trêng cã tÝnh tù do cao nhÊt trong c¸c lo¹i thÞ trêng. II . Sù h×nh thµnh thÞ trêng chøng kho¸n t¹i ViÖt Nam. A. TÝnh tÊt yÕu cña viÖc h×nh thµnh thÞ trêng chøng kho¸n t¹i ViÖt Nam. 1. Do yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ. Thùc tÕ cho thÊy ë tÊt c¶ c¸c níc cã thÞ trêng chøng kho¸n, khi nÒn kinh tÕ thÞ trêng ra ®êi th× cha cã thÞ trêng chøng kho¸n. ThÞ trêng chøng kho¸n chØ ra ®êi khi nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®· ph¸t triÓn ë møc ®é nhÊt ®Þnh vµ ®ßi hái ph¶i h×nh thµnh mét tæ chøc nµo ®ã cã kh¶ n¨ng tiÕp thªm søc m¹nh cho thÞ trêng ®ã lµ thÞ trêng chøng kho¸n víi viÖc cung cÊp vèn cho nÒn kinh tÕ. Cã thÓ nãi nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn lµm n¶y sinh thÞ trêng chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n ®Õn lît nã l¹i tiÕp thªm nguån lùc ®Ó thóc ®Èy nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn. "Trong nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay, chñ yÕu míi cã h×nh thøc giao lu vèn gi¸p tiÕp nªn cha huy ®éng vµ thu hót cã hiÖu qu¶ tèi u nguån vèn cßn kh¸ tiÒm tµng cña ®Êt níc. Do ®ã, cïng víi sù ph¸t triÓn, hoµn thiÖn thÞ trêng liªn ng©n hµng, n©ng cao tr×nh ®é giao lu vèn gi¸n tiÕp, cÇn ph¶i thóc ®Èy sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ h×nh thøc giao lu vèn trùc tiÕp"*. Giao lu vèn trùc tiÕp lµ h×nh thøc giao lu vèn chñ yÕu th«ng qua ph¬ng thøc thu hót vèn b»ng ph¸t hµnh c¸c ph¬ng tiÖn tÝn dông, nh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu. Ph¬ng thøc giao lu vèn trùc tiÕp cã nhiÒu u ®iÓm næi bËt h¬n ph¬ng thøc giao lu vèn gi¸n tiÕp. Do vËy, trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, cïng víi viÖc hoµn thiÖn tæ chøc giao lu vèn gi¸n tiÕp ph¶i ®ång thêi ph¸t triÓn m¹nh giao lu vèn trùc tiÕp nh»m lµm phong phó thÞ trêng tiÒn vèn vµ ®æi míi c¬ chÕ giao lu vèn theo híng hiÖn ®¹i. ChØ khi nµo c¶ hai h×nh thøc giao lu vèn trªn cïng * Theo thÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ sè 12: th¸ng 6/2000 tån t¹i, ph¸t triÓn vµ bæ sung cho nhau th× thÞ trêng tiÒn tÖ tÝn dông míi tõng bíc ®îc c¶i tiÕn, thÞ trêng chøng kho¸n míi xuÊt hiÖn vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong mét thÞ trêng tiÒn tÖ - tÝn dông hoµn chØnh, nhê ®ã mµ thu hót ®îc mäi nguån vèn tiÒm tµng trong vµ ngoµi níc cho ®Çu t ph¸t triÓn. 2. Do yªu cÇu cña nhµ níc. §Ó hoµn thiÖn nhiÖm vô cña m×nh nhµ níc lu«n ph¶i chi tiªu mµ nguån thu chñ yÕu cña nhµ níc tõ thuÕ thêng kh«ng trang tr¶i hÕt c¸c ho¹t ®éng cña nhµ níc. Nhµ níc buéc ph¶i vay vèn trong d©n c vµ c¸c tæ chøc tÝn dông b»ng c¸ch ph¸t hµnh kú phiÕu. ThÞ trêng chøng kho¸n ra ®êi sÏ gióp cho qu¸ tr×nh ph¸t hµnh nµy ®îc thuËn lîi h¬n. Nh ë phÇn trªn em ®· tr×nh bµy, thÞ trêng chøng kho¸n còng cã t¸c ®éng tÝch cùc trong viÖc gi¶m ¸p lùc l¹m ph¸t. §Æc biÖt tõ n¨m 1993, nhµ níc ta ®· cã chñ tr¬ng cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc tøc lµ chuyÓn c¸c doanh nghiÖp quèc doanh sang h×nh thøc cæ phÇn. Qu¸ tr×nh nµy diÔn ra cßn chËm nÕu thÞ trêng chøng kho¸n h×nh thµnh th× sÏ thóc ®Èy qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc diÔn ra nhanh h¬n. Nhu cÇu vÒ mét thÞ trêng chøng kho¸n t¹i ViÖt Nam ngµy cµng trë nªn bøc thiÕt do nh÷ng lý do mµ em ®· nªu trªn nªn ch¾c ch¾n trong t¬ng lai gÇn ViÖt Nam sÏ cã mét thÞ trêng chøng kho¸n theo ®óng ý nghÜa cña nã ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ. B. Thùc tr¹ng thÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam hiÖn nay. 1. Thùc tr¹ng. T¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh hiÖn ®· cã 80 doanh nghiÖp cæ phÇn trong ®ã cã 24 doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh c«ng th¬ng nghiÖp dÞch vô, 22 ng©n hµng th¬ng m¹i vµ 2 c«ng ty tµi chÝnh víi sè vèn cæ phÇn lªn tíi 250 tû ®ång. C¸c doanh nghiÖp nµy ngoµi viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu, mét sè ®¬n vÞ (chñ yÕu lµ c¸c ng©n hµng vµ c¸c c«ng ty tµi chÝnh) ®· ph¸t hµnh c¸c lo¹i kú phiÕu trung h¹n. Ngoµi ra c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, ng©n hµng ®Çu t ph¸t triÓn quèc doanh, kho b¹c nhµ níc còng ®· ph¸t hµnh c¸c lo¹i kú phiÕu cã môc ®Ých… tÊt c¶ c¸c lo¹i kú phiÕu, cæ phiÕu nãi trªn ®Òu cã thÓ tham gia thÞ trêng chøng kho¸n, do vËy cã thÓ nãi r»ng ViÖt Nam hiÖn nay ®· cã thÞ trêng chøng kho¸n. ThÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam ®· h×nh thµnh vµ ®i vµo ho¹t ®éng. §Õn ngµy 31/8/2000 ®· cã hai phiªn giao dÞch. HiÖn nay míi chØ cã 2 c«ng ty cæ phÇn niªm yÕt cæ phiÕu lµ c«ng ty ®iÖn l¹nh (REE) vµ c«ng ty vËt liÖu bu chÝnh viÔn th«ng (SACOM) cho nªn hµng ho¸ cÇn cho thÞ trêng rÊt Ýt. Nãi chung l¹i, thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam míi chØ tån t¹i ë møc ®é rÊt s¬ khai, cha thùc sù lµ thÞ trêng chøng kho¸n víi ®óng ý nghÜa cña kh¸i niÖm thÞ trêng chøng kho¸n ®· ®îc mäi ngêi nh×n nhËn. 2. Nh÷ng thuËn lîi cho sù h×nh thµnh mét thÞ trêng chøng kho¸n thùc sù t¹i ViÖt Nam. HiÖn nay nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®· cã nh÷ng tiÕn triÓn c¬ b¶n t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña thÞ trêng chøng kho¸n. Chóng ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ. L¹m ph¸t ®· gi¶m tõ 67% n¨m 1992 xuèng cßn 14,4% n¨m 1994 vµ 12,7% n¨m 1995. Tû lÖ t¨ng trëng kinh tÕ b×nh qu©n trong 5 n¨m trë l¹i ®©y lu«n ®îc duy tr× ë møc 9%, nÒn kinh tÕ ®· b¾t ®Çu æn ®Þnh. Thu nhËp cña d©n c ®· t¨ng vµ trong néi bé nÒn kinh tÕ ®· cã tÝch luü. NÒn kinh tÕ thÞ trêng ngµy cµng ph¸t triÓn, chÝnh s¸ch mét gi¸ t¹o ®iÒu kiÖn cho hµng ho¸ lu th«ng thuËn tiÖn gi÷a c¸c khu vùc trong níc. L·i suÊt tÝn dông vµ l·i suÊt tiÕt kiÖm ®· ®îc Ên ®Þnh trªn c¬ së t¬ng quan gi÷a cung vµ cÇu vèn trªn thÞ trêng. Quy luËt cung cÇu vµ quy luËt gi¸ trÞ ®ang ph¸t huy nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc tíi nÒn kinh tÕ. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn kh¸ nhanh. Sè doanh nghiÖp cæ phÇn vµ liªn doanh thu hót nhiÒu vèn trong níc còng nh vèn ®Çu t níc ngoµi còng t¨ng nhanh. Sù ra ®êi cña c¸c cæ phiÕu, tr¸i phiÕu do c¸c c«ng ty cæ phÇn, c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, ph¸t hµnh t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho thÞ trêng chøng kho¸n ra ®êi. Thªm vµo ®ã, nÒn kinh tÕ thÞ trêng còng ®ang lµm tiÕn triÓn dÇn thãi quen vµ nÕp nghÜ cña d©n chóng sÏ ®îc c«ng nhËn v× nã ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña ngêi ®Çu t vèn. Ngêi sö dông vèn vµ c¶ cña nhµ níc. C¸c yÕu tè trªn ®©y t¹o thuËn lîi cho sù ra ®êi cña thÞ trêng chøng kho¸n vµ kh¼ng ®Þnh lµ thÞ trêng chøng kho¸n sÏ ®îc c«ng nhËn v× nã ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña ngêi ®Çu t vèn, ngêi sö dông vèn vµ c¶ cña nhµ níc. 3. Chñ thÓ tham gia thÞ trêng chøng kho¸n. Ai cã thÓ tham gia thÞ trêng chøng kho¸n ? Mäi ngêi d©n trong c¶ níc ®Òu cã thÓ tham gia mua, b¸n chøng kho¸n qua s¸u c«ng ty chøng kho¸n theo nguyªn t¾c: Giao dÞch chøng kho¸n lµ qua trung gian nh: C«ng ty CKCP B¶o ViÖt (Hµ Néi); C«ng ty chøng kho¸n Th¨ng Long (HN); C«ng ty CKCP Sµi Gßn; C«ng ty CKCP Ng©n hµng Th¬ng m¹i cæ phÇn ¸ Ch©u (TPHCM); C«ng ty CKCP B×nh D¬ng; C«ng ty TNHHCK Ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam. C¸c c«ng ty chøng kho¸n cã vèn ®iÒu lÖ tõ 6 tû ®ång ®Õn 55 tû ®ång chuyªn m«i giíi chøng kho¸n tù doanh b¶o l·nh, ph¸t hµnh, qu¶n lý danh môc ®Çu t lu ký. ChØ ®¹i diÖn c¸c c«ng ty chøng kho¸n míi ®îc giao dÞch trùc tiÕp trªn hÖ thèng m¸y tÝnh, kh¸ch hµng muèn lµm quen vµ th«ng th¹o t×nh h×nh thÞ trêng chøng kho¸n cÇn lùa chän, t×m cho m×nh mét c«ng ty chøng kho¸n cung cÊp th«ng tin, t vÊn vµ lµm m«i giíi mua b¸n CP. Ai còng cã thÓ tham gia phiªn giao dÞch víi sè tiÒn tèi thiÓu 10.000®. HiÖn nay mÖnh gi¸ CP ph¸t hµnh thÊp nhÊt lµ 100.000® nhng phiªn giao dÞch ®Çu tiªn cã thÓ do c«ng ty ph¸t hµnh CP víi mÖnh gi¸ 100000® nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi Ýt tiÒn còng cã thÓ mua ®îc. §Ó tham gia thÞ trêng chøng kho¸n ngêi mua cÇn ®¨ng ký më tµi kho¶n tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng ®îc chØ ®Þnh thanh to¸n chøng kho¸n vµ mét tµi kho¶n chøng kho¸n còng t¹i ng©n hµng nµy. Ngêi b¸n còng vËy, thÞ trêng giao dÞch chøng kho¸n sÏ më cöa tõ 8h s¸ng ®Õn 15h chiÒu c¸c ngµy thø 2,4,6 hµng tuÇn. Khi phiªn giao dÞch ®îc më (thÝ dô vµo 8h s¸ng ngµy 20/7) ngêi mua cÇm sæ tµi kho¶n ®Õn c¸c c«ng ty chøng kho¸n hoÆc v¨n phßng ®¹i diÖn c«ng ty b¸n chøng kho¸n. Kh¸ch hµng cã thÓ ra lÖnh mua b¸n tríc phiªn giao dÞch vµ ®îc th«ng tin liªn tôc qua Internet, ®iÖn tho¹i, Fax… vÒ kÕt qu¶ mua b¸n trong phiªn giao dÞch vÒ gi¸ CP cña m×nh b¸n ra, gi¸ c¸c lo¹i CP ë tõng thêi ®iÓm. 4. Hµng ho¸ ë thÞ trêng chøng kho¸n. C©u hái ®a ra hµng ho¸ ë thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam lµ g×? §ã lµ CP vµ tr¸i phiÕu, ®ã lµ hai lo¹i chøng kho¸n c¬ b¶n, cæ phiÕu lµ chøng kho¸n vèn (ngêi ®Çu t lµ chñ së h÷u), tr¸i phiÕu lµ chøng kho¸n nî (ngêi ®Çu t lµ chñ nî), gi¸ tr¸i phiÕu thêng Ýt biÕn ®éng h¬n so víi gi¸ cæ phiÕu do tiÒn l·i thu ®îc tõ tr¸i phiÕu lµ cè ®Þnh, cßn cæ phiÕu cã thÓ t¨ng gi¶m tïy thuéc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Biªn ®é gi¸ chøng kho¸n kh«ng vît qu¸ +5% (Víi CP) lµ 1,8% víi tr¸i phiÕu ngêi ®Çu t vµo chøng kho¸n kh«ng ph¶i tr¶ mét kho¶n thuÕ nµo. Nhµ ®Çu t (ngêi mua) b»ng lßng víi lîi nhuËn thÊp nhng æn ®Þnh thêng chän tr¸i phiÕu lµm ®èi tîng ®Çu t. Ngîc l¹i ai d¸m m¹o hiÓm, chÊp nhËn rñi ro ®Ó lÊy mét tiÒm n¨ng lîi nhuËn lín sÏ chän cæ phiÕu. Theo uû ban chøng kho¸n nhµ níc hiÖn c¶ níc cã 370 c«ng ty cæ phÇn trong ®ã cã trªn 100 c«ng ty cã kh¶ n¨ng niªm yÕt trªn thÞ trêng chøng kho¸n. Tuy nhiªn ®Ó t¹o lßng tin cña c«ng chóng, hµng ho¸ trong thêi gian ®Çu ®ßi hái chÊt lîng vµ æn ®Þnh. V× vËy c«ng ty CP c¬ ®iÖn l¹nh REE vµ c«ng ty CP c¸p vµ vËt liÖu viÔn th«ng SACOM vµ cã thÓ thªm cæ phiÕu cña c«ng ty giao nhËn vµ kho vËn ngo¹i th¬ng Trasimex Thµnh phè HCM vµ c«ng ty XNK chÕ biÕn n«ng s¶n Long An ®îc niªm yÕt. Ngoµi ra sÏ cã thªm vµi tr¨m tØ ®ång tr¸i phiÕu cña nhµ níc còng ®îc mua b¸n. §iÒu kiÖn ®Ó c¸c c«ng ty cã cæ phiÕu tham gia giao dÞch lµ 2 3n¨m liÒn cã l·i, t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh ®îc kiÓm to¸n x¸c nhËn, cã ®ñ 10 tû ®ång vèn trë lªn. Trªn c¬ së Êy, vô qu¶n lý ph¸t hµnh cña Uû ban chøng kho¸n nhµ níc sÏ quyÕt ®Þnh cæ phiÕu cña c«ng ty cã ®îc tham gia giao dÞch hay kh«ng. 5. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i. Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi kÓ trªn, hiÖn nay vÉn cßn tån t¹i c¸c khã kh¨n c¶n trë sù h×nh thµnh thÞ trêng chøng kho¸n t¹i ViÖt Nam. Nh×n toµn c¶nh, nÒn kinh tÕ vÉn cha ®¹t thËt sù æn ®Þnh, nguy c¬ l¹m ph¸t vÉn cßn lµm c¸c nhµ qu¶n lý kinh tÕ ®au ®Çu. HiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt trong níc cßn thÊp nhÊt lµ ë c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. C¸c s¶n phÈm néi ®Þa cña ta ®ang ph¶i c¹nh tranh chËt vËt víi c¸c s¶n phÈm cña níc ngoµi. Sù thua lç cña nhiÒu doanh nghiÖp quèc doanh vµ sù qu¶n lý cång kÒnh cña c¸c ngµnh ng©n hµng tµi chÝnh g©y nªn khã kh¨n vµ t©m lý lo ng¹i cho c¸c nhµ ®Çu t. XÐt riªng vÒ c¸c khã kh¨n ®èi víi sù h×nh thµnh thÞ trêng chøng kho¸n, em thÊy cßn nh÷ng tån t¹i lín tËp trung ë c¸c ®iÓm sau: Thø nhÊt: Hµng ho¸ (c¸c lo¹i chøng kho¸n) ®Ó giao dÞch trªn thÞ trêng chøng kho¸n cha ®ñ tiªu chuÈn vÒ chÊt lîng còng nh cha ®ñ vÒ khèi lîng ®Ó giao dÞch khi thÞ trêng chøng kho¸n chÝnh thøc ®îc h×nh thµnh sè lîng vµ gi¸ trÞ cæ phiÕu hiÖn nay cßn qu¸ nhá cha ®¸p øng ®îc ®ßi hái cña thÞ trêng chøng kho¸n khi nã ra ®êi. C¸c lo¹i tr¸i phiÕu tuy cã ®a d¹ng nhng phÇn lín lµ c¸c tr¸i phiÕu ng¾n h¹n kh«ng ph¶i lµ ®èi tîng chÝnh ®Ó mua b¸n trªn thÞ trêng chøng kho¸n. Thø hai: HÖ thèng ng©n hµng tuy ®· ®æi míi nhng cha m¹nh cÇn tiÕp tôc ph¸t triÓn ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ thanh to¸n, chuyÓn giao, lu tr÷ vµ thùc hiÖn c¸c dÞch vô kh¸c. Thø ba: Cha cã khung ph¸p lý ®ång bé vµ ®Çy ®ñ cho sù ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n. HiÖn nay mÆc dï ®· cã luËt c«ng ty, luËt d©n sù… Chóng ta vÉn thiÕu c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ chøng kho¸n vµ kinh doanh chøng kho¸n. C¸c v¨n b¶n cã liªn quan vÒ ph¸t hµnh chøng kho¸n, kiÓm to¸n, kÕ to¸n tuy ®· cã nhng cha ®ång bé ®Ó cã kh¶ n¨ng bao qu¸t toµn bé ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n. Thªm vµo ®ã lµ viÖc chÊp hµnh kh«ng nghiªm chØnh luËt ph¸p ®· kÐo theo nh÷ng hËu qu¶ tiªu cùc lµm gi¶m lßng tin trong d©n chóng vÒ hiÖu lùc cña ph¸p luËt. §©y lµ khã kh¨n cã ý nghÜa ®Æt biÖt quan träng khi mµ khã kh¨n nµy cha ®îc kh¾c phôc th× viÖc tæ chøc mét thÞ trêng chøng kho¸n ho¹t ®éng lµnh m¹nh lµ kh«ng thÓ cã ®îc. Thø t: ViÖt Nam cha tæ chøc ®îc mét hÖ thèng ®Þnh chÕ tµi chÝnh ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®Çu t chøng kho¸n. Mét khi cha cã c¸c tæ chøc nµy th× kh«ng thÓ h×nh thµnh ®îc mét thÞ trêng chøng kho¸n ho¹t ®éng theo ®óng nguyªn t¾c cña thÞ trêng. Thø n¨m: ThiÕu c¸n bé, kÓ c¶ c¸n bé qu¶n lý gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n vµ c¸n bé trong lÜnh vùc kinh doanh chøng kho¸n. L©u nay ®· cã tíi hµng ngh×n c¸n bé tõ nhiÒu c¬ quan ®· ®i kh¶o s¸t vÒ thÞ trêng chøng kho¸n, nhng cha cã ®éi ngò ®îc ®µo t¹o c¬ b¶n vÒ qu¶n lý vµ kinh doanh trªn thÞ trêng chøng kho¸n. Nh vËy, ®Ó thµnh lËp ®îc mét thÞ trêng chøng kho¸n ho¹t ®éng tèt cÇn ph¶i tiÕn hµnh mét khèi lîng c¸c c«ng viÖc chuÈn bÞ rÊt lín, ®ång bé trªn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ. Chóng ta còng cÇn tuyªn truyÒn, gi¸o dôc c¸c kiÕn thøc c¬ së vÒ thÞ trêng chøng kho¸n cho nh©n d©n, cñng cè lßng tin cña hä b»ng c¸c luËt, qui ®Þnh chÆt chÏ vµ khÈn tr¬ng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé chøng kho¸n vµ thiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin kinh tÕ tµi chÝnh réng lín. C. §Þnh híng vµ gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam. I. §Þnh híng ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam. ThÞ trêng chøng kho¸n lµ mét thÞ trêng cao cÊp cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc v× vËy qu¸ tr×nh thµnh lËp thÞ trêng chøng kho¸n ph¶i rÊt thËn träng bªn c¹nh viÖc nghiªn cøu häc hái kinh nghiÖm cu¶ níc ngoµi chóng ta ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch ®¸nh gi¸ c¸c ®iÒu kiÖn trong níc ®Ó x©y dùng thµnh c«ng thÞ trêng chøng kho¸n. Tõ tÝnh chÊt phøc t¹p vµ ®iÒu kiÖn hiÖn nay t¹i ViÖt Nam, m« h×nh tæ chøc thÞ trêng chøng kho¸n trong giai ®o¹n ®Çu nªn ®¬n gi¶n ®Ó phï hîp víi m«i trêng kinh tÕ, tµi chÝnh, ph¸p lý hiÖn t¹i. Cã thÓ tæ chøc mét së giao dÞch chøng kho¸n bao gåm c¶ thÞ trêng s¬ cÊp vµ thÞ trêng thø cÊp. Giai ®o¹n ®Çu chó träng ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn thÞ trêng s¬ cÊp ®Ó ph¸t hµnh cæ phiÕu nh»m thu hót nguån vèn tiÕt kiÖm tõ d©n chóng vµo qu¸ tr×nh ®Çu t ®ång bé tõng bíc h×nh thµnh thÞ trêng s¬ cÊp tæ chøc bu«n b¸n vµ kinh doanh chøng kho¸n. Cã thÓ tæ chøc mét së giao dÞch chøng kho¸n cã hai sµn giao dÞch. Mét t¹i Hµ Néi, mét t¹i TPHCM, theo m« h×nh trªn c¬ cÊu tæ chøc vµ ®iÒu hµnh së giao dÞch chøng kho¸n vµ c¸c tæ chøc liªn hÖ sÏ bao gåm: - Uû ban chøng kho¸n quèc gia. - Së giao dÞch chøng kho¸n. - C¸c tæ chøc m«i giíi chøng kho¸n - C¸c quü ®Çu t - C¸c c¬ quan kiÓm to¸n ®éc lËp - Th«ng tin kinh tÕ. §Çu tiªn vÒ uû ban chøng kho¸n quèc gia sÏ lµ c¬ quan thùc hiÖn viÖc qu¶n lý nhµ níc vÒ c¸c ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n trong ph¹m vi9 c¶ níc do chÝnh phñ thµnh lËp. Trong giai ®o¹n ®Çu, uû ban nµy cã nhiÖm vô triÓn khai c¸c c«ng viÖc ®Ó thµnh lËp thÞ trêng chøng kho¸n nh: X©y dùng c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ níc vÒ ph¸t triÓn chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n, so¹n th¶o vµ tr×nh quèc héi ®Ó ban hµnh hÖ thèng luËt ph¸p vÒ thÞ trêng chøng kho¸n. Thø hai vÒ viÖc më sµn giao dÞch chøng kho¸n vµ quyÒn së h÷u ®èi víi së giao dÞch chøng kho¸n. Giai ®o¹n ®Çu cha nªn më së giao dÞch chøng kho¸n nhng khi më lóc ®Çu së giao dÞch chøng kho¸n sÏ do nhµ níc thµnh lËp, sau ®ã sÏ ¸p dông theo th«ng lÖ quèc tÕ tøc lµ chuyÓn sang tæ chøc theo qui chÕ tù ®iÒu chØnh. Trong giai ®o¹n ®Çu, së giao dÞch chøng kho¸n cha cã kh¶ n¨ng vµ còng cha ®ßi hái ph¶i giao dÞch hÕt ngµy trong tuÇn. Thø ba vÒ c¸c c«ng ty m«i giíi chøng kho¸n. Ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n tríc hÕt cÇn nh÷ng ngêi m«i giíi chøng kho¸n. Cã hai lo¹i m«i giíi chøng kho¸n lµ: m«i giíi chøng kho¸n ¨n hoa hång vµ th¬ng gia chøng kho¸n. §Ó thÞ trêng ho¹t ®éng ®îc ph¶i cã hai lo¹i m«i giíi nµy. Trong giai ®o¹n ®Çu cÇn ph¶i chó ý ®Õn c¸c m«i giíi ¨n hoa hång ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c lo¹i chøng kho¸n ®îc giao dÞch thuËn lîi. Thø t vÒ c¸c quÜ ®Çu t: §ång thêi do viÖc thiÕt lËp thÞ trêng chøng kho¸n, nhµ níc cÇn cã chñ tr¬ng cho thµnh lËp c¸c quÜ ®Çu t. Thø n¨m vÒ c«ng t¸c kiÓm to¸n: KiÓm to¸n kh«ng ph¶i lµ mét bé phËn c«ng t¸c thuéc c¬ cÊu tæ chøc, bé m¸y trùc tiÕp qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh thÞ trêng chøng kho¸n nhng rÊt cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n. C¸c c«ng ty muèn ph¸t hµnh chøng kho¸n vµ ®a chøng kho¸n ra thÞ trêng chøng kho¸n ph¶i c«ng bè c«ng khai c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕt qu¶ kinh doanh vµ c¸c tµi liÖu kh¸c cã liªn quan ®Õn viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n. Thø s¸u vÒ hÖ thèng th«ng tin kinh tÕ: §©y lµ c«ng t¸c cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng thÞ trêng chøng kho¸n. C¸c nhµ ®Çu t trªn thÞ trêng chøng kho¸n sÏ dÔ dµng vµ tù tin h¬n khi hä ®Çu t vµo chøng kho¸n cña c¸c c«ng ty cã kÕt qu¶ s¶n xuÊt tèt, cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn, c¸c quyÕt ®Þnh nµy ®îc ®a ra dùa trªn c¸c th«ng tin mµ hä nhËn ®îc tõ hÖ thèng th«ng tin cña thÞ trêng chøng kho¸n. Héi ®ång chøng kho¸n quèc gia quyÕt ®Þnh cho phÐp ph¸t hµnh hoÆc ®Þnh chØ ph¸t hµnh. C¸c chøng kho¸n cña mét doanh nghiÖp nµo ®ã cÇn ph¶i cã th«ng tin. ThÞ trêng chøng kho¸n ho¹t ®éng chÞu sù t¸c ®éng nhiÒu cña c¸c yÕu tè ngo¹i lai nh t×nh h×nh chÝnh trÞ, x· héi t¹i tõng thêi ®iÓm do vËy còng cÇn ph¶i cã th«ng tin. Thø b¶y vÒ thÓ thøc thanh to¸n: Giao dÞch trªn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam nªn häc tËp Trung Quèc tiÕn hµnh phi vËt chÊt ho¸ chøng kho¸n ngay tõ ®Çu ®Ó ¸p dông mét hÖ thèng thanh to¸n bï trõ cµng sím cµng tèt nh»m tiÕp thu c«ng nghÖ míi vµ kh¾c phôc sau nµy khi thÞ trêng chøng kho¸n ph¸t triÓn ®Õn møc ®é cao. 2. Gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ vÒ vÊn ®Ò hµng ho¸ trªn thÞ trêng chøng kho¸n. Theo ý kiÕn: Tõ nay ®Õn cuèi n¨m, nhµ níc sÏ tæ chøc ®Êu thÇu vµ niªm yÕt t¹i c¸c thÞ trêng giao dÞch chøng kho¸n kho¶ng 2.000 tû ®ång tr¸i phiÕu chÝnh phñ vµ lîng hµng giao dÞch t¹i c¸c thÞ trêng giao dÞch chøng kho¸n sÏ t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Ngoµi ra uû ban chøng kho¸n Nhµ níc còng nªn nhanh chãng xem xÐt ®Ó cÊp giÊy phÐp cho 3 c«ng ty n÷a niªm yÕt vµ ®a cæ phiÕu vµo giao dÞch t¹i trung t©m giao dÞch chøng kho¸n. T¨ng tr¸i phiÕu nhµ níc. Uû ban chøng kho¸n nhµ níc cÇn phèi hîp víi ng©n hµng nhµ níc ®Ó cã gi¶i ph¸p th¸o gì ®èi víi nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc chuyÓn nhîng cæ phiÕu cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn vµ xóc tiÕn l¹ chän mét sè ng©n hµng cæ phÇn cã vèn lín, lµm ¨n cã l·i, tû lÖ nî qu¸ h¹n thÊp ®Ó ®a vµo danh s¸ch niªm yÕt giao dÞch, phèi hîp víi ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam ®Ó chuÈn bÞ hoÆc c¸c ®iÒu kiÖn ®èi víi c¸c tr¸i phiÕu ng©n hµng ®Çu t ®· ph¸t hµnh ra thÞ trêng cã kú h¹n 5 n¨m vµ thêi gian ®¸o h¹n ®ång nhÊt ®Ó ®a vµo niªm yÕt giao dÞch. VÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt lµ hÖ thèng ng©n hµng cÇn tiÕp tôc ®Ó ®¸p øng yªu cÇu vÒ thanh to¸n. Nh vÝ dô ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh mua b¸n chøng kho¸n cho ng©n hµng trong ®ã cã phÇn ho¹t ®éng dÞch vô b¶o l·nh ph¸t hµnh, nã liªn quan ®Õn vèn ng©n hµng ph¶i lËp c«ng ty chøng kho¸n riªng… cßn c¸c lo¹i h×nh dÞch vô kh¸c kh«ng sö dông ®Õn tiÒn vèn vµ Ýt rñi ro, b¶n th©n NHTM víi t c¸ch lµ mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh - tiÒn tÖ, cã s½n bé m¸y tæ chøc sao kh«ng thÓ tù m×nh ®¶m ®¬ng chØ cÇn lËp 1 bé phËn chøc n¨ng "phßng dÞch vô chøng kho¸n". Ngay trong c¬ chÕ lËp riªng c«ng ty chøng kho¸n cña NHTM, ng©n hµng nhµ níc còng nªn xem xÐt l¹i quy ®Þnh cã tÝnh chÊt "rµng buéc c¶ gãi". Muèn lËp c«ng ty chøng kho¸n, NHTM ph¶i ho¹t ®éng cã l·i nî qu¸ h¹n díi 50%… Thø ba: Gi¶i quyÕt vÒ khung ph¸p lý. Chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n lµ mét lÜnh vùc cßn rÊt míi mÎ ë ViÖt Nam, ®ång thêi còng lµ lÜnh vùc khã vµ phøc t¹p. Chóng ta cha tõng cã kinh nghiÖm thùc tÕ vÒ vÊn ®Ò nµy. ViÖc häc hái kinh nghiÖm cña níc ngoµi ph¶i hÕt søc linh ho¹t, kh«ng thÓ m¸y mãc v× m«i trêng kinh tÕ ViÖt Nam cã nh÷ng ®Æc thï riªng. CÇn ph¶i ban hµnh c¸c v¨n b¶n söa ®æi, bæ sung kÞp thêi ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng cña trung t©m giao dÞch chøng kho¸n trong thêi gian tíi. Theo híng ®ã, trong thêi gian qua, UBCKNN ®· thùc hiÖn söa ®æi bæ sung qui chÕ lu ký thanh to¸n bï trõ vµ ®¨ng ký chøng kho¸n. Ngµy 14/6/2000. Chñ tÞch UBCKNN ®· chÝnh thøc ®¨ng ký quyÕt ®Þnh sè 43/2000/Q§ - UBCK 3 vÒ viÖc söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña quy chÕ lu ký, thanh to¸n bï trõ vµ ®¨ng ký chøng kho¸n vµ cã c«ng v¨n sè 50/2000/CV - UBCK 3 ngµy 15/6/2000 híng dÉn ho¹t ®éng ®¨ng ký, lu ký, thanh to¸n bï trõ chøng kho¸n vµ thùc hiÖn quyÒn cña ngêi së h÷u chøng kho¸n. Thø t: CÇn ph¶i tæ chøc mét hÖ thèng ®Þnh chÕ tµi chÝnh ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®Çu t chøng kho¸n. Thø n¨m: Chóng ta cÇn triÓn khai c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé. Lùa chän ®éi ngò c¸n bé trÎ ®Ó ®µo t¹o. C¸c c¸n bé cÇn ®îc ®µo t¹o thêng xuyªn gåm: C¸n bé qu¶n lý vµ gi¸m s¸t thÞ trêng chøng kho¸n, c¸n bé m«i giíi chøng kho¸n, bu«n b¸n chøng kho¸n, c¸n bé vËn hµnh c¸c ph¬ng tiÖn kü thuËt trªn thÞ trêng chøng kho¸n. KÕt luËn ThÞ trêng chøng kho¸n lµ lu«n lµ yÕu tè c¬ b¶n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i. Ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam víi c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ®ång bé, t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Do ®ã: "Ph¸t triÓn nhanh thÞ trêng vèn, nhÊt lµ thÞ trêng vèn dµi h¹n vµ trung h¹n. Tæ chøc vµ vËn hµnh thÞ trêng chøng kho¸n an toµn hiÖu qu¶. H×nh thµnh ®ång bé thÞ trêng tiÒn tÖ; T¨ng kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cña ®ång tiÒn ViÖt Nam." (TrÝch b¸o c¸o chÝnh trÞ cña Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng kho¸ VIII) lµ nhiÖm vô träng t©m trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ níc ta hiÖn nay. Sù ra ®êi cña thÞ trêng chøng kho¸n t¹i ViÖt nam lµ mét qu¸ tr×nh tÊt yÕu. MÆc dï cßn nhiÒu h¹n chÕ nhng sù ra ®êi vµ ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n t¹o tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.