Tài liệu Thay vinh chan doan va dieu tri benh tinh mach man tinh (2007) [compatibility mode]

CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 (Diagnosis and management of chronic venous diseases 2007) PGS. TS. Phaïm Nguyeãn Vinh Vieän Tim TP. Hoà Chí Minh BV. Tim Taâm Ñöùc CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 CAÙC BEÄNH TÓNH MAÏCH CHI DÖÔÙI - Huyeát khoái taéc TM (thrombosis) * Vieâm taéc TM noâng (superficial thrombophlebitis) * Huyeát khoái taéc TM saâu (deep vein thrombosis) - Suy tónh maïch (venous insufficiency) * Suy TM noâng hay beänh daõn TM (varicose veins) * Suy TM saâu hay suy TM maïn tính (chronic venous insufficiency) TL : Beckman JA. Diseases of the Veins. Circulation 2002 ; 106 : 1436-1438 2 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 NGUYEÂN NHAÂN CUÛA HUYEÁT KHOÁI TAÉC TM (THROMBOSIS) - Ung thö Baát ñoäng laâu Yeáu toá taêng ñoâng do di truyeàn Thai kyø Söû duïng thuoác ngöøa thai TL : Beckman JA. Diseases of the Veins Circulation 2002 ; 106 : 1436-1438 3 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 NGUYEÂN NHAÂN CUÛA SUY TÓNH MAÏCH - Haäu quaû cuûa huyeát khoái TM - Baát thöôøng thaønh TM do di truyeàn TL : Beckman JA. Diseases of the Veins. Circulation 2002 ; 106 : 1436-1438 4 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 PHAÂN LOAÏI BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TL : Eklif B et al. J. Vasc Surg 2004 ; 40 : 1248-1252 5 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 PHAÂN LOAÏI BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TL : Eklif B et al. J. Vasc Surg 2004 ; 40 : 1248-1252 6 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 SUY TÓNH MAÏCH NOÂNG CHI DÖÔÙI - Daõn tónh maïch (varicose veins) : * Daõn nôû beänh lyù TM döôùi da * Moät phaàn hay toaøn boä heä TM hieån trong vaø hieån ngoaøi - Daõn TM nguyeân phaùt (Primary varicose veins) : Beänh lyù khu truù ôû TM noâng - Daõn TM thöù phaùt (Secondary varicose veins) : Beänh lyù ôû TM saâu vaø TM xuyeân daãn ñeán daõn TM noâng - Thoáng keâ Mayo Clinic : 72% daõn TM nguyeân phaùt 28% daõn TM thöù phaùt 7 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 SINH BEÄNH HOÏC (1) SUY TÓNH MAÏCH NOÂNG CHI DÖÔÙI - Daõn TM nguyeân phaùt : * Khieám khuyeát veà caáu truùc vaø chöùc naêng TM hieån * Thaønh TM yeáu : sôïi collagen > sôïi ñaøn hoài * Thoâng ñoäng – tónh maïch raát nhoû (tiny arteriovenous connections)  sung huyeát TM - Daõn TM thöù phaùt : * Huyeát khoái TM saâu  toån thöông van TM saâu vaø TM thöôøng xuyeân * Traøo ngöôïc van TM saâu vaø TM xuyeân nguyeân phaùt 8 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 SINH BEÄNH HOÏC (2) SUY TM NOÂNG CHI DÖÔÙI - Baát cöù cô cheá beänh sinh naøo  * TM daõn * Sung huyeát TM * Van TM daõn hoaït ñoäng keùm - AÙp löïc maùu TM cao keøm tuï maùu caúng chaân  * Phuø * Thoaùt BC, HC khoûi mao maïch  phaûn öùng vieâm moâ döôùi da Haäu quaû : * Eczeùma (chaøm) * Loeùt da 9 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 TELANGIECTASIA (DAÕN MAO MAÏCH) Tl : Phlebology The Guide, Elsevier 1999 ; p. 87-102 10 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 VARICOSE VEINS (DAÕN TM) Tl : Phlebology The Guide, Elsevier 1999 ; p. 87-102 11 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 SUY TM SAÂU CHI DÖÔÙI hay SUY TM MAÏN TÍNH - Haäu quaû cuûa : * Ngheõn TM saâu * Suy van TM * Hoaëc caû 2 - 5 naêm sau huyeát khoái TM saâu : 80% coù trieäu chöùng cuûa suy tónh maïch 12 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 BIEÅU HIEÄN LAÂM SAØNG/SUY TM MAÏN TÍNH - Caûm giaùc naëng, caêng ôû caúng chaân theo tö theá Phuø coå chaân, baøn chaân Naâng cao caúng chaân, trieäu chöùng giaûm Daõn TM noâng Ñau, ngöùa, chaøm caúng chaân Vieâm teá baøo döôùi da Chu vi caúng chaân : gia taêng 13 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 CAÄN LAÂM SAØNG SUY TÓNH MAÏCH - Doppler echo : +++, traéc nghieäm thöôøng qui ñeå tìm beänh - Chuïp tónh maïch (venography) - Ño aùp löïc tónh maïch 14 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 LOEÙT CAÚNG CHAÂN : BIEÁN CHÖÙNG CUÛA SUY TM MAÏN SAU HUYEÁT KHOÁI TM Tl : Phlebology The Guide, Elsevier 1999; p. 87-102 15 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 CAÙC PHÖÔNG TIEÄN ÑIEÀU TRÒ SUY TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH - Thuoác Baêng eùp (compression) Tieâm chaát gaây xô hoùa (sclerotherapy) Phaãu thuaät (surgery) Laser * Huûy TM hieån baèng laser (endovenous laser for saphenous vein ablation) * Laser/daõn mao maïch vaø TM löôùi (reticularveins) 16 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 SÖÛ DUÏNG THUOÁC ÑIEÀU TRÒ SUY TM MAÏN TÍNH CHI DÖÔÙI - Thuoác vaän TM (venoactive drugs) TD : Diosmin, dobesilate - Thuoác khoâng vaän TM (non-venoactive drugs) TD : Khaùng sinh ; oxypifylline - Thuoác boâi (topical drugs) TD : KT toá taêng tröôûng ; prostacyline 17 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 DANH SAÙCH CAÙC THUOÁC VAÄN TÓNH MAÏCH TL : Phlebology, Suppl I (1999) 14 : 67 18 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 BAÊNG EÙP (COMPRESSION) - Nguyeân taéc : Taïo aùp löïc cao ôû phaàn xa vaø aùp löïc thaáp hôn ôû phaàn gaàn chi döôùi (ñuøi) - Thöïc hieän : Khoaûng caùch giöõa 2 mieáng baêng eùp caøng xa aùp löïc taïo ñöôïc caøng thaáp 19 CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ BEÄNH TÓNH MAÏCH MAÏN TÍNH 2007 KYÕ THUAÄT BAÊNG EÙP - Söï thay ñoåi aùp löïc taïo ñöôïc thay ñoåi theo söï che phuû cuûa baêng eùp - Khi baêng eùp ñöôïc che phuû caøng nhieàu (e1> e2> e3> e4> e5>e6> e7) aùp löïc taïo ñöôïc caøng cao. Beà roäng cuûa baêng eùp laø haèng soá 1) Contre-pression deùgressive globale obtenue : aùp löïc taïo ñöôïc giaûm daàn Largeur de bande = 1 : beà roäng baêng = 1 20