Tài liệu Thay vinh benh mang ngoai tim [compatibility mode]

BEÄNH MAØNG NGOAØI TIM (Pericardial diseases) PGS. TS. Phaïm Nguyeãn Vinh Vieän Tim TP.HCM Caáu truùc giaûi phaãu maøng ngoaøi tim Maøng ngoaøi tim bình thöôøng ñöôïc môû giuùp nhìn roõ tim vaø ÑMV. Laù taïng trong suoát, laù thaønh traéng ñuïc. TL : The Pericardium A Comprehensive Textbook New York, Marcel Dekker 1997 2 Hieäu quaû caáp thôøi cuûa xeû MNT hay caét boû MNT HIEÄU QUAÛ CHUNG Hieäu quaû sinh lyù ñaïi theå coù ñöôïc laø maát hay giaûm söï haïn cheá ñoái vôùi tim * Töông taùc thaát : - MNT coøn : thaát phaûi troäi - MNT môû : thaát traùi troäi Keát quaû thöïc nghieäm tuøy theo phöông phaùp nghieân cöùu : * Ñoái töôïng tænh, loàng ngöïc ñoùng so vôùi ñoái töôïng ñöôïc gaây meâ loàng ngöïc môû * Ñoái töôïng coù heä thaàn kinh töï chuû coøn nguyeân veïn so vôùi ñoái töôïng heä thaàn kinh töï chuû bò öùc cheá 3 Hieäu quaû caáp thôøi cuûa xeû MNT hay caét boû MNT HIEÄU QUAÛ ÑAËC BIEÄT (1) Giaûm - Töông taùc : thaát ; nhó thaát - Taêng taûi theå tích phoåi ñaùp öùng vôùi taêng taûi theå tích noäi maïch : Thöøa theå tích noäi maïch do taùi phaân phoái töø tuaàn hoaøn phoåi ñeán tuaàn hoaøn heä thoáng - AÙp löïc trung bình NP - Söùc caûn maïch heä thoáng khi gaéng söùc toái ña 4 Hieäu quaû caáp thôøi cuûa xeû MNT hay caét boû MNT HIEÄU QUAÛ ÑAËC BIEÄT (2) Taêng - Chæ soá tim vaø soá cung löôïng thaát taêng do caûi thieän chöùc naêng thaát traùi (ñaùp öùng Frank – Starting do gia taêng tieàn taûi) - Ñöôøng kính TT cuoái taâm tröông - Theå tích TT cuoái taâm tröông - Cung löôïng TT - AÙp löïc xuyeân thaønh TT - Vaän toác ñoå ñaày TT sôùm - Phaân suaát ñoå ñaày TT sôùm - Chöùc naêng bôm TT - Chöùc naêng döï tröõ TT - Taàn soá xung ñoäng taâm tröông cuûa thuï theå cô hoïc TT 5 Hieäu quaû caáp thôøi cuûa xeû MNT hay caét boû MNT HIEÄU QUAÛ ÑAËC BIEÄT (3) Taêng ñaùp öùng vôùi gaéng söùc - Tieâu thuï O2 toái ña - Cung löôïng tim toái ña - Cung löôïng thaát toái ña - AÙp löïc NT - Cung löôïng NT - AÙp löïc cuoái taâm tröông TT 6 Haäu quaû hít vaøo treân tim vaø MNT TL : Heart Disease WB Saunder 6th ed 2001, p. 1825 7 Thay ñoåi cuûa tim trong kyø thôû ra (A) vaø hít vaøo (B) trong tröôøng hôïp cheïn tim TL : Mayo Clinic Practice of Cardiology Mosby 3rd ed 1996, p. 1655 8 ÑTÑ moät b/n VMNT caáp (giai ñoaïn 1) 9 ÑTÑ vieâm MNT caáp so vôùi “taùi cöïc sôùm” Giôùi tính Tuoåi Taàn suaát ôû BV taâm thaàn Tieán trieån J - ST Cheânh ñoaïn PR R-S nhaäp laïi Soùng T Bieân ñoä Ñænh Ñoä cao J/ñænh T ôû V6 (tính töø ñoaïn PR) Soùng R cao nhaát ôû chuyeån ñaïo ngöïc VMNT giai ñoaïn 1 Taùi cöïc sôùm Caû 2 Gaàn nhö chæ ôû nam Baát kyø Thöôøng < 40 tuoåi Ngaãu nhieân Töông ñoái thöôøng gaëp Coù Khoâng Thöôøng gaëp Ñoâi khi ÔÛ nhieàu chuyeån ñaïo Haïn cheá Thöôøng deã thaáy Khoâng deã thaáy Khoâng thöôøng gaëp Gaàn nhö luoân luoân coù Bình thöôøng Coù theå taø ñaàu Thöôøng > 25% Thöôøng cao Nhoïn Thöôøng < 25% Thöôøng ôû V5 Thöôøng ôû V4 10 ÑTÑ moät b/n VMNT caáp, giai ñoaïn T 11 Phaân loaïi theo nguyeân nhaân beänh maøng ngoaøi tim (1)  Voâ caên  Nhieãm truøng: - Virus: Coxsackie A, B; echovirus; influenza; cytomegalovirus; quai bò; vieâm gan sieâu vi B; thuûy ñaäu; infectious monocucleosis, adenovirus - Vi truøng: Pneumococcus, Staphylococcus, Streptococcus, Meningococcus, Gonococcus, Salmonella, Legionella pneumonia, Hemophilus influenza, Tularemia - Vi truøng lao - Naám: Histoplasmosis, Coccidioidomycosis, Aspergillosis, Blastomycosis - Kyù sinh truøng: Toxoplasmosis, Amebiasis, Echinococcus - Loaïi khaùc: Mycoplasma, Nocardia, Brucellosis, Rickettsia, beänh Lyme 12 Phaân loaïi theo nguyeân nhaân beänh maøng ngoaøi tim (2)  Töï mieãn vaø caùc beänh töông töï - Hoäi chöùng sau toån thöông tim Hoäi chöùng Dressler hoaëc hoäi chöùng sau NMCT muoän Hoäi chöùng sau raïch maøng ngoaøi tim Hoäi chöùng sau chaán thöông - Beänh moâ lieân keát vaø caùc beänh gaây vieâm Lupus ban ñoû, vieâm khôùp daïng thaáp, thaáp tim, xô cöùng bì, beänh moâ lieân keát hoãn hôïp (mixed connective tissue disease), beänh Still ôû ngöôøi lôùn, vieâm nuùt quanh ñoäng maïch, Wegener’s granulomatosis, vieâm ñoäng maïch teá baøo khoång loà, hoäi chöùng Reiter, vieâm coät soáng dính khôùp, beänh Whipple, vieâm da cô (dermatomyositis), beänh vieâm ruoät (inflammatomy bowel disease) 13 Phaân loaïi theo nguyeân nhaân beänh maøng ngoaøi tim (3)  Thuoác: Procainamide, Hydralazine, Isoniazid, Penicillin, Minoxidil, Phenylbutazone, Diphenylhydantoine  Sau gheùp tim  Ung thö: nguyeân phaùt, thöù phaùt (phoåi, vuù, ung thö maùu, lymphoma, u haéc toá)  Xaï trò  Chuyeån hoùa: ureùe maùu cao, suy giaùp, cholesterol cao, goutte  Chaán thöông: chaán thöông ngöïc kín, veát thöông xuyeân thaáu, phaãu thuaät loàng ngöïc, thuû thuaät chaån ñoaùn hay ñieàu trò trong loøng maïch, vôõ thöïc quaûn, vôõ tim hoaëc ñaïi ñoäng maïch  Boùc taùch ÑMC  Caùc nguyeân nhaân ít gaëp: Amyloidosis, Sarcoidosis, traøn 14 döôõng traáp MNT, Thalassemia, Thai kyø, Vieâm tuïy caáp Vieâm maøng ngoaøi tim caáp  Ñau ngöïc +++  Soát nheï, meät moûi, aên keùm, thôû noùng vaø nhanh  Tieáng coï maøng tim : * 3 thì (52%) : taâm thu, giöõa taâm tröông, nhó thu * 2 thì (33%) * 1 thì (15%) 15 ÑTÑ trong VMNT caáp so vôùi TMCB caáp cô tim (CÑTN, NMCT) J - ST VMNT caáp Cheânh leân daïng loõm, lan toûa khoâng bieán ñoåi soi göông TMCB caáp (CÑTN, NMCT) Cheânh leân daïng voøm, khu truù; coù bieán ñoåi soi göông ôû NMCT Haàu nhö khoâng bao giôø coù Thöôøng gaëp ôû NMCT Ñoaïn PR suïp Thöôøng gaëp Soùng Q baát Khoâng, tröø phi coù NMCT thöôøng Soùng T Ñaûo khi ñieåm J trôû veà ñöôøng Ñaûo trong khi ST coøn cheânh ñaúng dieän leân (NMCT) Loaïn nhòp tim Khoâng (neáu khoâng coù beänh Thöôøng gaëp tim) Roái loaïn daãn Khoâng (neáu khoâng coù beänh Thöôøng gaëp truyeàn tim) CÑTN: côn ñau thaét ngöïc NMCT: nhoài maùu cô tim 16 Sieâu aâm tim/VMNT caáp  54% coù TDMT löôïng ít  Khaûo saùt vaùch tim trong TH vieâm maøng ngoaøi tim cô tim(Perimyocarditis) 17 Xquang ngöïc/VMNT caáp  Tim thöôøng khoâng to, tröø phi TDMT löôïng nhieàu  Caàn tìm toån thöông ôû phoåi, maøng phoåi, trung thaát 18 Chaån ñoaùn phaân bieät VMNT caáp  NMCT caáp hoaëc CÑTN  Vieâm maøng phoåi hoaëc vieâm phoåi  Thuyeân taéc phoåi  Boùc taùch ÑMC  Traøn khí maøng phoåi caáp  Gaõy xöông söôøn 19 Ñieàu trò VMNT caáp  Ñieàu trò trieäu chöùng  Ñieàu trò nguyeân nhaân  Khaùng vieâm khoâng steroide (tröø Indomethacin vì giaûm löu löôïng ÑMV) TD : Ibuprofen 200-400 mg x 3/ngaøy/4 ngaøy  Corticoide : chæ duøng khi khaùng vieâm khoâng steroid khoâng hieäu quaû 20