Mô tả:
BIẾN CHỨNG TIM MẠCH CỦA
BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG:
PHÒNG NGỪA, CHẨN ĐOÁN
VÀ ĐIỀU TRỊ 2009
Prof Phạm Nguyễn Vinh
Bệnh Viện Tim Tâm Đức
Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch
1
Viện Tim Tp.HCM
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Ñònh nghóa ÑTÑ tyùp 2
Hai ñaëc ñieåm:
o Taêng ñöôøng huyeát maïn keøm roái loaïn
chuyeån hoùa carbohydrate, lipid vaø protein
o Khieám khuyeát tieát Insulin (roái loaïn teá baøo
beâta) vaø khaùng insulin
2
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
ADA definition of hyperglycaemic states
Criteria for the diagnosis of diabetes
Symptoms of diabetes plus casual plasma glucose 200 mg/dl
(11.1 mmol/l)
or
FPG
< 100 mg/dl (5.6 mmol/l)
normal fasting glucose
100–125 mg/dl (5.6–6.9 mmol/l)
IFG
126 mg/dl (7.0 mmol/l)
diabetes
or
OGTT 2-hour postload glucose
< 140 mg/dl (7.8 mmol/l)
normal glucose tolerance
140–199 mg/dl (7.8–11.1 mmol/l)
IGT
200 mg/dl (11.1 mmol/l)
diabetes
Adapted from ADA. Diabetes Care 2004; 27: S5–10.
IFG: impaired fasting glucose
IGT: impaired glucose tolerance
OGTT: oral glucose tolerance test
ADA: American Diabetes Association
3
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Prevalence of diabetes mellitus in adults
in Asia and Pacific nations
Papua New Guinea highlands
Rural Fiji, Melanesians
China
Thailand
Malaysia
Japan
South Korea
Urban Fiji, Melanesians
Cook Islands
Singapore
Hong Kong
Urban Kiribati
Urban Samoans
Urban Papua New Guinea
Indigenous Australians
Nauru
0
5
10
15
20
25
Prevalence (%)
30
35
40
45
4
Zimmet P. 2002.
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Countries with the highest numbers of
estimated cases of diabetes for 2030
Egypt
Philippines
Japan
Bangladesh
Brazil
Pakistan
Indonesia
USA
China
India
0
20
40
60
80
100
People with diabetes (millions)
5
Adapted from Wild SH et al. Diabetes Care 2004; 27: 2569–70.
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Caùc bieán chöùng maïch maùu cuûa
Ñaùi thaùo ñöôøng (ÑTÑ)
Bieán chöùng vi maïch:
- beänh voõng maïc
- beänh thaän
- beänh thaàn kinh
(neuropathy)
Bieán chöùng maïch maùu lôùn:
- beänh ÑMV
- beänh maïch maùu naõo
- beänh maïch maùu ngoaïi vi
6
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Taàm quan troïng cuûa beänh tim
maïch treân b/n ÑTÑ
- Haàu heát b/n ÑTÑ töû vong vì beänh tim maïch; 80% do xô vöõa
ñoäng maïch
- 75% töû vong tim maïch/ ÑTÑ do beänh ÑMV, 25% do beänh
maïch maùu naõo hay maïch ngoaïi vi
7
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Gia taêng nguy cô beänh ñoäng maïch vaønh ôû b/n
ñaùi thaùo ñöôøng type 2
TL: Haffner SM et al. N Engl J Med 1998; 339: 229 – 234
8
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Tyû soá cheânh ñoät quî ôû beänh nhaân ÑTÑ
18 – 44 tuoåi
9
TL: Rohr J et al. Arch Neurol 1996 ; 53 : 603 – 607
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Cô cheá caùc baát thöôøng maïch maùu ôû
b/n ÑTÑ
-Taêng ñöôøng maùu
-Taêng Insulin maùu
- Stress oxid hoùa
- Roái loaïn lipid maùu
- Traïng thaùi taêng ñoâng, choáng tieâu sôïi huyeát
- Baát thöôøng di truyeàn
TL : Heart
Disease; WB Saunders 6th ed 2001, p 2134
10
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Sinh beänh hoïc cuûa roái loaïn lipid
maùu do ÑTÑ
TL: Beckman JA et al.
Braunwald’s Heart
Disease, WB Saunders
2005, 7th ed p 1041
11
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Postprandial
hyperglycaemia
and increased CVD risk
12
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Relationship between postprandial
blood glucose peaks and CHD
mortality
Honolulu
Heart Program
19878
Diabetes
Intervention Study
19967
DECODA
20041
Postprandial
hyperglycaemia
Rancho Bernardo
Study 19986
DECODE
20012
Pacific and
Indian Ocean
19993
Cardiovascular
mortality
Whitehall, Paris and
Helsinki Study 19985
Funagata
Diabetes Study
19994
CHD: coronary heart disease; CVD: cardiovascular disease; DECODA: Diabetes Epidemiology, Collaborative Analysis of Diagnostic Criteria in
Asia; DECODE: Diabetes Epidemiology, Collaborative Analysis of Diagnostic Criteria in Europe
1. Nakagami T, et al. Diabetologia 2004;47:385–94. 2. DECODE. Arch Intern Med 2001;161:397–405.
3. Shaw J, et al. Diabetologia 1999;42:1050–54. 4. Tominaga M, et al. Diabetes Care 1999;22;920–24.
5. Balkau B, et al. Diabetes Care 1998;21:360–67. 6. Barrett-Connor E, et al. Diabetes Care 1998;21:1236–39.
7. Hanefeld M, et al. Diabetologia 1996;39:1577–83.
8. Donahue R. Diabetes 1987;36:689–92.
13
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Guidelines recommend treating
postprandial hyperglycaemia with agents
such as Glucobay®
Postprandial hyperglycaemia predicts CV risk1
Postprandial
hyperglycaemia
CVD
death
IDF Guideline for Management of Postmeal Glucose 20072
recommendations include:
– “Postmeal hyperglycaemia is harmful and should be addressed”
– “a-glucosidase inhibitors (such as acarbose) delay the absorption
of carbohydrates from the GI tract, thereby limiting postmeal
plasma glucose excursions”
IDF: International Diabetes Federation; GI: gastrointestinal
1. DECODE Study Group. Diabetologia 1999;42:647–54.
2. IDF Guideline for Management of Postmeal Glucose, 2007. www.idf.org.
14
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
The AACE recommendations
on glycaemic control
• Near-normal targets (without hypoglycaemia) are
advocated:
– HbA1c ≤6.5%
– Fasting plasma glucose <110 mg/dL
– 2-h post-prandial glucose <140 mg/dL
• Post-prandial hyperglycaemia is linked to macrovascular
disease
– Effective management of post-prandial glucose can
reduce this burden
AACE: American Association of Clinical Endocrinologists
AACE Diabetes Mellitus Clinical Proactice Guidelines Task Force. Endocrine Practice vol 13 (Suppl 1);
May/June 2007.
15
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Beänh voõng maïc maét do ÑTÑ
(Diabetic retinopathy)
Hai theå:
* theå taêng sinh (proliferative diabetic retinopathy – PDR)
* theå khoâng taêng sinh (non – proliferative diabetic
retinopathy NPDR)
Theå PDR: taêng sinh vi maïch ôû voõng maïc vaø pha leâ dòch
Theå NPDR: phình vi maïch, xuaát huyeát vaø xuaát tieát
Caû 2 theå -> muø
Chaån ñoaùn: soi ñaùy maét thöôøng xuyeân
16
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Hình voõng maïc maét do ÑTÑ
A. Voõng maïc theå taêng sinh/ ÑTÑ coù
daáu xuaát huyeát vaø taêng sinh maïch maùu
B. Voõng maïc ÑTÑ ñieàu trò baèng
laser photocoagulation
TL : Diagnostic atlas of the heart. Mc Graw Hill 1996
17
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Phoøng ngöøa vaø ñieàu trò beänh voõng
maïc do ÑTÑ
N/c UKPDS*: kieåm soaùt toát ñöôøng huyeát
ngöøa ñöôïc b/c beänh voõng maïc
Laser lieäu phaùp ñoái vôùi phuø hoaøng ñieåm
(macular edema) ôû theå PDR**
TL:
* British Medical Journal 1998b; 317: 703 – 713
** Ophtalmology 1987; 94: 716 - 774
18
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Beänh thaàn kinh gaây ñau vaø beänh thaàn kinh
khoâng ñau
(painful and painless neuropathy)
Toån thöông TK ngoaïi vi vaø TK töï chuû / ÑTÑ
Haäu quaû: * loeùt vaø nhieãm truøng baøn chaân
* ñoaïn chi döôùi
* roái loaïn cöông döông
* loaïn nhòp tim
Ñaëc ñieåm: toån thöông TK 2 beân vaø ñoái xöùng
Hai theå: coù ñau; khoâng ñau nhöng maát caûm giaùc
Taàn suaát: 10 – 90%
19
Biến chứng tim mạch của bệnh ĐTĐ: phòng ngừa, cđ & đt 2009
Ñieàu trò beänh thaàn kinh gaây ñau/ ÑTÑ
Kieåm soaùt chaët ñöôøng huyeát: giaûm ñau
Thuoác giaûm ñau
Thuoác choáng traàm caûm
Mexiletine: hieäu quaû vôùi ñau nhö phoûng, nhö
dao ñaâm
Phenytoin, carbamazepine, galapentin: caùc
thuoác choáng ñoäng kinh coù hieäu quaû giaûm ñau
Thoa thuoác môõ coù chöùa capsicin
TL: Diabetes in old ages; Wiley & Sons Co 2nd ed 2001, p 45
20
- Xem thêm -