Tài liệu Thay vinh benh than va benh tim [compatibility mode]

BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM (Renal disease and cardiovascular illness) PGS.TS. Phaïm Nguyeãn Vinh Vieän Tim TP. HCM BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM TÖÔNG TAÙC GIÖÕA THAÄN VAØ TIM  Nam 70 kg -> * moãi thaän 130g – 170g * nhaän maùu: 400ml/ ph/ 100g (20 – 25% cung löôïng tim) * löu löôïng maùu qua thaän: cao nhaát so vôùi caùc cô quan khaùc  Nhieäm vuï thaän: * caân baèng ñieän giaûi vaø theå tích * ñieàu hoøa huyeát aùp  Bieán chöùng cuûa ÑTÑ: beänh thaän maïn vaø beänh tim maïch 2 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM QUAÙ TRÌNH TAÏO LAÄP RENIN – ANGIOTENSIN - ALDOSTERONE TL : Weber KT. N Engl J Med 2001; 345: 1689 3 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM TÖÔNG QUAN THAÀN KINH – THEÅ DÒCH GIÖÕA THAÄN VAØ TIM TL : Schrier RW, Abraham WT. N Engl J Med 1999; 341: 577 4 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM PHAÂN ÑOÄ BEÄNH THAÄN MAÏN TÍNH CVD : cardiovascular disease CIN : contrast induced nephropathy (beänh thaän do chaát caûn quang) TL : Mc Cullough PA. J Am Coll Cardiol 2003; 41: 725 5 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM ÑOÄ LOÏC CAÀU THAÄN ÖÔÙC CHÖØNG CHUYEÅN TÖØ CREATININE MAÙU (ESTIMATED GFR)  Coâng thöùc Cockcroft – Gault: (140 – age) x caân naëng(kg) CrCl = 72 x serum creatinine (mg/dL) * nöõ: x 0,85  Coâng thöùc MDRD (Modification of Diet in Renal Disease) CrCl = 186,3 (serum creatinine – 1.154) x (age - 203) * nöõ: x 0,742 6 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM BEÄNH THAÄN DO CHAÁT CAÛN QUANG (chuïp maïch hay thoâng tim can thieäp)  ÑN beänh thaän do caûn quang: taêng > 25% creatinine maùu hoaëc taêng > 0.5mg/dL  Taàn suaát: 13% ôû b/n khoâng ÑTÑ vaø 20% ôû ÑTÑ khi PCI  Chæ 0,5- 2% caàn loïc thaän  Aûnh höôûng ñeán soáng coøn laâu daøi cuûa b/n 7 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM TIEÂN LÖÔÏNG LAÂU DAØI CUÛA 7586 B/N COÙ HAY KHOÂNG BEÄNH THAÄN DO CAÛN QUANG SAU PCI TL : Rihal CS et al. Circulation 2002; 105:2259 8 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM PHOØNG NGÖØA BEÄNH THAÄN DO CAÛN QUANG (1) 1. Tính ñoä loïc caàu thaän (eGFR). Nguy cô cao neáu < 60ml/ph/1,73m2 2. Coù ÑTÑ? Nguy cô taêng gaáp 5 neáu coù ÑTÑ 3. Baùo cho b/n veà nguy cô cuûa thuoác caûn quang 4. Ngöng khaùng vieâm steroid vaø caùc thuoác gaây ñoäc thaän khaùc 5. Hoäi chaån chuyeân khoa thaän neáu eGFR<15ml/ph/1,73m2 (döï truø loïc thaän) TL : McCullough PA. In Braunwald’s Heart Disease, WB Saunders 2005, 7th ed p 2166 9 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM PHOØNG NGÖØA BEÄNH THAÄN DO CAÛN QUANG (2) 6. Truyeàn Natri chlorua ñaúng tröông hoaëc 0,5 NaCl 150ml/giôø/3 giôø tröôùc vaø 6 giôø sau thuû thuaät 7. Baûo ñaûm nöôùc tieåu > 150ml/giôø sau PCI 8. Neân duøng chaát caûn quang iodixanol 9. Haïn cheá chaát caûn quang < 100ml 10.Uoáng 600mg acetylcysteine, 2 lieàu (ngaøy 2 laàn) tröôùc vaø 2 lieàu sau PCI TL : McCullough PA. In Braunwald’s Heart Disease, WB Saunders 2005, 7th ed p 2166 10 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM AÛNH HÖÔÛNG LEÂN HEÄ TIM MAÏCH CUÛA BEÄNH THAÄN MAÏN TL: McCullough PA. J Am Coll Cardiol 2003; 41: 725 11 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM Xöû trí Taêng huyeát aùp treân beänh nhaân suy thaän maïn ? 12 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM BIEÁN ÑOÅI BEÄNH LYÙ TREÂN VI CAÀU THAÄN DO TAÊNG HUYEÁT AÙP TL : McCullough PA. In Braunwald’s Heart Disease, WB Saunders 2005, 7th 13 ed p 2166 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM MÖÙC ÑOÄ GIAÛM CHÖÙC NAÊNG THAÄN THAY ÑOÅI THEO ÑOÄ NAËNG TAÊNG HUYEÁT AÙP TL : McCullough PA. In Braunwald’s Heart Disease, WB Saunders 2005, 7th ed p 2167 14 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM CAÙC ÑIEÅM CÔ BAÛN VEÀ SINH LYÙ BEÄNH CUÛA THA DO BEÄNH NHU MOÂ THAÄN 1. Quaù taûi khoái löôïng trong loøng maïch laø yeáu toá beänh sinh chính, do ñoù haïn cheá muoái, söû duïng lôïi tieåu, laáy bôùt dòch baèng loïc thaän raát quan troïng trong ñieàu trò THA ôû caùc beänh nhaân naày 2. Tieát renin quaù möùc töông quan vôùi söï caân baèng muoái natri/ nöôùc laø yeáu toá beänh sinh quan troïng cuûa THA / beänh nhu moâ thaân (Ñieàu trò : UCMC, khaùng AG II - R, caét thaän 2 beân) 15 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM CAÙC ÑIEÅM CÔ BAÛN VEÀ ÑIEÀU TRÒ THA / SUY THAÄN MAÏN 1. Suy thaän maïn tieán trieån laøm naëng THA ; ngöôïc laïi THA khoâng kieåm soaùt ñöôïc laøm giaûm nhanh khaû naêng loïc caàu thaän 2. Kieåm soaùt toát HA laø thieát yeáu ñeå ngaên chaän hoaëc chaäm laïi söï chuyeån töø suy thaän maïn thaønh beänh thaän giai ñoaïn cuoái (BTGÑC) 3. Lôïi tieåu quai thöôøng caàn thieát ñeå kieåm soaùt HA ôû beänh nhaân tieàn-BTGÑC (pre-ESRD) ñoâi khi caàn loïc thaän ñeå laáy bôùt dòch 4. Taát caû beänh nhaân THA, suy thaän maïn vaø protein nieäu (>1g/24giôø) ñeàu caàn UCMC (tröø phi choáng chæ ñònh) Taøi lieäu : Hypertension Primer 2nd 1999 AHA, p.407 16 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM ÑIEÀU TRÒ KHOÂNG THUOÁC THA/ SUY THAÄN MAÏN  Coù thay ñoåi so vôùi ñieàu trò khoâng thuoác / THA khoâng suy thaän maïn  Haïn cheá muoái : quan troïng nhaát Na++ < 100 mEq / ngaøy  Vaän ñoäng theå löïc : khoù thöïc hieän (beänh nhaân meät, thieáu maùu, phuø …)  Chæ ñònh ñieàu trò roái loaïn lipid maùu khi beänh nhaân < 65 tuoåi keøm roái loaïn naëng 17 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM ÑIEÀU TRÒ BAÈNG THUOÁC: LÔÏI TIEÅU  Thuoác löïa chon ñaàu tieân / THA keøm suy thaän maïn  Thiazide : khoâng hieäu quaû khi creùatinine maùu >2,5mg%  Ñoä loïc caàu thaän < 20 ml/ phuùt - lieàu cao nhaát Furosemide laø 160 mg (320 - 400 mg uoáng)  Taêng hôn khoâng hieäu quaû -> ñieác  Khoâng duøng lôïi tieåu giöõ kali (tröø phi K+ < 3,5 mEq/ l)  Coù theå phoái hôïp Thiazide + Lôïi tieåu quai 18 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM ÑIEÀU TRÒ BAÈNG THUOÁC: THUOÁC CHEÏN GIAO CAÛM  Cheïn beâta: caàn thieát khi beänh nhaân coù keøm beänh ÑMV  Atenolol (tan trong nöôùc, ñaøo thaûi chaäm): khoâng neân duøng  Cheïn beâta tan trong môõ (bieán döôõng ôû gan): neân duøng  Cheïn alpha vaø beâta (TD: Labeùtalol): raát coù hieäu quaû. Caån thaän : haï HA tö theá ñöùng  Öùc cheá alpha 1 (TD: Prazosin, Doxazosine): coù hieäu quaû. Caån thaän : lieàu ñaàu caàn thaáp 19 BEÄNH THAÄN VAØ BEÄNH TIM ÑIEÀU TRÒ BAÈNG THUOÁC: THUOÁC HUÛY GIAO CAÛM (Sympatholytic agents)  Thuoác trôï alpha 2 giao caûm trung taâm (Clonidine, Methyldopa, Guanfacine, Guanabenz, Rilmenidine, Monoxidine): * Hieäu quaû * Khoâng bieán ñoåi huyeát ñoäng  Caån thaän : gaây löø ñöø (laàm töôûng beänh caûnh naõo do ureù maùu cao) 20