SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
“ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO CÔNG TÁC CHỦ
NHIỆM Ở LỚP 4/2 TRƯỜNG TIỂU HỌC HÙNG VƯƠNG”
I. Tên đề tài:
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM Ở LỚP
4/2 TRƯỜNG TIỂU HỌC HÙNG VƯƠNG
II. Đặt vấn đề:
Xã hội càng phát triển thì nhu cầu của con người ngày càng cao. Từ xưa con người
trao đổi, giao tiếp với nhau bằng cử chỉ, thái độ, ký hiệu rồi ngôn ngữ được hình thành và
phát triển. Ngày nay được thuận lợi hơn là nhờ sự phát triển không ngừng của loài người
đã phát minh ra những thành tựu khoa học mang lại nhiều lợi ích cho chính họ. Trong đó,
khoa học công nghệ thông tin rất tiện ích cho con người thông qua các hoạt động trong xã
hội như: thông tin trao đổi dữ liệu nhanh, chính xác; thanh toán cước phí trong các dịch
vụ; tra cứu thông tin nhanh giúp cho người làm công tác văn phòng làm việc có hiệu quả
khi muốn trình bày một báo cáo hay thực hiện cuộc giao dịch bằng thư điện tử…
Sở hữu một website cá nhân nghĩa là vượt lên trên những kênh liên lạc truyền thống.
Đây là một phương tiện thông tin liên lạc hiệu quả nhất để bày tỏ những quan điểm của
tất cả mọi người hay những nỗ lực sáng tạo. Một website có thể là bức chân dung thực sự
bày tỏ những ý kiến của mình, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, kế hoạch, lòng nhiệt
tình, ... của mỗi người trong suốt 24 giờ mỗi ngày.
Chính vì lí do đó, tôi thiết nghĩ rằng nếu mỗi giáo viên có một website riêng cho
mình thì sẽ có nhiều thuận lợi hơn trong việc dạy học của mình nói chung và đặc biệt là
công tác chủ nhiệm nói riêng sẽ có những bước khởi sắc đáng kể. Việc thuận lợi đầu tiên
là tiết kiệm được một khối lượng lớn thời gian, kinh tế trong việc trao đổi với phụ huynh
về công tác giáo dục, học tập của từng học sinh. Mặc khác, giáo viên có một công cụ để
thu hút, vận động phụ huynh cùng tham gia với mình trong công tác chủ nhiệm. Với đặc
thù của lớp tôi chủ nhiệm trong các năm qua là một lớp bán trú, phụ huynh đa số là cán
bộ viên chức (cơ hội tiếp cận với công nghệ thông tin rất cao), các em được tham gia học
tin học từ lớp 3 nên khả năng sử dụng máy tính rất thành thạo, phòng máy của nhà trường
được kết nối Internet 100%, ...
Xuất phát từ nhu cầu thực tế của giáo viên cộng với việc phát triển kĩ năng tin học
của giáo viên được PGD tập huấn, tôi mạnh dạn xây dựng việc thiết kế hồ sơ chủ nhiệm
trên trang Web cá nhân của mình, việc thiết kế hồ sơ này đã giúp cho tôi quản lý lớp học
một cách dễ dàng, khoa học, việc cập nhật thông tin: điểm hằng tháng, điểm kiểm tra
định kỳ, kế hoạch hằng tháng, thông báo, thực đơn bán trú,...đều dễ dàng.
Tất cả những điều tôi vừa trình bày tưởng chừng như là điều mà giáo viên chủ nhiệm
khó có thể thực hiện mà phải là một chuyên gia vi tính và phải tốn tiền để trả phí hàng
tháng cho dịch vụ thiết kế trên trang web. Thật ra, chúng ta chỉ cần có kiến thức về tin
học và một chiếc vi tính (máy laptop thì càng tốt rất thuận tiện cho giáo viên ).
Năm học này, tôi mạnh dạn tiếp tục chia sẻ với các anh chị đồng nghiệp đề tài
"Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác chủ nhiệm ở lớp 4/2 trường Tiểu học
Hùng Vương". Với đề tài này tôi đã nghiên cứu và thực hiện thành công tại lớp
4/1(2010-2011); 4/2 (2011-2012) thuộc Trường Tiểu học Hùng Vương – TP Tam Kỳ Tỉnh Quảng Nam và được Hội đồng khoa học Phòng GD&ĐT thành phố Tam Kỳ xếp
loại B; năm học 2012-2013 tiếp tục tôi áp dụng và bổ sung để thực hiện đề tài này cho
lớp 4/2 thuộc Trường Tiểu học Hùng Vương – TP Tam Kỳ - Tỉnh Quảng Nam .
Thiết kế trên trang web (http://www.violet.vn/thuyhang76), mong nhận được ý
kiến đóng góp, chia sẻ để tất cả giáo viên chúng ta có một công cụ hỗ trợ góp phần nâng
cao chất lượng giảng dạy và công tác chủ nhiệm lớp.
III. Cơ sở lý luận:
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH của Ban chấp hành
TW Đảng khoá XI đã có định hướng cho phát triển giáo dục "Phát triển giáo dục và đào
tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu; đầu tư cho giáo
dục và đào tạo là đầu tư phát triển”. Nhà nước đã có Nghị định số 64/2007/NĐ-CP ngày
10 tháng 4 năm 2007 của Chính phủ về ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan
Nhà nước; Chỉ thị số 55/2008/CT-BGDĐT ngày 30/9/2008 của Bộ trưởng Bộ GDĐT về
tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành giáo dục giai
đoạn 2008-2012; Quyết định số 698/QĐ-TTg ngày 1/6/2009 của Thủ tướng Chính phủ về
việc phê duyệt Kế hoạch tổng thể phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin đến năm
2015 và định hướng đến năm 2020,.... tất cả các văn bản này nhằm quán triệt tinh thần
công tác ứng dụng CNTT là công tác thường xuyên và lâu dài của ngành giáo dục, tiếp
tục phát huy các kết quả đạt được trong các năm qua từng bước hội nhập với nền CNTT
của thế giới.
Bên cạnh đó để con người Việt Nam nhanh chóng tiếp cận nền khoa học hiện đại
tiên tiến của thế giới và để mỗi học sinh, mỗi phụ huynh học sinh nắm bắt được những gì
liên quan đến bản thân và người thân của họ một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất, thì
cần phải thực hiện đổi mới cách trao đổi thông tin-liên lạc với nhau bằng những phương
tiện hiện đại mà những thành tựu khoa học đã mang lại: trao đổi trực tuyến, điện thoại,
email,... Với sự thay đổi này chắc chắn sẽ đem lại hiệu quả cao trong công việc của mỗi
giáo viên.
Vì vậy chúng ta cần phải quan tâm đặc biệt đến việc ứng dụng công nghệ thông tin
trong trường học như đúng tinh thần công văn 4987/BGDĐT-CNTT ngày 02 tháng 8 năm
2012 về hướng dẫn việc triển khai nhiệm vụ CNTT cho năm học 2012- 2013 của Bộ
trưởng Bộ giáo dục đào tạo đã đề ra.
IV. Cơ sở thực tiễn:
Trong các năm học trước công tác chủ nhiệm lớp là một việc rất vất vả và tốn nhiều
thời gian của người giáo viên chủ nhiệm như tôi, đặc biệt là khi đến các kỳ thi hay có
thay đổi gì trong các hoạt động của lớp. Đối với các đối tượng học sinh cá biệt, học sinh
yếu kém thì việc liên hệ với phụ huynh học sinh là rất khó khăn và là điều rất tế nhị. Do
vậy, với nhiều yếu tố trên đã ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng học tập của lớp, mặc khác
các phong trào đem lại hiệu quả chưa cao. Tuy nhiên, khi tôi áp dụng đề tài này cho các
lớp tôi chủ nhiệm thì kết quả đánh giá xếp loại học sinh và kết quả công tác chủ nhiệm
mang lại rất cao vào cuối năm. Cụ thể như sau:
NĂM HỌC 2010-2011
Khảo sát chất lượng đầu năm
MÔN
GIỎI
KHÁ
TRUNG
YẾU
BÌNH
Toán
SL
TL
9
25,7% 14
40%
48,6% 12
34,3% 6
Tiếng Việt 17
SL TL
SL
TL
SL
TL
10
28,6%
2
5,7%
17,1%
Kết quả chất lượng cuối năm
MÔN
GIỎI
KHÁ
TRUNG
YẾU
BÌNH
SL
TL
32
91,4% 03
8,6%
Tiếng Việt 31
88,6% 04
11,4%
Khoa học
35
100%
LS, ĐL
35
100%
Toán
SL TL
SL
TL
SL
Lớp chủ nhiệm đạt lớp xuất sắc nhất khối 4
NĂM HỌC 2011-2012
Khảo sát chất lượng đầu năm
MÔN
GIỎI
KHÁ
TRUNG
YẾU
TL
BÌNH
SL
TL
10
31,2% 5
Tiếng Việt 12
37,5% 3
Toán
SL TL
SL
TL
SL
TL
15,6% 12
37,5%
5
15,8%
9,2%
37,5%
5
15,8%
12
Kết quả chất lượng cuối năm
MÔN
GIỎI
KHÁ
TRUNG
YẾU
BÌNH
SL
93,5%026, 28
TL
SL TL
90,3% 03
9,7%
29
93,5% 02
6,5%
29
93,5% 02
6,5%
SL
TL
SL
TL
5%Toán
Khoa
học29
Tiếng Việt
LS, ĐL
Lớp chủ nhiệm đạt lớp xuất sắc nhất khối 4
Với thành công của đề tài vào năm học 2010-2011, 2011-2012 (đều xếp loại B cấp
thành phố); năm học 2012-2013 tôi tiếp tục nghiên cứu và áp dụng cho lớp 4/2 (lớp tôi
đang chủ nhiệm).
Khảo chất lượng đầu năm (2012-2013) kết quả như sau:
MÔN
GIỎI
KHÁ
TRUNG
YẾU
BÌNH
SL
TL
15
29,4% 5
Tiếng Việt 10
35,3% 3
Toán
SL TL
SL
TL
SL
TL
14,7% 14
41,2%
5
14,7%
8,8%
41,2%
5
14,7%
14
Việc ƯDCNTT trong công tác chủ nhiệm lớp từ trước đến nay chưa có giáo viên
nào thực hiện nên tôi đã mạnh dạn nghiên cứu với những bước đi ban đầu đầy hiệu quả.
Ngay từ các năm học trước tôi đã đầu tư để từng bước thực hiện được đề tài của mình với
những yêu cầu sau: Hoàn thành trình độ Tin học văn phòng, biết sử dụng máy vi tính và
các đồ dùng dạy học hiện đại; giáo viên tích cực với việc ứng dụng CNTT trong làm đồ
dùng dạy học và soạn giáo án điện tử, điều đó đã được đánh giá bằng chất lượng của giáo
viên qua việc tham gia các hội thi do PGD và nhà trường tổ chức; bản thân giáo viên
thường xuyên tự học và bồi dưỡng thêm kiến thức Tin học cho mình: qua tài liệu tham
khảo, sách báo, qua bạn đồng nghiệp… Giáo viên đã có máy tính xách tay cá nhân được
nối mạng Internet; 75% gia đình học sinh trong lớp có máy tính và cũng được nối mạng
(kể cả sử dụng 3G); giáo viên đã xây dựng được trang Web cá nhân và đã liên kết được
với trang Web của nhà trường; bản thân giáo viên luôn nhận được sự quan tâm, khuyến
khích của lãnh đạo nhà trường và sự hỗ trợ tích cực của phụ huynh học sinh; mặc khác
học sinh đã được tiếp xúc với các CNTT trong cuộc sống như: ti vi, đài, máy tính… trong
gia đình và nhà trường,... Với việc thiết kế này, những thông tin chủ nhiệm của lớp tôi
không chỉ dừng lại trong phạm vi lớp học mà là một trang web cho bất cứ ai khi truy cập
vào địa chỉ trang web của tôi đều có thể biết được những diễn biến ở lớp tôi chủ nhiệm.
Điều đặc biệt là nhờ trang web này phụ huynh cộng tác với tôi về thông tin của con họ,
họ có thể biết về: học tập, kết quả thi, thông báo của lớp, lịch báo giảng, tài liệu tham
khảo để giúp HS học tập ở nhà, điểm số và nhận xét hàng tháng trao đổi thông tin với
giáo viên chủ nhiệm một cách dễ dàng,...
Mặc khác, trong quá trình thực hiện lặp lại các biện pháp hiệu quả ở đề tài năm học
2010-2011, 2011-2012 tôi đã nhận thấy rằng có một số biện pháp cần phải thay đổi, đồng
thời cần bổ sung thêm một số biện pháp cho phù hợp với tình hình ƯDCNTT ngày càng
hiện đại và theo nhu cầu ngày càng cao của đa số phụ huynh hiện nay.
V. Nội dung nghiên cứu:
Tất cả những biện pháp tôi đã sử dụng trong đề tài 2010-2011, 2011-2012 đến năm
học 2012-2013 tôi vẫn sử dụng lại và có những điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với tình
hình đối tượng từng năm học.
1. Biện pháp 1: Tạo trang Web cá nhân
1.1 Thiết kế giao diện chính (thực hiện trong đề tài 2010-2011)
Vào Google / gõ nội dung violet.vn / trang cá nhân / tạo trang Web cá nhân.
Sau khi chọn Tạo trang Web cá nhân bạn ghi đầy đủ tất cả các thông tin mà cửa sổ
yêu cầu / Tạo trang riêng.
1.2 Nghiên cứu lý thuyết để ứng dụng vào thực tế (thực hiện trong đề tài 20102011)
- Xác định nội dung, hình thức trình bày sao cho khi truy cập người truy cập dễ
dàng nhìn thấy và tìm được thông tin mình mong muốn.
- Lựa chọn chủ đề (làm những thư mục gì trong công tác chủ nhiệm, những loại bài
tập nào thì được đưa lên mạng sao cho phù hợp với nhiều đối tượng học sinh, phụ huynh
sẽ tìm thầy gì cho nhu cầu học tập của con họ khi đăng nhập vào trang Web của giáo viên
chủ nhiệm, ... )
- Xây dựng hệ thống câu hỏi thiết yếu khi bắt đầu thiết kế một thư mục.
- Tạo ngữ cảnh và lấy ý kiến (nếu không phù hợp phải thay đổi)
- Thiết kế các nhiệm vụ học tập, thông tin về tình hình lớp học (danh sách lớp, danh
sách giáo viên bộ môn, kết quả kiểm tra định kỳ, đề thi, ....)
- Thiết kế một số ứng dụng khác: máy tính, tra từ điển trực tuyến, ...
- Lựa chọn tài nguyên web
- Xây dựng công cụ đánh giá (Thư mục đóng góp ý kiến)
1.3 Soạn thảo và trình bày trang Web có hình thức đẹp, nội dung phong phú
(thực hiện trong đề tài 2010-2011)
a. Thiết kế cây thư mục:
- Vào mục Quản trị: ở đây chúng ta chọn Gốc / Thư mục con / Đặt tên cho thư
mục / Phân quyền / Tạo thư mục.
* Chúng ta thiết kế cây thư mục tùy theo nhu cầu của từng giáo viên chủ nhiệm,
nếu muốn thay đổi vị trí từng thư mục chúng ta có thể chọn thư mục để di chuyển. Để
thiết kế hồ sơ chủ nhiệm tôi đã thiết kế các thư mục như:
- Thông tin lớp chủ nhiệm: kết quả kiểm tra định kỳ, theo dõi phong trào giữ vở-rèn
chữ, điểm kiểm tra thường xuyên, điểm khảo sát chất lượng đầu năm, danh sách giáo viên
bộ môn, danh sách học sinh lớp 4/1,...
- Kế hoạch chủ nhiệm
- Lịch báo giảng
- Góc thơ văn
- Ý kiến phụ huynh,...
- và một số thư mục khác.
* Sau đây là một số hình ảnh minh họa:
Thông tin lớp chủ nhiệm
Lịch báo giảng
Kế hoạch chủ nhiệm
Ý kiến phụ huynh
b. Thiết kế, sắp xếp các khối:
Chọn Giao diện / có thể chọn thêm khối chính trên cột chức năng hay thêm khối
chính.
Trong thêm khối chính trên cột chức năng tôi đã thiết kế hồ sơ chủ nhiệm gồm:
Thông báo, thực đơn bán trú, từ điển online, máy tính cá nhân, cùng nhau học tập (trắc
nghiệm – đề thi, học hành, tin học, giáo án, Đoàn-Đội-Hội),...
c. Trang trí cho trang Web:
Tại thư mục giao diện chúng ta có thể chèn banner cho trang của bạn đẹp hơn đồng
thời chúng ta chọn mẫu trang Web luôn tại đây.
1.4 Tải dữ liệu từ các mạng nội bộ và mạng Internet (bổ sung trong đề tài
2011-2012)
Nói đến thông tin, chúng ta có nhiều cách lựa chọn cho mình. Tuy nhiên, nếu mỗi
lần muốn tìm thông tin gì thì ta quay lại trang Google vì trên mạng sẽ có những thông tin
giúp ích cho chúng ta trong lĩnh vực thực hiện đúng theo các nhu cầu mong muốn của
mình, những thông tin trên mạng còn giúp cho chúng ta biết thêm một số kiến thức mà
đôi khi ta chưa kịp nghiên cứu từ các sách, tư liệu… thì đã có ngay thư mục Google ở cột
chức năng.
Khi bạn đăng nhập vào trang của tôi bạn sẽ tải được đề thi của các lần thi định kì về
cho con em mình làm thử, nếu chỉ dừng lại ở thời gian học tập trên lớp thì GVCN chỉ
dừng lại ở những kiến thức cơ bản nhất thì đây chính là biện pháp mà tôi cho là hiệu quả
nhất trong công tác phụ đạo, bồi dưỡng học sinh ở lớp chủ nhiệm. Nếu có thắc mắc gì
phụ huynh có thể liên hệ ngay bằng điện thoại với GVCN hay có thể gởi ý kiến trong
mục “ý kiến phụ huynh”, tạo điều kiện cho GVCN và phụ huynh cùng giúp đỡ - hỗ trợ
thêm cho các em học ở nhà.
Nếu muốn tìm các yêu cầu khác bạn có thể đăng nhập vào Google ở ngay cột chức
năng hay muốn tìm thông tin của trường TH Hùng Vương, Phòng – Sở - Bộ Giáo dục,...
có thể vào ngay liên kết ở thanh tiêu đề,...
1.5 Nhập dữ liệu và tra cứu thông tin nhanh từ các chương trình (bổ sung
trong đề tài 2011-2012)
Khi thực hiện nhiệm vụ của công tác chủ nhiệm việc cập nhật dữ liệu là rất quan
trọng. Vì dữ liệu chính xác sẽ cung cấp cho phụ huynh, lãnh đạo nhà trường hay người có
nhu cầu tìm hiểu thông tin về tình hình thực tế của lớp như thế nào để có kế hoạch liên hệ
với giáo viên chủ nhiệm.
Ví dụ: Nhập dữ liệu trong thư mục thông tin lớp chủ nhiệm yêu cầu thống kê toàn
bộ điểm kiểm tra định kỳ các lần của học sinh phải cập nhật, chính xác có như vậy phụ
huynh nắm được sự tiến bộ hay sút kém của con em họ để họ có kế hoạch phụ đạo thêm ở
nhà những bộ môn nào con mình còn hạn chế. Hay ở mục danh sách giáo viên bộ môn tôi
đã cập nhật số điện thoại của từng GV nên rất thuận tiện cho phụ huynh liên hệ trực tiếp.
Ở cột chức năng những thay đổi gì của lớp được cập nhật ngay ở mục thông báo, cũng
như thực đơn ăn hằng ngày của các em cũng được cập nhật thay đổi theo tuần.
Ngoài ra khi giáo viên cập nhật kịp thời các đề thi sẽ giúp cho phụ huynh có một hệ
thống đề thi để các em có thể làm thêm ở nhà từ đó kết quả học tập của các em sẽ được
nâng cao rõ rệt.
Khi nhập dữ liệu đầy đủ, chính xác, kịp thời sẽ giúp cho giáo viên chủ nhiệm nhận
được phản hồi nhanh từ phía phụ huynh học sinh. Biện pháp này giúp cho giáo viên thực
hiện tốt trong công tác chủ nhiệm của mình.
1.6 Sử dụng phần mềm "Lịch báo giảng" của thầy Đinh Thế Chất trường TH
Ngô Mây – Huyện Núi Thành – Quảng Nam (bổ sung trong đề tài 2012-2013)
- Vào Google tải phầm mềm "Lịch báo giảng" của thầy Đinh Thế Chất trường TH
Ngô Mây – Huyện Núi Thành – Quảng Nam
- Thiết kế cây thư mục “Lịch báo giảng”
- Mở trang Web cá nhân, vào mục Quản trị: ở đây chúng ta chọn Gốc / Thư mục
con / Đặt tên cho thư mục / Phân quyền / Tạo thư mục.
- Tải phần mềm “Lịch báo giảng” lên trang cá nhân (giống như đưa một đề thi lên
trang cá nhân)
Với việc đăng lịch báo giảng này học sinh sẽ cập nhật được chương trình, giảm tải
của từng môn học, cũng như PHHS có thể kiểm tra chương trình dạy của giáo viên,
chương trình học của con em mình một cách thường xuyên kể cả khi phụ huynh đang làm
việc ở cơ quan, đang đi công tác,...
1.7 Thiết kế thêm các cây thư mục (bổ sung trong đề tài 2012-2013)
a. Kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu
b. Tài liệu tham khảo Bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo HS yếu
c. Đề thi
d. Thành tích lớp chủ nhiệm
- Cách thiết kế giống như thư mục “Kết quả kiểm tra, xếp loại học sinh lớp chủ
nhiệm”
Lưu ý ở những thư mục này nên chọn cách đưa bài viết là tất cả mọi người đều có
thể gởi bài và gởi ý kiến để phụ huynh học sinh có thể gởi những bài viết hay của mình
đã sưu tầm. Tuy nhiên thư mục Kế hoạch bồi dưỡng HSG, phụ đạo HSY thì nên chọn
chỉ có quản trị mới gởi bài được.
- Tải các bài viết cho từng thư mục lên trang cá nhân.
Sau đây là một số hình ảnh minh họa các cây thư mục:
Thư mục “Kế hoạch bồi dưỡng HS giỏi, phụ đạo HS yếu”
Thư mục “Tài liệu tham khảo bồi dưỡng HS giỏi, phụ đọa HS yếu”
Thư mục "Thành tích lớp chủ nhiệm”
- Xem thêm -